BADANIA WYTRZYMAŁOŚCI TYPOWYCH NADWOZI AUTOBUSÓW PRZY BOCZNYM PRZEWRÓCENIU SIĘ POJAZDU
|
|
- Mirosław Mieczysław Stefaniak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 BADANIA WYTRZYMAŁOŚCI TYPOWYCH NADWOZI AUTOBUSÓW PRZY BOCZNYM PRZEWRÓCENIU SIĘ POJAZDU ANDRZEJ SZOSLAND 1, MICHAŁ MARIAŃSKI 2 Politechnika Łódzka Streszczenie Celem pracy jest przeprowadzenie badań wytrzymałościowych nadwozi autobusów turystycznych w sytuacji bocznego przewrócenia lub przewrócenia na dach. Zbadanie procesu uderzenia o nawierzchnię jezdni i jednocześnie deformacji szkieletu nadwozia pozwoli ocenić stan bezpieczeństwa osób podróżujących wewnątrz oraz wytrzymałość nadwozi tego rodzaju pojazdów. Wynika to z faktu, że obecne konstrukcje nadwozi autobusów nie zapewniają odpowiedniego bezpieczeństwa pasażerom, mimo iż spełniają obowiązujące dyrektywy Unii Europejskiej. Poznanie procesu uderzenia o nawierzchnię jezdni i deformacji szkieletu autobusu uzupełnione będzie o badania dynamiki uderzeń różnych przekrojów o kształtach tożsamych z kształtami nadwoziami autobusowymi. Słowa kluczowe: pojazdy, autobusy, konstrukcja. 1. Wprowadzenie Analiza skutków wypadków drogowych pokazuje, że do najgroźniejszych należą te, w wyniku których następuje przewrócenie samochodu. Ponad 90% przypadków wywrócenia samochodu ma miejsce poza nawierzchnią drogi, po wypadnięciu samochodu na pobocze. Najczęściej dochodzi do uderzeń nadwozia w różnych pozycjach, w zupełnie przypadkowe przeszkody. Statystyki wypadków potwierdzają, że do najniebezpieczniejszych należą zdarzenia, w których przewracają się pojazdy o dużej masie całkowitej, tj. ciężarówki i autobusy. Skutkiem przewrócenia samochodu ciężarowego są praktycznie tylko straty materialne, w przypadku autobusów zagrożone jest bardzo często życie kilkunastu pasażerów. Duże deformacje dachu lub ściany bocznej autobusu są bardzo groźne dla podróżujących. Od 1 Politechnika Łódzka, Wydział Mechaniczny, Katedra Pojazdów i Podstaw Budowy Maszyn, ul. Żeromskiego 116, Lódź, andrzej.szosland@p.lodz.pl, tel Politechnika Łódzka, Wydział Mechaniczny, Katedra Pojazdów i Podstaw Budowy Maszyn, ul. Żeromskiego 116, Lódź
2 116 Andrzej Szosland, Michał Mariański 2002 roku, wyłącznie w takich wypadkach autobusowych, w samej Europie zginęło ponad 100 osób, a ponad 1000 zostało rannych. Szkielet nadwozia powinien zamortyzować uderzenie spowodowane wywróceniem się pojazdu w taki sposób, aby energia kinetyczna w czasie zderzenia była zamieniona na pracę odkształcenia konstrukcji. Mając tego świadomość, projektanci nadwozi autobusowych powinni polepszyć ich bezpieczeństwo bierne odpowiednią konstrukcją. Nadwozia autobusowe mogą być znacznie bezpieczniejsze dla pasażerów, jeżeli kadłub pochłonie odpowiednią część energii zderzenia z przeszkodą. Teoretycznie odpowiada to konstrukcji, która sama w sobie stanowi akumulator energii dzięki pracy odkształceń. Typowym pojazdem przeznaczonym dla transportu pasażerskiego jest dziś wysokopokładowy autobus turystyczny o dwóch lub trzech osiach, o długości metrów. Nadwozie takiego autobusu charakteryzuje się dużą sztywnością w części dolnej, gdzie znajduje się układ napędowy, zawieszenie i osie, natomiast na wysokości pokładu pasażerskiego jego sztywność jest znacząco mniejsza (składa się tylko ze ścian i dachu). Taka konstrukcja wynika z potrzeby zapewnienia pasażerom przestronności, wysokiego wnętrza i dobrej widoczności. Obecne wymagania dotyczące wytrzymałości nadwozi autobusów na uderzenia podczas przewracania opisuje Regulamin ECE R-66. Jest on załącznikiem Dyrektywy Europejskiej nr 2001/85/WE [1] z dnia 20 listopada 2001 roku - Wytrzymałość konstrukcji nośnej. Załącznik ten odnosi się do przepisów szczególnych dotyczących pojazdów wykorzystywanych do przewozu pasażerów. Jednak te wymagania są dalece niewystarczające dla zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa biernego. Wymogi dyrektywy nie zapobiegają rzeczywistym wypadkom. Potwierdzają ten fakt smutne statystyki wypadków autobusów spełniających te wymagania, a podczas których były ofiary śmiertelne. Rys. 1. Przykład rzeczywistego przewrócenia się autobusu 1 lipca 2002 roku w pobliżu jeziora Balaton na Węgrzech ginie 19 osób (fot. PAP)
3 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 117 Gdy warunki uderzenia nadwozia autobusu o podłoże są łagodne, a pojazd przewraca się na powierzchnię płaską, zachodzi duże prawdopodobieństwo, że ofiar w ludziach nie będzie. Jednak gdy pojazd przewraca się na podłoże nierówne, z wystającymi przeszkodami lub częścią nadwozia uderza o zewnętrzną skrajnię przydrożnego rowu (najczęstsze zdarzenia rys.1.), przypadki śmiertelne pojawiają się prawie zawsze. Decydują o tym: duże przemieszczenia ścian bocznych, nieprawidłowa deformacja nadwozia z pęknięciami elementów niosących obciążenie, odrywanie się elementów kratownicy nadwozia (słupki okienne), wypadanie pasażerów wprost pod pojazd. 2. Wymagania wytrzymałości nadwozi autobusów na uderzenia podczas przewracania się według Regulaminu ECE R-66 W wyniku przeprowadzanych w Europie badań w 1987 roku, powstała Dyrektywa ECE R-66, która definiowała parametry wytrzymałościowe nadwozia autobusu podczas jego przewracania się. Mówi ona, że ustrój nośny musi zamortyzować uderzenie spowodowane wywróceniem się pojazdu, jednocześnie odkształcenie to nie może naruszyć minimalnej przestrzeni przeżycia dla pasażerów i kierowcy. Dyrektywa ta przewiduje kontrolę jedną z następujących metod: przewrócenie kompletnego pojazdu, min Rys.2. Minimalna przestrzeń przeżycia dla pasażerów wg ECE R-66 [1]
4 118 Andrzej Szosland, Michał Mariański przewrócenie wycinka pojazdu, który jest reprezentatywny w stosunku do całej struktury, uderzenie wahadłem odpowiednio wybranej części struktury nośnej lub odpowiedniej grupy części, kontrolne obliczenia wytrzymałościowe konstrukcji nośnej. Przeprowadzane różnymi metodami próby mają za zadanie zbadanie stopnia deformacji nadwozia w celu określenia przestrzeni przeżycia dla pasażerów. Przestrzeń ta, jako część przestrzeni pierwotnej wewnątrz pojazdu, nie może być mniejsza niż zakreskowany obszar zobrazowany na rys.2. Próbę przewrócenia całego pojazdu przeprowadza się na seryjnym egzemplarzu dostarczonym przez producenta. Pojazd musi być gotowy do drogi, tzn. musi być zaopatrzony w paliwo, wszelkie płyny eksploatacyjne, środki smarne, standardowe narzędzia oraz koło zapasowe. Nie przewiduje się natomiast wliczania do masy pojazdu obciążenia, które symulowałoby pasażerów. Autobus ustawia się na wahliwej platformie, której prędkość przechyłu nie powinna przekraczać 5 /s (0,087 rad/s). Pozwala to na przechylanie go bez żadnych wpływów dynamicznych aż do momentu przewrócenia (rys.3). Oś obrotu mm mm Wahliwa platforma Pozioma powierzchnia zejścia mm 800 Powierzchnia twarda Rys.3. Warunki próby przewracania wg Regulaminu ECE R-66 [1] Przykład przeprowadzenia próby przewrócenia autobusu w warunkach rzeczywistych pokazano na rys. 4. Rzeczywiste wypadki pokazują, że ten regulamin jest niewłaściwy z kilku powodów: a) badanie ma charakter quasi-statyczny i nie odzwierciedla w żaden sposób dynamicznych obciążeń podczas rzeczywistej wywrotki autobusu,
5 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 119 Rys.4. Przykład przeprowadzenia próby przewrócenia rzeczywistego autobusu (fot. Scania) [4] b) autobus nie jest obciążony balastem imitującym pasażerów, a więc na jego konstrukcję działają dużo mniejsze siły, c) położenie środka masy nieobciążonego pojazdu jest inne niż obciążonego [5], d) przewrócenie reprezentatywnego w stosunku do całej struktury wycinka stanowi bardzo duże przybliżenie, e) kontrolne obliczenia wytrzymałościowe również stanowią bardzo duże przybliżenie. Istotnym kryterium oceny wytrzymałości nadwozi autobusów są wartości naprężeń występujących w słupkach okiennych i w miejscach połączeń z pozostałymi elementami ustroju nośnego i z dachem. Odkształcenia plastyczne doprowadzają do pękania materiału rodzimego (lub spoiny) w miejscach, gdzie zostaje przekroczona granica wytrzymałości. Pęknięcia kratownicy nadwozia okazują się szczególnie groźne, gdy występują w miejscach, w których zachowanie spójności konstrukcji warunkuje jej prawidłową deformację.
6 120 Andrzej Szosland, Michał Mariański 3. Badania wytrzymałości nadwozi autobusów na uderzenia zachodzące przy bocznym przewróceniu się pojazdu Ruch autobusu tuż przed przewróceniem się na bok jest sytuacją złożoną i modelowanie matematyczne takiego stanu, będącego efektem wymuszenia niezgodnego z celem jego użytkowania, wymaga posiłkowania się empirycznymi rozwiązaniami. W przypadku oderwania się kół od nawierzchni po jednej stronie pojazdu, w sytuacji jego przechylania na bok, zmienia się charakter współpracy ogumienia z nawierzchnią po drugiej stronie pojazdu. Obecnie nie dysponuje się analityczną metodą rozwiązania tego problemu ze względu na złożoność i losowy charakter zjawisk na styku koła jezdnego z nawierzchnią drogi. Aby rozwiązać matematyczny model autobusu należało zbudować stanowisko badawcze, za pomocą którego doświadczalnie wyznaczono wartość siły poprzecznej Fy dla dowolnego położenia kątowego płaszczyzny koła jezdnego w miejscu styku ogumienia z nawierzchnią. Rys. 5. Ilustracja zachowania się koła ogumionego w bocznym poślizgu; zobrazowanie sposobu badań Z przeprowadzonych badań wynika, że wraz ze wzrostem kąta pochylenia płaszczyzny koła maleje siła poprzeczna Fy. W analizie przyjęto, że koło dla =0 dociskane jest do podłoża siłą odpowiadającą ¼ masy całkowitej pojazdu a dla >>0 siłą odpowiadającą ½ masy całkowitej pojazdu. W przedziale od 0 do 18º spadek wartości siły poprzecznej jest znaczny. Dzieje się tak, ponieważ zmniejsza się powierzchnia współpracy opony z nawierzchnią w obszarze bieżnika. Zwiększanie kąta pochylenia płaszczyzny koła powyżej 18º powoduje wyjście obszaru bieżnika ze współpracy z nawierzchnią i dalsze zmniejszanie wartości siły Fy, przy czym spadek ten stabilizuje się na równym poziomie. Wykorzystując zebrane dane został napisany program do przeprowadzania symulacyjnych prób przewracania się pojazdów. Wyprowadzono zależności matematyczne opisujące kinematykę i dynamikę pojazdu przed przewróceniem. Znając wartości sił poprzecznych Fy wyznaczono tor ruchu, określono moment oderwania się kół jednej strony pojazdu oraz wyznaczono prędkość, przy której pojazd przekroczy punkt równowagi nietrwałej.
7 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 121 Ruch po torze krzywoliniowym zainicjowano poprzez gwałtowny skręt kołem kierownicy. Oczywiście, oderwanie kół od nawierzchni jest zależne od położenia środka ciężkości pojazdu i zadeklarowanego współczynnika przyczepności koła-nawierzchnia. Wyznaczona za pomocą programu prędkość jazdy tuż przed przewrotką autobusu stała się daną wejściową do przeprowadzonych symulacji uderzeń nadwozi autobusów o nieodkształcalne podłoże. W przybliżeniu wyniosła ona 20 m/s. Efektem przeprowadzonych symulacji jest zbiór wyników badań będących odpowiedzią autobusu na maksymalne, gwałtowne wymuszenie skrętu kołem kierownicy. Wzajemne relacje pomiędzy wymuszeniem w postaci zmiany kąta obrotu koła kierownicy, a odpowiedzią w postaci zmiany kąta położenia pojazdu w stosunku do położenia startowego zależą od wielu czynników, m.in. parametrów konstrukcyjnych czy też parametrów ruchu pojazdu. Okazuje się, że dla całego procesu wywrotki istotne znaczenie mają, m.in.: prędkość liniowa pojazdu, współczynnik przyczepności nawierzchni, maksymalny kąt skrętu kół kierowanych (uzależniony od konstrukcji zawieszenia), prędkość obrotu kołem kierownicy oraz wartości sił poprzecznych Fy. Na rys. 6. Został przedstawiony przebieg reakcji pionowych Fz pod każdym kołem autobusu. Obliczenia symulacji ruchu zostały zakończone po przekroczeniu przez autobus stanu równowagi chwiejnej. Symulacyjne badania zderzeniowe struktur nadwozi autobusowych prowadzono w dwóch grupach. W pierwszej z nich analizie wytrzymałościowej poddane zostały elementarne Rys. 6. Przebieg reakcji pionowych Fz pod każdym kołem autobusu
8 122 Andrzej Szosland, Michał Mariański modele nadwozi autobusowych. Analizie poddano modele o przekroju rurowym kołowym, eliptycznym oraz kwadratowym. Druga grupa analiz uderzeń o nieodkształcalne podłoże dotyczyła rzeczywistych nadwozi autobusowych. Rzeczywisty przekrój całych nadwozi autobusów w dużym stopniu zbliżony jest do kształtu prostokątnego. Pod względem użytkowym i ekonomicznym taki kształt jest najlepszy z możliwych, jednak pod względem sposobu odkształcania się oraz jego energochłonności takie rozwiązanie nie ma zalet. Przeprowadzono symulacje uderzeń elementarnych przekrojów rurowych o sztywne podłoże, a następnie porównano wartości maksymalnych przemieszczeń oraz maksymalnych naprężeń zredukowanych wg hipotezy Hubera- Misesa w wybranych punktach konstrukcji. Analizie poddano rury o przekroju kołowym, eliptycznym oraz kwadratowym ze stali o granicy plastyczności Re = 355 MPa. Gabaryty rur zostały tak dobrane, aby odpowiadały wymiarom nadwozia autobusowego o długości mm oraz wysokości 3750 mm. Przy pomocy programu Ansys, w oparciu o zbudowany model powłokowy bazujący na elementach Shell93, zasymulowano uderzenie. Parametry uderzenia odpowiadały sytuacji, w której autobus w pełni załadowany zjeżdża z prędkością 72 km/h (20 m/s) do rowu i przewraca się na bok. Obserwowano także, w jaki sposób odkształca się dany kształt symulując wielokrotnie mocniejsze uderzenie. Najbardziej energochłonnym kształtem jest elipsa, najmniej kwadrat (prostokąt). Kształt eliptyczny oraz każdy zbliżony do elipsy jest bardzo odporny na zmienne co do kierunku i wartości siły i momenty obciążające. Nadwozia autobusów nie powinny zatem opierać się na kształtach przekroju kadłuba zbliżonych do prostokąta lub kwadratu. Rys. 7. Model dyskretny autobusu (widok od ściany przedniej)
9 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 123 W oparciu o dokumentację techniczną autobusu turystycznego zbudowano model geometryczny a następnie model dyskretny jego nadwozia (rys.7). Całość tworzy przestrzenny układ belkowo-powłokowy. Rozwiązanie takiego ustroju klasycznymi metodami jest praktycznie niemożliwe, a przynajmniej bardzo trudne. Wykorzystanie metody MES umożliwia stworzenie nadwozia w postaci modelu matematycznego oraz wykonanie procesu symulacji dowolnego rodzaju zderzenia. Uzyskuje się w ten sposób obraz deformacji struktury, której zadaniem ma być maksymalne pochłanianie energii wypadku. Konstrukcja szkieletu autobusu wykonana jest z rur stalowych o przekroju kwadratowym i prostokątnym, łączonych ze sobą za pomocą spawania. Zastosowane kształtowniki to głównie: 60x40x2; 40x40x2; 60x35x2,5 (elementy ścian bocznych i dachu), 60x40x2,5; 40x40x2,5 (elementy ramy). Podłużnice ramy wykonane są z profili ceowych o przekroju 200x70x6. Poszycia autobusu z aluminium i tworzyw są klejone do nadwozia i zostały pominięte w analizie wytrzymałościowej. Materiałem jest stal ferrytyczna odporna na korozję X2CrNi12. Podłużnice ramy wykonano ze stali niestopowej konstrukcyjnej ogólnego przeznaczenia St4SU. Model geometryczny dyskretyzowano liniowymi elementami belkowymi typu Beam4 oraz elementami powłokowymi Shell93. Dla tak opracowanej konstrukcji przeprowadzono numeryczną symulację przewrócenia się autobusu dla warunków rzeczywistego wypadku. Zostały zbadano przemieszczenia poszczególnych węzłów konstrukcji nośnej autobusu oraz maksymalne naprężenia zredukowane wg hipotezy Hubera-Misesa w poszczególnych elementach. Analiza wytrzymałościowa wymagała, aby zasymulować przewrócenie się autobusu na lewy bok. W wyniku tego ściana boczna przemieściła się do wnętrza autobusu zmniejszając przestrzeń przeżycia dla pasażerów. Dolna część konstrukcji nośnej jest bardzo sztywna i praktycznie nie odkształca się. Rys.8. Miejsca, w których dochodzi do przekroczenia granicy wytrzymałości
10 124 Andrzej Szosland, Michał Mariański Znaczącą rolę w wielkości przemieszczeń odgrywają otwory drzwiowe oraz duże powierzchnie szyb (w szczególności szyby przedniej). Drugim istotnym kryterium są wartości naprężeń występujących w elementach ustroju nośnego. Odkształcenia plastyczne prowadzą do pękania materiału, o ile zostanie przekroczona granica wytrzymałości. Do w/w analiz wytrzymałościowych zdefiniowano materiał o charakterystyce biliniowej. Wyniki symulacji opierającej się na tym materiale potwierdziły, że w okolicy łączenia słupków okiennych z pozostałymi elementami może zostać przekroczona rzeczywista granica wytrzymałości (rys.8.). Pęknięcia są szczególnie groźne, gdy występują w miejscach, w których zachowanie spójności konstrukcji warunkuje jej prawidłową deformację. W tym przypadku są to słupki okienne w miejscach połączeń z pozostałymi elementami ustroju nośnego i z dachem. Rys. 9. Model o usztywnionej ścianie tylnej bez wzmocnień dachu. Warstwice wypadkowych przemieszczeń XYZ wszystkich elementów nadwozia w widoku od tyłu w odniesieniu do modelu nieodkształconego W tabeli zebrano ważniejsze liczbowe wartości wyników symulacji odkształcania się nadwozi autobusowych. Zaprezentowane powyżej analizy dowiodły, że żadne z obecnych nadwozi nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego bezpieczeństwa dla pasażerów w przypadku przewrócenia się. Powstają pęknięcia, które nie gwarantują prawidłowej deformacji nadwozia.
11 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 125 Tabela. 1. Porównanie wyników obliczeń po uderzeniu odpowiadającemu warunkom rzeczywistego wypadku drogowego dla nadwozi autobusowych z materiału o charakterystyce biliniowej. Lp. Kształt nadwozia / zastosowane elementy wewnętrzne Maksymalne przemieszczenia wypadkowe XYZ [mm] Maksymalne przemieszczenia elementów w kierunku wzdłużnym X [mm] Maksymalne przemieszczenia elementów w kierunku poprzecznym Z [mm] Maksymalne naprężenia zredukowane wg Hubera-Misesa [MPa] 1. Tradycyjne nadwozie autobusowe; bez żadnych wzmocnień wewnętrznych 640, , , , , ,0 2. Tradycyjne nadwozie autobusowe; zabudowana ściana tylna 553, , , , , ,9 3. Tradycyjne nadwozie autobusowe; wzmocnienie dachu bez zabudowy ściany tylnej 511, ,06 136, ,78 501, ,8 4. Tradycyjne nadwozie autobusowe; wzmocnienie dachu oraz zabudowana ściana tylna 478, , , , , ,95
12 126 Andrzej Szosland, Michał Mariański Rys.10. Model o usztywnionej ścianie tylnej bez wzmocnień dachu. Warstwice naprężeń zredukowanych elementów nadwozia. Powiększenie miejsc najbardziej wytężonych 4. Podsumowanie i wnioski końcowe W pracy dokonano analiz rzeczywistych wypadków autobusów turystycznych, w których pojazdy przewróciły się na bok lub dach. Zostały przeanalizowane obowiązujące zapisy w Europejskich Dyrektywach homologacyjnych dotyczące badań wytrzymałościowych autobusów podczas przewracania się. Czynności te ujawniły znikomą odporność nadwozi autobusowych na uderzenia będące wynikiem przewrócenia się pojazdu. Przeprowadzono badania dynamiki ruchu autobusu w chwili tuż przed przewróceniem. Na podstawie badań eksperymentalnych zostały określone parametry ruchu pojazdu, przy których dochodzić może do przewrotek autobusów (utraty stabilności ruchu). Symulacyjne próby wytrzymałościowe uderzeń elementarnych przekrojów rurowych o podłoże nieodkształcalne pokazały, że z punktu widzenia odporności na uderzenia i energochłonności, obecne przekroje prostokątne kadłubów autobusowych mogą okazać się groźne dla osób znajdujących się wewnątrz nich. Wyniki symulacyjnych prób wytrzymałościowych dotyczyły także rzeczywistych nadwozi autobusowych. Prowadzone równolegle próby symulacyjne uderzeń hipotetycznych nadwozi autobusowych potwierdziły aspekt bezpieczeństwa szkieletów o alternatywnych kształtach kołowo-symetrycznych. Przeprowadzone badania pomogły zidentyfikować najistotniejsze wielkości potrzebne do analiz przewracania się autobusu. Analizy struktur autobusowych pozwoliły na określenie, które formy nadwozi mogą zapewnić największy poziom bezpieczeństwa dla pasażerów. Te rozwiązania powinny być drogowskazem dla kolejnych prac badawczych i przyszłościowych zastosowań w przemyśle autobusowym. Udoskonalenia autobusów turystycznych pod względem bezpieczeństwa powinny przebiegać wieloetapowo.
13 Badania wytrzymałości typowych nadwozi autobusów przy bocznym przewróceniu się pojazdu 127 Literatura [1] Dyrektywa Europejska nr 2001/85/WE z dnia 20 listopada 2001 roku [2] PENG H., EISELE D.D.: Vehicle dynamics control with rollover prevention for articulated heavy trucks. 5 th Int l Symposium on Advances Vehicle Control, August 22-24, 2000, An Arbor, Michigan, USA. [3] Sprawozdanie: Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2006 roku, Warszawa, marzec Dokument zaakceptowany na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 3 kwietnia 2007 roku. [4] Materiały prasowe Scania, strona internetowa: [5] PN-ISO 10392:1997: Pojazdy drogowe dwuosiowe. Określenie położenia środka masy. [6] ZIENKIEWICZ O.C., TAYLOR R.: The finite element method, McGranw-Hill, Berkshire, England [7] RUSIŃSKI E.: Metoda elementów skończonych, WKŁ, Warszawa [8] FRĄCKIEWICZ H.: Wytrzymałościowe studium cienkościennych ustrojów samochodów ciężarowych i autobusów. Cz. I i II., Opracowanie na zlecenie IPPT PAN, Kielce [9] KLEIBER M., WOŹNIAK C.: Nonlinear mechanics of strukture, PWN, Warszawa [10] ZIELIŃSKI A., Konstrukcja nadwozi samochodów osobowych i pochodnych, WKŁ, W-wa [11] Bus Rollover Accident Simulation. SAE Paper No [12] LANZENDOERFER J., SZCZEPANIAK C., SZOSLAND A.: Teoria ruchu samochodu. Skrypt PŁ, Łódź [13] MITSCHKE M.: Dynamika samochodu. WKŁ Warszawa 1977, wyd. pierwsze. [14] WICHER J.: Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego. WKŁ Warszawa 2002, wyd. 1. [15] ZIELIŃSKI A.: Konstrukcja nadwozi samochodów osobowych i pochodnych. WKŁ Warszawa 2007, wyd. trzecie uaktualnione. [16] MARIAŃSKI M.: Badania wytrzymałości nadwozi autobusów na uderzenia zachodzące przy bocznym przewróceniu się pojazdu. Rozprawa doktorska, Łódź [17] RUSIŃSKI E., KOPCZYŃSKI A.: Bezpieczeństwo bierne, pochłanianie energii przez profile cienkościenne. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2010.
Weryfikacja numerycznej symulacji przewracania autobusu według regulaminu 66 EKG ONZ
BIULETYN WAT VOL. LV, NR 3, 2006 Weryfikacja numerycznej symulacji przewracania autobusu według regulaminu 66 EKG ONZ WACŁAW BORKOWSKI, ZDZISŁAW HRYCIÓW, ANDRZEJ MUSZYŃSKI*, LECH SOKALSKI* Wojskowa Akademia
Bardziej szczegółowoMechanika ruchu / Leon Prochowski. wyd. 3 uaktual. Warszawa, Spis treści
Mechanika ruchu / Leon Prochowski. wyd. 3 uaktual. Warszawa, 2016 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń 11 Od autora 13 Wstęp 15 Rozdział 1. Wprowadzenie 17 1.1. Pojęcia ogólne. Klasyfikacja pojazdów
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE POSTACI KONSTRUKCYJNYCH KOŁA ZABIERAKOWEGO POJAZDÓW KOPARKI WIELONACZYNIOWEJ. 1. Wprowadzenie obiekt badań
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3/1 2011 Eugeniusz Rusiński*, Tadeusz Smolnicki*, Grzegorz Przybyłek* PORÓWNANIE POSTACI KONSTRUKCYJNYCH KOŁA ZABIERAKOWEGO POJAZDÓW KOPARKI WIELONACZYNIOWEJ 1.
Bardziej szczegółowoNUMERYCZNO-DOŚWIADCZALNA ANALIZA DRGAŃ WYSIĘGNICY KOPARKI WIELOCZERPAKOWEJ KOŁOWEJ
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Jerzy Czmochowski* NUMERYCZNO-DOŚWIADCZALNA ANALIZA DRGAŃ WYSIĘGNICY KOPARKI WIELOCZERPAKOWEJ KOŁOWEJ 1. Wprowadzenie Przedmiotem analiz jest koparka wieloczerpakowa
Bardziej szczegółowoZWIĘKSZENIE NOŚNOŚCI ŁOŻYSK WIELKOGABARYTOWYCH METODĄ KOREKCJI BIEŻNI. 1. Wstęp. Tadeusz Smolnicki*, Grzegorz Przybyłek*, Mariusz Stańco*
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Tadeusz Smolnicki*, Grzegorz Przybyłek*, Mariusz Stańco* ZWIĘKSZENIE NOŚNOŚCI ŁOŻYSK WIELKOGABARYTOWYCH METODĄ KOREKCJI BIEŻNI 1. Wstęp Obrót nadwozia jest
Bardziej szczegółowoSiły i ruchy. Definicje. Nadwozie podatne skrętnie PGRT
Definicje Definicje Prawidłowe przymocowanie zabudowy jest bardzo ważne, gdyż nieprawidłowe przymocowanie może spowodować uszkodzenie zabudowy, elementów mocujących i ramy podwozia. Nadwozie podatne skrętnie
Bardziej szczegółowoANALIZA WYTRZYMAŁOŚCIOWA KOŁA CZERPAKOWEGO KOPARKI W WARUNKACH ZAŁOŻONEJ WYDAJNOŚCI. 1. Wprowadzenie
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3/1 2011 Jerzy Czmochowski*, Paweł Kaczyński*, Przemysław Moczko* ANALIZA WYTRZYMAŁOŚCIOWA KOŁA CZERPAKOWEGO KOPARKI W WARUNKACH ZAŁOŻONEJ WYDAJNOŚCI 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoRamy pojazdów samochodowych
Ramy pojazdów samochodowych opracowanie mgr inż. Ireneusz Kulczyk - 2018 Zespół Szkół Samochodowych w Bydgoszczy Typy konstrukcji bryły pojazdu Nadwozie ramowe nieniosące Oparte jest na sztywnej ramie,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoWybieranie ramy pomocniczej i mocowania. Opis. Zalecenia
Opis Opis Rama, rama pomocnicza i wzmocnienia współpracują z sobą, zapewniając wytrzymałość na wszelkie rodzaje naprężeń mogących powstać w czasie eksploatacji. Wymiary i konstrukcja ramy, mocowania oraz
Bardziej szczegółowoInteraktywna rama pomocnicza. Opis PGRT
Opis Opis to konstrukcja, której mocowanie sprawia, że dołączone do niej ramy współpracują niczym pojedyncza rama podwozia, a nie dwie osobne ramy. wykazuje znacznie większą odporność na ugięcie niż nieinteraktywna
Bardziej szczegółowoDetermination of stresses and strains using the FEM in the chassis car during the impact.
Wyznaczanie naprężeń i odkształceń za pomocą MES w podłużnicy samochodowej podczas zderzenia. Determination of stresses and strains using the FEM in the chassis car during the impact. dr Grzegorz Służałek
Bardziej szczegółowoSTANOWISKO DO MODELOWANIA PRÓB ZDERZENIOWYCH WYBRANYCH ELEMENTÓW DECYDUJĄCYCH O BEZPIECZEŃSTWIE BIERNYM POJAZDU
STANOWISKO DO MODELOWANIA PRÓB ZDERZENIOWYCH WYBRANYCH ELEMENTÓW DECYDUJĄCYCH O BEZPIECZEŃSTWIE BIERNYM POJAZDU ADAM GOŁASZEWSKI 1, KRZYSZTOF SURMIŃSKI 2 Politechnika Łódzka Streszczenie W artykule zostały
Bardziej szczegółowoMetoda elementów skończonych
Metoda elementów skończonych Wraz z rozwojem elektronicznych maszyn obliczeniowych jakimi są komputery zaczęły pojawiać się różne numeryczne metody do obliczeń wytrzymałości różnych konstrukcji. Jedną
Bardziej szczegółowoRamy pojazdów samochodowych
Ramy pojazdów samochodowych Opracował: Robert Urtbanik Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu Nadwozie ramowe- nieniosące Nadwozie ramowe (nieniosące) oparte jest na sztywnej ramie, która przenosi całość obciążeń
Bardziej szczegółowoBADANIA SYMULACYJNE PROCESU HAMOWANIA SAMOCHODU OSOBOWEGO W PROGRAMIE PC-CRASH
BADANIA SYMULACYJNE PROCESU HAMOWANIA SAMOCHODU OSOBOWEGO W PROGRAMIE PC-CRASH Dr inż. Artur JAWORSKI, Dr inż. Hubert KUSZEWSKI, Dr inż. Adam USTRZYCKI W artykule przedstawiono wyniki analizy symulacyjnej
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE MODELOWANIE I OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE ZBIORNIKÓW NA GAZ PŁYNNY LPG
Leon KUKIEŁKA, Krzysztof KUKIEŁKA, Katarzyna GELETA, Łukasz CĄKAŁA KOMPUTEROWE MODELOWANIE I OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE ZBIORNIKÓW NA GAZ PŁYNNY LPG Streszczenie W artykule przedstawiono komputerowe modelowanie
Bardziej szczegółowo20. BADANIE SZTYWNOŚCI SKRĘTNEJ NADWOZIA. 20.1. Cel ćwiczenia. 20.2. Wprowadzenie
20. BADANIE SZTYWNOŚCI SKRĘTNEJ NADWOZIA 20.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wykonanie pomiaru sztywności skrętnej nadwozia samochodu osobowego. 20.2. Wprowadzenie Sztywność skrętna jest jednym z
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.
Bardziej szczegółowoWstęp do analizy odkształceń fotelika samochodowego do przewozu dziecka w trakcie kolizji na podstawie wykonanych symulacji
Wstęp do analizy odkształceń fotelika samochodowego do przewozu dziecka w trakcie kolizji na podstawie wykonanych symulacji Bartosz Zdunek, Krzysztof Sawala, Stanisław Taryma Słowa kluczowe: fotelik, symulacje,
Bardziej szczegółowo'MAPOSTAW' Praca zespołowa: Sylwester Adamczyk Krzysztof Radzikowski. Promotor: prof. dr hab. inż. Bogdan Branowski
Mały pojazd miejski o napędzie spalinowym dla osób w starszym wieku i samotnych 'MAPOSTAW' Praca zespołowa: Sylwester Adamczyk Krzysztof Radzikowski Promotor: prof. dr hab. inż. Bogdan Branowski Cel pracy
Bardziej szczegółowoModelowanie w projektowaniu maszyn i procesów cz.5
Modelowanie w projektowaniu maszyn i procesów cz.5 Metoda Elementów Skończonych i analizy optymalizacyjne w środowisku CAD Dr hab inż. Piotr Pawełko p. 141 Piotr.Pawełko@zut.edu.pl www.piopawelko.zut.edu.pl
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoANALIZA PRZYCZYN PĘKNIĘĆ W REJONIE POŁĄCZENIA DYSZLA SKRĘTNEGO Z DŹWIGAREM GĄSIENICOWYM POJAZDU PODAWARKI
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Paweł Kaczyński*, Jerzy Czmochowski* ANALIZA PRZYCZYN PĘKNIĘĆ W REJONIE POŁĄCZENIA DYSZLA SKRĘTNEGO Z DŹWIGAREM GĄSIENICOWYM POJAZDU PODAWARKI 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2010 r.
Projekt z dnia 6 września 2010 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ
Jarosław MAŃKOWSKI * Andrzej ŻABICKI * Piotr ŻACH * MODELOWANIE POŁĄCZEŃ TYPU SWORZEŃ OTWÓR ZA POMOCĄ MES BEZ UŻYCIA ANALIZY KONTAKTOWEJ 1. WSTĘP W analizach MES dużych konstrukcji wykonywanych na skalę
Bardziej szczegółowoCysterny. Informacje ogólne na temat samochodów cystern. Konstrukcja. Nadwozia typu cysterna uważane są za bardzo sztywne skrętnie.
Informacje ogólne na temat samochodów cystern Informacje ogólne na temat samochodów cystern Nadwozia typu cysterna uważane są za bardzo sztywne skrętnie. Konstrukcja Rozstaw osi powinien być możliwie jak
Bardziej szczegółowoPolitechnika Śląska. Katedra Wytrzymałości Materiałów i Metod Komputerowych Mechaniki. Praca dyplomowa inżynierska. Wydział Mechaniczny Technologiczny
Politechnika Śląska Wydział Mechaniczny Technologiczny Katedra Wytrzymałości Materiałów i Metod Komputerowych Mechaniki Praca dyplomowa inżynierska Temat pracy Symulacja komputerowa działania hamulca tarczowego
Bardziej szczegółowoANALIZA WYTRZYMAŁOŚCI WYSIĘGNIKA ŻURAWIA TD50H
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (16) nr 2, 2002 Alicja ZIELIŃSKA ANALIZA WYTRZYMAŁOŚCI WYSIĘGNIKA ŻURAWIA TD50H Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki obliczeń sprawdzających poprawność zastosowanych
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 21 lutego 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 47 3102 Poz. 242 242 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 21 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego
Bardziej szczegółowoMechanika ogólna / Tadeusz Niezgodziński. - Wyd. 1, dodr. 5. Warszawa, Spis treści
Mechanika ogólna / Tadeusz Niezgodziński. - Wyd. 1, dodr. 5. Warszawa, 2010 Spis treści Część I. STATYKA 1. Prawa Newtona. Zasady statyki i reakcje więzów 11 1.1. Prawa Newtona 11 1.2. Jednostki masy i
Bardziej szczegółowowiczenie 15 ZGINANIE UKO Wprowadzenie Zginanie płaskie Zginanie uko nie Cel wiczenia Okre lenia podstawowe
Ćwiczenie 15 ZGNANE UKOŚNE 15.1. Wprowadzenie Belką nazywamy element nośny konstrukcji, którego: - jeden wymiar (długość belki) jest znacznie większy od wymiarów przekroju poprzecznego - obciążenie prostopadłe
Bardziej szczegółowoAnaliza stateczności zbocza
Przewodnik Inżyniera Nr 25 Aktualizacja: 06/2017 Analiza stateczności zbocza Program: MES Plik powiązany: Demo_manual_25.gmk Celem niniejszego przewodnika jest analiza stateczności zbocza (wyznaczenie
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Numeryczne metody analizy konstrukcji
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA KATEDRA MECHANIKI I PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN Ćwiczenie nr 7 Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Numeryczne metody analizy konstrukcji Analiza statyczna obciążonego kątownika
Bardziej szczegółowoPodczas wykonywania analizy w programie COMSOL, wykorzystywane jest poniższe równanie: 1.2. Dane wejściowe.
Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Mechanika i Budowa Maszyn Grupa M3 Metoda Elementów Skończonych Prowadzący: dr hab. Tomasz Stręk, prof. nadzw. Wykonali: Marcin Rybiński Grzegorz
Bardziej szczegółowoTransport I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoTeoria ruchu pojazdów samochodowych
Opis przedmiotu: Teoria ruchu pojazdów samochodowych Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu TR.SIP404 Teoria ruchu pojazdów samochodowych Wersja przedmiotu 2013/14 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów
Bardziej szczegółowoDynamika samochodu Vehicle dynamics
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoCysterny. Informacje ogólne na temat samochodów cystern. Konstrukcja PGRT. Nadwozia typu cysterna uważane są za bardzo sztywne skrętnie.
Informacje ogólne na temat samochodów cystern Informacje ogólne na temat samochodów cystern Nadwozia typu cysterna uważane są za bardzo sztywne skrętnie. Konstrukcja Rozstaw osi powinien być możliwie jak
Bardziej szczegółowoDRGANIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI
DRGANIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI (Wprowadzenie) Drgania elementów konstrukcji (prętów, wałów, belek) jak i całych konstrukcji należą do ważnych zagadnień dynamiki konstrukcji Przyczyna: nawet niewielkie drgania
Bardziej szczegółowoWewnętrzny stan bryły
Stany graniczne Wewnętrzny stan bryły Bryła (konstrukcja) jest w równowadze, jeżeli oddziaływania zewnętrzne i reakcje się równoważą. P α q P P Jednak drugim warunkiem równowagi jest przeniesienie przez
Bardziej szczegółowoProjektowanie i obliczanie połączeń i węzłów konstrukcji stalowych. Tom 2
Projektowanie i obliczanie połączeń i węzłów konstrukcji stalowych. Tom 2 Jan Bródka, Aleksander Kozłowski (red.) SPIS TREŚCI: 7. Węzły kratownic (Jan Bródka) 11 7.1. Wprowadzenie 11 7.2. Węzły płaskich
Bardziej szczegółowoObliczenia obciążenia osi. Informacje ogólne na temat obliczeń obciążenia osi
Informacje ogólne na temat obliczeń obciążenia osi Każdy rodzaj transportu za pomocą samochodów ciężarowych wymaga, aby podwozie dostarczane z fabryki było wyposażone w pewną formę zabudowy. Informacje
Bardziej szczegółowoModelowanie wytrzymałościowe CAD/FEM
Komputerowe wspomaganie projektowania Modelowanie wytrzymałościowe CAD/FEM 8. Rodzaje analiz 10 11 Obliczenia dynamiczne są konieczne wtedy, gdy wskutek działania zmiennej siły zachodzą i dominują w obiekcie
Bardziej szczegółowoBadania zderzeniowe infrastruktury drogowej Porównywalność wyników badań
Badania zderzeniowe infrastruktury drogowej Porównywalność wyników badań Prowadzący: Paweł Posuniak Warszawa, 24-26.04.2018 r. Spis treści 1. Badania bezpieczeństwa infrastruktury drogowej 2. Wymagania
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Materiałów
Wytrzymałość Materiałów Rozciąganie/ ściskanie prętów prostych Naprężenia i odkształcenia, statyczna próba rozciągania i ściskania, właściwości mechaniczne, projektowanie elementów obciążonych osiowo.
Bardziej szczegółowoDwa w jednym teście. Badane parametry
Dwa w jednym teście Rys. Jacek Kubiś, Wimad Schemat zawieszenia z zaznaczeniem wprowadzonych pojęć Urządzenia do kontroli zawieszeń metodą Boge badają ich działanie w przebiegach czasowych. Wyniki zależą
Bardziej szczegółowoPodstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie
Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie Rozciąganie lub ściskanie Zginanie Skręcanie Ścinanie 1. Pręt rozciągany lub ściskany
Bardziej szczegółowoAnaliza wytrzymałościowa 5 rodzajów kształtowników
Katedra Konstrukcji I Badań Maszyn Raport serii SPR nr 10/2018 Analiza wytrzymałościowa 5 rodzajów kształtowników Wybrzeże Wyspiańskiego 27 50-370 Wrocław Polska Tel: +48 71 320 38 60 Fax: +48 71 320 31
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE WSPÓŁCZYNNIKA OPORU TOCZENIA I WSPÓŁCZYNNIKA OPORU POWIETRZA
Cel ćwiczenia WYZNACZENIE WSPÓŁCZYNNIKA OPORU TOCZENIA I WSPÓŁCZYNNIKA OPORU POWIETRZA Celem cwiczenia jest wyznaczenie współczynników oporu powietrza c x i oporu toczenia f samochodu metodą wybiegu. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowo2. MODELOWANIE SŁUPÓW
MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISNN 1896-771X 32, s. 233-238, Gliwice 2006 ROZWIĄZANIE KONSTRUKCYJNE ALUMINIOWYCH SŁUPÓW DO ZAWIESZENIA SYGNALIZACJI ŚWIATEŁ DROGOWYCH JAROSŁAW KACZMARCZYK Katedra Mechaniki Stosowanej,
Bardziej szczegółowoKąty Ustawienia Kół. WERTHER International POLSKA Sp. z o.o. dr inż. Marek Jankowski 2007-01-19
WERTHER International POLSKA Sp. z o.o. dr inż. Marek Jankowski 2007-01-19 Kąty Ustawienia Kół Technologie stosowane w pomiarach zmieniają się, powstają coraz to nowe urządzenia ułatwiające zarówno regulowanie
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI OBLICZEŃ W PRZYPADKU MODELI NIELINIOWO ZALEŻNYCH OD PARAMETRÓW
WYZNACZANIE NIEPEWNOŚCI OBLICZEŃ W PRZYPADKU MODELI NIELINIOWO ZALEŻNYCH OD PARAMETRÓW TOMASZ PUSTY 1, JERZY WICHER 2 Automotive Industry Institute (PIMOT) Streszczenie W artykule podjęto problem określenia
Bardziej szczegółowoZestaw pytań z konstrukcji i mechaniki
Zestaw pytań z konstrukcji i mechaniki 1. Układ sił na przedstawionym rysunku a) jest w równowadze b) jest w równowadze jeśli jest to układ dowolny c) nie jest w równowadze d) na podstawie tego rysunku
Bardziej szczegółowoTyp ramy F700 F800 F950 F957 F958 Szerokość ramy i tolerancja (mm) ,5 R11 R11
Ramy podwozia firmy Scania Ramy podwozia firmy Scania Asortyment ram podwozia obejmuje następujące typy ram: Typ ramy F700 F800 F950 F957 F958 Szerokość ramy i tolerancja (mm) 766 +1 768 +1 771 +1 768
Bardziej szczegółowoWyznaczanie modułu Younga metodą strzałki ugięcia
Ćwiczenie M12 Wyznaczanie modułu Younga metodą strzałki ugięcia M12.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości modułu Younga różnych materiałów poprzez badanie strzałki ugięcia wykonanych
Bardziej szczegółowoUkład kierowniczy. Potrzebę stosowania układu kierowniczego ze zwrotnicami przedstawia poniższy rysunek:
1 Układ kierowniczy Potrzebę stosowania układu kierowniczego ze zwrotnicami przedstawia poniższy rysunek: Definicja: Układ kierowniczy to zbiór mechanizmów umożliwiających kierowanie pojazdem, a więc utrzymanie
Bardziej szczegółowoRys.1 a) Suwnica podwieszana, b) Wciągnik jednoszynowy 2)
Tory jezdne suwnic podwieszanych Suwnice podwieszane oraz wciągniki jednoszynowe są obok suwnic natorowych najbardziej popularnym środkiem transportu wewnątrz hal produkcyjnych. Przykład suwnicy podwieszanej
Bardziej szczegółowoSZKOŁA POLICEALNA dla dorosłych
SZKOŁA POLICEALNA dla dorosłych Kierunek kształcenia w zawodzie: dr inż. Janusz Walkowiak Przedmiot: I semestr Tematyka zajęć Ustalenie numeru identyfikacyjnego i odczytywanie danych z tablicy znamionowej
Bardziej szczegółowoTemat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali
Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali 1.1. Wstęp Próba statyczna rozciągania jest podstawowym rodzajem badania metali, mających zastosowanie w technice i pozwala na określenie własności
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU: KONSTRUKCJE BUDOWLANE klasa III Podstawa opracowania: PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BUDOWNICTWA 311204
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU: KONSTRUKCJE BUDOWLANE klasa III Podstawa opracowania: PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BUDOWNICTWA 311204 1 DZIAŁ PROGRAMOWY V. PODSTAWY STATYKI I WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW
Bardziej szczegółowoMOBILNE STANOWISKO DO BADAŃ DYNAMIKI POJAZDÓW
MOBILNE STANOWISKO DO BADAŃ DYNAMIKI POJAZDÓW ADAM GOŁASZEWSKI 1, TOMASZ SZYDŁOWSKI 2 Politechnika Łódzka Streszczenie Badania dynamiki ruchu pojazdów wpływają w istotny sposób na rozwój ogólnie rozumianej
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu. 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów.
Wytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów. 2. Omówić pojęcia sił wewnętrznych i zewnętrznych konstrukcji.
Bardziej szczegółowoPODSTAWY STATYKI BUDOWLI POJĘCIA PODSTAWOWE
PODSTAWY STATYKI BUDOWLI POJĘCIA PODSTAWOWE Podstawy statyki budowli: Pojęcia podstawowe Model matematyczny, w odniesieniu do konstrukcji budowlanej, opisuje ją za pomocą zmiennych. Wartości zmiennych
Bardziej szczegółowoDobór materiałów konstrukcyjnych cz. 15
Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 15 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Współczynnik kształtu przekroju
Bardziej szczegółowo13. WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK ORAZ PRZEŁOŻENIA UKŁADU KIEROWNICZEGO
13. WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK ORAZ PRZEŁOŻENIA UKŁADU KIEROWNICZEGO 13.0. Uwagi dotyczące bezpieczeństwa podczas wykonywania ćwiczenia 1. Studenci są zobowiązani do przestrzegania ogólnych przepisów BHP
Bardziej szczegółowoPROJEKTOWANIE KONSTRUKCJI STALOWYCH WEDŁUG EUROKODÓW.
PROJEKTOWANIE KONSTRUKCJI STALOWYCH WEDŁUG EUROKODÓW. 1 Wiadomości wstępne 1.1 Zakres zastosowania stali do konstrukcji 1.2 Korzyści z zastosowania stali do konstrukcji 1.3 Podstawowe części i elementy
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów. Statyczna próba rozciągania metali. Warunek nośności i użytkowania. Założenia
Wytrzymałość materiałów dział mechaniki obejmujący badania teoretyczne i doświadczalne procesów odkształceń i niszczenia ciał pod wpływem różnego rodzaju oddziaływań (obciążeń) Podstawowe pojęcia wytrzymałości
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA KONSTRUKCJI WZMOCNIEŃ ELEMENTÓW NOŚNYCH MASZYN I URZĄDZEŃ
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2008 Seria: TRANSPORT z. 64 Nr kol. 1803 Maciej BOLDYS OPTYMALIZACJA KONSTRUKCJI WZMOCNIEŃ ELEMENTÓW NOŚNYCH MASZYN I URZĄDZEŃ Streszczenie. W pracy przedstawiono
Bardziej szczegółowoWyznaczenie reakcji belki statycznie niewyznaczalnej
Wyznaczenie reakcji belki statycznie niewyznaczalnej Opracował : dr inż. Konrad Konowalski Szczecin 2015 r *) opracowano na podstawie skryptu [1] 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest sprawdzenie doświadczalne
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: PODSTAWY MODELOWANIA PROCESÓW WYTWARZANIA Fundamentals of manufacturing processes modeling Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności APWiR Rodzaj
Bardziej szczegółowoDrgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż.
Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż. Joanna Szulczyk Politechnika Warszawska Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki
Bardziej szczegółowoTreści programowe przedmiotu
WM Karta (sylabus) przedmiotu Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Studia stacjonarne pierwszego stopnia o profilu: ogólnoakademickim A P Przedmiot: Mechanika techniczna z wytrzymałością materiałów I Status
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 WYZNACZANIE (K IC )
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Imię i Nazwisko... WYDZIAŁ MECHANICZNY Wydzia ł... Wydziałowy Zakład Wytrzymałości Materiałów Rok... Grupa... Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Data ćwiczenia... ĆWICZENIE 15
Bardziej szczegółowoZespoły holownicze PGRT
Ogólne informacje o jednostkach holowniczych Ogólne informacje o jednostkach holowniczych Zespół holowniczy to określenie ogólne dla jednego lub kilku podzespołów, w jakie pojazd musi być wyposażony, aby
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska
Politechnika Poznańska Metoda Elementów Skończonych Mechanika i Budowa Maszyn Prowadzący: dr hab. Tomasz Stręk, prof. nadzw. Wykonali: Maria Kubacka Paweł Jakim Patryk Mójta 1 Spis treści: 1. Symulacja
Bardziej szczegółowoDefi f nicja n aprę r żeń
Wytrzymałość materiałów Stany naprężeń i odkształceń 1 Definicja naprężeń Mamy bryłę materialną obciążoną układem sił (siły zewnętrzne, reakcje), będących w równowadze. Rozetniemy myślowo tę bryłę na dwie
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska
Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Mechanika i Budowa Maszyn Projekt: Metoda elementów skończonych Prowadzący: dr hab. Tomasz STRĘK prof. nadzw. Autorzy: Małgorzata Jóźwiak Mateusz
Bardziej szczegółowoBetonomieszarki. Konstrukcja. Zabudowa betonomieszarki jest skrętnie podatna.
Ogólne informacje na temat betonomieszarek Ogólne informacje na temat betonomieszarek Zabudowa betonomieszarki jest skrętnie podatna. Konstrukcja Betonomieszarki nie mają funkcji wywrotki, ale ponieważ
Bardziej szczegółowoLiczba godzin Liczba tygodni w tygodniu w semestrze
15. Przedmiot: WYTRZYMAŁOŚĆ MATERIAŁÓW Kierunek: Mechatronika Specjalność: mechatronika systemów energetycznych Rozkład zajęć w czasie studiów Liczba godzin Liczba godzin Liczba tygodni w tygodniu w semestrze
Bardziej szczegółowoTyp ramy F700 F800 F950 F957 F958 Szerokość ramy i tolerancja Profil ramy, U 9,5 R11 R11
Ramy podwozia firmy Scania Ramy podwozia firmy Scania Asortyment ram podwozia obejmuje następujące typy ram: Typ ramy F700 F800 F950 F957 F958 Szerokość ramy i tolerancja 770-3 770-1 770 +2 770-1 770 +1-5
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska
Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Mechanika i Budowa Maszyn Grupa M3 Metoda Elementów Skończonych Prowadzący: dr hab. Tomasz Stręk, prof. nadzw. Wykonał: Miłek Mateusz 1 2 Spis
Bardziej szczegółowoOptymalizacja konstrukcji wymiennika ciepła
BIULETYN WAT VOL. LVI, NUMER SPECJALNY, 2007 Optymalizacja konstrukcji wymiennika ciepła AGNIESZKA CHUDZIK Politechnika Łódzka, Katedra Dynamiki Maszyn, 90-524 Łódź, ul. Stefanowskiego 1/15 Streszczenie.
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW
INSTYTUT MASZYN I URZĄZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA O ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW TECH OLOGICZ A PRÓBA ZGI A IA Zasada wykonania próby. Próba polega
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła statyczna próba ściskania metali Numer ćwiczenia: 3 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D - 4. Zastosowanie teoretycznej analizy modalnej w dynamice maszyn
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie D - 4 Temat: Zastosowanie teoretycznej analizy modalnej w dynamice maszyn Opracowanie: mgr inż. Sebastian Bojanowski Zatwierdził:
Bardziej szczegółowoWERYFIKACJA WYTRZYMAŁOŚCI KONSTRUKCJI KABINY ANTENOWEJ JEDNOSTKI JAT-122
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (15) nr 1, 2002 Alicja ZIELIŃSKA WERYFIKACJA WYTRZYMAŁOŚCI KONSTRUKCJI KABINY ANTENOWEJ JEDNOSTKI JAT-122 Streszczenie: W artykule przedstawiono weryfikację kabiny antenowej
Bardziej szczegółowoMetoda elementów skończonych
Metoda elementów skończonych Krzysztof Szwedt Karol Wenderski M-2 WBMiZ MiBM 2013/2014 1 SPIS TREŚCI 1 Analiza przepływu powietrza wokół lecącego airbusa a320...3 1.1 Opis badanego obiektu...3 1.2 Przebieg
Bardziej szczegółowoAl.Politechniki 6, Łódź, Poland, Tel/Fax (48) (42) Mechanika Budowli. Inżynieria Środowiska, sem. III
KATEDRA MECHANIKI MATERIAŁÓW POLITECHNIKA ŁÓDZKA DEPARTMENT OF MECHANICS OF MATERIALS TECHNICAL UNIVERSITY OF ŁÓDŹ Al.Politechniki 6, 93-590 Łódź, Poland, Tel/Fax (48) (42) 631 35 51 Mechanika Budowli
Bardziej szczegółowoProjekt Laboratorium MES
Projekt Laboratorium MES Jakub Grabowski, Mateusz Hojak WBMiZ, MiBM Sem 5, rok III 2018/2019 Prowadzący: dr hab. inż. Tomasz Stręk prof. PP Spis treści: 1. Cel projektu 2. Właściwości materiałowe 3. Analiza
Bardziej szczegółowoPytania przygotowujące do egzaminu z Wytrzymałości Materiałów sem. I studia niestacjonarne, rok ak. 2015/16
Pytania przygotowujące do egzaminu z Wytrzymałości Materiałów sem. I studia niestacjonarne, rok ak. 2015/16 1. Warunkiem koniecznym i wystarczającym równowagi układu sił zbieżnych jest, aby a) wszystkie
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 06.09.2005 05788867.9
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1786660 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 06.09.2005 05788867.9 (13) T3 (51) Int. Cl. B62D25/08 B60G15/06
Bardziej szczegółowoBadanie próbek materiału kompozytowego wykonanego z blachy stalowej i powłoki siatkobetonowej
Badanie próbek materiału kompozytowego wykonanego z blachy stalowej i powłoki siatkobetonowej Temat: Sprawozdanie z wykonanych badań. OPRACOWAŁ: mgr inż. Piotr Materek Kielce, lipiec 2015 SPIS TREŚCI str.
Bardziej szczegółowoOptymalizacja konstrukcji pod kątem minimalizacji wagi wyrobu odlewanego rotacyjnie studium przypadku. Dr inż. Krzysztof NADOLNY. Olandia
Optymalizacja konstrukcji pod kątem minimalizacji wagi wyrobu odlewanego rotacyjnie studium przypadku Dr inż. Krzysztof NADOLNY 1 Olandia 10.05.2018 CENTINO dla rotomouldingu Projekty wyrobów Produkcja
Bardziej szczegółowoRys. 1. Obudowa zmechanizowana Glinik 15/32 Poz [1]: 1 stropnica, 2 stojaki, 3 spągnica
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 30 Zeszyt 1 2006 Sławomir Badura*, Dariusz Bańdo*, Katarzyna Migacz** ANALIZA WYTRZYMAŁOŚCIOWA MES SPĄGNICY OBUDOWY ZMECHANIZOWANEJ GLINIK 15/32 POZ 1. Wstęp Obudowy podporowo-osłonowe
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ
POLITECHNIKA ŁÓDZKA ul. Żeromskiego 116 90-924 Łódź KATEDRA BUDOWNICTWA BETONOWEGO NIP: 727 002 18 95 REGON: 000001583 LABORATORIUM BADAWCZE MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH Al. Politechniki 6 90-924
Bardziej szczegółowoSzczególne warunki pracy nawierzchni mostowych
Szczególne warunki pracy nawierzchni mostowych mgr inż. Piotr Pokorski prof. dr hab. inż. Piotr Radziszewski Politechnika Warszawska Plan Prezentacji Wstęp Konstrukcja nawierzchni na naziomie i moście
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO TEORII PLASTYCZNOŚCI
13. WSTĘP DO TORII PLASTYCZNOŚCI 1 13. 13. WSTĘP DO TORII PLASTYCZNOŚCI 13.1. TORIA PLASTYCZNOŚCI Teoria plastyczności zajmuje się analizą stanów naprężeń ciał, w których w wyniku działania obciążeń powstają
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) przedmiotu MECHANIKA I BUDOWA MASZYN
WM Karta (sylabus) przedmiotu MECHANIKA I BUDOWA MASZYN Studia pierwszego stopnia o profilu: ogólnoakademicki A P Przedmiot: Wytrzymałość Kod przedmiotu Status przedmiotu: obowiązkowy MBM S 0 6 6-_0 Język
Bardziej szczegółowo