Szkolenie ogólne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla doktorantów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Referat ds.

Transkrypt

1 Szkolenie ogólne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla doktorantów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Referat ds. BHP

2 Niniejsze szkolenie składa się z następujących części tematycznych: 1. Regulacje prawne w zakresie BHP na Uczelni. 2. Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. 3. Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. 4. Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.

3 Regulacje prawne z zakresu BHP na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II.

4 Podstawy prawne niniejszego szkolenia: 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz. U. Nr 128, poz. 897), Art. 228 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm) Statut Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Kodeks Pracy,

5 Regulacje prawne w zakresie BHP Szkolenie studentów/doktorantów obowiązkiem każdego studenta rozpoczynającego edukację na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II jest uczestnictwo w szkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, które organizowane jest przez władze Uczelni zgodnie z obowiązującą literą prawa.

6 OBOWIĄZKI REKTORA Ks. Rektor jest ustawowo zobowiązany do zorganizowania szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla wszystkich studentów rozpoczynających naukę na uczelni, osobom wykonującym zajęcia praktyczno techniczne. Wymiar szkolenia: nie mniejszy niż 4 godziny lekcyjne. Szkolenia te powinny być realizowane w ramach zajęć dydaktycznych w formie wykładów, ćwiczeń lub seminariów. Udział w szkoleniu prowadzący potwierdza zaliczeniem.

7 Obiekty Uczelni w trosce o bezpieczeństwo studentów pobierających naukę na KUL wszystkie obiekt, pomieszczenia oraz przynależne tereny należące do Uczelni spełniają wymagania warunkom technicznym, jakie powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zgodnie z przepisami BHP

8 Obiekty KUL: 1. Kompleks budynków Al. Racławickie - Collegium Jana Pawła II - Collegium Norwidianum - Gmach Główny 2. Budynki ul. Konstantynów - Instytut Biotechnologii - Instytut Ochrony Środowiska - Instytut Matematyki i Informatyki - Budynki gospodarcze - Hala sportowa - Domy Studenckie (również przy posesji ul. Niecała) 3. Budynki przy posesji Droga Męczenników Majdanka 4. Wydziały zamiejscowe (Tomaszów Lubelski, Stalowa Wola)

9 Rozporządzenie zobowiązuje Rektora do: utrzymywania w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne użytkowanie posiadanych przez Uczelnię obiektów, urządzeń i terenów sportowych, zapewnienia nadzoru osób do tego upoważnionych w czasie realizacji zajęć wychowania fizycznego oraz wszelkiego rodzaju zawodów sportowych organizowanych przez Uczelnię, na zasadach określonych w ustawie o kulturze fizycznej.

10 Regulacje prawne w zakresie BHP Obiekty Uczelni pomieszczenia, którymi dysponuje Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II spełniają warunki dotyczące oświetlenia, wentylacji, ogrzewania i powierzchni użytkowej, zgodnie z obowiązującymi normami, są także dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.

11 Regulacje prawne w zakresie BHP Obiekty Uczelni nad bezpieczeństwem i stanem technicznym czuwają wyznaczeni administratorzy obiektów. Dział Administracji Obiektami KUL Gmach Główny, pok. 105 tel / ; dao@kul.pl

12 Regulacje prawne w zakresie BHP Obiekty Uczelni - wszystkie obiekty posiadają niezbędne pomieszczenia higieniczno sanitarne, które są utrzymane w stanie pełnej sprawności i czystości.

13 Obowiązkiem każdego studenta jest taki stan rzeczy podtrzymywać i w należyty sposób korzystać z tych pomieszczeń, które służą obecnym studentom i przyszłym, którzy również będą chcieli kontynuować swoją edukację na naszej Uczelni.

14 Stan wyposażenia pomieszczeń Uczelni, a w szczególności: mebli, sprzętu, urządzeń i instalacji, nie może stanowić zagrożeń dla osób korzystających z tych pomieszczeń.

15 Regulacje prawne w zakresie BHP Obiekty Uczelni każdorazowo przez przed rozpoczęciem roku akademickiego następuje przegląd obiektów dopuszczający do rozpoczęcia zajęć na terenie Uczelni. Sprawdzany jest regularnie stan instalacji elektrycznej, wentylacyjnej, przeciwpożarowej. Sprawdzane jest wyposażenie w sprzęt przeciwpożarowy i apteczki pierwszej pomocy

16 Trasy komunikacyjne: Drogi ewakuacyjne, inne drogi oraz przejścia i dojścia dla pieszych są utrzymane w należytym stanie, niestwarzającym zagrożenia dla użytkowników.

17 Zaplecze medyczne: W każdym budynku Uczelni, w pomieszczeniu dostępnym w godzinach prowadzenia zajęć dydaktycznych lub badań naukowych powinna znajdować się co najmniej jedna przenośna apteczka, wyposażona w niezbędne środki do udzielania pierwszej pomocy, których okres ważności nie upłynął, wraz z instrukcja o zasadach jej udzielania. Wykorzystane środki i materiały powinny być na bieżąco uzupełniane.

18 Zabezpieczenia techniczne: Maszyny i inne urządzenia znajdujące się w laboratoriach, warsztatach, pracowniach specjalistycznych stosuje się przepisy BHP ustalone dla określonych gałęzi lub rodzajów pracy oraz przepisy rozporządzenia.

19 Maszyny i inne urządzenia znajdujące się w laboratoriach, warsztatach, pracowniach specjalistycznych powinny: - być wyposażone w zabezpieczenia chroniące pracowników i studentów uczelni przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, szkodliwymi wstrząsami, działaniem wibracji i promieniowaniem oraz szkodliwym lub niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy. - uwzględniać zasady ergonomii; - być utrzymywane w stanie zapewniającym pełna sprawność działania i bezpieczeństwa pracy.

20 Niedopuszczalne jest wyposażanie laboratoriów, warsztatów i pracowni specjalistycznych w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań określonych w przepisach dotyczących oceny zgodności. Maszyny i inne urządzenia techniczne czasowo niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być wyraźnie oznakowane i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uszkodzenie.

21 Władze uczelni obowiązane są zapewnić studentom niezbędne środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze w zależności od rodzaju zajęć i specyfiki poszczególnych kierunków studiów. Wszelkie zabezpieczenia stosowane jako wyposażenie budynków oraz pracowni dydaktycznych stanowią środki ochrony zbiorowej.

22 Rektor jest obowiązany udostępnić pracownikom i studentom korzystającym z laboratoriów, warsztatów lub pracowni specjalistycznych, instrukcje uwzględniające zasady i przepisy BHP.

23 Instrukcje BHP opisują: * warunki bezpiecznej obsługi maszyn i innych urządzeń; * rodzaje prac i procesów technologicznych o szczególnym zagrożeniu dla życia lub zdrowia, w tym sposób nadzoru nad ich wykonywaniem, * postępowanie z materiałami niebezpiecznymi i szkodliwymi dla zdrowia, * obowiązujący system znaków i sygnałów oraz sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej, * sposób posługiwania się środkami ochrony indywidualnej i środkami ratunkowymi, * postępowanie w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia pracowników i studentów, w tym udzielania pierwszej pomocy.

24 Rektor jest obowiązany wyznaczyć osoby zobowiązane do sprawdzenia stanu technicznego i bezpieczeństwa w pomieszczeniach dydaktycznych przed dopuszczeniem do zajęć studentów. Prowadzący zajęcia ma obowiązek przygotować studenta do zajęć praktycznych w formie instruktażu stanowiskowego. Przełożony wyznacza osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo studentów zgodnie z zasadami bhp.

25 Rektor ustala zasady postępowania z szkodliwymi substancjami i preparatami chemicznymi oraz biologicznymi; Wszelkie substancje niebezpieczne muszą być przechowywane w wyraźnie oznaczonych pomieszczeniach i miejscach do tego przystosowanych, w opakowaniach chroniących przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem; Uczelnia prowadzi stosowną ewidencję tych substancji, zbiera oraz utylizuje odpady wytworzone na terenie placówki.

26 Regulacje prawne w zakresie BHP Zajęcia na Uczelni Rektor może czasowo zawiesić zajęcia (lecz nie musi), jeżeli w salach temperatura wynosić będzie poniżej 18oC bądź w przypadku wystąpienia na danym terenie klęski żywiołowej, epidemii albo innych zdarzeń zagrażających życiu lub zdrowiu studentów.

27 Rektor w przypadku stwierdzenia, że sposób wykonywania czynności przez pracowników lub studentów stwarza zagrożenie dla ich życia lub zdrowia, będzie obowiązany wstrzymać wykonywanie tych czynności oraz wskazać sposób ich bezpiecznego wykonania.

28 W razie zaś stwierdzenia, że miejsce, w którym mają być prowadzone zajęcia, lub stan znajdujących się w nim urządzeń może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa studentów, ma On obowiązek nie dopuścić do rozpoczęcia zajęć, wstrzymać zajęcia lub określić zadania i sposoby postępowania zapewniające bezpieczne prowadzenie tych zajęć.

29 Regulacje prawne w zakresie BHP Zajęcia na Uczelni prowadzenie zajęć dydaktycznych na Uczelni musi odbywać się zgodnie z obowiązującymi zasadami BHP, gwarantować ma to odpowiednie przygotowanie osoby prowadzącej zajęcia.

30 Regulacje prawne w zakresie BHP Wypadki studentów przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków studentów stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.

31 Regulacje prawne w zakresie BHP - - Wypadki studentów za wypadek studenta uważa się : zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, mające bezpośredni związek z zajęciami odbywanymi przez studenta na Uczelni bądź organizowanymi przez Uczelnię, powodujące uraz lub śmierć poszkodowanego studenta.

32 Umowa Generalna Ubezpieczenia NNW studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Reguluje zasady współpracy pomiędzy Ubezpieczającym i Ubezpieczycielem, dotyczące zawierania umów ubezpieczeń następstw nieszczęśliwych wypadków studentów KUL. 1.Student zgłasza wypadek na infolinię: po zakończeniu leczenia przedkłada legitymację i dokumentację medyczną do siedziby PZU

33 Przedmiot ubezpieczenia Przedmiotem ubezpieczenia są następstwa zaistniałych na terytorium RP oraz za granicą nieszczęśliwych wypadków studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie.

34 Zakres ubezpieczenia 1. Zakres pełny ubezpieczenia obejmuje ochroną ubezpieczeniową zdarzenia podczas zajęć dydaktycznych, w drodze i na zajęcia i z zajęć oraz w życiu prywatnym. 2. Zakres ubezpieczenia zostaje rozszerzony o wypadki doznane w związku z uprawianiem sportu na zajęciach wychowania fizycznego i w sekcjach uczelnianych Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (w tym organizowanych przez uczelniane sekcje sportowe KUL).

35 3. Zakresem ubezpieczenia zostają objęci uczestnicy wyjazdów i wycieczek organizowanych przez jednostki Uniwersytetu w szczególności przez: Uczelniany samorząd, stowarzyszenia i zrzeszenia studenckie KUL (w tym organizowane przez uczelniane sekcje sportowe KUL)

36 Rodzaje świadczeń w ramach świadczeń podstawowych Z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu: - w przypadku uszczerbku w wysokości 100% - pełną sumę ubezpieczenia określoną w umowie - w przypadku uszczerbku częściowego procent sumy ubezpieczenia odpowiadający procentowi trwałego uszczerbku na zdrowiu. 2. W przypadku śmierci w wyniku nieszczęśliwego wypadku, jeżeli nastąpiła ona w okresie do 2 lat od jego daty 100 % określonej w umowie sumy ubezpieczenia.

37 Rodzaje świadczeń w ramach świadczeń dodatkowych a. zwrot udokumentowanych kosztów leczenia, pod warunkiem że zostały poniesione w okresie nie dłuższym niż rok od daty wypadku do wysokości 10 % sumy ubezpieczenia. b. zwrot udokumentowanych kosztów rehabilitacji w wyspecjalizowanych placówkach medycznych pod warunkiem, iż zostały poniesione na terytorium RP do wysokości 30 % sumy ubezpieczenia. c. zwrot udokumentowanych kosztów nabycia protez oraz specjalnych środków ochronnych i pomocniczych, pod warunkiem że zostały one poniesione w okresie nie dłuższym niż 1 rok od daty wypadku do wysokości 25 % sumy ubezpieczenia.

38 Rodzaje świadczeń w ramach świadczeń dodatkowych d. dzienne świadczenie szpitalne, w przypadku pobytu ubezpieczonego w szpitalu na terytorium Rzeczypospolitej w następstwie nieszczęśliwego wypadku objętego ochrona ubezpieczeniową - w wysokości 35,oo PLN za każdy dzień pobytu w szpitalu oraz przez pierwsze 90 dni pobytu w szpitalu (nie dotyczy pobytu w sanatoriach, szpitalach uzdrowiskowych, sanatoriach, szpitalach uzdrowiskowych, ośrodkach rehabilitacyjnych, hospicjach).

39 Rodzaje świadczeń w ramach świadczeń dodatkowych e. ryczałt za operacje związane z NWW oraz zwrot kosztów niezbędnej (usunięcie oszpecenia, okaleczenia) operacji plastycznej związanej z nieszczęśliwym wypadkiem w przypadku wskazań medycznych 2,000,00 za jedno zdarzenie. f. koszt odbudowy stomatologicznej zębów 30 % sumy ubezpieczenia świadczenia dodatkowe związane z nieszczęśliwym wypadkiem. g. złamania kości, rany wymagające interwencji chirurgicznej (wg. Zaleceń lekarza) jednorazowe świadczenie w wysokości 500,00 złotych.

40 Rodzaje świadczeń w ramach świadczeń dodatkowych h. rozszerzenie odpowiedzialności zakresu podstawowego o zdarzenia będące następstwem zawałów serca i udarów mózgu. i. w przypadku śmierci w wyniku nieszczęśliwego wypadku komunikacyjnego, jeżeli nastąpiła w okresie od dwóch lat od jego daty wypłata 50 % (dodatkowo, oprócz świadczenia w wysokości 100% sumy ubezpieczenia wynikającego ze świadczeń podstawowych) określonej w umowie sumy ubezpieczenia.

41 Regulacje prawne w zakresie BHP Wypadki studentów głównym celem władz Uczelni jest dążenie do maksymalnego ograniczenia wszelkiego rodzaju zagrożeń, które mogłyby skutkować wypadkiem studenta.

42

43 Regulacje prawne w zakresie BHP Wypadki studentów niestety jednak wypadek jest zdarzeniem losowym, którego do końca przewidzieć nie możemy. Dlatego, gdy student ulegnie wypadkowi w czasie przebywania na terenie Uczelni w przerwie pomiędzy zajęciami, to o zdarzeniu takim zobowiązany jest powiadomić jak najszybciej właściwy sekretariat dla swojego kierunku (o ile oczywiście jest w stanie). Osobą będąca świadkiem takiego zdarzenia również jest zobowiązana do przekazania takiej informacji do sekretariatu.

44 Obowiązujący regulamin i postawa studenta: *Studentami i doktorantami Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II mogą być tylko te osoby, które kierują się zasadami zgodnymi z wymogami moralności, zobowiązują się uznawać i szanować katolicki charakter Uniwersytetu oraz dbać o jego dobre imię

45 STATUT KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU JANA PAWŁA II Za naruszenie przepisów obowiązujących w Uniwersytecie oraz za czyn uchybiający godności studenta student ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną przed komisją dyscyplinarną albo przed sądem koleżeńskim samorządu studentów. 2. Za naruszenie przepisów obowiązujących w Uniwersytecie oraz za czyn uchybiający godności doktoranta doktorant ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną przed komisją dyscyplinarną albo przed sądem koleżeńskim samorządu doktorantów. ( wobec statutu Wszyscy jesteśmy równi )

46 Regulacje prawne w zakresie BHP Zakazane jest : Przynoszenie, spożywanie na terenie Uczelni oraz w czasie zajęć organizowanych poza jej terenem napojów alkoholowych, narkotyków i innych środków odurzających.

47 Regulacje prawne w zakresie BHP Zakazane jest: Przynoszenie i przechowywanie na terenie Uczelni i w miejscu organizowanych zajęć poza jej terenem materiałów, przedmiotów mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia własnego i innych osób.

48 Regulacje prawne w zakresie BHP Zakazane jest: Użytkowanie na terenie Uczelni uszkodzonego sprzętu, urządzeń technicznych oraz używanie ich niezgodnie z przeznaczeniem.

49 Regulacje prawne w zakresie BHP Zakazane jest: Wchodzenie i przebywanie w miejscach niedozwolonych Opuszczanie zajęć bez zgody i wiedzy prowadzącego zajęcia.

50 Regulacje prawne w zakresie BHP Zarządzenie Rektora KUL z dnia 10 stycznia 2011 r. 1 Zabrania się: Palenia wyrobów tytoniowych na terenie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Zakaz dotyczy w szczególności wszystkich budynków należących lub użytkowanych przez KUL, a także dziedzińca wewnętrznego Gmachu Głównego oraz terenu znajdującego się przed Kościołem Akademickim.

51 2 Za kontrolę przestrzegania niniejszego zarządzenia odpowiedzialna jest Wewnętrzna Straż Porządkowa KUL i pracownicy administrujący poszczególnymi obiektami.

52 4 1. Osoby palące wyroby tytoniowe w miejscach objętych zakazem ustanowionym w 1 będą pouczane o obowiązkowym zakazie palenia. 2. W sytuacjach notorycznego łamania zakazu przez pracowników KUL, będą wyciągnięte wobec Nich konsekwencje służbowe określone w przepisach prawa pracy, a w przypadku studentów i doktorantów będzie stosowany 98 Statutu KUL, ustanawiający odpowiedzilnośc dyscyplinarną studentów i doktorantów.

53 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia.

54 Czynniki niebezpieczne, szkodliwe, uciążliwe: A. NIEBEZPIECZNE, URAZOWE Elementy ruchome, luźne, Elementy ostre, wystające, Przemieszczanie się ludzi, Porażenie prądem elektrycznym, Poparzenie, pożar lub/i wybuch.

55 Czynniki niebezpieczne, szkodliwe, uciążliwe: B. SZKODLIWE I UCIĄŻLIWE Czynniki fizyczne: hałas, wibracja, mikroklimat, promieniowanie optyczne, jonizujące, laserowe, pyły przemysłowe. Czynniki chemiczne: wybuchowe, utleniające, łatwopalne, toksyczne, szkodliwe, żrące, drażniące, uczulające, rakotwórcze, mutagenne, działające na rozrodczość, niebezpieczne dla środowiska.

56 Czynniki niebezpieczne, szkodliwe, uciążliwe: C. CZYNNIKI BIOLOGICZNE: mikroorganizmy roślinne i zwierzęce, makroorganizmy roślinne i zwierzęce. D. CZYNNIKI PSYCHOFIZYCZNE: obciążenie psychiczne statyczne i dynamiczne, obciążenie psychonerwowe. E. CZYNNIKI SPOŁECZNE: zależność, powiązania, wzajemne kontakty między studentami a wykładowcami oraz kolegami, koleżankami.

57 Potknięcia się i poślizgnięcia najczęstsza przyczyna wypadków! Wydaje się banalne zagrożenie, ale niosące za sobą bardzo poważne konsekwencje prowadzące do złamań kości, zwichnięć stawów i ogólnych potłuczeniach. Dlatego przeciwdziałając temu zagrożeniu musimy pamiętać, że przemieszczając się uważamy jak stąpamy i gdzie wchodzimy!

58 Upadki ze schodów schody są realnym zagrożeniem, które towarzyszy nam nieodzownie podczas każdego dnia przebywania na uczelni. Poruszając się po schodach musimy zachować ostrożność i przytrzymując się poręczy minimalizujemy zagrożenia potknięcia się a w konsekwencji utraty równowagi i upadku.

59 Parametry mikroklimatu: temperatura, wilgotność względna powierza, prędkość ruchu powietrza. Na mikroklimat wpływ także mają: pora roku, miejsce wykonywania pracy, otoczenie, płeć pracownika, rodzaj wykonywanej pracy, pozycja oraz wielkość wysiłku fizycznego niezbędnego do wykonywania określonej czynności.

60 TEMPERATURA - gwarantuje człowiekowi pełną sprawność psychiczną, a więc odpowiadającą strefie komfortu temperaturą jest C C u pracowników obserwuje się drażliwości obniżenie chęci działania, C - pracownicy odczuwają otępienie, znikome jest wówczas tempo pracy umysłowej i występują trudności w koncentracji. Liczba popełnianych błędów wzrasta. poniżej 18 C za uciążliwe warunki w pomieszczeniach biurowych uważa się takie, kiedy temperatura spada.

61 POWIETRZE Istotnym czynnikiem warunkującym pracę w środowisku biurowym jest powietrze. dla lokali biurowych, sal wykładowych oraz ćwiczeniowych zaleca się krotność wymiany powietrza w granicach 3-8 na godzinę. Student uczestniczący w wykładzie zużywa w ciągu minuty 20 [l] powietrza, przy założeniu, że ciśnienie w pomieszczeniu równe jest 760 [mm] Hg.

62 Powietrze Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi powinny mieć odpowiednią wymianę powietrza przez zastosowanie wentylacji naturalnej lub mechanicznej albo też łącznie jednej i drugiej. Wielkość wymiany powietrza powinna spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy na wszystkich stanowiskach. Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem wentylacji jest wentylacja naturalna. Jej skuteczność jest jednak ograniczona, gdyż zależy od warunków atmosferycznych, pory roku, pogody oraz lokalizacji budynku.

63 Wilgotność Wilgotność względna powietrza - jest to stosunek ilości pary wodnej zawartej w powietrzu do ilości maksymalnej, przy danej temperaturze. Wyrażona w procentach wilgotność względna powietrza wywiera duży wpływ na warunki pracy. Optymalne warunki wilgotności powietrza są zależne w dużym stopniu od temperatury otoczenia.

64 Ruch powietrza Pracownik ma dobre samopoczucie, jeśli: w temperaturze 12 C względna wilgotność powietrza wynosi %; w temperaturze 20 C względna wilgotność powietrza wynosi %; w temperaturze 25 C względna wilgotność powietrza wynosi %.

65 Ruch powietrza - kolejny zasadniczy parametr mikroklimatu w środowisku pracy. Dopływ powietrza na stanowiskach pracy może być zapewniony w sposób naturalny. Optymalne prędkości ruchu powietrza wynoszą: w ciepłej porze roku od 0,2 do 0,5 [m/s]; w zimnej porze roku od 0,2 do 0,3 [m/s].

66 Ruch powietrza Ruch powietrza w temperaturach niskich wzmaga uczucie zimna, w umiarkowanych powoduje pewne ochłodzenia, natomiast w temperaturach wysokich - powyżej 35o nie przynosi ulgi lecz zwiększa uczucie gorąca. Bardzo ważnym elementem wywołującym ruch powietrza jest wietrzenie pomieszczeń.

67 Podczas wietrzenia należy pamiętać o: Jednostronne wietrzenie pomieszczeń ma zastosowanie wówczas, gdy głębokość pomieszczenia nie jest większa niż 8,4[m] (wtedy wietrzenie jest wystarczające); okna powinny być wyposażone w lufciki albo w górnej części okna bądź też w jednym z jego dolnych rogów. Niekorzystne jest natomiast umiejscowienie lufcików w środku okna, gdyż zimne powietrze wlatuje wtedy bezpośrednio do pomieszczenia; świeże powietrze doprowadzane do stanowisk pracy przez system wentylacji powinno być zasysane z miejsc, w których powietrze nie jest zanieczyszczone.

68 Podczas wietrzenia należy pamiętać o: należy pamiętać, że powietrze potrzebne jest nie tylko pracownikom lecz także maszynom i urządzeniom do właściwej pracy oraz do rozcieńczania nagromadzonych substancji szkodliwych dla ludzi; przy sporadycznym wietrzeniu powinno się szczególnie uważać, aby nie powstały żadne lokalne przeciągi i aby odpływ powietrza był prawidłowy;

69 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Praca przy komputerze jest pracą uciążliwą, przyjmujemy wymuszoną pozycję ciała, po pewnym czasie nasz układ mięśniowo szkieletowy zaczyna reagować odczuwamy dolegliwości np. bóle karku, sztywność pleców, nóg, drętwienie palców. Dlatego tak ważną kwestią jest organizowanie stanowisk przy obsłudze komputerów zgodnie z zasadami ergonomii oraz w celu minimalizowania uciążliwości robić przerwy w pracy.

70 ERGONOMIA UWAGA: W TWOIM WŁASNYM INTERESIE LEŻY, ABY TWOJE MIEJSCE PRACY BYŁO WYGODNE I BEZPIECZNE. ZAUWAŻ, ŻE JEŚLI NIE URZĄDZISZ MIEJSCA PRACY ERGONOMICZNIE, MOŻESZ NARAZIĆ SIĘ NA PROBLEMY ZDROWOTNE, A NAWET POWAŻNE KALECTWO.

71 STANOWISKO PRACY PRZY KOMPUTERZE Najważniejsze z punktu widzenia pracy przy komputerze są proporcje pomiędzy wysokością siedzenia i biurka oraz kąt nachylenia monitora.

72 Monitor powinien być pochylony na podstawie tak, aby jego powierzchnia znajdowała się pod kątem prostym do osi spojrzenia skierowanego około 30 w dół. Wysokość regulowanego blatu biurka powinna zależeć od wzrostu użytkownika. Wymiary podane w tabeli są przeciętnymi dla osoby średniego wzrostu (około 175 cm). Krzesło powinno mieć wysokość około cm (zależnie od wzrostu użytkownika) Odległość pomiędzy dolną krawędzią stołu a siedzeniem krzesła powinna wynosić około 25 cm. Najlepiej nadaje się do tego krzesło biurowe z regulowaną wysokością, które można dostosować do wzrostu użytkownika. Krzesło powinno mieć także regulowane oparcie i podłokietniki.

73 S Podczas pracy dłonie powinny spoczywać wygodnie na biurku. Przedramiona powinny tworzyć z osią ciała kąt 90. Monitor powinien być ustawiony tak, aby znajdował około 50 cm od oczu. W czasie ustawiania monitora trzeba zwrócić uwagę na fakt, że odbicia światła sztucznego lub słonecznego będą powodować bóle oczu. Światło padające z okna spowoduje, że użytkownik będzie stale musiał przyzwyczajać wzrok do różnych jasności monitora, papieru, klawiatury i światła dziennego.

74 WYBIERZ STARANNIE MIEJSCE, W KTÓRYM USTAWISZ KOMPUTER: Komputera można używać wszędzie, gdzie temperatura jest odpowiednia dla człowieka. Nie są jednak odpowiednie takie pomieszczenia, w których występuje wilgotność powyżej 70%, znaczne zabrudzenia lub zapylenie. Ponadto nie należy wystawiać komputera na działanie temperatur wyższych, niż +45 C lub niższych, niż +10 C. Upewnij się, że kable połączeniowe łączące komputer z innymi urządzeniami nie będą naprężone. Zadbaj o to, aby wszystkie kable zasilające i połączeniowe były ułożone tak, aby nie przeszkadzały w poruszaniu się.

75 WYBIERZ STARANNIE MIEJSCE, W KTÓRYM USTAWISZ KOMPUTER: Kiedy zapisujesz dane na dysku twardym Twojego komputera lub na dyskietkach, są one zapisywane jako informacja magnetyczna. Upewnij się, że nie ulegną one uszkodzeniu przez silne zewnętrzne pola magnetyczne lub elektryczne. Układy elektroniczne komputera mogą zostać uszkodzone przez drgania, nie powinno się ustawiać żadnych mechanicznych urządzeń na tej samej płaszczyźnie, na której stoi komputer. Jest to szczególnie ważne w przypadku drukarek igłowych, których wibracje mogą uszkodzić twardy dysk. Na tylnej ścianie komputera znajduje się wentylator, który zapewnia właściwą temperaturę wewnątrz obudowy. Aby mógł on pracować poprawnie, otwory wentylacyjne nie mogą być zasłaniane. Spowodowałoby to uszkodzenie elementów wewnętrznych komputera przez wysoką temperaturę. Dlatego też nie jest wskazane ustawianie komputera np. na półce lub w zamkniętym regale.

76 JEŻELI: odczuwasz po pracy bóle (pieczenie, łzawienie itp.) na oświetlenie pomieszczenia i odbicia na ekranie, odległość ekran komputera, głowy, dolegliwości oczu zwróć szczególną uwagę i dokumentów, kontrasty i kąt, pod jakim obserwujesz odczuwasz bóle pleców, kręgosłupa, drętwienie nóg - zwróć uwagę na swoje stanowisko, zwłaszcza na wysokość siedziska, odchylenie oparcia oraz podnóżek, odczuwasz napięcie psychiczne, zmęczenie - zwróć uwagę na organizację swojej pracy, tempo, presję czasu, stosunki w zespole.

77 O CZYM NALEŻY WIEDZIEĆ I PAMIĘTAĆ PRACUJĄC PRZY KOMPUTERZE Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż: intensywna praca wzrokowa może powodować dolegliwości wzroku, bóle głowy, zmęczenie i znużenie, długotrwałe unieruchomienie może być przyczyną dolegliwości pleców, barków, kręgosłupa, spłycenia oddechu, spowolnienia krążenia, zwłaszcza w obrębie nóg, zła organizacja pracy, szybkie tempo, presja terminów, odosobnienie podczas pracy, złe oprogramowanie, brak wsparcia w trudnych sytuacjach, mogą powodować stres prowadzący do zmęczenia, znużenia, frustracji, wypalenia zawodowego.

78 ŚRODKI ZAPOBIEGANIA UCIĄŻLIWEJ PRACY PRZY KOMPUTERZE Odprężenie krótki odpoczynek w trakcie pracy 2- godzinny wysiłek min. przerwa wykonywanie prostych czynności mechanicznych bez konieczności wysiłku umysłowego krótki spacer gimnastyka przy otwartym oknie granica korzystnego wpływu przerw na efekty pracy umysłowej 20 min.!

79 Ograniczanie monotonii pracy zmiana sposobu, tempa lub rodzaju pracy zmiana pozycji wprowadzenie krótkotrwałych, odmiennych bodźców zewnętrznych Kontrola lub zmiana zewnętrznych warunków pracy regulacja temperatury wietrzenie miejsca pracy utrzymanie odpowiedniego stopnia wilgotności izolowanie się od hałasu

80 HIGIENA MIEJSCA PRACY KORZYSTNY MIKROKLIMAT optymalna temperatura C względna wilgotność powietrza 50-70%, przy jednocześnie wystarczającej ilości tlenu właściwe oświetlenie miejsca pracy, nie mniej niż 75100lx (żarówka 70 W) źródło światła z lewej strony pracującego wygodne i funkcjonale ubranie nie uciskające naczyń krwionośnych (ułatwiony dopływ krwi do mózgu)

81 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Maszyny i urządzenia przed przystąpieniem do obsługi maszyn lub urządzeń wykorzystywanych na zajęciach student bezwzględnie musi się zapoznać z instrukcja obsługi i instrukcją bhp dla danego sprzętu, które znajdują się w pracowniach. W sytuacji, gdy student zauważy wadliwe działanie maszyny lub urządzenia zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym prowadzącego zajęcia.

82 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Prąd elektryczny poprzez wykorzystywanie urządzeń będących podłączonych do prądu elektrycznego, występuje również zagrożenie porażenia prądem elektrycznym, co jest efektem przepływu znacznego prądu elektrycznego przez tkanki organizmu człowieka. W niekorzystnej sytuacji może skończyć się poparzeniem lub nawet spaleniem części tkanek, a także skurczem mięśni, utratą przytomności, zatrzymaniem pracy serca lub nawet śmiercią.

83 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Prąd elektryczny przy obsłudze takich urządzeń trzeba zachować szczególną ostrożność i każdorazowo sprawdzać stan przewodów i instalacji elektrycznej. W przypadku zauważenia pęknięć załamań, prowizorycznych podłączeń, wyrwanych gniazd należy jak najszybciej zgłosić taki stan przełożonemu a kategorycznie nie wolno dokonywać samodzielnie żadnych napraw.

84 Instalacje i urządzenia elektryczne mogą być niebezpieczne podczas nieprawidłowego używania lub z powodu awarii lub zużycia. Mogą one wywołać pożar, spowodować porażenie prądem elektrycznym. Aby uniknąć takich niebezpiecznych sytuacji należy przestrzegać podstawowych zasad ostrożności i bezpieczeństwa.

85 PORAŻENIA I OPARZENIA PRĄDEM ELEKTRYCZNYM POWODOWANE SĄ: wadliwą budową urządzeń, pojawieniem się napięcia na metalowych częściach urządzeń, niebędących normalnie pod napięciem (obudowy), nieprzestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa pracy, lekkomyślnością, błędnym postępowaniem człowieka, brakiem odpowiedniej wiedzy o zagrożeniach

86 Ochrony przed porażeniem prądem: - izolacje robocze przewodów, - osłony, obudowy, - ogrodzenia stałe i przenośne, - umieszczanie przewodów, w których płynie prąd poza zasięgiem ręki (na wysokości), - samoczynne wyłączanie zasilania (bezpieczniki), - izolacje podwójne (wzmocnione), - napięcia bezpieczne.

87 Zasady postępowania z urządzeniami elektrycznymi: - sprawdzić czy nie mają śladów zużycia, zniszczenia, odsłoniętych przewodów elektrycznych, zniszczonych osłon, przed manipulacją wewnątrz urządzenia należy odłączyć je od źródła prądu, - nie wykonywać żadnych napraw we własnym zakresie, - nie dotykać urządzeń elektrycznych mokrymi rękami; jeśli porażenie nastąpi w czasie, gdy stoimy boso w rozlanej wodzie czy dotykamy rur wodnych lub centralnego ogrzewania to będzie ona bardzo groźne lub nawet śmiertelnie niebezpieczne,

88 - w żadnym wypadku nie wolno korzystać z urządzeń elektrycznych przebywając w wannie lub pod prysznicem, jest to śmiertelnie niebezpieczne w wypadku porażenia, niezwykle łatwo o porażenie, ponieważ woda przewodzi prąd, - należy pilnować małe dzieci, aby nie bawiły się gniazdkami elektrycznymi lub innymi urządzeniami podłączonymi do prądu, - należy pilnować urządzeń nagrzewających się takich jak żelazko czy suszarka do włosów, grzałka do herbaty, jeśli o nich zapomnimy to przypomni nam o tym dopiero pożar, - jeśli naprawiasz wyłącznik lub gniazdo ścienne wyłącz zasilanie na tablicy zbiorczej.

89 UWALNIANIE PORAŻONEGO SPOD DZIAŁANIA PRĄDU ELEKTRYCZNEGO 1. Przez wyłączenie napięcia (we właściwym obwodzie elektrycznym), 2. Przez odciągnięcie porażonego od urządzeń będących pod napięciem, 3. Przez odizolowanie porażonego, uniemożliwiając przepływ prądu przez jego ciało.

90 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Hałas jest to czynnik negatywnie wpływający na organizm człowieka a jest głównie wytwarzany przez samych zainteresowanych czyli studentów będących na przerwie pomiędzy zajęciami. Skutkiem tego mogą być problemy w nauce i narażenie na choroby słuchu. Dlatego dbajmy o ciszę!

91 ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z EKSPOZYCJĄ NA HAŁAS. 1. Hałas uszkadza nie tylko narząd słuchu, stwierdzono bowiem, że pod wpływem hałasu następuje skurcz drobnych naczyń tętniczych, 2. występują zmiany w funkcjonowaniu układu nerwowego i pokarmowego, 3. zakłócenia wzroku (np. upośledzenie rozróżniania barw i ograniczenie pola widzenia), 4. obniża się precyzja ruchów, 5. zmniejsza wydolność psychiczna i fizyczna.

92 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Natężenie dźwięku i jego wpływ w różnych sytuacjach: 10 db oddech, szept, 20 db szum liści, 35 db cicha muzyka, 45 db rozmowa - znużenie hałasem u najwrażliwszych, 50 db nowoczesny samochód - zakłócenie odbioru mowy, 55 db suszarka dobrej jakości - zaburzenia snu, 60 db odkurzacz dobrej jakości - skurcz naczyń krwionośnych, 75 db nowoczesny samochód małolitrażowy - narastanie wrogości i agresji, 80 db klakson - narastanie wrogości i agresji, 85 db uszkodzony kran, wnętrze typowego samochodu na polskich drogach - poziom szkodliwy dla zdrowia, 90 db przerwa w szkole - zakłócenie systemu nerwowego, 95 db odkurzacz typowy - zakłócenie systemu nerwowego, 110 db trzaskające drzwi windy - zakłócenie systemu nerwowego, 120 db silnik samolotowy - zakłócenie systemu nerwowego, db wybuch petardy - granica bólu.

93 Zagrożenia czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi dla zdrowia. Stres w powszechnym odbiorze jest uważany za zjawisko szkodliwe. W rzeczywistości działanie niepożądane przynosi jedynie stres zbyt silny (przekraczający indywidualne możliwości adaptacyjne jednostki) lub zbyt długotrwały. Stres umiarkowany zwiększa możliwości radzenia sobie z wymaganiami adaptacyjnymi otoczenia, dzięki czemu umożliwia rozwój psychiczny. Wielu badaczy zjawiska określa go jako podstawowy czynnik rozwoju.

94 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia.

95 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. W przypadku powstania pożaru należy zachować spokój, nie wywoływać paniki i natychmiast zaalarmować okrzykiem Pali się! Pożar! osoby znajdujące się w najbliższym otoczeniu. Uruchamiamy również inne dostępne środki alarmowe np. ręczny ostrzegacz pożaru

96 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Podczas alarmowania możemy również skorzystać z ewentualnie dostępnych nam innych sygnalizatorów akustycznych. Następnie jeżeli jest to konieczne telefonicznie zawiadamiamy straż pożarną

97 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Alarmując straż pożarną telefon alarmowy 998 bądź należy podać: - gdzie i co się pali (adres, nazwa obiektu), - czy istnieje zagrożenie dla ludzi, - nazwisko i numer telefonu, z którego się wzywa straż pożarną. Odkładamy słuchawkę dopiero po potwierdzeniu przyjęcia zgłoszenia!

98 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Po zaalarmowaniu następnie podporządkowujemy się poleceniom osoby, która kieruje akcją ratowniczą do czasu przybycia straży pożarnej. Dla każdego obiektu KUL są wyznaczone do tego celu osoby, które są do tego odpowiednio przygotowane i przeszkolone.

99 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Każda osoba przystępująca do akcji ratowniczej powinna pamiętać, że: - W pierwszej kolejności należy ratować ludzi, - Należy wyłączyć dopływ prądu (służą do tego rozmieszczone i oznaczone na terenie Uczelni przeciwpożarowe wyłączniki prądu)

100 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. - Nie wolno otwierać bez konieczności potrzeby drzwi, okien i innych otworów w budynku objętym pożarem, gdyż sprzyja to rozprzestrzenianiu się ognia, - Nie wolno gasić wodą instalacji i urządzeń elektrycznych będących pod napięciem, - Cieczy palnych i substancji chemicznych reagujących z wodą, - Należy usuwać z zasięgu ognia materiały palne a także cenne maszyny, urządzenia czy ważne dokumenty.

101 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Akcję gaśniczą prowadzimy przy pomocy dostępnego podręcznego sprzętu przeciwpożarowego, do którego zaliczamy: - Gaśnice, - Hydranty, - Koce gaśnicze,

102 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Gaśnice proszkowe najpopularniejsze z podręcznego sprzętu przeciwpożarowego, środkiem gaśniczym jest proszek, który możemy stosować do pożarów grupy A (ciała stałe) grupy B (ciecze palne) i grupy C (gazy palne). Dodatkową zaletą są różne wielkości zbiorników. Z tego względu mają one najszersze zastosowanie i najczęściej możemy je spotkać na terenie naszej Uczelni.

103 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Oznaczenie usytuowania gaśnicy: Kierunek do rozmieszczenia sprzętu przeciwpożarowego:

104 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Podstawowe zasady posługiwania się sprzętem przeciwpożarowym gaśnicą:

105 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Hydrant jest to urządzenie, które umożliwia pobór wody z głównych przewodów sieci wodociągowych, jest wyposażony w wąż z prądownicą oraz złącze i zawór ( z lewej - hydrant zewnętrzny, z prawej hydrant wewnętrzny).

106 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Koc gaśniczy jest to sprzęt służący do mechanicznego odcinania powietrza od płonącego materiału, wykonany jest z włókna szklanego, ma powierzchnię około 3m2, używając koca gaśniczego musimy pamiętać, że podchodzimy do palącego się materiału zawsze z kierunkiem wiatru, może być użyty do ugaszenia palącego się ubrania na człowieku.

107 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Jeżeli zachodzi konieczność przestępujemy do ewakuacji. Celem ewakuacji jest zapewnienie ludziom szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem. Do celów ewakuacji ludzi służą korytarze poziome drogi ewakuacyjne i klatki schodowe pionowe drogi ewakuacyjne, z których jest możliwość bezpośredniego wyjścia na zewnątrz.

108 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Drogi i wyjścia ewakuacyjne oznaczone są znakami fluorescencyjnymi, pokazującymi nam odpowiedni kierunek ewakuacji. Ewakuacją ludzi zarządza prowadzący akcję ratowniczą.

109 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. W czasie prowadzenia ewakuacji zabronione kategorycznie jest: - dokonywanie jakichkolwiek czynności mogących wywołać panikę, - przechodzenie w kierunku przeciwnym do prowadzonej ewakuacji, - zatrzymywanie się lub tamowanie ruchu w inny sposób.

110 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Po opuszczeniu zagrożonego budynku osoby nie biorące udziału w prowadzonej akcji ratowniczej udają się do wyznaczonego miejsca zbiórki do ewakuacji, w którym wszystkie osoby już są bezpieczne i miejsce to nie utrudnia prowadzenia dalszej akcji.

111 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Znajdujące się w obiektach KUL windy nie są przeznaczone dla celów ewakuacyjnych.

112 Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia. Osoby, które znalazły się w obiekcie a nie znają kierunków ewakuacji mogą kierować się zgodnie z Planem ewakuacyjnym, umieszczonym na każdym piętrze budynków Uczelni

113 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.

114 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pierwsza pomoc jest podstawową czynnością wykonywaną przed przybyciem lekarza, pogotowia ratunkowego lub innych wykwalifikowanych służb mających na celu ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali. Udzielenie pomocy osobie potrzebującej jest nie tylko naszym obowiązkiem prawnym ale powinna być przede wszystkim obowiązkiem moralnym.

115 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym niebezpieczeństwem utraty życia lub zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu-podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.!!!

116 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Celem udzielania pierwszej pomocy jest: Ochrona ludzkiego życia, Ograniczanie skutków obrażeń lub choroby, Przygotowanie do dalszego postępowania lekarskiego.

117 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Obowiązkiem ratownika jest: Szybka i spokojna ocena sytuacji i wezwanie specjalistycznej pomocy, zabezpieczenie miejsca wypadku, Rozpoznanie na ile to możliwe rodzaju obrażeń lub choroby, Udzielenie szybkiej, właściwej wystarczającej pomocy, przy zachowanie rozsądnego, celowego działania, Zorganizowanie transportu do szpitala, do lekarza lub do domu, Pozostanie z poszkodowanym do chwili przejęcia nad nim opieki przez wyspecjalizowany personel.

118 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Osoba ratująca powinna uwzględnić: Ocenę zdarzenia i skutki podejmowanego działania, Jak najszybciej usunąć czynniki działające na poszkodowanego, Ocenić zaistniałe zagrożenie dla życia poszkodowanego poprzez sprawdzenie tętna, oddechu, drożności dróg oddechowych oraz stanu przytomności i ustalenie rodzaju urazu, Zabezpieczenie poszkodowanego przed możliwością dodatkowego urazu lub innego zagrożenia, Wezwanie fachowej pomocy pogotowie ratunkowe lub lekarza Zorganizowanie transportu poszkodowanego jeśli nie ma możliwości dotarcia lekarza.

119 ZAPAMIĘTAJ! W CZASIE RATOWANIA NALEŻY DZIAŁAĆ: SZYBKO nie tracić czasu na zbędne czynności, SPRAWNIE wykonywać czynności zamierzone i celowe, SPOKOJNIE nie wpadać w panikę. Jeżeli w pobliżu są inne osoby, wezwać przez nie pogotowie ratunkowe. Jeśli nie ma nie wolno odstępować poszkodowanego ani przerywać akcji ratowniczej. Pomoc- wzywać krzykiem.

120 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Apteczki pierwszej pomocy przybory niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy znajdują się w apteczkach. Są one rozmieszczone na portierniach Uczelni. -.

121 Przykładowa podstawowa apteczka zakładowa pierwszej pomocy powinna zawierać tylko środki opatrunkowe i sprzęt ratunkowy, w szczególności: instrukcję udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, latarkę elektryczną lub jednorazową latarkę chemiczną, nożyczki lub nóż, gazę opatrunkową sterylną (kompresy gazowe) - 4 opakowania, bandaż elastyczny - 4 opakowania, chustę trójkątną - 2 sztuki, elastyczną siatkę opatrunkową (Codofix, Elastofix) rozmiary, agrafki - 4 sztuki, maseczkę do sztucznego oddychania metodą "usta - usta", rękawiczki gumowe - 3 pary, folię termoizolacyjną srebrno-złotą (folia NRC) sztuki, plaster zwykły - 2 rolki, plastry z opatrunkiem (kilka rozmiarów).

122 Ważne Apteczka nie powinna zawierać waty, leków i środków dezynfekcyjnych.

123 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Zranienia raną nazywamy urazowe uszkodzenie tkanek, połączone z przerwaniem skóry lub błony śluzowej. Pierwsza pomoc przy zranieniach: - natychmiastowe zatrzymanie krwotoku, - usunięcie z rany ciał obcych (tylko widocznych i których usunięcie nie sprawia trudności), -zabezpieczenie rany przed zakażeniem poprzez oczyszczenie okolicy rany,

124 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej przy zranieniach. 1. nie grzebać w ranie 2. stosować opatrunek wyjałowiony lub ubranie poszkodowanego 3. ciało obce nie wyciągać (zostawić w ranie) 4. nie zasypywać, nie polewać NICZYM 5. unieruchomić kończynę

125 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - delikatnie oczyścić ranę, - miejsce zranione przykrywamy wyjałowionym opatrunkiem, - wszystkich zranionych należy kierować natychmiast do Szpitala.

126 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - Złamania jest to przerwanie ciągłości kości, wyróżniamy złamania otwarte i zamknięte. Objawy złamania: Znaczna bolesność w miejscu urazu, nasilająca się przy dotknięciach i próbach ruchu, Niemożliwość poruszania kończyną, Przy złamaniu żeber ból przy każdym oddechu lub podczas kaszlu, Przy złamaniu miednicy ból przy siadaniu i każdej próbie wstania, Przy złamaniu kręgosłupa czasem występuje porażenie kończyn dolnych lub górnych,

127 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pierwsza pomoc przy złamaniach: - Założyć jałowy opatrunek na ranę, - Unieruchomić złamaną kończynę stosują unieruchomienia dwóch sąsiednich stawów (na zdjęciu unieruchomienie złamanej kości przedramienia), - przy złamaniu kręgosłupa poszkodowany musi być ułożony na twardym podłożu,

128 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Przykład złamania zamkniętego ( z lewej strony) i otwartego (z prawej strony):

129 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Zwichnięcia jest to częściowe lub całkowite przemieszczenie się jednej lub kilku kości stawu, wraz z uszkodzeniem torebki stawowej i wiązadeł (na zdj. zwichnięcie stawu palucha) Objawy zwichnięcia: - Ostry ból występujący w stawie, - Zniekształcenie stawu, - Zniesienie lub ograniczenie ruchu w stawie,

130 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pierwsza pomoc przy zwichnięciach: - Przyłożyć zimny okład na zwichnięty staw, - Unieruchomić go za pomocą szyny lub opaski,

131 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Krwotoki jest to szybki i obfity wypływ krwi z uszkodzonego naczynia krwionośnego, w zależności od drogi wypływu dzielimy na: - Zewnętrzne, gdzie krew wypływa na zewnątrz ciała zarówno z ciała jak i otworów naturalnych (na zdjęciach poniżej), - Wewnętrzne, gdy krew dostaje się do jam ciała.

132 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - W zależności od rodzaju uszkodzonego naczynia wyróżniamy krwotoki: żylne, tętnicze, miąższowe, mieszane,

133 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pierwsza pomoc przy krwotokach: Upływ krwi z tętnic zatrzymuje się doraźnie poprzez: - Ucisk palcami krwawiącego naczynia, - Tętnicę przyciska się do kości powyżej miejsca zranienia, przy krwotokach z tętnicy szyjnej i skroniowej poniżej miejsca zranienia,

134 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - Przy krwotoku z rany na kończynie należy koniecznie unieść ją do góry, - Ucisnąć należy silnie kciukiem, palcami lub pięścią,

135 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - Następnie zakładamy opatrunek uciskowy i bandażujemy, - Następnie bardzo ważne jest jak najszybsze oddanie chorego pod fachową opiekę lekarską!

136 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Wstrząs - stan kliniczny bezpośrednio zagrażający życiu poszkodowanego, w którym na skutek dysproporcji między zapotrzebowaniem a dostarczeniem odpowiedniej ilości tlenu do komórek organizmu dochodzi do upośledzenia funkcji i niewydolności ważnych dla życia narządów. Przy wstrząsie kardiogennym (każdy pacjent z bólem w klatce piersiowej) ułożenie chorego powinno być następujące: pozycja półsiedząca podparta, w miejscu umożliwiającym podjęcie natychmiast zabiegów ratujących życie (resuscytacja).

137 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. We wstrząsie należy nadto okryć poszkodowanego, by było mu ciepło i zapewniać wsparcie psychiczne. Po udzieleniu pomocy, takiej jak zatamowanie krwawienia, należy podnieść jego nogi i położyć mniej więcej pod kątem 30 stopni do podłoża. Nie należy podawać choremu żadnych leków ani płynów doustnie!

138 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Schemat postępowania z osobą, która potrzebuje pomocy:

139 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - - Utrata przytomności człowiek może być nieprzytomny z wielu powodów, oznakami stanu głębokiej nieprzytomności są: śpiączka, niejednakowe lub rozszerzone źrenice, zwolnienie tętna i nieregularne oddychanie. Udzielając pierwszej pomocy należy przede wszystkim sprawdzić: drogi oddechowe, oddychanie, krążenie,

140 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Drogi oddechowe w celu utrzymania drożności dróg oddechowych należy: - Odwrócić głowę ratowanego na bok i usunąć wszystko co mogłoby je zablokować (proteza zębowa, resztki wymiocin itp.), - Poluzować krawat, kołnierzyk lub inne przedmioty mogące uciskać szyję, - Ułożyć głowę i szyję poszkodowanego tak, aby język nie zapadł się i nie blokował dróg oddechowych (twarzą ku górze i odgiąć głowę do tyłu).

141 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Udrożnienie dróg oddechowych.

142 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Oddychanie jeżeli poszkodowany przestał oddychać, na co może wskazywać brak unoszenia się i opadania klatki piersiowej, należy rozpocząć sztuczne oddychanie metodą usta usta. Po wcześniejszym udrożnieniu dróg oddechowych następnie: - odchylamy głowę poszkodowanego do tyłu, - zaciskamy skrzydełka nosa, - częstotliwość wdechów wykonujemy 2 wdechy na 30 uciśnięć klatki piersiowej,

143 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - wdmuchujemy poszkodowanemu powietrze poprzez jego usta - skutecznie, żeby widoczny był ruch klatki piersiowej, - w celu zwiększenia higieniczności możemy posłużyć się specjalnymi maseczkami.

144 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Krążenie jednocześnie ze sztucznym oddychaniem wykonujemy zewnętrzny masaż serca, w celu przywrócenia tętna osoby ratowanej, które najlepiej zbadać na tętnicy szyjnej. Kolejne czynności przy wykonywaniu masażu serca: - ratowany spoczywa w pozycji leżącej na wznak, na twardym podłożu.

145 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - dłonie ułożone jedna na drugiej kładziemy na wysokości 1/3 dolnej części mostka, mając wyprostowane przedramienia w obu stawach łokciowych, - ucisk wykonujemy dynamicznie, przenosząc ciężar tułowia na wyprostowane przedramiona, - warunkiem skuteczności masażu serca jest obniżenie poziomu mostka o około 4 cm,

146 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. - akcje reanimacyjną prowadzimy do czasu przybycia wyspecjalizowanych służb ratunkowych, które zajmą się poszkodowanym, - w momencie, gdy ratowanemu powróci oddech układamy go w pozycji bezpiecznej, - pozostajemy przy ratowanym do czasu przybycia służb ratunkowych.

147 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pozycja boczna ustalona - umożliwiająca bezpieczne odzyskanie przytomności osobie nieprzytomnej, posiadającej oddech i inne funkcje życiowe. Pozycja boczna ustalona uniemożliwia zapadanie się języka na tylną ścianę gardła, co u nieprzytomnego może spowodować niedrożność dróg oddechowych i w wyniku tego śmierć. Dzięki jej zastosowaniu zmniejsza się ryzyko zadławienia się osoby poszkodowanej treścią ewentualnych wymiocin, bądź płynów znajdujących się w jamie ustnej, które (jeśli zaistnieją) samoistnie z niej wypływają.

148 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Kolejne etapy układania poszkodowane w pozycji bezpiecznej bocznej ustalonej:

149 Zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Porażenie prądem elektrycznym działanie prądu na organizm człowieka ma działanie miejscowe w postaci oparzenia i ogólne w postaci zaburzeń rytmu serca, włącznie z niebezpiecznym zatrzymaniem krążenia.