CHAPTER XX PUBLIC FINANCES DZIAŁ XX FINANSE PUBLICZNE. General notes. Uwagi ogólne

Transkrypt

1 DZIAŁ XX FINANSE PUBLICZNE CHAPTER XX PUBLIC FINANCES Uwagi ogólne General notes 1. Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem. Podstawę prawną określającą te procesy od 1 I 2010 r. stanowi ustawa z dnia 27 VIII 2009 r. o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U poz. 885, z późniejszymi zmianami) i przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U Nr 157, poz z późniejszymi zmianami). W przypadku gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego podstawę prawną stanowi również: ustawa z dnia 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U poz. 594, z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 5 VI 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity Dz. U poz. 595, z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 5 VI 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jednolity Dz. U poz. 596, z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 13 XI 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jednolity Dz. U Nr 80, poz. 526, z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 II 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 III 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207, z późniejszymi zmianami). 2. Prezentowane dane obejmują informacje dotyczące dochodów, wydatków i wyniku jednostek samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem dotacji celowych z budżetu państwa oraz subwencji ogólnej z budżetu państwa. 1. Public finances cover the processes connected with accumulation and allocation of public funds. The legal basis defining these processes since 1 I 2010 is provided by the Law of 27 VIII 2009 on Public Finances (uniform text Journal of Laws 2013 item 885, with later amendments) and regulations introducing the Law on Public Finances (Journal of Laws 2009 No. 157, item 1241, with later amendments). In case of the financial management of local governments, the legal basis is additionally provided by: the Law of 8 III 1990 on Gmina Local Government (uniform text Journal of Laws 2013 item 594, with later amendments), the Law of 5 VI 1998 on Powiat Local Government (uniform text Journal of Laws 2013 item 595, with later amendments), the Law of 5 VI 1998 on Local Government (uniform text Journal of Laws 2013 item 596, with later amendments), the Law of 13 XI 2003 on Incomes of Local Government Units (uniform text Journal of Laws 2010 No. 80, item 526, with later amendments), the Minister of Finances Regulation of 3 II 2010 on Budgetary Reporting (Journal of Laws No. 20, item 103), the Minister of Finances Regulation of 2 III 2010 on Detailed Classification of Incomes, Expenses, Revenues and Expenditures, and Funds from Foreign Resources (Journal of Laws No. 38, item 207, with later amendments). 2. Data presented covers information on revenues, expenditures and budgets results of local selfgovernment entities, taking into account the appropriated allocations from the state budget, general subsidies from the state budget.

2 3. Dochody i wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są określane w uchwale budżetowej przez właściwe organy stanowiące na rok kalendarzowy (budżetowy), w terminach i na zasadach określonych w ustawach ustrojowych oraz ustawie o finansach publicznych. Miasto na realizuje jednocześnie zadania z zakresu działania gminy oraz i sporządza jeden budżet, w którym określone są poszczególne dochody z uwzględnieniem źródeł dochodów gminy i oraz wydatki realizowane łącznie przez gminę i powiat. Dlatego też w tablicach dochody i wydatki gmin podane są bez dochodów i wydatków gmin mających również status miasta na, natomiast dochody i wydatki miast na podane są łącznie z dochodami i wydatkami części gminnej i powiatowej. Powyższa uwaga dotyczy również funduszy celowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych oraz rachunku dochodów własnych tych jednostek. 4. Dochody i wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego grupuje się zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o finansach publicznych, tj. na działy - określające rodzaj działalności oraz paragrafy - określające rodzaj dochodu lub wydatku; prezentowane dane w podziale na działy i paragrafy opracowano zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 III 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207). 5. Na dochody jednostek samorządu terytorialnego składają się: 1) dochody własne, tj.: a) dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych i osób fizycznych, b) wpływy z podatków oraz opłat ustalanych i pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, w tym podatek od nieruchomości, podatek rolny, leśny, podatek od środków transportowych, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa, opłata eksploatacyjna, opłata targowa, c) dochody z majątku, np. dochody z najmu i dzierżawy, d) środki na dofinansowanie własnych zadań, z innych źródeł; 3. Revenue and expenditure of the budgets of local self-government entities are determined in the budgetary act passed by relevant councils for a period of one calendar year (a budgetary year) within the periods and in accordance with the principles set forth in statutory acts and in the Act of Public Finances. City with powiat status realizes tasks of gmina as well as powiat. There is one budget drawn up every year, which consists of revenue (income received both by gmina and powiat) as well as expenditure realized jointly by gmina and powiat. Therefore in tables concerning revenue and expenditure of gminas, data for cities with powiat status include revenue of gminas as well as powiats and expenditure of both gmina and powiat are given jointly. Above note concerns also appropriated funds, budgetary establishments, auxiliary units and their own income account. 4. Revenue and expenditure of the budgets of local self-government entities are grouped in accordance with the provisions set forth in the Act on Public Finances, i.e. they are grouped into divisions - defining types of activity, and into paragraphs defining types of revenue or expenditure; the presented data, divided into divisions and paragraphs, were compiled in accordance with the decree of the Minister of Finance, dated 2 III 2010 on Detailed Classification of Incomes, Expenses, Revenues and Expenditures, and Funds from Foreign Resources (Journal of Laws No. 38, item 207). 5. Revenues of local self-government entities comprise: 1) own revenue, i.e.: a) revenues from shares in receipts from corporate and personal income taxes, b) receipts from charges and taxes established and collected on the basis of separate acts, including the tax on real estate, the agricultural tax, forest tax, the tax on means of transport, the tax on civil law transactions, treasury fee, royalties for mineral exploration and marketplace stall trading fee, c) revenue from property, i.e. income from renting and leasing, d) funds for the additional financing of own tasks from other sources;

3 2) dotacje: a) celowe z budżetu państwa na zadania: z zakresu administracji rządowej, własne, realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej, b) przekazane w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz innych środków zagranicznych nie podlegających zwrotowi oraz płatności z budżetu środków europejskich, c) otrzymane z funduszy celowych (od 2011 r. są tylko państwowe fundusze celowe), d) pozostałe dotacje, w tym realizowane na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego; 3) subwencja ogólna, która składa się z części: wyrównawczej, oświatowej, rekompensującej, równoważącej i regionalnej. 6. Od 2010 r. w sektorze finansów publicznych funkcjonują samorządowe zakłady budżetowe, które odpłatnie wykonują zadania i pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych oraz ewentualnych dotacji przedmiotowych, a także z dotacji celowych na zadania bieżące i z dotacji celowych na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, otrzymanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Do 2010 r. w sektorze finansów publicznych funkcjonowały następujące formy organizacyjnoprawne: zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze i rachunek dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego oraz fundusze celowe jednostek samorządu terytorialnego. Dane dla tych form opublikowane zostały po raz ostatni w Roczniku Statystycznym Województwa Lubuskiego Ponadto do 2005 r. istniały środki specjalne jednostek budżetowych, dla których dane opublikowane zostały po raz ostatni w Roczniku Statystycznym Województwa Lubuskiego ) grants: a) appropriated allocations from the state budget for: government administration - related tasks, own tasks, task fulfilled on the basis of agreements with bodies of the government administration, b) provided under programmes financed from European funds and other not reimbursable foreign funds and payments from the budget of European funds, c) received from the appropriated funds (from 2011 state appropriated funds), d) other allocations, including allocations based on agreements with bodies of the government administration; 3) general subsidy from the state budget, consisting of the following parts: equalisation, educational, compensatory, balancing and regional. 6. Since 2010 in the sector of public finance are functioning self-government budgetary establishments which perform tasks for a fee, and cover the costs related to their activity from own revenues and from possible objective allocations, as well as from appropriated allocations for current tasks and appropriated allocations for financing or co-financing of the investment-related costs, obtained from the budgets of local self-government entities. Until 2010, in the sector of public finance the following organizational and legal forms of entities functioned: budgetary establishments, auxiliary units and own income account of local self-government entities as well as appropriated local self-government entities funds. Data for these forms were published for the last time in the Statistical Yearbook of Lubuskie Moreover, until 2005 there operated special funds of budgetary entities, for which the data were published for the last time in the Statistical Yearbook of Lubuskie 2007.

4 7. Wydatki jednostek samorządu terytorialnego dzielą się na majątkowe (w tym inwestycyjne) i bieżące, do których zalicza się m.in.: 1) wydatki na wynagrodzenia (wraz z pochodnymi), 2) wydatki na zakup materiałów i usług, 3) dotacje m.in. dla jednostek organizacyjno-prawnych działających w budżetach jednostek samorządu terytorialnego, 4) wydatki na obsługę długu, 5) wydatki z tytułu udzielenia poręczeń i gwarancji. 8. Informacje dotyczące budżetów jednostek samorządu terytorialnego opracowano w Głównym Urzędzie Statystycznym na podstawie sprawozdań Ministerstwa Finansów. 7. Expenditures of local self-government entities are divided into: property-related (including investment-related) and current expenditures, such as: 1) expenditures on wages and salaries (including derivatives), 2) expenditures on the purchase of materials and services, 3) allocations, among others, for organizational and legal units operating within local self-government entities budgets, 4) expenditures on debt servicing, 5) expenditures related to granting endorsements and guarantees. 8. Information concerning local self-government entities budgets is compiled in the Central Statistical Office on the basis of financial reports of the Ministry of Finance.

5 TABL. 1(269). DOCHODY BUDŻETÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WEDŁUG RODZAJÓW REVENUE OF LOCAL SELF-GOVERNMENT ENTITIES BUDGETS BY TYPE powiat status Powiaty Powiats O G Ó Ł E M , , , , ,9 T O T A L , , , , , , , , , , , , , ,9 Dochody własne , , , , ,0 Own revenue Udziały w podatku dochodowym , , , , ,2 Share in income tax od osób prawnych , , ,9 3779, ,3 corporate income tax od osób fizycznych , , , , ,9 personal income tax Podatek od nieruchomości , , ,8 - - Tax on real estate Podatek rolny , ,8 313,8 - - Agricultural tax Podatek od środków transportowych , ,1 6599,3 - - Tax on means of transport Podatek od czynności cywilnoprawnych , , ,6 - - Tax on civil law transactions Opłata skarbowa ,1 8017,9 5573,2 - - Treasury fee Dochody z majątku , , , ,6 3182,3 Revenue from property w tym dochody z najmu i dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze , ,2 9816,4 8100,9 1078,9 of which income from renting and leasing as well as agreements with a similar character Środki na dofinansowanie własnych zadań pozyskane z innych źródeł , ,5 1640,1 2740,0 - Funds for additional financing of own tasks from other sources a Bez dochodów gmin mających również status miasta na. a Excluding revenue of gminas which are also cities with powiat status.

6 TABL. 1(269). DOCHODY BUDŻETÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WEDŁUG RODZAJÓW (dok.) REVENUE OF LOCAL SELF-GOVERNMENT ENTITIES BUDGETS BY TYPE (cont.) powiat status Powiaty Powiats Dotacje ogółem , , , , ,6 allocations Dotacje celowe , , , , ,6 Appropriated allocations z budżetu państwa , , , , ,3 from the state budget na zadania: for tasks: z zakresu administracji rządowej , , , , ,2 for government administration tasks własne , , , , ,3 for own tasks realizowane na podstawie porozumień z organami administracji rządowej ,0 603,6 62,6 545,0 120,9 realized on the basis of agreements with government administration bodies na zadania realizowane na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego ,9 6103,1 4809, ,9 43,2 for tasks realized on the basis of agreements between entities local self-government entities otrzymane z państwowych funduszy celowych ,1 6284,5 1251,2 1806,3 6419,0 received from state appropriated funds z tytułu pomocy finansowej udzielanej między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań ,4 3018,8 192,6 3488,0 6608,1 for financial assisance beetween local selfgovernment entities for additional financing of own tasks Dotacje z paragrafów 200 i 620 b , , , , ,0 Allocations from paragraphs 200 and 620 b Subwencja ogólna z budżetu państwa , , , , ,3 General subsidy from the state budget W tym część oświatowa , , , , ,3 Of which educational part a Bez dochodów gmin mających również status miasta na. b Klasyfikacji dochodów i wydatków budżetowych. a Excluding revenue of gminas which are also cities with powiat status. b Of the classification of budget revenue and expenditure.

7 TABL. 2(270). DOCHODY BUDŻETÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WEDŁUG DZIAŁÓW W 2013 R. REVENUE OF LOCAL SELF-GOVERNMENT ENTITIES BUDGETS BY DIVISION IN 2013 powiat status Powiaty Powiats O G Ó Ł E M , , , , ,9 T O T A L Rolnictwo i łowiectwo , ,7 101,8 4842, ,4 Agriculture and hunting Przetwórstwo przemysłowe ,4 64,1 127,9-821,4 Manufacturing Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę ,3 6600, Electricity, gas and water supply Transport i łączność , , , , ,3 Transport and communication Gospodarka mieszkaniowa , , , ,1 3299,0 Dwelling economy Działalność usługowa ,8 6752,4 4119, ,3 370,3 Service activity Administracja publiczna , ,1 3120, , ,8 Public administration Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa , , , ,2 - Public safety and fire care Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem , , , , ,7 Income taxes from legal persons, natural persons and other organizational units without legal personality and expenses associated with their intake Różne rozliczenia , , , , ,1 Miscellaneous settlements Oświata i wychowanie , , , ,8 147,5 Education Ochrona zdrowia ,6 216,5 1314, , ,9 Health care Pomoc społeczna , , , ,1 1733,4 Social assistance Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej , , , ,4 2451,6 Other tasks in sphere of social policy Edukacyjna opieka wychowawcza , ,1 6069,4 3437,1 159,7 Educational care Gospodarka komunalna i ochrona środowiska , ,4 5964,8 1618,1 219,9 Municipal economy and environmental protection Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego , ,8 879,0 462,3 577,4 Culture and national heritage Kultura fizyczna , ,7 8380,5 93,8 1084,9 Physical education a Bez dochodów gmin mających również status miasta na. a Excluding revenue of gminas which are also cities with powiat status.

8 TABL. 3(271). WYDATKI BUDŻETÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WEDŁUG RODZAJÓW EXPENDITURE OF LOCAL SELF-GOVERNMENT ENTITIES BUDGETS BY TYPE powiat status Powiaty Powiats O G Ó Ł E M , , , , ,6 T O T A L , , , , , , , , , , , , , , ,4 Wydatki bieżące , , , , ,5 Current expenditure Dotacje , , , , ,6 Allocations w tym dla samorządowych zakładów budżetowych , , ,5-2069,1 of which for self-government budgetary establishments Świadczenia na rzecz osób fizycznych , , , ,8 2748,0 Benefits for natural persons Wydatki bieżące jednostek budżetowych , , , , ,6 Current expenditure of budgetary entities wynagrodzenia , , , , ,9 wages and salaries w tym osobowe , , , , ,7 of which personal pochodne od wynagrodzeń b , , , , ,1 derivatives from wages and salaries b zakup materiałów i usług , , , , ,3 purchase of materials and services wydatki na obsługę długu , , , ,7 9137,4 expenditures on debt servicing wypłaty z tytułu gwarancji i poręczeń ,0 2113, payments related to guarantees and endorsements Wydatki majątkowe , , , , ,8 Property expenditure W tym inwestycyjne c , , , , ,8 Of which investment expenditure c a Bez wydatków gmin mających również status miasta na. b Obejmują składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy oraz składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. c Łącznie z dotacjami na finansowanie zadań inwestycyjnych samorządowych zakładów budżetowych. a Excluding expenditure of gminas which are also cities with powiat status. b Include contributions to compulsory social security and the Labour Fund as well as contribution to the Bridging Pension Fund. c Including allocations for financing investment tasks of self-government budgetary establishments.

9 TABL. 4(272). WYDATKI BUDŻETÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO WEDŁUG DZIAŁÓW W 2013 R. EXPENDITURE OF LOCAL SELF-GOVERNMENT ENTITIES BUDGETS BY DIVISION IN 2013 powiat status Powiaty Powiats O G Ó Ł E M , , , , ,4 T O T A L Rolnictwo i łowiectwo , ,2 215,3 4821, ,5 Agriculture and hunting Przetwórstwo przemysłowe ,1 138,3 1123, ,8 Manufacturing Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę ,0 2802, Electricity, gas and water supply Transport i łączność , , , , ,8 Transport and communication Gospodarka mieszkaniowa , , ,2 4335,2 253,6 Dwelling economy Działalność usługowa ,5 8740,4 4239, ,2 614,7 Service activity Administracja publiczna , , , , ,6 Public administration Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa , , , ,9 - Public safety and fire care Obsługa długu publicznego , , , ,4 9137,4 Public debt servicing Różne rozliczenia ,8 2072,0 5213,6 822,2 2,0 Miscellaneous settlements Oświata i wychowanie , , , , ,7 Education Ochrona zdrowia , , , , ,1 Health care Pomoc społeczna , , , ,0 3314,2 Social assistance Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej , , , , ,8 Other tasks in sphere of social policy Edukacyjna opieka wychowawcza , , , ,1 4885,5 Educational care Gospodarka komunalna i ochrona środowiska , , ,9 1806,1 1120,1 Municipal economy and environmental protection Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego , , ,2 3012, ,1 Culture and national heritage Kultura fizyczna , , ,9 801, ,2 Physical education a Bez dochodów gmin mających również status miasta na. a Excluding revenue of gminas which are also cities with powiat status.

10 TABL. 5(273). PRZYCHODY I KOSZTY SAMORZĄDOWYCH ZAKŁADÓW BUDŻETOWYCH REVENUE AND COSTS OF SELF-GOVERNMENT BUDGETARY ESTABLISHMENTS powiat status Przychody , , ,0 7188,1 Revenue , , ,0 7505,8 Przychody ze sprzedaży wyrobów, składników majątkowych i usług , , ,2 3773,7 Revenue from sale of products, asset components and services Dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego b , , ,0 2632,5 Allocations from local self-government entities budgets b Koszty , , ,7 8524,2 Costs , , ,2 7003,5 Materiały i usługi , , ,7 3530,9 Materials and services Podatek dochodowy od osób prawnych ,8 341,2 197,6 - Corporate income tax Wpłata nadwyżek do budżetów jednostek samorządu terytorialnego... 0,1 0,1 - - Surplus payments to local self-government entities budgets a Bez przychodów i kosztów samorządowych zakładów budżetowych gmin mających również status miasta na. b Łącznie z dotacjami z budżetu państwa oraz płatnościami w ramach budżetu środków europejskich. a Excluding revenue and costs of self-government budgetary establishments of gminas which are also cities with powiat status. b Including allocations from the state budget as well as payments within the European funds budget.