BIOFARMACEUTYKI A LEKI BIOPODOBNE DOSTĘPNOŚĆ I KOSZTY LECZENIA W POLSCE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BIOFARMACEUTYKI A LEKI BIOPODOBNE DOSTĘPNOŚĆ I KOSZTY LECZENIA W POLSCE"

Transkrypt

1 Nowiny Lekarskie 2013, 82, 5, PIOTR RATAJCZAK, ELŻBIETA NOWAKOWSKA, DOROTA KOLIGAT, KRZYSZTOF KUS, ANNA PACZKOWSKA, TOMASZ ZAPRUTKO BIOFARMACEUTYKI A LEKI BIOPODOBNE DOSTĘPNOŚĆ I KOSZTY LECZENIA W POLSCE BIOPHARMACEUTICALS AND BIOSIMILARS AVAILABILITY AND COST OF TREATMENT IN POLAND Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. Elżbieta Nowakowska Streszczenie Wstęp. Obserwuje się dynamiczny rozwój badań nad nowymi biofarmaceutykami wykorzystywanymi w terapii wielu chorób, np. cukrzycy, nowotworów, niedokrwistości czy reumatoidalnego zapalenia stawów. Koszt leczenia tą grupą leków jest jednak wysoki ze względu na kosztowne badania przedrejestracyjne oraz wysoki koszt procesu produkcji. Cel. Celem pracy było ustalenie dostępności leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych i w aptekach na terenie Polski, a także określenie preferencji pacjentów w zakresie tego typu preparatów. Istotnym było również porównanie cen leków biologicznych (innowacyjnych i biopodobnych) z cenami leków tradycyjnych. Materiał i metody. Ankieta została przygotowana na podstawie dostępnej literatury na temat kwestii związanych z dostępnością leków biopodobnych w aptekach ogólnodostępnych na terenie Polski. Badaniem objęto 82 pracowników aptek ogólnodostępnych na terenie miast: Poznania, Wrocławia, Ostrowa Wielkopolskiego, Kalisza i Środy Wielkopolskiej. Ankietowani posiadali wykształcenie farmaceutyczne. Wyniki. Przeprowadzone badanie ankietowe wskazuje, że leki biopodobne są mało rozpowszechnione w polskich aptekach i hurtowniach. Farmaceuci nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat ich stosowania i często nie znają ich cen. Prawdopodobnie jest to związane z faktem, iż leki biopodobne są nową grupą preparatów stosowanych w Polsce. Wnioski. Część biofarmaceutyków straciła lub w najbliższym czasie straci ochronę patentową, co pozwoli na produkcję tańszych leków biopodobnych. SŁOWA KLUCZOWE: biofarmaceutyki, leki biopodobne, farmakoekonomika, koszty leczenia. Abstract Introduction. There has been a rapid development of research on new biopharmaceuticals which are used in the treatment of many diseases, e.g. diabetes, cancer, anemia and rheumatoid arthritis. The cost of treating using this class of drugs is high because of the costs of the long and expensive pre-registration study and production process. Aim. The aim of this paper was to explore the availability of biosimilars in pharmaceutical wholesale companies and pharmacies in Poland, and to examine patient preferences with respect to that type of drugs. Furthermore, this work also offered a comparison of the prices of biopharmaceuticals (innovative and biosimilars) and traditional drugs. Material and methods. The questionnaire based on available literature and knowledge of issues related to the availability of biosimilars in pharmacies in Poland. The study involved 82 employees of pharmacies in the city of Poznan, Wroclaw, Ostrow Wielkopolski, Kalisz and Sroda Wielkopolska who have the pharmaceutical education. Results. The results of the questionnaire suggest that biosimilars are not popular in pharmaceutical wholesale companies and pharmacies in Poland. Pharmacists do not have enough knowledge about them and are not well-informed on their prices. A potential reason for this situation is that biosimilars are a relatively new group of drugs on the Polish market. Conclusions. Some biopharmaceuticals lost or soon will loose patent protection, allowing production of cheaper biosimilars. KEY WORDS: biopharmaceutics, biosimilars, pharmacoeconomics, medical treatment costs. Wstęp Biofarmaceutykami (leki biologiczne) nazywamy substancje wytworzone przez żywe, zmodyfikowane genetycznie organizmy (np. Escherichia coli, komórki CHO (linia wyprowadzona z jajnika chomika chińskiego)). Spośród około 30 chorób, w przypadku których możliwe jest leczenie biofarmaceutykami, aż 8 z nich to choroby bardzo rzadkie (przypadek 1 na ). Biofarmaceutyki stosowane są w cukrzycy, udarze, zawale serca i reumatoidalnym zapaleniu stawów [1]. Wśród biofarmaceutyków wyróżniamy dwie generacje. Do pierwszej zaliczamy białka, które jako pierwsze zostały wprowadzone na rynek farmaceutyczny (np. pierwsza ludzka rekombinowana insulina Humulin). Tę grupę białek określa się jako proste zamienni-

2 356 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko ki (ang. simple replacement proteins); charakteryzują się one identyczną sekwencją aminokwasową z formą występującą w białkach natywnych. Do drugiej generacji należą białka terapeutyczne, w których zmieniono m.in. sekwencję aminokwasową czy wprowadzono łańcuchy glikolu polietylenowego (pegylowanie). Takie zmiany mają na celu: wydłużenie lub skrócenie czasu działania, zmianę biologicznego czasu półtrwania, zmniejszenie immunogenności lub stworzenie nowych leków będących białkami fuzyjnymi. Do tej grupy należą m.in. analogi insuliny [2]. Wprowadzenie produktu biotechnologicznego na rynek wiąże się z długim okresem badań (powyżej 8 lat) i dużymi kosztami [3]. Obecnie na rynku znajduje się ponad 200 leków rekombinowanych; 80 z nich to leki innowacyjne [4]. Do 2013 r. wygasło już 15 patentów chroniących niektóre biofarmaceutyki, a do 2019 r. ta liczba powiększy się o kolejne 12, co pozwoli firmom biotechnologicznym na wprowadzenie produktów biopodobnych (Tabela 1) (określenie stosowane w Europie; w Stanach Zjednoczonych i Japonii można spotkać się z terminem: leki bionaśladowcze follow-on biologics, FDA) [5, 6]. Leki biopodobne muszą mieć ten sam mechanizm działania co leki referencyjne [7]. Poniżej przedstawiono listę leków biopodobnych dostępnych na terenie Unii Europejskiej (Tabela 2) [8]. Sprzedaż leków biopodobnych w Europie w ostatnich latach gwałtownie wzrosła, co związane jest z wygasaniem patentów chroniących leki biologiczne. Jeszcze w 2007 r. sprzedaż tej grupy leków w Europie wynosiła 3,3 miliony, a dwa lata później wzrosła do 65,5 milio- Tabela 1. Przykłady biofarmaceutyków i szacowany czas wygaśnięcia ich patentów [5] Table 1. Examples of biopharmaceuticals and the estimated time of their patents expiry Nazwa leku Typ leku Szacowany czas wygaśnięcia patentu Stany Zjednoczone Europa Prevenar Szczepionka przeciw pneumokokom Wygasł Wygasł Avonex Interferon beta-1a Wygasł Wygasł Epogin Erytropoetyna Wygasł Wygasł Genotropin Hormon wzrostu Wygasł Wygasł Lantus Insulina Wygasł 2014 Remicade Przeciwciało monoklonalne Herceptin Przeciwciało monoklonalne NovoRapid Insulina aspart Rituxan Przeciwciało monoklonalne Neulasta G-CSF Gardasil Szczepionka przeciw ludzkiemu wirusowi brodawczaka Synagis Przeciwciało monoklonalne Erbitux Przeciwciało monoklonalne Humira Przeciwciało monoklonalne Lucentis Przeciwciało monoklonalne Avastin Przeciwciało monoklonalne Tabela 2. Leki biopodobne dostępne na terenie Unii Europejskiej [8] Table 2. Biosimilars available in the European Union INN Nazwa leku Firma farmaceutyczna Nazwa leku Rok System biopodobnego produkująca lek biopodobny referencyjnego zatwierdzenia ekspresyjny Somatropina Omnitrope Sandoz Genotropin 2006 E. coli Binocrit Sandoz 2007 CHO Epoetyna alfa Epoetin Alpha Hexal Hexal Eprex/Erypo 2007 CHO Abseamed Medice 2007 CHO Epoetyna zeta Retacrit Hospira 2007 CHO Eprex/Erypo Silapo Stada 2007 CHO Ratiograstrim Ratiopharm 2008 E. coli Biograstim CTArzneimittel 2008 E. coli Tevagrastim Teva 2008 E. coli Filgrastim Filgrastim Sandoz Naupogen 2009 E.coli Filgrastim Hexal Hexal 2009 E. coli Zarzio Sandoz 2009 E. coli Nivestim Hospira 2010 E. coli INN Międzynarodowa Nazwa Niezastrzeżona

3 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 357 nów. Udział leków biopodobnych w europejskim rynku leków biologicznych (referencyjnych i biopodobnych) wzrósł z 0,34% (2007 r.) do 6,64% (2009 r.). Coraz częściej leki te są również przepisywane przez lekarzy [9]. Cel Celem pracy było ustalenie dostępności leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych i aptekach na terenie Polski, a także określenie częstości realizowania recept na leki biopodobne przez pacjentów w aptekach. W przeprowadzonym badaniu zweryfikowano również stan wiedzy farmaceutów dotyczący cen leków biopodobnych oraz potencjalnego wzrostu ich sprzedaży w Polsce. Materiał i metody Kryteria doboru osób do udziału w badaniu oraz sposób ankietyzacji Badanie w formie ankietowej zostało przeprowadzone wśród 82 pracowników aptek ogólnodostępnych na terenie Poznania, Wrocławia, Ostrowa Wielkopolskiego, Kalisza i Środy Wielkopolskiej; ankietowani posiadali wykształcenie farmaceutyczne. Każdy pracownik został poinformowany o celu badania (zarówno ustnie, jak i w treści ankiety). Ankiety były anonimowe. Badanie przeprowadzono w okresie za zgodą Komisji Bioetycznej przy Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu nr 588/13. Ankieta Ankieta została przygotowana na podstawie osiągalnej literatury dotyczącej dostępności leków biopodobnych w aptekach ogólnodostępnych na terenie Polski. Badanie ankietowe składało się z 12 pytań zamkniętych jednokrotnego wyboru oraz jednego pytania wielokrotnego wyboru. Pytania od 1 do 4 dotyczyły metryki osoby wypełniającej ankietę i obejmowały kolejno: płeć, wiek, miejsce zamieszkania i wykształcenie. Kolejne pytania dotyczyły leków biopodobnych ich dostępności w danej aptece oraz ich nazwy. W ankiecie zapytano respondentów o częstotliwość realizowania recept na leki biopodobne i o to, czy nastąpił wzrost sprzedaży tej grupy leków w aptece. Dalsza część pytań dotyczyła porównania cen biofarmaceutyków i leków biopodobnych z cenami leków tradycyjnych. Farmaceuci odpowiadali również na pytania odnoszące się do dostępności leków biopodobnych w hurtowniach, zgłaszanych działaniach niepożądanych i obserwowanej poprawie stanu zdrowia po zastosowanej terapii tymi lekami. Analiza statystyczna W celu zbadania zależności pomiędzy cechami określonymi danymi w skali porządkowej i nominalnej wykorzystano test Fishera-Freemana-Haltona, dokładny test Fishera dwustronny. Wszystkie testy były analizowane na poziomie istotności α = 0,05 (p < 0,05). Obliczeń dokonano za pomocą pakietu statystycznego Statistica 8.0 firmy StatSoft oraz Cytel Studio 9.0. Wyniki Charakterystyka grupy uczestniczącej w badaniu W badaniu brało udział 83% kobiet i 17% mężczyzn. Większość osób biorących udział w ankiecie to mieszkańcy miast powyżej mieszkańców (63%). 55% farmaceutów posiadało wykształcenie wyższe, natomiast 41% średnie. 4% respondentów ukończyło studia licencjackie. Struktura badanej grupy w kontekście dostępności leków biopodobnych Tylko 17% aptek, w których przeprowadzono badanie, posiadało w swoim asortymencie aptecznym leki biopodobne (Rycina 1). Nie wykazano statystycznej znamienności pomiędzy miejscem zamieszkania a dostępnością leków biopodobnych (test Fishera-Freemana-Haltona p = 0,09146). Preparaty biopodobne takie jak Binocrit, Epoetin Alfa Hexal, Ratiograstim nie były dostępne w żadnej z aptek biorących udział w badaniu. Z kolei w sześciu aptekach deklarowano możliwość zakupu leku Tevagrastim, który okazał się zarazem najczęściej dostępnym Rycina 1. Dostępność leków biopodobnych w aptekach. Figure 1. Availability of biosimilars in pharmacies.

4 358 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko ANKIETA 1. Płeć: A. Kobieta B. Mężczyzna 2. Wiek (w latach): A B C D. > Miejsce zamieszkania: A. Miasto do mieszkańców B. Miasto mieszkańców C. Miasto mieszkańców D. > mieszkańców E. Wieś 4. Wykształcenie: A. Średnie B. Licencjat C. Wyższe 5. Czy posiadają Państwo w sprzedaży leki biopodobne? A. Tak B. Nie 6. Z podanych poniżej leków biopodobnych proszę wybrać te dostępne u Państwa w aptece (możliwość zaznaczenia kilku odpowiedzi): Binocrit Epoe n Alfa Hexal Abseamed Silapo Retacrit Filgras m Hexal Ra ogras m Tevagras m Biogras m Zarzio 7. Z jaką częstotliwością pacjenci realizują recepty na ww. leki: A. Często B. Rzadko C. Wcale 8. Czy w ostatnich latach zauważyła Pan/Pani wzrost sprzedaży tej grupy leków? A. Tak B. Nie 9. Ceny biofarmaceutyków w porównaniu z tradycyjnymi lekami są: A. niższe B. na podobnym poziomie C. są wyższe o maks. 50% D. są wyższe o % E. są wyższe o > 100% F. nie mam takich informacji 10. Ceny leków biopodobnych w porównaniu z oryginalnymi biofarmaceutykami są: A. niższe B. na podobnym poziomie C. są wyższe o maks. 50% D. są wyższe o % E. są wyższe o > 100% F. nie mam takich informacji 11. Czy ww. leki biopodobne są łatwo dostępne w hurtowniach farmaceutycznych? A. Zdecydowanie tak B. Raczej tak C. Raczej nie D. Zdecydowanie nie 12. Czy pacjenci zgłaszają działania niepożądane wynikające ze stosowania ww. leków? A. Tak B. Nie 13. Czy pacjenci obserwują poprawę stanu zdrowia wynikającą ze stosowania ww. leków? A. Tak B. Nie C. Nie mam takich informacji

5 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 359 preparatem biopodobnym. Lek Zarzio był dostępny w 5 aptekach (Rycina 2). Wyniki ankietyzacji wskazują, iż w 84% aptek pacjenci nie realizują recept na leki biopodobne. W pozostałej części (16%) takie recepty realizowane są rzadko (Rycina 3). Nie wykazano statystycznej znamienności pomiędzy częstotliwością realizowania recept a miejscem zamieszkania (test Fishera-Freemana-Haltona p = 0,135, p > 0,05). 82% farmaceutów biorących udział w badaniu nie zauważa wzrostu sprzedaży leków biopodobnych (Rycina 4). Według większości ankietowanych (68%) leki biopodobne są niedostępne w hurtowniach farmaceutycznych. Jedynie 6% ankietowanych twierdzi, że leki te są ogólnodostępne (Rycina 5). 27% ankietowanych farmaceutów nie posiada informacji dotyczących cen biofarmaceutyków. 24% respondentów uważa, że ceny biofarmaceutyków są na takim samym poziomie jak ceny leków tradycyjnych, 23% ankietowanych twierdzi, że ceny są o 50% wyższe, natomiast 21% uważa, że ich cena jest wyższa o co najmniej 100% od ceny leków tradycyjnych (Rycina 6). Rycina 2. Dostępność wybranych preparatów biopodobnych w aptekach. Figure 2. Availability of some biosimilars in pharmacies. Rycina 3. Częstotliwość realizowania recept na leki biopodobne. Figure 3. The frequency of prescriptions for implementation of biosimilars. Rycina 4. Ocena wzrostu sprzedaży leków biopodobnych. Figure 4. Rating of biosimilars' sales growth.

6 360 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko Rycina 5. Dostępność leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych. Figure 5. Availability of biosimilars in pharmaceutical warehouses. Rycina 6. Porównanie cen biofarmaceutyków i leków tradycyjnych. Figure 6. Price comparison of biopharmaceuticals and traditional medicines. Rycina 7. Ceny leków biopodobnych w porównaniu z lekami tradycyjnymi. Figure 7. Biosimilar prices compared with conventional drugs.

7 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 361 Przeważająca część ankietowanych (72%) twierdzi, że nie posiada informacji dotyczących cen leków biopodobnych (Rycina 7). Dyskusja Przedstawione wyniki badania dotyczące leków biopodobnych wskazują, że apteki nie są dobrze zaopatrzone w leki należące do tej grupy. Jedynie w 17% aptek, w których farmaceuci wypełniali ankiety, preparaty były dostępne. Według danych [10] w Polsce w sprzedaży jest 12 leków biopodobnych, wśród których znajdują się cztery grupy leków zawierających następujące substancje: epoetyna alfa, epoetyna zeta, filgrastim i soma tropina. Leki takie jak Binocrit, Abseamed, Tevagrastim i Zarzio są refundowane w 100%, dlatego pacjent nie jest obarczony kosztami leczenia tymi preparatami. W przypadku pierwszych dwóch leków pacjent otrzymuje lek bezpłatnie w terapii niedokrwistości w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek lub we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach na dzień wydania decyzji. W przypadku leków Tevagrastim i Zarzio (stosowane w neutropenii w chorobach nowotworowych) pacjent jest zobowiązany do opłaty ryczałtowej za dany lek w wysokości 3,20 zł lub 3,72 zł (zależnie od dawki i rodzaju leku) [11]. Najczęściej dostępnym z wymienionych leków w aptekach, gdzie przeprowadzono ankietyzację, był lek Tevagrastim. Jednocześnie należy podkreślić, że ogólna dostępność leków jest bardzo zróżnicowana. Na małą powszechną dostępność wymienionych preparatów może wpływać fakt, że wszystkie są stosowane w przypadku poważnych schorzeń, np. w niedokrwistości oraz niewydolności nerek. Leki te wymagają zatem ścisłej kontroli lekarza, dlatego częściej są wykorzystywane w trakcie leczenia szpitalnego, np. Binocrit, Epoetin czy Abseamed są dostępne dla polskich pacjentów przez programy lekowe realizowane w jednostkach szpitalnych, a nie na receptę lekarską. Ponad 80% ankietowanych wskazało, że pacjenci nie realizują recept na leki biopodobne. Według danych zgromadzonych przez IMS Health konsumpcja leków biopodobnych w Polsce jest jedną z niższych w Europie i wynosi 0,01 DDD/mieszkańca (DDD defi ned daily dose dobowa dawka leku określana przez WHO) [12]. Największa w Europie konsumpcja leków biopodobnych przeliczona na liczbę mieszkańców jest notowana w Austrii, Grecji i Niemczech [12]. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, iż farmaceuci, którzy posiadali w aptecznym asortymencie leki biopodobne, obserwowali wzrost sprzedaży tej grupy leków. Wprowadzona refundacja na wybrane leki biopodobne (preparaty biopodobne są dostępne w Polsce od 2007 r.) może zwiększyć ich dostępność. Farmaceuci biorący udział w badaniu często nie posiadali wystarczającej wiedzy na temat produktów biopodobnych i możliwych terapii tymi preparatami. Ze względu na przewlekły charakter niektórych schorzeń, takich jak: cukrzyca, stwardnienie rozsiane czy reumatoidalne zapalenie stawów, szczególnie ważne jest, aby farmakoterapia nie generowała wysokich kosztów. Rozwiązaniem dla budżetów państw będzie wprowadzenie leków biopodobnych, które pozwolą zarówno na efektywną oraz tańszą terapię (ceny leków biopodobnych są zazwyczaj do 30% niższe od cen leków referencyjnych [13]). W najbliższych latach wiele obecnie stosowanych biofarmaceutyków utraci ochronę patentową, co pozwoli na wprowadzenie na rynek tańszych leków biopodobnych. Mimo szerokich możliwości, jakie dają leki biopodobne, ich dostępność może być ograniczona z powodu wielu czynników, takich jak stosunkowo droga i skomplikowana produkcja, wysoki koszt związany ze spełnieniem narzuconych prawnie wymogów niezbędnych do rejestracji leku, przyzwyczajenia lekarzy do stosowania leków tradycyjnych, zakaz substytucji czy ograniczona ilość firm produkujących leki biopodobne. Wprowadzenie na rynek leków biopodobnych wiąże się zarówno z korzyściami ekonomicznymi, jak i zdrowotnymi. Ich zastosowanie ogranicza również wydatki publiczne. Wnioski Wyniki z przeprowadzonego badania sugerują, że leki biopodobne są mało rozpowszechnione w Polsce, a wiedza farmaceutów na ich temat jest ograniczona. W celu poprawy tej sytuacji (zwłaszcza w kontekście wygasania patentów na leki biofarmaceutyczne w ciągu kilku najbliższych lat) sugeruje się promowanie informacji o preparatach biopodobnych zarówno wśród lekarzy, farmaceutów, jak i pacjentów; ma to obniżyć koszty terapii niektórych jednostek chorobowych. Piśmiennictwo 1. Arundel A., Mintzes B. The benefits of biopharmaceuticals. INNOGEN Working Paper. 2004;14. English. 2. Walsh G. Second-generation biopharmaceuticals. European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics. 2004;58(2): English. 3. Teva in Biosimilars: Improving access to treatments of serious diseases [Internet] Dostępne na: be/puhttp:// BIO_brochure_external_120419%20final%20version%20 %282%29.pdf. English. 4. Hovgaard L., Frokjaer S. Pharmaceutical formulation development of peptides and proteins. 2nd ed. Boca Raton, FL: CRC Press/Taylor & Francis Group; English. 5. Biosimilars and Follow-on Biologics: The Global Outlook Visiongain; English. 6. Sekhon B.S., Saluja V. Biosimilars: an overview. Biosimilars. 2011;1:1 11. English. 7. Wang J., Chow S.C. On the Regulatory Approval Pathway of Biosimilar Products. Pharmaceuticals. 2012;5(12): English. 8. Kox S. Biogenerics and Legislative Issues GPhA s 2008 Annual Policy Conference [Internet]. Washington D.C.; Dostępne na: GPhA_Washington_ pdf

8 362 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko 9. Rovira J., Espín J., García L. The impact of biosimilars entry in the EU market [Internet]. Andalusian School of Public Health; 2011 [cytowane ]. Dostępne na: biosimilars_market_012011_en.pdf. English. 10. Declerck P., Simoens S. A European perspective on the market accessibility of biosimilars. Biosimilars. 2012:33. English. 11. Wykaz refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 maja 2013 r. Załącznik do obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 24 kwietnia 2013 r. (poz. 17) [Internet]. Dostępne na: wwwfiles/ma_struktura/docs/omz_leki_ pdf. English. 12. Dunn C. Biosimilar accessible market: Size and biosimilar penetration [Internet] Dostępne na: eu/enterprise/sectors/healthcare/files/docs/biosimilars_ imsstudy_en.pdf. English. 13. Shaping the biosimilars opportunity: A global perspective on the evolving biosimilars landscape [Internet]. IMS Health; Dostępne na: ims/global/content/home%20page%20content/ims%20 News/Biosimilars_Whitepaper.pdf. English. Adres do korespondencji: Piotr Ratajczak Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego Poznań tel.: rataj84@ump.edu.pl

Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych?

Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych? Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych? prof. dr hab. med.. Piotr Fiedor Warszawski Uniwersytet Medyczny

Bardziej szczegółowo

Leki biologiczne oryginalne i biopodobne - co powinien wiedzieć dyrektor szpitala, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta?

Leki biologiczne oryginalne i biopodobne - co powinien wiedzieć dyrektor szpitala, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta? Leki biologiczne oryginalne i biopodobne - co powinien wiedzieć dyrektor szpitala, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta? Prof. n. med. Michał Nowicki Klinika Nefrologii, Hipertensjologii i Transplantologii

Bardziej szczegółowo

LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE

LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE PRODUKT LECZNICZY - DEFINICJA Art. 2 pkt.32 Ustawy - Prawo farmaceutyczne Substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości: zapobiegania

Bardziej szczegółowo

Xeplion (palmitynian paliperydonu) w leczeniu schizofrenii

Xeplion (palmitynian paliperydonu) w leczeniu schizofrenii 1 Wykonawca: Raport został wykonany na zlecenie i sfinansowany przez firmę Janssen-Cilag Polska Sp. z o.o. Autorzy nie zgłosili konfliktu interesów. Wersja 2.0 ostatnia aktualizacja dnia 4 sierpnia 2015

Bardziej szczegółowo

Leki chemiczne a leki biologiczne

Leki chemiczne a leki biologiczne Leki chemiczne a leki biologiczne LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE Produkt syntezy chemicznej Produkt roślinny Produkt immunologiczny BIOLOGICZNE Produkt homeopatyczny Produkt z krwi/osocza - BIOLOGICZNE

Bardziej szczegółowo

SPOTKANIE NAUKOWE - 8 kwietnia 2015 r.

SPOTKANIE NAUKOWE - 8 kwietnia 2015 r. SPOTKANIE NAUKOWE - 8 kwietnia 2015 r. PROGRAM 16:00-16:45 Walenty Zajdel - Leki oryginalne i generyczne, leki biologiczne i biopodobne 16:45-17:30 Przemysław Krajewski - Medical and Hospital Relationship

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Łuszkiewicz Maria Kurzyk

Katarzyna Łuszkiewicz Maria Kurzyk Katarzyna Łuszkiewicz Maria Kurzyk leki biologiczne, których substancję czynną stanowią substancje biologiczne otrzymane z żywych komórek leki podobne do już zarejestrowanego biologicznego produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

Czym są biologiczne leki referencyjne i biopodobne. Dr nauk farm Leszek Borkowski Szpital Wolski Warszawa , godz. 10,00

Czym są biologiczne leki referencyjne i biopodobne. Dr nauk farm Leszek Borkowski Szpital Wolski Warszawa , godz. 10,00 Czym są biologiczne leki referencyjne i biopodobne Dr nauk farm Leszek Borkowski Szpital Wolski Warszawa 27.02.2018, godz. 10,00 Nie biorównoważne a biopodobne W przypadku produktów biologicznych oraz

Bardziej szczegółowo

Leki biologiczne a regulacje prawne. Kwestie zamiennictwa. Adw. Monika Duszyńska 5 grudnia 2017

Leki biologiczne a regulacje prawne. Kwestie zamiennictwa. Adw. Monika Duszyńska 5 grudnia 2017 Leki biologiczne a regulacje prawne. Kwestie zamiennictwa Adw. Monika Duszyńska 5 grudnia 2017 Prawo polskie Obowiązujące regulacje odnoszące się do leków biologicznych: szczególne wymogi dotyczące rejestracji

Bardziej szczegółowo

Wykaz wprowadzonych zmian do Sprawozdania Zarządu Mabion S.A. za rok 2014

Wykaz wprowadzonych zmian do Sprawozdania Zarządu Mabion S.A. za rok 2014 Wykaz wprowadzonych zmian do Sprawozdania Zarządu Mabion S.A. za rok 2014 Otoczenie rynkowe Przeciwciała monoklonalne Było s. 11: Charakterystyczną cechą tego typu przeciwciał monoklonalnych jest znacząco

Bardziej szczegółowo

Inicjatywa Ustawodawcza

Inicjatywa Ustawodawcza Inicjatywa Ustawodawcza Ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Bardziej szczegółowo

Leki biopodobne w aspekcie optymalizacji wydatków na ochronę zdrowia Biosimilar medicines in terms of health care expenditures optimization

Leki biopodobne w aspekcie optymalizacji wydatków na ochronę zdrowia Biosimilar medicines in terms of health care expenditures optimization 80 FA R M AC J A W S P Ó Ł C Z E S N A 2013; 6: 80-88 Akademia Medycyny ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 04.06.2013 Zaakceptowano/Accepted: 20.06.2013 Leki biopodobne w aspekcie optymalizacji

Bardziej szczegółowo

I spotkanie Studenckiego Koła Naukowego Prawa Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Podsumowanie

I spotkanie Studenckiego Koła Naukowego Prawa Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Podsumowanie I spotkanie Studenckiego Koła Naukowego Prawa Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Podsumowanie Wiedza i postawy studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wobec rozszerzenia uprawień

Bardziej szczegółowo

Magdalena Szymaniak EMA, Biologics Working Party

Magdalena Szymaniak EMA, Biologics Working Party Magdalena Szymaniak EMA, Biologics Working Party Punkty prezentacji Biologiczne produkty lecznicze, w tym referencyjne i biopodobne Sposoby rejestracji leków biologicznych Wymagania rejestracyjne dla leków

Bardziej szczegółowo

Nowa ustawa refundacyjna.

Nowa ustawa refundacyjna. Nowa ustawa refundacyjna. Co nowego dla pacjenta onkologicznego? Forum Organizacji Pacjentów Onkologicznych - Warszawa, 26 kwietnia 2012 Magdalena Kręczkowska, Fundacja Onkologiczna DUM SPIRO-SPERO USTAWA

Bardziej szczegółowo

Załącznik 1. Ankieta

Załącznik 1. Ankieta Metodyka Przeprowadzono badanie pilotażowe dotyczące poziomu świadomości klinicystów na temat farmakoekonomiki. Badanie prowadzone było od początku października do kooca grudnia 2011 na terenie Poznania

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Pakiet zmian w systemie KS-AOW związany z realizacją recept 75+ ISO 9001:2008 Dokument: Wydanie: 1 Waga: 90

INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Pakiet zmian w systemie KS-AOW związany z realizacją recept 75+ ISO 9001:2008 Dokument: Wydanie: 1 Waga: 90 Pakiet zmian w systemie KS- Pakiet zmian w systemie związany z realizacją recept 75+ I. Wstęp Zgodnie z wejściem w życie 1 września 2016r. ustawy z dnia 18 marca 2016 r., o zmianie ustawy o świadczeniach

Bardziej szczegółowo

Gospodarka lekami w szpitalu

Gospodarka lekami w szpitalu Gospodarka lekami w szpitalu Walenty Zajdel Kierownik Apteki Szpitalnej SP ZOZ MSW w Krakowie Przewodniczący Komisji ds. Aptek Szpitalnych OIA w Krakowie Katowice, 7 maja 2014 r. Agenda Segment szpitalny

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r. PROJEKT 29.12.2004 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia...2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustalenia cen urzędowych hurtowych i detalicznych na produkty lecznicze i wyroby medyczne Na

Bardziej szczegółowo

Rynek leków szpitalnych analiza aktualnych trendów

Rynek leków szpitalnych analiza aktualnych trendów Rynek leków szpitalnych analiza aktualnych trendów Maciej Rek QuintilesIMS Copyright 2016 QuintilesIMS. All rights reserved. Agenda QuintilesIMS podstawowe informacje Wielkość rynku leków szpitalnych Rynek

Bardziej szczegółowo

NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA

NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA Departament Gospodarki Lekami Centrali NFZ Sporządzono na podstawie szczegółowych danych statystycznych sprawozdanych przez apteki do systemu informatycznego NFZ 1 Zasady refundacji

Bardziej szczegółowo

PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH

PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH Joanna Białek, Elżbieta Kondratowicz-Pietruszka Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH Polski rynek produktów tłuszczowych należy

Bardziej szczegółowo

Faramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych. dr Michał Seweryn

Faramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych. dr Michał Seweryn Faramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych dr Michał Seweryn Klasyczny problem ekonomii Potrzeby Dobra Farmakoekonomika (ekonomiczna ocena technologii medycznych) Celem badania farmakoekonomicznego jest

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY PRAWNE. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 sierpnia 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich

PODSTAWY PRAWNE. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 sierpnia 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich LEKI 75+ PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 sierpnia 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich Resort zdrowia opublikował zmiany w wykazie leków refundowanych,

Bardziej szczegółowo

Warszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku,

Warszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku, Warszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na interpelację nr 9087 Posłów na Sejm RP: Krystyny Sibińskiej, Marii Janyska,

Bardziej szczegółowo

APEL DO MINISTRA ZDROWIA BARTOSZA ARŁUKOWICZA

APEL DO MINISTRA ZDROWIA BARTOSZA ARŁUKOWICZA Pismo zostało również przekazane Premierowi Donaldowi Tuskowi, Pani Marszałek Sejmu Ewie Kopacz oraz Prezesowi Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorzowi Kucharewiczowi APEL DO MINISTRA ZDROWIA BARTOSZA ARŁUKOWICZA

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2013 roku Poznań 2013 Uprzejmie informujemy,

Bardziej szczegółowo

R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia r.

R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia r. Projekt z dnia 8 marca 2016 r. R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia.. 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia dla kierunków

Bardziej szczegółowo

PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego

PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego Warszawa, 24 kwietnia 2018 r. Cancer Care: Assuring quality to improve survival,

Bardziej szczegółowo

Czy AOTM uczestniczy w procesie kształtowania dostępności do szczepień ochronnych? Magdalena Władysiuk MD, MBA

Czy AOTM uczestniczy w procesie kształtowania dostępności do szczepień ochronnych? Magdalena Władysiuk MD, MBA Czy AOTM uczestniczy w procesie kształtowania dostępności do szczepień ochronnych? Magdalena Władysiuk MD, MBA Immunoprofilaktyka chorób zakaźnych Uniknięcie negatywnych konsekwencji zdrowotnych związanych

Bardziej szczegółowo

Ustawa. z dnia.. Art. 1

Ustawa. z dnia.. Art. 1 PROJEKT Ustawa z dnia.. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty Art. 1

Bardziej szczegółowo

Zasadność Stosowania, a finansowanie farmakoterapii on label, of label i soft label use. Katarzyna Kolasa, doktor nauk ekonomicznych

Zasadność Stosowania, a finansowanie farmakoterapii on label, of label i soft label use. Katarzyna Kolasa, doktor nauk ekonomicznych Zasadność Stosowania, a finansowanie farmakoterapii on label, of label i soft label use Katarzyna Kolasa, doktor nauk ekonomicznych Rejestracja REFUNDACJA 30 out of 100 (rare diease s) patients across

Bardziej szczegółowo

Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku Wydziału Farmaceutycznego z O. Analityki Medycznej

Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku Wydziału Farmaceutycznego z O. Analityki Medycznej Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku Wydziału Farmaceutycznego z O. Analityki Medycznej Szanowni Państwo, Jestem studentką V roku farmacji Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.

Bardziej szczegółowo

Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda

Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty Katarzyna Pogoda Leki biologiczne Immunogenność Leki biologiczne mają potencjał immunogenny mogą być rozpoznane jako obce przez

Bardziej szczegółowo

Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi

Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi Warszawa, 27.02.2018 MEDYCYNA XXI wieku III EDYCJA Leki biopodobne 2018 Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi Dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld 1 Breast Cancer (C50.0-C50.9):

Bardziej szczegółowo

Leki biopodobne - definicja. Leki biopodobne. Leki biopodobne. Wytyczne EMA w sprawie rejestracji leków biopodobnych. Radosław Rudź 1 z 10

Leki biopodobne - definicja. Leki biopodobne. Leki biopodobne. Wytyczne EMA w sprawie rejestracji leków biopodobnych. Radosław Rudź 1 z 10 w polityce Radosław Rudź 1 z 10 Leki biopodobne - definicja Lek biopodobny (biofarmaceutyk na ladowczy) to lek zbli ony lecz nie identyczny w odniesieniu do leku biologicznego, który zosta dopuszczony

Bardziej szczegółowo

Nagradzanie innowacyjno ci versus leki generyczne (odtwórcze)

Nagradzanie innowacyjno ci versus leki generyczne (odtwórcze) Tomasz Laczewski 1 z 5 Nagradzanie innowacyjno ci versus leki generyczne (odtwórcze) Rados aw Rud /Tomasz Laczewski HTA Audit Autorzy rozdzia u: Iwona Skrzekowska Baran, Krzysztof anda, Magdalena W adysiuk,

Bardziej szczegółowo

Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym

Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym farmaceuta współpracuje z pacjentem oraz innym personelem medycznym,

Bardziej szczegółowo

OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI

OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH

Bardziej szczegółowo

Leki biopodobne - szanse i ograniczenia

Leki biopodobne - szanse i ograniczenia Leki biopodobne - szanse i ograniczenia Aleksandra Mazur Komentarz do opracowania Dr hab.n. med. Sławomir Jeka 1 Opracowała: Aleksandra Mazur http://laboratoria.net/pl/artykul/12299.html Leki biopodobne

Bardziej szczegółowo

Brachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010

Brachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia w Europie Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia nazywana terapią kontaktową; jedna z technik leczenia w radioterapii; polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych,

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2014 roku Poznań 2014 Uprzejmie informujemy,

Bardziej szczegółowo

Leczenie biologiczne

Leczenie biologiczne Leczenie biologiczne ważne informacje Informator dla pacjenta Konsultacja merytoryczna: dr Michał Szymczyk, mec. Paulina Kieszkowska-Knapik Broszura wydana przez Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI

LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 załącznik nr 18 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Rejestracja leków innowacyjnych - porównanie CP vs DCP Grzegorz Cessak

Rejestracja leków innowacyjnych - porównanie CP vs DCP Grzegorz Cessak Rejestracja leków innowacyjnych - porównanie CP vs DCP Grzegorz Cessak Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych 1 Procedura centralna Procedurę centralną

Bardziej szczegółowo

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina

Bardziej szczegółowo

Wartość leczenia preparatami biopodobnymi - perspektywa pacjenta.

Wartość leczenia preparatami biopodobnymi - perspektywa pacjenta. Wartość leczenia preparatami biopodobnymi - perspektywa pacjenta. Monika Zientek MEDYCYNA XXI wieku III EDYCJA Leki biopodobne 2018 Warszawa 27 lutego 2018 roku Lubimy o sobie myśleć, że jesteśmy ludźmi

Bardziej szczegółowo

Profesjonalna obsługa. pacjenta w aptece. realizacja recept. Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek. Sponsorem programu jest producent leku nasic

Profesjonalna obsługa. pacjenta w aptece. realizacja recept. Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek. Sponsorem programu jest producent leku nasic Profesjonalna obsługa pacjenta w aptece realizacja recept Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek Sponsorem programu jest producent leku nasic Apteka - miejsca świadczenia usług farmaceutycznych Farmaceuci posiadający

Bardziej szczegółowo

Projekt U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia

Projekt U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia Projekt z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu DZIAŁ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY I N F O R M A T O R

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu DZIAŁ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY I N F O R M A T O R Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu DZIAŁ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2018 roku Poznań 2018 Uprzejmie informujemy, że zgodnie z Ustawą

Bardziej szczegółowo

Produkty złożone (combo) stosowane w nadciśnieniu tętniczym a system refundacji leków ocena potencjału oszczędności

Produkty złożone (combo) stosowane w nadciśnieniu tętniczym a system refundacji leków ocena potencjału oszczędności Produkty złożone (combo) stosowane w nadciśnieniu tętniczym a system refundacji leków ocena potencjału oszczędności MIEJ SERCE I PATRZAJ W SERCE... I TĘTNICE HEALTH PROJECT MANAGEMENT 23 maja 2016 r. Nieprzestrzeganie

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2015 roku Poznań 2015 Uprzejmie informujemy,

Bardziej szczegółowo

Raport Farmaceuta w Polsce. Ogólnopolskie badania wizerunkowe Zgodnie z definicją WHO, samoleczenie to używanie lekarstw przez konsumenta w leczeniu c

Raport Farmaceuta w Polsce. Ogólnopolskie badania wizerunkowe Zgodnie z definicją WHO, samoleczenie to używanie lekarstw przez konsumenta w leczeniu c Raport Farmaceuta w Polsce. Ogólnopolskie badania wizerunkowe Zgodnie z definicją WHO, samoleczenie to używanie lekarstw przez konsumenta w leczeniu chorób lub objawów rozpoznanych samodzielnie. W praktyce

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School

Bardziej szczegółowo

Refundacja rzeczywistość a racjonalna przyszłość

Refundacja rzeczywistość a racjonalna przyszłość Marek Twardowski Wiceminister Zdrowia w latach 2007-2010, odpowiedzialny w tym czasie za politykę lekową i nadzór nad Departamentem Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia. Warszawa, 5.10.2015r.

Bardziej szczegółowo

Badanie zrealizowano metodą CAPI, na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków n=1069, w dniach listopad 2005.

Badanie zrealizowano metodą CAPI, na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków n=1069, w dniach listopad 2005. Prezentacja szczegółowych wyników badania: Pacjent lekarz leki przeprowadzonego przez PBS na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków dla Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego Sopot,

Bardziej szczegółowo

LEKI BIORÓWNOWAŻNE. Jaka jest ich przyszłość. w Polsce i na świecie POLSKI ZWIĄZEK PRACODAWCÓW PRZEMYSŁU FARMACEUTYCZNEGO

LEKI BIORÓWNOWAŻNE. Jaka jest ich przyszłość. w Polsce i na świecie POLSKI ZWIĄZEK PRACODAWCÓW PRZEMYSŁU FARMACEUTYCZNEGO LEKI BIORÓWNOWAŻNE Jaka jest ich przyszłość w Polsce i na świecie POLSKI ZWIĄZEK PRACODAWCÓW PRZEMYSŁU FARMACEUTYCZNEGO Czym jest lek biorównoważny? Lek biorównoważny to odpowiednik zarejestrowanego jako

Bardziej szczegółowo

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019)

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019) Załącznik nr 4 do Zarządzenia nr 11/2017 Rektora UR z 03.03.2017 r. SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/2018-2018/2019) 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu

Bardziej szczegółowo

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019)

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019) Załącznik nr 4 do Zarządzenia nr 11/2017 Rektora UR z 03.03.2017 r. SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/2018-2018/2019) 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ Podstawy

Bardziej szczegółowo

Nadzór nad rynkiem leków w Polsce

Nadzór nad rynkiem leków w Polsce Nadzór nad rynkiem leków w Polsce Rejestracja leków i bezpieczeństwo ich stosowania Grzegorz Cessak Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Lek jest:!!

Bardziej szczegółowo

Często zadawane pytania (FAQ)

Często zadawane pytania (FAQ) 4 listopada 2011 r. EMA/527628/2011 Dyrekcja W niniejszym dokumencie znajdują się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania otrzymane przez Europejską Agencję Leków Jeśli nie znajdą tu Państwo odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka. Magdalena Władysiuk, MD, MBA

Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka. Magdalena Władysiuk, MD, MBA Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka Magdalena Władysiuk, MD, MBA Wydatki NFZ w hematonkologii Wydatki 2010 Onkologia Hematologia JGP 1 411 500 000 zł

Bardziej szczegółowo

Biologiczne leki biopodobne w pytaniach

Biologiczne leki biopodobne w pytaniach Biologiczne leki biopodobne w pytaniach Dlaczego pacjent powinien wiedzieć więcej? W związku z rozwojem współczesnej medycyny, my pacjenci jesteśmy informowani o jej osiągnięciach, które bezpośrednio mają

Bardziej szczegółowo

DRUG POLICY ON BIOLOGICAL AND BIOSIMILAR MEDICINES. FROM THE MOLECULE SPECIFICITY TO THE MARKET ANALYSIS IN SELECTED EU COUNTRIES

DRUG POLICY ON BIOLOGICAL AND BIOSIMILAR MEDICINES. FROM THE MOLECULE SPECIFICITY TO THE MARKET ANALYSIS IN SELECTED EU COUNTRIES Nowiny Lekarskie 2013, 82, 4, 277 287 MARCIN CZECH 1, 2, ZBIGNIEW JASIŃSKI 1, PATRYCJA ZIĘBA 1 POLITYKA LEKOWA W ZAKRESIE LEKÓW BIOLOGICZNYCH I BIOPODOBNYCH. OD SPECYFIKI CZĄSTECZKI DO SYTUACJI RYNKOWEJ

Bardziej szczegółowo

Recepta. Recepta jest pisemnym poleceniem lekarza skierowanym do farmaceuty z prośbą o wydanie leku Wzór recepty

Recepta. Recepta jest pisemnym poleceniem lekarza skierowanym do farmaceuty z prośbą o wydanie leku Wzór recepty Recepta Recepta jest pisemnym poleceniem lekarza skierowanym do farmaceuty z prośbą o wydanie leku Wzór recepty Części recepty 1. Inscriptio - Nagłówek recepty 2. Nomen aegroti - Dane dotyczące chorego

Bardziej szczegółowo

Klasyfikowanie problemów lekowych na podstawie klasyfikacji PCNE (wersja 6.2)

Klasyfikowanie problemów lekowych na podstawie klasyfikacji PCNE (wersja 6.2) Klasyfikowanie problemów lekowych na podstawie klasyfikacji PCNE (wersja 6.2) Europejska Sieć Opieki Farmaceutycznej (Pharmaceutical Care Network Europe, PCNE) udostępniła kolejną wersję klasyfikacji problemów

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health

Bardziej szczegółowo

Raport szwedzkiego Instytutu Karolińska bariery i dostępność do leków onkologicznych w Polsce, na tle Europy

Raport szwedzkiego Instytutu Karolińska bariery i dostępność do leków onkologicznych w Polsce, na tle Europy Raport szwedzkiego Instytutu Karolińska bariery i dostępność do leków onkologicznych w Polsce, na tle Europy dr Anna Kacprzyk Innovation and Public Affairs Manager, INFARMA 11 sierpnia 2017 VII Letnia

Bardziej szczegółowo

Podstawy projektowania leków wykład 1

Podstawy projektowania leków wykład 1 Podstawy projektowania leków wykład 1 Łukasz Berlicki Sprawy techniczne E-mail: lukasz.berlicki@pwr.edu.pl Konsultacje: p.322a/a2, wtorek, piątek, godz. 10-12 Egzamin, 27 stycznia, godz. 15.15 Poprawa

Bardziej szczegółowo

U S T AWA. z dnia. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1)

U S T AWA. z dnia. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1) PROJEKT 14.12.2015 U S T AWA z dnia o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r.

Bardziej szczegółowo

Biotechnologia farmaceutyczna

Biotechnologia farmaceutyczna Biotechnologia farmaceutyczna Charakterystyka specjalności Tematyka prac dyplomowych Obszary badawcze Potencjał zawodowy Charakterystyka specjalności Tematyka prac dyplomowych Obszary badawcze Potencjał

Bardziej szczegółowo

Leczenie biologiczne co prawnie wpływa na jego dostępność dla chorych w Polsce. Paulina Kieszkowska-Knapik, Partner, Adwokat Warszawa 29 maja 2015r.

Leczenie biologiczne co prawnie wpływa na jego dostępność dla chorych w Polsce. Paulina Kieszkowska-Knapik, Partner, Adwokat Warszawa 29 maja 2015r. Leczenie biologiczne co prawnie wpływa na jego dostępność dla chorych w Polsce Paulina Kieszkowska-Knapik, Partner, Adwokat Warszawa 29 maja 2015r. Słownik pojęć - lek biologiczny Legislator europejski

Bardziej szczegółowo

NOWINY LEKARSKIE DWUMIESIĘCZNIK NAUKOWY UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU MEDICAL NEWS

NOWINY LEKARSKIE DWUMIESIĘCZNIK NAUKOWY UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU MEDICAL NEWS NOWINY LEKARSKIE DWUMIESIĘCZNIK NAUKOWY UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU MEDICAL NEWS A BIMONTHLY SCIENTIFIC JOURNAL PUBLISHED BY POZNAN UNIVERSITY OF MEDICAL SCIENCES POLAND

Bardziej szczegółowo

Dagmara Samselska. Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę. Warszawa 20 kwietnia 2016

Dagmara Samselska. Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę. Warszawa 20 kwietnia 2016 Dagmara Samselska Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę Warszawa 20 kwietnia 2016 przewlekła, autoagresywnie uwarunkowana, nawrotowa choroba zapalna o podłożu genetycznym nie zaraża!!!

Bardziej szczegółowo

o rządowym projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (druk nr 3491).

o rządowym projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (druk nr 3491). SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Druk nr 3924-A VI kadencja D O D A T K O W E S P R A W O Z D A N I E KOMISJI ZDROWIA o rządowym projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIESKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 200 Katedra i Klinika Endokrynologii Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie Kierownik Kliniki:

Bardziej szczegółowo

Rynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego

Rynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego Rynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego Jakub Szulc Dyrektor EY Prawo i finanse w ochronie zdrowia Warszawa, 9 grudnia 2014 r. Wydatki bieżące

Bardziej szczegółowo

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana Czesława Hoca, posła na Sejm RP, przesłane przy piśmie z dnia 17 września 2014 r.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana Czesława Hoca, posła na Sejm RP, przesłane przy piśmie z dnia 17 września 2014 r. Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana Czesława Hoca, posła na Sejm RP, przesłane przy piśmie z dnia 17 września 2014 r., znak: SPS-024-7311/14, w sprawie potrzeby zapewnienia terapii

Bardziej szczegółowo

Rok 2014/2015. nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych:

Rok 2014/2015. nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych: Rok 2014/2015 nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych: Nowe uprawnienia w praktyce zawodowej pielęgniarki i położnej Zwiększenie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarki i położnej

Bardziej szczegółowo

CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH

CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomica 256 (48), 117 122 Bogusław GOŁĘBIOWSKI, Agata WÓJCIK CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW

Bardziej szczegółowo

Mabion otrzymał wszystkie zgody na Litwie. Ruszają badania kliniczne MabionuCD20 w 2 krajach

Mabion otrzymał wszystkie zgody na Litwie. Ruszają badania kliniczne MabionuCD20 w 2 krajach Informacja prasowa Warszawa, 23 stycznia 2013 Mabion otrzymał wszystkie zgody na Litwie Ruszają badania kliniczne MabionuCD20 w 2 krajach Mabion SA polska firma biotechnologiczna, rozwijająca i wprowadzająca

Bardziej szczegółowo

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW

Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,

Bardziej szczegółowo

Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy. Stefan Bogusławski, Anna Smaga, Sequence HC Partners

Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy. Stefan Bogusławski, Anna Smaga, Sequence HC Partners Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy Stefan Bogusławski, Anna Smaga, Sequence HC Partners 28 lipca 2014 Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy Raport ma na celu podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 111/2013 z dnia 26 sierpnia 2013 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie objęcia refundacją produktu leczniczego Zoladex,

Bardziej szczegółowo

Rada Przejrzystości działająca przy Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Stanowisko Rady Przejrzystości nr 95/2016 z dnia 29 sierpnia 2016 roku w sprawie zasadności wydawania zgody

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 44 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 grudnia 2012 r.

Warszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 44 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 grudnia 2012 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 44 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie wzorów wniosków w zakresie refundacji leku, środka

Bardziej szczegółowo

Opiniowanie Kandydatów na kierowników aptek lub hurtowni.

Opiniowanie Kandydatów na kierowników aptek lub hurtowni. Katowice 2008-12-17 Opiniowanie Kandydatów na kierowników aptek lub hurtowni. Opiniowanie Kandydatów na kierowników i wydawanie rękojmi należytego prowadzenia apteki lub hurtowni odbywa się w ŚIA według

Bardziej szczegółowo

Prawne aspekty programu 75+

Prawne aspekty programu 75+ Legal aspects of the 75+ program Magdalena Siebielska-Gasek WNoZ Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego STRESZCZENIE Program 75+ zakłada dostęp do bezpłatnych leków dla osób, które ukończyły 75. rok życia.

Bardziej szczegółowo

KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE)

KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE) KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE) Pharmaceutical Care Network Europe 6 kategorii problemów lekowych 6 kategorii przyczyn problemów lekowych 4 kategorie możliwych interwencji 3 kategorie wyników działań

Bardziej szczegółowo

Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa?

Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa? Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa? Wyniki najnowszego badania Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher. Wczesne rozpoznanie Ustalenie

Bardziej szczegółowo

Monitorowanie niepożądanych działań leków

Monitorowanie niepożądanych działań leków Monitorowanie niepożądanych działań leków Anna Wiela-Hojeńska Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niepożądane działanie leku (ndl) Adverse Drug Reaction (ADR) (definicja

Bardziej szczegółowo

Legenda: Czcionka czerwona zapisy wprowadzone przez nowelizację rozporządzenia z dnia 3 września 2014r. Przekreślenie zapisy usunięte.

Legenda: Czcionka czerwona zapisy wprowadzone przez nowelizację rozporządzenia z dnia 3 września 2014r. Przekreślenie zapisy usunięte. Opracowanie ujednoliconego tekstu rozporządzenia w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje Uwaga: Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Terminologia. Leki biopodobne. Leki chemiczne vs leki. Leki biotechnologiczne. Wytyczne EMA dotyczące oceny immunogenności leków biologicznych

Terminologia. Leki biopodobne. Leki chemiczne vs leki. Leki biotechnologiczne. Wytyczne EMA dotyczące oceny immunogenności leków biologicznych Anna Kordecka 1 z 7 Leki chemiczne vs leki biotechnologiczne Leki chemiczne Uzyskiwane drog syntezy chemicznej lub chemicznej modyfikacji substancji pochodzenia naturalnego Leki biotechnologiczne Wytwarzane

Bardziej szczegółowo

OCENA NOWEJ USTAWY REFUNDACYJNEJ NA TERENIE WIELKOPOLSKI

OCENA NOWEJ USTAWY REFUNDACYJNEJ NA TERENIE WIELKOPOLSKI PRACA ORYGINALNA OCENA NOWEJ USTAWY REFUNDACYJNEJ NA TERENIE WIELKOPOLSKI EVALUATION OF THE NEW REIMBURSEMENT ACT IN WIELKOPOLSKA Dorota Koligat, Anna Paczkowska, Katarzyna Anusiak, Natasza Czaja, Natalia

Bardziej szczegółowo

RYNEK LEKÓW W POLSCE W LATACH Autor Dr Andrzej Cylwik Współpraca Barbara Warzybok

RYNEK LEKÓW W POLSCE W LATACH Autor Dr Andrzej Cylwik Współpraca Barbara Warzybok RYNEK LEKÓW W POLSCE W LATACH 2004-2007 Autor Dr Andrzej Cylwik Współpraca Barbara Warzybok Polska na tle UE finansowanie kosztów leków w krajach tzw. Nowej Unii występuje problem finansowania kosztów

Bardziej szczegółowo

Cukrzyca - problem medyczny XXI wieku - Seminarium Innowacje w Diabetologii 2.12.2011. STRUKTURA KOSZTÓW CUKRZYCY Renata Furman, Służba Zdrowia

Cukrzyca - problem medyczny XXI wieku - Seminarium Innowacje w Diabetologii 2.12.2011. STRUKTURA KOSZTÓW CUKRZYCY Renata Furman, Służba Zdrowia Cukrzyca - problem medyczny XXI wieku - Seminarium Innowacje w Diabetologii 2.12.2011 STRUKTURA KOSZTÓW CUKRZYCY Renata Furman, Służba Zdrowia Cukrzyca pochłania około 15% wydatków na ochronę zdrowia w

Bardziej szczegółowo

Rynek farmaceutyczny

Rynek farmaceutyczny Rynek farmaceutyczny Czy Pharma jest tak ważna jak wydaje się jej pracownikom? Czas naszego życia się wydłuża Przez ostatnie 65 lat w Europie obserwowana jest istotna poprawa średniej długości życia Średnia

Bardziej szczegółowo

ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.

ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06. 1 FARMACJA WSPÓŁCZESNA 2015; 8: 1-5 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.2015 Znajomość regulacji

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL

PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL WAŻNE INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA: INSTANYL, AEROZOL DO NOSA LEK STOSOWANY W LECZENIU PRZEBIJAJĄCEGO BÓLU NOWOTWOROWEGO Szanowny Farmaceuto, Należy

Bardziej szczegółowo

5. Województwo, w którym mieści się Pani/Pana główne miejsce pracy: G. mazowieckie. H. opolskie. I. podkarpackie. J. podlaskie. K.

5. Województwo, w którym mieści się Pani/Pana główne miejsce pracy: G. mazowieckie. H. opolskie. I. podkarpackie. J. podlaskie. K. G. G. Page 1 D. D. D. Page 2 METRYCZKA Jeżeli Pani/Pan zatrudniona/y jest u więcej niż jednego pracodawcy proszę o udzielnie odpowiedzi w całej ankiecie zgodnie z głównym miejscem pracy (powyżej 50% czasu

Bardziej szczegółowo