BIOFARMACEUTYKI A LEKI BIOPODOBNE DOSTĘPNOŚĆ I KOSZTY LECZENIA W POLSCE
|
|
- Bartosz Rosiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Nowiny Lekarskie 2013, 82, 5, PIOTR RATAJCZAK, ELŻBIETA NOWAKOWSKA, DOROTA KOLIGAT, KRZYSZTOF KUS, ANNA PACZKOWSKA, TOMASZ ZAPRUTKO BIOFARMACEUTYKI A LEKI BIOPODOBNE DOSTĘPNOŚĆ I KOSZTY LECZENIA W POLSCE BIOPHARMACEUTICALS AND BIOSIMILARS AVAILABILITY AND COST OF TREATMENT IN POLAND Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. Elżbieta Nowakowska Streszczenie Wstęp. Obserwuje się dynamiczny rozwój badań nad nowymi biofarmaceutykami wykorzystywanymi w terapii wielu chorób, np. cukrzycy, nowotworów, niedokrwistości czy reumatoidalnego zapalenia stawów. Koszt leczenia tą grupą leków jest jednak wysoki ze względu na kosztowne badania przedrejestracyjne oraz wysoki koszt procesu produkcji. Cel. Celem pracy było ustalenie dostępności leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych i w aptekach na terenie Polski, a także określenie preferencji pacjentów w zakresie tego typu preparatów. Istotnym było również porównanie cen leków biologicznych (innowacyjnych i biopodobnych) z cenami leków tradycyjnych. Materiał i metody. Ankieta została przygotowana na podstawie dostępnej literatury na temat kwestii związanych z dostępnością leków biopodobnych w aptekach ogólnodostępnych na terenie Polski. Badaniem objęto 82 pracowników aptek ogólnodostępnych na terenie miast: Poznania, Wrocławia, Ostrowa Wielkopolskiego, Kalisza i Środy Wielkopolskiej. Ankietowani posiadali wykształcenie farmaceutyczne. Wyniki. Przeprowadzone badanie ankietowe wskazuje, że leki biopodobne są mało rozpowszechnione w polskich aptekach i hurtowniach. Farmaceuci nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat ich stosowania i często nie znają ich cen. Prawdopodobnie jest to związane z faktem, iż leki biopodobne są nową grupą preparatów stosowanych w Polsce. Wnioski. Część biofarmaceutyków straciła lub w najbliższym czasie straci ochronę patentową, co pozwoli na produkcję tańszych leków biopodobnych. SŁOWA KLUCZOWE: biofarmaceutyki, leki biopodobne, farmakoekonomika, koszty leczenia. Abstract Introduction. There has been a rapid development of research on new biopharmaceuticals which are used in the treatment of many diseases, e.g. diabetes, cancer, anemia and rheumatoid arthritis. The cost of treating using this class of drugs is high because of the costs of the long and expensive pre-registration study and production process. Aim. The aim of this paper was to explore the availability of biosimilars in pharmaceutical wholesale companies and pharmacies in Poland, and to examine patient preferences with respect to that type of drugs. Furthermore, this work also offered a comparison of the prices of biopharmaceuticals (innovative and biosimilars) and traditional drugs. Material and methods. The questionnaire based on available literature and knowledge of issues related to the availability of biosimilars in pharmacies in Poland. The study involved 82 employees of pharmacies in the city of Poznan, Wroclaw, Ostrow Wielkopolski, Kalisz and Sroda Wielkopolska who have the pharmaceutical education. Results. The results of the questionnaire suggest that biosimilars are not popular in pharmaceutical wholesale companies and pharmacies in Poland. Pharmacists do not have enough knowledge about them and are not well-informed on their prices. A potential reason for this situation is that biosimilars are a relatively new group of drugs on the Polish market. Conclusions. Some biopharmaceuticals lost or soon will loose patent protection, allowing production of cheaper biosimilars. KEY WORDS: biopharmaceutics, biosimilars, pharmacoeconomics, medical treatment costs. Wstęp Biofarmaceutykami (leki biologiczne) nazywamy substancje wytworzone przez żywe, zmodyfikowane genetycznie organizmy (np. Escherichia coli, komórki CHO (linia wyprowadzona z jajnika chomika chińskiego)). Spośród około 30 chorób, w przypadku których możliwe jest leczenie biofarmaceutykami, aż 8 z nich to choroby bardzo rzadkie (przypadek 1 na ). Biofarmaceutyki stosowane są w cukrzycy, udarze, zawale serca i reumatoidalnym zapaleniu stawów [1]. Wśród biofarmaceutyków wyróżniamy dwie generacje. Do pierwszej zaliczamy białka, które jako pierwsze zostały wprowadzone na rynek farmaceutyczny (np. pierwsza ludzka rekombinowana insulina Humulin). Tę grupę białek określa się jako proste zamienni-
2 356 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko ki (ang. simple replacement proteins); charakteryzują się one identyczną sekwencją aminokwasową z formą występującą w białkach natywnych. Do drugiej generacji należą białka terapeutyczne, w których zmieniono m.in. sekwencję aminokwasową czy wprowadzono łańcuchy glikolu polietylenowego (pegylowanie). Takie zmiany mają na celu: wydłużenie lub skrócenie czasu działania, zmianę biologicznego czasu półtrwania, zmniejszenie immunogenności lub stworzenie nowych leków będących białkami fuzyjnymi. Do tej grupy należą m.in. analogi insuliny [2]. Wprowadzenie produktu biotechnologicznego na rynek wiąże się z długim okresem badań (powyżej 8 lat) i dużymi kosztami [3]. Obecnie na rynku znajduje się ponad 200 leków rekombinowanych; 80 z nich to leki innowacyjne [4]. Do 2013 r. wygasło już 15 patentów chroniących niektóre biofarmaceutyki, a do 2019 r. ta liczba powiększy się o kolejne 12, co pozwoli firmom biotechnologicznym na wprowadzenie produktów biopodobnych (Tabela 1) (określenie stosowane w Europie; w Stanach Zjednoczonych i Japonii można spotkać się z terminem: leki bionaśladowcze follow-on biologics, FDA) [5, 6]. Leki biopodobne muszą mieć ten sam mechanizm działania co leki referencyjne [7]. Poniżej przedstawiono listę leków biopodobnych dostępnych na terenie Unii Europejskiej (Tabela 2) [8]. Sprzedaż leków biopodobnych w Europie w ostatnich latach gwałtownie wzrosła, co związane jest z wygasaniem patentów chroniących leki biologiczne. Jeszcze w 2007 r. sprzedaż tej grupy leków w Europie wynosiła 3,3 miliony, a dwa lata później wzrosła do 65,5 milio- Tabela 1. Przykłady biofarmaceutyków i szacowany czas wygaśnięcia ich patentów [5] Table 1. Examples of biopharmaceuticals and the estimated time of their patents expiry Nazwa leku Typ leku Szacowany czas wygaśnięcia patentu Stany Zjednoczone Europa Prevenar Szczepionka przeciw pneumokokom Wygasł Wygasł Avonex Interferon beta-1a Wygasł Wygasł Epogin Erytropoetyna Wygasł Wygasł Genotropin Hormon wzrostu Wygasł Wygasł Lantus Insulina Wygasł 2014 Remicade Przeciwciało monoklonalne Herceptin Przeciwciało monoklonalne NovoRapid Insulina aspart Rituxan Przeciwciało monoklonalne Neulasta G-CSF Gardasil Szczepionka przeciw ludzkiemu wirusowi brodawczaka Synagis Przeciwciało monoklonalne Erbitux Przeciwciało monoklonalne Humira Przeciwciało monoklonalne Lucentis Przeciwciało monoklonalne Avastin Przeciwciało monoklonalne Tabela 2. Leki biopodobne dostępne na terenie Unii Europejskiej [8] Table 2. Biosimilars available in the European Union INN Nazwa leku Firma farmaceutyczna Nazwa leku Rok System biopodobnego produkująca lek biopodobny referencyjnego zatwierdzenia ekspresyjny Somatropina Omnitrope Sandoz Genotropin 2006 E. coli Binocrit Sandoz 2007 CHO Epoetyna alfa Epoetin Alpha Hexal Hexal Eprex/Erypo 2007 CHO Abseamed Medice 2007 CHO Epoetyna zeta Retacrit Hospira 2007 CHO Eprex/Erypo Silapo Stada 2007 CHO Ratiograstrim Ratiopharm 2008 E. coli Biograstim CTArzneimittel 2008 E. coli Tevagrastim Teva 2008 E. coli Filgrastim Filgrastim Sandoz Naupogen 2009 E.coli Filgrastim Hexal Hexal 2009 E. coli Zarzio Sandoz 2009 E. coli Nivestim Hospira 2010 E. coli INN Międzynarodowa Nazwa Niezastrzeżona
3 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 357 nów. Udział leków biopodobnych w europejskim rynku leków biologicznych (referencyjnych i biopodobnych) wzrósł z 0,34% (2007 r.) do 6,64% (2009 r.). Coraz częściej leki te są również przepisywane przez lekarzy [9]. Cel Celem pracy było ustalenie dostępności leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych i aptekach na terenie Polski, a także określenie częstości realizowania recept na leki biopodobne przez pacjentów w aptekach. W przeprowadzonym badaniu zweryfikowano również stan wiedzy farmaceutów dotyczący cen leków biopodobnych oraz potencjalnego wzrostu ich sprzedaży w Polsce. Materiał i metody Kryteria doboru osób do udziału w badaniu oraz sposób ankietyzacji Badanie w formie ankietowej zostało przeprowadzone wśród 82 pracowników aptek ogólnodostępnych na terenie Poznania, Wrocławia, Ostrowa Wielkopolskiego, Kalisza i Środy Wielkopolskiej; ankietowani posiadali wykształcenie farmaceutyczne. Każdy pracownik został poinformowany o celu badania (zarówno ustnie, jak i w treści ankiety). Ankiety były anonimowe. Badanie przeprowadzono w okresie za zgodą Komisji Bioetycznej przy Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu nr 588/13. Ankieta Ankieta została przygotowana na podstawie osiągalnej literatury dotyczącej dostępności leków biopodobnych w aptekach ogólnodostępnych na terenie Polski. Badanie ankietowe składało się z 12 pytań zamkniętych jednokrotnego wyboru oraz jednego pytania wielokrotnego wyboru. Pytania od 1 do 4 dotyczyły metryki osoby wypełniającej ankietę i obejmowały kolejno: płeć, wiek, miejsce zamieszkania i wykształcenie. Kolejne pytania dotyczyły leków biopodobnych ich dostępności w danej aptece oraz ich nazwy. W ankiecie zapytano respondentów o częstotliwość realizowania recept na leki biopodobne i o to, czy nastąpił wzrost sprzedaży tej grupy leków w aptece. Dalsza część pytań dotyczyła porównania cen biofarmaceutyków i leków biopodobnych z cenami leków tradycyjnych. Farmaceuci odpowiadali również na pytania odnoszące się do dostępności leków biopodobnych w hurtowniach, zgłaszanych działaniach niepożądanych i obserwowanej poprawie stanu zdrowia po zastosowanej terapii tymi lekami. Analiza statystyczna W celu zbadania zależności pomiędzy cechami określonymi danymi w skali porządkowej i nominalnej wykorzystano test Fishera-Freemana-Haltona, dokładny test Fishera dwustronny. Wszystkie testy były analizowane na poziomie istotności α = 0,05 (p < 0,05). Obliczeń dokonano za pomocą pakietu statystycznego Statistica 8.0 firmy StatSoft oraz Cytel Studio 9.0. Wyniki Charakterystyka grupy uczestniczącej w badaniu W badaniu brało udział 83% kobiet i 17% mężczyzn. Większość osób biorących udział w ankiecie to mieszkańcy miast powyżej mieszkańców (63%). 55% farmaceutów posiadało wykształcenie wyższe, natomiast 41% średnie. 4% respondentów ukończyło studia licencjackie. Struktura badanej grupy w kontekście dostępności leków biopodobnych Tylko 17% aptek, w których przeprowadzono badanie, posiadało w swoim asortymencie aptecznym leki biopodobne (Rycina 1). Nie wykazano statystycznej znamienności pomiędzy miejscem zamieszkania a dostępnością leków biopodobnych (test Fishera-Freemana-Haltona p = 0,09146). Preparaty biopodobne takie jak Binocrit, Epoetin Alfa Hexal, Ratiograstim nie były dostępne w żadnej z aptek biorących udział w badaniu. Z kolei w sześciu aptekach deklarowano możliwość zakupu leku Tevagrastim, który okazał się zarazem najczęściej dostępnym Rycina 1. Dostępność leków biopodobnych w aptekach. Figure 1. Availability of biosimilars in pharmacies.
4 358 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko ANKIETA 1. Płeć: A. Kobieta B. Mężczyzna 2. Wiek (w latach): A B C D. > Miejsce zamieszkania: A. Miasto do mieszkańców B. Miasto mieszkańców C. Miasto mieszkańców D. > mieszkańców E. Wieś 4. Wykształcenie: A. Średnie B. Licencjat C. Wyższe 5. Czy posiadają Państwo w sprzedaży leki biopodobne? A. Tak B. Nie 6. Z podanych poniżej leków biopodobnych proszę wybrać te dostępne u Państwa w aptece (możliwość zaznaczenia kilku odpowiedzi): Binocrit Epoe n Alfa Hexal Abseamed Silapo Retacrit Filgras m Hexal Ra ogras m Tevagras m Biogras m Zarzio 7. Z jaką częstotliwością pacjenci realizują recepty na ww. leki: A. Często B. Rzadko C. Wcale 8. Czy w ostatnich latach zauważyła Pan/Pani wzrost sprzedaży tej grupy leków? A. Tak B. Nie 9. Ceny biofarmaceutyków w porównaniu z tradycyjnymi lekami są: A. niższe B. na podobnym poziomie C. są wyższe o maks. 50% D. są wyższe o % E. są wyższe o > 100% F. nie mam takich informacji 10. Ceny leków biopodobnych w porównaniu z oryginalnymi biofarmaceutykami są: A. niższe B. na podobnym poziomie C. są wyższe o maks. 50% D. są wyższe o % E. są wyższe o > 100% F. nie mam takich informacji 11. Czy ww. leki biopodobne są łatwo dostępne w hurtowniach farmaceutycznych? A. Zdecydowanie tak B. Raczej tak C. Raczej nie D. Zdecydowanie nie 12. Czy pacjenci zgłaszają działania niepożądane wynikające ze stosowania ww. leków? A. Tak B. Nie 13. Czy pacjenci obserwują poprawę stanu zdrowia wynikającą ze stosowania ww. leków? A. Tak B. Nie C. Nie mam takich informacji
5 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 359 preparatem biopodobnym. Lek Zarzio był dostępny w 5 aptekach (Rycina 2). Wyniki ankietyzacji wskazują, iż w 84% aptek pacjenci nie realizują recept na leki biopodobne. W pozostałej części (16%) takie recepty realizowane są rzadko (Rycina 3). Nie wykazano statystycznej znamienności pomiędzy częstotliwością realizowania recept a miejscem zamieszkania (test Fishera-Freemana-Haltona p = 0,135, p > 0,05). 82% farmaceutów biorących udział w badaniu nie zauważa wzrostu sprzedaży leków biopodobnych (Rycina 4). Według większości ankietowanych (68%) leki biopodobne są niedostępne w hurtowniach farmaceutycznych. Jedynie 6% ankietowanych twierdzi, że leki te są ogólnodostępne (Rycina 5). 27% ankietowanych farmaceutów nie posiada informacji dotyczących cen biofarmaceutyków. 24% respondentów uważa, że ceny biofarmaceutyków są na takim samym poziomie jak ceny leków tradycyjnych, 23% ankietowanych twierdzi, że ceny są o 50% wyższe, natomiast 21% uważa, że ich cena jest wyższa o co najmniej 100% od ceny leków tradycyjnych (Rycina 6). Rycina 2. Dostępność wybranych preparatów biopodobnych w aptekach. Figure 2. Availability of some biosimilars in pharmacies. Rycina 3. Częstotliwość realizowania recept na leki biopodobne. Figure 3. The frequency of prescriptions for implementation of biosimilars. Rycina 4. Ocena wzrostu sprzedaży leków biopodobnych. Figure 4. Rating of biosimilars' sales growth.
6 360 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko Rycina 5. Dostępność leków biopodobnych w hurtowniach farmaceutycznych. Figure 5. Availability of biosimilars in pharmaceutical warehouses. Rycina 6. Porównanie cen biofarmaceutyków i leków tradycyjnych. Figure 6. Price comparison of biopharmaceuticals and traditional medicines. Rycina 7. Ceny leków biopodobnych w porównaniu z lekami tradycyjnymi. Figure 7. Biosimilar prices compared with conventional drugs.
7 Biofarmaceutyki a leki biopodobne dostępność i koszty leczenia w Polsce 361 Przeważająca część ankietowanych (72%) twierdzi, że nie posiada informacji dotyczących cen leków biopodobnych (Rycina 7). Dyskusja Przedstawione wyniki badania dotyczące leków biopodobnych wskazują, że apteki nie są dobrze zaopatrzone w leki należące do tej grupy. Jedynie w 17% aptek, w których farmaceuci wypełniali ankiety, preparaty były dostępne. Według danych [10] w Polsce w sprzedaży jest 12 leków biopodobnych, wśród których znajdują się cztery grupy leków zawierających następujące substancje: epoetyna alfa, epoetyna zeta, filgrastim i soma tropina. Leki takie jak Binocrit, Abseamed, Tevagrastim i Zarzio są refundowane w 100%, dlatego pacjent nie jest obarczony kosztami leczenia tymi preparatami. W przypadku pierwszych dwóch leków pacjent otrzymuje lek bezpłatnie w terapii niedokrwistości w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek lub we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach na dzień wydania decyzji. W przypadku leków Tevagrastim i Zarzio (stosowane w neutropenii w chorobach nowotworowych) pacjent jest zobowiązany do opłaty ryczałtowej za dany lek w wysokości 3,20 zł lub 3,72 zł (zależnie od dawki i rodzaju leku) [11]. Najczęściej dostępnym z wymienionych leków w aptekach, gdzie przeprowadzono ankietyzację, był lek Tevagrastim. Jednocześnie należy podkreślić, że ogólna dostępność leków jest bardzo zróżnicowana. Na małą powszechną dostępność wymienionych preparatów może wpływać fakt, że wszystkie są stosowane w przypadku poważnych schorzeń, np. w niedokrwistości oraz niewydolności nerek. Leki te wymagają zatem ścisłej kontroli lekarza, dlatego częściej są wykorzystywane w trakcie leczenia szpitalnego, np. Binocrit, Epoetin czy Abseamed są dostępne dla polskich pacjentów przez programy lekowe realizowane w jednostkach szpitalnych, a nie na receptę lekarską. Ponad 80% ankietowanych wskazało, że pacjenci nie realizują recept na leki biopodobne. Według danych zgromadzonych przez IMS Health konsumpcja leków biopodobnych w Polsce jest jedną z niższych w Europie i wynosi 0,01 DDD/mieszkańca (DDD defi ned daily dose dobowa dawka leku określana przez WHO) [12]. Największa w Europie konsumpcja leków biopodobnych przeliczona na liczbę mieszkańców jest notowana w Austrii, Grecji i Niemczech [12]. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, iż farmaceuci, którzy posiadali w aptecznym asortymencie leki biopodobne, obserwowali wzrost sprzedaży tej grupy leków. Wprowadzona refundacja na wybrane leki biopodobne (preparaty biopodobne są dostępne w Polsce od 2007 r.) może zwiększyć ich dostępność. Farmaceuci biorący udział w badaniu często nie posiadali wystarczającej wiedzy na temat produktów biopodobnych i możliwych terapii tymi preparatami. Ze względu na przewlekły charakter niektórych schorzeń, takich jak: cukrzyca, stwardnienie rozsiane czy reumatoidalne zapalenie stawów, szczególnie ważne jest, aby farmakoterapia nie generowała wysokich kosztów. Rozwiązaniem dla budżetów państw będzie wprowadzenie leków biopodobnych, które pozwolą zarówno na efektywną oraz tańszą terapię (ceny leków biopodobnych są zazwyczaj do 30% niższe od cen leków referencyjnych [13]). W najbliższych latach wiele obecnie stosowanych biofarmaceutyków utraci ochronę patentową, co pozwoli na wprowadzenie na rynek tańszych leków biopodobnych. Mimo szerokich możliwości, jakie dają leki biopodobne, ich dostępność może być ograniczona z powodu wielu czynników, takich jak stosunkowo droga i skomplikowana produkcja, wysoki koszt związany ze spełnieniem narzuconych prawnie wymogów niezbędnych do rejestracji leku, przyzwyczajenia lekarzy do stosowania leków tradycyjnych, zakaz substytucji czy ograniczona ilość firm produkujących leki biopodobne. Wprowadzenie na rynek leków biopodobnych wiąże się zarówno z korzyściami ekonomicznymi, jak i zdrowotnymi. Ich zastosowanie ogranicza również wydatki publiczne. Wnioski Wyniki z przeprowadzonego badania sugerują, że leki biopodobne są mało rozpowszechnione w Polsce, a wiedza farmaceutów na ich temat jest ograniczona. W celu poprawy tej sytuacji (zwłaszcza w kontekście wygasania patentów na leki biofarmaceutyczne w ciągu kilku najbliższych lat) sugeruje się promowanie informacji o preparatach biopodobnych zarówno wśród lekarzy, farmaceutów, jak i pacjentów; ma to obniżyć koszty terapii niektórych jednostek chorobowych. Piśmiennictwo 1. Arundel A., Mintzes B. The benefits of biopharmaceuticals. INNOGEN Working Paper. 2004;14. English. 2. Walsh G. Second-generation biopharmaceuticals. European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics. 2004;58(2): English. 3. Teva in Biosimilars: Improving access to treatments of serious diseases [Internet] Dostępne na: be/puhttp:// BIO_brochure_external_120419%20final%20version%20 %282%29.pdf. English. 4. Hovgaard L., Frokjaer S. Pharmaceutical formulation development of peptides and proteins. 2nd ed. Boca Raton, FL: CRC Press/Taylor & Francis Group; English. 5. Biosimilars and Follow-on Biologics: The Global Outlook Visiongain; English. 6. Sekhon B.S., Saluja V. Biosimilars: an overview. Biosimilars. 2011;1:1 11. English. 7. Wang J., Chow S.C. On the Regulatory Approval Pathway of Biosimilar Products. Pharmaceuticals. 2012;5(12): English. 8. Kox S. Biogenerics and Legislative Issues GPhA s 2008 Annual Policy Conference [Internet]. Washington D.C.; Dostępne na: GPhA_Washington_ pdf
8 362 Piotr Ratajczak, Elżbieta Nowakowska, Dorota Koligat, Krzysztof Kus, Anna Paczkowska, Tomasz Zaprutko 9. Rovira J., Espín J., García L. The impact of biosimilars entry in the EU market [Internet]. Andalusian School of Public Health; 2011 [cytowane ]. Dostępne na: biosimilars_market_012011_en.pdf. English. 10. Declerck P., Simoens S. A European perspective on the market accessibility of biosimilars. Biosimilars. 2012:33. English. 11. Wykaz refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 maja 2013 r. Załącznik do obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 24 kwietnia 2013 r. (poz. 17) [Internet]. Dostępne na: wwwfiles/ma_struktura/docs/omz_leki_ pdf. English. 12. Dunn C. Biosimilar accessible market: Size and biosimilar penetration [Internet] Dostępne na: eu/enterprise/sectors/healthcare/files/docs/biosimilars_ imsstudy_en.pdf. English. 13. Shaping the biosimilars opportunity: A global perspective on the evolving biosimilars landscape [Internet]. IMS Health; Dostępne na: ims/global/content/home%20page%20content/ims%20 News/Biosimilars_Whitepaper.pdf. English. Adres do korespondencji: Piotr Ratajczak Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu ul. Dąbrowskiego Poznań tel.: rataj84@ump.edu.pl
Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych?
Kiedy lekarz powinien decydować o wyborze terapii oraz klinicznej ocenie korzyści do ryzyka stosowania leków biologicznych lub biopodobnych? prof. dr hab. med.. Piotr Fiedor Warszawski Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoLeki biologiczne oryginalne i biopodobne - co powinien wiedzieć dyrektor szpitala, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta?
Leki biologiczne oryginalne i biopodobne - co powinien wiedzieć dyrektor szpitala, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjenta? Prof. n. med. Michał Nowicki Klinika Nefrologii, Hipertensjologii i Transplantologii
Bardziej szczegółowoLEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE
LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE PRODUKT LECZNICZY - DEFINICJA Art. 2 pkt.32 Ustawy - Prawo farmaceutyczne Substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości: zapobiegania
Bardziej szczegółowoXeplion (palmitynian paliperydonu) w leczeniu schizofrenii
1 Wykonawca: Raport został wykonany na zlecenie i sfinansowany przez firmę Janssen-Cilag Polska Sp. z o.o. Autorzy nie zgłosili konfliktu interesów. Wersja 2.0 ostatnia aktualizacja dnia 4 sierpnia 2015
Bardziej szczegółowoLeki chemiczne a leki biologiczne
Leki chemiczne a leki biologiczne LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE Produkt syntezy chemicznej Produkt roślinny Produkt immunologiczny BIOLOGICZNE Produkt homeopatyczny Produkt z krwi/osocza - BIOLOGICZNE
Bardziej szczegółowoSPOTKANIE NAUKOWE - 8 kwietnia 2015 r.
SPOTKANIE NAUKOWE - 8 kwietnia 2015 r. PROGRAM 16:00-16:45 Walenty Zajdel - Leki oryginalne i generyczne, leki biologiczne i biopodobne 16:45-17:30 Przemysław Krajewski - Medical and Hospital Relationship
Bardziej szczegółowoKatarzyna Łuszkiewicz Maria Kurzyk
Katarzyna Łuszkiewicz Maria Kurzyk leki biologiczne, których substancję czynną stanowią substancje biologiczne otrzymane z żywych komórek leki podobne do już zarejestrowanego biologicznego produktu leczniczego
Bardziej szczegółowoCzym są biologiczne leki referencyjne i biopodobne. Dr nauk farm Leszek Borkowski Szpital Wolski Warszawa , godz. 10,00
Czym są biologiczne leki referencyjne i biopodobne Dr nauk farm Leszek Borkowski Szpital Wolski Warszawa 27.02.2018, godz. 10,00 Nie biorównoważne a biopodobne W przypadku produktów biologicznych oraz
Bardziej szczegółowoLeki biologiczne a regulacje prawne. Kwestie zamiennictwa. Adw. Monika Duszyńska 5 grudnia 2017
Leki biologiczne a regulacje prawne. Kwestie zamiennictwa Adw. Monika Duszyńska 5 grudnia 2017 Prawo polskie Obowiązujące regulacje odnoszące się do leków biologicznych: szczególne wymogi dotyczące rejestracji
Bardziej szczegółowoWykaz wprowadzonych zmian do Sprawozdania Zarządu Mabion S.A. za rok 2014
Wykaz wprowadzonych zmian do Sprawozdania Zarządu Mabion S.A. za rok 2014 Otoczenie rynkowe Przeciwciała monoklonalne Było s. 11: Charakterystyczną cechą tego typu przeciwciał monoklonalnych jest znacząco
Bardziej szczegółowoInicjatywa Ustawodawcza
Inicjatywa Ustawodawcza Ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
Bardziej szczegółowoLeki biopodobne w aspekcie optymalizacji wydatków na ochronę zdrowia Biosimilar medicines in terms of health care expenditures optimization
80 FA R M AC J A W S P Ó Ł C Z E S N A 2013; 6: 80-88 Akademia Medycyny ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 04.06.2013 Zaakceptowano/Accepted: 20.06.2013 Leki biopodobne w aspekcie optymalizacji
Bardziej szczegółowoI spotkanie Studenckiego Koła Naukowego Prawa Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Podsumowanie
I spotkanie Studenckiego Koła Naukowego Prawa Medycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Podsumowanie Wiedza i postawy studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wobec rozszerzenia uprawień
Bardziej szczegółowoMagdalena Szymaniak EMA, Biologics Working Party
Magdalena Szymaniak EMA, Biologics Working Party Punkty prezentacji Biologiczne produkty lecznicze, w tym referencyjne i biopodobne Sposoby rejestracji leków biologicznych Wymagania rejestracyjne dla leków
Bardziej szczegółowoNowa ustawa refundacyjna.
Nowa ustawa refundacyjna. Co nowego dla pacjenta onkologicznego? Forum Organizacji Pacjentów Onkologicznych - Warszawa, 26 kwietnia 2012 Magdalena Kręczkowska, Fundacja Onkologiczna DUM SPIRO-SPERO USTAWA
Bardziej szczegółowoZałącznik 1. Ankieta
Metodyka Przeprowadzono badanie pilotażowe dotyczące poziomu świadomości klinicystów na temat farmakoekonomiki. Badanie prowadzone było od początku października do kooca grudnia 2011 na terenie Poznania
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Pakiet zmian w systemie KS-AOW związany z realizacją recept 75+ ISO 9001:2008 Dokument: Wydanie: 1 Waga: 90
Pakiet zmian w systemie KS- Pakiet zmian w systemie związany z realizacją recept 75+ I. Wstęp Zgodnie z wejściem w życie 1 września 2016r. ustawy z dnia 18 marca 2016 r., o zmianie ustawy o świadczeniach
Bardziej szczegółowoGospodarka lekami w szpitalu
Gospodarka lekami w szpitalu Walenty Zajdel Kierownik Apteki Szpitalnej SP ZOZ MSW w Krakowie Przewodniczący Komisji ds. Aptek Szpitalnych OIA w Krakowie Katowice, 7 maja 2014 r. Agenda Segment szpitalny
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r.
PROJEKT 29.12.2004 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia...2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustalenia cen urzędowych hurtowych i detalicznych na produkty lecznicze i wyroby medyczne Na
Bardziej szczegółowoRynek leków szpitalnych analiza aktualnych trendów
Rynek leków szpitalnych analiza aktualnych trendów Maciej Rek QuintilesIMS Copyright 2016 QuintilesIMS. All rights reserved. Agenda QuintilesIMS podstawowe informacje Wielkość rynku leków szpitalnych Rynek
Bardziej szczegółowoNARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA
NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA Departament Gospodarki Lekami Centrali NFZ Sporządzono na podstawie szczegółowych danych statystycznych sprawozdanych przez apteki do systemu informatycznego NFZ 1 Zasady refundacji
Bardziej szczegółowoPREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH
Joanna Białek, Elżbieta Kondratowicz-Pietruszka Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH Polski rynek produktów tłuszczowych należy
Bardziej szczegółowoFaramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych. dr Michał Seweryn
Faramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych dr Michał Seweryn Klasyczny problem ekonomii Potrzeby Dobra Farmakoekonomika (ekonomiczna ocena technologii medycznych) Celem badania farmakoekonomicznego jest
Bardziej szczegółowoPODSTAWY PRAWNE. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 sierpnia 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich
LEKI 75+ PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 sierpnia 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie recept lekarskich Resort zdrowia opublikował zmiany w wykazie leków refundowanych,
Bardziej szczegółowoWarszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku,
Warszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na interpelację nr 9087 Posłów na Sejm RP: Krystyny Sibińskiej, Marii Janyska,
Bardziej szczegółowoAPEL DO MINISTRA ZDROWIA BARTOSZA ARŁUKOWICZA
Pismo zostało również przekazane Premierowi Donaldowi Tuskowi, Pani Marszałek Sejmu Ewie Kopacz oraz Prezesowi Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorzowi Kucharewiczowi APEL DO MINISTRA ZDROWIA BARTOSZA ARŁUKOWICZA
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2013 roku Poznań 2013 Uprzejmie informujemy,
Bardziej szczegółowoR O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia r.
Projekt z dnia 8 marca 2016 r. R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia.. 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia dla kierunków
Bardziej szczegółowoPLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego
PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego Warszawa, 24 kwietnia 2018 r. Cancer Care: Assuring quality to improve survival,
Bardziej szczegółowoCzy AOTM uczestniczy w procesie kształtowania dostępności do szczepień ochronnych? Magdalena Władysiuk MD, MBA
Czy AOTM uczestniczy w procesie kształtowania dostępności do szczepień ochronnych? Magdalena Władysiuk MD, MBA Immunoprofilaktyka chorób zakaźnych Uniknięcie negatywnych konsekwencji zdrowotnych związanych
Bardziej szczegółowoUstawa. z dnia.. Art. 1
PROJEKT Ustawa z dnia.. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty Art. 1
Bardziej szczegółowoZasadność Stosowania, a finansowanie farmakoterapii on label, of label i soft label use. Katarzyna Kolasa, doktor nauk ekonomicznych
Zasadność Stosowania, a finansowanie farmakoterapii on label, of label i soft label use Katarzyna Kolasa, doktor nauk ekonomicznych Rejestracja REFUNDACJA 30 out of 100 (rare diease s) patients across
Bardziej szczegółowoKatedra i Zakład Technologii Postaci Leku Wydziału Farmaceutycznego z O. Analityki Medycznej
Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku Wydziału Farmaceutycznego z O. Analityki Medycznej Szanowni Państwo, Jestem studentką V roku farmacji Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.
Bardziej szczegółowoLeki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda
Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty Katarzyna Pogoda Leki biologiczne Immunogenność Leki biologiczne mają potencjał immunogenny mogą być rozpoznane jako obce przez
Bardziej szczegółowoNajbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi
Warszawa, 27.02.2018 MEDYCYNA XXI wieku III EDYCJA Leki biopodobne 2018 Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi Dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld 1 Breast Cancer (C50.0-C50.9):
Bardziej szczegółowoLeki biopodobne - definicja. Leki biopodobne. Leki biopodobne. Wytyczne EMA w sprawie rejestracji leków biopodobnych. Radosław Rudź 1 z 10
w polityce Radosław Rudź 1 z 10 Leki biopodobne - definicja Lek biopodobny (biofarmaceutyk na ladowczy) to lek zbli ony lecz nie identyczny w odniesieniu do leku biologicznego, który zosta dopuszczony
Bardziej szczegółowoNagradzanie innowacyjno ci versus leki generyczne (odtwórcze)
Tomasz Laczewski 1 z 5 Nagradzanie innowacyjno ci versus leki generyczne (odtwórcze) Rados aw Rud /Tomasz Laczewski HTA Audit Autorzy rozdzia u: Iwona Skrzekowska Baran, Krzysztof anda, Magdalena W adysiuk,
Bardziej szczegółowoIdea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym
Idea opieki farmaceutycznej Idea opieki farmaceutycznej narodziła się Stanach Zjednoczonych w latach 90- tych XX w., Jest to proces w którym farmaceuta współpracuje z pacjentem oraz innym personelem medycznym,
Bardziej szczegółowoOCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH
Bardziej szczegółowoLeki biopodobne - szanse i ograniczenia
Leki biopodobne - szanse i ograniczenia Aleksandra Mazur Komentarz do opracowania Dr hab.n. med. Sławomir Jeka 1 Opracowała: Aleksandra Mazur http://laboratoria.net/pl/artykul/12299.html Leki biopodobne
Bardziej szczegółowoBrachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010
Brachyterapia w Europie Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia nazywana terapią kontaktową; jedna z technik leczenia w radioterapii; polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2014 roku Poznań 2014 Uprzejmie informujemy,
Bardziej szczegółowoLeczenie biologiczne
Leczenie biologiczne ważne informacje Informator dla pacjenta Konsultacja merytoryczna: dr Michał Szymczyk, mec. Paulina Kieszkowska-Knapik Broszura wydana przez Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej
Bardziej szczegółowoLECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 załącznik nr 18 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Bardziej szczegółowoRejestracja leków innowacyjnych - porównanie CP vs DCP Grzegorz Cessak
Rejestracja leków innowacyjnych - porównanie CP vs DCP Grzegorz Cessak Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych 1 Procedura centralna Procedurę centralną
Bardziej szczegółowoKamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE
Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina
Bardziej szczegółowoWartość leczenia preparatami biopodobnymi - perspektywa pacjenta.
Wartość leczenia preparatami biopodobnymi - perspektywa pacjenta. Monika Zientek MEDYCYNA XXI wieku III EDYCJA Leki biopodobne 2018 Warszawa 27 lutego 2018 roku Lubimy o sobie myśleć, że jesteśmy ludźmi
Bardziej szczegółowoProfesjonalna obsługa. pacjenta w aptece. realizacja recept. Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek. Sponsorem programu jest producent leku nasic
Profesjonalna obsługa pacjenta w aptece realizacja recept Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek Sponsorem programu jest producent leku nasic Apteka - miejsca świadczenia usług farmaceutycznych Farmaceuci posiadający
Bardziej szczegółowoProjekt U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia
Projekt z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu DZIAŁ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY I N F O R M A T O R
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu DZIAŁ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2018 roku Poznań 2018 Uprzejmie informujemy, że zgodnie z Ustawą
Bardziej szczegółowoProdukty złożone (combo) stosowane w nadciśnieniu tętniczym a system refundacji leków ocena potencjału oszczędności
Produkty złożone (combo) stosowane w nadciśnieniu tętniczym a system refundacji leków ocena potencjału oszczędności MIEJ SERCE I PATRZAJ W SERCE... I TĘTNICE HEALTH PROJECT MANAGEMENT 23 maja 2016 r. Nieprzestrzeganie
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY STUDIUM KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO I N F O R M A T O R o szkoleniu ciągłym w 2015 roku Poznań 2015 Uprzejmie informujemy,
Bardziej szczegółowoRaport Farmaceuta w Polsce. Ogólnopolskie badania wizerunkowe Zgodnie z definicją WHO, samoleczenie to używanie lekarstw przez konsumenta w leczeniu c
Raport Farmaceuta w Polsce. Ogólnopolskie badania wizerunkowe Zgodnie z definicją WHO, samoleczenie to używanie lekarstw przez konsumenta w leczeniu chorób lub objawów rozpoznanych samodzielnie. W praktyce
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoRefundacja rzeczywistość a racjonalna przyszłość
Marek Twardowski Wiceminister Zdrowia w latach 2007-2010, odpowiedzialny w tym czasie za politykę lekową i nadzór nad Departamentem Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia. Warszawa, 5.10.2015r.
Bardziej szczegółowoBadanie zrealizowano metodą CAPI, na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków n=1069, w dniach listopad 2005.
Prezentacja szczegółowych wyników badania: Pacjent lekarz leki przeprowadzonego przez PBS na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków dla Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego Sopot,
Bardziej szczegółowoLEKI BIORÓWNOWAŻNE. Jaka jest ich przyszłość. w Polsce i na świecie POLSKI ZWIĄZEK PRACODAWCÓW PRZEMYSŁU FARMACEUTYCZNEGO
LEKI BIORÓWNOWAŻNE Jaka jest ich przyszłość w Polsce i na świecie POLSKI ZWIĄZEK PRACODAWCÓW PRZEMYSŁU FARMACEUTYCZNEGO Czym jest lek biorównoważny? Lek biorównoważny to odpowiednik zarejestrowanego jako
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019)
Załącznik nr 4 do Zarządzenia nr 11/2017 Rektora UR z 03.03.2017 r. SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/2018-2018/2019) 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/ /2019)
Załącznik nr 4 do Zarządzenia nr 11/2017 Rektora UR z 03.03.2017 r. SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017/2019 (2017/2018-2018/2019) 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ Podstawy
Bardziej szczegółowoNadzór nad rynkiem leków w Polsce
Nadzór nad rynkiem leków w Polsce Rejestracja leków i bezpieczeństwo ich stosowania Grzegorz Cessak Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Lek jest:!!
Bardziej szczegółowoCzęsto zadawane pytania (FAQ)
4 listopada 2011 r. EMA/527628/2011 Dyrekcja W niniejszym dokumencie znajdują się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania otrzymane przez Europejską Agencję Leków Jeśli nie znajdą tu Państwo odpowiedzi
Bardziej szczegółowoFinansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka. Magdalena Władysiuk, MD, MBA
Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka Magdalena Władysiuk, MD, MBA Wydatki NFZ w hematonkologii Wydatki 2010 Onkologia Hematologia JGP 1 411 500 000 zł
Bardziej szczegółowoBiologiczne leki biopodobne w pytaniach
Biologiczne leki biopodobne w pytaniach Dlaczego pacjent powinien wiedzieć więcej? W związku z rozwojem współczesnej medycyny, my pacjenci jesteśmy informowani o jej osiągnięciach, które bezpośrednio mają
Bardziej szczegółowoDRUG POLICY ON BIOLOGICAL AND BIOSIMILAR MEDICINES. FROM THE MOLECULE SPECIFICITY TO THE MARKET ANALYSIS IN SELECTED EU COUNTRIES
Nowiny Lekarskie 2013, 82, 4, 277 287 MARCIN CZECH 1, 2, ZBIGNIEW JASIŃSKI 1, PATRYCJA ZIĘBA 1 POLITYKA LEKOWA W ZAKRESIE LEKÓW BIOLOGICZNYCH I BIOPODOBNYCH. OD SPECYFIKI CZĄSTECZKI DO SYTUACJI RYNKOWEJ
Bardziej szczegółowoRecepta. Recepta jest pisemnym poleceniem lekarza skierowanym do farmaceuty z prośbą o wydanie leku Wzór recepty
Recepta Recepta jest pisemnym poleceniem lekarza skierowanym do farmaceuty z prośbą o wydanie leku Wzór recepty Części recepty 1. Inscriptio - Nagłówek recepty 2. Nomen aegroti - Dane dotyczące chorego
Bardziej szczegółowoKlasyfikowanie problemów lekowych na podstawie klasyfikacji PCNE (wersja 6.2)
Klasyfikowanie problemów lekowych na podstawie klasyfikacji PCNE (wersja 6.2) Europejska Sieć Opieki Farmaceutycznej (Pharmaceutical Care Network Europe, PCNE) udostępniła kolejną wersję klasyfikacji problemów
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health
Bardziej szczegółowoRaport szwedzkiego Instytutu Karolińska bariery i dostępność do leków onkologicznych w Polsce, na tle Europy
Raport szwedzkiego Instytutu Karolińska bariery i dostępność do leków onkologicznych w Polsce, na tle Europy dr Anna Kacprzyk Innovation and Public Affairs Manager, INFARMA 11 sierpnia 2017 VII Letnia
Bardziej szczegółowoPodstawy projektowania leków wykład 1
Podstawy projektowania leków wykład 1 Łukasz Berlicki Sprawy techniczne E-mail: lukasz.berlicki@pwr.edu.pl Konsultacje: p.322a/a2, wtorek, piątek, godz. 10-12 Egzamin, 27 stycznia, godz. 15.15 Poprawa
Bardziej szczegółowoU S T AWA. z dnia. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1)
PROJEKT 14.12.2015 U S T AWA z dnia o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r.
Bardziej szczegółowoBiotechnologia farmaceutyczna
Biotechnologia farmaceutyczna Charakterystyka specjalności Tematyka prac dyplomowych Obszary badawcze Potencjał zawodowy Charakterystyka specjalności Tematyka prac dyplomowych Obszary badawcze Potencjał
Bardziej szczegółowoLeczenie biologiczne co prawnie wpływa na jego dostępność dla chorych w Polsce. Paulina Kieszkowska-Knapik, Partner, Adwokat Warszawa 29 maja 2015r.
Leczenie biologiczne co prawnie wpływa na jego dostępność dla chorych w Polsce Paulina Kieszkowska-Knapik, Partner, Adwokat Warszawa 29 maja 2015r. Słownik pojęć - lek biologiczny Legislator europejski
Bardziej szczegółowoNOWINY LEKARSKIE DWUMIESIĘCZNIK NAUKOWY UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU MEDICAL NEWS
NOWINY LEKARSKIE DWUMIESIĘCZNIK NAUKOWY UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU MEDICAL NEWS A BIMONTHLY SCIENTIFIC JOURNAL PUBLISHED BY POZNAN UNIVERSITY OF MEDICAL SCIENCES POLAND
Bardziej szczegółowoDagmara Samselska. Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę. Warszawa 20 kwietnia 2016
Dagmara Samselska Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę Warszawa 20 kwietnia 2016 przewlekła, autoagresywnie uwarunkowana, nawrotowa choroba zapalna o podłożu genetycznym nie zaraża!!!
Bardziej szczegółowoo rządowym projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (druk nr 3491).
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Druk nr 3924-A VI kadencja D O D A T K O W E S P R A W O Z D A N I E KOMISJI ZDROWIA o rządowym projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIESKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 200 Katedra i Klinika Endokrynologii Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie Kierownik Kliniki:
Bardziej szczegółowoRynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego
Rynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego Jakub Szulc Dyrektor EY Prawo i finanse w ochronie zdrowia Warszawa, 9 grudnia 2014 r. Wydatki bieżące
Bardziej szczegółowoSzanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana Czesława Hoca, posła na Sejm RP, przesłane przy piśmie z dnia 17 września 2014 r.
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana Czesława Hoca, posła na Sejm RP, przesłane przy piśmie z dnia 17 września 2014 r., znak: SPS-024-7311/14, w sprawie potrzeby zapewnienia terapii
Bardziej szczegółowoRok 2014/2015. nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych:
Rok 2014/2015 nowa sytuacja prawna dla środowiska pielęgniarek i położnych: Nowe uprawnienia w praktyce zawodowej pielęgniarki i położnej Zwiększenie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarki i położnej
Bardziej szczegółowoCENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW EUROPEJSKICH W LATACH
FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomica 256 (48), 117 122 Bogusław GOŁĘBIOWSKI, Agata WÓJCIK CENY ZAKUPU I DZIERŻAWY KWOTY MLECZNEJ W GOSPODARSTWACH KRAJÓW
Bardziej szczegółowoMabion otrzymał wszystkie zgody na Litwie. Ruszają badania kliniczne MabionuCD20 w 2 krajach
Informacja prasowa Warszawa, 23 stycznia 2013 Mabion otrzymał wszystkie zgody na Litwie Ruszają badania kliniczne MabionuCD20 w 2 krajach Mabion SA polska firma biotechnologiczna, rozwijająca i wprowadzająca
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW
POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,
Bardziej szczegółowoRaport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy. Stefan Bogusławski, Anna Smaga, Sequence HC Partners
Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy Stefan Bogusławski, Anna Smaga, Sequence HC Partners 28 lipca 2014 Raport o refundacji leczenia i diagnostyki cukrzycy Raport ma na celu podsumowanie
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 111/2013 z dnia 26 sierpnia 2013 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie objęcia refundacją produktu leczniczego Zoladex,
Bardziej szczegółowoRada Przejrzystości działająca przy Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Stanowisko Rady Przejrzystości nr 95/2016 z dnia 29 sierpnia 2016 roku w sprawie zasadności wydawania zgody
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 44 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 44 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie wzorów wniosków w zakresie refundacji leku, środka
Bardziej szczegółowoOpiniowanie Kandydatów na kierowników aptek lub hurtowni.
Katowice 2008-12-17 Opiniowanie Kandydatów na kierowników aptek lub hurtowni. Opiniowanie Kandydatów na kierowników i wydawanie rękojmi należytego prowadzenia apteki lub hurtowni odbywa się w ŚIA według
Bardziej szczegółowoPrawne aspekty programu 75+
Legal aspects of the 75+ program Magdalena Siebielska-Gasek WNoZ Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego STRESZCZENIE Program 75+ zakłada dostęp do bezpłatnych leków dla osób, które ukończyły 75. rok życia.
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE)
KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE) Pharmaceutical Care Network Europe 6 kategorii problemów lekowych 6 kategorii przyczyn problemów lekowych 4 kategorie możliwych interwencji 3 kategorie wyników działań
Bardziej szczegółowoDlaczego tak późno trafiamy do reumatologa?
Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa? Wyniki najnowszego badania Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher. Wczesne rozpoznanie Ustalenie
Bardziej szczegółowoMonitorowanie niepożądanych działań leków
Monitorowanie niepożądanych działań leków Anna Wiela-Hojeńska Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niepożądane działanie leku (ndl) Adverse Drug Reaction (ADR) (definicja
Bardziej szczegółowoLegenda: Czcionka czerwona zapisy wprowadzone przez nowelizację rozporządzenia z dnia 3 września 2014r. Przekreślenie zapisy usunięte.
Opracowanie ujednoliconego tekstu rozporządzenia w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje Uwaga: Opracowanie
Bardziej szczegółowoTerminologia. Leki biopodobne. Leki chemiczne vs leki. Leki biotechnologiczne. Wytyczne EMA dotyczące oceny immunogenności leków biologicznych
Anna Kordecka 1 z 7 Leki chemiczne vs leki biotechnologiczne Leki chemiczne Uzyskiwane drog syntezy chemicznej lub chemicznej modyfikacji substancji pochodzenia naturalnego Leki biotechnologiczne Wytwarzane
Bardziej szczegółowoOCENA NOWEJ USTAWY REFUNDACYJNEJ NA TERENIE WIELKOPOLSKI
PRACA ORYGINALNA OCENA NOWEJ USTAWY REFUNDACYJNEJ NA TERENIE WIELKOPOLSKI EVALUATION OF THE NEW REIMBURSEMENT ACT IN WIELKOPOLSKA Dorota Koligat, Anna Paczkowska, Katarzyna Anusiak, Natasza Czaja, Natalia
Bardziej szczegółowoRYNEK LEKÓW W POLSCE W LATACH Autor Dr Andrzej Cylwik Współpraca Barbara Warzybok
RYNEK LEKÓW W POLSCE W LATACH 2004-2007 Autor Dr Andrzej Cylwik Współpraca Barbara Warzybok Polska na tle UE finansowanie kosztów leków w krajach tzw. Nowej Unii występuje problem finansowania kosztów
Bardziej szczegółowoCukrzyca - problem medyczny XXI wieku - Seminarium Innowacje w Diabetologii 2.12.2011. STRUKTURA KOSZTÓW CUKRZYCY Renata Furman, Służba Zdrowia
Cukrzyca - problem medyczny XXI wieku - Seminarium Innowacje w Diabetologii 2.12.2011 STRUKTURA KOSZTÓW CUKRZYCY Renata Furman, Służba Zdrowia Cukrzyca pochłania około 15% wydatków na ochronę zdrowia w
Bardziej szczegółowoRynek farmaceutyczny
Rynek farmaceutyczny Czy Pharma jest tak ważna jak wydaje się jej pracownikom? Czas naszego życia się wydłuża Przez ostatnie 65 lat w Europie obserwowana jest istotna poprawa średniej długości życia Średnia
Bardziej szczegółowoARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.
1 FARMACJA WSPÓŁCZESNA 2015; 8: 1-5 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.2015 Znajomość regulacji
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL
PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL WAŻNE INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA: INSTANYL, AEROZOL DO NOSA LEK STOSOWANY W LECZENIU PRZEBIJAJĄCEGO BÓLU NOWOTWOROWEGO Szanowny Farmaceuto, Należy
Bardziej szczegółowo5. Województwo, w którym mieści się Pani/Pana główne miejsce pracy: G. mazowieckie. H. opolskie. I. podkarpackie. J. podlaskie. K.
G. G. Page 1 D. D. D. Page 2 METRYCZKA Jeżeli Pani/Pan zatrudniona/y jest u więcej niż jednego pracodawcy proszę o udzielnie odpowiedzi w całej ankiecie zgodnie z głównym miejscem pracy (powyżej 50% czasu
Bardziej szczegółowo