PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr XXXVIII/ 283/2013 Rady Miejskiej w Parczewie z dnia 19 grudnia 2013 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ dla rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych z terenu gminy Parczew na 2014 r. Parczew, grudzień 2013 r. 1

2 Wstęp Celem Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych gminy Parczew jest zapewnienie odpowiednich warunków do prawidłowego funkcjonowania osób i rodzin. Dlatego też rolą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Parczewie jest nie tylko udzielanie wsparcia ekonomicznego, ale przede wszystkim pomoc wszystkim rodzinom zwłaszcza niewydolnym wychowawczo, w realizacji ich najważniejszych funkcji: wychowawczej, opiekuńczej i socjalizacyjnej. W zakresie funkcji opiekuńczej i wychowawczej wspieranie rodziny polegać ma na rozwijaniu i udostępnianiu usług społecznych wspomagających rodziny w wychowaniu i opiece nad dziećmi. W zakresie socjalizacyjnej funkcji rodziny konieczne jest stworzenie warunków bezpiecznego i wolnego od zagrożeń patologiami wychowania dzieci. Z uwagi na zmiany ustrojowe, a co za tym idzie ubożenie społeczeństwa, środowisko rodzinne ulega głębokim przemianom. Coraz częściej pojawia się rozczarowanie, lęk przed przyszłością, brak perspektyw, poczucie bezradności, bierność, jak też atrofia więzi rodzinnej. W związku z licznymi utrudnieniami w prawidłowym wypełnianiu zadań rodzicielskich pojawia się zjawisko definiowane jako niewydolność opiekuńczo wychowawcza. W skrajnych sytuacjach niewydolności opiekuńczo - wychowawczej, w celu ochrony interesów dziecka i w trosce o jego dobro, władza rodzicielska zostaje sądownie ograniczona i nadzorowana przez kuratora sądowego. Z danych własnych (sprawozdanie MPiPS ) na dzień r. wynika, iż ponad 15 % rodzin korzystało w tym czasie z pomocy finansowej Ośrodka z uwagi na bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Powyższe dane pokazują, że skala problemu bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego klientów Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Parczewie jest nadal duża. Rodziny/samotne matki w dalszym ciągu nie radzą sobie z wychowywaniem dzieci i codziennymi obowiązkami. Jednak dzięki realizowanemu w latach poprzednich Programowi, liczba rodzin z problemem opiekuńczo wychowawczym spadła z 17 % do 15 %. Dlatego też należałoby kontynuować działania mające na celu zmniejszenie problemu. Ustawa z dnia r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej określa m.in. zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych. Wspieranie rodziny polegać powinno w szczególności na analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie, wzmocnieniu roli i funkcji 2

3 rodziny, rozwijaniu umiejętności opiekuńczo wychowawczych rodziny czy też podniesieniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny. W celu ochrony interesów dziecka i w trosce o jego dobro, władza rodzicielska może zostać sądownie ograniczona i nadzorowana przez kuratora sądowego. W sytuacji kiedy nadzór kuratora sądowego i ograniczenie władzy rodzicielskiej nie wpływa na poprawę wypełniania przez rodziców obowiązków opiekuńczo wychowawczych wobec małoletnich dzieci i właściwego prowadzenia gospodarstwa domowego, umieszcza się dziecko/dzieci w pieczy zastępczej. Zanim jednak zostanie podjęta decyzja o zabraniu dzieci od rodziców biologicznych wskazane jest wykorzystać wszystkie dostępne możliwości m. in: przyznanie rodzinie asystenta rodziny, korzystanie z poradnictwa specjalistycznego, uczestnictwa w klubie samopomocowym, treningu kompetencji życiowych i umiejętności społeczno zawodowych oraz zakup kosztu vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych. Dlatego też Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Parczewie w ramach Programu Aktywności Lokalnej chce skierować wsparcie dla tych właśnie rodzin w celu poprawy ich funkcjonowania i wypełniania funkcji opiekuńczo wychowawczej wobec małoletnich dzieci, co w konsekwencji może zmniejszyć liczbę dzieci kierowanych przez sąd do pieczy zastępczej. Jakościową zmianę w podejściu do rozwiązywania problemów z zakresu integracji społecznej osób marginalizowanych przyniosły nowe priorytety polityki integracji społecznej oraz dostępność środków finansowych z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Działania podejmowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Parczewie w ramach projektu systemowego mają na celu wzmocnienie umiejętności społecznych osób zagrożonych wykluczeniem i wykluczonych. Dzięki pozyskanym środkom unijnym możliwe jest kierowanie wsparcia do rodzin w celu odbudowywania prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych poprzez jej członków. Cel: Celem głównym Programu Aktywności Lokalnej dla rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych z terenu gminy Parczew w roku 2014 jest zwiększenie aktywizacji społeczno zawodowej rodzin. Cele szczegółowe: 3

4 1. Umożliwienie skorzystania z pomocy asystenta rodziny we własnym miejscu zamieszkania w celu modelowania prawidłowych relacji wewnątrz rodziny. 2. Wymiana doświadczeń oraz zapobieganie izolacji rodzin poprzez umożliwienie udziału w klubie samopomocowym. 3. Umożliwienie uczestnictwa w treningu kompetencji życiowych i umiejętności społeczno - zawodowych w celu kształtowania i doskonalenia umiejętności życiowych i zawodowych. 4. Wzmocnienie rodzin poprzez zapewnienie dostępu do specjalistycznego poradnictwa zgodnego z potrzebami rodzin korzystających ze wsparcia w ramach Programu. 5. Koszt vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych w celu podniesienia samooceny uczestniczek i ich usamodzielnieniu. 6. Zorganizowanie zajęć z dziećmi na czas uczestnictwa rodziców w PAL. Zakładane rezultaty: kobiet zakończy udział w Programie Aktywności Lokalnej. Produkt: Liczba wydanych zaświadczeń potwierdzająca zakończenie udziału w PAL. Wskaźnik produktu: 28 kobiet zakończy udział w PAL. Pomiar wskaźnika: na koniec realizacji Programu kobiet objętych zostanie co najmniej 1 instrumentem aktywnej integracji. Produkt: Liczba wydanych zaświadczeń potwierdzająca zakończenie udziału w PAL. Wskaźnik produktu: 28 kobiet zakończy udział w PAL. Pomiar wskaźnika: na koniec realizacji Programu. Adresaci Programu: Działaniami w ramach Programu Aktywności Lokalnej dla rodzin przeżywających trudności w wypełnieniu funkcji opiekuńczo - wychowawczych z terenu gminy Parczew w roku 2014 będą objęte w szczególności rodziny, w których pracownik socjalny zdiagnozował problem bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego, a także rodziny, w których została ograniczona władza rodzicielska i które objęte są nadzorem kuratora sądowego. Planowane jest objęcie wsparciem co najmniej 28 rodzin, w których rodzice są osobami w wieku aktywności zawodowej, mieszkającymi na terenie gminy Parczew. W Programie może wziąć udział również otoczenie osób zakwalifikowanych do Programu, przez co rozumie się osoby mieszkające we wspólnym gospodarstwie domowym w rozumieniu 4

5 przepisów o pomocy społecznej oraz osoby zamieszkujące w środowisku osób wykluczonych społecznie (sąsiedzi mieszkający wspólnie w bloku, na osiedlu, dzielnicy). Opis planowanych działań: Jednym z pierwszych działań będzie wytypowanie przez pracowników socjalnych, na podstawie posiadanej dokumentacji, ewentualnie po konsultacji z kuratorem zawodowym w sytuacji ograniczonej władzy rodzicielskiej, rodzin, które mają trudności w wypełnianiu obowiązków opiekuńczo wychowawczych wobec małoletnich dzieci i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Następnie na podstawie wywiadu środowiskowego określona zostanie diagnoza potrzeb uczestników, co stanowić będzie podstawę opracowania szczegółowych form wsparcia dla każdej z rodzin indywidualnie i grupowo z uwzględnieniem możliwości wspierania rodzin przez asystenta rodziny, korzystania z poradnictwa specjalistycznego, uczestnictwa w klubie samopomocowych bądź w treningu kompetencji życiowych i umiejętności społeczno - zawodowych. Mając na uwadze stworzenie rodzicom możliwości skorzystania ze wszystkich zaproponowanych form wsparcia, zorganizowane będą zajęcia z dziećmi. Po zakwalifikowaniu przez pracowników socjalnych uczestników do udziału w Programie zostanie podpisana z nimi Deklaracja uczestnictwa oraz inne dokumenty. Następnie zostanie sporządzona lista uczestników, a w przypadku większej liczby osób kwalifikujących się do udziału w Programie lista rezerwowa. W przypadku rezygnacji osób deklarujących udział w Programie, planuje się złożenie propozycji osobom z listy rezerwowej. Program będzie realizowany zgodnie z założeniami dokumentów programowych Europejskiego Funduszu Społecznego. Pracownicy socjalni Ośrodka będą na bieżąco monitorować uczestnictwo rodzin w zaplanowanych formach wsparcia, a w przypadku rezygnacji rodzin z udziału w Programie, proponować udział rodzinom z listy rezerwowej. Metody pracy wykorzystywane podczas realizacji Programu W ramach Programu przewiduje się zastosowanie: 1. środowiskowej pracy socjalnej działania realizowane przez pracownika socjalnego, mające na celu pomoc osobom i rodzinom w środowisku we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. 5

6 Praca socjalna będzie polegała na: 1) regularnym kontakcie z uczestnikami; 2) przygotowaniu i skierowaniu na odpowiednią ścieżkę wsparcia realizowaną w ramach Programu; 3) pomocy w rozwiązywaniu bieżących problemów; 4) informowaniu o poradniach i instytucjach udzielających pomocy, w zależności od problemu. 2. instrumentów aktywnej integracji zespół instrumentów o charakterze aktywizacyjnym mających doprowadzić do aktywizacji społeczno zawodowej i przywrócenia osobom objętym Programem zdolności właściwego realizowania obowiązków opiekuńczo wychowawczych wobec małoletnich dzieci. Instrumenty aktywnej integracji dzielą się na 4 grupy: 1) instrumenty aktywizacji zawodowej; 2) instrumenty aktywizacji edukacyjnej; 3) instrumenty aktywizacji społecznej; 4) instrumenty aktywizacji zdrowotnej. W Programie Aktywności Lokalnej zastosowane zostaną cztery instrumenty aktywnej integracji, przy czym każdy uczestnik musi skorzystać co najmniej z jednego instrumentu: 1) asystent rodziny; 2) poradnictwo specjalistyczne; 3) klub samopomocowy; 4) koszt vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych; 5) trening kompetencji życiowych i umiejętności społeczno - zawodowych. 3. działania o charakterze środowiskowym to m.in. organizowanie i inspirowanie udziału mieszkańców w imprezach i spotkaniach w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym czy turystycznym. W Programie działaniami o charakterze środowiskowym będą: 1) impreza Mikołajkowa dla dzieci uczestników PAL i ich otoczenia o charakterze kulturalnym; Harmonogram realizacji poszczególnych działań Okres realizacji I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 6

7 Działanie Rekrutacja uczestników PAL-u Asystent rodziny Poradnictwo specjalistyczne Klub samopomocowy Koszt vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych Trening kompetencji życiowych i umiejętności społeczno - zawodowych Zorganizowanie zajęć z dziećmi podczas uczestnictwa rodziców w zajęciach w ramach PAL. Promocja POKL Warunki realizacji zadania: Warunkiem rozpoczęcia realizacji Programu Aktywności Lokalnej jest jego przyjęcie Uchwał ą Rady Miejskiej w Parczewie. Środki finansowe na realizacj ę Programu zaplanowane będą we Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu systemowego Ośrodka i będ ą pochodziły z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Okres realizacji: Marzec grudzień 2014 roku Budżet przewidywany na realizację: Środki na realizację Programu zaplanowane będą we Wniosku o dofinansowanie projektu systemowego POSTAW NA SIEBIE aktywizacja zawodowa klientów Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Parczewie realizowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Parczewie finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie VII, Poddziałanie przewidywana kwota to zł. 7

8 Podział odpowiedzialności za realizację poszczególnych części składowych programu: W skład zespołu zarządzającego wchodzą: Dyrektor, Koordynator, Specjalista ds. finansowych, Animator lokalny, pracownicy socjalni. Monitoring i ewaluacja: Monitorowanie Programu Aktywności Lokalnej odbywać się będzie systematycznie przez cały czas trwania Programu. Osobą odpowiedzialną będzie Animator lokalny. 8