Student na współczesnym uniwersytecie

Transkrypt

1 Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich R. 7, z. 6 (137): poniedziałek, 7 lutego 2011 roku KONFERENCJE NAUKOWE i BRANŻOWE zaproszenia Nowoczesne koncepcje organizacji bibliotek V Bałtycka Konferencja Zarządzanie i Organizacja Bibliotek, Gdańsk, kwietnia 2011 roku Zapraszamy do udziału w V Bałtyckiej Konferencji Zarządzanie i Organizacja Bibliotek pod hasłem Nowoczesne koncepcje organizacji bibliotek. Konferencja odbędzie się w dniach kwietnia w Gdańsku. Na zgłoszenia uczestników czekamy do dnia Lista prelegentów oraz formularz zgłoszeniowy do pobrania znajdują się na stronie Konferencji: Źródło: Katarzyna Kant, Biblioteka Ateneum - Szkoły Wyższej w Gdańsku, wypozyczalnia@ateneum.edu.pl, korespondencja nadesłana NOWOŚCI WYDAWNICZE Student na współczesnym uniwersytecie Student na współczesnym uniwersytecie / red. nauk. Dorota Pauluk. Kraków: IMPULS, 2011, 366 s.; ISBN Polecana książka składa się z artykułów, które stanową zbiór snutych w kontekście trwania i zmiany uniwersyteckich ideałów refleksji nad współczesnym modelem uniwersytetu i miejscem, jakie zajmuje w nim student. Nie da się bowiem ukryć, że szybkie i głębokie przemiany społeczne, ekonomiczne, polityczne, kulturowe odciskają piętno także na postawie studiującej młodzieży wobec uczelni, przekazywanej na niej wiedzy i wartości, relacji z nauczycielami akademickimi. Coraz częściej także wzniosłe ideały zawarte w wymownej symbolice i rytuałach przesłania codzienność akademickiego życia. Książka ta składa się z trzech części: w pierwszej autorzy koncentrują się na modelowej wizji uniwersytetu, przypominają o idei Universitar oraz dynamice przemian tej specyficznej instytucji, znaczeniu wartości prawdy i wolności w perspektywie historycznej i współczesnej, mierzą się z pytaniem o przyszłe funkcjonowanie uczelni. Dwie kolejne części to głosy nauczycieli akademickich i studentów, którzy w swoich tekstach zastanawiają się nad uniwersytecką codziennością ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyczno-wychowawczego i kulturowego jej wymiaru. Czytelnik zapewne na wiele pytań nie otrzyma gotowych odpowiedzi. Sam musi zastanowić się nad różnymi kwestiami np. nad tym, jaki model/modele współczesnego uniwersytetu są adekwatne do zmieniającej się rzeczywistości i potrzeb studenta? kiedy uniwersytet przestaje być uniwersytetem, a staje się zwykłą szkołą wyższą? czy zarówno współczesny student, jak i osoby pracujące na uniwersytecie mają świadomość specyfiki miejsca, w którym na co dzień przebywają? Dorota Pauluk Spis treści: Zamówienia realizuje księgarnia internetowa wydawnictwa Impuls, dokument online: data dostępu

2 Z ŻYCIA SEKCJI Ruch kluczem do zdrowia rozmowa Anną Suchecką i Jagodą Szostak z Biblioteki Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu Trzeba sobie zdawać sprawę, że to nie ćwiczący muszą się dopasować do nas, a my do nich. Na początku konieczne jest poznanie potrzeb i tego co oni w ogóle lubią. Nie oznacza to jednak przysłowiowego głaskania po głowie. Kiedy trzeba zwiększyć intensywność, robimy to. Mimo, że nikt tak naprawdę nie lubi się męczyć, na kolejnych zajęciach po większym wysiłku seniorzy sami podkreślają, że było warto. O zaletach płynących z aktywnego życia seniorów rozmawiamy z Anną Suchecką i Jagodą Szostak, instruktorkami fitness, prowadzącymi zajęcia w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wyższej Szkole Humanitas w Sosnowcu. Seniorzy chętnie korzystają z zajęć fitness? A.S: Na zajęcia, które prowadzimy w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wyższej Szkole Humanitas, od razu zapisało się bardzo dużo osób. Z czasem ta liczba nieco zmalała ze względu na dyspozycję, czas i stan zdrowia. Jednak te osoby, które przychodzą na zajęcia, bardzo je sobie chwalą. J.Sz: Jest to tym bardziej budujące, że korzystając z innych form aktywności ruchowej seniorzy podkreślają, że widać efekty. Jest jakaś granica wieku w uprawianiu sportu? A.S: Nie ma żadnej. Tę granicę zawsze wyznaczają możliwości i zwykłe chęci. Starsze osoby zanim zaczną przygodę ze sportem, zwykle zastanawiają się: czy dam sobie radę. W tym kontekście bardzo ważne jest indywidualne podejście instruktora do każdego ćwiczącego. Trzeba sobie zdawać sprawę, że po 35 roku życia aktywność ruchowa człowieka jest już mniejsza. A jak wyglądają zajęcia? J.Sz: Oprócz zajęć typowych dla fitness, czyli ćwiczeń przy muzyce z podstawą aerobiku, wprowadzamy także sporo elementów korekcyjnych. Są one bardzo istotne zwłaszcza dla seniorów, którzy na tym etapie miewają już rozmaite problemy z kręgosłupem. Tej korekcji służą niewątpliwie elementy jogi lub pilatesu. Ze swojej strony staramy się aby zajęcia zawsze były ciekawe, a ćwiczący się nie nudzili. Do ćwiczeń potrzebny jest specjalny sprzęt? A.S: Wystarczą jedynie odpowiednie buty, strój, ręcznik, woda mineralna i odrobina chęci. Wspomniane zostało, że ważne jest indywidualne podejście do każdej osoby. Jak ważna jest osoba samego trenera? Można ćwiczyć samemu, czy lepiej pod okiem specjalisty? J.Sz: Na pewno pod okiem specjalisty. Głównie ze względu na to, że dobierają oni zestaw ćwiczeń w taki sposób, aby były widoczne efekty. Nie tylko pod względem spalania kalorii, ale także korekcji wszelkich wad. Ćwicząc samemu, bez żadnych konsultacji, niejednokrotnie można sobie zrobić krzywdę. Bywa tak, że ludzie po bardzo długim czasie zdają sobie sprawę, że ich dotychczasowe ćwiczenia nie były prowadzone we właściwy sposób. A.S: Aktywność to nie tylko zajęcia fitness. Zawsze można przecież przyjść na zajęcia po wiedzę, jak należy ćwiczyć we właściwy sposób i potem realizować program także indywidualnie we własnym domu. J.Sz: Każdy z seniorów, który ćwiczy na naszych zajęciach ma swoją historię. Przeszedł różne choroby. Jedni mają problemy z kręgosłupem, inni ze stawami. To dlatego trzeba wiedzieć co wolno robić, a czego nie wolno. Dlatego też instruktor - przynajmniej na początku - jest bardzo ważny. W czym seniorom pomaga aktywność fizyczna? A.S: Przede wszystkim w walce z osteoporozą i wszelkimi zwyrodnieniami stawów. Ważny jest też jednak aspekt wpływający na psychikę. Ludzie się ze sobą integrują i wspólnie bawią. To również jest bardzo istotne. Czym różnią się ćwiczenia dla seniorów od zestawu ćwiczeń dla dwudziesto czy trzydziestolatków? J.Sz: Ćwiczenia wykonywane są przy innej muzyce. Przez to ich tempo i intensywność jest mniejsza. Wiadomo przecież, że ludzie starsi nie wykonają takiej ilości powtórzeń jak osoby młode. A.S: Mamy w tym wypadku do czynienia bardziej z gimnastyką niż aerobikiem. Dobrze się pracuje z seniorami? J.Sz: Na pewno inaczej. Trzeba sobie bowiem zdawać sprawę, że to nie ćwiczący muszą się dopasować do nas, a my do nich. Na początku konieczne jest poznanie potrzeb i tego co oni w ogóle lubią. Nie oznacza to jednak przysłowiowego głaskania po głowie. Kiedy trzeba zwiększyć intensywność, 2

3 robimy to. Mimo, że nikt tak naprawdę nie lubi się męczyć, na kolejnych zajęciach po większym wysiłku seniorzy sami podkreślają, że było warto. Seniorzy są zdrowsi po takich zajęciach? A.S: Jeśli dobrze wykonują ćwiczenia, to na pewno tak. J.Sz: Przede wszystkim są zadowoleni! Rozmawiał: Arkadiusz Kaczor Źródło: e-sosnowiec.pl, data dostępu SZKOLENIA Studium Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek proponuje Seminarium z kultury języka polskiego - wiosna 2011: emid=1 Seminarium z kultury języka polskiego, 5 6, marca 2011 roku. W programie m.in.: tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny (typy błędów językowych), fleksja wyrazów pospolitych i najczęstsze wątpliwości, poprawność fonetyczna, odmiana: imion i nazwisk polskich i obcych, nazw geograficznych (fleksyjne i ortograficzne trudności w odmianie nazwisk obcych), wybrane zagadnienia ortograficzne i interpunkcyjne, poprawność składniowa (liczebnik, imiesłów, szyk wyrazów), poprawność językowa tekstów użytkowych, stylistyczna spójność tekstu, zagadnienia leksykalne (frazeologia,, skróty i skrótowce), metafora w tekstach użytkowych. Kurs korekty wydawniczej - wiosna 2011: W programie m.in.: Rola korekty w procesie wydawniczym: podstawowe wiadomości z zakresu edytorstwa; podstawowe miary typograficzne; maszynopis wydawniczy i jego adiustacja. Znaki korektorskie. Rodzaje korekt: korekta własna (domowa) drukarni; korekta autorska; korekta techniczna; korekta redakcyjna. Fazy prac korektorskich: korekta szpaltowa; korekta kolumnowa; rewizja; errata. Technika prowadzenia korekty. Zagadnienia poprawności językowej Kurs redakcji technicznej - wiosna 2011: Kurs redakcji technicznej (95 godz.) 12 marca 22 maja 2011 roku. W programie: grafika wydawnicza (kroje pisma, budowa książki, rodzaje kompozycji graficznej, kolory, projektowanie okładki książki) - zajęcia w pracowni multimedialnej i komputerowej; podział i klasyfikacja wytworów papierniczych, materiały introligatorskie); technika i technologia w redakcji technicznej (przygotowanie maszynopisu do składu, ustalenie formatu książki i kolumny, adiustacja tekstu głównego i materiałów uzupełniających, opracowanie techniczne wydawnictw specjalistycznych, przygotowanie do łamania różnych technikach druku); kalkulacja wydawnicza i poligraficzna; pracownia komputerowa program, InDesign, photoshop, CorelDraw: makietowanie, skład tekstu, projekt publikacji. Kurs redakcji merytorycznej - wiosna 2011: W programie: podstawy edytorstwa 13 g.; wybrane zagadnienia z poprawności językowej 18 g.; korekta 10 g.; redagowanie tekstów z różnych dziedzin 28 g. (literatura piękna i popularnonaukowa, przekłady, encyklopedia, teksty matematyczne); redaktor prowadzący / inicjujący we współczesnym wydawnictwie 6 g.; indeksy, przypisy, bibliografia 15 g.; grafika książkowa 6 g.; podstawy redakcji technicznej 4 g.; podstawy grafiki, grafiki komputerowej i poligrafii 5 g.; ochrona praw autorskich 9 g.; promocja i marketing 4 g. Źródło: Studium Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, data dostępu INFORMACJE DLA FACHOWCÓW Aktualności od 1 do 6 lutego 2011 roku Łączenie bibliotek z innym instytucjami tylko za zgodą ministra kultury W ramach jednej instytucji będą mogły działać teatry i domy kultury oraz biblioteki i galerie sztuki. Usprawnienie funkcjonowania instytucji kultury to główne założenie nowelizacji ustawy o działalności kulturalnej. Dziś [4 lutego 2011 roku] w Sejmie odbędzie się pierwsze czytanie projektu ustawy przygotowanej w Ministerstwie Kultury. Zgodnie z nowymi przepisami instytucje kultury będą podzielone na dwie kategorie. Pierwsza z nich to instytucje artystyczne, czyli teatry, filharmonie, opery, operetki, filharmonie, orkiestry symfoniczne i kameralne. Tutaj artyści oraz wykonawcy muszą mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Druga kategoria zaś to pozostałe instytucje kultury, czyli muzea, biblioteki, domy kultury i galerie. Według nowych przepisów instytucje będzie można ze sobą łączyć. I tak ramach jednej pla- 3

4 cówki będzie funkcjonować teatr i galeria lub ogniska muzyczne i orkiestra. Zgodnie z opinią Ministerstwa Kultury takie rozwiązanie pozwoli lepiej wykorzystać kadry oraz majątek owych instytucji. Cała informacja dostępna tutaj: oda_ministra_kultury.html Zebranie naukowe Instytutu Bibliograficznego Temat spotkania: Emilia Słomianowska-Kamińska (Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie): Problemy typologii dokumentów życia społecznego. odbędzie się w gmachu głównym BN w Warszawie, przy al. Niepodległości 213, 17 lutego 2011 roku o godz. 11:00, sala 200. Emilia Słomianowska-Kamińska (Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie) wygłosi referat Problemy typologii dokumentów życia społecznego. Źródło: Biblioteka Narodowa, data dostępu Marcinowski: Wprowadźmy biblioteki do marketów! Dziś trend w bibliotekarstwie jest taki, że czytelnika przyciąga się nowoczesnymi centrami wypożyczającymi książki - mówi Krzysztof Marcinowski, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie. Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej chce walczyć o czytelnika. Żeby to się udało, szczecińskie biblioteki muszą mieć nową formułę. Cała informacja dostępna tutaj: Wprowadzmy_biblioteki_do_mark etow_.html#ixzz1d6bersbb Księgarnie zniszczy Internet Przez ostatnie dwie dekady na rynku wydawniczym dominowały gigantyczne sieciowe księgarnie. Na naszych oczach ich potęgę niszczy internet. Najpotężniejsza sieciowa księgarnia ma w swojej ofercie 200 tys. tytułów książek. Amazon.com największy internetowy sklep świata oferuje ponad 1,5 mln tytułów. W Ameryce upadają wielkie księgarnie sieciowe, które przez ostatnie 30 lat niszczyły niezależnych sprzedawców. Teraz same stają się ofiarą rosnącej potęgi internetu. Ich klęska otwiera ponownie szansę dla małych księgarni oferujących dobrą literaturę: muszą się tylko nauczyć przyciągać klientów. Druga rewolucja na rynku sprzedaży książek zbliża się do apogeum. Cała informacja dostępna tutaj: Prof. Jacek Purchla laureatem Nagrody im. Gieysztora Laureatem 12. edycji Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora został dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie prof. Jacek Purchla. Został on doceniony za m.in. wieloletnią pracę nad problematyką miast i rozwoju urbanistycznego. Cała informacja dostępna tutaj: lon.depesza&dep= Program Rozwoju Bibliotek: ruszyła druga runda Biblioteki publiczne z małych miejscowości z całego kraju mogą już zgłaszać się do drugiej rundy Programu Rozwoju Bibliotek. Rekrutacja rozpoczęła się 31 stycznia i potrwa do końca marca. Bibliotek uczestniczące w Programie otrzymają sprzęt informatyczny, wezmą udział w cyklu praktycznych szkoleń, nawiążą współpracę z innymi organizacjami pozarządowymi i otrzymają granty na realizację własnych pomysłów. Cała informacja dostępna tutaj: Będą jasne zasady blokowania treści w sieci Google, Yahoo czy NetSprint nie będą odpowiadać za treści wyszukiwane za ich pomocą. Właściciel serwisu zablokuje nielegalne pliki, jeśli wskażemy mu miejsce, w którym owe treści się znajdują. Stworzenie precyzyjnych zasad dotyczących usług świadczonych w internecie to główne założenie nowelizacji ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Nowe przepisy przygotowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dziś projektem zajmie się Komitet ds. Europejskich. Cała informacja dostępna tutaj: Wybitne dzieła nieznanych twórców i autorów trafią do czytelników Wybitne dzieła nieznanych twórców i autorów, do których nie można dotrzeć, nie będą dłużej zalegać na półkach w archiwach. Dzieła osierocone wreszcie zostaną powielone i rozpowszechnione. Dziś musi minąć aż 70 lat od śmierci twórcy, by np. powieść trafiła do domeny publicznej (jeśli autor jest nieznany 70 lat od pierwszego rozpowszechnienia). Nawet gdy ustalimy, kiedy utwór został wydany i kto jest autorem, jeśli twórca zmarł, pojawia się problem z ustaleniem spadkobierców wyjaśnia Joanna Potęga z Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona. Cały artykuł znajdziesz tutaj: _do_czytelnikow.html Historia mediów społecznościowych na osi czasu 99% użytkowników Internetu korzysta z portali społecznościowych. Prezentację znajdziesz tutaj: Poznań czyta dzieciom! W dniach 4 6 marca 2011 roku Poznań znów będzie gościł najmłodszych wielbicieli literatury, twórców oraz wydawców książek dla dzieci i młodzieży. Już po raz dziesiąty odbę- 4

5 dą się tu Poznańskie Spotkania Targowe Książka dla Dzieci i Młodzieży. Cały artykuł znajdziesz tutaj: Oczywistość czytania dzieciom. Fundacja ABC XXI już po raz dziewiąty świętowała sukces kampanii 1 lutego w Teatrze Żydowskim w Warszawie odbył się IX Finał kampanii społecznej Cała Polska czyta dzieciom. Podczas uroczystości nagrodzono - medalami i statuetkami nauczycieli, bibliotekarzy i pracowników placówek kulturalnych w całym kraju najbardziej zaangażowanych w ideę popularyzacji głośnego czytania najmłodszym i wspierających działania fundacji. Koordynatorem Roku 2010 została Danuta Węgrowska z Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Dąbrowie Chełmińskiej. Cały artykuł znajdziesz tutaj: Coraz więcej światowych wydawnictw wprowadza eksperymenty z Open Access To sś dobre wieści dla bibliotekarzy, po Springerze, Wiley. Informacje prasową znajdziesz tutaj: Introducing Wiley Open Access: Wiley Launches New Program of Open Access Journals, Developed to Increase Author Choice, dokument online: Źródło: Bożena Bednarek-Michalska, lista dystrybucyjna, Lista INFOBIBL infobib-l@man.torun.pl, data dostępu Umieszczanie w sieci zdjęć wymaga zgody fotografa Zgodnie z obowiązującymi przepisami rozpowszechnianie fotografii lub innego utworu wymaga zgody osoby uprawnionej na podstawie praw autorskich. Jedną z takich sytuacji jest zamieszczanie takiego dzieła w internecie. Wykorzystywanie utworu bez akceptacji autora jest możliwe w wyjątkowych wypadkach, które są określane jako tzw. dozwolony użytek. W innym wypadku takie zachowanie będzie bowiem stanowić naruszenie jego praw majątkowych. Cała informacja dostępna tutaj: html Rewolucja okładkowa Polska książka wygląda coraz lepiej, choć wydawcy na co dzień wciąż wierzą, że na okładce powinno być duże, kolorowe zdjęcie, a brąz na obwolucie odstraszy czytelnika. Cała informacja dostępna tutaj: Doktoranci popierają rządową reformę uczelni Krajowa Reprezentacja Doktorantów popiera rządową reformę szkolnictwa wyższego. Wśród korzystnych zmian doktoranci wymieniają znaczny wzrost wysokości stypendiów dla 30 proc. najlepszych doktorantów danej uczelni. Problemem pozostaje brak zniżek na przejazdy PKP. Cała informacja dostępna tutaj: lon.depesza&dep= Na Harvard nad Wisłą poczekamy jeszcze 10 lat To ważny głos w dyskusji o polskich uczelniach - mówi Metru minister nauki i szkolnictwa wyższego o liście dr. Dybczyńskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego, który bardzo źle ocenił swoją uczelnię. Będzie rozmawiać z jej rektorem. Zapowiada też interwencję w sprawie niedopuszczenia do habilitacji młodej pani doktor z Uniwersytetu Gdańskiego. Według prof. Kudryckiej szansę na zmianę w polskich szkołach dadzą nowe przepisy, które dzisiaj [4 lutego 2011 roku] mają przegłosować posłowie. Cała informacja dostępna tutaj: ml Studia za granicą: wystarczą matura i pieniądze. Dużo pieniędzy 30 tysięcy Polaków studiuje za granicą. W Europie nie ma już dla nich edukacyjnych barier. Mogą wybrać przeciętne uniwersytety niemieckie czy francuskie albo elitarne angielskie. Choć większość ma rozbudowane systemy stypendialne, studia są drogie. Cała informacja dostępna tutaj: o_pieniedzy.html Solidarność: ustawa reformująca naukę może szkodzić uczelniom Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym zawiera przepisy szkodzące uczelniom. Może działać destrukcyjnie na kadrę i w konsekwencji na jakość kształcenia - przekonywali przedstawiciele NSZZ Solidarność Uczelni Warszawy podczas konferencji prasowej. Cała informacja dostępna tutaj: lon.depesza&dep= Zabiorą studentowi stypendium, ale rektor da nagrodę Koniec z płaceniem za wysokie oceny. Studenci, którzy tylko dobrze się uczą, przestaną dostawać pieniądze od uczelni. W październiku 2011 roku zmienią się zasady przyznawania stypendiów. Cały artykuł znajdziesz tutaj: ale_rektor_da_n agrode.html#ixzz1cpxzzjca 5

6 Nie spać, zwiedzać! To zdjęcie z podglądanego przez nas Fotoblogu wrocławskiego. Autor zatytułował je: Nie spać, zwiedzać! Czy to nie dobry pomysł na wrocławski plakat turystyczny? Źródło: ryt, korespondencja nadesłana Reforma uczelni i kariery akademickiej przyjęta przez Sejm Sejm RP przyjął dziś [4 lutego 2011 roku] nowelizację ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Zmiany przewidują m.in. reformę systemu nauczania, wprowadzenie modelu finansowania uczelni uzależnionego od jakości kształcenia, uproszczenie ścieżki kariery naukowej oraz połączenie świata akademickiego z rynkiem pracy. Za przyjęciem nowelizacji głosowało 242 posłów, wstrzymało się 39. Nowy model kształcenia. Dzięki zmianom zwiększy się autonomia programowa szkół wyższych. Likwidacji ulegną sztywne centralne standardy nauczania, a uczelnie zyskają swobodę w tworzeniu nowych autorskich kierunków studiów. Programy będą tworzone przy wsparciu autorytetów naukowych, pracodawców i ekspertów w dziedzinie gospodarki. Nowe mechanizmy wprowadzane są w oparciu o funkcjonujące w Europie tzw. Ramy Kwalifikacji. Dzięki Krajowym Ramom Kwalifikacji (KRK) dyplomy polskich uczelni będą mogły być porównywane z dyplomami z innych krajów europejskich. Ponadto dodatkowe finansowanie szkolnictwa wyższego w większym stopniu będzie zależeć od jakości kształcenia studentów i badań naukowych. Utrzymany zostanie dotychczasowy sposób finansowania uczelni z zachowaniem corocznej waloryzacji. Jednocześnie coraz więcej funduszy będzie rozdzielanych w drodze konkursów i kierowanych do najlepszych jednostek. Ponadto dodatkowe środki będą otrzymywać najlepsze uczelnie publiczne i niepubliczne, które uzyskają status Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących (KNOW). Dodatkowe środki trafią do wybitnych uczonych, młodych naukowców, doktorantów i studentów. Krajowe Naukowe Ośrodki Wiodące. Wyłanianie Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących (KNOW) jest ważnym krokiem w kierunku tworzenia w Polsce szkół wyższych wyróżniających się jakością badań naukowych i dydaktyki wśród uczelni europejskich. KNOW-y będą wybierane na drodze konkursów w wybranych obszarach wiedzy: Proces wyłaniania będzie przeprowadzany przez niezależne komisje z udziałem międzynarodowych ekspertów. KNOW-y będą finansowane przez pięć lat, z możliwością wydłużenia tego okresu o dalsze pięć lat. Przejrzyste zasady kariery naukowej. Dzięki zmianom przygotowanym przez rząd uproszczona zostanie ścieżka kariery naukowej. Celem zmian jest motywacja do rozwoju i wspomaganie zdobywania kolejnych szczebli kariery naukowej i akademickiej. Uproszczona zostanie procedura ubiega- 6

7 nia się o stopień doktora habilitowanego. Procedura w większym stopniu skoncentruje się na realnych osiągnięciach i dorobku naukowym, a czas jej prowadzenia skrócony zostanie z obecnych 11 do 4 miesięcy. Nowa procedura wykluczy pozamerytoryczne aspekty oceny habilitanta. Wprowadzony zostanie także obowiązek stosowania trybu konkursowego przy kwalifikacji na studia doktoranckie. Warunkiem otwarcia przewodu doktorskiego będzie co najmniej jedna publikacja w czasopiśmie naukowym o zasięgu krajowym lub w recenzowanym sprawozdaniu z międzynarodowej konferencji naukowej. Doktoranci otrzymają większe wsparcie finansowe, a najlepsi z nich otrzymają dodatkowe stypendium. Zmiany w prawie to także wprowadzenie procedur konkursowych na wszystkie stanowiska w uczelniach i większe otwarcie na naukowców z zagranicy. Wybitny uczony ze stopniem doktora i z istotnym dorobkiem naukowym zagranicą będzie mógł uzyskać w Polsce uprawnienia doktora habilitowanego. Ograniczeniu ulegnie także wieloetatowość. Dodatkowy etat będzie możliwy jedynie po uzyskaniu zgody rektora. Nauczyciele akademiccy będą również obowiązkowo poddawani ocenie działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Ocena będzie dokonywana nie rzadziej niż co 2 lata, a profesorów raz na 4 lata. Druga negatywna ocena będzie obligować rektora do rozwiązania stosunku pracy z ocenionym nauczycielem. Połączenie uczelni z gospodarką. Dzięki zmianom zwiększy się także integracja uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Uczelnie będą zobowiązane do opracowania i wprowadzenia regulaminów własności intelektualnej oraz przyjęcia zasad komercjalizacji wyników badań naukowych. Szkoły zyskają możliwość kształcenia studentów przy udziale pracodawcy bądź na jego zamówienie. Do tworzenia programów studiów o profilu praktycznym będą mogły zostać włączone osoby reprezentujące organizacje społeczne, gospodarcze i publiczne. Lepszy dostęp do bezpłatnych studiów. Powstanie katalog bezpłatnych usług dla wszystkich studentów (uczelni publicznych i niepublicznych). Prawa studenta chronić będzie obowiązkowa umowa z uczelnią publiczną na studiach stacjonarnych. Zmieni się system pomocy materialnej, tak aby w większym stopniu mogli korzystać z niej najubożsi studenci. Więcej studentów zyska szansę na studia bezpłatne. Drugi kierunek będzie mógł studiować każdy student, ale uprawnienie do bezpłatności zagwarantuje sobie, uzyskując stypendium rektora za wyniki w nauce. Nowe rozwiązanie zwiększy na bezpłatnych studiach liczbę miejsc, które były zajmowane przez studentów kilku kierunków, nie uzyskujących odpowiednich wyników w nauce. Decentralizacja szkolnictwa wyższego. Nowelizacja przewiduje ponadto działania deregulacyjne oraz decentralizujące system szkolnictwa wyższego. Zniesiony będzie wymóg zatwierdzania przez ministra nauki regulaminów studiów i statutów uczelni. Rektorzy otrzymają większe uprawnienia w zakresie tworzenia, przekształcenia i likwidacji jednostek organizacyjnych uczelni oraz tworzenia ich filii. Wprowadzone zostaną dwa alternatywne sposoby powoływania rektora uczelni, kierowników podstawowych jednostek organizacyjnych oraz ich zastępców - w drodze konkursu lub wyboru. Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki jest drugim etapem reformy nauki i szkolnictwa wyższego prowadzonej przez rząd. Od 1 października 2010 roku obowiązuje sześć ustaw reformujących system nauki. Pakiet obejmuje ustawy: o zasadach finansowania nauki, o Polskiej Akademii Nauk, o Instytutach Badawczych, o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz o Narodowym Centrum Nauki. Reforma nauki wprowadziła nowy model finansowania oparty na zasadach konkurencyjności, jakości i przejrzystości procedur, a także nowy system oceny jakości pracy jednostek naukowych. Uruchomione zostało Narodowe Centrum Nauki, czyli zewnętrzna agencja dystrybuująca fundusze na tzw. badania podstawowe. Nie mniej niż 20 proc. wszystkich grantów jest przeznaczanych na badania początkujących naukowców. Dotychczasowe jednostki badawczo-rozwojowe przekształcone zostały w instytuty badawcze podlegające ścisłym zasadom oceny jakości oraz systematycznemu audytowi. Podstawowym zadaniem instytutów jest realizowanie badań i prac rozwojowych na potrzeby gospodarki oraz transfer najnowszych technologii do przemysłu. Źródło: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, data dostępu Kudrycka: płatny drugi kierunek studiów to walka z patologią Wprowadzenie odpłatności za drugi kierunek studiów to walka z patologią na polskich uczelniach - uznała w środę w Sejmie minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka. Jej zdaniem, zapis ten zwiększy liczbę miejsc na studiach o 40 tys. W ten sposób minister odpowiedziała na zarzuty posłów PiS, którzy na konferencji prasowej skrytykowali zapis rządowego projektu nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym o wprowadzeniu odpłatności za drugi kierunek studiów. Ich zdaniem, odpłatność za drugi kierunek studiów ogranicza młodym ludziom dostęp do edukacji. Według Kudryckiej, wprowadzenie odpłatności za drugi kierunek studiów wraz z przepisem o tym, że najlepsi studenci na uczelni nadal będą mogli go studiować bezpłatnie jest wyrazem walki z patologią, która dotyka polskie uczelnie. Wiemy, że dzisiaj nie tylko najlepsi studiują drugi kierunek, ale również ci, którzy zrobili sobie z tego receptę na życie i studiują na drugim, trzecim czy czwartym kierunku zmieniając kolejne studia i studiując na koszt podatników. Nam zależy na tym, aby ten system był bardziej szczelny - tłumaczy- 7

8 ła Kudrycka, podając jednocześnie przykład studenta, któremu udało się studiować aż na szesnastu kierunkach. Podkreśliła też, że ograniczenie uczących się bezpłatnie na drugim i każdym kolejnym kierunku wyłącznie do najlepszych studentów (zgodnie z projektem będą to ci, którzy spełnią kryteria pozwalające na otrzymanie stypendium rektora) stworzy szansę dla tych kandydatów na studia, którzy tylko nieznacznie słabiej wypadli na egzaminie maturalnym. Jak podała, liczba osób, którzy w ten sposób mogą łatwiej uzyskać indeks wynosi 40 tys. osób. Ponadto minister podkreśliła, że wbrew opinii opozycji, żaden rząd po 1989 roku nie wprowadził tak wielu korzystnych zmian dla studentów. Wśród najważniejszych korzystnych zmian wymieniła m.in. podwyższenie 51-proc. ulg dla studentów na przejazdy PKP, wysokie stypendia dla najlepszych studentów studiujących kierunki techniczne (w programie tzw. kierunków zamawianych) i uproszenie procedury uzyskiwania kredytów studenckich. Procedowany w Sejmie projekt dot. szkolnictwa wyższego - jak dowiedziała się PAP - cieszy się poparciem Parlamentu Studentów RP, będącym ogólnokrajowym przedstawicielstwem wszystkich samorządów studenckich w Polsce. Ta nowelizacja jest zdecydowanie prostudencka - mówiła PAP przewodnicząca tej organizacji Dominika Kita. W jej ocenie, rządowa nowela podejmuje wysiłek reformy kształcenia w Polsce w kształcie, który od wielu lat jest obecny na zachodzie Europy. Zwróciła uwagę m.in. na poprawę systemu pomocy materialnej dla studentów oraz upodmiotowienie studenta w relacji z uczelnią, poprzez wprowadzenie umów cywilno-prawnych, które po wejściu przepisów w życie będą studenci mogli zawierać z uczelniami. Rządowe projekty nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o stopniach i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki są po drugim czytaniu w Sejmie i najprawdopodobniej w piątek będą przez posłów głosowane. Przewidują one m.in. uproszczenie i skrócenie procedury habilitacyjnej, ograniczenie wieloetatowości na uczelniach oraz wyłanianie Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących, które otrzymają dodatkowe wysokie finansowanie z zaproponowanej w ustawie dotacji projakościowej. Nowe przepisy mają wejść w życie z początkiem roku akademickiego 2011/2012. Norbert Nowotnik Źródło: PAP - Nauka w Polsce, data dostępu CBOS: Polacy pozytywnie oceniają stan szkolnictwa wyższego Ponad 70 proc. ankietowanych Polaków pozytywnie ocenia stan szkolnictwa wyższego w Polsce - wynika z najnowszego sondażu CBOS. Polacy dobrze oceniają poziom nauczania, z krytyką najczęściej spotyka się niedopasowanie oferty uczelni do wymogów rynku pracy. Stan szkolnictwa wyższego pozytywnie ocenia większość badanych - 73 proc., choć tylko 7 proc. wystawia oceny bardzo dobre. Niezadowolenie z kondycji wyższych uczelni i oferowanych przez nie studiów wyraża 11 proc. ankietowanych, a 16 proc. nie ma wyrobionego zdania. Najbardziej krytyczni w ocenie szkolnictwa wyższego w Polsce są najlepiej wykształceni. 26 proc. osób z wyższym wykształceniem ocenia stan szkolnictwa wyższego w Polsce źle. Szkolnictwo wyższe negatywnie ocenia też kadra kierownicza i specjaliści z wyższym wykształceniem (30 proc.). Także studenci oraz osoby studiujące w ostatnich pięciu latach wypowiadają się na ten temat bardziej krytycznie niż pozostali badani - stan polskiego szkolnictwa źle ocenia 19 proc. studiujących. Ankieterzy CBOS zapytali również o poglądy na temat konkretnych aspektów funkcjonowania szkół wyższych, m.in. dopasowania ofert uczelni do rynku pracy, relacji ze studentami oraz współpracy z zagranicznymi organizacjami naukowymi. Zdecydowanie najlepiej Polacy wypowiadają się o poziomie nauczania. Niemal trzy czwarte badanych (72 proc.) ocenia go dobrze, a tylko co dwunasty (8 proc.) - źle. Uczelnie wyższe najgorzej postrzegane są pod względem dopasowania kierunku studiów do rynku pracy oraz przygotowania absolwentów do pracy zawodowej. Co trzeci respondent (33 proc.) twierdzi, że nie odpowiadają one na zapotrzebowanie rynku pracy, a co czwarty (24 proc.) krytycznie wypowiada się o przygotowaniu zawodowym absolwentów. Większość badanych (58 proc.) uważa, że szkoły wyższe dobrze traktują studentów, 11 proc. nie zgadza się z tą opinią. Prawie dwie piąte studentów lub niedawnych absolwentów wyższych uczelni krytykuje przydatność zdobytej podczas studiów wiedzy i umiejętności na rynku pracy (38 proc.) i w późniejszej pracy zawodowej (39 proc.). 22 proc. badanych jest niezadowolonych ze sposobu traktowania studentów. Zdecydowana większość (83 proc.) pozytywnie wypowiada się o poziomie nauczania. Mimo że polskie szkoły wyższe mają słabą pozycję w rankingach światowych, Polacy są raczej zadowoleni z tego, jak one funkcjonują w naszym kraju. 30 proc. badanych wyżej ceni uczelnie polskie niż szkoły wyższe w innych państwach Unii Europejskiej; 39 proc. uważa, że jakość kształcenia jest porównywalna, a 15 proc. - że u nas jest ona niższa. W Polsce większą renomą cieszą się uczelnie publiczne - 56 proc. badanych ocenia, że pod względem jakości kształcenia są lepsze niż prywatne. 17 proc. sądzi, że jakość kształcenia na uczelniach publicznych i niepublicznych jest porównywalna, a 8 proc. wyżej ceni uczelnie prywatne. Uczelnie publiczne cieszą się szczególnym uznaniem wśród osób o najwyższych dochodach (75 proc.), legi- 8

9 tymujących się wyższym wykształceniem (74 proc.), mieszkańców największych miast (72 proc.) oraz uczniów i studentów (72 proc.). Wśród Polaków dominuje przekonanie, że środki na utrzymanie instytucji naukowych powinny pochodzić z budżetu państwa (89 proc.). Większość ankietowanych zgadza się na pozyskiwanie pieniędzy od firm prywatnych, które miałyby z tego korzyści, np. dostęp do wyników badań (78 proc.), a także z działalności gospodarczej instytucji naukowych (76 proc.). Mniejszym poparciem cieszy się pomysł utrzymywania instytucji badawczych, w tym wyższych uczelni, z opłat za studia ponoszonych przez studentów. Ponad połowa badanych (53 proc.) akceptuje opłaty za studia wieczorowe i zaoczne, ale tylko jedna trzecia (33 proc.) zgadza się na opłaty również za studia dzienne. Ankietowani, którzy nie są przeciwni finansowaniu nauki i szkolnictwa wyższego z budżetu państwa, w zdecydowanej większości (79 proc.) twierdzą, że nakłady na ten cel powinny zostać zwiększone. Badanie przeprowadzono w dniach 5-12 stycznia 2011 roku na liczącej 989 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. AGZ Źródło: PAP - Nauka w Polsce, data dostępu Rzeczpospolita : prace magisterskie na zlecenie firm Studenci coraz częściej piszą prace dyplomowe, które mają rozwiązać konkretne problemy przedsiębiorstw. Sami też na tym korzystają - zauważa Rzeczpospolita. Student powinien myśleć o pracy magisterskiej jak o czymś, co się może komuś przydać. Nie uczymy przecież marnowania czasu i robienia czegoś, co jest nikomu niepotrzebne - przekonuje dr Maciej Kozakiewicz, pełnomocnik rektora Uniwersytetu Łódzkiego ds. współpracy z pracodawcami, który wdraża projekt pisania prac magisterskich na zlecenie firm. Podobnie jest m.in. na Uniwersytecie Opolskim i w AGH. UŁ oszacował, że przeciętny student poświęca blisko 500 godzin na napisanie magisterki. A jeśli co roku dyplomu broni ok. 8 tys. studentów, to na stworzenie dzieł, które potem pokryje kurz, potrzeba 4 mln godzin. Marnuje się potencjał studentów - tłumaczy dr Kozakiewicz i dodaje, że pisanie prac na zlecenie to najlepszy sposób na walkę z plagiatami. Takiej pracy nie da się stworzyć na zasadzie kopiuj, wklej - stwierdza. Do niedawna większość tematów prac magisterskich była wybierana w zgodzie z zainteresowaniami promotorów, które nie zawsze odpowiadały potrzebom gospodarki. Kozakiewicz szacuje, że w tym roku ok. 100 studentów Uniwersytetu Łódzkiego rozpocznie pisanie prac dla m.in. banków, firm farmaceutycznych i informatycznych. O tym więcej na łamach Rzeczpospolitej. SAW Źródło: PAP - Nauka w Polsce, data dostępu Druga edycja SocialCamp Kraków, Klub Pod Jaszczurami, 16 lutego 2011 roku Organizatorzy SocialCampu, cyklicznych spotkań branży interaktywnej i pozarządowej, zapraszają na drugą edycję wydarzenia do Klubu Pod Jaszczurami w Krakowie, ul. Rynek Główny 8, 16 lutego 2011 roku o Tym razem będziemy dyskutować o wolnej kulturze. Wstęp wolny. Omawiane będą m.in. zagadnienia związane z wolnymi licencjami, ograniczaniem praw autorskich w domenie publicznej, wykorzystaniem (hakowaniem) danych publicznych, rozwojem czytelnictwa w sieci i metodzie warsztatowej Open Space. Aktualne informacje na stronie: i na Facebooku. Będzie szansa na poznanie nowych osób i nawiązania ciekawych kontaktów. Program wydarzenia: Zaangażowanie społeczne w sieci i wolna kultura Wojciech Załuski, Centrum Kultury Revers; MojaPolis.pl Stowarzyszenie Klon/Jawor; Prezentacja na temat metody warsztatowej Open Space Ewa Spohn; Prezentacja projektu Koalicja Otwartej Edukacji, Jarosław Lipszyc Nowoczesna Polska; OpenAGH O otwartej edukacji w praktyce Jan Marković; Wikimedia dzieło profanów? Czy treści kultury uświęca zakaz ich używania Sebastian Skolik, Stowarzyszenie Wikimedia Polska; Liternet.pl platforma komunikacji autorów z czytelnikami Milena Tata i Leszek Onak, Fundacja Liternet. Źródło: SocialCamp, data dostępu

10 80 lat pięciu praw Ranganathana Rok 2011 jest pod pewnym względem wyjątkowy dla bibliotekoznawstwa. W tym roku obchodzimy, bowiem 80-lecie opublikowania przez Shiyali Ramamrita Ranganathana jego pracy Five laws of library science. Praca ta i idea w niej zawarte do dziś dzień są podstawą funkcjonowania systemów bibliotecznych na całym świecie. Wielokrotnie cytowana i omawiana praca leży u podstaw dzisiejszego bibliotekoznawstwa. Z tej okazji pragnę odświeżyć zakurzony nieco wolumin i przeanalizować jak stworzone w okresie międzywojennym prawa wpisują się w świat bibliotek cyfrowych. Books are for use. Książki są po to by z nich korzystać. W oryginalnym stwierdzeniu Ranganathana chodziło o udostępnienie czytelnikom jak największej liczby książek. Wiele bibliotek skupiało się na gromadzeniu i zabezpieczaniu zbiorów, nie na udostępnianiu. W polskim systemie bibliotecznym do dziś mamy do czynienia z bibliotekami, które nie udostępniają całości swych zbiorów. Często przyczyną jest zły stan zbiorów lub jego wartość. W przypadku Biblioteki Narodowej niektóre zbiory są zbyt cenne, aby udostępniać je użytkownikom. Idealnym rozwiązaniem jest tu digitalizacji i biblioteka cyfrowa. Wykonanie jednorazowej kopii dokumentu pod okiem specjalistów umożliwia umieszczenie jej w ogólnodostępnej sieci. Użytkownicy otrzymują, więc dostęp do dzieł, które do tej pory były dla nich nieosiągalne. Every reader his or her book. Daj każdemu czytelnikowi odpowiednią dla niego książkę. Każdy czytelnik powinien mieć możliwość otrzymania potrzebnej mu książki bibliotekarz powinny zapewnić mu w tym pomoc. Możliwe są tu dwa proste schematy. Użytkownik poszukuje książki, której nie mamy w zbiorach lub poszukuje książki, z której korzysta ktoś inny. Wyjście to zakup nowych pozycji lub odesłanie użytkownika do innych bibliotek. W przypadku biblioteki cyfrowej problem z niedostępnością egzemplarza znika. Zbiory cyfrowe umożliwiają, bowiem przeglądanie tej samej publikacji przez nieograniczona (w teorii) liczbę użytkowników. Odesłanie do innej placówki, w przypadku, gdy nie mamy w zbiorach poszukiwanej pozycji, też jest dużo łatwiejsze. Dzięki odpowiednim narzędziom odbywa się automatycznie. Every book its reader. Każda książka ma swojego czytelnika. Jest to odwrócenie sytuacji z wcześniejszego prawa. W tym przypadku biblioteka powinna zapewnić dostęp do wszystkich swoich zasobów na tych samych warunkach, nigdy nie wiemy, kiedy i kto będzie czegoś poszukiwał. Internet umożliwia nam to doskonale. Nie mamy ograniczeń w dostępnie, wszystkie publikacje są widoczne na tych samych zasadach. Save the time of the leader. Oszczędzaj czas czytelnika. Zebranie całej kolekcji biblioteki w jednym miejscu w celu skrócenia czasu dostępu, wykwalifikowany personel, systemy katalogowe. To wszystko miało zapewnić i zapewnia o jak najefektywniejszym dostępnie do poszukiwanych pozycji. W przypadku biblioteki samo wyszukiwanie i jego proces nie odbiega zbytnio od obsługi katalogu komputerowego w bibliotece. Z tą różnicą, że można dotrzeć do poszukiwanej książki nie wychodząc z domu przez 24h na dobę, 7 dni w ygodniu. Nasz czytelnik dostaje możliwość korzystania z biblioteki właśnie wtedy, gdy ma czas. The library is a growing organizm. Biblioteka jest żywym, rozwijającym się organizmem. Podobnie jest z globalną siecią internetową. W jej przypadku nie potrzebujemy jednak wielkich gmachów i magazynów. Wystarczy nam komputer a w razie potrzeby dodatkowy dysk. Przeniesienie bibliotek do świata cyfrowego przyczyniło się do ich rozrostu samo w sobie. Pojawiły się, bowiem nowe sposoby korzystania z biblioteki, z o za tym idzie nowi użytkownicy. Podsumowując tą krótką i powierzchowną analizę. Biblioteki cyfrowe wpisuję się idealnie w prawa opisane 80 lat temu przez Ranganathana. Mimo braku komputerów i dzisiejszej technologii przewidział on pewien proces, którego następstwem jest właśnie biblioteka cyfrowa i digitalizacja. Co będzie następnym etapem? Źródło: Kyoshi.pl, dokument online: darta dostępu Zakaz koncentracji - Empik i Merlin Przejęcie spółki Merlin przez NFI Empik doprowadzi do ograniczenia konkurencji uznała Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów [UOKiK]. Wydanie decyzji zakazującej transakcji zostało poprzedzone największym w historii Urzędu badaniem rynku Zgodnie z prawem, największe fuzje i przejęcia muszą być poprzedzone uzyskaniem zgody Prezesa UOKiK. Obowiązkowi temu podlegają koncentracje z udziałem przedsiębiorców, których łączny obrót w roku poprzedzającym zgłoszenie przekroczył 1 mld euro na świecie lub 50 mln euro w Polsce. Urząd uprawniony jest do badania rynkowych skutków przejęć, a w sytuacji zakłócenia konkurencji nawet do zablokowania transakcji. Prezes UOKiK uznała, że przejęcie spółki Merlin przez NFI Empik doprowadzi do ograniczenia konkurencji na krajowych rynkach detalicznej sprzedaży internetowej książek niespecjalistycznych 10

11 oraz płyt z muzyką. Ponadto negatywnie wpłynie na krajowy rynek zakupu książek niespecjalistycznych. Zakaz koncentracji wydawany jest niezwykle rzadko, kiedy nie ulega wątpliwości, że połączenie spowoduje negatywne skutki dla danego rynku, szczególnie poprzez umocnienie się pozycji łączących się przedsiębiorców. Konsekwencje niedozwolonych zachowań rynkowych potentatów odczuwają wszyscy uczestnicy rynku: konkurenci, kontrahenci oraz konsumenci. Silny gracz rynkowy nie musi obawiać się, że reakcją klientów na podwyższanie ceny będzie spadek zainteresowania jego produktami. Ponadto może dyktować warunki niezależnie od swoich konkurentów, a nawet wyeliminować ich z rynku. W lipcu 2010 roku do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wpłynął wniosek NFI Empik o przejęcie spółki Merlin. NFI Empik stoi na czele grupy kapitałowej, którą tworzy 45 spółek. Jest właścicielem m.in. sieci salonów Empik, Smyk oraz sklepu internetowego Empik.com. Przejmowany przedsiębiorca zajmuje się przede wszystkim sprzedażą detaliczną za pośrednictwem sklepu internetowego Merlin.pl. Zgodnie z założeniem wnioskodawcy, koncentracja miałaby polegać na objęciu przez NFI Empik akcji, które miały stanowić 60 proc. kapitału zakładowego i głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy Merlin. W trakcie postępowania przeprowadzono największe w historii UOKiK badanie rynku. Na potrzeby analizy skierowano pytania do ponad 1100 potencjalnych konkurentów i kontrahentów uczestników transakcji, w tym wydawnictw, dystrybutorów, sklepów internetowych sprzedających książki i płyty z muzyką oraz wytwórni muzycznych. Jedną z niezbędnych do ustalenia kwestii było określenie rynków, na które koncentracja mogłaby wywrzeć wpływ. Wyniki badania jednoznacznie wskazują, że na obecnym etapie rozwoju gospodarczego i społecznego, rynku sprzedaży ww. artykułów w sklepach tradycyjnych i w Internecie nie można traktować jako jednego. Sklepy internetowe proponują bowiem większy asortyment produktów, oferują niższe ceny, mniejsze są koszty prowadzenia takiej działalności, a jednorazowe zakupy są dokonywane na wyższe kwoty. Ponadto niektórzy przedsiębiorcy specjalizują się tylko w jednym rodzaju sprzedaży, np. wyłącznie drogą elektroniczną. Pod uwagę wzięto również fakt, że nadal nie istnieje w Polsce pełna dostępność do Internetu, co stanowi dużą barierę dla wielu konsumentów. Przeprowadzone porównanie sprzedaży sklepów internetowych oraz tradycyjnych wykazało, że charakteryzując rynek sprzedaży książek pod względem popytu i podaży, należy rozróżnić dwie podstawowe grupy publikacji: książki niespecjalistyczne, obejmujące np. beletrystykę i literaturę faktu oraz książki specjalistyczne i podręczniki szkolne, z wąsko i precyzyjnie zdefiniowaną grupą odbiorców. Po przeanalizowaniu informacji uzyskanych w trakcie postępowania Prezes UOKiK uznała, że przejęcie spółki Merlin przez NFI Empik doprowadzi do ograniczenia konkurencji na krajowych rynkach detalicznej sprzedaży internetowej książek niespecjalistycznych oraz płyt z muzyką. Ponadto negatywnie wpłynie na krajowy rynek zakupu książek niespecjalistycznych. Przeprowadzone badanie wykazało, że uczestnicy transakcji uzyskaliby łącznie znaczną przewagę nad działającymi obecnie na wymienionych rynkach przedsiębiorcami ich najwięksi konkurenci mieliby kilkukrotnie mniejsze udziały. Brak możliwości wywierania istotnej presji konkurencyjnej poprzez rozdrobnionych konkurentów ułatwiłby połączonym spółkom wykorzystywanie siły największego gracza na rynku, w szczególności poprzez działanie niezależne od dostawców książek, wydawnictw oraz innych sklepów internetowych sprzedających muzykę lub książki niespecjalistyczne. W przypadku internetowej sprzedaży detalicznej o przewadze łączących się spółek decyduje rozpoznawalność marek wśród konsumentów, która zarówno w przypadku Merlina jak i Empiku jest wysoka. Ponadto, obaj przedsiębiorcy posiadają znacznie większą od konkurentów sieć punktów osobistego odbioru, która umożliwia zaoszczędzenie na kosztach przesyłki. Z punktu widzenia kupujących jest to często czynnikiem decydującym o wyborze danego sklepu. Zgodnie z prawem, największe fuzje i przejęcia muszą być poprzedzone uzyskaniem zgody Prezesa UOKiK. Obowiązkowi temu podlegają koncentracje z udziałem przedsiębiorców, których łączny obrót w roku poprzedzającym zgłoszenie przekroczył 1 mld euro na świecie lub 50 mln euro w Polsce. Urząd uprawniony jest do badania rynkowych skutków przejęć, a w sytuacji zakłócenia konkurencji nawet do zablokowania transakcji. Silne marki spółek są istotne również w kontekście hurtowego zakupu książek (zakup np. od wydawnictw w celu odsprzedaży czytelnikom). Jak pokazały wyniki analizy przeprowadzonej wśród wydawców działających na rynku książek niespecjalistycznych działalność, a nawet obecność na rynku wielu z nich jest uzależniona od możliwości współpracy z Empikiem. Spółka ta obecnie dzięki swojemu udziałowi w rynku, szerokiej sieci sprzedaży oraz silnej marce może w istotny sposób przyczynić się do rynkowego sukcesu bądź klęski danej książki poprzez podjęcie działań promocyjnych oraz ich intensywność. Decyzja nie jest prawomocna. Zgłaszającemu przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Oceniając koncentrację Prezes Urzędu może wydać zgodę na jej dokonanie, uzależnić ją od spełnienia przez przedsiębiorcę dodatkowych warunków, bądź też zakazać transakcji. Z tej ostatniej możliwości korzysta w wyjątkowych sytuacjach jedynie tam, gdzie bezsporne jest istnienie barier dla rozwoju rynku. Od 2004 roku jest to szósta decyzja zakazująca. W ubiegłym roku UOKiK wydał 150 decyzji, z których żadna nie była negatywna (jedynie w dwóch przypadkach zielone światło zostało uza- 11

12 leżnione od spełnienia przez przedsiębiorców określonych warunków). Informacje na temat wszystkich prowadzonych obecnie postępowań antymonopolowych w sprawach koncentracji dostępne są na stronie internetowej Urzędu: Dodatkowe informacje dla mediów: Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK, Pl. Powstańców Warszawy 1, Warszawa, tel. (22) , , ; fax (22) , malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl Źródło: Bibliosfery.net, data dostępu W marcowym Biuletynie EBIB o metodach i standardach kształcenia użytkowników Marcowy numer Biuletynu EBIB poświęcimy edukacji użytkowników informacji. Chcemy, żeby znalazły się w nim artykuły o metodach i standardach kształcenia użytkowników o różnym poziomie kompetencji informacyjnych, realizowanych w różnych bibliotekach, począwszy od szkolnych, poprzez publiczne, branżowe po akademickie. Interesują nas też rozwiązania zagraniczne. A może taka edukacja w tzw. społeczeństwie informacyjnym nie jest już potrzebna? Jeszcze do końca tygodnia czekamy na Państwa opinie w tej sprawie i propozycje artykułów, które chcieliby Państwo u nas zamieścić. Można je przysyłać na adres Redakcji EBIBu albo bezpośrednio do redaktorów prowadzących: marzena.marcinek@nowyebib.info lub iwona.sojkowska@nowyebib.info. Z pozdrowieniami, Marzena Marcinek, redaktor EBIB Źródło: Marzena Marcinek, lista dystrybucyjna, Lista INFOBIBL infobib-l@man.torun.pl, data dostępu Rewolucja okładkowa Polska książka wygląda coraz lepiej, choć wydawcy na co dzień wciąż wierzą, że na okładce powinno być duże, kolorowe zdjęcie, a brąz na obwolucie odstraszy czytelnika. Latem 2010 w USA w pociągach, autobusach, samolotach ludzie trzymali na kolanach tę samą książkę - żółta okładka, z deseniem nawiązującym do tatuażu i prostymi literami. To Girl with the dragon tatoo Stiega Larssona, znana u nas jako Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet. Design na pierwszy rzut oka nie pasował do kryminału, ale być może na tym polegała jego siła. Okładka zwróciła nie tylko moją uwagę. W lipcu zeszłego roku w Wall Street Journal ukazał się artykuł o jej autorze. Peter Mendelsund, projektant od ośmiu lat zatrudniony w wydawnictwie Knopf, zaprojektował 50 wersji, zanim została przyjęta ta ostateczna. Cała informacja dostępna tutaj >>>: sz=x#ixzz1d6wekv7u, data dostępu Od redaktora Zajrzyj koniecznie na stronę internetową naszej Sekcji: którą redaguje Krzysztof Kolba z Biblioteki Wyższej Szkoły Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu. Prośba o wzajemność... Będę wdzięczny niezmiernie za aktywne redagowanie naszego elektronicznego informatora, czyli o nadsyłanie informacji: o o planowanych konferencjach i seminariach naukowych (wraz z adresem strony internetowej); o o spotkaniach metodycznych i warsztatowych; o o nowościach wydawniczych (będę wdzięczny za elektroniczną wersje okładki oraz spisu treści), o sposobie ich bezpłatnego pozyskania lub o warunkach zakupu; o o zakończonych badaniach naukowych, w tym o zakończonych przewodach doktorskich; o o innych faktach, które można zamieścić w kronice dokumentującej działalność naukowobadawczą bibliotek niepaństwowych szkół wyższych. Zapewniam rozpowszechnienie informacji w formie niniejszego informatora Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich ISBNik. Serdecznie dziękuję i pozdrawiam Wojciech Rozwadowski 12

13 Adres redakcji ISBNika. Redaktor: Wojciech Rozwadowski. Biblioteka Wyższej Szkoły Organizacji Turystyki i Hotelarstwa, ul. 17 Stycznia 32, Warszawa, tel , fax , , . biblioteka@gromada.pl * w.rozwadowski@gromada.pl * wojciech.rozwadowski@gmail.com. Stale współpracują: Stefan Kubów (Biblioteka Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu); Ryszard Turkiewicz emerytowany starszy kustosz z Wrocławia; Henryk Hollender (Biblioteka Wyższej szkoły Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego), Barbara Zieleniecka (Biblioteka Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu). Redaktor ISBNika informatora Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich dokłada wszelkich starań, aby nie rozsyłać niechcianej poczty. Uprzejmie informujemy, iż Państwa adres został pozyskany bezpośrednio z Państwa strony internetowej lub z oficjalnych i ogólnie dostępnych baz danych i w związku z tym, w myśl art.10 par.2 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku, o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U ) niniejszy nie stanowi przesyłki mającej znamiona spamu. Jeżeli jednak nie życzycie sobie Państwo dalszych informacji na temat naszej oferty prosimy o odpowiedź z NIE w tytule. 13