I edycja konkursu Tradycyjna Choinka. Żywieckie Gody. U Żywczaków w Krakowie. Wieczór Seniora w Gilowicach

Transkrypt

1 D W U T Y G O D N I K S P O Ł E C Z N O K U L T U R A L N Y ~1~ ISSN Nr indeksu drukarnia@tenit.com.pl Wychodzi 1 i 15 każdego miesiąca Rok XIX Nr 4 (443) 15 II 2017 r. Cena 2 zł (w tym 8% VAT) I edycja konkursu Tradycyjna Choinka Żywieckie Gody U Żywczaków w Krakowie Wieczór Seniora w Gilowicach

2 ~ 2 ~ Nr 4 (443) KAPELAN RODEM Z KOSZARAWY (cz. 1) Na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto znajduje się 1090 mogił żołnierskich, w tym dwie kapłańskie. Zostali tam pochowani ks. mjr Stanisław Targosz z Krakowa i ks. kpt. Stefan Gąsiorek z Koszarawy. O pierwszym była mowa w NSiK (nr 16/2014 s ), teraz kolej na kapelana pochodzącego z Żywiecczyzny. Grób ks. kpt. Stefana Gąsiorka w Loreto Ks. Stefan (Szczepan) Gąsiorek, syn rolników Jana i Marianny z d. Byrtek urodził się 21 kwietnia 1894 roku w Koszarawie, nr domu 263. Został ochrzczony nazajutrz w miejscowym kościele parafialnym pw. św. Karola Boromeusza przez ks. proboszcza Michała Grudzińskiego ( ). Rodzicami chrzestnymi zostali Wojciech Lach i Rozalia żona Jakuba Byrtka. Jego ojciec był synem Jana i Reginy z d. Targosz. Naukę w zakresie szkoły średniej pobierał najpierw w Bielsku, następnie w Gimnazjum im. Marcina Wadowity w Wadowicach, gdzie w 1913 roku złożył egzamin dojrzałości. W następnym roku po maturze, jako dziewiętnastolatek poszedł z Józefem W 2. Korpusie gen. Władysława Andersa Piłsudskim bić się o Polskę. Od sierpnia 1914 roku był artylerzystą w brygadzie karpackiej. Walczył m.in. w błotach wołyńskich, a następnie został przymusowo wcielony do armii austriackiej we Włoszech. W 1918 roku był przez Austriaków internowany do obozu karnego w Marmarosz Siget na Węgrzech. Pod koniec wojny wstąpił do krakowskiego seminarium studiując filozofię i teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego ( ). Po ukończeniu trzeciego roku studiów przeniósł się do seminarium duchownego archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego i tam w 1922 roku został wyświęcony na kapłana. Po święceniach pracował w Zaleszczykach (dek. jazłowiecki) jako wikariusz i katecheta, a od 1926 roku był proboszczem w parafii Połowce, także w dekanacie jazłowieckim. W 1927 roku mianowano go administratorem parafii Michalcze koło Horodenki, a od 1938 roku katechetą w szkole ludowej w parafii Nadwórna W łagrze na Syberii w dekanacie stanisławowskim. 4 listopada 1939 roku aresztowało go NKWD, a 17 listopada skazano na osiem lat łagru. Przebywał w obozach Sorokłag i Obozierskoja nad Morzem Białym, a także w Onienłagu w obłasti archangielskiej. Po układzie Sikorski Majski w 1941 roku dostał się do Wojska Polskiego i od 5 października został kapelanem 5. Baonu Sanitarnego. Razem z armią gen. Władysława Andersa opuścił Związek Sowiecki. Na Bliskim Wschodzie od 1943 roku był na etacie kapelana 5. Sanitarnego Ośrodka Ewakuacyjnego [SOE]. Razem z 2. Korpusem Polskim brał udział w całej kampanii włoskiej (od rzeki Sangro aż do Bolonii). Podczas bitwy o Monte Cassino biskup Józef Gawlina na własną prośbę otrzymał przydział do SOE, aby wspomagać pełniącego tam służbę ks. Stefana Gąsiorka. Już po zakończeniu działań wojennych, 11 września 1945 roku wracając sanitarką od ks. dziekana 2. Korpusu Polskiego płk. Włodzimierza Cieńskiego, zginął w wypadku samochodowym. Nazajutrz odbył się pogrzeb i pochówek w parafii pw. św. Marcina w Fermo (prowincja Ascoli Piceno, region Macerata). Kiedy urządzono Polski Cmentarz Wojenny ekshumowano go i zimą 1946 roku przeniesiono do Loreto. Spoczywa w grobie nr VI-G-11. Okoliczności śmierci i opis ceremonii pogrzebowej przekazał w lutym 1946 roku do Dziennika Chicagoskiego jego przyjaciel chorąży Franciszek Stochla. Całość została opublikowana w kilku odcinkach łącznie z charakterystyką kapelana. Na wstępie autor wspomina: Miał ks. Stefan tylko jedną wadę, która się nie podobała możnym i wielkim. Tą wadą był jego dumny, twardy góralski kark, który zginał tylko przed Bogiem, Ojczyzną i sprawiedliwością. Nie znał kompromisów. Gdy ujrzał krętactwo i niesprawiedliwość, w razie potrzeby nie tylko przełożonym świeckim, ale i również, choć pokornie, jak na kapłana przystało, niemniej jednak twardo i otwarcie potrafił wygarnąć prawdę nawet ks. biskupowi polowemu. W kolejnym odcinku czytamy: Ksiądz Stefan był świątobliwym kapłanem, żarliwym patriotą i wielkim przyjacielem prostego żołnierza, REDAKCJA: Żywiec, ul. Świętokrzyska 50A, tel./fax , drukarnia@tenit.com.pl Hieronim Woźniak redaktor naczelny, Barbara Fryś-Dzikowska sekretarz redakcji, Mariusz Hujdus, Jan Łuczak, Kazimierz Semik, Danuta Kaczor, Krzysztof Staszkiewicz, Kazimierz Moskal - redaktor prowadzący, Antoni Urbaniec, ks. Andrzej Targosz, Tomasz Terteka członkowie kolegium redakcyjnego, Teresa Harmacka kier. działu reklam, Agnieszka Loranc skład i opracowanie graficzne. REDAKCJA CZYNNA: czwartek Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca i zastrzega sobie prawo w razie ich wykorzystywania do dokonywania skrótów oraz zmian tytułów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Nad Sołą i Koszarawą zrzeszona jest w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej (PSPL) w Krakowie oraz w Stowarzyszeniu Polskich Mediów (SPM) w Warszawie. WYDAWCA: Drukarnia Akcydensowa Karol Gąsior, Żywiec, ul. Świętokrzyska 50A, tel./fax (33)

3 ~ 3 ~ Nr 4 (443) którego zagrzewał swoimi natchnionymi kazaniami i swoją bezgraniczną wiarą w słuszność naszej sprawy do wytrwania i oporu, do wiary w powrót do wolnej jednemu tylko Bogu podległej Polski. Był ukochany przez prostych żołnierzy, bo nie tylko jako kapelan potrafił na kazaniu zgromić, wytknąć błędy, ale byłby skoczył z pięściami do oczu nawet generałowi, gdyby widział krzywdę żołnierza. Umiał nie tylko jako ksiądz kazać się modlić, spowiadać itp., ale przy okazji umiał z żołnierzem łyknąć kieliszek wina, huknąć wesołą żołnierską piosnkę, a wszystko z myślą, by tego żołnierza w wierze, moralności i miłości Ojczyzny i tego, co polskie umocnić. Serdecznie zachęcam mieszkańców Żywiecczyzny, aby będąc w Loreto nawiedzili Polski Cmentarz Wojenny i zatrzymali się na krótką modlitwę przy grobach obu kapelanów, których w drodze do Polski przygarnęła ziemia włoska. Ks. Andrzej Targosz Zjazd rodzinny w Hucisku W Katowicach uczcili pamięć pomordowanych mieszkańców Żywiecczyzny W środę w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach-Brynowie, delegacja Gminy Lipowa z wójtem Janem Górą uczciła pamięć ks. Ferdynanda Sznajdrowicza i 36 mieszkańców Gminy Lipowa w 77. rocznicę rozstrzelania ich przez hitlerowskiego okupanta. Została odprawiona msza i złożono kwiaty. Właśnie tam znajduje się tablica pamiątkowa, na której umieszczone są nazwiska naszych pomordowanych mieszkańców Gminy Lipowa. W projekcie trwającego w Gminie Lipowa nazewnictwa ulic jest zamiar nazwania głównej ulicy w Lipowej imieniem ks. Sznajdrowicza W grudniu 1939 r. w okolicznościach dotychczas niezupełnie wyjaśnionych gestapo dowiedziało się o broni ukrytej przez mieszkańców Lipowej i wszczęto w tej sprawie śledztwo. W przeddzień świąt Bożego Narodzenia przeprowadzono pierwsze aresztowania, zatrzymując 7 osób. W dniu 29 grudnia ujęto 9 osób, a 2 stycznia 1940 r. 6 osób. Śledztwo zataczało coraz to szersze kręgi i aresztowania nie ustawały. W dniu 10 stycznia w lochach gestapo w Żywcu znalazło się już 40 osób, a wśród nich proboszcz z Lipowej ks. Ferdynand Sznajdrowicz, który dał się poznać z nieustępliwego stanowiska wobec okupanta, odważnych kazań oraz niesienia wsparcia parafianom w tych ciężkich chwilach. Wszyscy aresztowani poddani zostali przez żywieckie gestapo torturom. Jednakże nikt z przesłuchiwanych nie ujawnił istnienia tajnej organizacji i gestapowcy nigdy nie wpadli na jej ślad, lecz sam fakt ukrywania broni uzyskanej od polskich jednostek wycofujących się podczas kampanii wrześniowej stawiał wszystkich w bardzo trudnej sytuacji. W połowie stycznia przewieziono zatrzymanych do gestapo w Katowicach, a 17 stycznia postawiono ich przed sądem policyjnym, który trzech z nich wyłączył i przekazał do dalszego śledztwa, a wszystkich pozostałych, wraz z ks. Sznajdrowiczem, skazał na karę śmierci. Procedura trwała krótko i w tym samym dniu została zakończona. Po wyroku skazani spędzili noc w więzieniu w Katowicach przy ulicy Mikołowskiej, a już następnego dnia rano 18 stycznia 1940 r. po strasznych torturach ksiądz Sznajdrowicz wraz z 36 parafianami został rozstrzelany przy cegielni GRÜNFELD'a w Katowicach. Ks. Sznajdrowicz, gorliwy patriota, obdarzony wielkim hartem ducha, starał się ratować parafian i brał całą winę na siebie. Jego postawa zmusza nas do wyrażania się o Nim z dużym szacunkiem. Zasługuje On na miano bohatera. Szymon Wróbel SPOTKANIE Spotkała się kiedyś młodość ze starością Jedna patrzy ze smutkiem a druga z zazdrością. Gdybym taka była w ziemi bym się skryła, bo bym się żylaków i zmarszczek wstydziła. Kącik Literacki Starość pomyślała: Gdybym młoda była to bym taka głupia na świecie nie żyła Dbałabym o siebie zdrowia szanowała wtedy bym urodę dłużej zachowała. b. nauczycielka - Maria Żuławska wybrała: BD

4 ~4~ I edycja konkursu TRADYCYJNA CHOINKA Mały miś w świecie wielkiej literatury Nr 4 (443)

5 ~ 5 ~ Nr 4 (443) I edycja konkursu TRADYCYJNA CHOINKA Współorganizatorami konkursu Tradycyjna choinka było Muzeum Miejskie w Żywcu, Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej i Nadleśnictwo w Jeleśni. W podsumowaniu konkursu i uroczystym wręczeniu dyplomów uczestnikom 30 stycznia 2017 r. uczestniczyli przedstawiciele władz miasta, organizatorzy, dzieci, młodzież i nauczyciele. Sala wystawowa TMZŻ była wystrojona 12 choinkami, z licznymi tradycyjnymi ozdobami. Konkurs skierowany został do żywieckich placówek oświatowych celem zapoznania dzieci i podtrzymania ozdobniczych, żywieckich tradycji. Na świerkach przekazanych przez Nadleśnictwo Jeleśnia zawieszone były kolorowe, błyszczące ozdoby znane mieszkańcom Żywca z dzieciństwa jak: jeżyki, łańcuchy ze słomki, kolorowego papieru, pawie oczka... Były też innowacyjne ozdoby, ale pozostały bez punktacji, gdyż wg regulaminu, w kryteriach oceny, na pierwszym miejscu pod uwagę była brana zgodność ozdób z tradycją w zakresie form i surowców. Pieczę nad poprawnością sprawował zespół: Barbara Rosiek i Weronika Kasperek z Muzeum, Zofia Pawełek, Małgorzata Terteka - inicjatorka I edycji konkursu. - Zainspirowała mnie Jasna Góra w Częstochowie. Paulini we współpracy z radiem Jasna Góra organizują konkursy Choinki. Zawsze podziwiałam te piękne, ustrojone drzewka i miałam takie marzenie, aby Żywiecka Szkoła Folkloru działająca w Żywcu przy MCK mogła ubrać taką choinkę na Jasnej Górze. Byłaby to promocja naszego miasta, naszej tradycji. Nie mogliśmy przystąpić do tego konkursu, ponieważ Żywiec nie leży w granicach ich Diecezji. I stąd narodził się u mnie pomysł ukazania tej bogatej, pięknej w tradycje bożonarodzeniowe ziemi żywieckiej - wyznaje pomysłodawczyni Małgorzata Terteka. Wiceburmistrz Marek Czul pogratulował nagrodzonym: Cieszę się z tego konkursu, bo dzięki temu dzieci poznały obrzędy i tradycje świąteczne, utrwaliły sobie i mogły wykorzystać swoje umiejętności i zdolności plastyczne. Prezes TMZŻ Grzegorz Szafrański, ściśle współpracujący z Żywiecką Szkołą Folkloru podzielił się wspomnieniami z lat dzieciństwa, radością z ubierania choinki w samodzielnie wykonywane ozdoby. Również poinformował, że dzieci będące na Żywiecczyźnie na zimowych feriach grupami odwiedzały wystawę świątecznych choinek w TMZŻ, nie kryjąc podziwu i zdziwienia, że w Żywcu robi się takie misterne ozdoby. I będzie się jeszcze wiele działo, co zapowiedział prezes. W miesiącu grudniu 2017 r. zainicjowane będą kolejne konkursy dające pole popisu dla talentu, precyzji i pomysłowości, a mianowicie: I krok do konkursu - szopek i konkursu gwiazdy. I trudno pomysłowi nie przyklaskać, jak to mówią górale. Młodzież, dzieci będą tworzyć, i zwiedzać wystawy w sali widowiskowej TMZŻ, a o to przecież chodzi. Czym skorupka za młodu nasiąknie... Zdobywcami nagród w I edycji Tradycyjna Choinka zostały żywieckie placówki: PRZEDSZKOLA - I miejsce: Niepubliczne Przedszkole Akademia Malucha pod kier. Barbary Przeworczyk II m. P-le nr 9 - Urszula Kukla i Paulina Piątkowska SZKOŁY PODSTAWOWE - kategoria 1-3 I m. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 - Honorata Pyclik II m. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 - Magdalena Suchanek SZKOŁY PODSTAWOWE kategoria 4-6 I m. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 - Joanna Góra II m. Szkoła Podstawowa nr 3 - Barbara Stasica Pamiątkowe dyplomy zostały wręczone, zdjęcia pamiątkowe z włodarzami i organizatorami wykonane. Słodkim akcentem zakończono I edycję Tradycyjna choinka. Są plany, aby tę żywiecką choinkę w II edycji wyeksponować w miejscu ogólnie dostępnym dla mieszkańców i turystów zwiedzających Żywiecczyznę. A może konkatedra, muzeum?... Tekst i foto: B. Fryś-Dzikowska Mały miś w świecie wielkiej literatury Dwa żywieckie przedszkola Przedszkole nr 8 im. Krystyny Habsburg oraz Przedszkole nr 11 im rodziny Komorowskich rozpoczęły w gminie Żywiec ogólnopolską akcję promującą czytelnictwo wśród najmłodszych pt. Mały miś w świecie wielkiej literatury. Autorką jest pani Aneta Konefał, a modyfikacją projektu jest przedsięwzięcie Gminy czytają małym misiom, w którym bierze udział ponad 70 gmin z całego kraju. Głównym patronem medialnym jest ogólnopolskie czasopismo Przedszkolne ABC oraz 30 innych mediów, w tym: regionalne stacje telewizyjne, radiowe, gazety oraz portale internetowe. Honorowy patronat nad projektem objął również Burmistrz Miasta Żywca Antoni Szlagor. W dniu r. w literacką podróż po Gminie Żywiec wyruszyło 17 misiów z żywieckich przedszkoli oraz żłobka. Jest to pierwszy projekt na terenie miasta, do którego zostały zaproszone zarówno przedszkola publiczne, jak i prywatne. Do projektu przystąpiły przedszkola: nr 1, 6, 8, 9, 11, 12, 13, Przedszkole Sióstr Serafitek, Akademia Malucha, Oxford - House, Mały Naukowiec, Akuku oraz Żłobek Miejski. Misie będą wędrować od przedszkola do przedszkola i zachęcać do czytania, a także zaciśniać współpracę między naszymi placówkami. Udział w akcji polega na przekazywaniu pluszowego misia, który podróżując po żywieckich przedszkolach wysłucha pięknych bajek i opowieści, pozna dzieci i wróci do swojego przedszkola bogaty w nowe doświadczenia. Każdy miś wyposażony jest w dzienniczek, w którym nauczyciel wpisuje tytuł czytanej misiowi bajki, wkleja zdjęcie swojej grupy oraz dedykację na pamiątkę, dzieci odbijają również swoje paluszki umaczane w farbce oraz wpisują samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela swoje imiona. Po kilku dniach miś wędruje do następnego przedszkola. Dzięki dziennikowi z podróży dzieci dowiedzą się, jakie miejsca odwiedził miś i jakich bajek lub opowiadań słuchał. Partnerem Przedszkola nr 8 i 11 została Biblioteka Pedagogiczna w Żywcu, która jest współoorganizatorem warsztatów czytelniczych dla nauczycieli. Uroczysty finał Projektu w naszej gminie planowany jest na poczatek kwietnia, kiedy zostanie podsumowany międzyprzedszkolny konkurs literacko-plastyczny Mały Miś z miasta Żywca bohaterem bajki przedszkolaki piszą książkę. Mamy nadzieję, że udział w projekcie sprawi tak przedszkolakom, jak i nauczycielom wiele radości, zabawy i dostarczy ciekawych przeżyć. Wszystkim dzieciom oraz misiom życzymy wspaniałych literackich przygód! Danuta Błachut Magdalena Furtak

6 ~ 6 ~ Nr 4 (443) PROSTO Z MOSTU felieton 404 Czy tak być powinno? Po opublikowaniu ostatniego felietonu otrzymałem dwa listy i to dwa różne listy. Ten pierwszy rozszerza jeszcze temat związany z tzw. wolnymi mediami. Wskazano mi wiele przykładów na uzależnienie prasy radia i telewizji od swoich mocodawców. I tutaj przyznaję autorowi listu, panu Leszkowi rację, że zasada kto płaci, ten żąda. I to się zgadza jeśli chodzi np. o telewizję komercyjną. Chcesz oglądać np. Superstację, Republikę czy Polsat News to płać. Ale zupełnie inna sprawa jest z telewizją publiczną. Jako abonamentowiec mam prawo oczekiwać rzetelnych informacji, a zdaniem milionów odbiorców te informacje wcale nie są prawdziwe, a są tubą propagandową rządu. I to mi się nie podoba. I to tyle w sprawie pierwszego listu. Ale ten drugi list już jest inny. Autorką jego jest kobieta, kobieta dojrzała, która jak twierdzi - od lat czyta moje felietony i z treścią jednych się zgadza, a z wieloma nie. Oczywiście ma do tego prawo. Pozwolę sobie na zacytowanie niektórych fragmentów tego obszernego listu, gdyż całość zajęłaby nam prawie połowę numeru. Cytuję: Szanowny Panie Kazimierzu! Pozwoliłam sobie na napisanie tego listu do Pana, gdyż widzę ostatnią deskę ratunku, aby podjął Pan następujący temat na łamach Waszej Gazety. Chodzi mi mianowicie o to, że nasze miasto zaczyna być coraz bardziej zaniedbane. Nie chodzi mi wcale o nowe inwestycje, imprezy czy wydarzenia kulturalne. Bo tutaj naprawdę zmieniamy oblicze naszego miasta na jego korzyść. Chodzi po prostu o zwykły ład i porządek w mieście. Nie wypowiadam się na temat smogu, bo się na tym nie znam, ale jestem wyrazicielem większości mieszkańców i przyjezdnych, którzy stan czystości w mieście oceniają bardzo negatywnie. Dalej autorka tego listu nie zostawia suchej nitki na włodarzach miasta, a przede wszystkim na zespołach ludzi odpowiedzialnych za takowy stan. Przypuszczam, że kanwą do napisania tego listu jest stan naszych ulic, dróg i chodników, których przyczyną były niespodziewane opady śniegu i trochę obniżona temperatura. Droga Pani Elżbieto (bo tak na imię ma autorka tego listu), sprawy porządku w mieście, szczególnie w ostatnim okresie, nie są mi nowe. W trakcie różnych spotkań wiele się na ten temat mówi. Przypuszczam, że i włodarzom miasta temat ten na pewno spędza sen z oczu. Ale próbujmy do tematu podejść racjonalnie. Problemy porządku i czystości miasta nie są dla mnie nowością, gdyż w latach 80. z racji pełnionego stanowiska w Urzędzie Miejskim zajmowałem się tym zawodowo. Ale na miłość boską, parę centymetrów śniegu i parę stopni mrozu doprowadziło do paraliżu ruchu pieszego w mieście. Trzeba było słyszeć przekleństwa pieszych, którzy nie korzystając ze środków komunikacji osobowej, musieli się przemieszczać ulicami. I to nie ulicami bocznymi, ale głównymi. Pani Elżbieta pisze bardzo sarkastycznie, że prawdą jest, że dotychczas nie stać nas było na budowę lodowiska z prawdziwego zdarzenia, a tu przyroda w symbiozie z niedołęstwem odpowiedzialnych za utrzymanie porządku na drogach i chodnikach sprawiło, że mamy faktycznie ogólnomiejskie lodowisko. Ale takie wrażenie można było w tych dniach odczuwać. To, że drogi przejazdowe zostały odśnieżone, o niczym jeszcze nie świadczy. Osobiście słyszałem te przekleństwa pod adresem władzy, ze strony właścicieli posesji przy głównych ulicach, którzy wstali wcześnie rano, aby odśnieżyć chodniki, a właściciele firm, które wygrały przetargi na odśnieżanie zaspali, odśnieżając zbyt późno drogi i ulice, i tym zepchniętym śniegiem chodniki im zasypywali. Nie sztuką jest przejechać pługiem w jedną i drugą stronę, wywalić śnieg na chodnik i wziąć za robotę pieniądze. Kto, do jasnej cholery, ma pozbierać ten śnieg i wysypać go do rzek czy jeziora? Proszę spojrzeć na te brudne muldy, które leżą na skrajach jezdni, a przede wszystkim zalegają na chodnikach. Najgorsze jest to, że nikt za ten stan nie odpowiada. Jedni tłumaczą to tym, że drogi w mieście są własnością aż 5 zarządców, bo są drogi: osiedlowe, miejskie, powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Każda ma innego właściciela. Ale co to obchodzi mieszkańca miasta, który regularnie płaci podatki i oczekuje od władzy należytego porządku? Nie dosyć, że mu nie wiem na jakiej podstawie przypisano do odśnieżania chodnik na długości swojej posesji, to jeszcze mu go zaśnieżają. Wydawało mi się, że wraz z nową ustawą śmieciową, sytuacja w zakresie czystości gmin i miast się poprawi, a tu okazało się, że niestety jedynym efektem tej nowelizacji było podniesienie opłat za te usługi. Po części uporano się z segregacją śmieci, zwiększono ilość koszy wzdłuż ulic, ale przyznam się, że od dobrych paru lat nie widziałem na mieście maszyny czyszczącej jezdnie (o chodnikowej nie mówiąc), jak również nie widziałem polewaczki. Przed transformacją ustrojową była firma, która nazywała się MPGK (Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej), a w ramach niej był Zakład Oczyszczania Miasta. I wszystko działało. Nie było Spółek, nie było Rad Nadzorczych, był organ założycielski, czyli Naczelnik Miasta. I to wszystko hulało. Było dużo więcej śniegu (pamiętam spadł nawet w przeddzień 1 Maja, ale został błyskawicznie uprzątnięty), zimy były dłuższe i sroższe, ale takiego bałaganu nie było. Wracam jeszcze (jak pijany do płotu) do zadań Straży Miejskiej. Nie mnie oceniać czy ona jest potrzebna czy nie, ale jej po prostu nie ma. Próbowano mi wytłumaczyć, że nie da się sprzątać śniegu z poboczy, gdyż zastawiają je samochody. A gdyby tak (wzorem innych krajów) ustalić, że w okresie wzmożonych opadów śniegu parkujemy na przemian, raz na prawej, raz na lewej stronie. Ot, i cała filozofia. Zadaję sobie pytanie, gdzie była Straż Miejska, gdy wzdłuż posesji, których właścicielami są bogaci przedsiębiorcy odśnieżanie chodników w ogóle nie istniało (przykład ul. Ks. Pr. St. Słonki był aż nadto widoczny). I dopiero interwencja przechodniów (m.in. moja) spowodowała, że zabrali się do roboty. Myślę, że kompetentne osoby wyciągną z tej sytuacji właściwe wnioski. I sprawa druga, nagłaśniana obecnie we wszystkich rodzajach środków masowego przekazu. To sprawa smogu, czyli nadmiernego stężenia pyłu w atmosferze. Tutaj zaczynamy odkrywać Amerykę. Przecież ten problem istnieje już od dawna i to nie tylko w Polsce. Nie bardzo wiem skąd się akurat Żywiec znalazł na czele najbardziej zapylonych miast, skoro jak mi wiadomo palmę pierwszeństwa ma Rybnik czy Kraków. Ale dobrze się stało, że problem ujrzał światło dzienne, gdyż jest to okazja do podjęcia określonych działań nie na szczeblu miasta czy gminy, ale na szczeblu centralnym. A swoją drogą, trzeba sobie zadać pytanie: czy my sami nie jesteśmy temu winni? Chodząc po mieście widzę czarne dymy z kominów niektórych domów. Powie ktoś, wymądrza się, bo chyba ma pieniądze. Nie. Tutaj pomoc państwa dla właścicieli węglowych palenisk musi być zdecydowana. Powinno zabronić się sprzedaży dla odbiorców indywidualnych, czyli tych, którzy nie mają filtrów kominowych, sprzedaży mułu i miału, ale równocześnie obniżyć cenę wysokokalorycznego węgla. Przecież podobno Polska węglem stoi, a ceny tego surowca są u nas najdroższe. Jak to jest, że nam nie opłaca się wydobywać węgla w niektórych kopalniach, a obcokrajowcom się opłaca. Proste. Mniej urzędników, mniej organizacji związkowych, mniej przywilejów, mniej bonzów związkowych z wysokimi apanażami, a więcej roboty. Jest to na pewno jedna z przeszkód w realizacji ogromnego przedsięwzięcia, jakim jest stan zapylenia czyli stan zagrożenia zdrowia i życia. Kazimierz Semik

7 ~ 7 ~ Nr 4 (443) Tropem Beskidzkich Nemrodów Jak Stanisław Weber z Brigitte Bardot korespondował 1/ Stanisław Weber był pasjonatem i wybitnym znawcą łowiectwa. Szczególne zainteresowanie okazywał zwierzynie płowej. Mówiono, że ruja i rykowisko trzymały go w lesie niczym magnes. W poszukiwaniu myśliwskiej przygody polował w Alpach Austriackich na kozice, a w Norwegii i Finlandii na łosie i renifery. Na Żywiecczyźnie znał doskonale prawie wszystkie łowiska. Znali go myśliwi z Koła Łowieckiego Puchacz w Kamesznicy, z Kniei w Zawoi, Skalniaku w Juszczynie. O jego myśliwskich przygodach krążyły legendy. St. Kudzia wspomina, że Weber przy ich psie Tropie strzelił niejedną sztukę zwierzyny. Weber nie tylko polował. Bardzo aktywnie angażował się w działalność Polskiego Związku Łowieckiego. Na pierwszym posiedzeniu Wojewódzkiej Rady Łowieckiej w Bielsku-Białej w 1976 r. wybrany został przewodniczącym komisji wyceny trofeów i pełnił tą funkcję przez wiele lat, zyskując sobie opinię surowego, wymagającego jurora. Był również wykładowcą na kursach dla kandydatów do PZŁ oraz dla selekcjonerów. We wspomnieniach innego wybitnego myśliwego Czesława Stanika jawi się jako człowiek o ogromnym doświadczeniu łowieckim sięgającym jeszcze czasów międzywojennych. Kiedy zaczynały się gody zwierzyny płowej: ruja czy rykowisko, nierzadko nie przesypiał nocy, krążąc od łowiska do łowiska. Miał ogromny zasób wiedzy. Był myśliwym o znanych walorach etyczno-moralnych, przestrzegającym zasad etyki łowieckiej, które to cechy wpajał nowo wstępującym myśliwym. Często chwytał za pióro i pisywał artykuły do gazet oraz specjalistycznych czasopism, na tematy związane z ochroną przyrody, gospodarką leśną, hodowlą i warunkami bytowania zwierzyny żyjącej w stanie dzikim. Kiedy sprawa ochrony wilków nabrała rozgłosu dzięki zaangażowaniu się w nią Brigitte Bardot i jej apelowi, jaki ta słynna aktorka wystosowała w 1995 r. do prezydenta Wałęsy, aby on drogą ustawy całkowicie zakazał odstrzału wilków w Polsce, Stanisław Weber zaczął występować w obronie zwierzyny płowej, będącej głównym składnikiem pokarmowym tych drapieżników. W lipcu 1995 r. wystosował za pośrednictwem Konsulatu Republiki Francji w Krakowie pismo do Brigitte Bardot, w którym pisał m.in.: W związku z apelem Pani, przesłanym na ręce naszego Prezydenta Lecha Wałęsy, zapraszam Panią do przyjazdu do Polski, oferując Jej bezpłatny 7-dniowy pobyt w naszym domu w Kościelisku koło Zakopanego u podnóża Tatr. Celem pobytu ma być ukazanie Pani w lasach naszego Tatrzańskiego Parku Narodowego i w lasach Beskidu Żywieckiego wielce szkodliwej działalności nadmiernej ilości wilków i tępienia przez nie, na pokrycie zapotrzebowania karmowego, zastraszającej ilości saren oraz młodych i starych jeleni. Jeżeli jest Pani osobą tak czułą na los dzikich zwierząt i okazuje tak wiele litości dla kilkudziesięciu wilków, to niewątpliwie zechce Pani osobiście przekonać się o ich rabuśniczej działalności i równocześnie zechce zlitować się nad losem setek tysięcy zarżniętych na pokarm przez wilki, w naszych lasach saren i jeleni... Na odpowiedź Stanisław Weber czekał ponad rok, ale jak poinformował Dziennik Zachodni 2/ - odpowiedź nadeszła. B. Bardot napisała: Dziękuję Panu niezmiernie za bardzo piękną książkę o wilkach i za miłe zaproszenie. W liście mówił Pan o szkodach spowodowanych przez wilki wśród dzikiej zwierzyny. Czy Pan jako myśliwy nie przyczynia się także do tego? Robi Pan to dla przyjemności, wilki zaś muszą po prostu przeżyć. I dalej: Kocham wszystkie zwierzęta, szanuję prawa natury natomiast nienawidzę myśliwych! Mówimy różnymi językami, mimo iż Pana francuski jest doskonały mówię tu o języku serca. W zakończeniu listu B. Bardot postawiła kropkę nad i pisząc: Bardzo mi przykro, ale muszę powiedzieć wprost: nigdy nie przyjmę zaproszenia myśliwego. Wolę zaproszenie wilka. S. Weber był jednak nieustępliwy i kolejną korespondencją próbował sprowokować B. Bardot do przyjazdu do Polski. Pisał w niej: Pani apel do prezydenta Polski i odmowa przyjazdu do Zakopanego świadczą o szukaniu taniej popularności, niestety, wśród ludzi, którzy nie mają najmniejszego pojęcia o zasadach właściwej gospodarki łowieckiej. Samo kochanie zwierząt nie wystarcza do podejmowania decyzji. Na koniec jeszcze raz zapraszał aktorkę do Polski, tym razem w imieniu polskich wilków. Z zaproszenia jednak nic nie wyszło. W cytowanym Dzienniku Zachodnim zachowała się jego rozmowa z red. Jackiem Derkiem odbyta 18 lat temu, nosząca tytuł Milczenie Wilków, której wyjątki warto przypomnieć. Zaczyna się od słów: Grasują na Podbeskidziu i poczynają sobie nie gorzej niż w Bieszczadach twierdzi Stanisław Weber z Żywca, który poluje w tych stronach już od 60 lat. W Rajczy po zimie znaleziono 40 szkieletów jeleni ogryzionych do cna przez watahę. Zwierzyna topi się w śniegu i nie ma szans ucieczki. Niestety minister leśnictwa nie zna beskidzkich lasów i jest głuchy na nasze prośby o odstrzał wilków. (...) Według szacunków w bielskim żyje około 20 wilków. Myśliwi twierdzą, że urzędnicy tworzący prawo nie nadążają za waderami, które wiosną mają nawet do kilkunastu młodych. Czy ktoś zdaje sobie sprawę ile one potrafią zjeść? zastanawia się Weber. I odpowiada Aby się wyżywić muszą pożreć trzy tysiące saren rocznie, licząc tylko, że co drugi dzień każdy z wilków zje cztery kilogramy mięsa. (...) - Wilki dotarły już nawet do Austrii twierdzi Weber - można je spotkać w lasach przy trasie z Wiednia do Grazu. Nie ma już chyba instytucji w Polsce, której nie poskarżyłby się myśliwy z Żywca. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Wojewódzkie Rady Łowieckie w Bielsku- -Białej i Nowym Sączu, regionalne dyrekcje lasów państwowych w Katowicach i Krakowie zmagania myśliwego przypominają walkę z wiatrakami. - Nie chcemy wytępienia wilków twierdzi Weber chodzi nam o selekcję i planowy odstrzał, gdyż nikt dziś nie panuje nad szybko rozprzestrzeniającymi się watahami. Weber postulował, aby w bielskim i nowosądeckim myśliwi mogli w kontrolowany sposób strzelać do wilków i żądał rewizji stanowiska urzędników. Stanisław Weber dawno już nie żyje, ale podnoszone przez niego problemy pozostały. 1/ Opowiadanie to jest jednym z przygotowanej do druku książki przez Franciszka Strzałkę i Antoniego Urbańca traktującej o myśliwych i powszechnym ludowym łowiectwie na Podbeskidziu, z okazji zbliżającego się stulecia Polskiego Związku Łowieckiego. 2/ Dziennik Zachodni nr. 114 z dnia maja 97 r. Antoni Urbaniec

8 ~ 8 ~ Nr 4 (443) SPOTKANIE OPŁATKOWE w MILÓWCE 23 stycznia Wójt Gminy Milówka i Gminny Ośrodek Kultury w Milówce zorganizowali spotkanie opłatkowe w sali GOK-u. W spotkaniu uczestniczyły władze gminy na czele z Robertem Piętką i Krzysztofem Kamińskim oraz Dyrektor GOK-u Andrzej Maciejowski z pracownikami. Zaproszeni goście z całej gminy to ci, którzy w ciągu ub. roku pracowali społecznie na jej rzecz w różny sposób, przygotowując imprezy, np. Dni Milówki i wiele innych. Wśród zaproszonych gości byli też sponsorzy, którzy w sposób finansowy lub inny wspomagali GOK. Wydatki tej instytucji nie są w stanie pokryć wszystkich imprez. Wójt i Dyrektor GOK-u wszystkim serdecznie dziękowali, bo bez nich nie można by było przeprowadzić wielu imprez. Kazimierz Moskal 29 stycznia obok Amfiteatru w Węgierskiej Górce odbyły się VII Zawody Furmanów. Impreza promuje konia użytkowego, który w górskich warunkach jest niezbędny oraz zwyczaje górali żywieckich. Trudne warunki rolnicze w górach wymagają od górali ciągłej współpracy z koniem. Celem zawodów jest pokazanie trudnej pracy koni i zanikającego zawodu furmana. Zawody, w których wzięło udział 25 par z Żywiecczyzny, ale także z Czech i Słowacji rozgrywane były w trzech konkurencjach: siła uciągu, dokładność powożenia, siła sprawności. W konkurencji siła uciągu zwyciężyli: I m. Mirosław Subra, Peter Sulava, koń Kuba II m. Paweł Piela, Jacek Śliwa, koń Gniady III m. Vladov Czervieniec, koń Santus VII ZAWODY FURMANÓW Dokładność powożenia: I m. Sławomir Pawlus, Łukasz Tracz, konie - Staszek, Bury II m. Marian Firek, Daniel Kluz, konie - Lord, Bonza III m. Piotr Kubica, Gienek Tlałka, konie - Peputa, Gostello Wszyscy zwycięzcy dostali puchary i nagrody rzeczowe. Organizatorami imprezy byli: Wójt Gminy Węgierska Górka, Nadleśnictwo Węgierska Górka, Ośrodek Promocji Gminy, Agroturystyka Manhattan - Maria i Andrzej Wróbel, Marta i Kacper Czech. Impreza była udana, bo dopisała ładna pogoda, przygrywała kapela góralska Wróble. Można było też posilić się potrawami regionalnymi, kawą, herbatą. Publiczności było bardzo dużo i wszyscy świetnie się bawili. Kazimierz Moskal WIECZÓR WSPOMNIEŃ o ŻYCIU i TWÓRCZOŚCI JÓZEFA SZCZOTKI 16 lutego Gminny Ośrodek Kultury w Milówce zorganizował w Starej Chałupie powyższy wieczór. Na spotkaniu zebrała się część dawnych członków Zespołu Wierchy, sympatycy jego twórczości i dokonań w dziedzinie kultury ludowej wywodzącej się z Beskidów. Wielu wspomnień o Józefie Szczotce dostarczyła Ewa Kojro - bratanica Milówczańskiego Sabały. Dużo wiedzy o Józefie Szczotce dostarczył zaproszony gość Władysław Motyka, mieszkaniec Milówki, który napisał o nim książkę. Autor dzielił się wieloma wspomnieniami i faktami związanymi z życiem i twórczością Józefa Szczotki. Zaprezentował też kilka nagrań jego głosu, które udało się odtworzyć przy pomocy nowoczesnego sprzętu elektronicznego. Spotkanie przebiegało w miłej atmosferze, przy dźwiękach kapeli regionalnej młodych muzyków. Następne spotkanie na ten temat za dwa lata. Kazimierz Moskal ŻYWIECKIE GODY stycznia 2017 r odbył się Dzień Plenerowy Żywieckich Godów w Milówce. Wystąpiło w nich ok. 600 osób z kilkunastu miejscowości Żywiecczyzny. Występy rozpoczęły się konkursem trzaskania z bata, w którym prezentowali się przedstawiciele poszczególnych grup w wieku od 8 lat wzwyż. Następnie wszystkie grupy udały się w kolorowym korowodzie pod Starą Chałupę. W czasie przemarszu liczni widzowie mogli oglądać charakterystyczne postacie kolędników: konie, niedźwiedzie, śmierć i inne występujące w grupie dziadowskiej. Wejście na plac pod Starą Chałupą było trochę utrudnione, bo ochrona kontrolowała wszystkich, tak Dziadów, jak i licznie zgromadzoną publiczność w związku z przyjazdem na imprezę Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Wszystkie grupy obrzędowe prezentowały swój program podlegający ocenie profesjonalnego jury, które wybierało najlepsze grupy na konkurs do Żywca. W międzyczasie dojechał Prezydent Duda, który z podziwem oglądał popisy dziadów noworocznych. Prezydent podkreślił ważność pielęgnowania tradycji i dziękował za nią w swoim wystąpieniu. Stwierdził, że jest to realna polska tradycja wpisana w naszą kulturę. Kolędowanie Dziadów Noworocznych na Żywiecczyźnie jako nasza tradycja została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturalnego. Być może zostanie wpisana na listę europejską. Konkurs Dziadów Noworocznych w Milówce należy uznać za imprezę bardzo udaną dzięki wysiłkowi organizatorów, licznej publiczności i pięknej pogodzie. Kazimierz Moskal

9 ~9~ SPOTKANIE OPŁATKOWE w MILÓWCE VII ZAWODY FURMANÓW ŻYWIECKIE GODY 2017 Nr 4 (443)

10 ~ 10 ~ Nr 4 (443) Redaguje Mariusz Hujdus Żywiec aktywnie walczy ze smogiem Urząd Miejski w Żywcu, Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu oraz Główny Instytut Górnictwa były organizatorem konferencji Wspólnie walczymy o czyste powietrze na Żywiecczyźnie. Konferencja odbyła się 9 lutego. O godzinie na Rynku odbył się pokaz dronów, ze specjalistycznym wyposażeniem do pomiaru zanieczyszczeń powietrza. O godz rozpoczęła się dalsza część konferencji, tym razem w Sali Ratuszowej Urzędu Miejskiego w Żywcu. W jej trakcie omówiono dotychczas podejmowane oraz planowane działania na rzecz poprawy środowiska naturalnego w naszym mieście. Warto zainteresować się tym wydarzeniem. W trakcie spotkania doszło także do podpisania umowy o współpracy pomiędzy Miastem Żywiec a Głównym Instytutem Górnictwa w zakresie współpracy dotyczącej ograniczenia niskiej emisji. Ze smogiem nie uda się wygrać w pojedynkę. Na spotkanie zaprosiliśmy władze powiatu żywieckiego, wójtów gmin Żywiecczyzny oraz osoby i instytucje, które mają realne możliwości wprowadzania zmian mających na celu poprawę jakości środowiska. Chcemy też, by w te działania aktywnie włączyć mieszkańców naszego miasta, którzy są zainteresowani realnymi możliwościami zmian w zakresie ograniczenia niskiej emisji i zwalczania smogu mówi Antoni Szlagor, burmistrz Żywca. W trakcie konferencji zaprezentowano wyświetlacz połączony ze stacją pomiarową, który każdego dnia w trybie rzeczywistym pokazuje realne zanieczyszczenie powietrza oraz indeks jego jakości. Póki co urządzenie takie zamontowane jest na żywieckim Rynku. W niedługim czasie planowany jest montaż takich samych urządzeń we wszystkich dzielnicach miasta. Jubileusz 60-lecia małżeństwa 8 lutego w Urzędzie Miejskim w Żywcu, burmistrz Antoni Szlagor przyjął państwa Annę i Zdzisława Bielów, którzy obchodzą w tym roku jubileusz 60-lecia małżeństwa. Na ich ręce burmistrz złożył kwiaty, upominek oraz list gratulacyjny. W liście gratulacyjnym padło wiele ciepłych słów: Minęło 60 lat od chwili, kiedy połączyliście swój los. Z tej okazji chcę w imieniu Władz Samorządowych Miasta Żywca serdecznie pogratulować dotrzymanego słowa i wytrwania w związku małżeńskim tak długich lat. Z Waszego wspólnego życia wynika niejedna nauka dla tych, którzy wybrali lub też wybiorą wspólnotę małżeńską. W ten piękny Jubileusz pożycia małżeńskiego proszę przyjąć najserdeczniejsze gratulacje i podziękowania za Waszą miłość, przykład godnego życia i tak duży wkład pracy, pełny serdecznych uczuć, w dobre wychowanie Waszego potomstwa ( ). Żywczaków Portret Własny Towarzystwo Naukowe Żywieckie było organizatorem promocji wydawnictwa Żywczaków portret własny autorstwa Doroty Firlej. Spotkanie odbyło się 6 lutego w Auli Domu Katolickiego im. Jana Pawła II w Żywcu. Spotkanie uświetniła Asysta Żywiecka, która zaprezentowała obywatelski strój mieszczański kobiecy i męski. Wydawnictwo było rozdawane bezpłatnie. Publiczność była zachwycona wspaniałym wykładem na temat stroju żywieckiego wygłoszonym przez autorkę publikacji Dorotę Firlej.

11 ~ 11 ~ Nr 4 (443)

12 U ŻYWCZAKÓW W KRAKOWIE Robert Kowalczyk - szef zespołu, ks. Grzegorz Górecki, prezes Grzegorz Szafrański Nowy 2017 rok w Krakowskim Kole TMZŻ rozpoczęto przyjacielskim spotkaniem żywczaków i sympatyków Żywiecczyzny. Licznie przybyłych przywitali prezesi: z Krakowa Adam Turotszy i z Żywca Grzegorz Szafrański wraz ze swoim zastępcą Wojciechem Nowakiem. Opłatki poświęcił proboszcz parafii katedralnej w Żywcu ks. dr Grzegorz Gruszecki w asyście księży doktorów Andrzeja Targosza z redakcji dwutygodnika Nad Sołą i Koszarawą i Stefana Dobrzanowskiego z Krakowa. Przed indywidualnym łamaniem opłatka życzenia ~ 12 ~ Nr 4 (443) Żywiec, ul. Fabryczna 5 tel./fax: do 19 tel. kom silesia@silesia-zywiec.pl SKŁAD BUDOWLANY Jeleśnia, ul. Żywiecka 10 tel./fax: tel. kom złożyli: Krzysztof Greń - Przewodniczący Rady Miasta Żywca, Burmistrz Antoni Szlagor, który przybył tu w towarzystwie Mariusza Hujdusa - rzecznika Ratusza, ks. dr Grzegorz Gruszecki - proboszcz katedry z żywieckiego Rynku, Dyrektor Wydziału Turystyki, Kultury, Sportu i Promocji Powiatu Mirosław Dziergas złożył życzenia od Starosty Żywieckiego Andrzeja Kalaty i Zarządu Powiatu. Przekazano serdeczności od prezydenta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego, który nie mógł osobiście przybyć, gdyż przedłużyła się sesja Rady Miasta, a temat był niezwykle ważny dla Krakowa. Prezydent przekazał wartościową publikację w postaci rozmiarowo i kilogramowo potężnej księgi pt.: >Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa ( )<. W rewanżu prezes Adam Turotszy przekazał Prezydentowi życzenia noworoczne wraz z wydaną Kroniką Krakowskiego Koła TMZŻ, które upowszechnia w Krakowie wartości kulturowe Żywca i Żywiecczyzny. Wśród przybyłych z Żywca życzenia składali: Karol Gąsior - Przewodniczący Komisji Oświaty, Kultury, Sportu i Turystyki, właściciel drukarni i wydawca dwutygodnika Nad Sołą i Koszarawą, Jerzy Kliś wybitny pianista jazzowy i solista o świetnym głosie i dykcji, a równocześnie wiceprezes spółki Beskidy, która dba o czystość miasta oraz dr Zbigniew Tetłak - mieszkaniec żywieckiego Rynku, ekonomista, wykładowca śląskich uczelni ekonomicznych, właściciel kantoru, przewodniczący komisji rewizyjnej TMZŻ, aktywny członek Asysty Żywieckiej. Podczas całej uroczystości przygrywała kapela orawska przygotowana przez dyrektora Orawskiego centrum kultury w Jabłonce - Roberta Kowalczyka (skrzypce), a po połamaniu się opłatkiem i złożeniu życzeń weszli kolędnicy z gwiazdą i turoniem - składali życzenia orawską gwarą. Wszystkich zjednoczyły wspólne śpiewy kolędowe z towarzyszeniem kapeli, a rozmowy, wymiany poglądów trwały długo Tekst i foto: Krzysztof Staszkiewicz

13 ~ 13 ~ Nr 4 (443) Wieczór seniora w Gilowicach Młodość nie jest etapem życia, lecz stanem ducha - mottem uroczystości Organizatorami integracyjnego spotkania seniorów z dziećmi i młodzieżą był Zespół Szkół w Gilowicach, Gminny Ośrodek Kultury i Koło Gospodyń Wiejskich. Wieczór seniora zaplanowano na 2 luty 2017 r., a okazji było kilka do świętowania: spotkanie noworoczne, Dzień Babci i Dziadka oraz okres karnawałowy. Seniorzy dopisali, sala GOK w Gilowicach przysłowiowo pękała w szwach, trudno było znaleźć miejsce. (Nasuwa się wniosek... może sala jest za mała dla aktywnej społeczności). Dyrektor ZS w Gilowicach Anna Satława i dyr. GOK Gabriela Kolonko powitały wszystkich i przedstawiły program, w którym prezentowały swoje umiejętności i zdolności uczniowie ze szkoły podstawowej i gimnazjum. W spektaklu pt. Młodość nie jest etapem życia, lecz stanem ducha uczniowie z nutą humoru zawarli życzenia, anegdoty, a także życiowe porady, nawet wskazówki, jak mają dziadkowie spędzać czas i dbać o swoje zdrowie. Najbardziej wzruszyły seniorów dedykowane piosenki w wykonaniu zespołu wokalnego Mezzoforte m.in. przebój Gdzie się podziały tamte prywatki niezapomniane Wojciecha Gąssowskiego. Jak się należało spodziewać ze słowami, melodią powróciły wspomnienia z lat młodości, czy Alleluja Leonarda Cohena w wykonaniu 12-letniego Patryka Łoboza. Część artystyczną zakończył taniec - polonez, świetnie przygotowany przez nauczycielkę Kingę Kasperek. Dodatkowe proponowane atrakcje dla uczestników spotkania to występ taneczny zespołu PARADISE z GOK, i kolędujące Jukace z Zabłocia w pięknych, tradycyjnych strojach. Na pobliskim rynku pokaz strzelania z bata dopełnił ciekawy, atrakcyjny program, dostarczył wiele wrażeń i uśmiechu na ustach seniorów, a o to organizatorom chodziło. Biesiada do późnych godzin, śpiewy, zabawa wpisała się w ten niezapomniany zimowy wieczór, i w pamięci pozostały wspólnie spędzone chwile. - Aby ta młodość była w kościach, sercu i w uśmiechu na twarzach - tego życzyła seniorom Gabriela Kolonko. W wystąpieniu wójta gminy Gilowice znalazły się oprócz noworocznych życzeń zachęta do wspólnych spotkań, rozmów, czy to w GOK, czy w działającym prężnie w Gilowicach i Rychwałdzie Kole Emerytów i Rencistów, gdyż we wspólnych kontaktach rodzi się hart ducha - przekonywał L. Frasunek. W te słowa wpisała się piosenka dedykowana seniorom Nie liczę godzin i lat Andrzeja Rybińskiego. Laurka artystyczna w wykonaniu uczniów dostarczyła wielu wzruszeń i przeżyć - dała świadectwo szacunku dla osób starszych i zrozumienia dla ich potrzeb. Tekst i foto: B. Fryś-Dzikowska

14 ~ 14 ~ Nr 4 (443) LUDZKIE PASJE 85 Szymon Piątek Kapelmistrz Miejskiej Orkiestry Dętej w Żywcu Z muzyką jest tak - nie jest najważniejszy dyplom, ale stan duszy Rodzinne zamiłowanie rodziny Piątków do muzyki, instrumentów dętych zapisane jest na kartach kultury miasta Żywca. A wszystko zaczęło się od Karola Piątka, dyrygenta Orkiestry Dętej w Fabryce Papieru, później kapelmistrza Orkiestry Dętej Fabryki Śrub. Synowie przejęli tę miłość do gry w zespole, a pałeczkę po ojcu przejął Szymon. O Miejskiej Orkiestrze Dętej, jej rozwoju, nowych inicjatywach rozmawiam z kapelmistrzem Szymonem Piątkiem. Z panem Szymonem spotykam się w Klubie Śrubka, gdyż lokal orkiestry po wymianie okien jest doprowadzany do stanu używalności. Cóż można powiedzieć o drodze zawodowej obecnego kapelmistrza. Z muzyką związany jest od 7. roku życia, kiedy to pod dyrygenturą ojca zaczął grać w orkiestrze Papierni. Zdobył szlify muzyczne i wojskowe. Jest absolwentem Akademii Muzycznej w Katowicach, solistą Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach. Przez 20 lat związany był z Wojskiem Polskim, przebywał na Misjach Stabilizacyjnych NATO. Służbę zakończył w randze podpułkownika Wojska Polskiego. B. Dzikowska - W pana życiu muzyka zakreśliła koło - splotła się z wojskiem, edukacją młodzieży, aby powrócić do orkiestry, której jest pan od czterech lat kapelmistrzem. W 2010 r. zakończył pan służbę w wojsku... Szymon Piątek - Powróciłem do Żywca i zacząłem się angażować w życie polityczne miasta. Zdobyłem doświadczenie samorządowe, zresztą bardzo sobie to cenię, poznałem po części mechanizmy, które rządzą. Pod moją nieobecność ojcu pomagał mój brat Wojciech, który też jest muzykiem. Gdyby nie oni... pomimo różnych problemów nie zamknęli drzwi w dni prób. Gdyby zamknęli nie byłoby orkiestry, nie byłoby do czego wracać. Obecnie w Żywcu działa jedna orkiestra dęta... - Najstarsza orkiestra była w Papierni, składała się z pułku żołnierzy z Wadowic. Ja miałem przyjemność w tej orkiestrze grać. Zmiany ustrojowo-własnościowe spowodowały, że orkiestra w Papierni padła, a ta w Śrubiarni zaczęła walczyć o swój byt. Ale miała szczęście, wówczas dyrektorem Śrubiarni był Bogusław Banaś, wielki mecenas sztuki. Kto tworzy orkiestrę? - Dzieci, młodzież, która za dwa lata będzie miała maturę, mężczyźni w moim wieku i też starsi, w sumie ponad 40 osób. Czy jest możliwość przyjęcia do orkiestry osoby bez przygotowania, bez szkoły muzycznej? - Z muzyką to jest tak, że to nie jest najważniejszy dyplom, ale stan duszy. Ważne jest zamiłowanie i oczywiście słuch, to nie ulega wątpliwości. O warsztat nie jest trudno przy dzisiejszych możliwościach. Ja się przekonałem, że tak zwani amatorzy często potrafią piękniej grać od profesjonalistów. W to trzeba włożyć serce, trzeba mieć tę pasję i talent - to musi żyć.

15 ~ 15 ~ Nr 4 (443) Instrumenty są drogie i zużywają się... - Kosztuje też amortyzacja. Na instrumentach dętych orkiestra często gra na dworze, warunki atmosferyczne są różne, instrumenty niszczeją. Od czterech lat Miejska Orkiestra Dęta - tak brzmi jej pełna nazwa, podlega pod Miejskie Centrum Kultury, z czego się cieszę. Jestem wdzięczny, ten mecenas jest naprawdę znakomity. Rodziców nie stać by było dźwignąć ciężar naprawy, konserwacji, zakupu akcesoria. Kiedy Miasto naprawdę działa, jestem przeszczęśliwym człowiekiem. Z pięknych tradycji w Żywcu, niegdyś posiadania dwóch orkiestr, niechby jedna została. Wcześniej pan zaznaczył, że część młodzieży odejdzie na studia i co wtedy? - Żaden tego typu zespół nie będzie funkcjonował, jeżeli nie ma młodzików. Orkiestra za dwa lata, jak ja to mówię, zanurkuje. Myśli pan o muzycznym narybku? - I taką inicjatywę wymyśliło Zabłocie. Ja tego nie wymyśliłem, pewne wzorce chcę jedynie przenieść tu na naszą ziemię, po to, aby mieć naturalne zaplecze. Dzieciaki w Zabłociu będą się uczyć. Dziękuję dyrekcji SP nr 1, że przyjęła życzliwie pomysł. Najpierw zwróciłem się do proboszcza ks. Stanisława Kozieła, myślałem o ognisku muzycznym przy parafii. W końcu na wspólnym spotkaniu w szkole z dyr. Małgorzatą Kapała, wicedyr. Moniką Kałuża i nauczycielem muzyki Jerzym Greniem podjęliśmy inicjatywę: robimy orkiestrę szkolną. Chcemy od września 2017 r. otworzyć I klasę artystyczną o profilu muzycznym. Jurek Greń ma już zespolik szkolny, w każdy wtorek są zajęcia. Dzieci grały już w kościele kolędy na flecie. Słuchamy muzyki, byłem zafascynowany... jak te dzieci w skupieniu słuchały utworu Bolero. Chcemy zaangażować całą grupę rodziców. Miejska Orkiestra Dęta pięknie prezentuje się w strojach Księstwa Warszawskiego, podziwiałam na Dożynkach w Amfiteatrze. - Mój ojciec, długoletni kapelmistrz Karol Piątek był pomysłodawcą tegoż stroju, a ja z kolei chciałbym, aby orkiestra miała nowe stroje, stroje żywieckie. Trudno mnie sobie wyobrazić kobiety w pełnym stroju mieszczki żywieckiej w sutych, obszernych spódnicach. Nawet w organizacyjnych sytuacjach byłoby to trudne. - Tylko dziewczyna, która idzie przed orkiestrą z buławą miałaby pełny strój żywiecki, pozostałe stylizowane, bardziej wygodne, w dobrym stylu. Rozważam, zastanawiam się, a są ku temu warunki, żeby pokazać, że w Żywcu może być coś doskonałego, aby koncert karnawałowy był tak piękny, powiedzmy, jak w Wiedniu. Kończąc tę ciekawą rozmowę zapytam - na jakim instrumencie pan gra? - Na puzonie, kupiłem sobie nowy. Chciałem też dodać, że Koncert Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji im. Jerzego Miliana Big Band z Katowic 11 lutego w MCK (w którym od dwóch lat gram), był dedykowany Miejskiej Orkiestrze Dętej - część dochodu przeznaczona będzie na stroje żywieckie. Serdecznie dziękuję za rozmowę i życzę powodzenia w realizacji pomysłów, planów. Foto: B. Fryś-Dzikowska DOM OD FUNDAMENTU PO DACH ZAPRASZAMY! ŻYWIEC, UL. ARMII KRAJOWEJ 22, TEL ŻYWIEC, UL. KRAKOWSKA 50, TEL Nowa lokalizacja GABINETU ENDOKRYNOLOGICZNEGO Bożena Handzlik ENDOKRYNOLOG przyjmuje obecnie: Żywiec, ul. Garbarska 10 MEDICAL HOUSE w czwartki od godz tel. do rejestracji

16 ~ 16 ~ Nr 4 (443) Sukces uczennicy ZSOiT w Milówce Uczennica klasy czwartej technikum Marta Biela zajęła trzecie miejsce w KONKURSIE NA NAJCIEKAWSZĄ PREZENTACJĘ MULTI- MEDIALNĄ pt. Aktion Saybusch wysiedlenia mieszkańców na Żywiecczyźnie w oczach młodego pokolenia XXI wieku. Organizatorem konkursu był Kazimierz Matuszny, Poseł na Sejm RP oraz ZSME w Żywcu. Honorowym patronem tej inicjatywy została Jadwiga Wiśniewska, Poseł do Parlamentu Europejskiego. W konkursie wzięło udział 61 osób, w tym 29 uczniów szkół średnich oraz 32 uczniów gimnazjum. Nagrody zostały przyznane w 2 kategoriach: szkoły gimnazjalne oraz szkoły ponadgimnazjalne. I miejsca zostały nagrodzone wyjazdami studyjnymi do Parlamentu Europejskiego w Brukseli, II i III miejsca - wyjazdami do Sejmu RP w Warszawie. Nasze dziewczyny wśród najlepszych Uczennice Justyna Byrska i Kamila Kubaszczyk reprezentowały naszą szkołę w etapie rejonowym XXV Olimpiady Promocji Zdrowego Stylu Życia. Kamili udało się zająć drugie miejsce, zdobywając cenne nagrody! Opiekunem dziewcząt była Pani Justyna Dąbek-Biłko. Uczennicom gratulujemy wiedzy i życzymy dalszych sukcesów. Gospodarka jest naszą mocną stroną Uczennice klasy 4 technikum ekonomicznego: Sylwia Bednarz, Aleksandra Majkowska, Aleksandra Wydra i Aleksandra Szczotka zakwalifikowały się do II stopnia okręgowej XXX Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej organizowanej przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Hasłem przewodnim tegorocznej olimpiady było Państwo a gospodarka. 13 stycznia w auli Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach dziewczyny zmierzyły się z następującymi zadaniami: odpowiadały na pytanie o charakterze ogólnym nawiązujące do hasła przewodniego Olimpiady, wykonywały zadanie z analizy finansowej oraz rozwiązywały test. Opiekę nad uczennicami sprawowała Pani Marta Żółta. Dziewczynom gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.

17 TY TEŻ MOŻESZ POMÓC JULCI ~ 17 ~ Nr 4 (443) Wbrew powszechnemu przekonaniu, aby pomagać - niekoniecznie trzeba mieć worek pieniędzy, czy VIP-owski rachunek w banku. Wręcz przeciwnie! Często największym wsparciem okazuje się chęć niesienia pomocy potrzebującym, czy po prostu dobra wola. Jeśli i ty chcesz pomóc wypełnij swój PIT i oddaj Julce 1% podatku: wystarczy, że w Rubryce KRS wpiszesz nr z dopiskiem Julia Dąbrowska 167/D. Koniecznie zaznacz punkt 'wyrażam zgodę'. Julia urodziła się r., w 30 tyg. ciąży, z 2 pkt w skali APGAR, z masą ciała 1500 g w ciężkiej zamartwicy. Po 3 miesiącach niepokoju i walki o życie mogła pierwszy raz pojechać do domu. To jednak nie ostatni jej pobyt w szpitalu. Przeszła wiele badań i w ostateczności stwierdzono u niej Mózgowe Porażenie Dziecięce pod postacią niedowładu czterokończynowego. Jula rosła, radosna i uśmiechnięta, ale nadal była na etapie noworodka. Nie siadała, nie gaworzyła, nie skupiała wzroku. Jako półroczne dziecko rozpoczęła intensywną i niestety bardzo kosztowną rehabilitację, która trwa do dziś. Nie jesteśmy rodziną zamożną, twierdzą rodzice Julii, jednak walka o córkę stała się dla nas najważniejszym celem w życiu, dlatego zaczęliśmy zbierać pieniążki na dalsze leczenie i niezbędny sprzęt rehabilitacyjny. Staramy się wykorzystać każdą nadarzającą się sytuację, umożliwiającą dalsze leczenie naszego dziecka. Działanie na szeroką skalę umożliwiła nam Fundacja "Słoneczko". Aukcje charytatywne, ulotki z prośbą o darowanie 1% podatku, pukanie do drzwi inwestorów i pokorne prośby o pomoc oraz propagowanie wizerunku na różnych stronach w sieci. Mogliśmy też utworzyć dla Julii konto w fundacji i tam gromadzić środki na pokrycie kosztów leczenia oraz na zakup sprzętu do rehabilitacji w domu. Udało nam się wyjechać na kilka turnusów rehabilitacyjnych, po których widać ogromne postępy. Jula ma też swoją stronkę na FB, Pomoc dla Julii, gdzie można obejrzeć postępy w jej rozwoju. Dziś Julia ma 5 latek. Jest pod stałą opieką wielu lekarzy specjalistów m.in. neurologa, okulisty, rehabilitanta, logopedy. Mimo znacznie opóźnionego rozwoju psychoruchowego zaczęła samodzielnie siadać, nawiązuje kontakt wzrokowy, pionizuje się i stoi nawet przez kilkanaście minut. Jednak na razie nie chodzi i nie mówi. Jest dziewczynką pogodną, uwielbia muzykę i wszystko co się świeci i gra. Nie znamy jej myśli i nie wiemy czy kiedykolwiek je poznamy. Dla każdego rodzica wielkim wydarzeniem jest pierwsze słowo, pierwszy krok dziecka. My jeszcze oczekujemy na to i nie tracimy nadziei. Nie oczekując cudów, walczymy o normalne, zwyczajne życie naszej córeczki. Wiemy, że czeka nas długa i bardzo kosztowna droga, ale mamy nadzieję, że nie jest to droga bez końca i że przy wsparciu ludzi dobrej woli Jula powie któregoś dnia... mamo, tato i postawi swój pierwszy krok. Pomóc można także dokonując wpłaty na subkonto Juli w Fundacji: Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym SŁONECZKO Złotów, Stawnica 33A Nr konta: W tytule wpłaty należy wpisać Julia Dąbrowska 167/D. Danuta Kaczor Czad i ogień obudź czujność na Rajdzie Chłopskim duże. Zwiedzający zadawali bardzo dużo pytań, począwszy od pytań co to jest tlenek węgla, a skończywszy na pytaniach jak i gdzie montować czujki tlenku węgla i dymu. Organizatorami spotkania był: Urząd Gminy w Rajczy, Ochotnicza Straż Pożarna w Rajczy, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Żywcu oraz firma AISKO z Warszawy. Marek Tetłak OGŁOSZENIE Kilkaset rozdanych ulotek, kilkadziesiąt udzielonych porad, kilkanaście rozdysponowanych czujek to owoc profilaktycznego spotkania strażaków z mieszkańcami i turystami biorącymi udział w Targach Turystycznych w ramach Rajdu Chłopskiego, który odbył się 4 lutego w Rajczy. Zainteresowanie naszym stoiskiem było bardzo Kupię mieszkanie o powierzchni od m 2 na terenie Żywca. Oczekuję na wiadomość pod nr. tel.:

18 ~ 18 ~ Nr 4 (443) SPACERKIRM PO ŻYWCU i regionie Z uwagi na to, że nasza gazeta stale rozszerza swój terytorialny zasięg, zmusiliśmy Adasia Wędrowniczka do spacerów poza miasto, dzięki czemu rozszerzamy tytuł jego obserwacji dodając słowo i regionie. Redakcja *** Rok 2017 przywitał nas podwyżkami cen artykułów spożywczych, paliw, wody i ścieków, energii elektrycznej, opłat pocztowych i bankowych, zaś w planach są ceny energii, czyli paliw i gazu czyli przede wszystkim centralnego ogrzewania. Ciekawe, że w kraju, gdzie główne wskaźniki rozwoju gospodarczego rosną, ceny są coraz wyższe. Czy to czasem nie są nawyki zarządów Spółek zarządzających firmami w trosce o swój lepszy byt, zapominających o granicy możliwości ludności? Warto przy tym wspomnieć, że od marca br. emeryci i renciści mogą liczyć na podwyżkę swoich świadczeń na 10 zł brutto miesięcznie. Oto obraz podwyżek cen wody i ścieków w naszym regionie. W Bielsku-Białej za m 3 wody i ścieków odbiorcy płacą 9,14 zł. W Częstochowie do kwietnia br. nie ulegną zmianie ceny, które wynoszą zł. W Górnośląskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji ceny hurtowe wody nie rosną. Tak samo w Katowicach, które mają ceny w dotychczasowej wysokości. W naszym mieście z dniem 1 stycznia 2017 r. zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej Nr XXXIII/220/2016 cena 1 m 3 wody i kanalizacji wynosi 11,18 zł. A więc jesteśmy w czołówce cenowej. Mieszkańcy pytają, czy radni miejscy analizują szczegółowo wnioski o podwyżkach, czy też mechanicznie akceptują przedstawione im wnioski przez Zarząd Spółki. Podejmując decyzje w imieniu wyborców, warto by chyba zadbać o ich interes, a nie o interesy Spółki. Coroczne podwyżki cen to chyba choroba lub zły nawyk w naszym kraju i regionach, w trosce o wybrane grupy zawodowe i społeczne. *** Dwa kilometry nowych tras biegowych przygotował Urząd Gminy w Węgierskiej Górce. Jedna z tych tras jest zlokalizowana wokół fortu Wędrowiec. *** zł zebrali wolontariusze Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Żywcu czyli o prawie zł więcej niż w roku ubiegłym. Brawo! *** W związku z planowanymi pracami nad rozbudową gazociągu, UG Radziechowy Wieprz prosi o składanie wniosków na podłączenie się do sieci zainteresowane osoby wraz z danymi osobowymi kontaktowymi w terminie do końca marca tego roku. Adaś Wędrowniczek Listy do Redakcji Szanowny Pan Hieronim Woźniak Redaktor Naczelny! Dzisiejsza data to wspomnienie św. Franciszka Ksawerego patrona dziennikarzy, które skierowało moje myśli do różnych przedstawicieli mediów, redaktorów. Dlatego pragnę poinformować Pana Redaktora dwutygodnika Nad Sołą i Koszarawą, że to urocze pisemko trafiło również do Królewskiego Świebodzina. Z lektury działu Listy od Czytelników dowiaduję się, że pismo nie tylko jest znane i czytane w regionie Nad Sołą i Koszarawą, ale dociera m.in. do Borów Tucholskich, Szczecina, Szczecinka, Karlina, Austrii, Stanów Zjednoczonych, Francji. Do Świebodzina trafiło również za przyczyną ks. dra Andrzeja Targosza wielkiego czciciela św. Rozalii z Palermo, dociekliwego znawcy historii, niezmordowanego kronikarza, pasjonata tradycyjnej korespondencji, który swoją pasją potrafi zarazić czytelników. Przyznaję, że lekturę NSiK zaczynam od tekstów ks. Andrzeja Targosza. Wcześniej zachwycałam się redagowanym w Szczecinku PO- SŁAŃCEM. Wiele stracił Szczecinek, ale za to Żywiecczyzna zdobyła rozmiłowanego w tej rodzinnej ziemi wspaniałego redaktora, a pismo nowych czytelników. O zaletach i walorach dwutygodnika NSiK pięknie wypowiedziało się wielu czytelników. Są wśród nich znani mi wspaniali ludzie, m.in. ks. prof. Edward Staniek z Krakowa i jego uczeń ks. Tadeusz Cichoń z Austrii Ja chcę tylko podziękować za wszystkie wiadomości o wydarzeniach i wielkich autorytetach Żywiecczyzny. Z zainteresowaniem przeczytałam w nr. 11 (426) informację redaktora Hieronima Woźniaka, że w Ślemieniu jest pomnik grunwaldzki. Ze wzruszeniem myślę o patriotyzmie uczniów wadowickie- go gimnazjum. Jaki wspaniały przykład dla współczesnej młodzieży. Przy okazji pozdrawiam autorkę wiersza CHMURY Marię Karpowicz-Woźniak. Mile zaskoczył mnie kącik literacki w nr. 20. Bardzo lubię bujać w chmurach. Już po przebudzeniu rano czy o zachodzie słońca zachwycam się kształtem, kolorami. Czasami chwytam za aparat fotograficzny, aby utrwalić piękno chmur. Ale nigdy nie spotkałam się z tak pięknym opisem pejzażu górochmurnego malowanego pędzlami natury ręką Stwórcy. Dziękuję za ucztę duchową, którą Autorka sprawiła mi zwiewnymi neologizmami, słowem prawdziwie poetyckim. Muszę jednak wspomnieć o wielkiej radości, gdy w nr. 4 (443) zobaczyłam korespondencję bpa Jacques Banoit-Gonnik z Francji. To mógł sprowokować tylko wytrawny kronikarz ks. Andrzej Targosz. Musiało go to ucieszyć. Znam tę radość, bo do Kroniki Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Świebodzinie udało mi się zdobyć wpis kard. Joachima Meissnera z Kolonii. W kronice zapisał (tłum.): Droga do nieba w Świebodzinie jest trochę krótsza niż w każdej innej miejscowości świata. Dziękuję wszystkim, którzy pracują przy tej drabinie prowadzącej do nieba. Kończąc gratuluję Panu Redaktorowi oraz całemu Kolegium Redakcyjnemu dotychczasowych sukcesów oraz życzę dalszych. Księdzu drowi Andrzejowi Targoszowi dziękuję za kontakt z NSiK. Z okazji wspomnienia patrona dziennikarzy w piątek 27 stycznia w naszym sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Godzinie Miłosierdzia będziemy modlić się w intencji wszystkich dziennikarzy i prosić o odwagę stawania w obronie prawdy, sprawiedliwości oraz poszanowania ludzkiej godności. Aby w poczuciu odpowiedzialności za przekaz prawdy o sytuacji w naszej Ojczyźnie pomogli polskiemu społeczeństwu wyjść z rozbicia, przywrócić jedność. Modlitwą obejmę zespół redakcyjny NSiK. Pozdrawiam najserdeczniej. Świebodzin, 24 I 2017 r. Barbara Janyszek-Latusek

19 Listy do Redakcji ~ 19 ~ Nr 4 (443) SKOLO znaczy skała W ostatnich dniach w Ujsołach zakończono remont kapitalny wieży tamtejszego kościoła. W czasie robót budowlanych odkryto tzw. kapsułę czasu, w której umieszcza się zwykle pamiątki z czasu jej budowy lub nowego remontu. W ujsolskiej wieży odkryto butelkę wina, pieniądze będące w obiegu w czasie budowy kościoła oraz nieznanej mi treści dokumenty. Moja mama Wiktoria Żurowa z domu Bryja, z pochodzenia ujsolanka, często wspominała swoją rodzinną wieś i osobiste przeżycia z nią związane. Ten kościół budowano w czasie jej młodości. Niezbędne na ten Wieża kościoła Józefa Robotnika w Ujsołach w remoncie w 2016 r. cel środki finansowe czerpano ze składek parafian, a także biletów wstępu na wystawiane przez miejscowy zespół amatorski przedstawienia, które przedtem nie były tu znane, a chętnie oglądane przez miejscową ludność zachęconą celowością gromadzonych środków pieniężnych. Moja mama jako członkini tego zespołu wspominała, że odgrywana sztuka nosiła tytuł Domownicy, a jej treść budziła żywe zainteresowanie prostego ludu wsi i jej przysiółków. W moim dziecięcym wieku mama wspominała m.in. księdza Franciszka Maślankę, którego bawiło nazwisko Żur, kojarzył go ze swoim nazwiskiem komentując, że zarówno Żur, jak i maślanka są nie do zastąpienia w żywieniu biedoty wiejskiej. Wśród dawnych mieszkańców Ujsół mówiło się, że ich kościół został zbudowany ze skolo co oznaczało skałę, jako jego zasadniczy budulec. Dzięki mojej znajomości tego słowa, wykorzystałem ten fakt przed laty jako swoisty kierunkowskaz. Otóż zdarzyło się, że w późnych godzinach wieczornych, patrol MO zauważył na dworcu PKP w Żywcu, błąkająca się n.n. staruszkę, która ze względu na daleko posuniętą amnezję była całkowicie niekomunikatywna i wymagała opieki. W trakcie wypytywania oświadczyła, że w jej wsi jest kościół ze skolo. To mi wystarczyło do podjęcia dalszych kroków. Zabrałem babcię do radiowozu i pojechałem w kierunku Ujsół. Skonfrontowałem ją z nocnym stróżem tartaku w Rajczy, który jak się okazało pochodził z Ujsół i rozpoznał moją podopieczną jako byłą mieszkankę Ujsół, która wyjechała na Ziemie Zachodnie, ale w Ujsołach w Placu Hutyrów mieszkał jeszcze jej brat, też w sędziwym wieku, mocno zaskoczony widokiem swojej siostry. Doznałem ulgi. Stanisław Żur Kościół w Ujsołach Ujsoły, centrum - widok ze zbocza Muńcułu Aktorzy teatru amatorskiego - okres międzywojenny Stare dokumenty i fotografie W każdym domu są albumy z rodzinnymi fotografiami, czasem też ważnymi dokumentami, pamiętnikami, a czasem z jakąś twórczością literacką. Proponujemy Wam, Szanowni Czytelnicy, byście do tych albumów, skrzynek i skrytek zajrzeli i zastanowili się, czy wśród nich są fotografie, dokumenty lub inne przedmioty godne pokazania ich szerszemu kręgowi. Takich, które mogą wzbogacić naszą wiedzę o naszym mieście, regionie, ludziach i wydarzeniach. Będziemy je publikować, a najwartościowsze nagradzać. Fotografia winna być opisana w miarę dokładnie, wskazanym byłoby podanie autora zdjęcia. Jak to zrobić, by dokument lub fotografia dotarła do nas, nie została utracona ani zniszczona. Jest na to kilka sposobów. Jeżeli masz internet, zeskanuj dokument, fotografię i wyślij pocztą internetową na nasz adres mailowy wydrukowany na 1. stronie każdego numeru, Fotografię możesz dostarczyć osobiście do naszej drukarni przy ulicy Świętokrzyskiej 50. My fotkę zeskanujemy i zdjęcie zabierasz ze sobą, Fotografię lub inny dokument możesz przesłać listownie, tradycyjną pocztą. My zeskanujemy i odeślemy z podziękowaniem. Kontakt: hieronim.woniak@gmail.com Na zdjęciu grupa żywczaków w parku żywieckim w okresie międzywojennym. Fotografia została znaleziona na kliszy szklanej w Sokole w 1945 r. Może kogoś rozpoznajesz. Jeśli tak, skontaktuj się z redakcją.

20 ~ 20 ~ Nr 4 (443) BYŁEM W GROBOWCU ROMULUSA cz. 3 Wzgórze Palatyn, a u jego stóp ogromny stadion Circus Maximus to miejsce, gdzie Romulus i Remus zostali odnalezieni w koszyku przez królewskiego pasterza. Tutaj jest dziś okazały plac zwany Giuseppe Mazzani, z jego pomnikiem, kiedyś był to Plac Romulusa i Remusa. Z tego placu rozpoczynam mój spacer ulicą Via Appia. Obecnie Via Appia zaczyna się od Bramy Świętego Sebastiana w starożytnych murach aureliańskich. Ale jeszcze przed Via Appia udaję się do piramidy, bo Rzym ma swoją piramidę. Wybudował ją bogaty pretor (wysoki urzędnik państwowy pełniący funkcje sądownicze, posiadający także władzę wojskową) Kajus Cestiusz jako budowlę grobową w 12. roku p.n.e. Piramida jest wysoka na 27 metrów i sprawia duże wrażenie. Tuż przy piramidzie stoi okazała brama św. Pawła, a tylko 2 kilometry dalej znajduje się patriarchalna Bazylika św. Pawła. Jako pierwszy obiekt przy Via Appia zwiedzam słynny kościółek Quo vadis. Położony niedaleko za bramą św. Sebastiana, skąd zaczyna się Via Appia Antica, został wybudowany w VIII wieku. Świątynia poświęcona Matce Bożej, była jednym z najsłynniejszych sanktuariów Rzymu. To miejsce, w którym św. Piotr, uciekając z Rzymu, spotkał się z Chrystusem. To tutaj Piotr wypowiedział zamienne słowa: Quo vadis, Domine? czyli Dokąd idziesz, Panie? Chrystus odpowiedział: Idę do Rzymu po raz drugi dać się ukrzyżować. Zawstydzony Piotr zawrócił do Rzymu, gdzie został ukrzyżowany, ale głową w dół, gdyż nie był godzien takiej śmierci jak Chrystus. To tutaj Chrystus pozostawił ślady swoich stóp odbite w kamieniu na drodze Appijskiej, a jeden z badaczy Całunu Turyńskiego podaje, że wymiary stóp odbite w kamieniu, idealnie odpowiadają wymiarowi stóp odbitych w Całunie przechowywanym w Turynie. W kościółku jest kopia tych śladów, natomiast oryginał jest w kościele św. Sebastiana, który został wybudowany na katakumbach. To jedne z wielu istniejących katakumb, jakie istnieją na terenie Rzymu i obok katakumb św. Kaliksta są najchętniej zwiedzane. W ołtarzu kościółka jest fresk ze szkoły Giotta - Matka Boża nosząca tytuł ad transitum czyli PODRÓŻNIKÓW, lub też in plantis czyli OD STÓP. Fresk pochodzi z pierwszej połowy XIV wieku. Kościółek Quo vadis został rozsławiony na cały świat poprzez wspaniałą powieść Henryka Sienkiewicza, nagrodzoną w 1905 roku nagrodą Nobla. Rzymianie byli tak wdzięczni Sienkiewiczowi za rozsławienie na cały świat, że jeden z placów rzymskich nazwali jego imieniem. Plac znajduje się w bardzo ekskluzywnym miejscu, za główną bramą parku, tuż przy Willi Borghesa. Sienkiewicz tak ukochał Włochy i Rzym, że uważał je za swoją drugą ojczyznę. W Rzymie Sienkiewicza gościł, ukazywał piękno antycznego Rzymu i był mu przewodnikem wspaniały malarz Henryk Siemiradzki. W kościółku Quo vadis, o którym można by było jeszcze wiele pisać, a który był natchnieniem dla Sienkiewicza, zostałem bardzo przyjaźnie przyjęty przez ojca zakonnego i oprowadzony po zapleczu kościoła. Otrzymałem też piękny folder i wiele informacji. Rok 2016 to setna rocznica śmierci Henryka Sienkiewicza, a w Polsce to Rok Sienkiewiczowski. Nie mogło być tak, aby nie odwiedzić Sienkiewicza w Rzymie w kościółku Quo vadis, gdzie znajduje się jego popiersie. W 1977 roku ufundowała je włoska Polonia, a twórcą jest rzeźbiarz krakowski Bogusław Langman. Kościółkiem od lipca 1978 roku opiekują się polscy księża ze Zgromadzenia św. Michała Archanioła (Michaelici). Tutaj, prawie naprzeciw kościółka, znajduje się punkt informacji turystycznej, który warto odwiedzić. Otrzymamy tu fajny uproszczony przewodnik po Via Appia z opisem najważniejszych obiektów. To dzięki temu przewodnikowi trafiłem do wspaniałego grobowca Romulusa. Obiekt ten naprawdę robi wrażenie, tu zachowały się freski z IV wieku. Pragnę jednak PODKREŚLIĆ, że nie chodzi tu o wyżej wspominanego Romulusa, założyciela Rzymu, lecz o syna cesarza Maksencjusza, który w 309 roku naszej ery funduje ten wspaniały grobowiec dla swego syna. Kolejnym słynnym obiektem przy Via Appia jest grobowiec Cecylii Metelli z I wieku p.n.e. To tutaj z Rzymu, spod Cyrku Maksencjusza, a nawet od Coloseum, gdzie mamy przystanki metra, możemy dojechać autobusem nr 118. Obok tego obiektu znajdują się ruiny stadionu Maksencjusza o długości wynosi 469 metrów, a który mógł pomieścić 18 tys. widzów. Idąc dalej, spotykamy jeszcze wiele bardzo ważnych obiektów, jak akwedukt czy ruiny kolejnych antycznych grobowców. Lokalizacja tych grobowców, katakumb i innych budowli grobowych była spowodowana tym, że Prawo Rzymskie zabraniało grzebania zmarłych w obrębie murów miejskich. Via Appia, wybrukowana głazami bazaltowymi, kończy się na 13. kilometrze, dalej biegnie ścieżyna bita wśród drzew i krzaków. Przejście tej trasy wraz ze zwiedzaniem zajmuje mi 5 godzin. Z uwagi na fatalne warunki atmosferyczne (na tym 13-kilometrowym odcinku Via Appia deszcz dolał mi aż czterokrotnie) podejmuję więc decyzję o powrocie. Do Castel Gandolfo nie jestem w stanie dojść, tym bardziej, że drogę tą robię w pojedynkę, co nie jest zbyt bezpieczne. Wracam więc do Rzymu ulicą Via Appia Antica, a spacer ten to 26-kilometrów marszu. Zwiedzając Rzym możemy przyjąć różne trasy tematyczne, np.: szlakiem bazylik patriarchalnych, szlakiem aureliańskich murów obronnych wokół Rzymu. To ten szlak liczący około 25 kilometrów zrobiłem będąc poprzednim razem w Rzymie. Dalej - uroczym szlakiem fontann, szlakiem pomników, szlakiem fortów, szlakiem muzeów, szlakiem siedmiu wzgórz i szlakiem wielu innych obiektów można sobie wyznaczyć zwiedzanie. Można zacząć od Koloseum, gdzie w kasie kupujemy bilet uprawniający do zwiedzenia trzech (niższa cena) obiektów: Koloseum, Palatynu i Forum Romanum - i to w jednym dniu można spokojnie zwiedzić. Opowieści o Rzymie mogę snuć jeszcze wiele, wiele, ale to i tak jest spora porcja wiedzy o tym WIECZNYM MIEŚCIE, jak nazwał Rzym cesarz Hadrian. Przysłowie mówi: wszystkie drogi prowadzą do Rzymu, który w dobie dzisiejszej komunikacji nie jest tak odległy i już w dwie godziny z Katowic Pyrzowic jesteśmy w Rzymie. Możemy tutaj cudownie spędzić czas, stosunkowo za niewielkie pieniądze, czego wszystkim Czytelnikom życzy piszący te słowa Edmund Zaiczek. Foto: Edmund Zaiczek

21 ~ 21 ~ Nr 4 (443) Colosseum Piramida i brama św. Pawła Popiersie H. Sienkiewicza Mistrzostwa Śląska w Lekkoatletyce W dniu 1 lutego w Ostrawie odbyły się Mistrzostwa Śląska. W zawodach wzięli udział również zawodnicy klubu MKS Żywiec. Magdalena Miękińska zwyciężyła na 60 metrów z czasem 7.76 s w kategorii juniorek. Emanuel Wąsek zwyciężył w skoku wzwyż z wynikiem 1.90 w kategorii juniorów młodszych oraz Jakub Hutny przebiegł 600 m w czasie , co dało mu 8. miejsce w kategorii młodzików. Podsumowując występ naszych zawodników można stwierdzić, iż zaprezentowali się świetnie. Osiągnięty sukces nie byłby możliwy bez pracy i wielkiego zaangażowania trenera Zbigniewa Boczarskiego. Obecnie dwójka naszych złotych medalistów przygotowuje się do Halowych Mistrzostw Polski Juniorów i Juniorów Młodszych, które odbędą się w Toruniu w dniach lutego. Życzymy powodzenia i czekamy na dobre wyniki. G. Miękiński IX OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ HALOWEJ PIŁKI NOŻNEJ W Milówce w sobotę 4 lutego 2017 r. został rozegrany IX Ogólnopolski Turniej Halowej Piłki Nożnej Pracowników Oświaty. Organizatorem turnieju był Oddział ZNP w Żywcu z Prezes Małgorzatą Pawlik, a współorganizatorami Zarząd Główny ZNP, Zarząd Okręgu Śląskiego ZNP, Burmistrz Żywca, Starostwo Powiatowe, Wójt Gminy Milówka oraz Dyrektor Gimnazjum w Milówce Tadeusz Pytel. Otwarcia turnieju dokonali

22 ~ 22 ~ Nr 4 (443) wójt Milówki Robert Piętka wraz wiceburmistrzem Żywca Markiem Czulem, a z małym programem artystycznym wystąpił dziecięcy zespół taneczny prowadzony przez Annę Kamińską. W tym roku udział wzięły cztery zespoły, część województw miała ferie, dziwić musi brak na turnieju drużyny z Żywca. W czasie turnieju na hali toczyła się sportowa rywalizacja, także wspaniała zabawa kibiców i zawodników, których dopingowali prezesi Oddziałów ZNP, barwnie przystrojone panie z Czerwionki-Leszczyn gorąco dopingujące zawodników, a także Wiceprezes Okręgu Śląskiego ZNP Barbara Redkowska. Turniej sędziowali Mieczysław Przerwa i Andrzej Solorz. Wyniki turnieju 1. Rybnik - Czerwionka-Leszczyny 8 : 1 2. Milówka - Bobrowniki 2 : 1 3. Bobrowniki Czerwionka-Leszczyny 3 : 2 4. Rybnik Milówka 4 : 0 5. Czerwionka-Leszczyny - Milówka 2 : 1 6. Bobrowniki - Rybnik 2 : 0 Mecze finałowe o 3-4 miejsce Czerwionka-Leszczyny - Milówka 5 : 2 o 1-2 miejsce Rybnik - Bobrowniki 6 : 2 Zwycięzca turnieju drużyna z Rybnika otrzymała puchar ZG ZNP ufundowany przez Prezesa Sławomira Broniarza, za II i III miejsca drużyny otrzymały puchary ZO Śląskiego ZNP, nagrodzono również najlepszych zawodników poszczególnych drużyn statuetkami. Wszystkie zespoły otrzymały pamiątkowe dyplomy i nagrody oraz materiały promujące Żywiec i powiat żywiecki. Na zakończenie sportowych emocji uczestnicy spotkali się na uroczystej integracyjnej kolacji. III Turniej o Puchar Banku Spółdzielczego w Gilowicach W dn r. W hali sportowej przy ZS w Gilowicach zorganizowany został turniej piłki ręcznej dziewczyn o puchar BS w Gilowicach. W turnieju udział wzięły drużyny z Jeleśni, Żywca, Kęt i Gilowic. Każda drużyna rozegrała po trzy mecze, a wyniki poszczególnych meczy przedstawiają się następująco: Olimpijczyk Gilowice - Team Jeleśnia 10:22 Olimpijczyk Gilowice SPR Żywiec 2:8 Olimpijczyk Gilowice Kęty 10:13 Team Jeleśnia - SPR Żywiec 13:18 Kęty - SPR Żywiec 7:10 Team Jeleśnia Kęty 18:10 Końcowa tabela turnieju: 1. SPR Żywiec - 6 pkt 36:22 2. Team Jeleśnia 4 pkt 53:38 3. Kęty 2 pkt 30:38 4. Olimpijczyk Gilowice 0 pkt 22:33 Zwycięska drużyna SPR Żywiec grała w składzie: Rodak Elżbieta, Zawiła Barbara, Zawiła Justyna, Gucwo Anna, Ostrowska Oliwia, Cygoń Aleksandra, Cygoń Zuzanna, Janda Julia, Marcjasz Oliwia, Rodak Natalia i Lach Kinga. Najlepszymi zawodniczkami w poszczególnych drużynach zostały wybrane: Marcjasz Oliwia, Madejska Amelia, Grzesło Agnieszka i Theczer Karolina. Organizatorem turnieju był Parafialny Klub Sportowy Olimpijczyk Gilowice. Wszystkie drużyny zostały nagrodzone pucharami, najlepsze zawodniczki poszczególnych drużyn otrzymały nagrody rzeczowe. Poczęstunek dla uczestników turnieju przygotowała Piekarnia D-Eko- -Piek Pana Zdzisława Miski. Henryk Pasko Redaguje Jan Łuczak

23 ~ 23 ~ Nr 4 (443) PORADY PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy Co do zasady wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Natomiast za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią (art. 80 Kodeksu pracy). Należy pamiętać, iż w pewnych sytuacjach pracodawca będzie miał obowiązek wypłacenia pracownikowi wynagrodzenia, mimo że nie wykonywał on żadnej pracy. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia m.in. w następujących sytuacjach: za czas zwolnienia od pracy na poszukiwanie pracy (art K.p.), za czas zwolnienia od pracy na 2 dni na opiekę nad dzieckiem do lat 14 (art. 188 K.p.), za czas zwolnienia od pracy ciężarnej pracownicy na zalecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą (art K.p.), za czas powstrzymywania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca pracy ze względu na zaistnienie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracownika (art K.p.), za czas przeprowadzania badań lekarskich okresowych i kontrolnych (art i 3 K.p.), za czas szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (art K.p.), za czas uczestnictwa w posiedzeniu komisji bezpieczeństwa i higieny pracy w charakterze członka tej komisji (art K.p.), za czas uczestnictwa w posiedzeniu komisji pojednawczej w charakterze członka tej komisji (art. 257 K.p.), za okres niezdolności do pracy wskutek choroby (art. 92 K.p.), za czas zwolnień od pracy oraz usprawiedliwionej nieobecności w pracy w przypadkach przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (j.t. Dz. U. z 2014 r. poz. 1632). Pracownikowi przysługuje również wynagrodzenie za gotowość do świadczenia pracy. I tak: pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (art K.p.). Gotowość do pracy pracownika polega na tym, że pozostaje on w stanie fizycznej oraz psychicznej zdolności do wykonywania pracy, a także wyraża wolę do jej świadczenia. Natomiast przeszkody dotyczące pracodawcy to przyczyny zawinione lub niezawinione przez pracodawcę lecz uniemożliwiające pracownikowi wykonywanie pracy. Taką przeszkodą może być np. odmowa dopuszczenia pracownika do pracy, pomimo tego że posiada on prawomocne orzeczenie sądu pracy o przywróceniu go do pracy. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. nr 62, poz. 289 ze zm.). Janusz Grygierczyk Krzyżówka Znaczenie wyrazów Poziomo: 1.podhalański nad Skawą, 4.Henryk, nauczyciel, działacz ZMW i ZSL rodem z Pewli Małej (jak duchowny protestancki), 7.pokaz, 9.skorupiak, 10.marka radzieckich motocykli, 12.Antoni, radiotechnik i pedagog pełniący funkcję burmistrza Żywca, 14.łotr, niegodziwiec, 15.podwodne trzęsienie ziemi, 17.bywa przyczyną łysienia, 18.samolot, którego projekt wyszedł z biura konstrukcyjnego Olega Antonowa, 19.Umberto, włoski pisarz, noblista, 21.część katolickiej mszy świętej lub podarowanie, 22. Piotr, znany żywiecki lekkoatleta, olimpijczyk, 23.przodek w linii męskiej. Pionowo:1.torba z długim paskiem używana przez kartografów, 2.czerwień, 3.stulecie, 4.pułapka, matnia, wnyki, 5.w parze z Krościenkiem, 6.rosyjska rzeka z żołnierskiej piosenki, 8.Hugo, doktor praw, sędzia wojskowy w armii austriackiej, botanik, podróżnik, inicjator budowy schroniska na Markowych Szczawinach pod Babią Górą, 11.popielata papuga, 12.filmodruk, 13.obecność powietrza w jamach ciała, 16.dokuczliwy owad, 19.nie płacz, 20.rzeka w Mongolii i Rosji, 21.owad, rzeka lub skuter. Litery z pól oznaczonych w prawym dolnym rogu liczbami od 1 do 13 utworzą hasło krzyżówki, którym jest nazwa szczytu w Beskidzie Żywieckim. ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z NUMERU 3 (442) Hasło: BENDOSZKA WIELKA STAMO Pracownia Usług Geodezyjno-Kartograficznych Geodeta Uprawniony Nr Lipowa 6/2 tel NIP REGON

24 ~ 24 ~ MIĘDZYNARODOWY NARCIARSKI RAJD CHŁOPSKI 2017 Przy wspaniałej słonecznej pogodzie, dobrych warunkach narciarskich, w sobotę 4 lutego w centrum Rajczy odbyło się uroczyste otwarcie 49. już Rajdu Chłopskiego. Jego historia zaczęła się w 1968 roku, gdzie z inicjatywy Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych, przy poparciu władz Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni Samopomoc Chłopska oraz Kółek Rolniczych, ówczesne władze Gminy Rajcza podjęły się organizacji imprezy o charakterze typowej dla kulturalnego święta, w trakcie której postanowiono zaprezentować dorobek kulturalny regionu, poszerzając go o walory sportowe. Z imprezy o charakterze regionalnej, za cztery lata powstała impreza o charakterze ogólnopolskim, gdzie jej głównymi sponsorami była Rada Główna LZS i jako sponsor medialny redakcja Gazeta Rolnik Polski. Dokładnie 25 lat temu popularny Rajd Chłopski zyskał rangę międzynarodową, gdyż trasy biegowe Rajdu przebiegały już poza granicami kraju, a konkretnie z sąsiadującymi z gminą Rajczą słowackimi Skalitem i Oszczadnicą. Jeśli ktoś myśli, że Rajd jest tylko imprezą o charakterze sportowym to się myli. Trzeba być na tej imprezie, aby czuć jej atmosferę. Jako przedstawiciele patrona medialnego, którym m.in. jest nasza Gazeta, wraz z redaktorem Antonim Urbańcem mieliśmy możliwość obejrzenia tej imprezy. Prezentacja zespołów uczestniczących w Rajdzie to przede wszystkim przegląd strojów regionalnych, zespołów artystycznych i przebierańców. To prezentacja gmin uczestniczących w Rajdzie z ich walorami turystycznymi i kuchniami regionalnymi. To przedstawienie ofert biur turystycznych, oferujących modne dziś wczasy agroturystyczne. Ale wracamy do sportowej części Rajdu. Po jego uroczystym otwarciu, przez centrum Rajczy przeszedł korowód osób uczestniczących w tej imprezie i nastąpił start do biegu Wilcze Gronie o długości ok. 15 km. Trzeba było widzieć tych prawie 400 uczestników, którzy ubrani prawie, że w letnie stroje, w adidasach lub trampkach, czekali na sygnał startera, aby walczyć o... pamiątkową plakietkę. Nazajutrz, centralnym sportowym wydarzeniem był XV otwarty bieg narciarski Beskidy Bez Granic o długości około 20 km. Miłym dla oka widzów był również Bieg Przebierańców, ale najwięcej uciechy sprawił nam zjazd Na Byle Cym. Tutaj inwencja twórcza uczestników tej konkurencji kompletnie mnie zaskoczyła. Jazda na miotle przebranej czarownicy to było małe piwo. Stojący obok mnie kolega powiedział: brakuje mi tu jeszcze zjazdu na gołej d... - koniec cytatu. Z imprezą tą związany byłem od samego początku, raz nawet udało mi się być jej spikerem. Pamiętam ludzi, którzy ją tworzyli. Większość z nich już nie żyje. I dlatego kieruję pod adresem organizatorów przyszłorocznego Rajdu, czyli 50 (pięćdziesiątego), aby w jakiś sposób upamiętnić ich zasługi, gdyż jest to impreza o nietuzinkowym charakterze, już nie tylko lokalnym, ogólnopolskim, ale i międzynarodowym. My, jako Redakcja, jako sponsor medialny, zrobimy wszystko, by ten Rajd popularyzować, tym bardziej, że rok 2018 to rok 750-lecia miasta Żywca, stolicy Żywiecczyzny i te dwa Jubileusze powinny ze sobą współgrać. Do zobaczenia za rok, na równie jak co rok wspaniałym Rajdzie. Tekst; Kazimierz Semik Foto; Mariusz Hujdus