U C H W A Ł A Nr XX/213/2003. Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 29 stycznia 2004 r.

Transkrypt

1 U C H W A Ł A Nr XX/213/2003 Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 29 stycznia 2004 r. w sprawie zatwierdzenia Sprawozdania z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Jaworznie za 2003 rok. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591z późn. zm.) oraz art. 38 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 86, poz. 804 z późn. zm.) - Rada Miejska w Jaworznie u c h w a l a : 1 Zatwierdzić Sprawozdanie z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Jaworznie za 2003 rok stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierzyć Miejskiemu Rzecznikowi Konsumentów w Jaworznie, który zatwierdzone sprawozdanie, o którym mowa w 1, przekaże Delegaturze Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Katowicach. 3 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Miejskiej Janusz CIOŁCZYK

2 2 Załącznik do uchwały Nr XX/219/2004 Rady Miejskiej w Jaworznie z dnia 289 stycznia 2004 r. Sprawozdanie z działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Jaworznie za 2003 rok. Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 86, poz. 804 z późn. zm.) zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów. Uchwałą Nr XVI/366/99 z dnia 30 grudnia 1999 r. Rada Miejska w Jaworznie powołała z dniem 1 lutego 2000 r. Miejskiego Rzecznika Konsumentów. Usytuowanie organizacyjne określa regulamin organizacyjny Urzędu Miejskiego w Jaworznie. Rzecznik pełni samodzielne stanowisko, podległe bezpośrednio Prezydentowi Miasta Jaworzna. Biuro obsługiwane jest przez jedną osobę, tj. samego Rzecznika. Rzecznik Konsumentów w terminie do dnia 31 marca każdego roku przedkłada Radzie do zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim. Zatwierdzone przez Radę sprawozdanie Rzecznik przekazuje delegaturze Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Katowicach. Do zadań Rzecznika w szczególności należy: I. Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów. Ilość spraw kierowanych do Rzecznika Konsumentów wzrasta z roku na rok. W 2002r. do biura zgłosiło się 542 konsumentów. Natomiast w 2003 r. porady prawnej potrzebowało 700 mieszkańców Jaworzna. W tym zgłoszeń: osobistych: 456 telefonicznych: 240 pisemnych: 4 Wśród w/w spraw nie ma zgłoszeń anonimowych oraz spraw o charakterze niekonsumenckim. Spośród 152 spraw spornych na korzyść konsumentów załatwiono 96 spraw na łączną kwotę zł. Sprawy zgłaszane przez konsumentów są bardzo różnej natury. Do najczęściej powtarzających się należą reklamacje obuwia, sprzętu AGD, artykułów motoryzacyjnych, okien, oraz usług remontowo-budowlanych, telekomunikacyjnych. Znacznie wzrosła liczba spraw (z 35 do 67) dotyczących niewykonania umów sprzedaży, przewozu, o dzieło. Generalnie przedsiębiorcy nie dotrzymują terminu zakreślonego na realizację umowy. Klienci w obawie przed utratą zaliczki czy zadatku pytają Rzecznika co mogą w takiej sprawie uczynić. Znaczna liczba konsumentów (zwłaszcza osoby starsze) wymagają pomocy w całym postępowaniu reklamacyjnym, począwszy od napisania zgłoszenia reklamacyjnego. Stąd wielokrotnie w toku

3 3 postępowania, czy to reklamacyjnego, czy sądowego, konsumenci po kilka razy odwiedzają Rzecznika, prosząc o dalszą pomoc i pokierowanie sprawą. Struktura udzielonych porad: 1)reklamacje towarów ilość spraw obuwie 97 sprzęt AGD 75 art. motoryzacyjne (opony,akumulatory,rowery, samochody 44 okna 43 wyposażenie wnętrz (meble, podłogi, drzwi, schody) 42 komputery (drukarki, monitory) 34 odzież 33 materiały budowlane (blacha) 20 telefony komórkowe (baterie, karty) 20 sprzęt RTV 19 aparaty fotograficzne 7 artykuły spożywcze 6 artykuły medyczne 5 wózki dziecięce (zabawki) 5 wyroby jubilerskie 2 Razem 452 2)reklamacje usług: remontowo-budowlane 20 telekomunikacyjne 16 bankowe 14 dostawa mediów 14 motoryzacyjne (instalacje gazowe) 11 ubezpieczeniowe 7 telewizyjne (TV kablowa) 7 pralnicze 6 turystyczne 5 finansowe 3 inne (np. szewskie,pocztowe, fryzjerskie) 5 Razem 108 3) sprawy dot. niewykonania umów 67 (np. umowy sprzedaży, o dzieło) 4) umowy zawarte poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość 32 5) sprawy dot. umów konsorcyjnych 21 6) inne (np. zapłata kary za jazdę bez biletu, niewydanie faktury) 10 7) dostarczenie niezamówionego towaru 7 8) reklama wprowadzająca w błąd 3

4 4 II.Występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów. W zależności od wagi i charakteru problemu sprawy konsumenckie były załatwiane na miejscu w biurze Rzecznika poprzez udzielenie porady prawnej, inne przez przeprowadzenie rozmowy telefonicznej z przedsiębiorcą i bezpośrednie wyjaśnienie przedmiotu sprawy, jeszcze inne przez pisemną interwencję w celu ugodowego załatwienia sprawy. W 2003 r. Rzecznik podjął interwencję w 138 sprawach, w tym: interwencji pisemnych 96 interwencji telefonicznych 42 W swoich wystąpieniach Rzecznik opisywał stan faktyczny przedstawiony przez konsumenta, wyjaśniał podstawę prawną roszczeń i wzywał do przestrzegania przepisów prawa. Struktura wystąpień: 1) reklamacje towarów: wyposażenie wnętrz 21 buty 17 okna 16 sprzęt AGD, RTV 14 materiały budowlane 5 komputery 5 odzież 5 artykuły motoryzacyjne 2 aparaty fotograficzne 2 2) Usługi: pralnicze 8 telewizyjne 8 telekomunikacyjne 8 bankowe 4 motoryzacyjne 2 remontowo-budowlane 2 turystyczne 2 finansowe 2 3) Inne: umowy poza lokalem 6 niewykonanie umowy 5 system argentyński 2 brak ceny 1 dot. ochrony danych osobowych 1

5 5 Zgodnie z art. 37 ust. 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów przedsiębiorca, do którego zwrócił się rzecznik konsumentów, obowiązany jest udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji, będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika. Przepis ten nie przewiduje żadnej sankcji za nieudzielenie odpowiedzi na wystąpienie rzecznika, co niejednokrotnie jest wykorzystywane przez niesolidnych przedsiębiorców. Jeżeli przedsiębiorca uporczywie uchyla się od udzielenia odpowiedzi Rzecznik występuje do IH z prośbą o interwencję. Obecny stan prawny wymaga zmiany co do tej materii. III.Wytaczanie powództw. W 2003 r. do sądów skierowano ogółem 35 spraw, w tym: - do polubownego sądu konsumenckiego 16 spraw - do sądu powszechnego 19 spraw W przeważającej większości sprawy skierowane do polubownego sądu konsumenckiego dotyczyły obuwia. Etapy postępowania: - sprawy zakończone 26 - sprawy w toku 9 Struktura powództw: reklamacje towarów 26 niewykonanie umowy 4 umowy konsorcyjne 3 umowy na odległość 2 We wszystkich zakończonych sprawach przed sądem powszechnym (13 spraw) doszło do wydania wyroków uznających roszczenia konsumentów. Sprawy skierowane do polubownego sądu konsumenckiego mogą być rozpatrzone tylko wówczas, gdy przedsiębiorca wyrazi zgodę na zapis na sąd. Rzecznik wielokrotnie w swoich wystąpieniach do przedsiębiorców proponował poddanie sporu pod rozstrzygnięcie przez ten właśnie sąd. Niestety, rzadko spotyka się to z aprobatą przedsiębiorcy. W efekcie końcowym sprawa i tak musi być skierowana na drogę sądownictwa powszechnego. W sprawach skierowanych na drogę postępowania sądowego Rzecznik świadczył obsługę prawną konsumentom, którzy samodzielnie występowali z powództwem. Pomoc Rzecznika polegała w szczególności na pisaniu pozwów, wniosków dowodowych, wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych, wniosków o adwokata z urzędu, wniosków o wszczęcie egzekucji. W toku procesu konsumenci wielokrotnie zwracali się z prośbą do Rzecznika o napisanie pisma procesowego np. odpowiedzi na pozew skierowany przeciwko konsumentowi.

6 6 IV.Współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi. Rzecznik Konsumentów utrzymuje stałą współpracę z powyższymi instytucjami. Za pośrednictwem członka Krajowej Rady Rzeczników UOKiK przesyła Rzecznikowi wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, interpretacje przepisów prawa dokonaną przez Departament Legislacyjno-Prawny Ministerstwa Sprawiedliwości oraz propozycje zmian legislacyjnych w zakresie ochrony praw konsumentów. W związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej nasze prawo wymaga dostosowania do rozwiązań europejskich. Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Urząd Regulacji Energetyki, Inspekcja Handlowa zaopatrują Rzecznika w specjalistyczne czasopisma (biuletyny), broszury, ulotki, informatory. W celu zapoznania się z nowymi aktami prawnymi oraz uzgodnienia jednolitej interpretacji przepisów prawa Rzecznik brał udział w następujących szkoleniach: 1)22 stycznia 2003 r. Nowa ustawa o sprzedaży konsumenckiej - Katowice organizator: Inspekcja Handlowa Katowice; 2)03-04 kwietnia 2003 r. Ochrona praw konsumenckich po przystąpieniu do Unii Europejskiej - Otmuchów organizator: Inspekcja Handlowa Opole; 3)11-12 sierpnia 2003 r. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów. Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej - Katowice organizator: Stowarzyszenie Konsumentów Polskich; 4)02 października 2003 r. Podstawy prawne i wdrażanie polityki ochrony konsumentów - Warszawa organizator: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów; 5)28-29 października 2003 r. Konsument na rynku turystycznym w warunkach członkostwa Polski w Unii Europejskiej - Katowice organizator: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach; 6)27 listopada 2003 r. Niedozwolone klauzule umowne - Katowice organizator: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów delegatura Katowice. V. Działania o charakterze edukacyjno-informacyjnym. Jednym z zadań samorządu terytorialnego w zakresie ochrony praw konsumentów jest prowadzenie edukacji konsumenckiej. W celu podniesienia poziomu wiedzy konsumentów w zakresie przysługujących im praw Rzecznik podjął następujące działania o charakterze edukacyjno-informacyjnym: - kontakty z dziennikarzami prasy i telewizji. Na łamach gazet Co Tydzień, Tydzień w Jaworznie, Dziennik Zachodni Rzecznik objaśniał podstawowe pojęcia z zakresu praw konsumenckich, przestrzegał przed konsekwencjami nie do końca przemyślanych decyzji, zachęcał do czytania umów przed ich podpisaniem.

7 7 Poprzez wystąpienia w obu lokalnych telewizjach Rzecznik chciał poinformować mieszkańców Jaworzna o możliwości odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, czy umowy zawartej na odległość w terminie 10 dni. Wystąpienia Rzecznika były reakcją na skargi konsumentów dot. umów sprzedaży filtrów do wody zawartych w domu klienta. Ponadto, w grudniu 2003 r. Rzecznik uczestniczył w konferencji prasowej zorganizowanej przez Prezydenta Miasta Jaworzna. Tematem wystąpienia były zmiany stanu prawnego w zakresie ochrony praw konsumentów. - spotkania z młodzieżą. W ubiegłym roku Rzecznik uczestniczył w 3 spotkaniach zorganizowanych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, ul. Chopina oraz w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4, ul. Armii Krajowej w Jaworznie. Bezpośrednim celem tych spotkań była edukacja konsumencka młodzieży, natomiast celem pośrednim było dotarcie z problematyką konsumencką do osób starszych poprzez ich dzieci i wnuki. - przekazywanie konsumentom, młodzieży, nauczycielom oraz przedsiębiorcom kserokopii aktów prawnych, wzorów umów, ulotek, broszur. Za pośrednictwem Miejskiego Rzecznika Konsumentów Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoczął akcję przekazywania miejscowym szkołom pakietów edukacyjnych pod tytułem ABC Młodego Konsumenta. Pakiet zawiera: książeczkę do kolorowania, komiks, poradnik dla konsumentów, poradnik dla nauczycieli, płytę CD ROM (gra ABC Konsumenta).Ze względu na opóźnienie w dostawie materiałów przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów akcja nie została zakończona w 2003 r. Jej zakończenie nastąpi w styczniu 2004 r. Ponadto, w celu podniesienia własnych kwalifikacji Rzecznik ukończył w ubiegłym roku podyplomowe studia Prawo konkurencji i ochrona konsumentów w Instytucie Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. VI. Składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów. Rzecznik na bieżąco informowany jest o terminach sesji i porządku obrad Rady Miejskiej w Jaworznie. W obradach uczestniczy tylko w przypadku rozpatrywania spraw dotyczących interesów konsumentów. Wobec braku sygnałów od konsumentów o potrzebie zmiany prawa miejscowego Rzecznik nie skorzystał z powyższego uprawnienia. VII. Wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach: a) ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa oraz umowy zawierane na odległość. W minionym roku do Rzecznika wpłynęły 32 sprawy dotyczące umów, do których stosuje się reżim w/w ustawy. W 22 sprawach konsumenci skutecznie odstąpili od w/w umów i odzyskali swoje pieniądze. Ze względu na upływ ustawowego terminu na odstąpienie od umowy (10 dni) 7 spraw zakończyło się niekorzystnie dla klientów. 3 sprawy są w toku, z tego 2 sprawy toczą się przed sądem powszechnym przeciwko firmie Dialog sprzedającej filtry do wody.

8 8 b) ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny niedozwolone klauzule umowne. W 4 sprawach konsumenci prosili o udzielenie porady prawnej w związku ze stosowaniem przez przedsiębiorców niedozwolonych klauzul umownych (dostawa mediów, system argentyński, zapisy gwarancji). W 2 sprawach zarzuty konsumentów nie potwierdziły się, w pozostałych sprawach Rzecznik wystosował pisma o zaprzestanie stosowania niedozwolonych klauzul umownych i ugodowego załatwienia sprawy. Sprawy są w toku. c) ustawa o kredycie konsumenckim. Do Rzecznika skierowano 6 spraw dotyczących umów o kredyt konsumencki. W 4 sprawach konsumenci skutecznie odstąpili od umowy, dopełniając ustawowych obowiązków. 2 sprawy są w toku, w tym 1 przed sądem powszechnym. Bank dochodzi zapłaty, nie uznaje odstąpienia klientki za prawnie skuteczne. d) ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W 2003 r. do Rzecznika wpłynęły 3 sprawy dotyczące stosowania przez sprzedawców reklamy wprowadzającej w błąd i mogącej przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi. Doinformowani przez Rzecznika konsumenci wyegzekwowali od firmy to co obiecywała w reklamie. Biuro Miejskiego Rzecznika Konsumentów mieści się w Jaworznie, ul. Północna 9b, IV piętro, pok. 403.