muzeum emigracji w Gdyni
|
|
- Włodzimierz Kazimierz Kozak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 muzeum emigracji w Gdyni
2 Muzeum Emigracji w Gdyni Dworzec Morski Idea Projekt Wizja Rzadkie ujęcie od strony Nabrzeża Holenderskiego z charakterystyczną zadaszoną rampą kolejową oraz napisem na fasadzie bocznej Biura Gdynia Ameryka
3 Szanowni Państwo! Czując zobowiązanie wobec milionów rodaków, piszących przez wieki historię naszego kraju z dala od Ojczyzny, postanowiliśmy stworzyć w Gdyni MUZEUM EMIGRACJI. Od Wielkiej Emigracji, poprzez zarobkowe wędrówki ludów XIX / XX wieku, emigrację lat wojny, wschodni exodus Polaków pędzonych wolą carskich czynowników i stalinowskich oprawców, po emigracyjne fale lat PRL-u marcową, solidarnościową, wreszcie dzisiejsze, ekonomicznokulturowe migracje. Gdynia duma II Rzeczypospolitej była kluczowym elementem rządowej polityki emigracyjnej. Zbudowano tutaj cały system obsługi ruchu emigranckiego, powstała flota transatlantyków. Dlatego właśnie Gdynia pragnie oddać polskiej emigracji należne miejsce w historii. Siedzibą przyszłego muzeum będzie, reprezentacyjny ongiś, historyczny budynek Dworca Morskiego. Przywracając do świetności ten jeden z istotnych zabytków gdyńskiego modernizmu liczymy, że stanie się on edukacyjno-badawczym centrum poznania skomplikowanych dziejów polskiej emigracji. Także współczesnego dialogu z rozrzuconymi po całym świecie polonijnymi skupiskami. W zamierzeniach Muzeum Emigracji powinno stać się zatem rozpoznawalnym punktem na emigracyjno-polonijnej mapie. Miejscem gromadzenia materialnych reliktów i pamięci o tej niezwykłej historii. Budując Muzeum, stwarzamy środowiskom naukowym zajmującym się emigracją, szansę prezentacji ich dorobku, ukazania panoramy burzliwych, dramatycznych i fascynujących dziejów wychodźstwa z ziem polskich na przestrzeni ostatnich ok. 250 lat. Powinno być to także forum wymiany doświadczeń i popularyzacji osiągnięć naszej diaspory. Dworzec Morski najbardziej reprezentacyjny budynek gdyńskiego portu. Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek 2 3
4 Emigracja a historia W historii Polski jest kilka procesów mających decydujący wpływ na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków. Będących istotnym czynnikiem rozwoju państwowości, mających znaczenie dla gospodarki kraju, jego kultury, społecznej kondycji. Nasze postrzeganie historii Polski zdominowane jest przez wojny, powstania zbrojne, wielowiekową walkę o kształt państwowych granic. Fascynują nas zwycięstwa, często niewykorzystane, militarne klęski, opisujemy martyrologię ludności, ostatnio udział w walce i obaleniu komunistycznego porządku. Bez wątpienia jednym z takich procesów towarzyszących polskiej drodze przez historię była i jest emigracja. Towarzyszyła wojnom, rozbiorom i powstaniom. Ale też globalnym zjawiskom wytyczającym etapy rozwoju cywilizacji europejskiej zniesieniu poddaństwa, kryzysowi agrarnemu, wiejskiej nędzy, industralizacji. Była stałym podmiotem procesów społecznych. Można nawet mówić o swoistym etosie emigracyjnym ukształtowanym w polskiej zbiorowej świadomości. Emigracyjne tony pobrzmiewają przecież nawet w hymnie państwowym, gdzie z ziemi włoskiej do Polski maszerowali legioniści Dąbrowskiego. Emigracyjną historię na ziemiach polskich zaczęto pisać jeszcze przed rozbiorami konfederaci barscy, zwolennicy Konstytucji 3 maja, potem czas rozbiorów i fale uchodźców po klęskach kolejnych powstań. Wielka Emigracja, z jej trudnym do przecenienia dorobkiem dla kultury narodowej. I rozwijająca się z zupełnie innych powodów, rosnąca od końca XIX wieku, masowa emigracja zarobkowa. powyżej s/s Polonia w Nowym Jorku (rys. Adam Werka) obok Oryginalny druk informacji dla pasażerów z 1891 r., wydawany na statkach America Line, wystawiony na nazwisko Marcjanny Broniszki podróżującej z Hamburga do Filadelfii 4 5
5 Szacunkowe dane emigracji z ziem polskich w latach Kierunek emigracji Liczba emigrantów Stany Zjednoczone Brazylia Argentyna Kanada Kraje europejskie W sumie szacuje się, że poza granicami odrodzonej Rzeczypospolitej żyło po zakończeniu I wojny światowej Polaków Dla odrodzonej po rozbiorach II Rzeczypospolitej emigracja stanowiła istotny element polityki państwa. Postrzegana wprawdzie, z jednej strony, jako osłabianie żywotnych sił narodu, równocześnie była jednak koniecznością wobec niedorozwoju gospodarczego kraju. Statek s/s Kościuszko przy nabrzeżu Francuskim,
6 Skala emigracji z Polski w dwudziestoleciu międzywojennym dane szacunkowe Kierunek emigracji Liczba emigrantów Zamorska Europejska emigracja ok reemigracja ok emigracja ok reemigracja ok Emigracja ogółem Reemigracja ogółem ok. 2,2 2,3 mln ok. 1,2 mln Bilans Dwudziestolecia trwale wyemigrowało z Polski ponad 1 mln obywateli Walizka gdyńskiego emigranta Karta wstępu na s/s Pułaski 8 9
7 Emigracja z ii Rzeczypospolitej według krajów emigracji Kierunek emigracji Liczba emigrantów Stany Zjednoczone Argentyna Kanada Brazylia Niemcy Francja Emigracja europejska była w dużej mierze sezonowa do Niemiec jeździli głównie chłopi, robotnicy rolni, do Francji górnicy. Później była emigracja lat II wojny światowej oraz okresu powojennego, wreszcie ekonomiczne, także polityczne fale emigracji lat PRL-u i III RP. Szacuje się, że po wojnie, do roku 1980 opuściło Polskę z różnych przyczyn prawie 1 mln obywateli. Uważa się, że dzisiaj poza granicami kraju żyje od 14 do 17 milionów ludzi przyznających się do polskich korzeni. Ulotka reklamująca polskie motorowce Sobieski i Chrobry zbudowane do obsługi linii południowoamerykańskiej 10 11
8 Muzeum Emigracji E migracja jest nieodłącznym składnikiem naszej pamięci, dlatego powstanie Muzeum Emigracji to wypełnienie istotnej luki w polskiej polityce historycznej. Trud zgromadzenia pod jednym dachem wszystkich wątków emigracyjnej historii jest zadaniem ambitnym, ale wartym podjęcia. Bo historia emigracji to historia burzliwa i fascynująca. Historia ludzi, często całych rodzin, szukających miejsca do życia ludzi zdesperowanych, ale też odważnych. Muzeum Emigracji stawia sobie za cel odpowiedź na pytania, jak, kiedy, dlaczego, dokąd i z jakim skutkiem ruszali mieszkańcy ziem polskich. Poddani cesarzy Austro-Węgier, Prus i Rosji. Później mieszkańcy najjaśniejszej Rzeczypospolitej, wojenni tułacze i obywatele PRL-u. Istotna będzie też muzealna opowieść o kulisach emigracyjnego biznesu przerzut tysięcy ludzi między krajami a nawet kontynentami, to był prawdziwy przemysł. Punkty zborne, szlaki transportowe, instytucje zajmujące się emigracyjną logistyką, ludzie żyjący z organizacji przerzutu emigracyjnych mas. Wreszcie porty jako węzły tego systemu transportowego oraz warunki, w jakich do lepszego świata podróżowali Polacy z ziem polskich w czasach zaborów i w dwudziestoleciu międzywojennym. Port w oczywisty sposób kojarzy się z historią emigracji. Polacy obywatele imperiów carskiego, habsburskiego i pruskiego, opuszczali Europę właśnie poprzez porty niemieckie, włoskie, francuskie. Także przez Gdańsk, wreszcie od 1923 roku przez Gdynię. Fenomen emigracji dotyczy niemal każdej polskiej rodziny. Dlatego Muzeum Emigracji powinno i może być miejscem historii każdego z nas. Reklama Gdynia Ameryka Line wykorzystująca zdjęcie m/s Batory na tle Manhattanu 12 13
9 Plan Gdyni z 1923 r. widoczna pierwsza przystań tzw. Tymczasowy Port Wojenny i Schronisko dla Rybaków powyżej Statki przewożące emigrantów często ze względów promocyjnych, nosiły nazwy dobrze kojarzące się potencjalnym pasażerom. Na zdjęciu częsty gość w gdyńskim porcie, francuski parowiec Pologne. po prawej Wychodźca organ prasowy Polskiego Towarzystwa Emigracyjnego 15
10 Dlaczego Gdynia? T o właśnie Gdynia stała się oknem na świat II Rzeczypospolitej. I to stąd w ten świat ruszali wielkopolscy chłopi, podhalańscy górale, Kaszubi, mieszkańcy Kresów, ale też Witold Gombrowicz czy Jan Kiepura. Gdynia zatem jak żadne inne miejsce w Polsce predystynowana jest do gromadzenia i popularyzowania wiedzy o naszym wychodźstwie. W latach II Rzeczypospolitej powstał tu cały system obsługi ruchu emigranckiego. Oprócz Dworca Morskiego, zbudowano w lasach dzielnicy Grabówek Obóz Emigracyjny. Był to nowoczesny w skali europejskiej kompleks budynków, w których przybywające z całego kraju grupy emigranckie przygotowywały się do opuszczenia kraju. Połączony był z Dworcem Morskim bocznicą kolejową, dzięki której emigrantów dowożono wprost pod burtę statku. Na peryferiach Gdyni, w tzw. Babich Dołach, zbudowano szpital kwarantannowy, wykorzystywany także do leczenia emigrantów. Komunikację szpitala z portem zapewniać miała Samarytanka motorówka sanitarna pierwszy produkt w historii gdyńskiej stoczni. W pobliskim Wejherowie istnieje do dzisiaj budynek pierwszego polskiego etapu emigracyjnego. Funkcjonował do czasu zbudowania kompleksu w Grabówku. Także Gdańsk ma swoją emigrancką historię. Przez gdański port w czasach pruskich i później w okresie Wolnego Miasta ekspediowano transporty emigrantów z ziem polskich, w Nowym Porcie działał polski etap emigracyjny. W miarę rozwoju Gdyni ciężar polskiego ruchu emigracyjnego przenosił się do powstającego portu. Pomagały w tym także akty prawne, które preferowały Gdynię jako centrum polskiego wychodźstwa. po lewej Budujący się port w Gdyni w okresie poprzedzającym powstanie Dworca Morskiego 17
11 Pierwsza gdyńska stacja emigracyjna u nasady mola Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków lata dwudzieste u góry Kompleks budynków Obozu Emigracyjnego zbudowanego w latach trzydziestych w lasach dzielnicy Grabówek. Dzisiaj mieści się tutaj jednostka wojskowa. u dołu Budynek Dworca Morskiego zbudowany w 1933 r. przy Nabrzeżu Francuskim miejsce obsługi całego ruchu pasażerskiego, także emigranckiego, w gdyńskim porcie 18 19
12 Efektem aktywnej polityki emigracyjnej II Rzeczypospolitej było konsekwentne budowanie floty statków pasażerskich. Pierwsze trzy stare parowce Polonia, Kościuszko i Pułaski, wyspecjalizowane były w obsłudze ruchu emigranckiego. Przeszły do naszej morskiej legendy za sprawą książek Karola Olgierda Burchardta. Ich rolę przejęły później, budowane już specjalnie na polskie zamówienie dwie pary nowoczesnych motorowców Piłsudski i Batory oraz Sobieski i Chrobry. Wszystkie cumowały przy Dworcu Morskim. Wciąż żyją w Gdyni kapitanowie i marynarze pływający, choć już w latach powojennych, na polskich pasażerach Batorym i jego następcy ostatnim polskim transatlantyku Stefan Batory. Dworzec Morski, Obóz Emigracyjny, kwarantanna, wreszcie pamięć o gdyńskiej flocie pasażerskiej i gdynianach którzy tę historię tworzyli to dostatecznie mocne argumenty za lokalizacją właśnie tutaj Muzeum Emigracji. s/s Pułaski jeden z trzech pierwszych polskich parowców pasażerskich zakupionych w 1930 r. dla Polskiego Transatlantyckiego Towarzystwa Okrętowego (późniejszy GAL) specjalnie do obsługi ruchu emigranckiego na trasie Gdynia Kopenhaga Nowy Jork Halifax 20 21
13 powyżej s/s Kościuszko wraz z Polonią obok rejsów transatlantyckich obsługiwał także linię palestyńską, wykorzystywaną przez żydowskich emigrantów po lewej ulotka reklamowa, obsługiwanej przez polskie statki linii palestyńskiej Warunki podróży na pierwszych polskich transatlantykach w latach trzydziestych były już niemal luksusowe w porównaniu z emigranckimi międzypokładami z przełomu XIX i XX wieku. Tak wyglądały kabiny cztero i dwuosobowe na polskich parowcach oraz jadalnia klasy turystycznej
14 m/s Piłsudski podchodzi do Nabrzeża Francuskiego w Gdyni, widoczna orkiestra marynarska przygotowana na tradycyjne powitanie transatlantyku. powyżej Reklama linii południowoamerykańskiej GAL, obsługiwanej przez nowoczesne motorowce Sobieski i Chrobry. Do wybuchu wojny zdołały odbyć tylko po jednej transatlantyckiej podróży. po lewej Karta identyfikacyjna wydawana pasażerom polskich transatlantyków dla wylegitymowania się przed służbą imigracyjną USA
15 Stefan Batory ostatni transatlantyk pod biało-czerwoną banderą. Kupiony w 1968 roku dla Polskich Linii Oceanicznych jako następca Batorego na linii północnoamerykańskiej, ostatnią podróż odbył w 1988 roku. Cumował jak wszystkie poprzednie polskie transatlantyki przy Nabrzeżu Francuskim obok Dworca Morskiego
16 Stefan Batory m/s Piłsudski przy Dworcu Morskim w Gdyni 28 29
17 Dworzec Morski Wnętrze hali głównej stan z okresu przedwojennego nad schodami widoczne płaskorzeźby upamiętniające marszałka Józefa Piłsudskiego, prezydenta RP Ignacego Mościckiego oraz budowniczych portu (zniszczone podczas okupacji)
18 Dworzec Morski powyżej Dworzec Morski, widok współczesny. Po alianckim nalocie podczas wojny, nigdy nie odbudowano zniszczonego skrzydła, stąd charakterystyczny niesymetryczny wygląd fasady. Brak również płaskorzeźby orła na zachowanym skrzydle fasady z prawej strony. na następnej stronie Dworzec Morski przedłużony magazynem tranzytowym widok od strony Nabrzeża Francuskiego. T en reprezentacyjny niegdyś budynek portowy oddano do eksploatacji w 1933 roku. Miał obsługiwać cały portowy ruch pasażerski, w tym ekspedycję za morze tysięcy ludzi. Jest to więc obiekt silnie wpisany w historię wychodźstwa, miejsce, w którym zbiegały się polskie emigracyjne szlaki. Od lat nie pełni już swej roli; upadek liniowej żeglugi pasażerskiej sprawił, że jego funkcja uległa zmianie. Pozostał jednak jednym z istotnych zabytków gdyńskiego modernizmu. Dzięki rewitalizacji Dworca Morskiego i zlokalizowaniu w jego wnętrzach Muzeum Emigracji, adres: Gdynia, ul. Polska 1, już dzisiaj mający wymiar symboliczny, stanie się jednym z najbardziej rozpoznawalnych gdyńskich adresów, obowiązkowym wręcz punktem na historycznej i turystycznej mapie miasta
19 Jaka jest nasza wizja Muzeum? Widok Dworca Morskiego przed II wojną światową i współcześnie. Widać wyraźnie zmianę w sylwetce budynku skutek bombardowania. Zniknęło całe piętro od strony Nabrzeża Francuskiego, także zadaszenie rampy kolejowej. Rozważana jest koncepcja przywrócenia budynkowi pierwotnego wyglądu. Muzeum Emigracji zajmie całą frontową część Dworca z charakterystyczną czworokątną kopułą, oraz dawny magazyn tranzytowy zajmujący piętro na całej długości budynku. W perspektywie możliwe przejęcie, eksploatowanej obecnie, parterowej części magazynowej pod magazynem tranzytowym. P rojekt zakłada stworzenie nowoczesnej instytucji, która przy wykorzystaniu współczesnych technik audiowizualnych, umożliwi odwiedzającym aktywne uczestnictwo w emigranckiej narracji, prześledzenie losów rodaków wyjeżdżających i powracających do kraju. Wstępne założenia programowe Muzeum zakładają funkcje edukacyjne, popularyzatorskie oraz badawcze skupione wokół tematyki emigracji zamorskiej począwszy od II połowy XIX wieku. W uzupełnieniu tematu planujemy również przedstawienie historii polskich statków pasażerskich, floty stworzonej w związku z realizowaną przez II RP polityką emigracyjną. Przy realizacji idei Muzeum, oprócz wykorzystania zasobów archiwalnych oraz szerokiej wiedzy autorytetów zajmujących się tematyką polskiego ruchu emigracyjnego, przewiduje się również odtworzenie najnowszymi technikami rekonstrukcyjnymi wybranych wnętrz ówczesnych statków pasażerskich, a więc kabin, jadalni, fragmentów pokładu. Planowane jest również odtworzenie sali odpraw paszportowo bagażowych na terenie Dworca. W naszych założeniach uwzględniamy również przywrócenie pierwotnych planów architektonicznych Dworca Morskiego i tym samym jego odbudowę odzwierciedlającą stan z lat 30. Podczas II wojny światowej, w wyniku alianckiego nalotu na ówczesną bazę Krigsmarine Gotenhafen, bomby zniszczyły jedno ze skrzydeł budynku, które nigdy nie zostało odtworzone. Prezentując kompleksową historię polskiej emigracji mamy zarazem ambicję stworzenia archiwum polskich wychodźców komputerowej bazy dziejów emigranckich rodów. Przewiduje się gromadzenie dokumentów, zabytków, badanie źródeł, notacje audio-video, publikacje, wymianę naukową. Przyszłe Muzeum liczy na współpracę i pomoc wszystkich ośrodków badawczych zajmujących się problematyką emigracji i Polonii
20 Wnętrza Dworca Morskiego pomieszczenia przyszłego Muzeum Emigracji: hala główna o powierzchni ok m2, z centralnymi schodami prowadzącymi na galerie i do hali odpraw celno-bagażowych oraz widok ze schodów na galerie wokół hali głównej i drzwi wejściowe do budynku
21 Wnętrza magazynu tranzytowego i hali odpraw o powierzchni prawie 3400 m2. Miejsce przyszłych ekspozycji i aranżacji historycznych Muzeum Emigracji
22 Ulica Polska i Skwer Witolda Gombrowicza dojazd do centralnie położonego Dworca Morskiego. Z prawej strony magazyn i dźwigi na Nabrzeżu Holenderskim, z lewej Nabrzeże Francuskie miejsce cumowania transatlantyków, obecnie w sezonie letnim zawijają tu statki wycieczkowe. Na pierwszym planie pomnik Ludziom Morza odsłonięty w 1965 roku
23 Gdynia, 13 sierpnia 1923 r. W kwietniu 1923 roku prezydent Wojciechowski uroczyście otworzył Tymczasowy Port Wojenny i Schronisko dla Rybaków (taką nazwę otrzymała pierwsza gdyńska przystań). Drewniany pomost, kilka prymitywnych baraków przy piaszczystej plaży. Gdynia była jeszcze nadmorską wsią, o wielkiej, choć wówczas niepewnej jeszcze przyszłości. 13 sierpnia 1923 roku to data znacząca w historii gdyńskiego portu. Zawinął tutaj pierwszy zagraniczny pełnomorski statek o egzotycznie brzmiącej nazwie Kentucky. Niezbyt efektowny parowiec pod francuską banderą zapisał się tym samym w emigracyjnej historii Gdyni; był to bowiem statek od lat wywożący żywy ładunek z ziem polskich. Zachował się opis tamtego historycznego dla Gdyni i emigracji epizodu, sporządzony przez bezpośredniego świadka Jana Żelewskiego, pracownika Kierownictwa Budowy Portu: Smutna była przymusowa wizyta francuskiego frachtowca Kentucky u schyłku lata. Zabrał on do Francji naszych emigrantów. Była to ludność wiejska z Wielkopolski, bardzo liczne rodziny, dzieci a nawet niemowlęta oraz stosunkowo dużo mężczyzn z odznakami powstańczymi. Mówiono wówczas, że statek nie zabrał tego transportu z Gdańska, bo nie został do portu wpuszczony ze względu na stan sanitarny. Statek był po transporcie koni i na dolnych pokładach czuć było odór stajenny ( ) Ci biedacy, którzy dla chleba musieli opuścić ziemię ojczystą, opuszczali ją w najpotworniejszych warunkach! Ten przedłużający się transport kolejowy, ten ponury statek, źle oświetlony, o trzypiętrowych rozsuwalnych pryczach i do tego ta nieprzychylna, skora do bicia i popychania załoga sprawiły, że wśród emigrantów panował bardzo smutny nastrój. W ten smutny i przejmujący sposób Gdynia pojawiła się na portowej mapie Bałtyku i stała się istotnym punktem w polityce emigracyjnej II RP. 13 sierpnia 1923 roku w tymczasowym porcie cumuje francuski parowiec Kentucky pierwszy pełnomorski statek w Gdyni. Na drewnianym molu widać zmierzających na statek pierwszych emigrantów ekspediowanych z gdyńskiego portu
24 Samarytanka T a niepozorna jednostka jest historycznym, pierwszym produktem polskiego przemysłu okrętowego. Samarytanka motorówka sanitarna służyła lekarzowi portowemu do inspekcji na statkach oraz przewożeniu zakaźnie chorych, w tym emigrantów, do zbudowanego na terenie Babich Dołów szpitala kwarantannowego. Jednostka dotrwała szczęśliwie do naszych czasów i ma szansę być pierwszym efektownym eksponatem przyszłego Muzeum Emigracji. wodowanie w 1931 roku pierwszej jednostki w historii gdyńskiego przemysłu okrętowego motorówki sanitarnej Samarytanka, używanej także do transportu chorych emigrantów Gdyńscy stoczniowcy w 2005 roku dokonali kapitalnego remontu i konserwacji historycznej Samarytanki motorówka stanęła na podwyższeniu przed budynkiem dyrekcji Stoczni Gdynia. Przyszły eksponat Muzeum Emigracji
25 Gdynia 24 czerwca 2010 r. Dworzec Morski 24 czerwca 2010 roku w portowej scenerii Nabrzeża Francuskiego, w sąsiedztwie budynku Dworca Morskiego, podpisano pierwszy dokument akcentujący wolę upamiętnienia wielkiej historii polskiej emigracji. Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek i prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia SA Janusz Jarosiński podpisali List Intencyjny, deklarujący wolę wspólnych działań na rzecz realizacji idei Muzeum Emigracji. Dołożymy wszelkich starań, aby Muzeum mogło powitać pierwszych gości w 2013 roku 90 lat po pierwszym emigranckim transporcie, który wypłynął z Gdyni na parowcu Kentucky. Odsłonięcie 24 czerwca 2010 roku przez prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka i prezesa portu gdyńskiego Janusza Jarosińskiego tabliczki na budynku Dworca Morskiego obwieszczającej: Tu powstanie Muzeum Emigracji Gdynia ul. Polska 1. Tego dnia na Nabrzeżu Francuskim ponownie pojawili się emigranci
26 Od maja do września 2010 roku przy Dworcu Morskim 85 razy cumowały wycieczkowe statki pasażerskie, na ich pokładach odwiedziło Gdynię 125 tysięcy turystów. Autor tekstu i redakcja: Aleksander Gosk Autorzy zdjęć: Janusz Uklejewski, Stanisław Ossowski s. 26, 28 Robert Hirsz s. 32 Przemek Kozłowski, Bartosz Matyjas s. 33, 34, 37, 38, 39, 40, Tadeusz Lademan s. 45 Sylwia Szumielewicz s Ilustracje archiwalne ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni Projekt graficzny i typograficzny: Pracownia Wyd. Urząd Miasta Gdyni 2010 r.
27 Muzeum Emigracji w Gdyni
MUZEUM EMIGRACJI w Gdyni ul. Polska 1, Dworzec Morski OGŁOSZENIE IDEI PROJEKTU
MUZEUM EMIGRACJI w Gdyni ul. Polska 1, Dworzec Morski OGŁOSZENIE IDEI PROJEKTU Wprowadzenie Emigracja a historia W historii Polski jest kilka procesów mających decydujący wpływ na kształtowanie się tożsamości
Bardziej szczegółowoPrezydent RP Bronisław Komorowski z wizytą w Gdyni
Prezydent RP Bronisław Komorowski z wizytą w Gdyni Prezydent RP Bronisław Komorowski zwiedził powstające w Gdyni Muzeum Emigracji. Prezydent obejrzał wystawę historyczną i wnętrza gmachu, który z inicjatywy
Bardziej szczegółowoMuzeum Emigracji otwarte w Gdyni
Muzeum Emigracji otwarte w Gdyni 16 maja 2015 w historycznym budynku Dworca Morskiego w Gdyni, z którego tysiące Polaków wypłynęło w świat, otwarte zostało jedno z najnowocześniejszych muzeów w Polsce.
Bardziej szczegółowo11 listopada 1918 roku
11 listopada 1918 roku 92 lat temu Polska odzyskała niepodległość Europa w II połowie XVII wieku Dlaczego Polska zniknęła z mapy Europy? Władza szlachty demokracja szlachecka Wolna elekcja Wojny Rzeczpospolitej
Bardziej szczegółowoGdynia- śladami przemysłu stoczniowego
Mateusz Józefowski Natalia Gołąbek Julia Laśkiewicz Aleksandra Morka Michał Drozda Łukasz Chętko Tymczasowy port wojenny i schronisko dla rybaków Zostały uroczyście otwarte 29 kwietnia 1923 roku. Wydarzenie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII ( wg programu Wczoraj i dziś nr dopuszczenia 877/4/2017 ). Rok szkolny 2017/2018 Ocena dopuszczająca : - zna datę i postanowienia
Bardziej szczegółowoNOWE Muzeum Powstania Wielkopolskiego
NOWE Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 Poznań, 12.06.2018 Mamy obecnie 340 m2 Obecne Muzeum, a inne Muzea Historyczne w Polsce Muzeum Polin 4000m2 Muzeum Śląskie 9264m2 Centrum Historii Zajezdnia
Bardziej szczegółowoAndrzej Józefiak. Dyrektor Lloyd s Register (Polska) Sp. z o.o.
Pięćdziesiąt lat temu, we wrześniu 1957 roku inspektorzy brytyjskiego Towarzystwa Klasyfikacji Statków Lloyd s Register of Shipping wrócili do Polski po kilkuletniej nieobecności. Kontakty LRS z przemysłem
Bardziej szczegółowoSeminarium nt. Cruise Industry
Seminarium nt. Cruise Industry MAREK GRZYBOWSKI 23 czerwca 2017 odbyło się seminarium nt. Cruise Industry w Polsce w ramach projektu TENTacle w celu realizacji zadania; Mapa drogowa dla węzła miejskiego
Bardziej szczegółowoZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII
ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII Zakładane osiągnięcia uczniów to wiadomości i umiejętności, którymi uczeń powinien się wykazywać po zakończeniu nauki w szkole podstawowej. Dzięki przyporządkowaniu
Bardziej szczegółowoW Gdyni odsłonięto pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego
W Gdyni odsłonięto pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego W Gdyni obchody Święta Niepodległości rozpoczęły się już 10 listopada 2013 r. uroczystością odsłonięcia pomnika Marsz. Józefa Piłsudskiego. "Józef
Bardziej szczegółowoHISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
HISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny - wymienia datę kongresu wiedeńskiego, cele i główne państwa - wie, na czym polegała rewolucja przemysłowa - potrafi wymienić nowe idee polityczne
Bardziej szczegółowo11 LISTOPADA Warszawa. Rada Regencyjna wysłała do naszych kół poselskich telegram: okupacja niemiecka przestala istnieć. Wzywamy wszystkich przedstawicieli partii, aby przybyli do Warszawy celem utworzenia
Bardziej szczegółowoProjekt edukacyjny w Zespole Publicznego Gimnazjum i Szkoły Podstawowej w Chwaszczynie. Wędrówki po dziejach Gdyni
Projekt edukacyjny w Zespole Publicznego Gimnazjum i Szkoły Podstawowej w Chwaszczynie Wędrówki po dziejach Gdyni Bliżej domy jak pudełka, dalej las jak dywan, a w oddali, hen po fali biały okręt pływa.
Bardziej szczegółowoEkspozycje w Galerii Plenerowej Łazienek Królewskich (ogrodzenie od Alei Ujazdowskich) dostępne będą do 30 września 2018 roku. ***
03 września 2018 WYSTAWA PLENEROWA NA STULECIE SZTABU GENERALNEGO WP. Polacy mają w sobie instynkt wolności. Ten instynkt ma wartość i ja tę wartość cenię - te słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego stały
Bardziej szczegółowo85 lat gdyńskiego okna na świat
85 lat gdyńskiego okna na świat Dokładnie 85 lat temu w Gdyni powstało okno na świat, które zmieniło losy wielu polskich rodzin. 8 grudnia to kolejna rocznica uruchomienia Dworca Morskiego miejsca, z którego
Bardziej szczegółowoMSC Poesia jako pierwsza w sezonie zawinęła do Gdyni!
MSC Poesia jako pierwsza w sezonie zawinęła do Gdyni! Pływa po morzach i oceanach od 2008 roku, ma ponad 293 metry długości, 33 metry szerokości, a w swoim wnętrzu kryje prawdziwe luksusy. Do Gdyni zawitał
Bardziej szczegółowoPomniki i tablice. Toruń. Zbigniew Kręcicki
Zbigniew Kręcicki Pomniki i tablice Toruń Po lewej. Plac Rapackiego. Uroczyste odsłonięcie pomnika Marszałka nastąpiło 15 sierpnia 2000 r. w 80. rocznicę bitwy warszawskiej. Po prawej. Pierwszy, tymczasowy
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający
Wymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający wymagania w zakresie wiadomości omawia najważniejsze postanowienia i konsekwencje traktatu wersalskiego definiuje pojęcie totalitaryzmu omawia główne
Bardziej szczegółowoHISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA
2016-09-01 HISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje
Bardziej szczegółowoOpracowali: Michał Kraska Łukasz Deka
Opracowali: Michał Kraska Łukasz Deka Lokalizacja Kościerski dworzec kolejowy Z historią w przyszłość Do Kościerzyny kolej dotarła z Pszczółek w 1885 r. Od tej pory dzieje miasta na trwałe związane zostały
Bardziej szczegółowoRozkład materiału. kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/
Rozkład materiału kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/ Lp. Temat jednostki lekcyjnej Zagadnienia 1. I wojna światowa geneza, przebieg, skutki Proponowana Scenariusz lekcji liczba godzin str.
Bardziej szczegółowoZwiązki społeczności uczniowskiej Szkoły Podstawowej nr 40 w Gdyni im. kpt. ż.w. K.O. Borchardta ze statkiem-muzeum Dar Pomorza
Opracowanie: mgr Liliana Koszałka nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 40 w Gdyni Związki społeczności uczniowskiej Szkoły Podstawowej nr 40 w Gdyni im. kpt. ż.w. K.O. Borchardta ze statkiem-muzeum Dar Pomorza
Bardziej szczegółowo3 Religie Rola Rzymu Ośrodki kulturowe po upadku Rzymu 4 Schemat społeczeństwa Pojęcia
Klasa I ZS Temat Lp. Zakres treści Lekcja organizacyjna 1 Program nauczania System oceniania Źródła wiedzy o przeszłości i teraźniejszości 2 Epoki historyczne Źródła historyczne Dziedzictwo antyku Kształtowanie
Bardziej szczegółowoNa skrzydłach historii
Na skrzydłach historii Krótka historia Gdyni Przez wieki głównym zajęciem mieszkańców gdyńskiej wsi była uprawa roli i łowienie ryb. W 1920 roku zapadła decyzja o budowie polskiego portu. 10 lutego 1926
Bardziej szczegółowoLOT URUCHOMI BEZPOŚREDNIE POŁĄCZENIE Z KRAKOWA DO CHICAGO
LOT URUCHOMI BEZPOŚREDNIE POŁĄCZENIE Z KRAKOWA DO CHICAGO 2016-11-21 Już od lipca przyszłego roku Dreamlinery LOT-u obsłużą bezpośrednie połączenie z Krakowa do Chicago. Rejsy na tej trasie będą wykonywane
Bardziej szczegółowoRelacja z 4. międzynarodowej konferencji naukowej Modernizm w Europie modernizm w Gdyni
Relacja z 4. międzynarodowej konferencji naukowej Modernizm w Europie modernizm w Gdyni W dniach 18-20 września 2014 r. odbyła się w Gdyni czwarta międzynarodowa konferencja naukowa Modernizm w Europie
Bardziej szczegółowoAKCJA SPOŁECZNO-EDUKACYJNA ŻONKILE 19 IV 1943 ROCZNICA POWSTANIA W GETCIE WARSZAWSKIM
19 IV 1943 ROCZNICA POWSTANIA W GETCIE WARSZAWSKIM GETTO WARSZAWSKIE I POWSTANIE W GETCIE WARSZAWSKIM Utworzenie getta: W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i stłoczyli tam prawie pół
Bardziej szczegółowoKoło historyczne 1abc
Koło historyczne 1abc Autor: A.Snella 17.09.2015. Zmieniony 05.10.2016.,,Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.'' JÓZEF
Bardziej szczegółowoWESTERPLATE JAKO SYMBOL
WESTERPLATE JAKO SYMBOL KONSULTACJE SPOŁECZNE 6 CZERWCA 2016 R DOM TECHNIKA W GDAŃSKU, UL RAJSKA 6 RAMOWY PROGRAM REWITALIZACJI TERENÓW WESTERPLATTE DR INŻ. BOGDAN SEDLER PROF. DR INŻ. TADEUSZ JEDNORAŁ
Bardziej szczegółowo70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ
70. ROCZNICA ZAKOŃCZENIA II WOJNY ŚWIATOWEJ Wojna 1939-1945 była konfliktem globalnym prowadzonym na terytoriach: Europy, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/galeria/402834,5,niemcy-atakuja-polske-ii-wojna-swiatowa-na-zdjeciach-koszmar-ii-wojny-swiatowej-zobacz-zdjecia.html
Bardziej szczegółowoWystawa plenerowa Powstała, by żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości Warszawa, 29 maja 20 czerwca 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/aktualnosci/4234,wystawa-plenerowa-powstala-by-zyc-w-100-rocznice-odzyskania -niepodleglosci-warsz.html 2019-07-19, 23:16 żyć w 100. rocznicę odzyskania niepodległości
Bardziej szczegółowoZamość Rotunda Muzeum Martyrologii Zamojszczyzny
Zamość Historia Miejsce upamiętnienia zbrodni niemieckich w dawnej działobitni twierdzy zamojskiej, zwanej Rotundą, przy ul. Męczenników Rotundy [na lewo za Bramą Szczebrzeską [ul. Szczebrzeska]. Po kampanii
Bardziej szczegółowoPrzedszkole skrojone na miarę oczekiwań
Przedszkole skrojone na miarę oczekiwań W Gdyni-Wiczlinie oddano dziś do użytku nowoczesne przedszkole na 150 miejsc. Budynek z 6 oddziałami został zaprojektowany i wybudowany według najnowszych trendów
Bardziej szczegółowoPerłę architektury przemysłowej Gdyni czeka modernizacja
Perłę architektury przemysłowej Gdyni czeka modernizacja W połowie lipca Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. podpisał umowę na roboty termoizolacyjne w budynku magazynowym H, którego historyczna nazwa to
Bardziej szczegółowoInwentar yzacja architektoniczna DWORZEC MORSKI WRAZ Z MAGAZYNEM TRANZYTOWYM W GDYNI. opracowanie. obiekt. lokalizacja. numery inwentarzowe budynków
DWORZEC MORSKI WRAZ Z MAGAZYNEM TRANZYTOWYM W GDYNI EGZ. NR opracowanie Inwentar yzacja architektoniczna obiekt Dworzec Morski, Magazyn Tranzytowy lokalizacja ul. Polska 1, nb. Francuskie numery inwentarzowe
Bardziej szczegółowoRaport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 Raport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich Dnia 2 marca 2015 roku uczniowie klasy trzeciej technikum wraz z wychowawcą zwiedzili Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach.
Bardziej szczegółowoNiepodległa i Wy: Jaki znak twój? Orzeł biały!
Niepodległa i Wy: Jaki znak twój? Orzeł biały! Przedszkola (3-5 lat) słowa kluczowe: Orzeł Biały, godło, flaga, hymn, ojczyzna, legenda Podczas zajęć wspólnie szukamy odpowiedzi na pytania: co łączy nas
Bardziej szczegółowoOpis wystawy W 90-tą rocznicę Powstania Wielkopolskiego Grupa Leszno
Głównym celem wystawy, zgodnie z koncepcją dr. Eugeniusza Śliwińskiego (Muzeum Okręgowe w Lesznie) i Barbary Ratajewskiej (Archiwum Państwowe w Lesznie) jest ukazanie przyczyn i okoliczności zrywu powstańczego,
Bardziej szczegółowoNowa szkoła na Chwarznie-Wiczlinie pnie się w górę
Nowa szkoła na Chwarznie-Wiczlinie pnie się w górę Ogromna inwestycja na Chwarznie-Wiczlinie w szybkim tempie nabiera kształtów. Zakończenie kolejnego etapu budowy kompleksu szkolno-przedszkolnego podsumowało
Bardziej szczegółowoTARNOWSKIE GÓRY. ODSŁONIĘCIE POMNIKA inż. JÓZEFA NOWKUŃSKIEGO
23.10.2015 TARNOWSKIE GÓRY ODSŁONIĘCIE POMNIKA inż. JÓZEFA NOWKUŃSKIEGO W pobliżu budynku dworca w Tarnowskich Górach odsłonięto pomnik upamiętniający postać inżyniera Józefa Nowkuńskiego - projektanta
Bardziej szczegółowoPiłsudski i Dmowski dwie wizje niepodległej Polski. Debata Lublin, 6 września 2018
Moja Niepodległa https://mojaniepodlegla.pl/mn/konferencje-i-wyklady/6529,pilsudski-i-dmowski-dwie-wizje-niepodleglej-polski-d ebata-lublin-6-wrzesnia-2018.html 2019-05-24, 05:31 Piłsudski i Dmowski dwie
Bardziej szczegółowoKonkursu historycznego
Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie Ul. Ku Słońcu 124 Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe Pod patronatem Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty Organizują Drugą edycję Konkursu historycznego
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR LXIV/451/2014 RADY MIASTA SULEJÓWEK z dnia 30 października 2014 r.
UCHWAŁA NR LXIV/451/2014 RADY MIASTA SULEJÓWEK z dnia 30 października 2014 r. w sprawie upamiętnienia postaci gen. Kazimierza Sosnkowskiego poprzez wzniesienie poświęconego mu pomnika popiersia Na podstawie
Bardziej szczegółowoPAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ. mała wystawa o wielkiej rzeczy
PAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ mała wystawa o wielkiej rzeczy Od 26 listopada 2012 roku w sali wystaw Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, prezentowana jest wystawa pt. Pałac Dzieduszyckich
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 1782/2003 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA Z DNIA 12 grudnia 2003 r.
ZARZĄDZENIE NR 1782/2003 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA Z DNIA 12 grudnia 2003 r. w sprawie przyjęcia projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie budowy pomnika upamiętniającego 60 rocznicę masowej rzezi
Bardziej szczegółowoŚLADAMI MAZURKA DĄBROWSKIEGO
PRZEJMUJĄC DZIEDZICTWO POKOLEŃ POZNAJEMY PIEŚNI NARODOWE CZ.3 ŚLADAMI MAZURKA DĄBROWSKIEGO DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO PROJEKT REALIZOWANY PRZEZ FUNDACJĘ ROZBARK
Bardziej szczegółowo1. Wstęp Stołeczny Zarząd Infrastruktury Dowództwo Wojsk Lądowych Muzeum X Pawilonu Bramę Bielańską Bramę Straceń Muzeum Niepodległości
1. Wstęp Na podstawie Decyzji nr 418/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 19.10.2006 r. dokonano wyboru lokalizacji dla budowy nowej siedziby MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO w Cytadeli Warszawskiej. Cytadela Warszawska
Bardziej szczegółowoZADANIA DO SPRAWDZIANU
ZADANIA DO SPRAWDZIANU 1. Do daty dopisz wydarzenie: a) 1 IX 1939 r. wybuch II wojny światowej (agresja niemiecka na Polskę) b) 17 IX 1939 r. agresja radziecka na Polskę c) 28 IX 1939 r. kapitulacja Warszawy
Bardziej szczegółowoPolityka Gromadzenia Zbiorów Muzeum Emigracji w Gdyni. Data zatwierdzenia: luty 2018 r. Data ewaluacji: luty 2023 r.
Polityka Gromadzenia Zbiorów Muzeum Emigracji w Gdyni Data zatwierdzenia: luty 2018 r. Data ewaluacji: luty 2023 r. 1. Zbiory Muzeum Emigracji w Gdyni 1.1. Historia zbiorów 1.2. Klasyfikacja zbiorów 1.3.
Bardziej szczegółowoNazwa i opis przedmiotu
Przedwojenna fotografia przedstawiające płytę żorskiego rynku. 1. przedwojenna przedstawiająca portret zbiorowy komendantów żorskiej policji. 2. z ok XIX/XX wieku. Portret, sepia. 3. z ok XIX/XX wieku.
Bardziej szczegółowoPałac Myślewicki otwarty dla zwiedzających
palac_1_fot._waldemar_panow.jpg [1] Fot. materiały prasowe Strona 1 z 6 Strona 2 z 6 Strona 3 z 6 Strona 4 z 6 8 października 2015 Dzięki pracom konserwatorskim Pałac Myślewicki, który 7 października został
Bardziej szczegółowoInstytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn /451
Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn. 19.05.2017/451 2017 1.1. Polska gospodarka morska i przybrzeżna w 2016 roku Polskie stocznie zbudowały łącznie 10 statków w 2016, czyli o 2,5 razy więcej
Bardziej szczegółowoOśrodek Nowy Świat. w Legnicy
Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego Ośrodek Nowy Świat w Legnicy Ośrodek Nowy Świat to miejsce zderzenia różnych kultur, miejsce spotkań młodych ludzi stąd i stamtąd, z daleka i z bliska.
Bardziej szczegółowoDar Młodzieży w Panamie kulminacyjny punkt rejsu
Dar Młodzieży w Panamie kulminacyjny punkt rejsu Ponad osiem miesięcy temu rozpoczęła się wielka morska przygoda Daru Młodzieży i jego załogi. Żaglowiec ruszył w podróż dookoła świata w ramach Rejsu Niepodległości.
Bardziej szczegółowoGdynia inspiruje Warszawę
Gdynia inspiruje Warszawę Gdyński modernizm wciąż inspiruje - także w formie detali - nie zaś tylko brył budynków. Tym razem przekonać się o tym mogą warszawiacy, odwiedzając wystawę na Brackiej 25 pt.
Bardziej szczegółowoAndrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA
Andrzej Jezierski Cecylia Leszczyńska HISTORIA Wydawnictwo Key Text Warszawa 2003 Spis treści Od autorów 13 Rozdział 1 Polska w średniowieczu 1.1. Państwo 15 1.2. Ludność 19 1.2.1. Zaludnienie 19 1.2.2.
Bardziej szczegółowo8. Gospodarka przestrzenna i architektura
8. Gospodarka przestrzenna i architektura Obwodnica Miasta NajwaŜniejszą i najpilniejszą sprawą dla mieszkańców Suwałk jest budowa obwodnicy, która wyeliminuje uciąŝliwości spowodowane natęŝonym ruchem
Bardziej szczegółowoRozkład materiału do historii w klasie III A
Rozkład materiału do historii w klasie III A 1. Rządy Jana III Sobieskiego. S 1. Źródła kryzysu monarchii polskiej w II połowie XVII wieku - przypomnienie materiału z kl. II 2. Elekcja Jana III Sobieskiego
Bardziej szczegółowoKonsultacje społeczne dotyczą stworzenia Parku Centralnego w Gdyni.
Konsultacje społeczne dotyczą stworzenia Parku Centralnego w Gdyni. Koncepcja poddana pod dyskusję z mieszkańcami zakłada rozszerzenie i uporządkowanie terenu rekreacyjnego znajdującego się w obszarze
Bardziej szczegółowoBrzeg Praski; 1909; fot. Józef B. Ćwikiel; źródło Warszawa w Starej Fotografii, wyd. Bosz, str. 12. Narrator:
FORSZPAN Brzeg Praski; 1909; fot. Józef B. Ćwikiel; źródło Warszawa w Starej Fotografii, wyd. Bosz, str. 12 Narrator: Jaka to wioska? Co to za dziecko na tej wiejskiej ścieżce? Kim są trzej mężczyźni w
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013
dr Elżbieta Marszałek Wiceprezes Ligii Morskiej i Rzecznej Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydz. Ekonomiczny w Szczecinie GOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013 Artykuł oparty jest o materiały statystyczne, opracowane
Bardziej szczegółowoAutor: Błażej Szyca kl.vii b.
1795 1918 Autor: Błażej Szyca kl.vii b. Pod koniec XVIII wieku Polska utraciła niepodległość. Wówczas Rosja, Prusy, Austria wykorzystując osłabienie naszego kraju podzielili ziemie Polski między siebie.
Bardziej szczegółowo1. Tablice statystyczne, dotyczące Gospodarki Morskiej w 2015
Kolejne materiały dydaktyczne do wykorzystania w przygotowaniach do Konkursu Młodzież na Morzu 2017. Dane statystyczne dotyczące Gospodarki Morskiej Źródło: GUS, US w Szczecinie, Rocznik Statystyczny Gospodarki
Bardziej szczegółowoLe Marité zaprasza na pokład
Le Marité zaprasza na pokład Reprezentuje francuską elegancję, a na jego pokładzie można skosztować produktów rolnych z ultraperyferyjnych regionów Europy. Żaglowiec Le Marité przypłynął do Gdyni w piątek,
Bardziej szczegółowoTransport Morski w gospodarce Globalnej i Unii Europejskiej wykład 04. dr Adam Salomon
gospodarce Globalnej i Unii Europejskiej wykład 04 dr Adam Salomon : TENDENCJE NA RYNKU ŁADUNKÓW MASOWYCH SUCHYCH dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki AM w Gdyni 2 Wielkość przeładunków ładunków
Bardziej szczegółowoŻYCIE NAD RZEKAMI URBANISTYKA DOLIN RZECZNYCH
ŻYCIE NAD RZEKAMI URBANISTYKA DOLIN RZECZNYCH WROCŁAWSKIE FORUM ODRY -ROZMIESZCZENIE TERENÓW: MIESZKANIOWYCH, USŁUGOWYCH, REKREACYJNYCH UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE Wrocław 1930 r. Wrocław 1938 r. Wrocław
Bardziej szczegółowo100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI specjalna oferta edukacyjna
100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI specjalna oferta edukacyjna Zapraszamy do zapoznania się z ofertą edukacyjną Oddziałów Muzeum Podlaskiego w Białymstoku przygotowaną z okazji obchodów 100-lecia odzyskania
Bardziej szczegółowoMigracja braci czeskich do Dolnego Śląska
Migracja braci czeskich do Dolnego Śląska Sytuacja polityczna Po zwycięstwie Ligi Katolickiej w bitwie pod Białą Górą niedaleko Pragi w 1620 roku rządy zostały przejęte przez Ferdynanda II. (1620-1637).
Bardziej szczegółowoSpis treści CZĘŚĆ PIERWSZA U ŹRÓDEŁ USTROJU MARCOWEGO. I. Powrót na mapę polityczną Europy. Wstęp... 11
Spis treści Wstęp.............................................................. 11 CZĘŚĆ PIERWSZA U ŹRÓDEŁ USTROJU MARCOWEGO I. Powrót na mapę polityczną Europy Rozdział 1. Ziemie polskie w latach 1917
Bardziej szczegółowoPROGRAM STRAŻNICY PAMIĘCI
PROGRAM STRAŻNICY PAMIĘCI Placówka Zespół Szkół Geodezyjno Drogowych i Gospodarki Wodnej w Krakowie Adres ul. J.Lea 235; 30-133 Kraków Telefon 126374669 Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za Irena Biel
Bardziej szczegółowoPAMIĘĆ MURÓW SZKOLNYCH
PAMIĘĆ MURÓW SZKOLNYCH Budynek obecnego VI Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy przy ul. Staszica 4 powstał w latach 1908-1910 na obrzeżach ówczesnego miasta i od 1911 roku był siedzibą niemieckiej szkoły
Bardziej szczegółowoKOMU ZAWDZIĘCZAMY TO, ŻE POLSKA WYBIŁA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ?
KOMU ZAWDZIĘCZAMY TO, ŻE POLSKA WYBIŁA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ? ROZBIORY POLSKI PRZYCZYNĄ UTRATY NIEPODLEGŁOŚCI NASTĄPIŁY W II POŁOWIE XVIII W. NA DRODZE CESJI TERYTORIUM I RZECZYPOSPOLITEJ DOKONANEJ PRZEZ
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3. Na tropach średniowiecznego miasta
Ćwiczenie 3 Na tropach średniowiecznego miasta Na tropach średniowiecza Ćwiczenie wykonywane w zespołach 2-osobowych Czas na opracowanie: 6 tygodni Forma: opracowanie rysunkowotekstowe w formacie A3 Termin
Bardziej szczegółowo225. Rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja
225. Rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791-2016 Polska w przededniu katastrofy Rozbiór (kraju) oznacza zabranie części kraju przez inny często wbrew woli jego mieszkańców a nawet bez wypowiedzenia
Bardziej szczegółowoOd połowy XVI wieku bogaci patrycjusze gdańscy i dyplomaci obcych państw zaczęli budować w Sopocie swoje letnie rezydencje. W też czasie pojawiły się
Sopot Krótko o Sopocie Sopot miasto na prawach powiatu w północnej Polsce nad Zatoką Gdańską (Morze Bałtyckie), położone na Pobrzeżu Gdańskim, pomiędzy Gdańskiem i Gdynią, z którymi tworzy Trójmiasto.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klasy VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo
Wymagania edukacyjne dla uczniów klasy VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo Dopuszczający -Posługuje się następującymi pojęciami: rewolucja przemysłowa, romantyzm, pozytywizm,
Bardziej szczegółowoORP Sokół kończy służbę
ORP Sokół kończy służbę Dziś po raz ostatni opuszczono banderę na okręcie podwodnym ORP Sokół. To druga z czterech jednostek typu Kobben wycofywana ze służby w Marynarce Wojennej. Docelowo okręt ma pełnić
Bardziej szczegółowoDariusz Małszycki. Wpływ Mariusza Zaruskiego na rozwój wychowania morskiego w harcerstwie
Dariusz Małszycki Wpływ Mariusza Zaruskiego na rozwój wychowania morskiego w harcerstwie Generał Mariusz Zaruski - Życiorys morzem pisany Konferencja Pomorskiego Związku Żeglarskiego - Gdańsk 8.04.2017
Bardziej szczegółowoSzczecin. 10. Spotkanie z grupą niepełnosprawnych (osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich).
Egzamin dla kandydatów na przewodników miejskich Szczecin 8.12.2011 r. część praktyczna Zadanie 1 Powitanie i autoprezentacja z krótką informacją krajoznawczą mijanych miejsc i obiektów, metodyka oprowadzania
Bardziej szczegółowoGospodarka morska w Polsce 2009 roku
Tekst opublikowany w internecie pod adresem: http://www.egospodarka.pl/52652,gospodarkamorska-w-polsce-2009,1,39,1.html (2011-02-02) 07.05.2010, 12:50 Gospodarka morska w Polsce 2009 roku Morska i przybrzeżna
Bardziej szczegółowoProgram Edukacji Morskiej w Gdańsku
Program Edukacji Morskiej w Gdańsku Inicjatywa ma na celu przybliżenie tradycji morskiej i dziedzictwa Gdańska jego młodym mieszkańcom oraz pokazanie im możliwości, jakie daje życie w mieście położonym
Bardziej szczegółowoW okresie programowym 2009-2013 zrealizowany został przez miasto Zduńska Wola największy w dotychczasowej historii samorządu terytorialnego projekt z
W okresie programowym 2009-2013 zrealizowany został przez miasto Zduńska Wola największy w dotychczasowej historii samorządu terytorialnego projekt z dofinansowaniem z funduszy unijnych. Dzięki umiejętnemu
Bardziej szczegółowoImplanty pamięci? Od/budowa zamków w Poznaniu i Berlinie interdyscyplinarne studium przypadku
Implanty pamięci? Od/budowa zamków w Poznaniu i Berlinie interdyscyplinarne studium przypadku 1 2 Dominika Gortych Guido Hinterkeuser Łukasz Skoczylas Implanty pamięci? Od/budowa zamków w Poznaniu i Berlinie
Bardziej szczegółowo2006 rok. Stan budynku przed i w trakcie remontu. Boniowany tynk oraz filar. Widok z rusztowania w trakcie prac
2006 rok W roku 2006 przyznano dotacje dla 11 obiektów zabytkowych, między które rozdzielono kwotę 600 000 zł. Zrealizowano 10 inwestycji a łączna kwota wykorzystanych dotacji wynosiła 536 611, 50 zł.
Bardziej szczegółowoPiosenka zapisana historią
Innowacja pedagogiczna Piosenka zapisana historią Opracowała Wioletta Mikołajczyk nauczycielka historii w Zespole Szkół w Iwanowicach. Innowacja będzie realizowana przez uczniów klasy III gimnazjum w Zespole
Bardziej szczegółowoOstrołęcki Węzeł Kolejowy kalendarium stan: luty 2013
Ostrołęcki Węzeł Kolejowy kalendarium stan: luty 2013 Piotr Kosiński Początki 1893, 15 listopada - oddanie do użytku szerokotorowej linii kolejowej Łapy Ostrołęka Małkinia. Wybudowanie dworca, 3-stanowiskowej
Bardziej szczegółowoPolskie Państwo podziemne Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A
Polskie Państwo podziemne 1939-1945 Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A FLAGA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO Polskie Państwo Podziemne (w skrócie PPP) to tajne struktury Państwa Polskiego istniejące
Bardziej szczegółowoWYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ
WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ Poniżej zapisano ogólne i szczegółowe wymagania podstawy programowej kształcenia ogólnego z historii na III etapie kształcenia,
Bardziej szczegółowoWięcej pieniędzy na gdyńskie szkoły
Więcej pieniędzy na gdyńskie szkoły O blisko trzy i pół miliona złotych wzbogacą się szkoły zawodowe w Gdyni. To dzięki podpisanemu dzisiaj aneksowi zwiększającemu dofinansowanie projektu Rozwój szkolnictwa
Bardziej szczegółowoOkręty NATO do zwiedzenia w Gdyni!
Okręty NATO do zwiedzenia w Gdyni! Fani militariów i żeglugi mogą śmiało rezerwować czas w sobotę i niedzielę na wizytę w Gdyni do zwiedzania zostaną udostępnione trzy zagraniczne okręty wojskowe ze Stałego
Bardziej szczegółowo2014 rok Rok Pamięci Narodowej
2014 rok Rok Pamięci Narodowej I. 100 rocznica wybuchu I wojny światowej I wojna światowa konflikt zbrojny trwający od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918 pomiędzy ententą, tj. Wielką Brytania, Francją,
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce
Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce 1764-1989 Spis treści Do Czytelnika..... 11 Przedmowa....... 13 Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw
Bardziej szczegółowoHISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski
HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE 1764-1989 Autor: Wojciech Witkowski Rozdział 1. Geneza i charakterystyka ustroju administracyjnego państw nowożytnej Europy 1.1. Pojęcie administracji i biurokracji 1.2.
Bardziej szczegółowoOFERTA EDUKACYJNA MUZEUM HISTORYCZNEGO MIASTA TARNOBRZEGA. dla szkół średnich
OFERTA EDUKACYJNA MUZEUM HISTORYCZNEGO MIASTA TARNOBRZEGA dla szkół średnich Tarnobrzeg 2018 / 2019 SZKOŁY ŚREDNIE 1. Centralny Okręg Przemysłowy i jego inwestycje w Tarnobrzegu i okolicy Idea Centralnego
Bardziej szczegółowoBADANIE DIAGNOSTYCZNE
Centralna Komisja Egzaminacyjna BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI GRUDZIEŃ 2011 Numer zadania 1. 2.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY
Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY Nie zna pojęć: faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja. Nie potrafi wymienić
Bardziej szczegółowoZawisza Czarny już w Gdyni. Szykuje się do nowego sezonu
Zawisza Czarny już w Gdyni. Szykuje się do nowego sezonu Flagowy żaglowiec Związku Harcerstwa Polskiego Zawisza Czarny ostatni miesiąc spędził w gdańskiej stoczni. Przeszedł tam remont kadłuba i różnego
Bardziej szczegółowo