Innowacja pedagogiczna organizacyjno-metodyczno-programowa

Transkrypt

1 Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Skłodowskiej Curie w Sobótce ul. Marii Skłodowskiej Curie Sobótka tel.: 71/ ; tel./ fax: 71/ sp2sobotka@gzaeta.pl Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Skłodowskiej Curie w Sobótce Innowacja pedagogiczna organizacyjno-metodyczno-programowa do realizacji w I etapie edukacyjnym w latach Zespół autorski: mgr Anna Górniak, mgr Beata Zmyślona, mgr Renata Błahuta Sobótka, marzec

2 Wstęp W edukacji wczesnoszkolnej zagadnienia prozdrowotne poruszane są w trakcie realizacji materiału programowego, ale wobec coraz bardziej obserwowanego zjawiska braku troski rodziców o zdrowy styl życia wymagają znacznie szerszego spojrzenia. Fundamenty przyszłych działań, styl życia kształtują się już we wczesnych latach szkolnych. Na kształtowanie postaw wpływa wiele czynników: rodzina, rówieśnicy, środki masowego przekazu. Uważa się jednak, że decydującą rolę w podnoszeniu świadomości zdrowotnej odgrywa szkoła i nauczyciel. Dzieci w I-wszym etapie edukacyjnym nie mają jeszcze wykształconych nawyków żywieniowych i stereotypów postępowania, dlatego też łatwo można wykształcić w nich trwałe pozytywne nawyki i postawy. Nazwa innowacji Cztery Pory Roku związana jest z wnikliwą obserwacją zjawisk kalendarza przyrodniczego w oparciu o własne doświadczenia i przeżycia ucznia oraz jego praktyczne działania związane z propagowaniem i świadomością zdrowego stylu życia na przestrzeni całego roku szkolnego. Niniejsza innowacja przewiduje pogłębienie materiału o problematykę kształtowania zdrowego stylu życia wykraczającego poza treści realizowane w programach edukacyjnych dla klas I III. Ma ona wyposażyć uczniów w określone wiadomości, umiejętności i postawy, w przystępny sposób przybliżyć dzieciom pożądane nawyki żywieniowe poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw w ich codziennej diecie oraz rozbudzić potrzebę aktywnego wypoczynku. Dodatkowym bodźcem, który przyczynił się do stworzenia innowacji było odzyskanie terenów szkolnych i przeznaczenie ich na ogródki klasowe (edukacja przyrodnicza, ekologiczna, społeczna), przystąpienie szkoły do pilotażowego Rządowego Programu Cyfrowa Szkoła ( zajęcia komputerowe). Podjęte działania będą także kontynuowane w dalszym etapie edukacyjnym w ramach projektu e-twinning. Ponadto ogromne walory geograficzne gminy, bogate w liczne szlaki turystyczne umożliwiają aktywne spędzanie czasu wolnego podczas pieszych wypraw ( edukacja społeczna, przyrodnicza i wychowanie fizyczne). Dużą rolę w przeprowadzonej innowacji mają do spełnienia rodzice uczniów. Zaplanowane zostały wspólne warsztaty, spotkania i pomoc w pracach w szkolnym ogrodzie. Innowacja ma na celu zachęcanie poprzez wspólną zabawę i praktyczne działania do twórczych chwil spędzonych ze swoim dzieckiem. W przedstawionej innowacji poszerzone zostaną treści o metody niestandardowe, takie jak wprowadzenie technik multimedialnych czy uprawa warzyw i owoców w szkolnym ogródku, zbieranie plonów, przetwarzanie, poznawanie upraw w wybranych gospodarstwach, pasiek, świadomości dbałości o własne zdrowie i sposoby właściwego odżywiania, zdrowego stylu życia. Wszystkie działania maja służyć podniesieniu świadomości ekologicznej i zdrowotnej ucznia, a także kształtować postawy poszanowania i odpowiedzialności za własną pracę i oraz poznawania walorów rekreacyjnych, przyrodniczych i uprawnych regionu Sobótki i jej okolic. 2

3 I. Charakterystyka innowacji Innowacja Dotrzymuję Kroku Czterem Porom Roku przeznaczona jest dla I etapu edukacji, obejmuje materiał o treściach prozdrowotnych. Jej realizacja rozpocznie się w klasie I-wszej od roku szkolnego 2013/2014, obejmie cały cykl kształcenia i zakończy w klasie III-ciej w roku szkolnym 2015/2016. Podzielona została na kilka działów obejmujących cele ogólne kształcenia i wychowania, cele szczegółowe, treści nauczania, procedury osiągania założonych celów, a także przewidywane osiągnięcia uczniów. Innowacja nie jest przedsięwzięciem jednorazowym, kontynuowana będzie w cyklu trzyletnim z możliwością jej modyfikowania. Będzie realizowana zarówno w formie odrębnej edukacji, jak i poprzez włączenie w cykl nauczania treści poszczególnych edukacji: środowiskowej, przyrodniczej, ekologicznej, zajęć komputerowych i wychowania fizycznego. Treści zostały tak dobrane, aby rozwijały logiczne myślenie, zachęcały dzieci do poszukiwania, działania i wspólnych wędrówek oraz inspirowały do kreatywnej twórczości w oparciu m.in. o dostępne środki i narzędzia multimedialne. Dokumentowaniem działań uczniów w latach będzie m.in. wykonanie albumów Cztery Pory Roku w Ogrodzie ze zdjęciami efektów pracy w szkolnym ogrodzie, albumów Cztery Pory Roku w mojej okolicy z wypraw po terenie ślężańskim (kl. 1 i kl. 2) oraz przygotowanie prezentacji multimedialnej propagującej zdrową żywność i zdrowy styl życia w oparciu o własne doświadczenia i nabyte umiejętności (kl. 3). Planowane jest umieszczanie na bieżąco sprawozdanie z przebiegu innowacji na stronie internetowej szkoły. Materiał nauczania został ujęty w dwóch kręgach tematycznych: odżywiam się zdrowo przez cały rok, aktywnie i bezpiecznie spędzam wolny czas. Zajęcia będą realizowane w oparciu o poszerzone poszczególne treści programowe dla wszystkich uczniów w wymiarze: 1 godzina edukacji ekologicznej w tygodniu zajęcia pozalekcyjne za zgodą OP, 1 godzina koła małego odkrywcy ( zajęcia komputerowe) zajęcia pozalekcyjne za zgodą OP, 2 godziny edukacji przyrodniczo-społecznej i wychowania fizycznego w ramach zajęć prowadzonych z art. 42 Karty Nauczyciela, z przeznaczeniem na uprawę przyszkolnego ogródka oraz na organizację wycieczek do gospodarstw rolnych zajmujących się uprawą zdrowej żywności i wypraw po regionie Sobótki i Masywu Ślężańskiego. Wszystkie zajęcia prowadzone będą przez nauczyciela wychowawcę kl. I-wszej, Panią Beatę Zmyślony. 3

4 II. Cele kształcenia i wychowania oraz metody i formy pracy. 1. Cele ogólne programu edukacja przyrodniczo-społeczna: budzenie zainteresowania własnym zdrowiem, pogłębianie wiedzy dotyczącej zdrowia, funkcjonowania organizmu oraz dysfunkcji związanej z jej brakiem, wytworzenie nawyków zdrowego odżywiania ( otyłość, nadwaga), podniesienie wiedzy na temat chorób cywilizacyjnych spowodowanych nieodpowiednią dietą, poznanie wartości odżywczych warzyw i owoców, poznanie zasad właściwej uprawy i pielęgnacji warzyw we własnym ogródku, na polu uprawnym i w sadzie, poznanie zasad zdrowego odżywiania, poznanie tradycji kulinarnych w regionie, doskonalenie umiejętności pracy w grupie, doskonalenie umiejętności prezentacji efektów swojej pracy, kształtowanie odpowiedzialności za swoją pracę oraz współodpowiedzialności za pracę w grupie. edukacja ekologiczna: pogłębienie wiedzy o warunkach koniecznych do rozwoju roślin w gospodarstwie agroturystycznym, pogłębianie wiedzy o funkcjonowaniu pasieki, poznanie produktów niejadalnych i szkodliwych dla zdrowia, pogłębianie świadomości wpływu szkodliwych czynników na uprawę zdrowej żywności, wyrabianie nawyku segregacji odpadów, znajomość zasad recyklingu, utrwalanie nawyków dbałości o środowisko naturalne. wychowanie fizyczne: ukazywanie różnych form spędzania wolnego czasu, zwiększenie aktywności ruchowej uczniów, aktywne i twórcze poznawanie najbliższej okolicy oraz rozbudzanie potrzeby aktywnego wypoczynku w różnych porach roku. zajęcia komputerowe: rozwijanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji na podany temat z różnych źródeł, umiejętność przygotowania prezentacji multimedialnej, umiejętność wyszukiwania informacji w różnych źródłach, umiejętność korzystania z dostępnych technik i narzędzi multimedialnych. edukacja techniczna: wyrabianie umiejętności przygotowania w higieniczny sposób prostych posiłków, poznanie zasad spożywania posiłków i nakrywania do stołu, wyrabianie umiejętności przygotowania przetworów z zebranych plonów. 4

5 W wyniku realizacji innowacji uczeń poznaje: zasady zdrowego odżywiania, zasady uprawy zdrowej żywności, przyczyny otyłości, nadwagi, chorób cywilizacyjnych, zasady higienicznego przygotowania i spożycia posiłków, wartości odżywcze warzyw i owoców, życie pszczół i walory zdrowotne miodu, tradycje kulinarne swojego regionu, wzajemne współzależności między zdrowiem człowieka a tym, co je i jak spędza wolny czas, podstawowe pojęcia związane z piramidą zdrowia, formy aktywnego spędzania czasu, zasady bezpiecznego zachowania się w lesie, podczas wypraw, funkcjonowanie gospodarstw rolnych, pasieki, techniki i narzędzia multimedialne. Ponadto uczeń: hoduje warzywa w ogródku klasowym, dba i pielęgnuje drzewa owocowe w ogródku, przygotowuje proste potrawy i przetwory, opracowuje własny przepis dania i wykonuje je, dobiera dietę w przypadku otyłości i nadwagi, potrafi wybrać odpowiedni dla siebie sposób odżywiania, przygotowuje inscenizację krótkiej scenki dotyczącą uprawy ogródka przez cztery pory roku, przeprowadza wywiad z zaproszonym gościem ( dietetykiem, sportowcem, ogrodnikiem ), organizuje sportowy pokaz mody, przedstawia sposoby zdrowego odżywiania się i formy aktywnego spędzania czasu, przygotowuje książeczkę kucharską z przygotowanymi przez siebie potrawami, wykonuje książeczki tematyczne, wykonuje w programie Paint prace plastyczne dotyczące warzyw i owoców: nazywa, grupuje, rozróżnia, koloruje, korzysta z różnych źródeł informacji, korzysta z technik i narzędzi multimedialnych, opracowuje prezentację multimedialną dotyczącą walorów ślężańskiego Parku Krajobrazowego i swojej okolicy, opracowuje prezentację multimedialną dotyczącą aktywnego i zdrowego trybu życia, przygotowuje album ze zdjęciami ogrodu szkolnego i swojej okolicy, wie, jak ważna rolę w trakcie wysiłku fizycznego odgrywa picie wody mineralnej, zna walory i zastosowanie miodu, propaguje zdrowy i aktywny styl życia, systematycznie wykonuje ćwiczenia sportowe, korzysta z różnych form aktywności ruchowej. 5

6 W zakresie wychowania uczeń: czuje się odpowiedzialny za prowadzoną hodowlę roślin, propaguje zdobytą wiedzę o wartościach odżywczych owoców i warzyw oraz zdrowy styl życia, zachęca innych do różnych form czynnego wypoczynku, zna i respektuje reguły gier, zabaw, konkurencji sportowych, zaraża swoją pasją do sportu innych uczniów, bezpiecznie zachowuje się podczas wycieczek i wypraw, czuje się odpowiedzialny z efekty pracy grupy i swojej własnej. 2. Proponowane metody i formy realizacji innowacji. Metody pracy: - praktyczne: warsztaty w terenie, uprawa ogródka, ćwiczenia, wystawy prac, - poszukujące, - audiowizualne, - aktywizujące, - ćwiczenia interaktywne, - wycieczki i zajęcia w terenie, - praca z komputerem, - drama, inscenizacja, - oglądowe: pokaz, spotkania z ciekawymi ludźmi, - elektroniczne zasoby edukacyjne - wykorzystywanie dostępnych stron www. Formy realizacji innowacji: - zajęcia z zastosowaniem ćwiczeń interaktywnych, - gry i zabawy ruchowe, - pogadanki, rozmowy, - konkursy plastyczne, recytatorskie, literackie - wykonanie albumów Cztery Pory Roku w Ogrodzie ze zdjęciami ze szkolnego ogrodu, - wykonanie książeczek kucharskich, - przygotowanie albumów Cztery Pory Roku w mojej okolicy z wypraw po terenie ślężańskim, - układanie jadłospisów, - przygotowywanie przetworów z własnej uprawy, - poznawanie miejsc i ludzi związanych ze zdrową żywnością i uprawami roślin, warzyw i owoców - przygotowanie inscenizacji, - warsztaty kulinarne z rodzicami i dietetykiem, - prowadzenie kampanii informacyjno promocyjnej, przygotowanie plakatów dotyczących zdrowego trybu życia, - warsztaty w gospodarstwach zajmujących się uprawą zdrowej żywności, - udział w akcjach Owoce w szkole, Szklanka mleka, - organizacja Święta Pieczonego Ziemniaka, - prowadzenie prac w ogródku przez cały rok, - zajęcia prowadzone przez zaproszonych gości. Przeprowadzona zostanie pedagogizacja rodziców polegająca na: na włączaniu rodziców w zajęcia warsztatowe związanie z przygotowywaniem różnorodnych zadań, 6

7 i zdro- pomoc dzieciom przy uprawie i pielęgnacji roślin, uświadomieniem rodzicom ważności aktywnego spędzania wolnego czasu wego trybu życia, odpowiedzialności za efekty pracy wspólnej pracy. III. Narzędzia badawcze: dokumentacja elektroniczna, wywiady, ankiety dla uczniów i rodziców, tablica tematyczna, dokumentacja fotograficzna, dziennik zajęć pozalekcyjnych, wywiady i opinie uczestników innowacji i prowadzących, zadania kierowane do uczniów. IV. Osoby i instytucje zaproszone do współpracy: Starostwo powiatowe we Wrocławiu, Urząd Miasta i Gminy Sobótka, Zespół Ślężańskich Parków Krajobrazowych w Sobótce, Ślężański Ośrodek Sportu i Rekreacji w Sobótce, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sobótce Kajderowicz Biliński spółka z o.o., Gospodarstwo agroturystyczne w Ząbkowicach Śląskich, Fundacja Choreia - Kryształowice, Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci Pod Ślężą, Agencja Rynku Rolnego o/wrocław, Zespół Szkół w Krzyżowicach gm. Kobierzyce, Centrum Aktywnego Wypoczynku i Sportów Niekonwencjonalnych Brafs W krainie miodu, zaproszony dietetyk, zaproszony ogrodnik, rodzice uczniów biorących udział w innowacji. V. Krąg tematyczny: Odżywiam się zdrowo przez cały rok. RODZAJ ZAJĘĆ edukacja przyrodnicza TREŚCI NAUCZANIA I CELE KSZTAŁCENIA 1. Życie w ogrodzie w różnych porach roku. Prowadzenie hodowli i obserwacji przyrodniczych. PROCEDURY OSI- ĄGANIA CELÓW Wycieczki po terenie miejscowości oraz w pobliskie ekosystemy ogrodów. Prowadzenie i hodowli we własnych ogródkach. Obserwacja zmian w przyrodzie. Lekcje z wykorzystaniem ćw PRZEWIDYWANE OSI- ĄGNIĘCIA UCZNIA Uczeń zakłada własny ogródek, potrafi posiać nasiona warzyw lub posadzić ich sadzonki, czuje się odpowiedzialny za prowadzoną przez siebie hodowlę. Wie, jak zapewnić roślinie odpowiedni rozwój. Zna szkodniki upraw warzywnych, wie jak z nimi walczyć w naturalny sposób. Zna sprzymierzeńców ogrodów ( pszczoły ). Dostrzega zmiany zachodzące w ogrodzie, w polu i w sadzie i wypowiada się na ich temat. TERMIN REALIZACJI wrzesieńpaździernik 2.Warzywa i owoce naszego ogródka. Doświadczenie czego potrzeba roślinom do życia. Uczeń zna warzywa i owoce, wyróżnia jadalne części warzyw, zna budowę warzyw, drzew i 7

8 edukacja przyrodniczospołeczna Obserwacja budowy rośliny. Lekcje z zastosowaniem ćwiczeń interaktywnych; Zagadkowe warzywa, Dzieci jedzą chętnie jabłko nazwy owoców i warzyw. Warsztaty w gospodarstwie rolnym w Ząbkowicach Śląskich. krzewów owoców. Wie, jakie warunki potrzebne są roślinie do życia. Wykonuje książeczkę na temat warzyw. Aktywnie uczestniczy w warsztatach organizowanych w gospodarstwie rolnym. 3.Właściwie odżywiamy się. Spotkania i wywiady z pielęgniarką, dietetykiem. Budowanie piramidy zdrowia. Wyszukiwanie w różnych tekstach potrzebnych informacji. Udział w programach Owoce w szkole, Szklanka mleka. Przygotowanie lekcji z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych Na zdrowie nie tylko witaminki, Wiem, co i po co jem, Gdzie kucharek sześć, tam, Piramida żywienia = Mój jadłospis, Zdrowe produkty. Wie, że nadwaga i otyłość to zjawiska niekorzystne dla zdrowia. Zna problemy zdrowotne z powodu nieprawidłowego odżywiania ( jedzenia fast foodów, chipsów, słodyczy, coli, konserwantów w pokarmach). Uczeń zna skutki wynikające z braku witamin w organizmie. Zna zasady zdrowego odżywiania się. Umie w kulturalny sposób uczestniczyć w rozmowach i zadawać pytania. Potrafi wyszukać w Internecie zdjęcia warzyw i owoców. edukacja plastycznospołeczna 4.Kampania informacyjno promująca zdrowe odżywianie. Układanie haseł, wykonanie plakatów. Tworzenie recept na zdrowie. Inscenizacja o tematyce prozdrowotnej. Konkursy plastyczne i recytatorskie. I literackie. Warsztaty z okazji Święta Pieczonego Ziemniaka.Wydanie gazetek tematycznych. Lekcje z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych: Zdrowy tryb życia. Uczeń wie, jak traktować reklamy telewizyjne przedstawiające niezdrowe produkty spożywcze. Uczeń umie korzystać z przekazów medialnych ( plakat ) i zastosować je w swojej działalności twórczej. Recytuje wiersze z uwzględnieniem interpunkcji i intonacji. Potrafi ułożyć hasła reklamowe, teksty notatek. Układa wiersz z nazwami owoców i warzyw. edukacjo przyrodniczozdrowotna 5.Co można zrobić z warzyw i owoców. Przygotowanie wartościowych sałatek i kolorowych kanapek. Poznanie zasad higienicznego przygotowania i spoży- Uczeń zna całodzienny jadłospis oraz regularność spożywania posiłków. Uczeń potrafi bezpiecznie i higienicznie przygotować kanapki 8

9 wania posiłków. Współpraca z rodzicami. Właściwe użycie i zastosowanie urządzeń technicznych. Ważenie i odmierzanie produktów. Realizacja projektu Moja książka kucharska. Przygotowanie Jadalnej Marzanny. i sałatki z warzyw i owoców wykorzystując wagę i miarki pojemności. Potrafi posłużyć się wybranymi programami komputerowymi w celu opracowania Książki kucharskiej, przygotowania prezentacji multimedialnych, tworzy teksty i rysunki. VI. Krąg tematyczny: Aktywnie i bezpiecznie spędzam wolny czas. Rodzaj zajęć edukacja zdrowotna TREŚCI NAU- CZANIA I CELE KSZTAŁCENIA 1.Czynny wypoczynek w różnych porach roku. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Zapoznanie się z różnymi formami czynnego wypoczynku. Popularyzacja gier i zabaw ruchowych jako formy aktywnego spędzania wolnego czasu. Lekcje z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych: Poradnik małego wędrowca. PRZEWIDYWANE OSI- ĄGNIĘCIA UCZNIA Uczeń zna i rozumie pojęcie czynnego wypoczynku, rozróżnia sposoby aktywnego spędzania wolnego czasu. Umie czynnie wypoczywać. Zna różne gry i zabawy ruchowe oraz konkurencje sportowe. Wykonuje książeczkę Mały wędrowiec. edukacja zdrowotno społeczna 2.Zagrożenia wynikające z niewłaściwego zachowania się w lesie. Wycieczki szlakami turystycznymi Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Uczeń rozpoznaje zagrożenia wynikające z niewłaściwego zachowania się w lesie. Ocenia własne zachowanie wobec innych ludzi i świata przyrody. Dąży do aktywnego spędzania wolnego czasu. edukacja zdrowotno przyrodnicza 3. Woda znaczenie w życiu każdego sportowca. Organizowanie zawodów sportowych pod Hasłem,,Woda siły i chęci do nauki doda. Poznanie wpływu wody na funkcjonowanie organizmu człowieka uprawiającego różne rodzaje sportu. Uczeń wie, jakie są główne funkcje wody w naszym organizmie: rozprowadzanie ciepła, usuwanie nadmiaru ciepła, co zapobiega przed przegrzaniem, transport substancji odżywczych do komórek, zapewnienie odpowiedniego krążenia płynów ustrojowych. 9

10 edukacja plastycznotechniczna 4.Kampania promująca czynny tryb życia. Konkurs na plakat, hasło, sportowy pokaz mody. Uczeń obserwuje i wykorzystuje niezbędne informacje, jest pomysłowy, oryginalny oraz potrafi poprzez swoje prace pokazać innowacyjność. VII. Ewaluacja programu: Istotnym elementem w pracy pedagogicznej jest ewaluacja. Będzie ona dokonywana poprzez: uprawa przyszkolnego ogródka, przygotowanie sałatek i kolorowych kanapek, wydanie Książeczek kucharskich, przygotowaniu albumów, przygotowaniu prezentacji multimedialnej, umiejętności przeprowadzenia wywiadu, umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji, udział w konkursach: plastycznych i recytatorskich i literackich, przygotowanie inscenizacji, wydaniu gazetek, udział w akcjach promocyjnych zdrowy stylu życia, pieszych wyprawach po szlakach turystycznych, udział w grach, zabawach, konkurencjach sportowych, badaniu uczniów i ich rodziców. Odnoszone sukcesy będą wskaźnikiem stopnia realizacji założonych celów. Po zakończeniu innowacji zostanie złożone sprawozdanie. Efektem końcowym będzie promocja zdrowego stylu życia przez uczniów wśród rówieśników i w środowisku rodzinnym. Opracował zespół autorski: mgr Anna Górniak, mgr Beata Zmyślona, mgr Renata Błahuta. 10

11 11