100 LAT SKAUTINGU. Czuwaj! Warszawa, 1 wrzeœnia 2007 r. 100 lat skautingu dodatek do nr. 10/2007 miesiêcznika Czuwaj

Transkrypt

1

2 100 LAT SKAUTINGU 2 1 sierpnia 1907 r. na angielskiej wyspie Brownsea sygna³ z rogu antylopy kudu da³ znak do rozpoczêcia pierwszego obozu skautowego zorganizowanego dla m³odych ch³opców przez brytyjskiego genera³a Roberta Baden-Powella. Ten dzieñ to symboliczna data powstania skautingu ruchu, który bardzo szybko ogarn¹³ kraje Europy a potem œwiata, skupiaj¹cego dziœ wiele milionów ch³opców i dziewcz¹t na wszystkich kontynentach. Œwiatowa Organizacja Ruchu Skautowego (WOSM) og³osi³a rok 2007 rokiem obchodów 100-lecia skautingu. Ten rok jeszcze trwa. Na pewno poœwiêcimy mu niejedn¹ gawêdê, zbiórkê, zajêcia na kursie. Ale kulminacja obchodów ju za nami. Braliœmy w nich aktywny udzia³. Przez ponad rok wiele dru yn i gromad realizowa³o program Jeden œwiat jedno przyrzeczenie, kilkadziesi¹t zdoby³o zaszczytny tytu³ Dru yna na 100-lecie. Po raz pierwszy od powrotu Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego do struktur œwiatowego skautingu wys³aliœmy na Jamboree tak du ¹ reprezentacjê. W XXXI Jubileuszowym Jamboree Skautowym w Wielkiej Brytanii, czterdziestotysiêcznym spotkaniu skautowej spo³ecznoœci 200 krajów œwiata, reprezentacja licz¹ca ponad 800 harcerek, harcerzy i instruktorów godnie reprezentowa³a Zwi¹zek. Do³¹czyli do nich na Dzieñ Polski uczestnicy wyprawy wêdrowniczej i Harcerska Armada jachty z Zawisz¹ Czarnym na czele. Razem ze wszystkimi cz³onkami œwiatowej wspólnoty skautowej odnowiliœmy 1 sierpnia nasz¹ skautow¹ przysiêgê Przyrzeczenie Harcerskie. We wszystkich zak¹tkach Polski na obozach w leœnej g³uszy, na zlotach i biwakach, na uroczystych apelach i zbiórkach wypowiadaliœmy s³owa Mam szczer¹ wolê s³u yæ Bogu i Polsce, nieœæ chêtn¹ pomoc bliÿnim, byæ pos³usznym/¹ Prawu Harcerskiemu, potwierdzaj¹c gotowoœæ do kontynuowania harcerskiej drogi i wiernoœci harcerskim idea³om. Najwa niejszym i najwiêkszym w Polsce elementem obchodów stulecia skautingu by³ zorganizowany w Kielcach w dniach sierpnia 2007 r. Zlot Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego Jeden œwiat jedno przyrzeczenie. Wspomnienie o nim znajdzie trwa³e miejsce w historii harcerstwa i pamiêci prawie oœmiu tysiêcy uczestników zuchów, harcerek i harcerzy, instruktorów, seniorów i starszyzny harcerskiej oraz naszych goœci harcerek i harcerzy spoza granic Polski i skautów z 15 krajów. Zlot by³ dobrze zlokalizowany, sprawnie zorganizowany i przygotowany pod wzglêdem logistycznym, mia³ bogat¹ ofert¹ programow¹ i cieszy³ siê du ym zainteresowaniem odwiedzi³o go dwadzieœcia kilka tysiêcy goœci rodziców, przedsta-

3 wicieli w³adz pañstwowych i lokalnych, przyjació³ harcerstwa. Uczestnicy brali udzia³ w bardzo ró norodnych zajêciach programowych, w wycieczkach i wêdrówkach krajoznawczych, a w dniach swoich gniazd prezentowali zarówno umiejêtnoœci i osi¹gniêcia harcerskie, jak i kulturê, piêkno krajobrazu i dorobek swoich regionów. Wa nym efektem obchodów stulecia skautingu jest ukazanie i uœwiadomienie zarówno harcerkom i harcerzom, jak i instruktorom, e jesteœmy jako organizacja harcerska czêœci¹ wspólnoty skautowej ruchu dzia³aj¹cego w ró nych krajach o ró nych kulturach, tradycjach i uwarunkowaniach, którego cz³onkowie uznaj¹ te same idea³y i zasady skautowe, tak samo patrz¹ na podstawowe sprawy œwiata i stosuj¹ tê sam¹ metodê w swoich dzia³aniach wychowawczych. Klarowny, jednoznaczny system ponadczasowych wartoœci sprecyzowanych w Prawie i Przyrzeczeniu, metodyka dostosowana do naturalnego rozwoju psychofizycznego dziewcz¹t i ch³opców, program odpowiadaj¹cy zainteresowaniom m³odych ludzi w zmieniaj¹cym siê œwiecie i pola s³u by adekwatne do wyzwañ czasu, potrzeb i oczekiwañ spo³ecznych oto sekret nieprzemijaj¹cej atrakcyjnoœci skautingu. Do tego dochodzi jeszcze jeden czynnik umiejêtnoœci i dzia³ania wychowawców, którzy nie tylko musz¹ umieæ kszta³towaæ osobowoœæ swoich wychowanków zgodnie z zasadami i wartoœciami zawartymi we wszystkich punktach Prawa, ale tak e musz¹ znaæ zainteresowania, aspiracje m³odych ludzi oraz wiedzieæ, jakie wyzwania i oczekiwania niesie spo³eczna rzeczywistoœæ i potrafiæ dostosowaæ do nich program dzia³ania i pola s³u by. Wkraczaj¹c w drugie stulecie skautingu, rozpoczynamy przygotowania do przypadaj¹cego za trzy lata stulecia harcerstwa na ziemiach polskich. Bêdzie to tak e znakomita okazja przybli enia 100-letniej historii naszego ruchu, a przede wszystkim wydobycia, zrozumienia i wykorzystania z jego bogatego dorobku tego wszystkiego, co bêdzie nam przydatne i potrzebne w programie dzia³añ Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego w dzisiejszych czasach. 100 LAT SKAUTINGU Czuwaj! Naczelnik Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego hm. Teresa Hernik Przewodnicz¹cy Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego hm. Andrzej Borodzik Warszawa, 1 wrzeœnia 2007 r. 100 lat skautingu dodatek do nr. 10/2007 miesiêcznika Czuwaj zdjêcia: Ma³gorzata Borkowska, Grzegorz Ca³ek, Monika Kaszkowiak, Kamil Lupul, Grzegorz Maciejewski, Marcin Pawelec, Adam Piwek, Anita Regucka-Kwaœnik, Rafa³ Suchocki, Micha³ Wach, Barbara Wojtaszek, Krystyna Waœ 3

4 100 LAT SKAUTINGU 4 Odnowienie Przyrzeczenia To by³ szczególny dzieñ. W ca³ej Polsce, od morza do Tatr, na leœnych polanach podczas obozów i na apelach w centralnych punktach miast i miasteczek, na zlotach i specjalnie zorganizowanym nocnym czuwaniu o godzinie 8.00 rano tysi¹ce cz³onków ZHP, podobnie jak dziesi¹tki tysiêcy skautów i skautek na ca³ym œwiecie, odnowi³o skautow¹ przysiêgê Przyrzeczenie Harcerskie. Oto kilka relacji z tego wydarzenia przys³anych do redakcji Czuwaj lub zaczerpniêtych z harcerskich stron internetowych. GDYNIA POLANKA RED OWSKA Ca³¹ noc od godziny lipca do rana 1 sierpnia 2007 r. harcerze z Gdyni, Sopotu i Gdañska brali udzia³ w grze przygotowuj¹cej do uroczystego odnowienia Przyrzeczenia Harcerskiego. W ró nych punktach miasta realizowali ciekawe zadania, a wczesnym rankiem dotarli na Polankê Red³owsk¹, gdzie czeka³a na nich gor¹ca herbata. O 5.30 wszyscy zasiedli przy p³on¹cym ognisku i wspólnie wys³uchali gawêdy komendanta Hufca Gdynia hm. Macieja Szafrañskiego. Radoœæ z tak niecodziennego wydarzenia jubileuszu stulecia skautingu znalaz³a swój wyraz we wspólnym œpiewaniu i pl¹saniu. O godzinie 7.00 do harcerzy dotarli kolejni uczestnicy uroczystoœci: seniorzy, zuchy i skauci z Wielkiej Brytanii. Chwilê przed godzin¹ 8.00 do³¹czy³ prezydent Gdyni Wojciech Szczurek. Punktualnie o 8.00 rozpoczê³a siê uroczystoœæ Odnowienia Przyrzeczenia Harcerskiego. Na Polance Red³owskiej w niezwyk³ym miejscu jedynym miejscu w Polsce, gdzie by³ Naczelny Skaut Œwiata, odwiedzaj¹c 16 sierpnia 1933 r. obóz harcerek, w jednym krêgu polskie zuchy i harcerze razem z angielskimi skautami odœpiewali pieœni obrzêdowe. Potem by³a gawêda komendanta hufca, a po niej uroczyste jednoczesne odnowienie Obietnicy Zuchowej, Przyrzeczenia Harcerskiego i Przyrzeczenia Skautowego po polsku i po angielsku. Zupe³nie wyj¹tkowe i niepowtarzalne wydarzenie i prze ycie... Gdy zabrzmia³y s³owa Ju do odwrotu g³os tr¹bki wzywa..., spletliœmy braterski kr¹g, obecny na uroczystoœci komendant Chor¹gwi Gdañskiej hm. Bogdan Mierzejewski puœci³ iskierkê. Na zakoñczenie uroczystoœci wszyscy stanêli wokó³ tablicy upamiêtniaj¹cej pobyt BiPi w Gdyni i zrobili sobie pami¹tkowe zdjêcie oraz wpisali siê do kroniki hufca. HM. MACIEJ SZAFRAÑSKI

5 WARSZAWA POMNIK WARSZAWSKIEJ SYRENKI NAD WIS 30 lipca w harcerskim oœrodku na Cyplu Czerniakowskim nad Wis³¹ rozpocz¹³ siê Zlot Chor¹gwi Sto³ecznej im. Bohaterów Warszawy. Przez dwa dni harcerki i harcerze przygotowywali siê do dwóch rocznic 100-lecia skautingu i 64. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Pierwszego sierpnia pobudka by³a o wschodzie s³oñca. Wkrótce harcerska kolumna przemaszerowa³a pod pomnik Syrenki tej samej, której twarz da³a harcerka, poetka, autorka powstañczych pieœni Krystyna Krahelska. Na skwerze przed pomnikiem w dziesiêciu miejscach symbolizuj¹cych dziesiêæ punktów Prawa Harcerskiego wszyscy otrzymali specjalne karty z logo 100-lecia skautingu i treœci¹ Prawa Zucha (zuchy) lub Prawa Harcerskiego (harcerki i harcerze oraz instruktorzy), na których by³o miejsce na pami¹tkowy wpis, refleksjê, a nawet zdjêcie (zebrane karty utworzy³y pami¹tkow¹ kronikê). Do ju obecnych zlotowiczów do³¹czali kolejni zuchy z warszawskich gromad, seniorzy, instruktorzy z innych stron Polski, którzy byli tego dnia w Warszawie i ci, którzy nie pe³ni¹ ju czynnej s³u by. By³y radosne powitania dawno niewidzianych znajomych, uœmiechy, radoœæ z niecodziennego spotkania. Po godzinie siódmej rozpocz¹³ siê uroczysty apel z udzia³em przewodnicz¹cego ZHP hm. Andrzeja Borodzika i naczelniczki hm. Teresy Hernik. Uczestniczyli w nim z nami mili goœcie harcerze z ZHPpgK z Wielkiej Brytanii, by³ wiceprezydent Warszawy hm. W³odzimierz Paszyñski. Po gawêdzie druhny Naczelniczki najpierw zuchy z³o y³y Obietnicê Zuchow¹, nastêpnie 10 osób od najm³odszych harcerzy do najstarszych instruktorów przypomnia³o 10 punktów Prawa Harcerskiego. Zap³onê³o 10 symbolicznych zniczy, potem zabrzmia³y powtarzane przez wszystkich s³owa Przyrzeczenia, a po nich pieœñ Idziemy w jasn¹, z b³êkitów utkan¹ dal. W niebo wzlecia³y dziesi¹tki balonów z yczeniami. Zanim zawi¹zaliœmy po egnalny kr¹g, druh Przewodnicz¹cy nawi¹za³ do innej rocznicy, któr¹ obchodz¹ tego dnia Polacy, a w szczególnoœci mieszkañcy stolicy rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, bohaterskiego zrywu, w którym harcerki i harcerze dowiedli, jak mo na byæ wiernym danemu Przyrzeczeniu i poœwiêcili swoje ycie, s³u ¹c Bogu, OjczyŸnie i bliÿnim Chwilê póÿniej druhny i druhowie wyruszyli pe³niæ s³u bê podczas rocznicowych uroczystoœci. HM. HALINA JANKOWSKA CZÊSTOCHOWA Szczególny charakter mia³y uroczystoœci na Jasnej Górze. Do Czêstochowy zjecha³o ponad 900 harcerek i harcerzy z ca³ej Polski, którzy sw¹ harcersk¹ przysiêgê postanowili odnowiæ przed Cudownym Obrazem w Kaplicy Matki Bo ej. Po modlitewnym czuwaniu uczestniczyli we mszy œwiêtej, któr¹ odprawi³ metropolita czêstochowski abp Stanis³aw Nowak. Na rozpoczêcie mszy zapalili symbolizuj¹c¹ ognisko œwiecê i odœpiewali pieœñ P³onie ognisko i szumi¹ knieje. Rotê Przyrzeczenia Harcerskiego odczyta³ komendant Chor¹gwi Œl¹skiej hm. Andrzej Lichota. Uroczystoœci zakoñczy³ tradycyjny kr¹g przyjaÿni i wspólna iskierka na dziedziñcu jasnogórskim. Odnowienie Przyrzeczenia Harcerskiego na Jasnej Górze, w miejscu bardzo wa nym dla ka - dego Polaka to przypomnienie idea³ów harcerstwa s³u by Bogu, Polsce i bliÿnim, potwierdzenie, e m³odzi ludzie chc¹ dzia³aæ w harcerstwie, szukaj¹c nowych wyzwañ i drogi w³asnego rozwoju. 100 LAT SKAUTINGU (NA PODSTAWIE INFORMACJI ZE STRONY INTERNETOWEJ) 5

6 SZCZYT ŒNIE KI W SUDETACH 100 LAT SKAUTINGU Pierwsi na szczycie pojawili siê Czesi ma³a grupka, która postanowi³a na kilka godzin przed wyznaczonym spotkaniem przywitaæ wschód s³oñca. Tu przed ósm¹ najwy szy szczyt Karkonoszy, bêd¹cy jednoczeœnie najwy szym wzniesieniem Republiki Czeskiej, zaroi³ siê od harcerzy i skautów. W krêgu, twarz¹ w kierunku s³oñca, stanê³o oko³o 30 polskich harcerzy i 60 skautów z Junaka. Niektórzy rozpoczêli swoj¹ wêdrówkê poprzedniego dnia i wiêkszoœæ trasy pokonali noc¹. Po powitaniu i krótkich przemówieniach przyrzeczenie odnowili najpierw czescy, a potem polscy skauci. W œwiat pop³ynê³y s³owa: Slibuji na svou èest, jak dovedu nejlépe slouzit nejvyšší Pravdì a Lásce vìrnì v kazdé dobì, a zaraz po nich Mam szczer¹ wolê ca³ym yciem s³u yæ Bogu i Polsce. Nastêpnie odœpiewany zosta³ hymn Junaka i pieœñ Idziemy w jasn¹. Spotkanie zakoñczy³ bratni kr¹g oraz pierwszy w nowym stuleciu skautowy uœcisk d³oni z pozdrowieniem Czuwaj! Na zdar! Po odœpiewaniu Sto lat skautingowi na nowe 100-lecie, wykonaniu pami¹tkowych zdjêæ, wys³aniu smsów z yczeniami do przyjació³ oraz wymianie adresów skauci czescy i polscy schodzili ze Œnie ki, podziwiaj¹c piêkn¹ panoramê Karkonoszy. TATRY RUSINOWA POLANA HM. EWA LACHIEWICZ Rano 1 sierpnia harcerki i harcerze oraz skauci w³oscy z Sycylii obozuj¹cy w schronisku G³odówka wyruszyli 160-osobow¹ ekip¹ na Rusinow¹ Polanê, by wspólnie odnowiæ Przyrzeczenie Harcerskie i skautowe. Na polance rozstawione by³y poszczególne punkty Prawa w jêzyku polskim i w³oskim, ka - dy móg³ przemyœleæ je jeszcze raz. O godzinie 8.00 dÿwiêk rogu da³ sygna³ do zbiórki w krêgu. Po zaœpiewaniu kilku piosenek, w otoczeniu tatrzañskich szczytów, wspólnie odnowiliœmy przyrzeczenie my polscy harcerze i nasi goœcie skauci w³oscy. Po zawi¹zaniu krêgu i iskierce ka dy otrzyma³ ma³¹ pami¹tkê, co by³o sygna³em do wymiany gad etów ze skautami. Trudno by³o zebraæ siê do powrotu. Dziêkujemy ekipie z om y za przygotowanie ca³ej wyprawy Sandra jesteœcie niesamowici!!! Dziêkujemy skautom w³oskim i wszystkim harcerzom, e mogliœmy byæ dziœ razem ekipie z Nowego Targu, Wadowic, Mirce, Elwirze, Madzi, Adamowi, Marcie, Wiktorowi, cioci Marysi i... ca³ej reszcie. Jeden œwiat jedno przyrzeczenie. TARNÓW Tarnowscy harcerze i instruktorzy Hufca ZHP im. gen. J. Bema odnowili swoje przyrzeczenia w ruinach zamku na Górze œw. Marcina. Uczestnicy wspólnie wypowiedzieli rotê Przyrzeczenia Harcerskiego na krzy harcerski u³o ony na fladze pañstwowej, po czym odœpiewali pieœñ Jerzego Brauna P³onie ognisko i szumi¹ knieje. Harcerze uczcili te pamiêæ za³o yciela skautingu Roberta Baden-Powella oraz Andrzeja Ma³kowskiego, którego dzia³alnoœæ przyczyni³a siê do powstania dru yn skautowych na ziemiach polskich, a szczególnie we Lwowie i Tarnowie. Pomnik Andrzeja Ma³kowskiego jesieni¹ zostanie uroczyœcie ods³oniêty na skwerze w Tarnowie, nosz¹cym imiê wielkiego wychowawcy. 6 ( (ZA GAZET KRAKOWSK )

7 POZNAÑ W nocy z 31 lipca na 1 sierpnia, ponad 200 harcerzy rywalizowa³o w Grze Zwiadowczej zorganizowanej z okazji 100-lecia skautingu. Instruktorzy z najstarszego wielkopolskiego hufca Piast wymyœlili dla uczestników ³amig³ówki, zaszyfrowali wiadomoœci, opracowali zagadki logiczne. A to wszystko po to, by w atrakcyjny sposób przybli yæ historiê skautingu. Bo to w³aœnie z tego powodu wielkopolscy harcerze spotkali siê póÿniej na Polanie Harcerskiej nad Jeziorem Maltañskim, gdzie zakoñczyli bieg i rozpoczêli nowe stulecie skautingu odnawiaj¹c swoje Przyrzeczenie Harcerskie. To niesamowite, e moment sk³adania Przyrzeczenia Harcerskiego mo emy prze ywaæ jeszcze raz powiedzia³a Ania ze 145 PDH. Swoje Przyrzeczenie sk³ada³am kilka lat temu na obozie, w gronie dru yny. Nie przypuszcza³am, e bêdê mog³a je powtórzyæ razem z kilkuset innymi harcerzami w tak wa n¹ rocznicê. To wspania³e, e w tej chwili skauci obecni s¹ na wszystkich kontynentach, nosz¹ ró ne mundury i zdobywaj¹ ró ne sprawnoœci. I dla nas wszystkich naczeln¹ zasad¹ s¹ s³owa za³o yciela skautingu, by zostawiaæ ten œwiat lepszym, ni go zastaliœmy dodaje Adam z 75 PDH. To nas w³aœnie jednoczy, mimo ró nic kulturowych. Bo skauting to niesamowita, miêdzykulturowa przygoda, otwarta dla wszystkich tych, którzy nie boj¹ siê ycia zgodnie z nie³atwymi przecie wartoœciami. A najwa niejszymi wartoœciami dla skautów na ca³ym œwiecie s¹: braterstwo, s³u ba oraz praca nad sob¹. HM. DARIA SIWKA S³owa Przyrzekam ca³ym yciem zabrzmia³y nie tylko w Polsce, ale wszêdzie tam, gdzie byli 1 sierpnia polscy harcerze i harcerki. Reprezentacja dzier- oniowskiego hufca na prze³omie lipca i sierpnia by³a w Wielkiej Brytanii i swoje przyrzeczenie odnowili w skautowej bazie pod Londynem (a nastêpnego dnia uczestniczyli w dniu polskim na Jamboo), a harcerki i harcerze w Dolnego Œl¹ska wspólnie z niemieckimi skautami na zlocie w Niemczech. W Rzymie w t³umie skautów w³oskich powtarzaj¹cych swoj¹ przysiêgê w staro ytnym Circo Massimo powiewa³a polska flaga, z któr¹ przyby³ tam mieszkaj¹cy w Asy u instruktor ZHP hm. Piotr Lula, a phm. S³awomir Parzonka, groto³az-hobbysta, przys³a³ swoim harcerskim przyjacio- ³om z zagranicy sms z informacj¹, e Przyrzecznie Harcerskie odnawia³ na dnie jaskini Patkov Gust w Chorwacji na g³êbokoœci 553 metrów! 100 LAT SKAUTINGU 7

8 100 LAT SKAUTINGU 8 Druhny i druhowie! A trudno uwierzyæ, jak szybko p³ynie czas. Wydaje siê, e to wcale nie tak dawno, po zakoñczeniu Zlotu ZHP Gniezno 2000, œrodowisko instruktorskie chor¹gwi kieleckiej m.in. druhowie Ryszard Mazur, Andrzej Rembalski, Lucjan Pietrzczyk, Tomasz ebek wpad³o na pomys³, aby kolejny zlot, na stulecie skautingu, zorganizowaæ w Kielcach. By³em wtedy komendantem chor¹gwi. Pamiêtam pierwsze rozmowy w 2001 r. z w³adzami wojewódzkimi i miejskimi, które bardzo yczliwie odnios³y siê do naszego pomys³u, pamiêtam prezentacjê, jak¹ przygotowaliœmy w 2004 r. dla Rady Naczelnej, staraj¹c siê przekonaæ j¹, e w³aœnie Kielce s¹ najlepszym miejscem na zorganizowanie zlotu. Wojewoda Œwiêtokrzyski, Marsza³ek Województwa i Prezydent Kielc wyst¹pili do Rady o zatwierdzenie Kielc jako miejsca zlotu. Rok póÿniej nasze starania uwieñczone zosta³y sukcesem. Mo na by³o przyst¹piæ do przygotowania zlotu. Pierwsze przedzlotowe spotkanie odby³o siê w paÿdzierniku 2005 r. w klasztorze na Karczówce, po nim by³ zwiad na teren zlotu. Przyjêliœmy koncepcjê, e chor¹gwie zapewniaj¹ transport, sprzêt noclegowy, miejsce do przygotowania i spo ywania posi³ków, wystrój i program gniazda, s³u bê wartownicz¹ na terenie gniazda oraz opiekê medyczn¹ dla swoich uczestników. Miasto Kielce wykona³o drogi, doprowadzi³o energiê elektryczn¹ oraz wodê, zapewni³o wstêp do amfiteatru na Kadzielni i na stadiony sportowe, Samorz¹d Województwa udostêpni³ Wojewódzki Dom Kultury oraz Muzeum Narodowe, a Wojewoda Œwiêtokrzyski sale konferencyjne w Urzêdzie Wojewódzkim. Program ogólnozlotowy przygotowywany by³ przez komendê zlotu i przez zespo³y instruktorskie odpowiedzialne za poszczególne miejsca programowe. Komenda zapewni³a te organizacjê wy ywienia na Zlocie oraz koordynowa³a pracê zlotowych instytucji, takich jak recepcja, markety, sklepy czy poczta. O tym, co siê dzia³o na zlocie, o wydarzeniach, programie, atmosferze mo na by opowiadaæ godzinami w wielkim skrócie przeczytacie o tym na nastêpnych stronach. Ja chcia³bym podkreœliæ to, co dla kieleckiego zlotu by³o szczególne. By³ to pierwszy zlot ZHP zorganizowany w mieœcie. Uczestnicy korzystali z miejskiej infrastruktury i oferty turystycznej, za to mieszkañcy miasta mieli mo liwoœæ nie tylko ogl¹dania harcerek i harcerzy, ale te udzia³u w imprezach, które mia³y charakter otwarty. Po raz pierwszy zlot odwiedzi³o tak wielu goœci oko³o osób! Na pewno te by³ ten zlot bardziej skautowy w formach i treœci, mniej militarny (choæ oczywiœcie nie zabrak³o na nim takich elementów, jak apele czy defilada ze sztandarami), maj¹cy w programie du e widowiska plenerowe. Nie oby³o siê te bez k³opotów. Najwiêcej (tradycyjnie ju?) sprawi³a ich organizacja wy ywienia dla tak ogromnej liczby osób. Dostawa obiadów i ich jakoœæ czasem budzi³a zastrze enia. Wyst¹pi³y te zak³ócenia w funkcjonowaniu eksperymentalnego systemu zakupów w marketach i p³acenia za nie specjalnymi kartami p³atniczymi banku PKO. Uwa am jednak, e ten tryb ywienia powinien, po wyci¹gniêciu wniosków, funkcjonowaæ na nastêpnym zlocie. Zlot Jeden œwiat jedno przyrzeczenie przeszed³ do historii. Jestem przekonany, e wszyscy, którzy w nim uczestniczyli, którzy mieli okazjê w oœmiotysiêcznym t³umie maszerowaæ w strugach deszczu na apelu inauguracyjnym, œpiewaæ i tañczyæ podczas koncertów, zadumaæ siê podczas wieczornych spotkañ przy ognisku, poznaæ nowych przyjació³ z innych stron kraju i z zagranicy, uczestniczyæ w wielu ciekawych zajêciach i poznaæ ciekaw¹ ofertê poszczególnych gniazd chor¹gwianych wszyscy zapisz¹ zlot w swej pamiêci i po latach bêd¹ z dum¹ i z nostalgi¹ ogl¹daæ pami¹tki i wspominaæ 10 dni spêdzone w Kielcach. Myœlê, e Zwi¹zek Harcerstwa Polskiego godnie uczestniczy³ w jubileuszu 100-lecia skautingu. Chcia³bym za to podziêkowaæ wszystkim, którzy sprawili, e trybiki zlotowej machiny dzia³a³y sprawnie. Szczególne podziêkowania dla kieleckich s³u b miejskich, policji i stra y po arnej oraz dla œrodowiska chor¹gwi krakowskiej i instruktorów chor¹gwi kieleckiej (a w szczególnie hufca starachowickiego), którzy w przygotowanie i przebieg zlotu w³o yli bardzo du o pracy. Czuwaj! HM. CEZARY HUÆ KOMENDANT ZLOTU ZHP KIELCE 2007

9 Zlot ZHP Kielce 2007 Jeden œwiat jedno przyrzeczenie Ponad 8000 uczestników zuchów, harcerek i harcerzy, instruktorów, starszyzny i seniorów w tym 530 goœci z zagranicy przyby³o do Kielc na Zlot Zwi¹zku Harcerstwa Polskiego z okazji 100-lecia skautingu. 9 i 10 sierpnia wszystkie drogi prowadzi³y do Kielc. Na zalesionym terenie na obrze ach miasta wyrasta³y jak grzyby po deszczu namioty, obozowa pionierka oraz zdobnictwo. Ka de z gniazd chor¹gwianych stara³o siê ju od progu zaprezentowaæ swój region obozowe bramy przedstawi³y charakterystyczne miejsca i symbole szyb wêglowy na Œl¹sku, Syrenka i praska kamienica w Chor¹gwi Sto³ecznej, œredniowieczny zamek w Chor¹gwi Warmiñsko-Mazurskiej, jacht pod pe³nymi aglami w Zachodniopomorskiej czy zwieñczona kopu³ami bieszczadzkich cerkiewek brama Chor¹gwi Podkarpackiej zaprasza³y na teren gniazda, gdzie czeka³y nastêpne atrakcje, takie jak muzeum Powstania Warszawskiego w Chor¹gwi Sto³ecznej, ekspozycja o hm. Stefanie Mirowskim w Dolnoœl¹skiej czy nadrzewne miasteczko w Wielkopolskiej. Przy g³ównym zlotowym trakcie umiejscowione zosta³y takie instytucje, jak zlotowa recepcja, poczta harcerska, sklepy z akcesoriami harcerskimi i sportowymi oraz pami¹tkami zlotowymi i wielki supermarket, gdzie ka da z dru yn dokonywa³a zakupu produktów na œniadania i kolacje, p³ac¹c za nie specjalnie wydanymi kartami magnetycznymi. 100 LAT SKAUTINGU 9

10 100 LAT SKAUTINGU 10 Obiady dowo one by³y w styropianowych pojemnikach. Tak oto nowoczesnoœæ wkroczy³a do harcerskiej kuchni. Có, nie wszystkim siê to podoba³o, ale to chyba znak czasu 11 sierpnia po³udniow¹ por¹ czwórkowe kolumny wszystkich chor¹gwi w ulewnym deszczu przemaszerowa³y na plac, gdzie odby³ siê inauguracyjny apel z udzia³em przewodnicz¹cego Komitetu Honorowego Obchodów Stulecia Skautingu b. prezydenta RP na UchodŸstwie hm. Ryszarda Kaczorowskiego i wielu innych wa nych goœci, wœród których by³a minister spraw zagranicznych, rzecznik praw dziecka, przedstawiciel wicepremiera RP, sekretarze ambasad Rosji i Wêgier, przedstawiciele w³adz wojewódzkich i miasta Kielce. Po raporcie komendantów gniazd ze wszystkich chor¹gwi ZHP z³o onym komendantowi Zlotu hm. Cezaremu Huciowi odczytano rozkaz Naczelnika, gawêdê wyg³osi³ druh Kaczorowski i nast¹pi³a defilada uczestników. Wczeœniej wielotysiêczny t³um odœpiewa³ gromkie Dwieœcie lat, dwieœcie lat niech yje, yje nam rówieœnicy œwiatowego skautingu druhnie hm. Eli Andrzejowskiej z ZHP poza granicami Kraju po odznaczeniu Jej przez przewodnicz¹cego ZHP hm. Andrzeja Borodzika z³otym Krzy em Za Zas³ugi dla ZHP. Ulewa towarzyszy³a te mszy œwiêtej odprawionej przez prymasa Polski w niedzielê 12 sierpnia. Ale uczestnicy zlotu nie poddali siê i przez nastêpny tydzieñ w 17 gniazdach i 5 miejscach programowych brali udzia³ w przygotowanych dla nich setkach atrakcyjnych zajêæ z ró nych dziedzin. Ka dy dzieñ mia³ has³o przewodnie zwi¹zane z jednym z punktów Prawa Harcerskiego: Przyroda, Jednoœæ Œwiat Przyrzeczenie, Braterstwo, Rycerskoœæ, Dobroæ, Radoœæ, Niezawodnoœæ, S³u ba, PrzyjaŸñ, Charakter. Ka dego dnia harcerki i harcerze mieli mo liwoœæ udzia³u (wed³ug opracowanego harmonogramu dla poszczególnych gniazd) w zajêciach organizowanych przez kilkudziesiêcioosobowe ekipy instruktorów i zaproszonych specjalistów w miejscach programowych: PRZYRODA I PRZYGODA, SPRAWNOŒCI NA CA E YCIE, BRATERSTWO, RA- DOŒÆ, HARCERSTWO KU PRZYSZLOSCI. By³y to ró norodne zajêcia: sportowe, kulturalne, z zakresu w ekologii, przybli aj¹ce œwiat niepe³nosprawnych, rozwijaj¹ce ró ne umiejêtnoœci Ka dego dnia swoje œwiêto mia³y te dwie lub trzy chor¹gwie, otwieraj¹c obozowe bramy dla uczestników innych gniazd i prezentuj¹c w tym dniu swój region, jego kulturê, ciekawe miejsca, historiê i dorobek harcerstwa na swoim terenie, zapraszaj¹c ciekawych ludzi, organizuj¹c koncerty, warsztaty rêkodzie³a, prezentacjê kuchni regionalnej. D³ugo by wymieniaæ. Wysoki krzy wskazywa³ miejsce, gdzie mieœci³o siê Centrum Duchowe z obozow¹ kaplic¹ miejscem skupienia i modlitwy. Uczestnicz¹cy w Zlocie ksiê a i klerycy wraz z instruktorami zespo³u wychowania duchowego organizowali obozowe msze œw., konferencje, zajêcia poœwiêcone ró nym aspektom ycia religijnego i wychowania duchowego. Wielkim powodzeniem cieszy³y siê zlotowe koncerty te wielkie na rozpoczêcie i zakoñczenie zlotu, ale i te mniejsze, bardziej kameralne. W czasie wycieczek i trzydniowych wêdrówek harcerki i harcerze mogli poznaæ ziemiê kieleck¹ i Góry Œwiêtokrzyskie. By³ te wyjazd 15 sierpnia reprezentacji zlotu na uroczystoœci Dnia Wojska Polskiego do Warszawy oraz 17 sierpnia do Czêstochowy w celu z³o enia, ju tradycyjnie jak na poprzednich zlotach, harcerskiego wotum na Jasnej Górze. Na zlocie wydawana by³a codziennie gazeta Skaut 007, nadawa³o zlotowe radio, profesjonalna ekipa instruktorów pracowników telewizji krêci³a film. W Kielcach czynne by³y dla uczestników zlotu, ale te i dla mieszkañców, harcerskie wystawy, odbywa³y siê spotkania z ciekawymi ludÿmi. Ka dego dnia zlot odwiedza³y setki goœci przedstawicieli w³adz ró nych szczebli z ca³ego kraju, rodzice, harcerki i harcerze. Po bardzo intensywnych 10 dniach 19 sierpnia Zlot ZHP z okazji 100-lecia skautingu zakoñczy³ siê. Ale ju nied³ugo bo za 3 lata czeka nas w Krakowie kolejne przedsiêwziêcie tym razem zlot z okazji 100-lecia harcerstwa na ziemiach polskich. Czuwaj! HM. HALINA MISIA JANKOWSKA MISIA@CZUWAJ.PL

11 Szkoda, e zlot siê skoñczy³ sierpnia po po³udniu sz³am do gniazda dolnoœl¹skiego drog¹ przez gniazda lubuskie i kujawsko-pomorskie. Dotar³am do jednej z bram, a tam na warcie sta³ druh w porz¹dnym, regulaminowym umundurowaniu. Zasalutowa³ i pozdrowi³ harcerskim Czuwaj!. Zatrzyma³am siê, aby zamieniæ z nim kilka s³ów... Jutro wracamy do domu. Pewnie siê cieszysz? zapyta³am. Druh zastanowi³ siê chwilê, po czym z przekonaniem odpowiedzia³: Nie. Ale dlaczego? kontynuowa³am. Bo szkoda, e zlot siê koñczy... Posz³am dalej, zastanawiaj¹c siê nad jego s³owami. I pomyœla- ³am, e to, co sprawi³o, e jeden z najm³odszych uczestników nie chce wyje d aæ z Kielc, e zlot mu siê podoba, e dobrze siê tu czuje to sukces i zas³uga wielu osób. Dru ynowych, kadry komend gniazd i kadry zlotu organizacyjnej, logistycznej i programowej. No w³aœnie w znacznej mierze kadry programowej wszystkich, którzy wymyœlili i realizowali zajêcia w dru ynach, gniazdach i miejscach programowych. Program centralny to szeœæ g³ównych projektów. W ka dym prezentowane by³y ró ne formy charakterystyczne dla dzia³alnoœci harcerskiej, ale te przygotowano wiele zajêæ inspirowanych nowoczesnymi technikami oraz potrzebami, jakie stawia przed organizacj¹ wspó³czesny œwiat. W miejscu programowym Radoœæ weso³e miasteczko z dmuchan¹ zje d alni¹, ³abêdziami, karuzel¹, balonami, codziennym konkursem karaoke. Tu te emocjonuj¹ce mistrzostwa o puchar Naczelnika ZHP w strzelaniu (wygrali je: w kategorii harcerskiej druhna Alicja Naporska z gniazda ³ódzkiego, w kategorii instruktorskiej druh Jaros³aw Œcis³o z gniazda œl¹skiego). W miejscu Braterstwo stworzono warunki, które ka demu uczestnikowi zlotu pozwoli³y odnaleÿæ w³aœciwe rozumienie tego pojêcia oraz formy jego realizacji, z którymi harcerze i skauci mog¹ siê identyfikowaæ niezale nie od wieku, p³ci, wyznania i ról pe³nionych w yciu. Mogli wymieniæ siê w³asnymi pomys³ami na to, jak mo e i powinno siê przejawiaæ braterstwo w naszym (nie tylko harcerskim) yciu. Zespó³ akademików pod wodz¹ Mariusza i Marysi w trakcie interesuj¹cych zajêæ pod has³em Dru yna Pierœcienia, W krainie mitów, W kupie raÿniej, Bo przyjacio³om siê UFO wytrwale i z du ym poczuciem humoru starali siê, aby ka dy, kto dosta³ siê w ich rêce, by³ nie tylko zadowolony, ale zrozumia³ pojêcie braterstwa. Sprawnoœci na ca³e ycie tu w trakcie zajêæ ukazano przydatnoœæ zdobywanych w harcerstwie sprawnoœci w codziennym yciu, ale te w doros³ym yciu zawodowym. Przygotowana zosta³a bardzo bogata oferta eglowanie, nurkowanie, zajêcia z udzielania pomocy przedmedycznej, z zarz¹dzania sytuacj¹ kryzysow¹, z zakresu bezpieczeñstwa powszechnego. Ponadto gotowanie, szycie, malowanie, majsterkowanie, ale te zdobywanie umiejêtnoœci interperso- 100 LAT SKAUTINGU 11

12 100 LAT SKAUTINGU 12 nalnych autoprezentacji, negocjacji, promocji. To równie wieczorne spotkania z ludÿmi, którzy zdobyli w harcerstwie jak¹œ sprawnoœæ, tak¹ na ca³e doros³e ycie. By³ Artur Andrus satyryk (radoœæ), towarzysz wypraw górskich Jerzego Kukuczki druh Walek Ignacy Nêdza z harcerskiego Klubu Wysokogórskiego z Katowic (wspinaczka), wodniacy z 50. Harcerskiej Dru yny Wodnej z Chorzowa ( eglowanie), ekipa ZHP Nonstop Adventure, szef Harcerskiej Sekcji Spadochronowej z Koñskich (niezawodnoœæ), dyrektor Wioski Dzieciêcej SOS, przedstawicielka Fundacji Viva Akcja dla Zwierz¹t, psycholog z hospicjum (s³u ba innym). W niebieskich namiotach nieopodal sztabu rozlokowa³o siê miejsce programowe Harcerstwo Q przysz³oœci. Tu odbywa³y siê prowadzone przez specjalistów zajêcia nauka jêzyków obcych (realizowana we wspó³pracy z empikiem), nauka jêzyka migowego, szybkiego czytania, jêzyk hiszpañski na weso³o czy warsztaty: jak zrealizowaæ projekt wyprawa etnograficzna. Tu uczestnicy zdobywali umiejêtnoœci przydatne podczas starañ o pozyskiwanie grantów, planowania strategicznego. Tu mogli wzi¹æ udzia³ w biegach na orientacjê, zawodach paintballowych, poæwiczyæ w parku linowym czy przejœæ kurs krótkofalarski. W tym miejscu programowym w prawdziwych tipi Harcerski Ruch Ochrony Œrodowiska im. œw. Franciszka z Asy u prowadzi³ zajêcia warsztatowe na temat zdrowego stylu ycia i organizowa³ festyn indiañsko-traperski. Tu odby³o siê spotkanie z instruktorami Szarych Szeregów i spotkanie z przedstawicielami telewizji ekologicznej JETIX, którzy przeprowadzili zajêcia wraz z reprezentantami Ligi Ochrony Przyrody oraz promowali nowy film dla dzieci o tematyce ekologicznej. Miejsce programowe Przygoda i przyroda to obok poznawania walorów przyrody w Œwiêtokrzyskim Parku Narodowym mo liwoœæ spotkañ z leœnikami, biologami, himalaistami. Czêœæ zajêæ prowadzona by³a w formie biegów terenowych, gier i æwiczeñ, wycieczek i rajdów. W tym bloku odbywa³y siê równie zawody na orientacjê, zajêcia z ratownictwa górskiego i wodnego, zajêcia surwiwalowe i na œciankach wspinaczkowych. Tam te zlokalizowana zosta³a fantastyczna wioska s³owiañska, gdzie podczas wyprawy Wehiku³em czasu w œredniowiecze mo na by³o wzi¹æ udzia³ w takich zajêciach, jak: strzelanie z ³uku, mielenie m¹ki, pieczenie podp³omyków, parzenie herbat zio³owych, warsztat rycerski, warsztat wojenny, bicie monet, wykonywanie ozdób i in. Bardzo wa nym elementem programu zlotu by³a S³u ba na rzecz regionu. Jej celem by³o pozostawienie pozytywnego namacalnego œladu w regionie po pobycie harcerzy. Realizowany program pozwoli³ na zapoznanie uczestników zlotu z regionem (dlatego miejsca s³u by zosta³y wyznaczone w miejscach potrzebuj¹cych tego rodzaju dzia³añ, a zarazem bardzo atrakcyjnych pod wzglêdem krajoznawczym i edukacyjnym) i jego mieszkañcami oraz s³u y³ wyrabianiu w harcerkach i harcerzach odpowiedzialnoœci za powierzone zadania i nawyku dzielenia czasu miêdzy pracê i zabawê. Podczas prac w rezerwatach: Wietrznia, Kadzielnia i Œlichowice harcerze mieli mo liwoœæ wys³uchaæ prelekcji dotycz¹cych historii tych miejsc; zapoznali siê z ciekawostkami geologicznymi, o których mówi³ pracownik kieleckiego Geoparku. W czasie prac na cmentarzach z druhnami i druhami obecny by³ stale przewodnicz¹cy Komisji Opieki nad Cmentarzami Kieleckimi, który na bie ¹co opowiada³ o zabytkach nekropolii oraz przybli a³ postacie zas³u onych dla Polski i regionu spoczywaj¹cych tu kielczan.

13 Codziennie przez szeœæ zlotowych dni widaæ by³o grupki harcerzy udaj¹cych siê na zajêcia do Wojewódzkiego Domu Kultury, gdzie sw¹ siedzibê mia³o Zlotowe Centrum Kultury. Tam odbywa³y siê warsztaty wokalne, taneczne, plastyczne i teatralne prowadzone przez specjalistów pracowników Domu Kultury. Wykonane podczas zajêæ prace prezentowane by³y pod koniec zlotu wzd³u ulicy Baden-Powella. Centrum Kultury organizowa³o te koncerty oraz Zlotowy Harcerski Festiwal Piosenki Jeden œwiat, a my w nim, w którym uczestniczy³o 36 zespo³ów artystycznych z dru yn harcerskich, starszoharcerskich i wêdrowniczych o zainteresowaniach artystycznych, zwyciêzców hufcowych i chor¹gwianych przegl¹dów piosenki. Laureaci festiwalu zaprezentowali siê równie podczas koncertu koñcz¹cego zlot, zbieraj¹c burzliwe oklaski. Centrum Konferencyjne nie mia³o na terenie zlotu specjalnego namiotu. Konferencje odbywa³y siê w ró nych miejscach, zmuszaj¹c uczestników do wêdrówek i szybkiego orientowania siê w terenie. Ka dy chêtny móg³ znaleÿæ coœ ciekawego dla siebie. Oto tematy niektórych konferencji: O œwiatopogl¹dzie w ZHP, Skauting u Ÿróde³ ideowych harcerstwa, Wychowaæ swojego nastêpcê, Mam prawo byæ sob¹ dylematy wyboru, Instruktorze, wychowuj siê sam. Pod wodz¹ druhny Joli aby i druha ks. Wojtka Jurkowskiego dzia³a³o Centrum Duchowe miejsce, gdzie mo na by³o poznaæ inne religie, uczyæ siê tolerancji i zrozumienia, gdzie dyskutowano o sensie istnienia z filozofem, ksiêdzem katolickim lub zainteresowanym tematyk¹ instruktorem. Ka dy, kto chcia³, móg³ równie odwiedziæ zlotow¹ kaplicê, w której codziennie odbywa³y siê msze œw. Przygotowano równie dodatkow¹ propozycjê dla dru yn i patroli wêdrowniczych wêdrówki szlakami Gór Œwiêtokrzyskich. Rozpoczê³y siê one 13 sierpnia, a skoñczy³y 15. Niestety, ze zg³oszonych 800 osób na trasy wyruszy³o tylko oko³o 130. Przyczyna? Fatalna pogoda podczas dwóch pierwszych dni zlotu, która sprawi³a, e po sobotnich i niedzielnych deszczach wiêkszoœæ wêdrowników nie mia³a po prostu suchej odzie y i butów na trzydniow¹ wêdrówkê. Z zaplanowanych przez zespó³ Kuby Juszyñskiego 10 tras wykorzystane zosta³y tylko trzy: geologiczna, ysogóry i 111. Du o tego! A to jeszcze nie wszystko. By³y jeszcze œwiêta chor¹gwi, by³o Zlotowe Biuro Podró y, Olimpiada Sportowa, wystawy, prezentacje skautowych goœci. Du e wydarzenia zlotowe apel inauguracyjny, Dzieñ Kielecki, koncert Operacja lilijka, wyprawa zlotu na Jasn¹ Gorê, wyprawa do Warszawy na uroczystoœci Œwiêta Wojska Polskiego, poœwiecenie krzy a harcerskiego na Bruszni... To tylko propozycje centralne. A przecie program przygotowa³y równie gniazda g³ównie popo³udniami i wieczorami. Rozrywkê zapewnia³y kawiarenki Na strychu marzeñ i karczma G³odówka - mo na by³o pos³uchaæ zaproszonych zespo³ów, poœpiewaæ albo po prostu porozmawiaæ z nowymi przyjació³mi. Na zakoñczenie zlotu odby³ siê koncert Na krakowski trakt, podczas którego komendant Chor¹gwi Kieleckiej przekaza³ komendantowi Chor¹gwi Krakowskiej pa- ³eczkê organizatora kolejnego zlotu tym razem w Krakowie w 2010 r. W Krakowie bêdzie inaczej, ale na pewno warto tam bêdzie pojechaæ w roku obchodów 100-lecia harcerstwa na ziemiach polskich. Ju dziœ wielu zastanawia siê, jak krakowski zlot przygotowaæ, aby by³ jeszcze lepszy ni ten, który w³aœnie siê skoñczy³ 100 LAT SKAUTINGU HM. DOROTA KO AKOWSKA ZASTÊPCZYNI KOMENDANTA ZLOTU DS. PROGRAMOWYCH 13

14 100 LAT SKAUTINGU Jamboree Osiemset harcerek i harcerzy z 10 chor¹gwi wiele miesiêcy przygotowywa³o siê do tego wspania³ego wydarzenia. Pod koniec lipca pe³ni oczekiwañ dotarli do Wielkiej Brytanii kolebki skautingu, aby razem z 40 tysi¹cami skautów i skautek z ca³ego œwiata uczestniczyæ w przedsiêwziêciu, które na pewno pozostanie na zawsze w ich pamiêci, o którym opowiadaæ bêd¹ swoim dzieciom i wnukom w Œwiatowym Jamboree Skautowym z okazji 100-lecia skautingu. 14 Zlotowe miasto z jego organizacj¹, systemem transportu, sposobem wy ywienia, centrami handlowymi itd. oraz setkami ciekawych propozycji ró norodnych zajêæ to ogromne przedsiêwziêcie logistyczne i programowe, budz¹ce podziw i dumê z prê noœci naszego stuletniego ruchu. Polscy uczestnicy podzieleni na mniejsze grupy mieszkali w obozach wspólnie z innymi delegacjami. 1 sierpnia wszyscy razem uczestniczyli w ceremonii odnowienia Przyrzeczenia. Ale dla polskich uczestników równie wa ny by³ 2 sierpnia Dzieñ Polski na Jamboree, podczas którego delegacja ZHP prezentowa³a kulturê, zwyczaje, tradycje, historiê i piêkno naszego kraju. Tego dnia dotarli na Jamboree równie przewodnicz¹cy ZHP hm. Andrzej Borodzik, naczelniczka hm. Teresa Hernik i inni cz³onkowie G³ównej Kwatery, by³y naczelnik a obecnie sekretarz WSPU (Œwiatowej Skautowej Unii Parlamentarnej) hm. Ryszard Pac³awski, by³y przewodnicz¹cy ZHP hm. Wojciech Katner. Przybyli te uczestnicy wyprawy wêdrowniczej i Harcerskiej Armady, która w liczbie 6 jachtów z Zawisz¹ Czarnym na czele przyp³ynê³a do Wielkiej Brytanii. Goœciem specjalnym Dnia Polskiego by³ Lech Wa³êsa by³y prezydent RP, postaæ, któr¹ ca³y œwiat zna i kojarzy z demokratycznymi przemianami nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Swoimi wra eniami, prze yciami i refleksjami z tego niecodziennego wydarzenia, jakim by³ œwiatowy jubileusz, dziel¹ siê z czytelnikami jego uczestnicy. (red.)

15 O programie na Jamboree Myœl¹c o programie Jamboree, trudno siê skupiæ. Tak naprawdê to kilka programów centralny, w poszczególnych podobozach, hubach i jeszcze Dzieñ Polski. Organizatorzy pomyœleli tak e o zajêciach, w których mo na wzi¹æ udzia³ podczas czasu wolnego. A w³aœciwie to kiedy bêdziemy mieli czas wolny? to pytanie, które pad³o podczas naszych przygotowañ do Jamboree. OdpowiedŸ? Jest du o czasu wolnego w drodze na zajêcia, wieczorem po 23.00, podczas przerwy na lunch i obiad choæ tak niezupe³nie, bo mo e ten obiad bêdziecie przygotowywaæ ze swoimi nowymi znajomymi z Madagaskaru Oczywiœcie mo ecie zorganizowaæ sobie czas wolny i nie iœæ na zajêcia, zreszt¹, zobaczycie sami, czy warto. Dok³adny program Jamboree by³ znany ju w sierpniu 2006 r. By³ tak pomyœlany, aby odpowiada³ na potrzeby m³odych ludzi, wspiera³ ich rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, spo³eczny i duchowy oraz motywowa³ do dzia³ania i podejmowania nowych wyzwañ tak e w przysz³oœci. Jak by³o? Ca³y program podzielony zosta³ na dziewiêæ modu³ów. Uczestnicy spêdzali ca³y dzieñ lub kilka godzin dziennie w ka dym z nich, uczestnicz¹c w zajêciach prowadzonych przez miêdzynarodow¹ kadrê. Mo na by³o spêdziæ czas w Gilwell Park z linami, torami przeszkód, œciankami do wspinaczki; Splash! to wszystko, co zwi¹zane z wod¹ budowanie tratew, p³ywanie w kajakach; Starburst dzieñ s³u by na rzecz lokalnego spo³eczeñstwa. To ju trzy dni, a dalej jeszcze wiêcej atrakcji: World Village warsztaty przygotowane przez kraje uczestnicz¹ce w Jamboree mo na by³o spróbowaæ si³ w dojeniu krów, gotowaniu egzotycznych (dla nas) potraw, malowaniu na szkle, nauce tañca, wyplataniu pierœcieni i wielu innych. Kolejne modu³y to Trash, czyli zajêcia, podczas których wykorzystywane by³y popularne œmieci (organizatorzy tych zajêæ zbierali materia³y od ponad roku!!!) s³u y³y jako instrumenty muzyczne, elementy budowli uczestnicy mieli tak e okazjê zastanowiæ siê nad ich wykorzystaniem w codziennym yciu oraz nad ich wp³ywem na nasz¹ planetê. Elements warsztaty zwi¹zane z ywio³ami oraz ich wp³ywem na nasze ycie. By³a tak e Wioska Globalnego Rozwoju (Global Development Village) z zajêciami poœwiêconymi aktualnym problemom na œwiecie oraz sposobom ich rozwi¹zania tak e w najbli szym otoczeniu. Do tego jeszcze Choice Time, tu mo na by³o odwiedziæ cyrk i nauczyæ siê onglerki czy akrobacji, by³o nurkowanie w rozstawionych ogromnych basenach, nauka salsy, aerobik, golf, park dla deskorolkarzy, gry zespo³owe, budowa konstrukcji z drewna, rozpalanie ognisk A jeœli ktoœ chcia³by chwilê odetchn¹æ i odpocz¹æ, to móg³ skorzystaæ z masa u, chwili relaksu podczas jogi, tai-chi czy po prostu pole eæ na pla y, która wyros³a w jednym z miejsc programowych. To jeszcze nie koniec. Oprócz zajêæ w poszczególnych modu³ach mo na by³o wybraæ siê w podró dooko³a œwiata, czyli odwiedziæ World Scout Centre namioty narodowe poszczególnych krajów i organizacji, które z lotu ptaka uk³ada³y siê w skautow¹ lilijkê. Centrum religijne Faith and Beliefs te czeka³o z dodatkowymi zajêciami, pozwalaj¹cymi na poznanie wielu ró nych, niekoniecznie znanych religii oraz organizacji. Dodatkowo na terenie ca³ego zlotu znajdowa³o siê szeœæ londyñskich autobusów, w których znajdowa³y siê prezentacje i krótkie warsztatowe zajêcia, poruszaj¹ce problemy wspó³czesnego œwiata by³o wiêc o prawach kobiet, prawach dziecka, podró- ach, wodzie, niewolnictwie i HIV. Ma³o? By³o coœ jeszcze wystawy skautowe, prezentacje organizacji skautowych i wielka gie³da plakietek, chust, czapeczek, a nawet ca³ych mundurów. Do tego dodaæ jeszcze trzeba trzy du e ceremonie otwarcie, 1 sierpnia i zakoñczenie zlotu i tak wygl¹da³ program centralny. 1 sierpnia to tak e Festiwal Jedzenia w podobozach kolejny moment na prezentacjê typowych potraw, strojów, charakterystycznych miejsc regionu. Druga czêœæ programu odbywa³a siê w podobozach g³ównie wieczorami. By³y koncerty, prezentacje narodowe, taniec, karaoke, gry, zabawy, karnawa³ A jeœli to jeszcze by³o ma³o, to dodatkowy program zapewnia³y jamborowe kawiarenki mo na by³o poogl¹daæ filmy, poœpiewaæ albo po prostu porozmawiaæ z nowymi przyjació³mi. Dodatkowym wyzwaniem dla chêtnych by³y zadania pozwalaj¹ce na zdobycie International Friendship Award (Miêdzyna- 100 LAT SKAUTINGU 15

16 100 LAT SKAUTINGU rodowej Odznaki PrzyjaŸni) z zadaniami dla uczestników i kadry. DZIEÑ POLSKI Mieliœmy te Dzieñ Polski Oj, dzia³o siê, dzia³o By³ apel naszego ca³ego kontyngentu w otoczeniu skautów, ich aparatów i s³ów podziwu dla naszego zorganizowania i naszej musztry po apelu rozpocz¹³ siê jarmark regionalny. Odwiedzaj¹cy zajadali siê pierogami, kie³bas¹, kisielem i oczywiœcie chlebem ze smalcem i kiszonymi ogórkami, by³y wycinanki, malowanki, polskie gry i zabawy, nasze stroje ludowe, a wszystko to przygotowane przez reprezentacjê z Chor¹gwi ódzkiej. Reprezentacja Chor¹gwi Sto³ecznej promowa³a Warszawê mo na by³o zrobiæ sobie zdjêcie z warszawsk¹ Syrenk¹ oraz Pa³acem Kultury i Nauki. Podczas polskiej mszy œw. ochrzczony zosta³ Robert (ciekawe, dlaczego akurat takie imiê?) syn cz³onków naszej komendy. Razem z ca³ym œwiatem Sarmatia (cz³onkowie 208 WDHiZ oraz 414 i 156 WDHiZ z Hufca Warszawa Mokotów), prowadzona przez phm. Miko³aja Olszewskiego, odtañczy³a poloneza, a wieczorem podziwialiœmy Sabat Czarownic oraz Chrz¹szcze (cz³onków Szczepu Pikuj¹cego Or³a i B³êkitnego Szczepu Dzieci Gór z Hufca Kielce Po³udnie) dziewczyny przygotowa³y specjalny uk³ad taneczny, a Chrz¹szcze g³oœno zagra³y i zaœpiewa³y. Cz³onkowie z reprezentacji Chor¹gwi Podkarpackiej przygotowali kampaniê Czy wiesz, e? tylko na kilka godzin wystarczy³o kartek prezentuj¹cych znanych Polaków oraz przedstawiaj¹cych fakty z historii Polski. Razem z Wêgrami, Czechami oraz S³owakami zorganizowaliœmy bankiet, którego goœciem honorowym by³ prezydent Lech Wa³êsa i podczas którego promowaliœmy przysz³oroczn¹ Silesiê. Uczestnikami bankietu byli cz³onkowie komend poszczególnych kontyngentów, dla których niew¹tpliwym zaszczytem by³o spotkanie z naszym by³ym prezydentem. A nasze polskie jedzenie po raz kolejny zbiera³o same pochwa³y. pierwsze zastêpy na Brownsea. W ka dym podobozie znajdowa³o siê zaplecze sanitarne, a ka dy podobóz to kilkadziesi¹t 40-osobowych dru yn z ró nych czêœci œwiata. atwo mo na obliczyæ, e jeden podobóz to oko³o 2000 uczestników. Ka da dru yna mia³a wyznaczone miejsce obozowania prostok¹t o wymiarach 15x25 m i otrzyma³a sprzêt kuchenny (maszynki do gotowania, garnki, patelnie, no e, deski, miski, dzbanki ), kilka pali do postawienia bramy, sto³y i ³awy do siedzenia. Dok³adn¹ listê sprzêtu dru yny otrzyma³y ju na pó³ roku przed Jamboree, wiêc mia³y czas na przygotowania. Du ym zaskoczeniem by³a tak e ksi¹ - ka kucharska dostarczona dru ynom na kilka miesiêcy przed zlotem i zawieraj¹ca propozycje przygotowania potraw z produktów, które danego dnia otrzyma zastêp. W³aœnie wy ywienie. Dru yny dwa razy dziennie otrzymywa³y produkty, z których zastêpy przygotowywa³y œniadanie, lunch i obiad. By³y œniadania ciep³e (g³ównie jajka, bekon i fasolka) albo zimne p³atki, mleko, kanapki. Kolejne kanapki na lunch, wzbogacone chipsami, s³odkim batonikiem, owocem i napojem gazowanym i ciep³y obiad po powrocie z zajêæ. Nie by³o kucharek, du ych kuchni, oœmiu desek do krojenia, próbek posi³ków i nie by³o te zatruæ i innych kuchennych wypadków. Osobny obóz tworzyli doroœli cz³onkowie IST i komendy kontyngentów razem oko³o 8 tysiêcy osób! W Szwecji za cztery lata bêdzie na pewno trochê inaczej. I to jeszcze bardziej zachêca do wyjazdu, chce siê zobaczyæ, jak bêdzie tak samo, lepiej, ciekawiej? Teraz krótka przerwa, a za kilka miesiêcy trzeba zacz¹æ przygotowania do kolejnego Jamboree. HM. INGA RUSIN ZASTÊPCZYNI KOMENDANTA POLSKIEGO KONTYNGENTU DS. PROGRAMU 16 ORGANIZACJA Taki by³ program. Ale aby myœleæ o zajêciach i braæ w nich aktywny udzia³, nale a³o najpierw zadbaæ o zaspokojenie podstawowych potrzeb, czyli o ycie w podobozie. Jamboree podzielone zosta³o na kilka czêœci. Uczestnicy zakwaterowani zostali w podobozach by³o ich 16, ka de cztery tworzy³y hub. W hubie znajdowa³o siê centrum handlowe, du a scena, kawiarenki internetowe. Ka dy podobóz mia³ swoj¹ nazwê, pochodz¹c¹ od gatunków zagro onych wyginiêciem, maskotkê, plakietkê, kolor jeden z czterech, jakie mia³y

17 1sierpnia na Jamboree Polscy harcerze z subcampu Atoll wyszli jako pierwsi o godzinie 5.45 spod bramy g³ównej w kierunku sceny Jamboree. Czekaj¹c na rozpoczêcie ceremonii, czuwali blisko dwie godziny. Gdy wybi³a godzina 8.00 prowadz¹cy po- ³¹czyli siê ze szczêœliwcami, którzy swe przyrzeczenie odnawiali na wyspie Brownsea, gdzie genera³ Robert Baden- Powell po raz pierwszy zorganizowa³ obóz skautowy. Na wyspê pojecha³y po dwie osoby z ka dego ze 158 krajów uczestnicz¹cych w Jamboree. Razem z nimi zebrani pod scen¹ g³ówn¹ odnowili swe przyrzeczenie w ojczystych jêzykach. Po ceremonii na twarzach skautów dostrzec mo na by³o radoœæ, wzruszenie oraz dumê z tego, e s¹ w³aœnie tutaj w Anglii, ojczyÿnie skautingu, podczas jego setnej rocznicy. Tê wyj¹tkow¹ chwilê zapamiêtaj¹ Piotr Bublewicz z Dolnego Œl¹ska i Joanna Gilewska z Bia³egostoku, którzy podczas tej niezwyk³ej ceremonii z³o yli po raz pierwszy swoje Przyrzeczenie Harcerskie. A dwójka Polaków Sylwia Kowalczuk z Podlasia i Maciej Luch z Dolnego Œl¹ska byli wœród szczêœliwców którzy swoje przyrzeczenie odnowili na wyspie Brownsea: Pobyt na Sunrise camp by³ dla mnie niezwyk³ym prze yciem. Te dwa i pó³ dnia spêdzone razem z 316 osobami z ca³ego œwiata trudno opisaæ. Zostaliœmy podzieleni na cztery podobozy. Jeden z nich obozowa³ w identyczny sposób jak Baden-Powell z 20 ch³opcami 100 lat temu. Na Brownsea powitano nas niczym wielk¹ rodzinê królewsk¹, z uœmiechem i w blasku fleszy. Ka dy by³ szczêœliwy i dumny, bo ka dy kraj reprezentowa³y tylko dwie osoby. Mieliœmy okazjê poznaæ bli ej nasze kultury. Wybijaliœmy egipskie ozdoby karnawa³owe, a od skautek z Angoli i S³owacji nauczy³am siê niesamowitych gier. Podczas posi³ku by³a okazja do poznania kultur i zwyczajów ca³ego œwiata ja siada³am razem z Grekami, mieszkañcami Armenii, Egiptu, Singapuru i Falklandów. Podczas pobytu na wyspie, na której odby³ siê pierwszy obóz, realizowaliœmy tak- e program przeniesiony z obozu Baden-Powella. Jednak najbardziej niezapomnian¹ chwilê prze y³am, odnawiaj¹c przyrzeczenie. Przechodziliœmy przez specjalny zbudowany przez skautów most, potem witaliœmy siê lew¹ d³oni¹ na znak pokoju. A potem te niezwyk³e s³owa, które wypowiadaliœmy ka dy w swoim jêzyku. Do Polski powróci³am z wieloma wspomnieniami i pami¹tkami oraz myœl¹, by tak jak Baden-Powell zostawiæ ten œwiat lepszy, ni go zasta³am. SYLWIA KOWALCZUK Wreszcie nadesz³a ta chwila, o której tak wiele siê mówi³o! Rano zgromadziliœmy siê wszyscy na arenie, aby odnowiæ przyrzeczenie harcerskie. Ceremonia odby³a siê hucznie. Wystêpy na scenie, mnóstwo kolorowych balonów lec¹cych w chmury, go- ³êbie fruwaj¹ce nad naszymi g³owami... Na telebimach zosta³ wyemitowany reporta z wyspy Brownsea, gdzie dwójka harcerzy z ka dego kraju równie powtarza³a s³owa skautowej przysiêgi. Odwiedzi³ nas te specjalny goœæ, który okaza³ siê wnukiem Roberta Baden-Powella. Wspomina³ przyrzeczenie ch³opców 100 lat temu, zorganizowane przez jego dziadka oraz przeczyta³ list do skautów, który napisa³ przed swoj¹ œmierci¹ Baden-Powell. Pierwszy skaut œwiata pragn¹³ przezkazaæ nam, m³odym harcerzom sposób na szczêœliwe ycie dbanie o swoje cia³o, ulepszanie œwiata i d¹ enie do pe³ni szczêœcia przez uszczêœliwianie innych. Na koniec wszyscy zdjêli swoje chusty i zaczêli zbieraæ na nich podpisy od innych skautów. Dla nas wszystkich by³o to bardzo wa ne wydarzenie i zaszczyt móc odnowiæ przyrzeczenie na Jamboree w stulecie skautingu! 100 LAT SKAUTINGU MICHA KOMOROWSKI ALEKSANDRA TOMALA 17

18 100 LAT SKAUTINGU 18 W jeden dzieñ dooko³a œwiata Pobudka rano. Mimo œwiec¹cego s³oñca do plecaka zapakowaæ trzeba coœ na wypadek deszczu, na g³owê kapelusik, i w drogê. Pierwszy postój dzisiejszy numer jamborowej gazety i typowo angielskie œniadanie: jajka, bekon, kie³baski, sos pomidorowy Segregacja naczyñ: papier, plastik i myœl dnia na ma³ej karteczce. Jeszcze tylko dodatkowe truskawki i woda, w drodze do sklepu jest czas na przeczytanie i zastanowienie siê przez chwilê Ruszamy w drogê. Nie jest d³uga, a na ka dym kroku spotyka siê rozeœmiane t³umy uczestników albo kadrê id¹c¹ na zajêcia Niebo bez chmur, s³oñce grzeje, e mo na siê poczuæ jak w Hiszpanii. Kolejny postój nasz namiot narodowy ma³e przepakowanie, uzgadniamy trasê i Zaczynamy od Zjednoczonego Królestwa naj³atwiej tam trafiæ, z ka dego miejsca widaæ olbrzymi¹ wie ê Big Bena. Wchodzimy do œrodka ka da kraina ma swoje piêæ minut s¹ typowe dla ka dego regionu przedmioty, zdjêcia miejsc, postery ze zdjêciami znanych Brytyjczyków skautów. Czy wiecie, e autorka Harrego Pottera by³a zuchem? Zuchem by³a te za³o ycielka znanej na ca³ym œwiecie sieci The Body Shop, a brytyjski naczelnik prezenterem programów m³odzie owych? W labiryncie pomieszczeñ przeszliœmy przez czêœæ poœwiêcon¹ historii skautingu i Jamboree. Trochê nie po kolei, ale dalej na naszej mapie jest Holandia a tutaj krótka zabawa. Aby otrzymaæ jeden z elementów skautowej kartki, nale y razem z innymi trzema osobami wyci¹gn¹æ z wazonu 4 tulipany. Niby proste, ale trzeba to zrobiæ za pomoc¹ specjalnie powi¹zanych sznurków i jest to mo liwe tylko wtedy, gdy zacznie siê dzia³aæ zespo³owo. Po drugiej stronie placu wszystkie kraje portugalskojêzyczne. Ka dy znajdzie tam coœ dla siebie ch³opcy mog¹ strzelaæ gole w Brazylii, dziewczyny wyszywaj¹ kolejne elementy logo, Portugalczycy wypalaj¹ na skórzanych pasach swoje elementy. Nie mamy za du o czasu, wiêc idziemy dalej. Meksyk s³ychaæ œpiew i muzykê, od razu na naszych g³owach l¹duj¹ meksykañskie sombrera i jesteœmy czêstowani lokalnym smako³ykiem to chyba jakiœ owoc w pikantnych przyprawach. Delikatnie próbujemy woda blisko, ale nigdy nic nie wiadomo Prze yliœmy, nawet nie by³o takie z³e. Dalej Francja widaæ wie ê Eiffla i kawiarenkê. Przyjemnie by³oby posiedzieæ, ale czasu ma³o. Chcieliœmy mieæ swój wk³ad w sk³adanie ogromnych puzzli, ale tym razem siê nie uda³o. Czas na Japoniê zielona herbatka i wykaligrafowane imiê. Z oddali widaæ ogromne konstrukcje z drewna. Jest nawet karuzela i dzia³a. Co to za kraj? Szwecja. Ju chce siê jechaæ na kolejne Jamboree tam na pewno bêdzie wiêcej takich konstrukcji. Po drodze spotykamy naszych przyjació³ z Algierii i korzystamy z ich zaproszenia na krótk¹ rozmowê. Ale czas nagli ju widaæ Kanadê ogromny ³oœ i urodzinowe w koñcu to 100 lat skautingu baloniki. Uff, trochê mêcz¹ca ta podró. Gdzie teraz? Mo e Finlandia? Ale zaraz, zaraz czuæ taki znajomy zapach co to takiego popcorn?!? No tak, to Amerykanie tak zapraszaj¹ do siebie popcorn w d³oñ i ogl¹daæ marsz! Mamy jeszcze trochê czasu na odwiedziny w Arabii Saudyjskiej, Irlandii, Danii, Rosji i kilku innych krajach. Gdzie nas jeszcze nie by³o? Przegl¹damy nasz paszport nied³ugo zabraknie miejsca na kolejne piecz¹tki. Nie mamy czasu d³u ej pomyœleæ, bo widaæ kolejnych naszych uœmiechniêtych znajomych. Jamboree to chyba najbardziej uœmiechniête miasteczko na œwiecie. W jeden dzieñ dooko³a œwiata! Niemo liwe? A jednak Koñczymy w angielskiej herbaciarni Herbata w fili ance mo na to chyba tylko zrozumieæ po dwóch tygodniach picia w papierowych kubkach. Mamy ju plany na kolejn¹ podró tym razem kulinarn¹ grecka sa³atka w Grecji, lunch w Szwajcarii, a wieczór u Czechów, ogl¹daj¹c Krecika. Mo e jeszcze zd¹ ymy podczas tego Jamboree HM. INGA RUSIN

19 Recykling? OK! Trash to prawie ca³odniowa wizyta w miejscu programowym, gdzie do recyklingu mogliœmy podejœæ z innej strony, poznaj¹c nietypowe zastosowania dla zu ytych pude³ek, puszek, desek i innych produktów codziennego u ytku. Najpierw myœla³em, e to bêdzie kolejny nudny wyk³ad na temat œmieci. Potem to uczucie przerodzi³o siê w szczere zdumienie. Podczas kwizu pojawi³y siê zupe³nie niespodziewane pytania, np. jak d³ugo trwa niszczenie jednego samochodu i ponowne wykorzystanie jego czêœci? By³em zaskoczony odpowiedziami. Potem czeka³o nas wyzwanie mieliœmy zbudowaæ most z pude³ek i desek, po którym na zakoñczenie przeszliœmy ca³ym zespo³em. Kolejna niespodzianka to tworzenie œmieciowej muzyki, która brzmia³a ca³kiem nieÿle. Na koniec czeka³o na nas artystyczne wyzwanie majsterka z kapsli, p³yt i metalowych przykrywek. Ja przygotowa³em kwiat z kapsli po napojach oraz metalowych elementów. Dlaczego tak podoba³ mi siê Trash? Bo pierwszy raz mia³em okazjê uczestniczyæ w tak ciekawym dzia³aniu o przetwarzaniu surowców wtórnych, które ³¹czy³o w sobie trochê teorii, wiele praktyki i mnóstwo zabawy. Moje spotkania ze Wschodem Podczas Jamboree ka dy mia³ wiele okazji, eby porozmawiaæ z obcokrajowcami na ró norodne tematy, wystarczy³o tylko zacz¹æ. W ten sposób nie wyje d aj¹c z Europy mo na by³o poznaæ egzotyczne dla nas kraje. Oto moje spotkania ze Wschodem: W czasie podró y do Gilwell przysiad³am siê do skautek z po³udniowych Indii. Instruktorka s³abo mówi po angielsku, wiêc rozmowa toczy siê powoli. Starsza pani pierwszy raz przyjecha³a do Europy, ciê ko jej siê przyzwyczaiæ do brytyjskiej dro yzny i do tutejszego jedzenia, wiêc dopytywa³a siê, czy Polska jest podobna do Wielkiej Brytanii. Przygl¹da siê dziwnie moim kolanom, w koñcu wydusza z siebie pytanie czy ja zawsze tak chodzê ubrana. Czy chodzi o krótkie spodenki? Nie, to tylko strój na upalne lato. A czy ktoœ w Polsce nosi takie ubrania jak jej? Próbujê wyt³umaczyæ, e strój jest kwesti¹ indywidualnych gustów i decyzji, na ulicy mo na zobaczyæ wszystko d³ugie i krótkie spódnice, sukienki i spodnie, chusty, szale i go³e ramiona. Wreszcie pada pytanie dnia jakie s¹ w Polsce rodzaje ma³ eñstw. Po d³u szych wyjaœnieniach okazuje siê, e Hinduska pyta, czy my te mamy ma³ eñstwa aran owane. OdpowiedŸ j¹ zaskakuje to jak to, dziewczyna sama sobie mê a wybiera? Próby wyjaœnienia zawi³oœci ycia uczuciowego w naszej czêœci œwiata przerywa widok bramy w Parku Gilwell. Abdulrahman jeden z moich ³¹czników ze œwiatem arabskich mê czyzn podczas akcji Przylot Algierczyków zaprosi³ mnie do saudyjskiego namiotu narodowego na rozmowê o Arabii. Piêkny tradycyjny namiot z wielb³¹dziej we³ny, przyjemny ch³odzik w upalny dzieñ, jasna kawa, s³odka herbata, suszone i kandyzowane daktyle i rozmowa ilustrowana zdjêciami z jego ojczystego kraju. Rozmawiamy o ró nych rodzajach islamu, o pustyni i górach, o letnich obozach skautowych, o wspó³pracy z organizacj¹ eñsk¹, o zachodnich turystach, o tradycjonalistach i nowoczesnej m³odzie y. Na jednym ze zdjêæ rafineria. O, tutaj mog³abyœ pracowaæ. Chyba artujesz! Kobieta musi byæ niez³ym twardzielem, eby pracowaæ w informatyce w Europie, a co dopiero w kraju arabskim, tak zdominowanym przez mê czyzn. Zdumionemu Saudyjczykowi przybli am problemy dziewczyn na mêskich studiach, specyfikê pracy w mêskich firmach komputerowych. Ch³opak przyznaje, e jest zszokowany, bo to kompletnie nie przystaje do tego, co wie o zachodnim równouprawnieniu kobiet. Cierpliwie t³umaczê, e nawet w równouprawnieniu s¹ zawody tradycyjnie mêskie i zawody sfeminizowane i zawsze prze³amywaæ schematy jest trudno. Niby to brzmi logicznie, ale pewnie niedowierzanie pozostaje. Warto popatrzyæ na swój œwiat przez pryzmat innej kultury. Za ka dym razem mo na dowiedzieæ siê czegoœ nowego o sobie. 100 LAT SKAUTINGU RADOS AW SUCHMIEL HM. ANITA REGUCKA-KWAŒNIK 19

20