WYDZIAŁ ROZWOJU I STRATEGII MIASTA Referat Rozwoju i Analiz Ekonomicznych INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ BYDGOSZCZY.

Transkrypt

1 WYDZIAŁ ROZWOJU I STRATEGII MIASTA Referat Rozwoju i Analiz Ekonomicznych INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ BYDGOSZCZY (za 2006 rok) marzec 2007

2 Materiał opracował: zespół Referatu Rozwoju i Analiz Ekonomicznych w składzie: Andrzej Szczepkowski - kierownik Emilia Andrzejak - inspektor Mirosław Jakubowski - inspektor pod kierunkiem Henryki Ławskiej Zastępcy Dyrektora Wydziału Rozwoju i Strategii Miasta

3 SPIS TREŚCI str. WPROWADZENIE... 1 TABELE... 3 BYDGOSZCZ NA TLE WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2006 r....3 WYBRANE WSKAŹNIKI DECYDUJĄCE O KONKURENCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ MIASTA BYDGOSZCZY...4 BYDGOSZCZ NA TLE WYBRANYCH MIAST WOJEWÓDZKICH...5 BYDGOSZCZ NA TLE WYBRANYCH MIAST REGIONU KUJAWSKO-POMORSKIEGO...6 SYTUACJA DEMOGRAFICZNA... 7 RYNEK PRACY I BEZROBOCIE... 8 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PRZEMYSŁ BUDOWNICTWO OŚWIATA I WYCHOWANIE OCHRONA ZDROWIA I OPIEKA SPOŁECZNA KULTURA I NAUKA KULTURA FIZYCZNA, SPORT I TURYSTYKA OCHRONA ŚRODOWISKA INFRASTRUKTURA TECHNICZNA GOSPODARKA PRZESTRZENNA BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE... 24

4

5 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 1 WPROWADZENIE Sytuacja społeczno-gospodarcza miasta Bydgoszczy w okresie 2006 roku była zróŝnicowana i w znacznej mierze odzwierciedlała ogólną kondycję gospodarczą Polski. Osiągnięte wyniki w wielu dziedzinach potwierdzają korzystne trendy w gospodarce kraju. Niestety są i takie, które mają negatywny wpływ na rozwój miasta. Do pozytywnych zjawisk, które miały miejsce na przestrzeni 2006 roku w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku, naleŝy zaliczyć: spadek stopy bezrobocia (z 10,8% do 8,5%; w kraju z 17,6% do 14,9%), wzrost sprzedaŝy (w bieŝących cenach bazowych) o 24,1% w budownictwie, wzrost liczby podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (o 9), wzrost wskaźnika wykrywalności przestępstw o 1,8 pkt. procentowego. wzrost liczby oddanych do uŝytku mieszkań (o 42,0%). Dodatkowo do pozytywnie zrealizowanych przedsięwzięć dotyczących róŝnych dziedzin Ŝycia społeczno-gospodarczego, moŝna zaliczyć przede wszystkim: powołanie Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego (do dnia 22 listopada 2006 roku Akademia Techniczno-Rolnicza im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy), prawie 4-krotny wzrost liczby pasaŝerów obsłuŝonych przez bydgoskie lotnisko, podtrzymanie oceny ratingowej na wysokości BBB- z perspektywą pozytywną, powstanie Bydgoskiego Klastra Przemysłowego skupiającego firmy branŝy chemicznej sektora tworzyw sztucznych oraz narzędziowej, aktywizacja Bydgoskiego Parku Przemysłowego (rozpoczęcie budowy hali, napływ nowych inwestorów), oddanie do uŝytku gmachu Opery Nova, zakończenie realizacji zadania Rekultywacja terenów zdegradowanych składowiskiem odpadów komunalnych w śółwinie-wypaleniskach. W porównaniu do analogicznego okresu ub. roku osiągnięto gorsze rezultaty w zakresie przychodów ze sprzedaŝy wyrobów i usług w niektórych działach PKD, przy czym największy dotyczył: produkcji sprzętu i urządzeń rtv i telekomunikacyjnych (spadek o 53,5%), produkcji skór wyprawionych (o 28,3%) i produkcji pozostałego sprzętu transportowego (o 25,1%). Nastąpił dalszy spadek: rozmiarów przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (o 2,2% w stosunku do ub. roku), w tym w: obsłudze nieruchomości (o 19,0%) oraz hotelach i restauracjach (o 13,2%).

6 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 2 Utrzymywała się niekorzystna sytuacja w zakresie: wysokiej liczby osób bez prawa do zasiłku 86,1% ogółu bezrobotnych, niŝszego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto na tle miast wojewódzkich o porównywalnym potencjale demograficznym 12 lokata, stałego spadku liczby mieszkańców oraz udziału osób w wieku przedprodukcyjnym w strukturze wiekowej ludności, niedostatecznej droŝności i jakości ulic i przepraw mostowo-kolejowych.

7 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 3 TABELE BYDGOSZCZ NA TLE WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W 2006 r. Wyszczególnienie Bydgoszcz województwo woj.= Powierzchnia w km 2 174, ,7 1,0 a) Ludność w tys. osób 364, ,4 17,6 w tym: kobiety 193, ,0 18,1 Przeciętne zatrudnienie ogółem w tys. osób b) 56,8 211,7 26,8 - sektor publiczny 8,9 28,6 31,0 - sektor prywatny 47,9 183,1 26,2 udział sektora prywatnego w % 84,4 86,5 x w tym: - przemysł w tys. osób 31,4 128,4 24,5 udział przemysłu do ogółu w % 55,3 60,7 x - budownictwo w tys. osób 3,7 14,8 24,9 Bezrobotni w tys. osób 13,7 160,1 8,6 Stopa bezrobocia w % 8,5 19,3 x b) Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zł ,1 - sektor publiczny ,5 - sektor prywatny ,7 w tym: - przemysł ,0 - budownictwo ,8 Przychody ze sprzedaŝy produkcji i usług w mln zł bc) 8 654, ,6 23,1 - sektor publiczny 1 789, ,7 31,4 - sektor prywatny 6 865, ,8 21,6 udział sektora prywatnego w % 79,3 84,8 x w tym: - przemysł 6 520, ,1 21,0 udział przemysłu do ogółu w % 75,3 83,0 x - budownictwo 899, ,9 29,4 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze KRUPGN-REGON ,0 z udziałem kapitału zagranicznego ,7 Mieszkania oddane do uŝytku ,2 w tym: spółdzielcze ,7 Przeciętna powierzchnia mieszkania w m 2 79,5 95,9 82,9 w tym: spółdzielczego 61,5 60,2 102,2 źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy a) stan w dniu r. b) w sektorze przedsiębiorstw c) w bazowych cenach bieŝących

8 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 4 WYBRANE WSKAŹNIKI DECYDUJĄCE O KONKURENCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ MIASTA BYDGOSZCZY Wyszczególnienie 2005 r r. Dynamika I. Wskaźniki demograficzne Ludność w tys. osób ( dla roku 2006 a) ) 366,1 364,5 99,6 2. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przeds. w tys. 58,1 56,8 97,8 3. Bezrobotni w Bydgoszczy w tysiącach osób b) 17,4 13,7 78,8 4. Stopa bezrobocia w % 10,8 8,5 x 5. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zł ,1 6. Liczba abonentów: TP S.A ,2 El-Net ,1 wskaźnik gęstości na 1000 mieszkańców: TP S.A. 369,6 342,4 x II. Rynek nieruchomości El-Net 27,2 26,5 x 1. Wynajem (cena w zł za m 2 ) - biuro ,0 - sklep ,3 125,1 - mieszkanie 10, ,8 38,5 128,4 2. SprzedaŜ (cena w zł za m 2 ) - mieszkania na wolnym rynku ,8 mieszkania nowowybudowane (spółdzielcze) ,3 3. Działki budowlane (cena w zł za m 2 ) - na cele mieszkalne ,8 III. Lokalne koszty 1. Energia elektryczna dla gosp. domowych w zł za MWh 432,7 445,5 103,0 2. Gaz dla gospodarstw domowych w zł za m 3 1,53 1,86 121,6 3. Woda w zł za m 3 2,21 2,84 128,5 4. Kanalizacja w zł za m 3 - gospodarstwa domowe 3,69 3,53 95,7 - przemysł 3,69 3,53 95,7 5. Wywóz śmieci w zł - pojemniki 0,11 m 3 8,96 9,80 109,4 1 m 3 35,98 38,50 107,0 - kontenery 290,00 301,00 103,8 źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, informacje własne a) stan na r. b) stan w końcu okresu

9 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 5 BYDGOSZCZ NA TLE WYBRANYCH MIAST WOJEWÓDZKICH Lokata Wyszczególnienie Bydgoszcz Gdańsk Poznań Bydgoszczy Katowice Szczecin a) Ludność w tys. osób 8 364,5 457,5 566,0 315,4 410,6 w tym: kobiety 8 193,5 240,7 302,4 166,1 215,5 Przeciętne zatrudnienie ogółem w tys. osób b) 8 56,8 76,6 145,3 176,7 47,1 - sektor publiczny 9 8,9 20,7 21,0 108,9 11,2 - sektor prywatny 8 47,9 55,8 124,3 67,8 35,9 udział sektora prywatnego w % 84,3 72,8 85,5 38,4 76,2 w tym: - przemysł w tys. osób 8 32,0 37,0 58,4 126,6 19,6 udział przemysłu w % 56,3 48,3 40,2 71,6 41,6 - budownictwo w tys. osób 11 3,7 7,0 12,5 12,0 3,8 Bezrobotni: w tys. osób 8 13,7 11,8 15,8 10,8 21,6 na 1 ofertę pracy w osobach Stopa bezrobocia w % 9/10 8,5 6,2 4,9 5,4 12,0 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zł bc) w tym: - przemysł budownictwo Relacje ekonomiczne w przedsiębiorstwach d) przemysłowych: wskaźnik rentowności obrotu brutto w % 11 4,8 6,5 8,9 8,9 2,2 wskaźnik rentowności obrotu netto w % 9/10 4,0 5,2 7,3 7,0 1,6 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze KRUPGN-REGON udział sektora prywatnego w % 97,5 95,2 97,9 96,3 96,5 w tym: - przemysł budownictwo handel i naprawy Mieszkania oddane do uŝytku: w tym: - spółdzielcze źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy a) stan na r. b) w sektorze przedsiębiorstw c) w okresie I XII 2006 r. d) w okresie I IX 2006 r.

10 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 6 BYDGOSZCZ NA TLE WYBRANYCH MIAST REGIONU KUJAWSKO-POMORSKIEGO Wyszczególnienie Bydgoszcz Grudziądz Toruń Włocławek Ludność a) b) Przyrost naturalny na 1000 ludności -0,4-0,3 2,5-1,6 Bezrobotni zarejestrowani w PUP Stopa bezrobocia w % 8,5 25,1 9,8 18,0 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze KRUPGN- REGON w tym: - spółki prawa handlowego: z udziałem kapitału zagranicznego spółdzielnie osoby fizyczne udział spółek z udziałem kapitału zagranicznego do ogółu w % 1,07 0,68 1,36 0,71 Mieszkania oddane do uŝytku: w tym: - budownictwo indywidualne Powierzchnia uŝytkowa mieszkania w m 2 : 78,4 75,9 61,5 70,7 w tym: - budownictwo indywidualne 159,7 161,2 141,6 139,6 źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy a) stan na r. b) w okresie I IX 2006 r. Źródło: publikacje Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy: WaŜniejsze dane statystyczne o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy, Biuletyn Statystyczny Województwa Kujawsko-Pomorskiego, publikacja Głównego Urzędu Statystycznego Biuletyn Statystyczny, informacje własne

11 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 7 SYTUACJA DEMOGRAFICZNA Ludność Bydgoszczy wg stanu na r. wyniosła 364,5 tys. osób, co potwierdza tendencję ciągłego spadku liczby mieszkańców (o ponad 2,4 tys. osób mniej niŝ przed rokiem). Populacja Bydgoszczy stanowiła ok. 18% ludności województwa kujawsko-pomorskiego. W strukturze ludności według płci nadal utrzymuje się przewaga kobiet, które stanowiły ponad 53,0% ogółu mieszkańców miasta. Współczynnik feminizacji utrzymywał się na tym samym poziomie, co w latach poprzednich i wynosił 113 kobiet na 100 męŝczyzn. W strukturze wiekowej społeczeństwa Bydgoszczy podstawowymi tendencjami, utrzymującymi się od kilku lat, są: spadek udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym oraz wzrost udziału ludności w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym. Struktura wiekowa przedstawiała się następująco (stan w dniu 30 czerwca 2006 r osoby): wiek przedprodukcyjny: osób - 17,4% wiek produkcyjny: osób - 65,5% wiek poprodukcyjny: osoby - 17,0% Ludność wg płci i wieku (stan w dniu 30 VI 2006 r.) MĘśCZYŹNI 75 i więcej KOBIETY NadwyŜka liczby kobiet nad liczbą męŝczyzn NadwyŜka liczby męŝczyzn nad liczbą kobiet wiek produkcyjny wiek nieprodukcyjny źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy

12 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 8 RYNEK PRACY I BEZROBOCIE Na przestrzeni 2006 roku przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w Bydgoszczy utrzymywała się na ok. 2,2% niŝszym poziomie niŝ w ubiegłym roku i wyniosła 56,8 tys. osób. Stanowiła 26,8% zatrudnionych w województwie. Wyraźny spadek zatrudnienia odnotowano w kilku sekcjach, a największy w: obsłudze nieruchomości i firm (o 19,0%), hotelach i restauracjach (o 13,2%), działalności usługowej (o 1,4%). Wzrost zatrudnienia wykazały sekcje: budownictwo (o 8,7%), handel i naprawy (o 5,4%). Udział zatrudnionych w sektorze prywatnym wyniósł 84,4% i był o 0,1 pkt. niŝszy niŝ przed rokiem. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w 2006 roku zł i było o 8,1% wyŝsze niŝ w analogicznym okresie roku poprzedniego i o 7,1% wyŝsze niŝ w województwie. W grudniu 2006 roku przeciętna płaca w Bydgoszczy wyniosła zł i była o 300 zł niŝsza niŝ średnia w kraju i niŝsza od płac w większości duŝych miast w Polsce. Pracownicy sektora publicznego zarabiali w tym okresie średnio zł tj. o 626 zł więcej niŝ zatrudnieni w sektorze prywatnym. Zarobki w sektorze publicznym były wyŝsze o 5,1% niŝ rok temu, a w sektorze prywatnym wzrosło o 7,3%. zł Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w grudniu 2006 r. w wybranych sekcjach sektora przedsiębiorstw przemysł budownictwo handel i hotele i wynagrodzenie naprawy restauracje średnie miesięczne wynagrodzenie w Bydgoszczy średnie miesięczne wynagrodzenie w kraju transport, gospodarka magazynowa i łączność obsługa nieruchomości i firm pozostała działalność źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy

13 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 9 Pozytywnym zjawiskiem była malejąca liczba bezrobotnych zarejestrowanych, która w grudniu 2006 roku osiągnęła w Powiatowym Urzędzie Pracy w Bydgoszczy ponad 19,1 tys. osób i była mniejsza w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego o ponad 4,9 tys. osób (tj. spadek o ok. 20,5%). W Bydgoszczy bezrobocie zmalało o prawie 3,7 tys. osób (tj. o ponad 21,2%) i w końcu grudnia 2006 r. zarejestrowanych było ponad 13,7 tys. osób. Ten spadek spowodowany był przewagą osób wyrejestrowujących się nad tzw. napływem osób nowo rejestrujących się, który to ma miejsce juŝ od kwietnia 2005 r. Większą część ogółu bezrobotnych, mimo wyŝszego poziomu wykształcenia, stanowiły kobiety, a ich udział wzrósł z 55,3% w 2005 r. do 57,6% w 2006 r. Mimo spadku liczby bezrobotnych, wzrósł udział długotrwale bezrobotnych (powyŝej 24 miesięcy) z 28,6% do 30,9%. Na przestrzeni minionego roku nie uległ zmianie udział liczby osób bez prawa do zasiłku i wynosił 86,1% ogółu bezrobotnych. Wśród bezrobotnych osoby z niskimi kwalifikacjami (tj. z wykształceniem zasadniczym zawodowym, podstawowym i niepełnym podstawowym) stanowiły 62,3% (w analogicznym okresie roku ubiegłego 63,1%). ChociaŜ osoby z wyŝszym wykształceniem stanowią niewielki odsetek bezrobotnych niepokojącym był fakt, Ŝe ich udział w ostatnich latach stale rośnie z 8,5% w ub. roku do 9,1% w grudniu 2006 r. DuŜy odsetek bezrobotnych stanowią ludzie młodzi. W grudniu ubr. 41,8% (w 2005 roku 46,0%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych nie przekroczyło 34 roku Ŝycia. Na koniec grudnia 2006 r. stopa bezrobocia wynosiła w Bydgoszczy 8,5%, (w analogicznym okresie ub. roku 10,8%), w województwie kujawsko-pomorskim 19,3%, a w Polsce 14,9%. WyŜszą stopę bezrobocia niŝ w Bydgoszczy odnotowano w: Szczecinie (12,0%), Łodzi i Kielcach (11,9%), Lublinie i Białymstoku (10,8%), Zielonej Górze (10,2%), Toruniu (9,8%) oraz Gorzowie Wlkp. (9,3%) Kształtowanie się bezrobocia w Bydgoszczy osoby ,0 % liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP XII 2000 XII 2001 liczba XII 2002 bezrobotnych XII 2003 w Bydgoszczy XII 2004 stopa bezrobocia w Bydgoszczy XII 2005 XII 2006 stopa bezrobocia w województwie stopa bezrobocia w Polsce 22,0 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy

14 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 10 Działaniami aktywizującymi bezrobotnych w 2006 roku objęto osób (w poprzednim roku osoby) w tym wg poszczególnych form: prace interwencyjne 98 osób (w ub. roku 123 osoby), roboty publiczne 290 osób (w ub. roku 335 osób), szkolenia osób (w ub. roku osoby), staŝe osób (w ub. roku osoby), przygotowanie zawodowe 396 osób (w ub. roku 542 osoby), dotacje 120 osób (w ub. roku 165 osób). Źródłami finansującymi działania na rzecz aktywizacji bezrobotnych obok Funduszu Pracy (2.597 osób w ub. roku osób) był Europejski Fundusz Socjalny (1.450 osób w ub. roku osób). Ponadto prowadzono inne działania: wspierające samozatrudnienie osób bezrobotnych poprzez szkolenia ABC Biznesu, udzielanie środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej, informację i doradztwo; łącznie w 2006 roku podjęło działalność gospodarczą 349 bezrobotnych z Bydgoszczy. Działania były finansowane przez FP, EFS i PFRON, wolontariat partnerstwo lokalne Poradnictwo Pracy Wspólna Sprawa obejmujący warsztaty aktywnego poszukiwania pracy i autoprezentacji (314 osób), kursy języka angielskiego (139 osób), niemieckiego (131 osób) i hiszpańskiego (25 osób), kurs komputerowy (212 osób), Klub Integracji Społecznej obejmuje pomocą osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku, pozostających w ewidencji PUP powyŝej 2 lat, osób powyŝej 50 roku Ŝycia oraz osób niepełnosprawnych będących mieszkańcami Kordonu, badania lokalnego rynku pracy monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych, oczekiwania osób bezrobotnych dot. popytu na samozatrudnienie oraz w zakresie przygotowania zawodowego. Nadal na bydgoskim rynku pracy pojawiają się zapowiedzi zwolnień grupowych. W 2006 roku 8 zakładów zadeklarowało zamiar zwolnienia ok. 0,2 tys. osób tj. o ok. 0,3 tys. osób mniej niŝ w analogicznym okresie ub. roku. Największe zapowiedzi redukcji zatrudnienia dotyczyły takich zakładów jak: - Grupa śywiec S.A. Browar w Bydgoszczy (72 osoby), - Jednostka Wojskowa nr 4138 (40 osób), - Oddział Regionalny Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (34 osoby), - GLOB-PROFIL S.A. (10 osób), - Zespół Szkół Chemicznych im. Łukasiewicza (10 osób).

15 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 11 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Ogółem w Bydgoszczy w końcu grudnia 2006 r. funkcjonowało 44,9 tys. podmiotów gospodarczych (prawie 1,8 tys. mniej niŝ w analogicznym okresie ub. roku co było spowodowane dalszym porządkowaniem ewidencji działalności gospodarczej). Podmioty te stanowiły 24,0% wszystkich jednostek w województwie. W sektorze prywatnym działało 97,5% jednostek (96,9% w analogicznym okresie ub. roku). Struktura rejestru REGON według sekcji ( A ) i formy prawnej ( B ) w XII 2006 roku A B 15,7% 31,8% 9,0% 7,5% 7,1% 7,0% 7,5% 9,3% 10,2% 18,5% handel i naprawy obsługa nieruchomości i firm przemysł budownictwo transport, składowanie i łączność działalność usługowa komunalna pozostałe sekcje 76,3% zakłady osób fizycznych spółki cywilne spółki prawa handlowego pozostałe W przeciągu roku przybyło spółek prawa handlowego (wzrost o 3,3%). Spadek liczby podmiotów w sektorze prywatnym (spadek o 3,3%) został spowodowany spadkiem liczby w rejestrze o ponad 2,0 tys. osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (spadek o 5,6%). Analizując poszczególne sekcje, przy ogólnym spadku liczby podmiotów o 3,8%, największy przyrost nastąpił w sektorze zaliczanym do usług nierynkowych administracja publiczna i obrona narodowa (wzrost o 12,3%) oraz ochrona zdrowia i opieka społeczna (wzrost o 4,5%). Spadek liczby podmiotów miał miejsce w większości sekcji, a największy w handlu i naprawach (spadek o 6,2%), pośrednictwo finansowym (o 5,8%) i przemyśle (o 5,3%). W oparciu o kapitał zagraniczny działalność gospodarczą prowadziło 480 spółek (tj. o 9 więcej niŝ przed rokiem). Nowe firmy zagraniczne zainwestowały głównie w sektory: obsługa nieruchomości i firm (przybyły 4 firmy), przemysł, handel i naprawy. Nastąpiły dalsze zmiany w zakresie struktury podmiotów gospodarczych według liczby zatrudnionych. Nastąpił nieznaczny wzrost liczby duŝych (wzrost o 0,2%). Jednocześnie spadła liczba firm małych, w tym zatrudniających do 9 osób (spadek o 4,0%) oraz średnich firm zatrudniających od 50 do 249 osób (spadek o 2,4%).

16 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 12 W efekcie struktura podmiotów gospodarczych w grudniu 2006r. przedstawiała się następująco: Wyszczególnienie Ogółem Małe (do 49 pracowników w tym: mikro (do 9) Średnie (50-249) DuŜe (250 i więcej) XII 2005 r XII 2006 r =100 96,2 96,2 96,0 97,6 101,4 udział do ogółu w 2006 roku 100,00% 99,03% 95,64% 0,81% 0,16% źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy Przedsiębiorstwa mające siedzibę w Bydgoszczy wypracowały w 2006 roku przychód ze sprzedaŝy wyrobów i usług w wysokości 8.654,5 mln zł (z wyłączeniem handlu i napraw) tj. o 61,4 mln zł niŝszy (o 0,7% niŝszy) niŝ w analogicznym okresie poprzedniego roku. Wzrost przychodów odnotowały przedsiębiorstwa w budownictwie (wzrost o 24,1%). Gorsze wyniki niŝ przed rokiem odnotowały pozostałe sekcje, a największy spadek zarejestrowały: hotele i restauracje (spadek o 10,6%), transport, gospodarka magazynowa i łączność (spadek o 4,2%), obsługa nieruchomości i firm (spadek o 3,7%) i przemysł (spadek o 3,6%). Udział sektora prywatnego stanowił 79,3% ogółu przychodów (w roku poprzednim 79,1%). Osiągnięte przez bydgoskie przedsiębiorstwa przychody ze sprzedaŝy i usług stanowiły ok. 23,1% ogółu przychodów produkcji wytworzonej w województwie kujawsko-pomorskim. PRZEMYSŁ Przedsiębiorstwa przemysłowe uzyskały w 2006 roku gorsze wyniki niŝ przed rokiem. Przychody ze sprzedaŝy wyrobów i usług (w cenach bieŝących) w wysokości 6.520,0 mln zł były o 3,6% niŝsze niŝ w analogicznym okresie ubiegłego roku. Nastąpił natomiast wzrost wartość produkcji sprzedanej przemysłu w kraju (o 11,8%), jak równieŝ w województwie (o 1,9%). W stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku bydgoskie firmy odnotowały wzrost produkcji w 10 działach, przy czym największy w zakresie: produkcji wyrobów z metali (o 14,9%), produkcji wyrobów gumowych (o 13,8%), produkcji maszyn i urządzeń (o 12,7%), produkcji masy włóknistej oraz papieru (o 5,8%), produkcji mebli (o 5,3%). Pozostałe działy odnotowały spadek przychodów, przy czym największy dotyczył: produkcji sprzętu i urządzeń rtv i telekomunikacyjnych (o 53,5%), produkcji skór i wyrobów (o 28,3%), produkcji pozostałego sprzętu transportowego (o 25,1%), produkcji wyrobów chemicznych (o 6,5%) włókiennictwa (o 6,3%).

17 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 13 Dynamika przychodu ze sprzedaŝy wyrobów i usług w przemyśle w 2006 r. (2005=100) sprzęt i urządzenia RTV skóry wyprawiane i wyroby pozostały sprzęt transportowy wyroby chemiczne włókiennictwo maszyny i aparatura elektryczna artykuły spoŝywcze i napoje drewno i wyroby pojazdy samochodowe odzieŝ i wyroby futrzarskie instrumenty medyczne i precyzyjne działalność wydawnicza metale meble masa włóknista oraz papier maszyny i urządzenia wyroby gumowe i z tworzyw sztucznych wyroby z metali % źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy W strukturze produkcji przemysłowej dominowała produkcja artykułów spoŝywczych i napojów (15,0%), wyrobów chemicznych (14,0%), wyrobów z metali (12,7%) oraz wyrobów gumowych (9,5%). Struktura produkcji przemysłowej, w której udział poszczególnych sekcji jest równomierny, odzwierciedla korzystną tendencję zróŝnicowania gospodarki miasta. artykuły spoŝywcze i napoje wyroby chemiczne Struktura produkcji przemysłowej w 2006 r. wyroby z metali wyroby gumowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę meble 5,5% 4,3% 4,0% 3,8% 5,9% 15,0% 14,0% pozostały sprzęt transportowy maszyny i aparatura elektryczna 5,6% sprzęt i urządzenia rtv i telekomunikacyjny masa włóknista oraz papier wydawnictwo 5,8% 6,5% 7,5% 9,5% 12,7% maszyny i urządzenia pozostałe źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy W omawianym okresie przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w przemyśle wyniosło zł (wzrosło o 5,9% w stosunku do roku poprzedniego), a wydajność pracy na 1 zatrudnionego 203,8 tys. zł (tj. o 2,4% niŝsza niŝ przed rokiem). W tym samym okresie przeciętne wynagrodzenie w kraju wyniosło zł (wzrosło o 5,2%), natomiast w województwie zł (wzrosło o 5,4%).

18 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 14 BUDOWNICTWO W 2006 roku budownictwo zrealizowało sprzedaŝ (w bieŝących cenach bazowych) w wysokości 899,0 mln zł tj. o 24,1% wyŝszą niŝ w 2005 roku, w tym wzrost odnotowano w dziale produkcji budowlanomontaŝowej (o 16,8%). Produkcja budowlana bydgoskich firm stanowiła ok. 29,4% produkcji wszystkich firm budowlanych w województwie kujawsko-pomorskim. Największy wzrost produkcji odnotowano w zakresie wykonywania instalacji budowlanych (o 16,3%). Przedsiębiorstwa zajmujące się wznoszeniem obiektów budowlach, inŝynierią lądową i wodną, których udział w strukturze przychodów wyniósł ok. 75,4%, uzyskały sprzedaŝ w wysokości prawie 678,1 mln zł, tj. o 17,3% wyŝszą niŝ w analogicznym okresie poprzedniego roku. W kraju produkcja budowlano-montaŝowa odnotowała wzrost o 2,9%, natomiast w województwie o 9,6%. Wydajność pracy na 1 zatrudnionego w budownictwie wyniosła 244,3 tys. zł i była o 14,2% wyŝsza niŝ przed rokiem. Przeciętne wynagrodzenie brutto wyniosło zł i było o 11,6% wyŝsze niŝ w roku poprzednim. Dla porównania w omawianym okresie w kraju wyniosło zł (wzrosło o 9,9%), a w województwie zł (wzrosło o 8,3%). W zakresie budownictwa mieszkaniowego w 2006 roku oddano do uŝytku 717 mieszkań o łącznej powierzchni uŝytkowej 57,0 tys. m 2, w tym: - spółdzielczych mieszkań, (w ub. roku 201), - przeznaczonych na sprzedaŝ lub wynajem mieszkań, (w ub. roku 116), - społeczno-czynszowych mieszkań, (w ub. roku 0), - w zabudowie jednorodzinnej mieszkania, (w ub. roku 65), - komunalnych - 0 mieszkań, (w ub. roku 34), - zakładowe - 9 mieszkań, (w ub. roku 89). Ilość oddanych mieszkań w Bydgoszczy stanowiła 14,2% wszystkich mieszkań oddanych do uŝytku w województwie, w tym spółdzielczych prawie 32%. Mieszkania oddane do uŝytku w Bydgoszczy w poszczególnych latach ogółem spółdzielcze jednorodzinne przeznaczone na sprzedaŝ lub wynajem źródło: Urząd Statystyczny w Bydgoszczy Mieszkania spółdzielcze stanowiły prawie 24,5% ogółu mieszkań oddanych do uŝytku w minionym roku, wybudowane z przeznaczeniem na sprzedaŝ lub wynajem prawie 29,6%, a jednorodzinne 21,5%.

19 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 15 OŚWIATA I WYCHOWANIE W 2006 roku kontynuowano działania związane z wdraŝaniem reformy systemu oświaty w zakresie restrukturyzacji szkół i placówek oświatowych. W roku szkolnym 2006/2007 dokonano przekształcenia Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Nr 4 dla Dzieci z Autyzmem w Ośrodek Rewitalizacyjno- Wychowawczy dla Dzieci i MłodzieŜy z Autyzmem, a następnie włączono go w strukturę Zespołu Szkół Nr 29. dokonano naboru absolwentów gimnazjum do nowo powstałego Technikum Fryzjerskiego, działającego w strukturze Zespołu Szkół Nr 1. W omawianym okresie realizowano takŝe zadania wynikające z polityki oświatowej: - przyznano Bydgoskie Granty Oświatowe na realizację działań innowacyjnych w szkolnych placówkach oświatowych, - prowadzono nadzór, doradztwo i opiniowanie pracy placówek oświatowych, - organizowano formy doskonalenia zawodowego nauczycieli (szkolenia, seminaria, konferencje), - przewodniczono komisjom konkursowym i egzaminacyjnym na stanowisko dyrektorów szkół i nauczycieli mianowanych, - realizowano rządowy program wyrównywania warunków startu uczniów Wyprawka szkolna, - zainicjowano bezpłatną naukę pływania dla wszystkich uczniów klas drugich szkół podstawowych, - prowadzono Miejski Bank Informacji o Kadrze Nauczycielskiej. W ramach działań inwestycyjnych: - kontynuowano termomodernizację obiektów placówek oświatowych, - kontynuowano przebudowę budynku I LO, - zakończono realizację zadania Budowa pawilonu dydaktycznego przy ZS Gastronomicznych. Wartość wykonanych robót ogółem wyniosła prawie 17,0 mln zł (tj. 25% więcej niŝ w poprzednim roku), z czego prawie 1,6 mln pochodziło z FRKF. W dniu 18 października 2006 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie nazwy Akademii Techniczno- Rolniczej na Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy. Z dniem 23 listopada 2006 r. AT-R zmieniła nazwę na Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. W roku akademickim 2006/2007 WyŜsza Szkoła Zarządzania i Finansów przestała istnieć. Ponad 300 jej studentów od października 2006 rozpoczęło naukę w WyŜszej Szkole Gospodarki (w ramach porozumienia władz obu uczelni). Pozostali postawili na propozycję WyŜszej Szkoły Bankowej w Toruniu. Do WSG przeszła równieŝ ponad połowa z 30 zatrudnionych tam wykładowców. OCHRONA ZDROWIA I OPIEKA SPOŁECZNA W 2006 r. w zakresie zadań inwestycyjnych: kontynuowano budowę bloku operacyjnego Szpitala Miejskiego i wyposaŝanie w urządzenia, rozpoczęto realizację robót przystosowujących pomieszczenia Bydgoskiego Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych do realizacji programu pomocy psychologicznej i pedagogicznej dzieciom i młodzieŝy z rodzin w kryzysie (zakończono prace w I kw roku). Wartość wykonanych prac inwestycyjnych wyniosła ok. 7,1 mln zł. W zakresie profilaktyki zdrowia realizowany był Miejski Program Promocji Zdrowia. Program obejmuje działania zmierzające do poprawy sposobu Ŝywienia, zwiększenia aktywności fizycznej dzieci i młodzieŝy, zmniejszenia spoŝycia alkoholu i uŝywania substancji psychoaktywnych, profilaktyki i terapii antynikotynowej, profilaktyki w chorobach niedokrwienia, nowotworów złośliwych i chorób zakaźnych, intensyfikacji profilaktyki próchnicy zębów i chorób przyzębia u dzieci, młodzieŝy i kobiet cięŝarnych.

20 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Bydgoszczy 16 Ponadto realizowany był Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w ramach którego: o prowadzono terapię osób uzaleŝnionych i członków ich rodzin, o udzielano rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, o prowadzono profilaktyczną działalność informacyjną i edukacyjną w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieŝy (prowadzenie sportowych zajęć pozalekcyjnych, doŝywianie dzieci), o wspomagano działalność instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, słuŝącą rozwiązywaniu problemów alkoholowych, o podejmowano interwencje związane z naruszeniem przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W ramach działań podejmowanych na rzecz opieki społecznej realizowano podstawowe usługi opiekuńcze, zasiłki, pomoc w naturze i dofinansowywano zadania organizacji pozarządowych wykonujących zadania pomocy społecznej. Usługi świadczone są przez 3 Domy Pomocy Społecznej o zasięgu ponadlokalnym, które zapewniały opiekę 308 osobom (w ub. roku 309 osobom), a takŝe 5 Domów Dziennego Pobytu, w których zapewniono opiekę 156 osobom (w ub. roku 158 osobom). Ponadto 57 osób korzystało tylko z pomocy w formie ciepłych posiłków (w ub. roku 55 osób). Pięć Środowiskowych Domów Samopomocy zapewniło dzienny pobyt i terapię grupową, indywidualną oraz zajęcia psychoedukacyjne 136 osobom z zaburzeniami psychicznymi (w ubiegłym roku 100 osobom). Do końca sierpnia 2006 roku działały na terenie miasta 4 Placówki Opiekuńczo-Wychowawcze. Od września Pogotowie Opiekuńcze, Dom Dziecka oraz budynek przy ul. Toruńskiej przekształciły się w Bydgoski Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych. Placówki zapewniły całodobową opiekę 236 dzieciom (w poprzednim roku 210 dzieciom) pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej, w tym 11 dzieci znajdowało się w rodzinnych domach dziecka. Ponadto udzielono pomocy w usamodzielnieniu się 15 wychowankom i udzielono pomocy na kontynuację nauki 86 wychowankom placówek opiekuńczowychowawczych. Z zasiłków i pomocy w naturze w 2006 roku skorzystało ponad 18,3 tys. osób (w ub. roku 29,0 tys. osób) na kwotę ponad 6,0 mln zł. Działające Bydgoskie Centrum Wsparcia Rodziny z hostelem dla matek uciekających przed przemocą domową realizowało zadania w zakresie wspierania osób i rodzin w rozwiązywaniu problemów Ŝyciowych w sytuacjach kryzysowych. Ośrodek udzielił pomocy prawie 4,2 tys. osób (w ub. roku 3,5 tys. osób), z których największą grupę problemową stanowiły osoby bezrobotne (ponad 23,5% osób), w dalszej kolejności pacjenci z problemami osobowościowymi, kłopotami wychowawczymi, przemocy, psychiatrycznymi oraz uzaleŝnienia. Placówka specjalistyczna jaką jest Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy m.in. inicjuje i wspomaga formy opieki i wychowania rodzinnego. Pozyskuje, kwalifikuje i szkoli kandydatów na rodziców adopcyjnych i zastępczych, pomaga w uregulowaniu sytuacji prawnej dzieci oraz świadczy pomoc specjalistyczną. W ramach inwestycji w obiektach pomocy społecznej: przebudowano pomieszczenia budynku DPS Jesień śycia na potrzeby Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Mińskiej 15a, przebudowano pomieszczenia budynków ROPS na Bartodziejach, Szwederowie, WyŜynach i Błoniu, przebudowano budynek przy ul. Smoleńskiej 43 na Centrum Integracji Społecznej. Wartość wykonanych prac wyniosła ponad 3,5 mln zł. Organizowaniem i udzielaniem schronienia osobom bezdomnym oraz ofiarom przemocy w rodzinie i klęsk Ŝywiołowych zajmował się takŝe Zakład Pomocy Społecznej dla Bezdomnych, który prowadził schroniska z liczbą miejsc dla 396 podopiecznych, z czego: dla męŝczyzn 148 miejsc (przebywało średniomiesięcznie 200 osób - w ub. roku 167 osób), dla matki z dzieckiem 168 miejsc, dla rodzin 80 miejsc.