1. Ultrasonografia o g ó ln a... 1

Transkrypt

1 Spis treści 1. Ultrasonografia o g ó ln a... 1 N. Jaspers, G. Michels 1.1. Podstawy techniczne i fizy c zn e Definicja ultradźwięków i ultrasonografii Wytwarzanie, rozchodzenie się i odbiór fal ultradźwiękowych Powstawanie o brazu Artefakty Ustawienia a p a ra tu Parametry urządzenia Typy głow ic Standardowe badanie ultrasonograficzne Wprowadzenie Przekroje standardowe Przebieg standardowego badania USG Dokumentacja i ro zp o zn an ie Nomenklatura ultrasonograficzna Opis badania i dokumentacja obrazowa Piśmiennictwo Ultrasonografia narządowa N. Jaspers, H. Kinkel. E. Heuser, G. Michels, St. Hauslaib, M. Kochanek 2.1. W ątroba Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna rozlanych chorób w ątroby Patologia ultrasonograficzna zmian ogniskowych w wątrobie Patologia ultrasonograficzna naczyń w ątroby Wątroba przeszczepiona Piśmiennictwo Pęcherzyk żó łcio w y Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Kamica pęcherzykowa Zapalne zmiany pęcherzyka żółciowego Nowotwory pęcherzyka żółciowego Stany pooperacyjne Drogi żó łcio w e Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Cholestaza Kamica przewodowa Zapalenia dróg żółciowych Nowotwory dróg żółciowych Stany pointerwencyjne Trzustka Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna rozlanych zmian w trzustce... 96

2 Ultrasonografia patologiczna ogniskowych zmian miąższowych Nerki i drogi wyprowadzające m o c z Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna nerki, nerka przeszczepiona Piśmiennictwo Nadnercza Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna Piśmiennictwo Układ moczowo-płciowy Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Męski układ rozrodczy (gruczoł krokowy, pęcherzyki nasienne) Żeński układ rozrodczy (macica, pochwa, ja jn ik i) Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna pęcherza moczowego Patologia ultrasonograficzna gruczołu krokowego, pęcherzyków nasiennych i jąd er Patologia ultrasonograficzna macicy, pochwy i jajników Piśmiennictwo Śledziona Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna Węzły chłonne / stacje w ęzłów chłonnych Anatom ia Morfologia ultrasonograficzna Uwagi wstępne Klinika Patologia ultrasonograficzna Dalsza diagnostyka Wybrane zmiany węzłów chłonnych w U S G Piśmiennictwo Przewód p o k a rm o w y Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta) Patologia ultrasonograficzna żołądka i dwunastnicy Patologia ultrasonograficzna je lit Piśmiennictwo Ściana brzucha, jam a brzuszna i przestrzeń zaotrze w n o w a Uwagi ogólne Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg badania Zmiany patologiczne w ultrasonografii jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej Ultrasonograficzna diagnostyka różnicowa Dalsza diagnostyka Wybrane ultrasonograficzne zmiany patologiczne ściany brzucha Wybrane ultrasonograficzne zmiany patologiczne jamy brzusznej Wybrane ultrasonograficzne zmiany patologiczne przestrzeni zaotrzewnowej Piśmiennictwo Tarczyca Anatomia i morfologia ultrasonograficzna Przebieg i optymalizacja badania (przekroje standardowe, punkty orientacyjne i ułożenie pacjenta)

3 Patologia ultrasonograficzna rozlanych chorób tarczycy Zapalne i autoimmunologiczne zmiany w tarczycy Patologia ultrasonograficzna zmian ogniskowych tarczycy Diagnostyka różnicowa nadczynności i niedoczynności tarczycy Piśmiennictwo Ultrasonografia ukierunkowana na wiodące objawy klin iczn e St. Hauslaib, N. Jaspers, M. Kochanek, J. Mertens, G. Michels, M. Stenner 3.1. Ostry b rz u c h Definicja Diagnostyka Przyczyny Ultrasonograficzna diagnostyka różnicowa Diagnostyka biegunek i zap a rć Definicja i symptomatyka biegunek Diagnostyka różnicowa biegunek Obraz ultrasonograficzny przewodu pokarm owego Przyczyny biegunki niemożliwe do oceny w USG przewodu pokarm owego Definicja i symptomatyka zaparć Diagnostyka różnicowa zaparć Obraz ultrasonograficzny przewodu pokarm owego Przyczyny zaparć niemożliwe do oceny w USG przewodu pokarmowego Żółtaczka Definicja/Uwagi o g ó ln e Postępowanie Diagnostyka o lig u rii Definicja Diagnostyka różnicowa ostrego uszkodzenia nerek Diagnostyka różnicowa poza nerkowego ostrego uszkodzenia nerek Diagnostyka duszności Diagnostyka różnicowa Obraz ultrasonograficzny Poszukiwanie ognisk n ow otw orow ych Definicja i symptomatologia Gorączka o nieznanym pochodzeniu Definicja i symptomatyka Diagnostyka Diagnostyka różnicowa i obraz ultrasonograficzny Ból gardła o niejasnej przyczynie Główne o b jaw y Diagnostyka różnicowa Anatomia topograficzna szyi Ultrasonografia topograficzna szyi Ogólne aspekty ultrasonografii głowy i szy i Poza tarczyco we przyczyny bólu gardła Piśmiennictwo Ultrasonografia w stanach zagrożenia ż y c ia G. Michels, N. Jaspers 4.1. Uwagi o g ó ln e Wskazania Wskazania Ostry ból w klatce piersiowej

4 Ostra duszność Duszność kardiogenna i echokardiografia okołoreanimacyjna Ostry brzuch Ukierunkowana ultrasonografia w medycynie ratunkowej i intensywnej te r a p ii Uszkodzenia miąższu w ątroby Piśmiennictwo Ultrasonografia naczyniow a G. Michels, S. Karasek, Ch. Feldmann, Th. Karasek 5.1. Podstawy ultrasonografii Doppler i Duplex Efekt Dopplera Doppler spektralny Badanie d u p le x Badanie Doppler-Duplex Analiza spektrum częstotliwości Ustawienia aparatury Tętnice o b w o d o w e Uwagi ogólne Zwężenie tętn ic Wskaźnik kostkowo-ramienny (ABI - ankle brachial index) Ostra postać choroby tętnic obw odowych Przewlekła choroba tętnic obwodowych (CHTO) Tętniaki tętnic obwodowych Tętniak rzekomy (pseudotętniak - aneurysma spurium) Rozwarstwienia Przetoki tętniczo-żylne Choroby zapalne naczyń Wrodzone patologie naczyniowe Tętnice zaopatrujące mózg Uwagi ogólne Kryteria i klasyfikacja zw ężeń Niedrożność naczyń Grubość kompleksu intima-media (IMC) w tętnicy szyjnej wspólnej Poszczególne wykryte zm iany Tętnica kręgowa i tętnica podobojczykowa Żyły o b w o d o w e Podział układu żylnego Zakrzepica żył kończyn dolnych Ży la ko wa tość/ży I a k i Tętnice jam y brzusznej Aorta brzuszna Pień trzew ny Tętnica krezkowa g ó rn a Ostra niedrożność tętnicy krezkowej Tętnica krezkowa dolna Tętnice nerkowe Zwężenie tętnic nerkowych Żyły b rzu c h a Żyła główna dolna (V C I) Żyły wątrobowe Żyła w ro tn a

5 6. USG z ultrasonograficznym środkiem kontrastującym (UŚK ) H. Kinkel 6.1. USG brzucha z wykorzystaniem środków kontrastujących Wstęp Warunki badania i procedura Wytyczne EFSUMB Typowe obraz z UŚK zmian ogniskowych w ątroby Pozawątrobowe zastosowania środków kontrastujących Piśmiennictwo Ultrasonografia in terw en cyjn a J. Mertens, G. Michels, St. Hauslaib, AT. Jaspers 7.1. Podstawy wykonywania biopsji oraz zakładania drenów pod kontrolą U S G Wskazania Przeciwwskazania Odsetek udanych zabiegów / warunki powodzenia procedury Ryzyko i pow ikłania Biopsja pod kontrolą USG lubtk Instrumentarium i technika wykonania nakłucia Biopsja wątroby Uwagi ogólne Procedura przezskórnej biopsji wątroby wg Menghiniego - biopsja na ślepo Biopsja n e rk i Uwagi ogólne Procedura biopsji nerki w przypadku nerek własnych i przeszczepionych Funkcja transtorakalna Uwagi ogólne Procedura Piśmiennictwo S u p lem en t G. Michels, N. Jaspers, Ch. Feldmann A Ultrasonografia w liczbach Pomiary w ątroby Pomiary pęcherzyka żółciowego / dróg żółciowych Pomiary trzustki Pomiary śledziony Pomiary nerek Pomiary żołądka i je lit B Kontrola jakości w ultrasonografii i D E G U M Ogólne uwagi dotyczące kontroli jakości Zdobywanie profesjonalnych umiejętności Kwalifikacje prowadzącego kształcenie Wymagania aparaturowe Dokumentacja lekarska Sankcje DEGUM Indeks 331