Nr grudnia 2014

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy Sektorowe Michał Koleśnikow Kierownik, rynek zbóż tel michal.kolesnikow@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Koordynator Sekcji; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Monika Drażek rynek mięsa tel monika.drazek@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Joanna Karpińska-Klukowska joanna.karpinska1@bgz.pl Anna Kitala rynek roślin oleistych tel anna.kitala@bgz.pl Grzegorz Rykaczewski rynek mięsa g.rykaczewski@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Zboża: W sezonie 2014/15 światowy bilans ryżu, w odróżnieniu od kukurydzy i pszenicy, jest dosyć napięty. Wg USDA zużycie, które wyniesie 480 mln t, przewyższać będzie produkcję prognozowana na 475 mln t. Relacja zapasów końcowych do zużycia ma obniżyć się do najniższego poziomu od sezonu 2007/08, a ceny sa jedynie minimalnie niższe niż przed rokiem. Rośliny oleiste: W pierwszych 3 miesiacach bieżacego sezonu 2014/15 polski eksport rzepaku przekroczył 503 tys. ton. W stosunku do tego samego okresu przed rokiem zwiększył się o 9%. Z kolei import rzepaku do Polski wyniósł blisko 91 tys. t i był nieznacznie wyższy niż w analogicznym okresie w sezonie ubiegłym (o 1%). Mięso: Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku z 10 grudnia 2014 r. uznał zakaz uboju rytualnego oraz odpowiedzialność karna za poddawanie zwierzat takiemu ubojowi za niezgodne z konstytucja. Komisja Europejska, na poczatku grudnia opublikowała raport, w którym oczekuje nieznacznego, ale trwałego, wzrostu produkcji wieprzowiny w UE do 2024 r. Mleko: Dostawy mleka w Unii Europejskiej nadal istotnie przewyższaja ubiegłoroczne poziomy, niemniej tempo wzrostu stopniowo słabnie. Tegoroczna, wyższa podaż surowca w Unii, przełożyła się na wzrost produkcji tzw. stałych artykułów mlecznych. Owoce i warzywa: W listopadzie br. wciaż tanie pozostawały jabłka skupowane na eksport (spadek o 49% r/r). Największa dynamika spadku r/r charakteryzowały się jabłka odmiany Idared - 59%. Ważne daty: Data Wydarzenie Składanie wniosków o przyznanie pomocy z działania Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystapienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych. Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica 101,31 EUR/t 423,87 PLN/t Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 110,15 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku 169,80 EUR/100 kg 710,43 PLN/100 kg Masło w blokach 246,39 EUR/100 kg 1040,87 PLN/100 kg Według fixingu z dnia r. Buraki cukrowe cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2014 r (4,1899 zł/euro). Okres obowiazywania cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,21 3,38 5,28 4,53 13, ,18 3,36 5,28 4,48 14, ,16 3,36 5,27 4,48 15, ,17 3,37 5,28 4,64 16,49 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek światowy Światowy bilans ryżu Ryż jest trzecim najważniejszym zbożem pod względem całkowitej produkcji na świecie i drugim najważniejszym pod względem spożycia przez ludzi. Jego rola w ostatnich latach nieznacznie malała, a w handlu międzynarodowym uczestniczy stosunkowo niewielka część produkowanego ziarna, ale wciaż sytuacja na jego rynku przekłada się na sytuację na rynkach innych zbóż. Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) światowa produkcja ryżu w sezonie 2013/14 wyniosła 477 mln t (ryż bielony), co oznaczało, że ten rodzaj zbóż jest trzecim najpopularniejszym po kukurydzy (989 mln t) i pszenicy (715 mln t). Jednak ryż, w odróżnieniu od tych dwóch zbóż, a szczególnie kukurydzy, jest przeznaczany w zdecydowanej większości na cele spożywcze, co powoduje, że ma ważniejsze miejsce w diecie niż kukurydza. Dla wielu krajów zboże to ma znaczenie strategiczne - wyższe sa zapasy i wsparcie dla producentów. Jego niedobory powoduja znaczne wzrosty cen, co pokazała panika na rynku z poczatku 2008 r., kiedy pomiędzy poczatkiem roku, a końcem maja cena wzrosła o ponad 150%. Z drugiej strony, ze względu na strategiczny charakter tego zboża, rzady wielu krajów daż a do samowystarczalności i tym samym w handlu międzynarodowym uczestniczy niewielka część światowej produkcji. W sezonie 2013/14 było to 8-9%, czyli około mln t, podczas gdy dla zbóż ogółem udział ten wynosił 14%, a dla pszenicy prawie 22%. W sezonie 2014/15 w odróżnieniu od pszenicy i kukurydzy światowy bilans ryżu jest dosyć napięty. Według USDA produkcja ryżu w bieżacym sezonie wyniesie 475,2 mln t wobec 476,9 mln t w sezonie ubiegłym. Co więcej w obecny sezon weszliśmy z zapasami wynoszacymi 106,8 mln t, co stanowiło wielkość o 3,3 mln t niższa niż na poczatku poprzedniego sezonu. Do tego wzrosnać o 3,1 mln t do 480,4 mln t ma zużycie ryżu, które drugi sezon z rzędu będzie przewyższać produkcję. W rezultacie zapasy na koniec sezonu prognozowane sa na poziomie 99,1 mln t, znacznie niższym niż w ubiegłym sezonie, kiedy wyniosły 106,8 mln t. Jeśli te prognozy znajda odzwierciedlenie w rzeczywistości, relacja zapasów końcowych do zużycia spadnie do 20,6%, najniższego poziomu od sezonu 2007/08, kiedy wynosiła 19,0%. Z kolei Międzynarodowa Rada Zbożowa przewiduje, że zużycie (481,5 mln t) jeszcze bardziej będzie przewyższało produkcję (475,1 mln t). Jednak MRZ wyższej ocenia zapasy ryżu - na 101,7 mln t, co daje relację zapasów do zużycia na poziomie 21,1%. W rezultacie sytuacji popytowo-podażowej ceny ryżu w obecnym sezonie sa jedynie minimalnie niższe niż w poprzednim. W okresie VII-XI 2014 r. wg światowego indeksu sporzadzanego przez MRZ, ryż był jedynie o 1,6% tańszy niż w tym samym okresie rok wcześniej. Dla porównania w tym samym czasie pszenica potaniała o 6,7%, a kukurydza o 16,5%. Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż (1-7.12) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz Jęczmień Kons nld 583 Pasz Brow. 696 nld nld 722 Kukurydza Pasz Owies Kons Pasz Pszenżyto Pasz Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t (1-7.12) PLN/t 707,4 518,9 591,4 556,8 t/t-1 ( ) 4,2 3,4-0,9 0,9 t/t-2 ( ) 4,9 6,7-0,5 3,5 t/t-3 ( ) 3,6 7,3 0,3-0,3 t/t-4 (3-9.11) 8,7 6,3 1,0 0,7 r/r -8,0-3,8-23,2-13,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 176-3, , ,8 Niemcy , , ,7 Czechy 157 2, ,1 bd bd Słowacja 150-5, , ,0 Węgry 170 5, , ,1 UE 173 2, , ,9 Polska 163 1, , ,1 UE= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże XII 14 III 15 V 15 VII 15 CBOT kukurydza 155,98 160,39 163,61 165,90 pszenica SRW 230,53 222,81 223,62 223,25 MGE pszenica DNS - 228,03 230,38 232,95 KCBT pszenica HRW - 233,03 234,06 235,23 MATIF pszenica 188,75 (I) 189,75 190,75 - LIFFE pszenica 130,20 (I) 132,70 135,20 135,45 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste Rynek europejski Polski handel zagraniczny rzepakiem w pierwszych 3 miesiacach bieżacego sezonu 2014/15 Rekordowo wysokie tegoroczne krajowe zbiory rzepaku, szacowane przez GUS na poziomie ok. 3,2 mln t, rzutuja na wolumen handlu zagranicznego tym surowcem. Według wstępnych danych handlowych, w pierwszych 3 miesiacach bieżacego sezonu 2014/15 (tj. od poczatku lipca do końca września 2014 r.) polski eksport rzepaku przekroczył 503 tys. ton. W stosunku do tego samego okresu przed rokiem zwiększył się o 9% (dane Sparks). W analizowanym kwartale największym odbiorca rzepaku z Polski były Niemcy, do których trafiło 64% całego eksportu (tj. ok. 323 tys. t). Duże ilości trafiły również do Belgii (110 tys. t) oraz do Holandii (62 tys. t). Łacznie do 3 ww. krajów sprzedano ok. 98% rzepaku wyeksportowanego z Polski ogółem. Warto zwrócić uwagę, że polski eksport rzepaku już w 3 pierwszych miesiacach bieżacego sezonu przekraczajacy 500 tys. t jest większy niż wolumen wywozu, jaki odnotowano w większości ostatnich całych sezonów (wyjatkiem był sezon 2007/08, gdy całkowity eksport rzepaku wyniósł 510 tys. t oraz sezon 2013/14 z wywozem na poziomie 705 tys. t). Według prognoz Sparks, całkowity eksport rzepaku z Polski w bieżacym sezonie 2014/15 będzie mniejszy od rekordowo wysokiego w sezonie 2013/14, ale nieznacznie. Prawdopodobnie wyniesie on 700 tys. t. Z kolei import rzepaku do Polski w ciagu pierwszych 3 miesięcy bieżacego sezonu wyniósł blisko 91 tys. t i był nieznacznie wyższy niż w analogicznym okresie w sezonie ubiegłym (o 1%). Najwięcej rzepaku do Polski sprowadzono z Ukrainy (71% zaimportowanego rzepaku ogółem, tj. ok. 65 tys. t). Wśród dostawców na kolejnych miejscach uplasowały się Holandia (7,7 tys. t), Słowacja (6,5 tys. t), oraz Czechy i Mołdawia (po ok. 3,3 tys. t). Udział ww. krajów w polskim imporcie rzepaku wyniósł ok. 85%. Sparks prognozuje, że w całym bieżacym sezonie import rzepaku do Polski wyniesie ok. 150 tys. t i będzie o blisko 1/4 mniejszy od sezonu poprzedniego. Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 ( ) 0,72-1,06 1,44-1,95 t/t-2 ( ) 2,42 0,44-2,27-2,40 t/t-3 ( ) 1,60-2,19 1,84-2,17 t/t-4 ( ) 1,53-1,29 0,26-2,51 r/r -9,63-12,62-11,42-10,28 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak I ,78 III ,13 367,00 342,75 (II 15) V ,26 356,30 341,50 VII ,10 350,70 VIII ,00 349,90 341,75 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France Ceny rzepaku na giełdzie MATIF Jak podaje Sparks, ceny rzepaku na giełdzie MATIF cały czas poruszaja się w trendzie bocznym, bez wyraźnego kierunku. Z jednej strony, trudności z zakupem rzepaku przez przetwórców spowodowane wstrzymywaniem się unijnych farmerów ze sprzedaża nasion wspieraja ceny rzepaku. Z drugiej jednak strony, bardzo tania ropa na giełdach światowych wywiera presję na jego spadki. W ostatni piatek cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2015) wyniosła 342,75 EUR/t i była o 0,7% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2015 wyniosła 341,50 EUR/t i była o 0,4% wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. 3 AgroTydzień

4 Mięso Rynek krajowy Zakaz uboju rytualnego niezgodny z konstytucja Brak zezwolenia na poddawanie zwierzat ubojowi w rzeźni według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne oraz odpowiedzialność karna za poddawanie zwierzat takiemu ubojowi sa niezgodne z konstytucja - orzekł w środę, 10 grudnia 2014 r., Trybunał Konstytucyjny. Wniosek o zbadanie zgodności przepisów ustawy o ochronie zwierzat wniósł Zwiazek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP. TK wskazał, że na ubój rytualny w rzeźni zezwala rozporza- dzenie Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierzat podczas ich uśmiercania, które jest bezpośrednio stosowane od 1 stycznia 2013 r. Jednak dokument ten umożliwia państwom członkowskim utrzymanie przepisów krajowych, które obowiazywały w momencie jego wprowadzania w życie, a które służa większej ochronie zwierzat. Takimi właśnie przepisami sa zaskarżone regulacje ustawy o ochronie zwierzat, które zakazuja uboju rytualnego. W swoim wyroku TK zaznaczył, że przedmiotem postępowania w sprawie była jedynie ocena zgodności obwarowanego sankcjami karnymi, bezwzględnego zakazu uboju rytualnego z gwarantowana wolnościa religii. W konsekwencji, poza zakresem orzekania znalazły się kwestie przeznaczenia mięsa pochodzacego z uboju rytualnego, w tym m.in. ewentualna potrzebę ograniczania skali tego uboju, łacznie z eksportem. Rozstrzygnięcia te pozostawiono w gestii władzy ustawodawczej. Z dniem ogłoszenia wyroku w "Dzienniku Ustaw"dozwolone będzie poddawanie zwierzat ubojowi rytualnemu w uprawnionej rzeźni na podstawie rozporzadzenia Rady (WE) nr 1099/2009. Problem uboju rytualnego w Polsce powstał w listopadzie 2012 r., kiedy to TK orzekł, że przepis rozporzadzenia Ministra Rolnictwa z 2004 r., na podstawie którego dokonywano uboju rytualnego, był sprzeczny z ustawa o ochronie zwierzat. TK stwierdził, że rozporzadzenie wykroczyło poza zakres ustawy. W rezultacie od 1 stycznia 2013 r. w kraju zakazany był ten rodzaj uboju. Rzad przygotował nowelizację przepisów, która miała dopuścić ubój rytualny na poziomie ustawy, jednak w lipcu 2013 r. projekt został odrzucony przez Sejm. Rynek europejski KE oczekuje wzrostu produkcji wieprzowiny Komisja Europejska, w grudniowym raporcie "Prospects for Agricultural Markets and Income in the EU ", oczekuje nieznacznego, ale trwałego wzrostu produkcji wieprzowiny w UE. Wg prognoz produkcja w 2024 r. ma wynieść 22,6 mln t - o 1,6% więcej niż w 2014 r. Ma to być efekt rozwoju produkcji głównie w krajach nowej trzynastki. KE zakłada, że o 0,5% obniży się konsumpcja tego rodzaju mięsa w UE. W konsekwencji wzrost produkcji będzie stymulowany przez większy popyt na wieprzowinę na rynku światowym, który ma być nadal silny, ale tempo jego wzrostu będzie wolniejsze niż w poprzedniej dekadzie (1,7% zamiast 4,1% średniorocznie). KE oczekuje, że eksport mięsa z UE do 2024 r. wzrośnie o 23%. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 4,20 4,31 4,19 4,28 4,11 Prosięta do 20 kg 157,27-149,09 169,99 149,57 Byki < 1 roku (URO) 6,27 5,52 6,35 6,14 - Byki <1-2> lat (URO) 6,64 6,23 6,65 6,70 - Byki >2 lat (R) 6,61 6,29 6,64 6,65 - Krowy (ROP) 4,25 3,96 4,29 4,28 - Jałówki (URO) 6,10 5,56 6,13 6,19 - Bydło ogółem 5,79 5,35 5,81 5,85 - Kurczęta brojlery 3,50 3,57 3,45 3,61 3,52 Indory 6,10 6, ,09 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 4,20 PLN/kg 5,79 PLN/kg 3,50 PLN/kg 6,10 PLN/kg t/t-1 ( ) -3,1 1,9 1,1 0,6 t/t-2 ( ) -4,8 2,2 0,9 0,0 t/t-3 ( ) -5,7 3,7 1,4 0,2 t/t-4 ( ) -6,8 5,0 1,0 0,2 r/r -22,6-1,5 1,4 1,2 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 137,67 369,62 260,00 Francja 125,00 377,50 215,00 Holandia 115,95 318,94 196,00 Dania 137,76 378,78 251,20 Polska 134,50 305,02 128,72 Czechy 142,79 312,72 180,40 Węgry 143,53 252,23 166,74 Litwa 135,11 261,76 147,34 Słowacja 148,61 314,93 179,75 Rumunia 146,11 262,13 156,66 UE średnio 137,32 367,80 184,00 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Rynek światowy Skup i przetwórstwo mleka w krajach UE-28 Dostawy mleka w Unii Europejskiej nadal istotnie przewyższaja ubiegłoroczne poziomy, niemniej tempo wzrostu stopniowo słabnie. Według danych Komisji Europejskiej w trzech pierwszych kwartałach br. unijne mleczarnie skupiły łacznie 112,6 mln t mleka, tj. o 5,5% więcej niż w analogicznym okresie 2013 roku. Silne wzrostowe tendencje w produkcji obserwowano szczególnie w I połowie br. Były one odpowiedzia na korzystne warunki pogodowe oraz rekordowo wysokie ceny skupu mleka, przy stabilizacji badź spadkach kosztów produkcji. W samym wrześniu dostawy surowca zwiększyły się o 4,9% w relacji rocznej. Ogółem w okresie styczeń-wrzesień 2014 r., wśród licza- cych się producentów mleka, bardzo duży wzrost skupu zaobserwowano w Wielkiej Brytanii (o 9,5% do 11,3 mln t), Francji (o 6,9% do 19,2 mln t), Hiszpanii (o 6,9% do 5,1 mln t), Irlandii (o 6,3% do 5,0 mln t) oraz w Polsce o 7,4% do 8,1 mln t, spadki natomiast w Grecji. Według prognoz Dairy Australia w 2015 r. tempo wzrostu wolumenu produkcji w UE spowolni do 2,0% w relacji rocznej (zakładajac normalne warunki pogodowe). Tegoroczna, wyższa podaż surowca przełożyła się na wzrost produkcji tzw. stałych artykułów mlecznych, często kierowanych na eksport, których ceny w 2013 r. kształtowały się na rekordowych poziomach. Produkcja galanterii mlecznej spadała, zaś mleka płynnego ustabilizowała się na zeszłorocznym poziomie. Ogółem w trzech pierwszych kwartałach 2014 r. unijne zakłady mleczarskie więcej wytworzyły przede wszystkim odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) o 26% do 1050,3 tys. t ale także pełnego mleka w proszku (PMP) o 11% do 516,6 tys. t oraz masła o 4,1% do 1521,1 tys. t. Prawie połowa (45%) OMP wyprodukowanego w UE została wyeksportowana poza jej granice (477,6 tys. t, co oznacza wzrost o 58% w relacji rocznej). Masło jest wprawdzie w większym stopniu kierowane na rynek wewnętrzny, niemniej eksport też odgrywa duża rolę. W styczniuwrześniu 2014 r. zwiększył się on o 24% w relacji rocznej do 90,4 mln ton. Z kolei sprzedaż PMP na rynkach zagranicznych zwiększono o 5% r/r do 299,6 tys. t. Ze względu na dość trudna sytuację gospodarcza w UE w 2013 r. i I połowie 2014 r. oraz zwiazany z tym spadek popytu na artykuły mleczne nie należace do produktów pierwszej potrzeby, zakłady mleczarskie zmniejszyły z kolei przetwórstwo mleka na ten cel. Według danych Eurostatu w trzech pierwszych kwartałach br. obniżyła się przede wszystkim produkcja przetworów fermentowanych (np. jogurtów) o 2,9% do 5915,7 tys. t. W 2014 r. oczekuje się przyspieszenia tempa wzrostu PKB w UE. Spowoduje to ożywienie popytu wewnętrznego na przetwory mleczarskie, niemniej nadal większe możliwości wzrostu sprzedaży będa istniały na rynkach trzecich. Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (1-7.12) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 124,63 126,23 122,47 122,39 124,31 PMP 1 084, , , ,55 998,56 OMP 824,99 833,45 815,28 762,03 788,00 Masło w blok , , , , ,76 Masło konfek , , , , ,83 Ser Edamski 1 252, , ,43 nld nld Ser Gouda 1 262, , , , ,37 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za październik 2014 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) (1-7.12) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne Krowy mleczne 3250,00-1,5-12,2 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t (1-7.12) 1 274,61 824, ,37 t/t-1 ( ) 0,7-0,4-0,2 t/t-2 ( ) -0,6-3,7-3,0 t/t-3 ( ) -1,5-2,0-2,5 t/t-4 (3-9.11) -1,6-2,1-4,2 r/r -27,0-36,0-25,5 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE (1-7.12) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 37, Francja 38, Holandia 38, Polska 29, Czechy 33, Słowacja 32, Oceania 26,86** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za sierpień/wrzesień 2014 r. Nowa Zelandia, Fonterra, wrzesień 2014 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rynek krajowy Ceny jabłek w skupie na eksport Ceny jabłek na rynku krajowym w listopadzie wykazywały tendencje do wzrostów. Według danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa średnia cena jabłek w krajowym skupie wyniosła 0,73zł/kg i była o 3% wyższa niż w październiku br. Poczatek grudnia br. przyniósł kolejne podwyżki cenowe. Według notowań Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w pierwszych dwóch tygodniach bieżacego miesiaca cena jabłek netto była średnio o 6% wyższa niż w analogicznym okresie przed miesiacem wynoszac 0,75 zł/kg. W listopadzie br. wciaż tanie pozostawały jabłka skupowane na eksport. Zgodnie z notowaniami Instytutu, średnio ich poziom w analizowanym miesiacu wynosił 0,52 zł/kg, czyli był taki sam jak przed miesiacem i aż o 49% niższy w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim. Ceny te dotycza owoców o średnicy/kalibrze ponad 70 mm. Najtańsze spośród odmian skupowanych na rynki zagraniczne pozostawały jabłka odmiany Idared. Za kilogram tych owoców płacono średnio 0,40 zł, czyli aż o 59% mniej niż przed rokiem. Przyczyna tak niskich cen sa wysokie zapasy tej odmiany w Polsce, oraz niski popyt na nia na rynkach nierosyjskich. Z powodu embarga, w dalszej części sezonu nie należałoby oczekiwać istotnych wzrostów cen tej odmiany. Problemy ze zbytem, na co wskazuje TRSK, moga dotyczyć zwłaszcza jabłek niskiej jakości, które moga być sprzedawane jako jabłka przemysłowe. Biorac pod uwagę zmiany cen w skupie na eksport, wysoka dynamika spadków r/r charakteryzowały się również jabłka odmian Jonagold i Jonagored - odpowiednio 55 i 52%. Najmniejsza dynamikę spadków wykazywały natomiast ceny Gali oraz Golden Deliciousa, których udział w eksporcie na rynki wschodnie historycznie nie jest aż tak znaczacy, a które łatwiej znajduja zbyt na pozostałych rynkach. W relacji do listopada roku poprzedniego były tylko o odpowiednio 37 i 42% tańsze. W przypadku Gali ceny wzrosły nawet w porównaniu do października br. o 11% podczas gdy w przypadku pozostałych odmian pozostawały takie same, lub wykazywały tendencję zniżkowa. W odniesieniu do zmian cen na rynkach hurtowych, nie było widać aż tak znacznego zróżnicowania jeśli chodzi o odmiany. Ceny jabłek odmiany Gala w pierwszych dwóch tygodniach bieżacego miesiaca były średnio o 36% niższe w relacji roku poprzedniego (1,04zł/kg), Golden Deliciusa były natomiast o 28% niższe. Odmiany takie jak Jonagold czy też Jonagored potaniały odpowiednio o 29 i 33%. Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Lublin Poznań Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 2,50 3,00 2,50 3,50 Jabłka Cortland 0,80 1,25 0,67 1,47 1,00 1,33 Lobo 0,66 1,25 0,67 1,47 1,00 1,53 Szampion 0,66 1,20 0,87 1,20 1,00 1,33 Importowane Banany 3,66 4,44 3,80 4,00 3,72 4,56 Cytryny 4,00 5,00 3,60 4,50 4,00 5,50 Pomarańcze 2,75 4,50 2,30 4,00 3,50 4,50 Źródło: notowania WR-SRH Bronisze, LRH Elizówka, WGRO Poznań za MRiRW. Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Lublin Poznań Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,45 0,65 0,70 0,70 0,90 1,10 Cebula biała 0,45 0,64 0,60 0,68 0,80 1,50 Marchew 0,55 0,70 0,80 0,80 0,80 1,20 Pietruszka 1,50 2,00 2,60 2,60 2,40 3,00 Sałata (szt.) 2,50 3,00 1,70 2,50 1,00 1,33 Selery 1,40 1,65 2,00 2,00 1,60 2,60 Ziemniaki 0,28 0,42 0,40 0,50 0,40 0,53 Pieczarki 4,75 6,00 5,00 5,00 5,50 6,00 Importowane Ogórki długie 3,75 4,85 3,60 4,50 4,44 5,56 Papryka czerwona 6,00 7,30 5,00 7,60 6,00 7,00 Pomidory 5,50 6,33 4,60 6,00 5,00 9,00 Źródło: notowania WR-SRH Bronisze, LRH Elizówka, WGRO Poznań za MRiRW. Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniach (PLN/kg) Marchew Cebula Jabłka na kostkę obierana przemysłowe Średnio 0,25lz 0,70lz/k-1,08lz 0,27lz Tydzień wcześniej 0,25lz 0,75lz/k-1,05lz 0,28lz Przed rokiem 0,27lz 1,27lz 0,42lz Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB lz-ceny loco zakład 6 AgroTydzień