Złoto Raport rynkowy. Cena USD/oz. Maciej Kołodziejczyk Zarządzający w Investors TFI

Transkrypt

1 Złoto Raport rynkowy Cena, 28 lutego 2014: Prognoza IV kw. 2013: 1320 USD/oz Wykształcanie się trendu wzrostowego Cena USD/oz Maciej Kołodziejczyk Zarządzający w Investors TFI Marzec 2014

2 Rabbi Izaak rzekł: Należy zawsze dzielić swe bogactwo na trzy części: [inwestując] trzecią część w ziemię, trzecią część w handel a trzecią część mieć gotową w ręce [w srebrze]. Talmud Babiloński; Traktat Baba Mezi a ok. 600 r. n.e.

3 Główne wnioski Historyczne dane dowodzą, że utrzymywanie ok. 15% aktywów długoterminowego portfela inwestycyjnego w złocie poprawia jego rentowność i obniża ryzyko. Bazując na danych historycznych, obecny poziom realnych stóp procentowych sugerowałby wzrost cen złota w najbliższych kwartałach na poziomie około 10% rocznie. Początek 2014 roku przyniósł wyraźną poprawę sytuacji na rynku metali szlachetnych. Od początku roku do końca lutego kurs złota wzrósł o 10,4%, a srebra o 9%. Powodem wzrostów było z jednej strony wyczerpywanie się potencjału po stronie podażowej, a z drugiej wzrost popytu wywołany niepokojami na kolejnych rynkach rozwijających się. Załamanie się kursu i dewaluacja argentyńskiego peso, niepokoje w Wenezueli, czy wreszcie systematycznie zaostrzający się w lutym konflikt na linii Kijów-Moskwa zwiększył popyt inwestorów na aktywa uważane za bezpieczną przystań w niespokojnych czasach. W lutym po raz pierwszy od ponad roku zwiększyły się zasoby w funduszach typu ETF. Dziesięcioprocentowemu wzrostowi w ostatnich 2 miesiącach towarzyszył odkup pozycji krótkich na rynku futures przez fundusze hedgingowe i inwestycyjne. W ciągu ostatniego miesiąca sytuacja techniczna złota poprawiła się. Pokonana została opadająca roczna linia trendu a także najważniejsze średnie ruchome 50, 100 oraz 200-dniowa. Podstawowym zagrożeniem dla cen kruszcu byłby dalszy wzrost realnej rentowności długoterminowych obligacji USA, np. spowodowanej zbyt szybkim wycofywaniem się Fedu z programu skupu aktywów. str. 2

4 Spis treści Główne wnioski 2 Dlaczego warto inwestować w złoto? 4 Złoto a portfel akcji 4 Złoto a portfel akcyjno-obligacyjny 6 Złoto a portfel mieszany 6 Analiza bieżących wydarzeń 9 Jak trwoga, to do złota 9 Analiza popytu inwestycyjnego 9 Banki centralne 9 Chiny 10 Rynek futures 10 Inwestycje w funduszach typu ETF 10 Sentyment inwestorów 11 Analiza techniczna 12 Kluczowe pozostają stopy procentowe 13 Prognoza 14 str. 3

5 Wielu inwestorów zainteresowanych rynkiem złota od lat mogło zetknąć się z sugestią, że udział złota w zdywersyfikowanym portfelu powinien wynosić około 10-15%. Rzadko pojawiają się natomiast twarde argumenty, dlaczego zaangażowanie powinno wynosić właśnie tyle, a nie powiedzmy 3% lub 33%. W niniejszym raporcie przyjrzymy się roli złota i jego optymalnemu udziałowi w zróżnicowanym portfelu inwestycyjnym. W drugiej części raportu tradycyjnie analizujemy bieżącą sytuację na rynku kruszcu, na którym w ostatnim czasie widocznych było kilka pozytywnych sygnałów kierujących uwagę inwestorów w stronę złota. Dlaczego warto inwestować w złoto? W naszej analizie zasadności utrzymywania złota w zdywersyfikowanym portfelu wykorzystaliśmy całą historię notowań złota, czyli lata Jest to okres dostatecznie długi, by można było prześledzić długofalowe tendencje (zarówno jeśli chodzi o osiągany zysk, jak i związane z nim ryzyko) dla różnorakich klasach aktywów. Warto też pamiętać, że analiza jest przeprowadzana po dwóch latach, w trakcie których kurs złota spadł o ponad 20%, a zyski z akcji rynków rozwiniętych wyniosły około 40%. Dla metali szlachetnych jest to więc jeden z mniej fortunnych w ostatnich latach momentów na dokonywanie porównań z rynkiem akcji. Wyniki portfela będziemy mierzyć trzema miarami: średniorocznym zyskiem, ryzykiem (annualizowanym miesięcznym odchyleniem standardowym) oraz współczynnikiem Sharpe a, który bada stosunek zysku do ryzyka 1. Zarówno teoretycy jak i praktycy uważają, że współczynnik ten to jeden z najważniejszych parametrów portfela inwestycyjnego. Złoto a portfel akcji Podstawą większości portfeli inwestycyjnych są akcje klasa aktywów, która na przestrzeni ostatniego stulecia przyniosła średniorocznie około 10% zysku. Poddamy analizie portfel, składający się z S&P 500 najpopularniejszego obecnie wskaźnika amerykańskiego rynku akcji oraz złota. Największe przedsiębiorstwa wchodzące w skład indeksu (m.in. Apple, Google, Microsoft, General Electric, Wal-Mart, JP Morgan, Procter&Gamble, VISA, IBM, Coca-Cola, Amazon, Walt Disney, Boeing czy McDonald s) są liderami w swoich sektorach. Warto nadmienić, że spółki giełdowe, których akcje wchodzą w skład S&P 500 ponad 40% zysków generują poza Stanami Zjednoczonymi. Ich wyniki i zachowanie kursów odzwierciedla więc także koniunkturę światową. Zmianę udziałów akcji i złota będziemy mierzyć w interwałach pięcioprocentowych. Wykres 1. Średnioroczne zyski, ryzyko i współczynnik Sharpe a dla różych udziałów akcji i złota w portfelu. Parametry portfeli złożonych z indeksu S&P 500 i złota ( ) 22% 0,450 20% 18% 20,6% Najlepszy stosunek zysku do ryzyka (65% SPX / 35% złoto) 0,400 0,350 0,300 16% 14% Najniższe ryzyko (65% SPX / 35% złoto) 15,5% 0,250 0,200 12% Najwyższy zysk (75% SPX / 25% złoto) 10,3% 0,150 10% 8,6% 0,100 8% 6% Zyski Ryzyko wsp. Sharpe'a (skala prawa) 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Udział złota w portfelu 0,050 0,000 1 Uwaga techniczna: współczynnik ten bada zysk osiągnięty ponad stopę zwrotu bonów skarbowych USA, które są uznawane za inwestycję bez ryzyka. W badanym okresie średnia rentowność bonów skarbowych wyniosła 5,2% rocznie. str. 4

6 Wyniki przedstawia wykres nr 1. Po lewej stronie wykresu mamy obraz portfela, który w 100% składa się ze złota, po prawej w 100% z akcji. Wzbogacenie portfela akcyjnego złotem przynosi bardzo dobre wyniki zyski wzrosły w umiarkowanym stopniu, lecz ryzyko znacząco spadło. Najwyższy zysk osiągnęlibyśmy utrzymując 25-proc. udział złota w portfelu, natomiast najniższe ryzyko oraz najlepszy stosunek zysków do ryzyka osiągamy przy udziale 35-proc. Przypomnijmy, że złoto w ostatnich 44 latach przyniosło nieco niższy zysk niż akcje (średniorocznie 8,6% wobec 10,3%) przy wyższym ryzyku (20,6% wobec 15,5%). Może więc zaskakiwać, że wymiana części akcji na złoto polepszy oba parametry portfela. Dzieje się tak ponieważ ceny akcji i złota nie są ze sobą skorelowane, co zmniejsza zmienność wyceny portfela. Oznacza to też, że wzrost ceny jednego składnika, przy jednocześnie spadającym lub niezmiennym kursie drugiego, zmienia ich proporcje w portfelu. By dostosować jego skład do wyjściowego stanu (np. 30% złota i 70% akcji) musimy okresowo go równoważyć, co oznacza, że sprzedajemy drogo jego rosnącą część i kupując (relatywnie) taniejącą część portfela. Pozwala to zwiększać przeciętne zyski. Wpływ dodania złota do portfela akcji amerykańskich przedstawia wykres 2. Widać na nim, że portfel łączony (linia koloru zielonego) charakteryzuje się znacznie mniejszą zmiennością, niż portfel w całości złożony z akcji lub w całości ze złota. Ponadto, zauważalny jest efekt łagodzenia spadków akcji w tak krytycznych momentach jak lata 1974, 1987, oraz Wykres 2. Przebieg inwestycji w indeks S&P 500, złoto oraz portfel mieszany (65%/35%). 128,0 64, S&P 500 Złoto Akcje 65% / 35% Złoto ,0 16,0 8,0 4, ,0 1, ,5 Przeprowadzona powyżej analiza w przypadku zawężenia jej do krótszych okresów może zbytnio faworyzować jedną z klas aktywów i w dodatku błędnie tą, która w minionych latach relatywnie bardziej wzrosła. Niemniej, w celach ilustracyjnych przedstawiamy optymalny udział złota w portfelu akcyjnym rozpoczynając analizę w pięciu punktach czasu: dołkach koniunktury dla złota (X 2008) oraz indeksu S&P 500 (II 2009) podczas ostatniego kryzysu, oraz w końcówkach lat 2007, 2008, Wyniki przedstawia poniższa tabela: Tabela 1. Optymalny dodatek złota do funduszu akcyjnego w zależności od momentu rozpoczęcia inwestycji Moment początkowy Optymalny udział złota XII % X % XII % II % XII % str. 5

7 Złoto a portfel akcyjno-obligacyjny Znaczna część inwestorów uzupełnia portfel akcyjny obligacjami skarbowymi stabilizują one wyniki, zapewniając stały dochód i zwrot kapitału w momencie wykupu. Charakteryzują się niskim ryzykiem, ale zapewniają także niższe zyski niż akcje. W drugim kroku naszej analizy przyjrzymy się, czy złoto może poprawić parametry portfela zbliżonego do tego, które stosuje wiele mieszanych funduszy inwestycyjnych zawierającego 50% akcji (użyjemy indeksu S&P 500) oraz 50% obligacji (użyjemy dziesięcioletnich obligacji rządu USA). Jak możemy wnioskować z wykresu 3, złoto poprawia parametry mieszanego portfela najlepszy stosunek zysku do ryzyka osiągamy uzupełniając go o 20-proc. udziału złota. Wykres 3. Średnioroczne zyski, ryzyko i współczynnik Sharpe a dla różnych udziałów akcji i obligacji oraz złota. 22% 20% 18% 16% 20,6% Parametry portfeli złożonych z indeksu S&P 500, obligacji i złota ( ) zyski (skala lewa) ryzyko (skala lewa) stosunek zysku do ryzyka (skala prawa) Najlepszy stosunek zysku do ryzyka (80% akcje i obligacje / 20% złoto) 0,60 0,50 0,40 14% 0,30 12% 10% 8% 6% 8,6% Najwyższy zysk (70% akcje i obligacje / 30% złoto) Najniższe ryzyko (85% akcje i obligacje / 15% złoto) 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Udział złota w portfelu 9,6% 9,4% 0,20 0,10 0,00 Złoto a portfel mieszany W ostatnim kroku niniejszej analizy spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czy złoto może poprawić parametry portfela, który jest bardzo szeroko zdywersyfikowany. Do akcji oraz obligacji amerykańskich dodamy cztery inne klasy aktywów akcje z innych niż USA krajów rozwiniętych, akcje z rynków wschodzących, nieruchomości komercyjne w USA oraz szeroki portfel surowców. W kilku zdaniach przybliżymy powyższych grupy ich skład oraz stopy zwrotu z ostatnich 4 dekad. MSCI EAFE (Morgan Stanley Capital International Europe, Australasia and Far East) jest indeksem mierzącym zyski z inwestycji w akcje krajów rozwiniętych, wyłączając USA i Kanadę. W jego skład wchodzi ok. 900 akcji z 21 krajów Europy Zachodniej, Japonii, Singapuru, Hongkongu, Izraela oraz Australii i Nowej Zelandii, takich jak m.in. Nestle, Toyota, BP, Bayer, BASF, Siemens, Daimler, Allianz, Unilever czy Honda. W ostatnich 44 latach inwestycje w ten indeks przyniosły 10,0% zysku średniorocznie, przy zmienności na poziomie 17,3%. MSCI EM (Morgan Stanley Capital International Emerging Markets) jest indeksem mierzącym zyski z inwestycji w ok. 800 akcji z 21 krajów rozwijających się m.in. z Brazylii, Rosji, Indii, Chin, Korei Południowej, Tajwanu, Malezji, Indonezji, Meksyku a także z Turcji i Polski. W skład tego portfela akcji wchodzą m.in.: Samsung, China Mobile, Gazprom, Hyundai, Lukoil, Sberbank, Petrobras, Kia oraz PKO BP. W ostatnich 26 latach zyski z inwestycji w ten indeks wyniosły średniorocznie 11,9%, przy zmienności 23,7%. NAREIT (National Association of Real Estate Investment Trusts) jest indeksem mierzącym wyniki inwestycyjne ponad 200 funduszy (trustów) lokujących środki na rynku nieruchomości komercyjnych 2 w USA. Wachlarz opcji inwestycyjnych jest bardzo szeroki i obejmuje m.in. biurowce, magazyny, centra i galerie handlowe, 2 Inwestycje w nieruchomości komercyjne charakteryzują się stopą zwrotu o ok. 4% wyższą średniorocznie niż inwestycje w domy i mieszkania, być może ze względu na generowaną przez nie wartość ekonomiczną. (na podst.: Ilmanen, Antti; Expected Returns; Wiley 2011). Uwzględniamy wyłącznie nieruchomości komercyjne z USA, jako że rynek ten w innych krajach nie ma tak długiej historii. str. 6

8 apartamentowce, szpitale, lasy, a także obligacje hipoteczne. Kapitalizacja tego indeksu jest niemal czterokrotnie większa od kapitalizacji spółek polskich notowanych na GPW. W ciągu ostatnich 42 lat inwestycje w nieruchomości komercyjne w USA przyniosły średniorocznie 10,1% zysku przy zmienności 18,4%. GSCI (Goldman Sachs Commodities Index) jest najważniejszym i najstarszym indeksem mierzącym zmiany cen globalnych surowców. Zbudowany jest z 24 składników takich jak m.in.: ropa naftowa, gaz ziemny, olej opałowy, aluminium, miedź, pszenica, kukurydza, soja, kawa, kakao oraz bydło i trzoda chlewna. Na przestrzeni ostatnich 44 lat indeks ten rósł średniorocznie o 9,2%, charakteryzując się zmiennością na poziomie 19,8%. Po połączeniu 6 globalnych klas aktywów otrzymamy portfel zawierający następujące składniki: ok akcji z całego świata odpowiadających za około 90% kapitalizacji światowych giełd, 200 funduszy inwestycyjnych inwestujących w tysiące nieruchomości komercyjnych w USA, obligacje rządu USA uznawane za jedne z najbezpieczniejszych na świecie oraz grupę 24 najważniejszych surowców, kluczowych dla funkcjonowania gospodarki światowej. Tak skonstruowany szeroki portfel w ciągu ostatnich 4 dekad przyniósł średniorocznie 10,9% zysku przy zmienności na poziomie 10,9%. Poniósł on straty zaledwie w 7 latach na 44 i tylko raz (w 2008 roku) przekroczyły one 10%. Czy dodanie pojedynczego instrumentu złota, może poprawić parametry tak zróżnicowanego portfela? Okazuje się, że tak. Najlepszy stosunek zysku do ryzyka oraz najniższe ryzyko uzyskujemy stosując 15-proc. udział złota w portfelu. Najwyższe zyski uzyskujemy przy udziale rzędu 0-15% (każdy z udziałów daje zyski w wysokości 10,9% średniorocznie). Dodając złoto możemy zmniejszyć ryzyko, nie zmniejszając zysków portfela. Wykres 4. Zyski, ryzyko i wsp. Sharpe a dla różnych udziałów 6 klas aktywów oraz złota. 22% Parametry portfeli złożonych z 6 klas aktywów oraz złota ( ) 0,60 20% 18% 16% 20,6% Najlepszy stosunek zysku do ryzyka (85% 6 klas aktywów / 15% złoto) 0,50 0,40 14% 12% 10% 8% 6% 8,6% Zyski Ryzyko wsp. Sharpe'a (skala prawa) Najwyższy zysk (85%-100% 6 klas aktywów/ 0-15% złoto) Najniższe ryzyko (85% 6 klas aktówów / 15% złoto) 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Udział złota w portfelu 10,9% 0,30 0,20 0,10 0,00 Wyniki powyższe można zinterpretować tak, że złoto pozwala na zdywersyfikowanie ryzyk, z którymi nie radzą sobie wszystkie inne klasy aktywów. Jest ono powszechnie uznawane za bezpieczną przystań klasę aktywów, które dobrze zachowuje się podczas niekorzystnych wydarzeń gospodarczych recesji, kryzysów i przypadków występowania wysokiej stopy inflacji. Złoto pozwala zabezpieczyć portfel przed negatywnymi następstwami z nimi związanymi. Aby zobrazować, w jaki sposób kruszec pomaga zmniejszyć ryzyko portfela podczas spowolnień gospodarczych, przyjrzyjmy się zachowaniu rozpatrywanych powyżej 6 klas aktywów podczas ostatnich dwóch recesji w USA (z 2001 roku oraz z lat ). Średnia strata portfela bez udziału złota wyniosłaby 7,4% oraz 31,4%; po dodaniu ok. 15% złota średnia strata spadłaby do odpowiednio 5,9% oraz 24,3%. Jak widzimy, środowisko deflacyjne, które zazwyczaj towarzyszy recesji, nie jest złotu straszne. str. 7

9 Tabela 2 Stopa zwrotu z aktywów podczas ostatnich dwóch recesji w USA. Recesja Akcje USA (S&P 500) Akcje krajów rozwiniętych (MSCI EAFE) Emerging Markets (MSCI EM) Nieruchom. (Indeks REIT) Surowce (GSCI) Złoto Obligacje 10-letnie USA III XI ,0% -15,3% -13,7% 13,2% -26,1% 2,7% 4,7% XII 2007 VI ,5% -39,7% -36,0% -47,7% -39,7% 18,1% 10,4% Warto także zwrócić uwagę na odmienne zachowanie się złota i surowców podczas recesji. Po zakończeniu ostatniego kryzysu kapitał zainwestowany w złoto był warty niemal dwa razy więcej, niż utrzymywany w surowcach (1,181/0,603 = 1,97). W tym kontekście traktowanie złota na równi z surowcami wydaje się nieuzasadnione. W tabeli nr 3 podsumowujemy wyniki naszej analizy. Jak już wcześniej wspominaliśmy, dodanie do portfela około 15% kruszcu, poprawia parametry portfeli każdego rodzaju akcyjnych, mieszanych (akcyjno-obligacyjnych), a także szeroko zdywersyfikowanych globalnie. Tabela 3 Zestawienie wyników portfeli w zależności od udziału złota (lata ) Rodzaj inwestycji wsp. Sharpe a Zyski Ryzyko Akcje (S&P 500) 0,329 10,3% 15,5% Akcje (65%) + złoto (35%) 0,428 10,5% 12,4% Akcje + obligacje 0,465 9,6% 9,4% Akcje, obligacje (80%) + złoto (20%) 0,536 9,8% 8,5% Szeroki portfel 6 klas aktywów 0,523 10,9% 10,9% Szeroki portfel (85%) + złoto (15%) 0,551 10,9% 10,3% Jak do sugerowanych poziomów zaangażowania w kruszec odnoszą się polscy inwestorzy? Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami raportuje co miesiąc wartość aktywów polskich funduszy inwestycyjnych w podziale na rodzaj polityki inwestycyjnej funduszu. W najnowszym zestawieniu z 31 stycznia bieżącego roku sumaryczne aktywa funduszy inwestycyjnych rynku kapitałowego opiewały na kwotę 127,9 mld zł, podczas gdy aktywa czterech istniejących na rynku funduszy złota wyniosły 165,6 mln złotych, co stanowi około 0,13%. Na podstawie powyższej analizy można postawić tezę, że polscy inwestorzy mogliby posiadać wielokrotnie więcej złota, by osiągnąć optymalny jego udział zapewniający najwyższe zyski przy najniższym możliwym ryzyku. str. 8

10 Analiza bieżących wydarzeń Jak trwoga, to do złota Początek 2014 roku przyniósł wyraźną poprawę sytuacji na rynku metali szlachetnych. Od początku roku do końca lutego kurs złota wzrósł o 10,4%, a srebra o 9%. Powodem wzrostów było z jednej strony wyczerpywanie się potencjału po stronie podażowej, a z drugiej wzrost popytu wywołany niepokojami na kolejnych rynkach rozwijających się. Załamanie się kursu i dewaluacja argentyńskiego peso, niepokoje w Wenezueli, czy wreszcie systematycznie zaostrzający się w lutym konflikt na linii Kijów-Moskwa zwiększył popyt inwestorów na aktywa uważane za bezpieczną przystań w niespokojnych czasach. Szczególnie widoczne stało się to pierwszego roboczego dnia marca, kiedy to rynek mocno zareagował na groźbę rozpoczęcia przez Rosję oficjalnych działań militarnych na Krymie. Z punktu widzenia firmy zarządzającej aktywami trudno jest przewidywać rozwój wydarzeń na scenie politycznej. Te zaś nadal będą jednym z ważniejszych czynników wpływających na zachowanie inwestorów, a co za tym idzie na cenę złota. Nawet jednak zakładając optymistyczny scenariusz i stopniowe wygaszanie niepokojów, można przypuszczać, że nie stanie się to z dnia na dzień i nerwowa atmosfera będzie utrzymywać się przez najbliższe miesiące kierując uwagę części inwestorów w stronę m.in. złota. Analiza popytu inwestycyjnego Banki centralne W ostatnich 2 kwartałach zmniejszyło się tempo zakupów złota przez banki centralne. W całym 2013 roku kupiły one 329 ton złota w porównaniu z 448 tonami w poprzednim roku, co oznacza spadek o 26%. W końcówce ubiegłego roku zdecydowaną większość popytu realizowały Turcja i Rosja, pozostałe kraje zdecydowanie zmniejszyły swoją aktywność na rynku. Minął piąty rok od czasu, gdy banki centralne przestały wyzbywać się kruszcu i rozpoczęły znaczące zakupy. Większość popytu pochodzi z krajów rozwijających się, które mają niski, zaledwie kilkuprocentowy udział złota w rezerwach walutowych. Kraje rozwinięte, które ponad połowę rezerw utrzymują w bulionie, od kilku lat nie upłynniały go na rynku światowym. Wykres 5. Zakupy złota przez banki centralne w podziale na kraje. 160 Zakupy złota przez banki centralne (w tonach) Pozostałe Korea Płd. Kazachstan Rosja Turcja I kw II kw III kw IV kw I kw II kw III kw IV kw Źródło: World Gold Council str. 9

11 Chiny Chiny pozostają krajem o największej konsumpcji złota na świecie. Jak wielokrotnie wspominaliśmy, informacje pochodzące z samego Państwa Środka nie są dostępne, musimy posiłkować się statystykami handlu z Hongkongiem. Import netto w ubiegłym roku wyniósł 1109 ton w porównaniu z 523 tonami w 2012 roku, co oznacza wzrost aż o 112%. Dodając ok. 430 ton pochodzące z lokalnego wydobycia otrzymamy sumaryczny popyt rzędu 1540 ton około 55% globalnego wydobycia kruszcu. W połowie grudnia Financial Times opublikował artykuł analizujący skalę popytu na bulion w Chinach. Kilku cytowanych w nim analityków uznało, że tak znaczny wzrost importu najprawdopodobniej nie jest powodowany wyłącznie zainteresowaniem sektora prywatnego i że znaczną rolę odgrywa państwo. Ludowy Bank Chin nie informował jednak o zwiększaniu rezerw złota od niemal 5 lat, co powoduje, że przyczyna tak znacznego wzrostu zapotrzebowania na kruszec w Państwie Środka pozostaje w sferze domysłów. Wykres 6. Import netto złota z Hongkongu do Chin. 140,0 Import netto złota z Hongkongu do Chin (w tonach) 120, ,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 Źródło: Bloomberg Rynek futures Fundusze inwestycyjne zajmujące pozycje na rynku futures w ciągu ostatnich 6 tygodni znacząco zmniejszyły zaangażowanie po krótkiej stronie rynku, jednocześnie zajmując najbardziej znaczącą od jesieni 2012 roku pozycję po stronie długiej. Ponieważ fundusze w zdecydowanej większości stosują różnego rodzaje strategie podążania za trendem zmiany na rynku kontraktów terminowych można uznać za oznakę odwracania się tendencji cenowych. Liczba pozycji krótkich spadła z rekordowych 82 tys. kontraktów w ostatnim tygodniu grudnia (i ostatnim tygodniu czerwca) ubiegłego roku, do 31 tys. kontraktów obecnie. Jest to historycznie wciąż dosyć wysoka wartość. Można jednak oczekiwać, że zostanie ona zmniejszona do wartości tys. kontraktów w dalszego wzrostu kursu złota do ok USD/oz. Istnieje wciąż znaczący zapas potencjalnego popytu w wys. ok. 100 tys. kontraktów (równowartość 10 mln uncji 300 ton kruszcu) po długiej stronie rynku. Trzeba jednak pamiętać, że aby doszło do zwiększenia zaangażowania, kurs złota musiałby przez wiele miesięcy budować trend wzrostowy, by ponownie przekonać inwestorów zniechęconych obecnie do rynku metali szlachetnych. Inwestycje w funduszach typu ETF Luty był pierwszym od ponad roku miesiącem wzrostu zasobów w globalnych funduszach typu ETF. Historia ostatnich kilku lat wskazuje, że inwestorzy lokujący w nich środki reagują z kilkumiesięcznym opóźnieniem na zmiany cen kruszcu. Dalsze wzrosty mogłyby spowodować odrodzenie się tego segmentu rynku, który w ostatnim roku skurczył się aż o 1/3. Aby osiągnąć rekordowy poziom z końca 2012 roku, zasoby w ETF-ach musiałyby wzrosnąć o ok. 30 mln uncji (900 ton), co stanowi ok. 1/3 rocznego globalnego wydobycia kruszcu. str. 10

12 Nawet gdyby proces ten zajął kilka lat, będzie oznaczał diametralną zmianę w bilansie rynku fizycznego złota. Z najważniejszego źródła podaży w 2013 roku fundusze te mogą stać się w przyszłości jednym z ważniejszych źródeł popytu na bulion. Wykres 7. Kurs złota wobec poziomu zaangażowania funduszy Managed Money ,0 1800, ,0 1400, ,0 1000, Fundusze - liczba pozycji długich Fundusze - liczba pozycji krótkich Kurs złota (USD/oz) 800,0 600,0 400,0 200,0 0 0,0 czerwiec 06 wrzesień 06 grudzień 06 marzec 07 czerwiec 07 wrzesień 07 grudzień 07 marzec 08 czerwiec 08 wrzesień 08 grudzień 08 marzec 09 czerwiec 09 wrzesień 09 grudzień 09 marzec 10 czerwiec 10 wrzesień 10 grudzień 10 marzec 11 czerwiec 11 wrzesień 11 grudzień 11 marzec 12 czerwiec 12 wrzesień 12 grudzień 12 marzec 13 czerwiec 13 wrzesień 13 grudzień 13 Źródło: CFTC, Bloomberg Wykres 8. Wysokość zasobów złota w funduszach typu ETF. 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 Źródło: Bloomberg Sentyment inwestorów Po zanotowaniu w czerwcu ub. roku najniższego poziomu w wieloletniej historii, nastawienie inwestorów do rynku złota poprawiło się. Po wzroście cen kruszcu o ponad 10% wskaźnik sentymentu daje odczyty neutralne (50 punktów) i znajduje się obecnie na poziomie lokalnych dołków z lat W przypadku dalszych wzrostów kursu złota można oczekiwać poprawy sentymentu, choć daleko jeszcze do poziomu, który można by uznać str. 11

13 za jednoznacznie pozytywny. Wykres 9. Wskaźnik sentymentu inwestorów na tle zmian kursu złota Źródło: Analiza techniczna W ostatnich kilku tygodniach doszło do znaczącej poprawy sytuacji rynkowej z punktu widzenia analizy technicznej. W końcu stycznia została pokonana średnia 50-sesyjna, a w lutym - średnia 100 i 200 sesyjna oraz roczna linia opadającego trendu. Do w pełni pozytywnego nastawienia potrzebne jest pokonanie lokalnych szczytów z końca sierpnia i października na poziomie odpowiednio 1430 USD/oz oraz 1360 USD/oz a następnie zanotowanie stosunkowo płytkich korekt. Bardzo silnym oporem jest poziom 1525 USD/oz, który powstrzymywał spadki w latach , a jego przebicie w dół w kwietniu 2013 roku spowodowało falę wyprzedaży. Silnego wsparcia można oczekiwać w okolicach dołków z końca czerwca i grudnia ubiegłego roku na poziomie 1180 USD/oz. Wykres 10. Kurs złota na przestrzeni ostatnich 24 miesięcy. 1900,0 1800,0 1700,0 1600,0 1500,0 1400,0 1300,0 1200,0 1100,0 Źródło: stockcharts.com str. 12

14 Kluczowe pozostają stopy procentowe W opublikowanym przez nas we wrześniu ubiegłego roku raporcie (jest on dostępny na wskazywaliśmy, że analiza czynników fundamentalnych na przestrzeni ostatnich 43 lat dowodzi, że największy wpływ na zmiany ceny złota mają realne stopy procentowe 10-letnich obligacji USA. Jeśli nie nastąpi gwałtowna zmiana tej korelacji w nadchodzących kwartałach możemy oczekiwać średniorocznego wzrostu ceny kruszcu o około 10% w ujęciu rocznym. Należy podkreślić, że na rynek złota wpływ ma bardzo wiele innych czynników, w tym popyt jubilerski i przemysłowy, zawirowania geopolityczne oraz zmiany sentymentu inwestorów, w tym te spowodowane sytuacją techniczną na rynku metali szlachetnych. Te czynniki mogą spowodować, że tempo zmian cen złota może znacząco odbiegać od tempa wynikającego wyłącznie z zależności od realnych stóp procentowych. Wykres 11. Zyski z inwestycji w złoto wobec realnych rentowności 10-letnich obligacji USA. 20% 15% 84.5% Średnioroczne zyski z inwestycji w złoto w zależności od poziomu realnych stóp proc. 10-letnich obligacji USA (lata ) 17,7% 16,3% Obecny poziom realnych stóp procentowych (1,1%) sugeruje oczekiwaną roczną stopę zwrotu złota na poziomie ok. 10% 10% 10,0% 8,2% 5% 3,0% 0% -5% <-4% -4% do -2% -2% do 0% 0% do 2% 2% do 4% 4% do 6% 6% do 8% 8% do 10% -0,5% -10% -13,1% -15% str. 13

15 Prognoza Jak wynika z naszej analizy korelacji poziomu stóp procentowych i ceny złota, w przypadku utrzymywania się realnych stóp procentowych na obecnym poziomie, średnioterminowo można oczekiwać wzrostów notowań kruszcu o 10% w ujęciu rocznym. Na poniższym wykresie tę tendencję przedstawia linia prognozy w kolorze niebieskim. W celach ilustracyjnych przedstawiamy także najbardziej prawdopodobny zakres wahań oparty o historyczną zmienność cen złota. Biorąc pod uwagę nadzwyczajnie silną przecenę kruszcu w 2013 roku, odkupywanie pozycji krótkich przez fundusze Managed Money, napływ nowych środków do funduszy typu ETF oraz polepszającą się sytuację techniczną jest prawdopodobne, że bieżący rok zamkniemy wynikiem nieco lepszym niż wynikającym z samej zależności wobec realnych stóp procentowych. Jednocześnie bardzo silnym oporem jest poziom 1525 USD/oz. Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki prognozujemy, że w IV kw roku cena złota sięgnie USD/oz. Wykres 13. Prognoza dla rynku złota 2024,0 Prognoza cen złota w 2014 roku 1924,0 1824,0 1724,0 1624,0 1524,0 1424,0 1324,0 1224,0 1124,0 1024,0 str. 14

16 Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. jest podmiotem prowadzącym działalność na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego udzielonego decyzją nr DFI/W/ /1N /05 z dnia 12 lipca 2005 r. w zakresie tworzenia funduszy inwestycyjnych i zarządzania nimi oraz zarządzaniu zbiorczym portfelem papierów wartościowych. Niniejszy materiał ma wyłącznie charakter reklamowy. Opracowany został przez Investors TFI S.A. w związku z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi. Niektóre z funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Investors TFI S.A. lokują swoje aktywa m.in. w instrumenty pochodne oparte o metale szlachetne, jak również w akcje lub udziały spółek z branży poszukiwania, rozwoju i eksploatacji złóż metali szlachetnych. Materiał niniejszy nie stanowi oferty publicznej ani publicznego oferowania w zakresie nabycia lub sprzedaży jakichkolwiek papierów wartościowych ani oferty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Nie stanowi również oferty ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Podane informacje nie mogą być traktowane jako usługa doradztwa inwestycyjnego lub innego typu doradztwa, w tym świadczenia pomocy prawnej. Materiał oraz zawarte w nim prognozy stanowią wyłącznie wyraz poglądów jego autora i oparte zostały na stanie wiedzy aktualnym na dzień jego sporządzenia. Przy sporządzeniu materiału i zawartych w nim prognoz oparto się na informacjach pozyskanych z powszechnie dostępnych i uznanych za wiarygodne źródeł, dokładając należytej staranności, aby informacje zamieszczone w niniejszym materiale były miarodajne i rzetelne, niemniej jednak nie można zagwarantować ich poprawności, kompletności i aktualności. Investors TFI S.A. zastrzega sobie możliwość zmiany przedstawionych opinii, w tym w przypadku zmiany sytuacji rynkowej, bez konieczności powiadamiania o niej adresatów niniejszego materiału. Investors TFI S.A. nie gwarantuje ziszczenia się scenariuszy lub prognoz zamieszczonych w niniejszym materiale, w szczególności przedstawione informacje (historyczne i prognozowane) nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych wyników w przyszłości. Wnioski wyciągnięte na podstawie przedstawionych komentarzy i prognoz nie powinny stanowić samodzielnej podstawy jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych. Niniejszy materiał nie zawiera pełnych informacji niezbędnych do oceny ryzyka związanego z inwestycją w jednostki uczestnictwa/certyfikaty inwestycyjne funduszy. Decyzje inwestycyjne co do inwestowania w fundusze inwestycyjne powinny być podejmowane w oparciu o informacje obejmujące w szczególności: opis czynników ryzyka, zasady sprzedaży jednostek uczestnictwa/certyfikatów inwestycyjnych, tabelę opłat manipulacyjnych oraz szczegółowe informacje podatkowe zawarte w Prospekcie Informacyjnym/Prospekcie Emisyjnym/Warunkach Emisji funduszu oraz informacje zawarte w dokumencie Kluczowe informacje dla inwestorów. Prospekt Informacyjny/Prospekt Emisyjny/Warunki Emisji funduszu oraz Kluczowe Informacje dla inwestorów, dostępne są w punktach dystrybucji funduszu, w siedzibie Investors TFI S.A. oraz na stronie internetowej Dotychczasowe wyniki funduszy inwestycyjnych są wynikami osiągniętymi w konkretnym okresie historycznym i nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych wyników w przyszłości. Investors TFI S.A. ani zarządzane przez nie fundusze nie gwarantują osiągnięcia założonych celów inwestycyjnych funduszy. Przedstawiony wynik funduszu nie jest tożsamy z wynikiem inwestycyjnym uczestnika funduszu, gdyż nie uwzględnia pobieranej opłaty manipulacyjnej i podatków. Przy nabyciu jednostek uczestnictwa/certyfikatów inwestycyjnych funduszy pobierana jest opłata manipulacyjna na zasadach i w wysokości określonej w Prospekcie Informacyjnym/Prospekcie Emisyjnym/Warunkach Emisji funduszu. Zyski osiągnięte z inwestycji w jednostki uczestnictwa funduszy obciążone są podatkiem od dochodów kapitałowych, na podstawie Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz.U. z z późn. zm.). Wartość jednostek uczestnictwa może cechować się dużą zmiennością, w związku z czym uczestnik funduszu powinien liczyć się z możliwością utraty części wpłaconego kapitału. Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Zebra Tower ul. Mokotowska Warszawa tel fax investors.pl office@investors.pl