Warranty i certyfikaty dźwignia przy ograniczonym ryzyku. Jak uniezależnić się od koniunktury i zdywersyfikować portfel na GPW.

Transkrypt

1 Warranty i certyfikaty dźwignia przy ograniczonym ryzyku. Jak uniezależnić się od koniunktury i zdywersyfikować portfel na GPW. Kołobrzeg, 19 listopada 2011 KNOCK-IN CERTYFIKATY DYSKONTOWE PARTYCYPACJA TRACKER DŹWIGNIA FINANSOWA SHORT TRACKER SHORT TRACKER OCHRONA KAPITAŁU CERTYFIKATY BONUSOWE Bogdan Kornacki Dział Rozwoju Rynku OBLIGACJE STRUKTURYZOWANE Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA TURBO CERTYFIKATY BONUS PREMIUM PRODUKTY LEWAROWANE KNOCK-IN KNOCK-OUT

2 Zacznijmy jednak od ETF-ów ETF Exchange Traded Fund: Otwarty fundusz indeksowy charakteryzujący się możliwością stałej kreacji i umarzania jednostek, notowany na giełdzie, prosty, przejrzysty, o dużej płynności, zgodny z wymogami UCITS III (dyrektywa europejska dot. funkcjonowania funduszy otwartych) Easy to use, Transparent, Flexible prosty w użyciu, przejrzysty, elastyczny 2

3 Aktywa i liczba ETF-ów na świecie (sierpień 2011) AuM: 1575 mld $ Liczba ETF-ów: 4036 szt. 3

4 Ważne hasła AuM Asset under Management - zarządzane aktywa NAV Net Asset Value wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa inav indicative Net Asset Value bieżąca wartość aktywów netto na jednostkę uczestnictwa Tracking Error błąd odchylenia, replikacji, odwzorowania 4

5 Czy dywidenda ma znaczenie? WIG20P WIG20TR 5

6 3000 WIG20 vs ETFW20L WIG20 ETFW20L Wypłata dywidendy 4,59 zł na jednostkę ETF

7 i obligacje strukturyzowane: Instrumenty bazowe Dywersyfikacja geograficzna Supermarket GPW Klasyfikacja produktów Stopy zwrotu z inwestycji Wyszukiwarka

8 Czym są produkty strukturyzowane? Produkty strukturyzowane to instrumenty finansowe, których cena jest uzależniona od wartości określonego wskaźnika rynkowego (instrumentu bazowego).

9 Instrumenty bazowe: WIG20 +0,7% DAX + 2,2% ASE -,5% NASDAQ -0.12% IBEX ,7% BP -2,2% KGHM +2,2% TVN -0,1% BRE -0,2% GTC +0,4% PBG -0,7% TPSA 0% OMX +3,2% TSX -0,4% FTSE ,5% HANG SENG 0,0% BRE -0,2% TA 25 +0,5%

10 Instrumenty bazowe:

11 Instrumenty bazowe:

12 Dywersyfikacja geograficzna: Europa Rosja USA Polska Chiny Indie Brazylia

13 SUPERMARKET produktów strukturyzowanych (wolność wyboru) Najróżniejsze aktywa na wzrost i spadek Szeroki wachlarz produktów Pełna informacja o produkcie i kosztach, przejrzystość obrotu Możliwość natychmiastowej sprzedaży Gwarancja płynności Małe zaangażowanie kapitału Możliwość inwestowania na kontach IKE Wszystko w zasięgu ręki inwestora

14 Klasyfikacja produktów strukturyzowanych

15 Klasyfikacja produktów strukturyzowanych PRODUKTY INWESTYCYJNE PRODUKTY LEWAROWANE 100% OCHRONA kapitału CZĘŚCIOWA ochrona kapitału BEZ ochrony kapitału BEZ knock-out u Z Knock-out em

16 Klasyfikacja produktów strukturyzowanych PRODUKTY INWESTYCYJNE PRODUKTY ZLEWAROWANE 100% OCHRONA kapitału 36 CZĘŚCIOWA ochrona kapitału 2 BEZ ochrony kapitału 139 BEZ knock-out u 90 Z Knock-out em Obligacje z ochroną (26) Obligacje strukturyzowane (2) ekspresowe (12) Warranty (90) Turbo/Sprintersy z ochroną (10) dyskontowe (12) bonusowe (13) Trackery (96) Short trackery (4) 267 ( )

17 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe Obligacje i certyfikaty z gwarancją (płynność i niskie koszty zamknięcia pozycji) Obligacje i certyfikaty z gwarancją emitowane są na określony termin Produkty te zapewniają zwrot zainwestowanego kapitału w 100% na koniec życia produktu. W trakcie życia produktu jego cena może spaść poniżej ceny emisji i ulegać znacznym wahaniom Zysk z inwestycji zależy od: - efektywności instrumentu bazowego (doboru przez emitenta właściwego instrumentu bazowego i odpowiedniej strategii) - wypłacalności emitenta - okresu trwania instrumentu Zamiast korzyści w wysokości rynkowej stopy procentowej, produkty te oferują: A) kupon wyższy od rynkowej stopy procentowej lub B) udział (partycypację) we wzroście lub spadku instrumentu bazowego Im wyższy współczynnik partycypacji tym większe możliwości zysku (i ostrzejsze warunki brzegowe)

18 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: Obligacje i certyfikaty z gwarancją Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

19 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: Obligacje i certyfikaty z gwarancją Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

20 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe indeksowe - TRACKERY TRACKER (ang. tropiciel) naśladuje efektywność instrumentu bazowego w stosunku 1:1 Dzięki prostej strukturze można łatwo określić wartość certyfikatu. Należy pomnożyć cenę instrumentu bazowego przez współczynnik subskrypcji (ułamek instrumentu bazowego, który można otrzymać za jeden certyfikat) Odmianą certyfikatu indeksowego na spadek jest SHORT TRACKER Trackery są w pełni podatne na ryzyko rynkowe. Inwestor powinien mieć na uwadze współczynnik subskrypcji oraz potencjalne zabezpieczenia kursów walutowych. Dla instrumentów bazowych notowanych w innych walutach niż PLN istotne może być ryzyko walutowe. Na GPW jest notowanych 100 trackerów (long i short) w tym 17 na towary (m.in. złoto, ropa, cukier, kakao, kawa itp.)

21 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: indeksowe - TRACKERY Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

29 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: SHORT TRACKER Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

30 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: SHORT TRACKER Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

31 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe dyskontowe dyskontowe emitowane są na określony termin Umożliwiają inwestorowi osiągnięcie zysku przy rynku delikatnie rosnącym, spadającym, bądź znajdującym się w trendzie bocznym W momencie kupna udzielane jest dyskonto ceny. Oznacza to, że inwestycja w certyfikat dyskontowy jest tańsza niż inwestycja w odpowiadający mu instrument bazowy W zamian za dyskonto, cena certyfikatu może wzrosnąć tylko do określonego maksymalnego pułapu, tzw. CAP a Jeśli cena instrumentu bazowego wzrośnie powyżej CAP a, inwestor nie będzie czerpał zysku w dalszym wzroście ceny instrumentu bazowego ponad ten pułap Inwestorzy doświadczają strat, jeśli instrument bazowy spadnie poniżej ceny zakupu certyfikatu

32 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: dyskontowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

33 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Przykład: dyskontowe Cena akcji KGHM S.A. 144,00 PLN Cena certyfikatu 124,00 PLN CAP certyfikatu: 135,00 PLN 4 scenariusze dla akcji KGHM S.A. w ostatnim dniu notowań ( ): Bonusowe Ekspresowe Zysk na akcji: zysk na certyfikacie: A) 155 PLN 11 PLN 11 PLN (CAP 124 PLN) B) 135 PLN - 9 PLN 11 PLN (CAP 124 PLN) C) 124 PLN - 20 PLN 0 PLN (124PLN-124PLN) D) 110 PLN - 34 PLN - 14 PLN (110 PLN 124 PLN)

34 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału dyskontowe Indeksowe Dyskontowe Przykład: + Zysk/Strata CAP Cena akcji KGHM Cena certyfikatu Bonusowe Cena akcji ostatniego dnia notowań Ekspresowe

35 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe bonusowe bonusowe emitowane są na określony termin Certyfikat umożliwia osiągnięcie dodatkowego zysku, jeśli w trakcie jego życia cena instrumentu bazowego pozostaje ponad ustaloną barierą Jeśli w trakcie życia certyfikatu cena instrumentu bazowego spadnie poniżej bariery, bonus się dezaktywuje, a certyfikat naśladuje instrument bazowy w stosunku 1:1 Odległość od bariery stanowi ochronę tylko w przypadkach niewielkich spadków cen Zysk certyfikatu może być ograniczony jeśli został ustalony maksymalny pułap CAP W trakcie emisji określa się: poziom bonusa poziom bariery ewentualny max. pułap (CAP), ograniczający wzrost certyfikatu Cena certyfikatu bonusowego w momencie emisji odpowiada mniej więcej cenie instrumentu bazowego

36 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: bonusowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

37 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału bonusowe Przykład 2 (zasada działania): Indeksowe Cena akcji PKOBP S.A. 35,00 PLN Poziom Bariery 25,00 PLN Poziom CAP 50,00 PLN Cena akcji PKO BP Dyskontowe + Zysk/Strata CAP Cena certyfikatu Bonusowe - BARIERA Cena akcji PKO BP Ekspresowe Cena certyfikatu

38 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe ekspresowe ekspresowe emitowane są na okres max. 3-6 lat Umożliwiają inwestorowi osiągnięcie zysku jeśli cena instrumentu bazowego jest w trendzie bocznym lub lekkiej tendencji wzrostowej Każdego roku ustalany jest dzień obserwacji, który determinuje wcześniejszy wykup certyfikatu Jeśli na dzień obserwacji cena instrumentu bazowego, jest równa lub wyższa od określonego poziomu (STRIKE) następuje wcześniejszy wykup produktu. W takim przypadku inwestor otrzymuje kupon wraz z nominałem Jeśli na dzień obserwacji cena instrumentu bazowego, jest poniżej STRIKE, certyfikat przechodzi na następny okres (zwykle roczny), na który przypada kolejny dzień obserwacji. Inwestor nie otrzymuje za ten rok ustalonego kuponu Jeśli STRIKE nie zostanie przekroczony w jakimkolwiek dniu obserwacji inwestor otrzymuje nominał inwestycji pod warunkiem, że kurs instrumentu bazowego nie spadnie w ostatnim okresie poniżej poziomu bezpieczeństwa. Jeśli poziom ten zostanie przekroczony inwestor może ponieść stratę

39 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: ekspresowe 3-letni certyfikat ekspresowy na ropę; nominał 100 PLN Cena bieżąca ropy = 85$; STRIKE = 100$; poziom bezpieczeństwa = 60$ Rok 1 Rok 2 Rok 3 Dyskontowe 110 PLN TAK 120 PLN TAK 130 PLN TAK Nominał =100 PLN NIE Bonusowe Ropa 100$ NIE Ropa 100$ NIE Ropa 100$ NIE Czy ropa spadła poniżej 60$? TAK Ekspresowe Wypłata stosownie do wykonania instrumentu bazowego

40 Produkty inwestycyjne: 100% ochrony kapitału Indeksowe Przykład: ekspresowe Dyskontowe Bonusowe Ekspresowe

41 Stopy zwrotu: Na dzień M 12M WIG20-14,57% -14,17%

42 Wyszukiwarka produktów:

46 Wyszukiwarka produktów: ok. 100 indeksów!

53 Jak znaleźć Warunki Końcowe Emisji Final Terms? SHORT TRACKER Przykład: Kopiujemy ISIN Uruchamiamy link do strony emitenta

54 Jak znaleźć Warunki Końcowe Emisji Final Terms? Wpisujemy ISIN: AT0000A07SD6

56 Warranty powrót na GPW Produkty lewarowane

57 Czym jest warrant? Warrant to PRAWO do kupna lub sprzedaży określonego instrumentu bazowego w przyszłości po z góry ustalonej cenie. Prawo do kupna to warrant typu CALL Prawo do sprzedaży to warrant typu PUT Pamiętajmy: Warrantów nie można wystawiać!

58 Czym jest warrant? PKO BP S.A. Zakup warrantu CALL? Zakupiony warrant możemy odsprzedać przed datą wygaśnięcia Zakup warrantu PUT

59 Czym jest warrant? Instrument rynku kasowego: Papier wartościowy Posiadający emitenta Prospekt emisyjny Brak depozytów, LOP, NKK

60 Warranty Raiffeisen Centrobanku na GPW Ilość warrantów (90): CALL (74) PUT (16) Warranty typu amerykańskiego: można w trakcie życia warrantu zażądać od emitenta wykonania warrantu po wartości wewnętrznej. Instrumenty bazowe (11): WIG20 Pekao S.A. PKO BP S.A. KGHM S.A. PGE S.A. PGNiG S.A. PKN Orlen S.A. PZU S.A. TP S.A. Tauron S.A. Petrolinvest S.A. Terminy wykonania (3): 20 stycznia 2012 r warrantów 20 lipca 2012 r warranty 18 stycznia 2013 r. - 2 warranty

61 Mnożnik (subscription ratio) Warrant 1 = Akcji? Mnożnik (subscription ratio) - liczba instrumentów bazowych przypadająca na jeden warrant

62 Mnożnik (subscription ratio) Warrant 1 = PKO BP 0,2 Mnożnik (subscription ratio) - liczba instrumentów bazowych przypadająca na jeden warrant

63 Mnożnik (subscription ratio) Warrant 1 = PZU S.A. 0,1 Mnożnik (subscription ratio) - liczba instrumentów bazowych przypadająca na jeden warrant

64 Mnożnik (subscription ratio) Warrant 1 = TP S.A. 0,5 Mnożnik (subscription ratio) - liczba instrumentów bazowych przypadająca na jeden warrant

65 Mnożnik (subscription ratio) Warrant 1 = WIG20 0,01 Mnożnik (subscription ratio) - liczba instrumentów bazowych przypadająca na jeden warrant

66 Profil wypłaty warrantu CALL w dniu wygaśnięcia Przykład 1 Kupno warrantu CALL Kurs PKO BP: Warrant CALL: Nazwa: RCPKO2A040 36,00 PLN - Kurs rozliczenia: 40,00 PLN - Termin wygaśnięcia: 20 stycznia Mnożnik 0,2 x 5 warrantów = 1,8 PLN

67 Profil wypłaty warrantu CALL w dniu wygaśnięcia Przykład 1 Kupno warrantu CALL Kurs PKO BP: 36,00 PLN Kurs rozliczenia: 40,00 PLN Premia: 1,80 PLN Punkt opłacalności ZYSK Premia 1,80 PLN (5 * 0,36 PLN) 34,00 STRATA 40,00 41,80 46,00 Kurs akcji PKO BP

68 Profil wypłaty warrantu PUT w dniu wygaśnięcia Przykład 2 Kupno warrantu PUT Kurs PKO BP: Warrant PUT: Nazwa: RCPKO2M040 36,00 PLN - Kurs rozliczenia: 40,00 PLN - Termin wygaśnięcia: 20 stycznia Mnożnik 0,2 x 5 warrantów = 5,95 PLN

69 Profil wypłaty warrantu PUT w dniu wygaśnięcia Przykład 2 Kupno warrantu PUT Kurs PKO BP: 36,00 PLN Kurs rozliczenia: 40,00 PLN Premia: 5,95 PLN ZYSK Punkt opłacalności 27,00 34,05 40,00 50,00 Kurs akcji PKO BP STRATA Premia 5,95 PLN (5 * 1,19 PLN)

70 Składniki ceny warrantów CALL Wartość warrantu Wartość = + wewnętrzna Wartość czasowa Warrant kupna (CALL) Jeśli Cena bieżąca > kursu rozliczenia Przykład 1 Cena bieżąca PKO BP: 36 PLN Kurs rozliczenia: 40 PLN Zakup 5 CALL: 1,80 PLN 1,80 PLN (5 x 0,36 PLN) + = Max [36-40;0] = 0 PLN 1,80 PLN

71 Składniki ceny warrantów PUT Wartość Wartość wewnętrzna warrantu = + Wartość czasowa Warrant sprzedaży (PUT) Jeśli kurs rozliczenia > ceny bieżącej Przykład 2 Cena bieżąca PKO BP: 36 PLN Kurs rozliczenia: Zakup 5 CALL: 40 PLN 5,95 PLN 5,95 PLN (5 x 1,19 PLN) = Max [40-36;0] = 4 PLN + 1,95 PLN

72 Wcześniejsze wykonanie warrantu Wartość Wartość wewnętrzna warrantu = + Wartość czasowa Warranty RCB są typu amerykańskiego: można w trakcie życia warrantu zażądać od emitenta wykonania warrantu po wartości wewnętrznej. Czy opłaca się inwestorowi przedstawić emitowane przez RCB warranty do wcześniejszego wykupu?

73 Źródło: Wycena warrantów

74 WARTOŚĆ WEWNĘTRZNA I WARTOŚĆ CZASOWA wartość wewnętrzna cena opcji (80 dni do wygaśnięcia) cena opcji (20 dni do wygaśnięcia) cena opcji (140 dni do wygaśnięcia)

75 Determinanty ceny warrantów: Czynnik: Sposób zmiany Warrant CALL Warrant PUT Kurs rozliczenia Kurs akcji Zmienność Czas do wygaśnięcia Wolna od ryzyka stopa % Dywidenda Warranty wycenia się podobnie jak opcje. Poniżej link do arkusza wyceny opcji:

76 Przykład w przeliczeniu na warrant na 1 akcję EXPIRY kurs akcji strike premia BEP delta TPS PUT 16, ,6412 nowa cena % zysk/strata zysk/strata (1 zysk/starta (do % zmiana % zysk/strata (1(do dzień)* wygaśnięcia) ceny akcji dzień) wygaśnięcia) 10 4, % 137% 133% 12 2, % 94% 67% 14 1, % 51% 0% 16 0, % 9% -67% 17-0,38-3 4% -13% -100% 18-1, % -34% -100% 20-2, % -77% -100% * zmiana ceny instrumentu bazowego*delta (przy niezmienionych innych wskaźnikach greckich ) 12

77 Warranty i opcje - porównanie Instrument Opcje Warranty Typ instrumentu Instrument pochodny Papier wartościowy (ma emitenta i określoną wielkość emisji) IKE NIE TAK Rachunek w DM Instrumentów pochodnych (NKK) Papierów wartościowych Emitent Brak Jest Pozycja długa/krótka Tak (możliwe kupno i wystawianie opcji) Tylko długa (kupno warrantu) Zyski Teoretycznie nieograniczone Teoretycznie nieograniczone Straty Dla pozycji długiej ograniczone do wysokości zapłaconej premii, dla pozycji krótkiej (wystawca opcji) nieograniczone Ograniczone do wysokości zainwestowanej kwoty (cena nabycia warrantu)

78 Nazwa skrócona EMITENT INSTRUMENT BAZOWY RCKGH2A125 STRIKE K/S, MIESIĄC WYKONANIA ROK WYGASANIA W nazwie nie ma mnożnika. Trzeba go uwzględnić przy wyliczaniu wartości warrantu. SZOG: 63 Wprowadza się następujące oznaczenia miesięcy wykonania warrantów opcyjnych: Miesiąc wygasania: Kod warrantów CALL Kod warrantów PUT styczeń A M luty B N marzec C O kwiecień D P maj E Q czerwiec F R lipiec G S sierpień H T wrzesień I U październik J V listopad K W grudzień L X

79 CEDUŁA - WARRANTY Warranty/ Warrants Liczba Liczba Nazwa Cena Kurs Dzień instr. bazowych warrantów instrumentu Typ wykonania instrumentu wykonania na warrant w obrocie Kod ISIN Nazwa bazowego warrantu (PLN) bazow. (zł) Expiry No of underlying Number ISIN code Security Underlying Type Strike Underlying date instr. per of name instrument of price instr. price warrant warrants warrant (PLN) (PLN) , AT0000A0LTQ3 RCKGH2A125 KGHM K 125,00 187, , AT0000A0LTV3 RCKGH2A135 KGHM K 135,00 187, , AT0000A0LTR1 RCKGH2A145 KGHM K 145,00 187, , AT0000A0LTW1 RCKGH2A155 KGHM K 155,00 187, , AT0000A0LTT7 RCKGH2G130 KGHM K 130,00 187, , AT0000A0LTP5 RCKGH2G140 KGHM K 140,00 187, , AT0000A0LTS9 RCKGH2G150 KGHM K 150,00 187, , AT0000A0LTU5 RCKGH2G160 KGHM K 160,00 187, , AT0000A0LVD7 RCKGH2M110 KGHM S 110,00 187, , AT0000A0LVC9 RCKGH2S100 KGHM S 100,00 187, , AT0000A0LTZ4 RCOIL2G009 PETROLINV K 9,00 7, , AT0000A0LTY7 RCOIL2G011 PETROLINV K 11,00 7, , AT0000A0LTX9 RCOIL2G013 PETROLINV K 13,00 7, , AT0000A0LTL4 RCPEO2A170 PEKAO K 170,00 157,80 17

80 Zasady Obrotu Giełdowego dla warrantów Warranty są notowane jak akcje ALE: Brak ograniczeń wahań kursów zlecenia PKC PCR PCRO PO KAŻDEJ CENIE PO CENIE RYNKOWEJ NIE SĄ PRZYJMOWANE PO CENIE RYNKOWEJ NA OTWARCIE Pozostałe regulacje znajdują się w Szczegółowych Zasadach Obrotu Giełdowego (SZOG)

81 Jak zarabiać na spadkach warranty PUT Na dzień r.

82 Wyszukiwarka warrantów

83 Wyszukiwarka warrantów

84 Kontakt: Bogdan Kornacki Zespół Finansowych Rynków Terminowych Tel (72 48) lub (73 89)