Światełko dla Armii Krajowej

Transkrypt

1 Światełko dla Armii Krajowej Dzisiaj w 75. rocznicę utworzenia Armii Krajowej w 150 punktach Warszawy zapłonęły znicze pamięci w miejscach związanych z czynem zbrojnym największej konspiracyjnej armii w okupowanej Europie. W ramach akcji Światełko dla Armii Krajowej znicze zapalili harcerze m.in. przy tablicy upamiętniającej Akcję pod Arsenałem. Na Ursynowie znajdują się miejsca pamięci o żołnierzach AK- pomniki, tablice, groby i mural. 14 lutego 1942 roku, rozkazem Wodza Naczelnego Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysława Sikorskiego, utworzono Armię Krajową największą formację Podziemnego Państwa Polskiego. W 1944 roku jej szeregi liczyły ok żołnierzy. Podstawowym celem największej konspiracyjnej armii w okupowanej Europie była walka o odzyskanie niepodległości.armia Krajowa zbroiła się, szkoliła, prowadziła dywersję i wywiad, przygotowując zbrojne powstanie narodowe. Inauguracją akcji Światełko dla Armii Krajowej rozpoczęły się dzisiaj centralne obchody 75. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Obchody, nad którymi patronat objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda,zorganizował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Światowy Związek Żołnierzy AK. To światełko jest wyrazem naszej wdzięczności i pamięci dla pokolenia Armii Krajowej, dla tych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej walcząc z Niemcami, walcząc z Sowietami. To jest hołd dla tych, którzy potem w okresie powojennym cierpieli dlatego, że byli żołnierzami AK, znosili szykany ze strony władz komunistycznych, ale to także hołd dla tych, którzy w ostatnich latach odeszli na wieczną wartę i dla tych, którzy są wśród nas, dla bohaterów naszej wolności, dla tych, którzy etos Armii Krajowej przenieśli we współczesne czasy. Niech światła wdzięczności i pamięci zapalone zostaną

2 na grobach żołnierzy AK i w miejscach upamiętniających ich walkę i męczeństwo. Mamy wobec nich ogromny dług wdzięczności powiedział Jan Józef Kasprzyk. p.o. Szefa UdSKiOR. Podkreślił, że żołnierze Armii Krajowej najpiękniej wypełniali tę ewangeliczną zasadę, że nie ma większej miłości od tej, jeśli ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół. W dzień zakochanych, w dzień miłości, warto pokazać, że oni tę miłość nosili tak mocno w sercach i tu pod Arsenałem, ta miłość aż krzyczy dodał Jan Józef Kasprzyk. Na Ursynowie znajdują się miejsca pamięci o żołnierzach AK i powstańcach warszawskich pomniki, tablice, groby i mural. Symboliczny grób nieznanego żołnierza AK, który zginął 29 lipca 1944 roku w Lesie Kabackim. Na mogile, znajdującej się na przecięciu duktów w pobliżu ul. Nowoursynowskiej, postawiono krzyż i tabliczkę z informacją: Ś. P. POLEGŁ ZA WOLNĄ POLSKĘ NN ŻOŁNIERZ AK 29.VII.1944 R. GRÓB SYMB. PROCHY PRZENIESIONO NA POWĄZKI WOJSKOWE kw. C8, rz. 4, gr. 18. Grób Krystyny Krahelskiej( ) harcerki, łączniczki, żołnierza AK, autorki najpopularniejszej piosenki Hej chłopcy, bagnet na broń (napis na płycie nagrobnej). Plutonowy sanitariusz 7 P. Uł. WP(napis na krzyżu) Pozowała Ludwice Kraskowskiej- Nitsche do statuy syreny na Tamce. Została postrzelona w klatkę piersiową 1 sierpnia 1944 r.udzielając pomocy rannemu żołnierzowi AK podczas natarcia Niemców na Dom Prasy przy Marszałkowskiej 3/5. Zmarła w szpitalu powstańczym 2 sierpnia. Pochowana została w ogródku domu przy Polnej 36. Prochy Krystyny Krahelskiej po wojnie przeniesiono na

3 cmentarz przy kościele św. Katarzyny. Jej imieniem nazwano gimnazjum nr 96 przy ul. Wokalnej i rondo al. KEN/Płaskowickiej. Grób Zbigniewa Filipowicza porucznika AK pseud. Zych, zgrupowanie Baszta. Poległ w Powstaniu Warszawskim 2 sierpnia podczas odwrotu z terenu Wyścigów Konnych do Lasu Kabackiego. Mogiła Zycha, na której widnieje znak Polski Walczącej, znajduje się na cmentarzu parafialnym przy ul. Anyżkowej. Zbigniew Filipowicz odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari i Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Głaz i 11 krzyży na cmentarzu rzymskokatolickim parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła przy ul. Łagiewnickiej (Pyry) i ul. Farbiarskiej.11 krzyży z wykutymi nazwiskami, 61 oznaczonych jako nieznany żołnierz. Głaz upamiętnia bohaterskich żołnierzy ruchu oporu poległych na polach Pyr i w Lesie Kabackim w walce o wolność Ojczyzny w czasie Powstania Warszawskiego oraz rozstrzelanych więźniów Pawiaka w latach Na płycie bocznej głazu wymienione nazwiska żołnierzy pochowanych w poszczególnych mogiłach. Mural Żołnierze Wyklęci Malowidło przedstawia m.in. portret Rotmistrza Pileckiego, patrona ulicy, przy której widnieje mural. Głaz upamiętniający patrona Gimnazjum nr 91, żołnierzy Kompanii AK por. Gryfa, którzy w latach walczyli o niepodległość Polski na południu powiatu warszawskiego ul. Kajakowa 10, przed Gimnazjum nr 91 Pomnik-głaz upamiętniający uczestników pierwszego boju Batalionu Karpaty pułku Armii Krajowej Baszta. Dowództwo planowało przeznaczyć teren Wyścigów na lądowisko służące do przerzutu zaopatrzenia i żołnierzy. Pułk miał za zadanie w natarciu przejąć teren Wyścigów Konnych od niemieckiego pułku kawalerii SS.1 sierpnia 1944 roku w natarciu zginęło 68 powstańców żołnierzy Kompanii K-1, K-2 K-3.Głaz znajduje się

4 na ul. Puławskiej 266, przed głównym wejściem na Tory Wyścigów Konnych ul. Puławska 266. Pomnik Jana Rodowicza Anody - harcerza, żołnierza Szarych Szeregów i AK oraz Delegatury Sił Zbrojnych,uczestnika Powstania Warszawskiego. Przy pomocy kolegów z Batalionu Zośka sporządził listy ewidencji poległych i zaginionych żołnierzy Batalionu. Był też inicjatorem utworzenia Archiwum Baonu Zośka. Zachęcał i nakłaniał kolegów do poszukania i zabezpieczenia materiałów historycznych dotyczących oddziału oraz pisania wspomnień. Po wojnie podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.. Podczas brutalnego śledztwa w siedzibie MBP przy ul. Koszykowej zmarł 7 stycznia 1949 r. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari. Pomnik Jana Rodowicza Anody, odsłonięty 7 marca 2013 r. znajduje się na ulicy jego imienia- pomiędzy jezdniami na wysokości ul. Ciszewskiego.

5 Tablica w Lesie Kabackim- ul. Tukana (Pyry), na przedłużeniu ul. Moczydłowskiej- upamiętniająca rozstrzelanych w czasie okupacji 50 gwardzistów oraz około 100 powstańców i osób cywilnych.po wojnie prowadzono na terenie lasu prace ekshumacyjne. Natrafiono na zwłoki 21 osób straconych w egzekucjach indywidualnych i zwłoki 112 osób rozstrzelanych w zbiorowych egzekucjach w latach Według świadków liczba rozstrzelanych osób, których mogił nie udało się odnaleźć, jest większa. Tablica w Lesie Kabackim w pobliżu ul. Rybałtów, przy leśnym dukcie przy północnym skraju lasu-upamiętniająca kilkuset więźniów politycznych rozstrzelanych przez Niemców w latach Tablica memorialna upamiętniająca więźniów politycznych, w tym żołnierzy Armii Krajowej, pomordowanych w latach na terenie Wyścigów Konnych na Służewcu przęsło muru

6 otaczającego teren Torów Wyścigów Konnych, przy ul. Puławskiej, w pobliżu przystanku autobusowego. W 2001 roku tablicę ufundowali byli żołnierze pułku Baszta, który walczył na terenie Wyścigów 1 sierpnia 1944r. Cześć ich pamięci! fot. główne: Muzeum Powstania Warszawskiego