Poradnik dla przedsiębiorców zainteresowanych ofertą poręczeń ZRFPK

Transkrypt

1 UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Budżetu Państwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata Poradnik dla przedsiębiorców zainteresowanych ofertą poręczeń ZRFPK

2 Spis treści I. Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o. o ZRFPK i jego działalność Dlaczego poręczenie ZRFPK? idea poręczenia i korzyści w stosunku do dostępnych na rynku alternatyw Jak uzyskać poręczenie? Podstawowe zasady dotyczące udzielania poręczeń Warunki jakie należy spełniać, żeby uzyskać poręczenie Funduszu Procedura uzyskania poręczenia Dokumentacja poręczeniowa obowiązująca w ZRFPK Oferta produktów ZRFPK... 9 II. Poręczenia ZRFPK w ramach Inicjatywy JEREMIE Czym jest inicjatywa JEREMIE? Kto może korzystać z poręczeń w ramach JEREMIE? Warunki udzielania poręczeń w ramach JEREMIE Korzyści dla przedsiębiorców korzystających z poręczeń kredytu/ pożyczki w ramach inicjatywy JEREMIE: JEREMIE a pomoc publiczna III. Prowizje i opłaty dotyczące udzielanych poręczeń IV. Kontakty i adresy

3 I. Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o. o. 1. ZRFPK i jego działalność Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych powstał w czerwcu 2002 roku i jest wyspecjalizowaną instytucją, której zadaniem jest: wspieranie przedsiębiorców z sektora MŚP w dostępie do zewnętrznych źródeł finansowania, poprzez udzielanie poręczeń na zaciągnięte przez przedsiębiorstwa kredyty i pożyczki na realizację inwestycji związanych z prowadzeniem i rozwojem działalności gospodarczej. Główna siedziba Funduszu od początku jego działalności mieści się w Szczecinie, a od połowy 2009 roku działa również Punkt Obsługi Klientów ZRFPK w Koszalinie. Kapitał zakładowy Funduszu wynosi 10,1 mln zł, a jego udziałowcami są cztery podmioty: Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego Polska Fundacja Przedsiębiorczości (PFP) Koszalińska Agencja Rozwoju Regionalnego (KARR). Dokładne dane o strukturze udziałowej Funduszu przedstawiono na wykresie poniżej: Wykres 1Struktura udziałów w ZRFPK 49,50% 35,45% 14,85% BGK Samorząd WZ PFP KARR 0,20% Kapitał poręczeniowy, którym dysponuje obecnie Fundusz i który może być wykorzystany jako zabezpieczenie udzielanych poręczeń wynosi 28,2 mln zł. Wysoka wartość kapitału poręczeniowego została osiągnięta dzięki dokapitalizowaniu ZRFPK z Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (15 mln zł), subwencji z Agencji Nieruchomości Rolnych (2 mln zł) oraz dotacji z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (1 mln zł). Dodatkowo Fundusz dysponuje 30 mln zł, które otrzymał w formie reporęczenia ze środków Inicjatywy JEREMIE. Fundusz jest organizacją prowadzącą działalność non profit, a cele jego działalności obejmują: ułatwienie dostępu małych i średnich przedsiębiorstw, działających na terenie województwa zachodniopomorskiego do kredytów i pożyczek, przy pomocy których będą mogły realizować nowe inwestycje wspieranie rozwoju gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy wsparcie MŚP w realizacji projektów współfinansowanych z unijnych programów operacyjnych poprzez ustanowienie zabezpieczenia kredytów bądź pożyczek. Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych przejmując na siebie znaczną część ryzyka związanego z finansowaniem danego projektu inwestycyjnego pomaga 3

4 przedsiębiorcom, posiadającym zdolność kredytową, sprostać wymaganiom związanym z zabezpieczeniem kredytu, stawianym przez banki i inne instytucje finansujące. Fundusz współpracuje obecnie z 12 Instytucjami finansującymi, w tym 7 bankami oraz 5 pozabankowymi instytucjami pożyczkowymi, a w szczególności są to: banki: - PKO BP - PEKAO S.A. - ING Bank Śląski S.A. - Bank Ochrony Środowiska - Gospodarczy Bank Spółdzielczy w Barlinku - Bank Spółdzielczy w Gryficach - Bank Spółdzielczy w Kaliszu Pomorskim instytucje pożyczkowe: - Regionalny Fundusz Pożyczkowy POMERANUS - Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno Gospodarczych - Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa - Szczeciński Fundusz Pożyczkowy Sp. z o. o. - Fundacja Centrum Innowacji i Przedsiębiorczości. Aktywność ZRFPK Od początku swojej działalności Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych udzielił ponad poręczeń kredytów/pożyczek, na łączną kwotę przekraczającą 195 mln zł. ZRFPK jest jednym z najaktywniejszych funduszy poręczeniowych w Polsce. Dotychczas zdecydowana większość (ponad 80%) udzielonych poręczeń kredytowych zabezpieczała kredyty obrotowe. Blisko co piąte poręczenie ZRFPK, umożliwiało przedsiębiorcom zaciągniecie zobowiązań przeznaczonych na działania rozwojowe (poręczenia kredytów inwestycyjnych). Niewątpliwie pozytywnie należy ocenić proporcjonalny rozkład ilościowy wartości udzielonych poręczeń ZRFPK odpowiada zarówno na potrzeby najmniejszych firm, o niewielkich potrzebach kapitałowych (ponad 2/3 poręczeń nie przekracza kwoty 100 tys. zł - poręczenia do kwoty 50 tys. zł mają blisko 40% udział, natomiast udział poręczeń w przedziale tys. zł szacowany jest na ok. 27%), jak i poręcza zobowiązania przedsiębiorstw o ugruntowanej pozycji na rynku (ponad 32% udzielonych zabezpieczeń opiewa na kwoty od 100 do 500 tys. zł). Fundusz posiada doświadczenie w obsłudze podmiotów o zróżnicowanych formach ewidencji finansowo-księgowej. Najliczniejszą grupę wśród odbiorców poręczeń ZRFPK stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą ponad 2/3 (68%) wystawionych poręczeń. Do spółek cywilnych oraz spółek z o.o. skierowano odpowiednio 14,4% oraz 12,5%, czyli łącznie blisko co trzecie udzielone zabezpieczenie. Pozostałymi klientami Funduszu są spółki akcyjne, a także różnego rodzaju fundacje i stowarzyszenia. Odbiorcami usług świadczonych przez ZRFPK są głównie mikro- i małe przedsiębiorstwa stanowią one 98% odbiorców poręczeń (udział średnich firm to odpowiednio 2%). Dywersyfikacja działalności funduszu odnosi się również do obsługiwanych branż. Przedsiębiorcy korzystający z poręczeń ZRFPK najczęściej prowadzą działalność w sektorach usług (ok. 40%) i handlu (ponad 32%), ale także w budownictwie i produkcji (oba sektory o podobnym udziale wśród klientów funduszu, stanowią łącznie nieco ponad 27% odbiorców usług finansowych ZRFPK). 4

5 2. Dlaczego poręczenie ZRFPK? idea poręczenia i korzyści w stosunku do dostępnych na rynku alternatyw Poręczenie to zobowiązanie Poręczyciela (ZRFPK) względem Instytucji Finansującej (np. banku, funduszu pożyczkowego) do wykonania zobowiązania (spłaty zobowiązania za kredyto lub pożyczkobiorcę) w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie wykona zobowiązania. Poręczenie jest chętnie wykorzystywaną formą prawnego zabezpieczenia kredytów lub pożyczek, stosowaną w sytuacjach, gdy majątek własny przedsiębiorcy okazuje się niewystarczający do zabezpieczenia spłaty planowanych do zaciągnięcia zobowiązań finansowych. Poręczenie jest często jedynym sposobem pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania przez przedsiębiorstwa nie dysponujące wymaganymi przez Instytucje finansujące zabezpieczeniami. Poręczenie może być udzielone zarówno przez osoby prawne (taką jest ZRFPK), jak i przez osoby fizyczne oraz może obejmować całość zobowiązania dłużnika bądź jego część (np. spłatę jednej raty kredytu). Ideą poręczenia ZRFPK jest zatem przejęcie przez Fundusz ryzyka niespłacenia przez przedsiębiorcę kredytu, na który poręczenie zostało przyznane. Ma ono na celu ułatwienie dostępu firmom z sektora MSP do zewnętrznych źródeł finansowania i umożliwienie im dalszego rozwoju. Przedmiotem poręczenia mogą być: Kredyty lub pożyczki inwestycyjne, obejmujące np. zakup maszyn, urządzeń i nieruchomości, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych oraz inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Kredyty lub pożyczki obrotowe, przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej Kredyty lub pożyczki dla osób planujących rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej Kredyty lub pożyczki zaciągane w związku z realizacją projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskich (m.in. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) Kredyty lub pożyczki zaciągane w związku z koniecznością wykazania wkładu własnego w inwestycjach współfinansowanych przy pomocy środków unijnych Zalety poręczeń udzielanych przez ZRFPK: poprawa dostępności na korzystnych warunkach do zewnętrznych źródeł finansowania możliwość sfinansowania nowych inwestycji, wprowadzających do działalności firmy innowacje, pozwalających budować przewagę konkurencyjną np. linii technologicznych automatyzujących produkcję, czy też nowoczesnych rozwiązań informatycznych (zintegrowane systemy informatyczne zarządzania, specjalistyczne oprogramowanie projektowe) możliwość szybkiego pozyskania poręczenia (decyzja o udzieleniu poręczenia przez Fundusz podejmowana jest w ciągu 14 dni od dnia wpłynięcia wniosku o udzielenie poręczenia), a w efekcie tego skrócenie czasu pozyskania kredytu lub pożyczki 5

6 łatwa procedura pozyskania poręczenia za pośrednictwem instytucji finansującej, bez konieczności bezpośredniego kontaktowania się przedsiębiorcy z ZRFPK brak obciążenia majątku własnego przedsiębiorcy firma korzysta z zewnętrznych źródeł finansowych np. kredyt, pożyczka, a przedsiębiorca może nadal swobodnie dysponować swoim majątkiem w okresie spłaty kredytu - nie musi obciążać majątku hipoteką, może wykorzystać go w dowolnym celu np. do ustanowienia innych zabezpieczeń lub do pozyskania dodatkowych środków na kolejne inwestycje poprzez sprzedaż części majątku. wzrost konkurencyjności firmy na rynku poprzez realizację nowej inwestycji. 3. Jak uzyskać poręczenie? 3.1 Podstawowe zasady dotyczące udzielania poręczeń Zasady udzielania poręczeń przez Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych: Beneficjenci Poręczenie kredytowe lub pożyczkowe może być udzielone firmom z sektora MSP, które prowadzą działalność, posiadają siedzibę lub realizują inwestycje na terenie województwa zachodniopomorskiego. Rodzaje poręczeń Schemat 1 Rodzaje poręczeń udzielanych przez ZRFPK Poręczenia Inwestycyjne Obrotowe Przejściowe Poręczenia inwestycyjne to poręczenia kredytów i pożyczek zaciąganych, w szczególności na sfinansowanie zakupu maszyn, urządzeń, nieruchomości, technologii, oprogramowania i innych wartości niematerialnych i prawnych (patenty, wzory użytkowe) niezbędnych do rozwoju przedsiębiorstw. Poręczenia obrotowe stanowią zabezpieczenie kredytów zaciąganych z potrzebami finansowania bieżącej działalności firmy. Poręczenia przejściowe udzielane są do czasu ustanowienia innego, docelowego zabezpieczenia kredytu lub pożyczki. Maksymalny poziom poręczenia W zależności od rodzaju zobowiązania finansowego poziom poręczenia może wynosić: 6

7 60% Schemat 2 Maksymalny poziom poręczenia 70% 80% kwoty pożyczki bez odsetek dla pożyczek pozabankowych kwoty kredytu lub pożyczki bez odsetek dla kredytów i pożyczek bankowych kwoty kredytu lub pożyczki bez odsetek w przypadku współporęczenia z innym funduszem poręczeniowym Minimalna i maksymalna wartość poręczenia - minimalna wartość poręczenia: ,00 zł - maksymalna wartość poręczenia: ,00 zł. Okres poręczenia Poręczenie ZRFPK może być udzielane na okres maksymalnie 8 lat (96 miesięcy). W szczególnych przypadkach, okres ten może zostać wydłużony o czas realizacji innych zabezpieczeń. Zobowiązanie funduszu z tytułu udzielonego poręczenia wygasa: - po upływie terminu, na jaki zostało przyznane, - w przypadku spłaty kredytu będącego przedmiotem poręczenia, - gdy fundusz zapłaci zobowiązanie, z którego nie wywiązał się przedsiębiorca (spłaci za niego kredyt) wówczas przedsiębiorca wzywany jest do pokrycia kosztów realizacji poręczenia. 3.2 Warunki jakie należy spełniać, żeby uzyskać poręczenie Funduszu Poręczenie kredytu bądź pożyczki przez ZRFPK może być udzielone przedsiębiorcy z sektora MSP, który spełnia następujące warunki: nie posiada zaległości z tytułu należności publicznoprawnych tzn. nie zalega z opłacaniem składek do ZUS i podatków do Urzędu Skarbowego nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej tzn. nie jest objęty procesem restrukturyzacji, przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej oraz nie znajduje się w stanie likwidacji, upadłości, nie odnotowuje regularnych strat itp. w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną nie został prawomocnie skazany za przestępstwo składania fałszywych zeznań, przekupstwa, przestępstwo skarbowe albo inne związane z wykonywaniem działalności gospodarczej lub popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych w przypadku przedsiębiorcy niebędącego osobą fizyczną (osoby prawne np. spółki) należy wykazać, że żadna z osób zarządzających przedsiębiorstwem nie została prawomocnie skazana za przestępstwa wymienione powyżej posiada zdolność kredytową 7

8 Dodatkowo, poręczenie może być udzielone tylko i wyłącznie w przypadku kredytów/pożyczek związanych bezpośrednio z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Zabezpieczenie poręczenia: Przed uzyskaniem poręczenia kredytu lub pożyczki przedsiębiorca musi wykazać zabezpieczenia poręczenia standardowym i najczęściej stosowanym zabezpieczeniem jest weksel własny in blanco przedsiębiorcy. Weksel ten musi zawierać klauzulę bez protestu oraz być zaopatrzony w deklarację wekslową. Dodatkowo w przypadku przedsięwzięć charakteryzujących się wysokim stopniem ryzyka Fundusz może wymagać od przedsiębiorcy dodatkowych zabezpieczeń między innymi w postaci: pełnomocnictwa do rachunków bankowych dokument upoważniający Pełnomocnika (osobę lub podmiot np. ZRFPK) do dostępu do rachunków bankowych przedsiębiorcy. poręczenia cywilnego przez osoby trzecie forma poręczenia, w której poręczyciel (osoba fizyczna np. ktoś z rodziny lub przyjaciół przedsiębiorcy) zobowiązuje się względem wierzyciela (Funduszu) wykonać zobowiązanie (spłacić wartość poręczenia) w chwili nie wykonania zobowiązania przez dłużnika (przedsiębiorcę). cesji ubezpieczenia przeniesienie praw wynikających z umowy ubezpieczenia, zawartej przez przedsiębiorcę, na Fundusz. W sytuacji gdyby przedsiębiorca zmarł, odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia otrzyma ZRFPK. innych zabezpieczeń majątkowych np. przewłaszczenia własności dóbr klienta, cesji umowy sprzedaży 3.3 Procedura uzyskania poręczenia Schemat 3 Procedura uzyskania poręczenia ZRFPK Złożenie przez przedsiębiorcę wniosków o udzielenie poręczenia oraz udzielenie kredytu/pożyczki w Instytucji Finansującej (IF) np. banku, funduszu pożyczkowym. Decyzja o udzieleniu kredytu przez IF oraz przekazanie przez doradcę bankowego wniosku o poręczenie wraz z załącznikami do ZRFPK. Ocena zdolności kredytowej firmy przez ZRFPK. Przy ocenie pozytywnej zawarcie umowy o udzielenie poręczenia między Funduszem a przedsiębiorcą. Zawarcie umowy poręczenia kredytu/pożyczki pomiędzy Funduszem a Instytucją Finansującą. Uruchomienie kredytu/pożyczki na rzecz Wnioskodawcy. 8

9 Ocena zdolności kredytowej firmy oraz podjęcie decyzji o udzieleniu poręczenia przez ZRFPK: Decyzję o udzieleniu bądź nie, poręczenia kredytu lub pożyczki Wnioskodawcy podejmuje Zarząd Funduszu po uzyskaniu opinii Zespołu Opiniującego Funduszu lub opinii Komisji Kwalifikacyjnej (powoływanej gdy wielkość poręczenia przekracza wartość ,00 zł). 3.4 Dokumentacja poręczeniowa obowiązująca w ZRFPK Na dokumentację poręczeniową składają się: wniosek o udzielenie poręczenia załączniki do wniosku o udzielenie poręczenia: - oświadczenie w sprawie udostępnienia danych - oświadczenie o braku negatywnych przesłanek do uzyskania poręczenia - oświadczenie o niekaralności - oświadczenie o stanie zatrudnienia - oświadczenie o należnościach i zobowiązaniach - formularz dotyczący podmiotów związanych - oświadczenie o ochronie danych osobowych - dodatkowe oświadczenie Wnioskodawcy w przypadku wniosków o udzielenie poręczenia ze środków Inicjatywy JEREMIE załączniki dotyczące pomocy de minimis: - formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis - oświadczenie o pomocy de minimis pozostałe załączniki przekazywane przez doradcę bankowego do Funduszu wraz z wnioskiem o udzielenie poręczenia, potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów: - wniosku o udzielenie kredytu lub pożyczki wraz z wymaganymi załącznikami - analizy wniosku o kredyt lub pożyczkę - pozytywnej decyzji Instytucji Finansującej, w szczególności umowy kredytu lub pożyczki warunkującej uruchomienie środków finansowych od uzyskania poręczenia Funduszu - dokumentów dotyczących prawnego zabezpieczenia spłaty kredytu lub pożyczki. Wniosek o udzielenie poręczenia kredytu lub pożyczki oraz wszystkie niezbędne załączniki do wniosku są dostępne na stronie internetowej Funduszu pod adresem: 4. Oferta produktów ZRFPK Oferta Zachodniopomorskiego Regionalnego Funduszu Poręczeń Kredytowych obejmuje: poręczenia standardowe, w przypadku których zabezpieczeniem kredytów/pożyczek jest kapitał poręczeniowy Funduszu. mikroporęczenia skierowane są do firm, działających na terenie województwa zachodniopomorskiego, których okres prowadzenia działalności jest dłuższy niż 24 miesiące, a stan zatrudnienia w przedsiębiorstwie nie przekracza 20 osób. poręczenia w ramach Inicjatywy JEREMIE zabezpieczeniem będą środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Porównując wymienione oferty można zauważyć pewne podobieństwa, jak i różnice. Podobieństwa to: wszystkie typy poręczeń skierowane są do przedsiębiorców z sektora MŚP i mają za zadanie ułatwić im pozyskanie zewnętrznych środków finansowych 9

10 podstawowym zabezpieczeniem we wszystkich typach poręczeń udzielanych przez ZRFPK jest weksel własny in blanco przedsiębiorcy Różnice pomiędzy poręczeniem standardowym, a poręczeniem w ramach JEREMIE pokazuje tabela nr 1. Tabela 1 Różnice pomiędzy poręczeniem standardowym, a poręczeniem w ramach JEREMIE Kryterium Poręczenia różnicujące Standardowe Mikroporęczenie JEREMIE Typ poręczenia Maksymalny poziom poręczenia Minimalna wartość poręczenia Maksymalna wartość poręczenia Inwestycyjne/Obrotowe/ Przejściowe Obrotowe Inwestycyjne/ Obrotowe 60%/ 70%/ 80% 60% 70%/ 80% ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł Okres poręczenia Do 96 miesięcy Do 12 miesięcy Do 66 miesięcy Źródło kapitału poręczeniowego Kapitał poręczeniowy ZRFPK Kapitał poręczeniowy ZRFPK Środki Inicjatywy JEREMIE Poręczenia w ramach Inicjatywy JEREMIE są nowym i wyróżniającym się produktem w ofercie Zachodniopomorskiego Regionalnego Funduszu Poręczeń Kredytowych. Stwarzają nowe możliwości dla przedsiębiorców ubiegających się o dofinansowanie inwestycji zewnętrznymi źródłami finansowymi środki, z których udzielane są poręczenia pochodzą z budżetu unijnego oraz z budżetu ZRFPK. Poręczenia JEREMIE są też tańsze niż do tej pory oferowane poręczenia standardowe i mikroporęczenia - opłaty w ramach JEREMIE są niższe od standardowych nawet o 70% (opłata za udzielenie poręczenia standardowego na 5 lat kosztuje 4,5%, a przy JEREMIE tylko 1,5%), przez co zapewniają łatwy dostęp do kapitału zewnętrznego na warunkach korzystniejszych niż rynkowe. W porównaniu do mikroporęczeń przewagą JEREMIE jest wyższy poziom oraz zdecydowanie wyższa wartość udzielanego poręczenia. Poręczenia w ramach JEREMIE są też udzielane na okres dłuższy niż mikroporęczenia oraz kierowane są do wszystkich przedsiębiorców z sektora MŚP, a nie tylko do firm, zatrudniających do 20 osób, jak mikroporęczenia. W porównaniu do poręczeń standardowych, poręczenia JEREMIE wyróżniają się zdecydowanie niższym kosztem pozyskania zabezpieczenia, wyższą kwotą poręczenia oraz większą elastycznością w przekazywaniu środków finansowych dla poszczególnych sektorów i grup Beneficjentów. Preferowane w JEREMIE są firmy młode, do 2 lat, którym przyznaje się np. dłuższy okres płatności za udzielenie poręczenia, ale nie jest wykluczone korzystanie z tego instrumentu także przez firmy w fazie dojrzałej, obecne na rynku od wielu lat. II. Poręczenia ZRFPK w ramach Inicjatywy JEREMIE 1. Czym jest inicjatywa JEREMIE? JEREMIE umożliwia udzielanie przez Fundusz preferencyjnych poręczeń kredytów/ pożyczek mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom, także takim które w obecnych warunkach rynkowych mogłyby mieć trudności we współpracy z instytucjami finansowymi (np. podmioty nowe lub o bardzo krótkim okresie funkcjonowania na rynku). Środki 10

11 europejskie stanowią zabezpieczenie poręczenia udzielanego przez Fundusz, co pozwala na zaoferowanie bardzo korzystnych warunków cenowych i proceduralnych poręczenia. JEREMIE jest inicjatywą pozadotacyjnego wsparcia sektora MSP powstałą za sprawą Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. JEREMIE działa w oparciu o mechanizm odnawialny, pozwalający na wielokrotne i efektywne wykorzystanie środków zgromadzonych w funduszu. Misja JEREMIE Wypełnianie istniejącej luki w kreowaniu aktywności gospodarczej poprzez dostarczanie kapitału na inwestycje mikro i małym przedsiębiorstwom, które: nie mają dostępu do bankowych linii kredytowych, rozpoczynają działalność, nie posiadają historii kredytowej ani zabezpieczeń o wystarczającej wartości. Celem JEREMIE jest zwiększenie dostępu przedsiębiorstw z sektora MSP do instrumentów finansowych, a tym samym przełamywanie największej bariery utrudniającej ich dynamiczny rozwój. Inicjatywa JEREMIE jest obecnie realizowana w 20 regionach Europy (m.in. w Andaluzji, Katalonii, Auvergne, Lombardii itp.). Województwo zachodniopomorskie jest jednym z 5 polskich województw, wdrażających inicjatywę przy wsparciu środków z Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata (RPO WZ). W województwie zachodniopomorskim całkowita wartość środków przeznaczonych w ramach JEREMIE wynosi 280 mln zł, z czego na poręczenia kredytowe przeznaczono 40%, tj. 112 mln zł. Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych, do którego dyspozycji przekazano 30 mln zł, jest natomiast tzw. pośrednikiem finansowym, odpowiedzialnym za bezpośrednie udzielanie poręczeń kredytów i pożyczek przedsiębiorcom. Schemat 4 Instytucje biorące udział w dysponowaniu środków w ramach JEREMIE w województwie zachodniopomorskim Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Zachodniopomorskiego (RPO WZ) oraz środkami przekazanymi w ramach JEREMIE na poręczenia kredytów i pożyczek dla przedsiębiorców jest Zarząd Województwa 11

12 Zachodniopomorskiego. Funkcje menadżera funduszu pełni Bank Gospodarstwa Krajowego. Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych odpowiedzialny za bezpośrednie przyznawanie poręczeń pełni natomiast rolę tzw. pośrednika finansowego. 2. Kto może korzystać z poręczeń w ramach JEREMIE? Inicjatywa JEREMIE skierowana jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, posiadających siedzibę lub prowadzących działalność na terenie województwa zachodniopomorskiego, w tym między innymi: rozpoczynających działalność (startup-ów) i znajdujących się w początkowej fazie funkcjonowania, nieposiadających historii kredytowej, nieposiadających zabezpieczeń o wystarczającej wartości, powstających w gminach o niskiej aktywności gospodarczej lub na terenach wiejskich, zorientowanych na innowacje, zarówno w ujęciu procesów technologicznych (zarówno produkcyjnych jak i w sferach towarzyszących magazynowanie, handel, finanse), ale także oferowanych produktów, realizujących przedsięwzięcia inwestycyjne. Podmiot wnioskujący o poręczenie kredytu w ramach inicjatywy JEREMIE musi dodatkowo spełniać poniższe warunki: nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej nie ciąży na nim obowiązek zwrotu wcześniej przyznanej pomocy publicznej 3. Warunki udzielania poręczeń w ramach JEREMIE Poręczenie ze środków JEREMIE może zostać udzielone w ramach zabezpieczenia kredytu/pożyczki przeznaczonych na: finansowanie inwestycji polegających np. na: zakupie maszyn, oprogramowania, budowie lub modernizacji zakładu, tworzenie nowych miejsc pracy, będących rezultatem np. rozszerzenia zakresu działalności firmy w wyniku zakupu nowego sprzętu, wdrożenie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, np. nowej linii produkcyjnej, informatycznego systemu zarządzania przedsiębiorstwem itp., inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju MSP, np. wejście firmy na nowy rynek poprzez utworzenie centrum dystrybucyjnego. Poręczenie nie może natomiast obejmować kredytu: na zakup pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego przez przedsiębiorstwo z sektora transportowego, udzielonego dla przedsiębiorstw z sektora produkcji rolnej, rybołówstwa, akwakultury, wydobycia węgla, eksportowego, przeznaczonego wyłącznie na pokrycie kosztów bieżącej działalności gospodarczej lub na cele konsumpcyjne. Zabezpieczenie poręczenia Standardowym zabezpieczeniem poręczenia jest weksel in blanco. 12

13 Schemat 5 Warunki poręczenia w ramach JEREMIE Maksymalny poziom poręczenia Maksymalna wartość poręczenia Maksymalny okres poręczenia 70% wartości kredytu bez uwzględniania odsetek i innych prowizji bankowych zł 5,5 roku (66 miesięcy) 80% wartości kredytu bez uwzględniania odsetek i innych prowizji bankowych w przypadku współporęczenia z innym funduszem Banki współpracujące z ZRFPK w ramach inicjatywy JEREMIE Poręczenie z ZRFPK w ramach inicjatywy JEREMIE można otrzymać w przypadku ubiegania się o kredyt w wiodących polskich instytucjach finansowych, takich jak: PKO BP, PEKAO S.A., Bank Ochrony Środowiska, ale również w lokalnych bankach spółdzielczych. Do Państwa dyspozycji są oddziały na terenie całego województwa zachodniopomorskiego. Szczegółowy wykaz instytucji współpracujących z ZRFPK oraz adres najbliższego oddziału banku współpracującego z Funduszem znajdą Państwo się na stronie internetowej 4. Korzyści dla przedsiębiorców korzystających z poręczeń kredytu/ pożyczki w ramach inicjatywy JEREMIE: możliwość uzyskania korzystniejszych warunków poręczenia kredytu/pożyczki przez firmy z sektora MSP (dodatkowe, tanie zabezpieczenie w postaci poręczenia udzielonego przez Fundusz, pozwala na obniżenie przez bank poziomu prowizji, oprocentowania oraz pozostałych kosztów kredytu/pożyczki) ułatwiony dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania (kredyt, pożyczka), przede wszystkim dla przedsiębiorców: - we wczesnej fazie rozwoju (start upy i firmy funkcjonujące na rynku krócej niż 2 lata), jak i dla firm dojrzałych działających na rynku od wieli lat - nie posiadających historii kredytowej, - przedsiębiorstw dojrzałych, nie dysponujących jednak odpowiednim zabezpieczeniem majątkowym realizacji inwestycji lub unikających obciążania majątku firmowego lub prywatnego np. hipoteką. możliwość sfinansowania nowych inwestycji oraz wdrażania nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, uzyskanie oszczędności wynikających ze stosunkowo niskiego kosztu pozyskania poręczenia prowizja za udzielenie poręczenia w ramach JEREMIE wynosi średnio 0,3% wartości poręczenia w skali roku (1,5% za 5 lat), natomiast w przypadku poręczeń 13

14 standardowych od 1,5% w skali roku różnica kosztów jest zatem co najmniej 5- krotna. swobodne dysponowanie przedsiębiorcy majątkiem własnym, który nie został wykorzystany jako zabezpieczenie kredytu/ pożyczki i możliwość jego przeznaczenia na realizację kolejnych inwestycji, krótki czas uzyskania poręczenia wniosek o udzielenie poręczenia weryfikowany jest przez Fundusz maksymalnie w ciągu 14 dni, a czas jego rozpatrywania uzależniony jest od kompletności dokumentacji kredytowej jeżeli bank przekaże kompletną dokumentację proces oceny wniosku o udzielenie poręczenia trwa znacznie krócej, przyjazna i prosta procedura pozyskania zabezpieczenia pod kredyt/pożyczkę Wnioskodawca musi jedynie złożyć wniosek o udzielenie poręczenia w Instytucji Finansującej np. banku, brak konieczności osobistego uczestniczenia w całej procedurze pozyskania poręczenia - Fundusz kontaktuje się bezpośrednio z Instytucją Finansującą. 5. JEREMIE a pomoc publiczna Poręczenia kredytu lub pożyczki udzielane w ramach Inicjatywy JEREMIE mogą być udzielane zarówno jako pomoc publiczna (na zasadach pomocy de minimis), jak i w oparciu o warunki rynkowe. Pomoc de minimis jest szczególną formą wsparcia przedsiębiorców, która może być udzielana przez Państwo, gdyż ze względu na małą wartość nie powoduje zaburzenia warunków konkurencji w skali unijnej. Maksymalna wielkość pomocy de minimis Łączna wielkość pomocy de minimis przyznanej dowolnemu podmiotowi gospodarczemu nie może przekroczyć EUR w dowolnie ustalonym okresie trzech lat budżetowych. Dodatkowo, całkowita wartość pomocy de minimis przyznanej jednemu podmiotowi gospodarczemu działającemu w sektorze transportu drogowego przez dowolny okres trzech lat budżetowych nie może przekroczyć EUR. Stosowany w pomocy de minimis okres trzech lat należy traktować w sposób ciągły tzn. dla każdego przypadku pomocy de minimis należy ustalić łączna kwotę pomocy de minimis przyznaną w ciągu danego roku budżetowego oraz dwóch poprzedzających go lat budżetowych. W przypadku przyznania pomocy de minimis w formie poręczenia kredytu lub pożyczki, wartość poręczenia nie może przekroczyć kwoty EUR, a w przypadku podmiotów działających w sektorze transportu drogowego EUR. Pomoc de minimis w formie poręczenia funduszu poręczeniowego W przypadku poręczeń kredytowych/pożyczkowych za wielkość pomocy de minimis uznaje się 13% wartości początkowej poręczenia np. w przypadku poręczenia o wartości zł, pomoc de minimis przyznana przedsiębiorcy wynosi zł. Kwota ta stanowi tzw. ekwiwalent dotacji brutto (kwotę pomocy, którą otrzymałby przedsiębiorca, gdyby zamiast preferencyjnych warunków poręczenia, uzyskał bezpośrednią dotację) i nie jest wypłacana przedsiębiorcy w formie gotówkowej służy do określenia, czy dany podmiot nie otrzymał w okresie 3 lat wsparcia przekraczającego obowiązujący dla pomocy de minimis limit EUR. Warunki uzyskania pomocy de minimis w formie poręczenia Pomoc de minimis w formie poręczenia kredytu lub pożyczki może być udzielona jeżeli: wartość poręczenia nie przekracza 70% wielkości kredytu/pożyczki (80% w przypadku współporęczenia z innym funduszem poręczeniowym), wnioskodawca nie znajduje się w trudnej sytuacji 14

15 poręczenie nie obejmuje kredytu na zakup pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego przez przedsiębiorstwo prowadzące działalność w tym sektorze poręczenie nie dotyczy kredytu udzielanego dla sektora produkcji rolnej, rybołówstwa, akwakultury oraz wydobycia węgla poręczenie nie obejmuje kredytu eksportowego. Przedsiębiorca chcąc uzyskać poręczenie w ramach pomocy de minimis zobowiązany jest do złożenia wraz z wnioskiem o udzielenia poręczenia (oraz niezbędnymi załącznikami) zaświadczenia o wysokości pomocy de minimis otrzymanej w bieżącym roku budżetowym oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat budżetowych lub oświadczenia, że w powyższym okresie takiej pomocy nie otrzymał. III. Prowizje i opłaty dotyczące udzielanych poręczeń Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o. o. z tytułu udzielonego poręczenia pobiera opłaty, które naliczane są indywidualnie, a których wysokość zależy od: okresu obowiązywania poręczenia, rodzaju kredytu lub pożyczki stopnia ryzyka niespłacenia zaciągniętego zobowiązania. Poręczenie ZRFPK udzielane jest na określonych w umowie poręczania warunkach oraz na określony czas. Warunki poręczenia mogą jednak ulec zmianie w trakcie okresu jego trwania Fundusz elastycznie reaguje na potrzeby klienta, związane np. z podwyższeniem kwoty kredytu, czy też wydłużeniem okresu jego spłaty. Nadrzędnym celem Funduszu jest sukces rynkowy przedsięwzięć dla których udzielono poręczenia, tym samym w ramach obowiązujących procedur Fundusz jest gotów do takich zmian w warunkach umowy, które zapewnią powodzenie inwestycji. W przypadku konieczności zmiany zapisów umowy stosuje się poniższe zasady naliczania prowizji i opłat: przy podwyższeniu kwoty poręczenia w okresie obowiązywania poręczenia, opłatę pobiera się od kwoty podwyższenia według stawki ustalonej przy udzieleniu poręczenia za nowy okres ważności poręczenia pobiera się opłatę jak od nowego poręczenia w przypadku kredytu odnawialnego opłata naliczana jest od kwoty poręczenia limitu kredytu w sytuacji przedterminowej spłaty kredytu lub pożyczki opłaty pobrane z góry nie podlegają zwrotowi Gdy okres poręczenia jest krótszy niż 1 rok opłata naliczana jest wg odpowiedniej stawki w wysokości ¼ za każdy rozpoczęty 3 miesięczny okres poręczenia. W przypadku poręczenia udzielanego przedsiębiorcy wraz z innym funduszem lub funduszami stawka wynosi 0,75 odpowiedniej stawki opłaty prowizyjnej. W zależności od tego, czy przedsiębiorca korzysta z poręczenia standardowego, czy z poręczenia w ramach JEREMIE wysokość opłat jest różna, a różnice w opłatach dotyczą między innymi: wysokości opłaty prowizyjnej w przypadku poręczeń z JEREMIE średnia opłata prowizyjna wynosi 0,3% wartości poręczenia w skali roku, a w przypadku poręczeń standardowych wynosi ona 1,5% w skali roku 15

16 momentu zapłaty opłaty prowizyjnej w przypadku poręczeń ze środków JEREMIE opłata prowizyjna płacona jest jednorazowo za cały okres poręczenia, a w przypadku poręczeń standardowych można płacić ją w okresach rocznych Zarówno w przypadku poręczeń ze środków JEREMIE, jak i poręczeń standardowych opłata minimalna pobierana przez Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych wynosi 200 zł. IV. Kontakty i adresy Zachodniopomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. ul. Świętego Ducha 5A, Szczecin Tel. (91) Fax. (91) biuro@zrfpk.pl WWW: Biuro ds. projektu JEREMIE Infolinia JEREMIE: (91) , jeremie@zrfpk.pl Kontakt do doradców: (91) (91) Punkt Obsługi Klienta w Koszalinie ul. Młyńska 20 (w budynku banku PKO BP SA Oddział 1) Koszalin Tel./fax (94) koszalin@zrfpk.pl 16