PRAWO FINANSOWE arszawa 2011

Transkrypt

1 PRAWO FINANSOWE Przemysław Antas, Dariusz Biel Jakub Ciborowski, Katarzyna Daniec Anna Daszczyńska, Barbara Dróżdż Maciej Folta, Anna Kasprzycka Marta Larwa, Magdalena Małecka Marcin Opoka, Gabriela Pagacz Ewelina Pęcak, Krzysztof Rokoszak Anna Rudek, Piotr Strzelecki Emilia Sroka Warszawa

2 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Wstęp Rozdział 1 Część ogólna prawa podatkowego (Anna Kasprzycka, Ewelina Pęcak) Podatek Definicja.podatku.(Anna Kasprzycka) Cechy.podatku.(Anna Kasprzycka) Konstrukcja.wewnętrzna.podatku.(Ewelina Pęcak) Podmiot.podatku.(Ewelina Pęcak) Przedmiot.podatku.(Ewelina Pęcak) Podstawa.opodatkowania.(Ewelina Pęcak) Stawka.podatkowa.(Ewelina Pęcak) Ulgi,.zwolnienia,.wyłączenia.(Anna Kasprzycka) Tryby,.terminy.płatności.(Anna Kasprzycka) Organy.podatkowe.(Anna Kasprzycka) Obowiązek.podatkowy.(Ewelina Pęcak) Zobowiązania.podatkowe.(Ewelina Pęcak) Wymiar.zobowiązania.(Ewelina Pęcak) Wykonanie.zobowiązań.podatkowych.(Anna Kasprzycka) Terminy.płatności Przedłużenie.terminu.płatności Zaległość.podatkowa Ulgi.w.spłacie.zobowiązań Sposoby.wygasania.zobowiązań.podatkowych.(Anna Kasprzycka) Wstęp Zapłata Pobranie.podatku.przez.płatnika.lub.inkasenta Potrącenie Zaliczenie.nadpłaty.lub.zwrotu.podatku Zaniechanie.poboru.podatku Przeniesienie.własności.rzeczy.lub.praw.majątkowych

3 Przejęcie.własności.nieruchomości.lub.prawa.majątkowego. w.postępowaniu.egzekucyjnym Umorzenie.zaległości.podatkowej Przedawnienie.(Anna Kasprzycka) Przedawnienie.zobowiązania.podatkowego.a.przedawnienie. prawa.do.ustalenia.zobowiązania.podatkowego Terminy.przedawnienia Odpowiedzialność.za.zobowiązania.podatkowe.(Ewelina Pęcak) Odpowiedzialność.podatnika,.płatnika.i.inkasenta.(art o.p.) Odpowiedzialność.solidarna.(rozdz..13,.art o.p.) Odpowiedzialność.osób.trzecich.(art o.p.) Korekta.deklaracji.(art c.i.174.o.p.).(Ewelina Pęcak) Strata.(Ewelina Pęcak) Nadpłata.(Anna Kasprzycka) Pojęcie.nadpłaty Moment.powstania.nadpłaty Zasady.postępowania.z.nadpłatami Oprocentowanie.nadpłaty Zwrot.nadpłaty Rozdział 2 Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) (Katarzyna Daniec, Piotr Strzelecki) Podmiot,.przedmiot.i.podstawa.opodatkowania.(Piotr Strzelecki) Podmiot.i.przedmiot.opodatkowania Źródła.przychodów Koszty.uzyskania.przychodów Podstawa.opodatkowania Szczególna.forma.opodatkowania Opodatkowanie.małżonków.i.osób.samotnie.wychowujących.dzieci Wspólne.opodatkowanie.małżonków.(Piotr Strzelecki) Nowelizacja.opodatkowania.małżonków.(Katarzyna Daniec) Opodatkowanie.osób.samotnie.wychowujących.dzieci.(Piotr Strzelecki) Zwolnienia.przedmiotowe.(Katarzyna Daniec) Obliczanie.i.zapłata.podatku.(Katarzyna Daniec) Obliczanie.podatku Ulgi Pobór.podatku Opodatkowanie.dochodu.ze.sprzedaży.nieruchomości.(Katarzyna Daniec) Inne.formy.opodatkowania.(Katarzyna Daniec) Podatek.liniowy Ryczałt.od.przychodów.ewidencjonowanych Karta.podatkowa Porównanie.skali.podatkowej.z.alternatywnymi.metodami. opodatkowania

4 Rozdział 3 Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) (Jakub Ciborowski, Barbara Dróżdż, Marta Larwa, Emilia Sroka) Podmiot.i.przedmiot.opodatkowania.(Emilia Sroka) Podatnicy Zwolnienia.podmiotowe Obowiązek.podatkowy Rok.podatkowy Przedmiot.opodatkowania Dochód.(przychód).z.udziału.w.zyskach.osób.prawnych Przychody.niepodlegające.opodatkowaniu.podatkiem.CIT Ewidencja.rachunkowa Szczególna.dokumentacja.podatkowa Opodatkowanie.dochodów.w.drodze.oszacowania Przychód.(Barbara Dróżdż) Definicja.przychodu Główne.kategorie.przychodów Moment.uzyskania.przychodu Wartości.niezaliczane.do.przychodów Zwolnienia.przedmiotowe.(Barbara Dróżdż) Kategorie.zwolnień Zwolnienia.bezwarunkowe Zwolnienia.warunkowe Sposób.płatności.(Barbara Dróżdż) Sposób.obliczenia,.pobrania.i.zapłaty.podatku Samoobliczenie..zaliczki.miesięczne.(art..25.ust..1a.ustawy.o.CIT) Zaliczki.kwartalne.(art..25.ust..1b.oraz.1c.ustawy.o.CIT) Zaliczki.odprowadzane.w.szczególnym.terminie.. (art..25.ust..2a.ustawy.o.cit) Zaliczki.w.formie.uproszczonej.(art..25.ust ustawy.o.CIT) Jednorazowa.wpłata.podatku.(art..25.ust..4.ustawy.o.CIT) Roczne.zeznanie.podatkowe.(art..27.ustawy.o.CIT) Zryczałtowany.podatek.dochodowy.(Barbara Dróżdż) Płatnicy..obowiązek.pobrania.podatku Płatnicy..brak.obowiązku.pobrania.podatku Roczne.deklaracje.(art..26a.ustawy.o.CIT) Koszty.uzyskania.przychodu..definicja.(Marta Larwa) Ogólna.charakterystyka.wybranych.kosztów.(Marta Larwa) Wstęp Straty Sankcje.i.kary Kary.umowne.i.odszkodowania Podatki Wierzytelności Odsetki

5 Reprezentacja Odpisy.amortyzacyjne Inne.wydatki Amortyzacja.środków.trwałych.oraz.wartości.niematerialnych.i.prawnych. (Jakub Ciborowski) Wstęp Składniki.majątku.podlegające.amortyzacji Składniki.majątku.niepodlegające.amortyzacji Ewidencja.środków.trwałych.i.wartości.niematerialnych.i.prawnych Zasady.odpisów.amortyzacyjnych Metody.amortyzacji Podstawa.opodatkowania.i.stawki.podatku.(Jakub Ciborowski) Rozdział 4 Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) (Maciej Folta) Przedmiot.opodatkowania Czynności.opodatkowane Niektóre.czynności.zwolnione.od.PCC PCC.a.podatek.VAT Obowiązek.podatkowy Podatnik Płatnik Moment.powstania.obowiązku.podatkowego Podstawa.opodatkowania Właściwy.organ.podatkowy Zwolnienia.od.podatku Zwolnienia.podmiotowe Zwolnienia.przedmiotowe Pobór.podatku Zwrot.podatku Rozdział 5 Podatek od towarów i usług (VAT) (Przemysław Antas) Zasady.systemu.VAT Podmiot.podatku Podatnicy.podatku.VAT Organy.podatkowe Podmioty.pomocnicze Przedmiot.podatku.i.obowiązek.podatkowy Czynności.opodatkowane Moment.powstania.obowiązku.podatkowego Odpłatna.dostawa.towarów.na.terytorium.kraju Odpłatne.świadczenie.usług.na.terytorium.kraju Eksport.towarów Import.towarów

6 Wewnątrzwspólnotowe.nabycie.towarów.(WNT) Wewnątrzwspólnotowa.dostawa.towarów.(WDT) Likwidacja.działalności.gospodarczej.przez.osobę.fizyczną. lub.rozwiązanie.spółki.osobowej Podstawa.opodatkowania.i.zapłata.podatku Ustalenie.podstawy.opodatkowania Odliczenie.podatku.naliczonego Stawki.podatku Zwolnienia.i.wyłączenia Zwolnienia.przedmiotowe Zwolnienia.przedmiotowo-podmiotowe Zwolnienia.podmiotowe Dokumentacja.podatkowa Faktury Ewidencje Deklaracje Rozdział 6 Podatek akcyzowy (akcyza) (Marcin Opoka) Informacje.podstawowe Podatnicy Przedmiot.opodatkowania Obowiązek.podatkowy..zasada.(art..10.ust..1.u.p.a.) Podstawa.opodatkowania Stawki.podatku Skład.podatkowy Procedura.zawieszenia.poboru.akcyzy Znaki.akcyzy Rozdział 7 Podatki i opłaty lokalne (Krzysztof Rokoszak) Uwagi.ogólne Podatek.od.nieruchomości Przedmiot.opodatkowania Podmiot.podatku.(podatnik) Moment.powstania./.wygaśnięcia.obowiązku.podatkowego Podstawa.opodatkowania Stawki.podatku Terminy.i.sposoby.płatności.podatku Zwolnienia Najczęstsze.problemy.interpretacyjne Podatek.od.środków.transportowych Opłaty.lokalne Opłata.targowa Opłata.miejscowa

7 Opłata.uzdrowiskowa Opłata.od.posiadania.psów Uwaga.końcowa Rozdział 8 Podatek rolny (Krzysztof Rokoszak) Uwagi.ogólne Przedmiot.opodatkowania Podmiot.podatku Obowiązek.podatkowy Czynności.związane.z.podatkiem.rolnym Podstawa.opodatkowania.podatkiem.rolnym Pojęcie.gospodarstwa.rolnego Podstawa.opodatkowania Hektary.przeliczeniowe Stawki.podatku.rolnego Obowiązek.podatkowy,.terminy.i.sposoby.płatności.podatku.rolnego Organ.podatkowy Ulgi.i.zwolnienia Zwolnienia.przedmiotowe Zwolnienia.podmiotowe Ulgi Ulga.inwestycyjna Ulga.dla.gospodarstw.żołnierzy Ulga.dla.gruntów.położonych.na.terenach.górskich Ulga.w.razie.klęski.żywiołowej Kumulacja.ulg Rozdział 9 Podatek leśny (Krzysztof Rokoszak) Uwagi.ogólne Przedmiot.opodatkowania Podatnik Obowiązek.podatkowy Czynności.związane.z.podatkiem.leśnym Podstawa.opodatkowania.i.stawki.podatku Terminy.i.sposoby.płatności.podatku.leśnego Ulgi.i.zwolnienia Rozdział 10 Podatek od gier (Krzysztof Rokoszak) Uwagi.ogólne Pojęcia.stosowane.w.ustawie Zezwolenia.na.działalność.w.zakresie.gier Podatnicy.podatku.od.gier

8 10.5..Obowiązek.podatkowy.i.podstawa.opodatkowania Stawki.podatku.od.gier Terminy.i.sposoby.płatności.podatku.od.gier Właściwość.miejscowa.organów.podatkowych Dopłaty Rozdział 11 Podatek tonażowy (Emilia Sroka) Wstęp Historia.podatku.tonażowego Podstawa.opodatkowania Najważniejsze.zasady.opodatkowania.podatkiem.tonażowym Podatnicy.podatku.tonażowego Działalność.podlegająca.opodatkowaniu.podatkiem.tonażowym Podsumowanie Rozdział 12 Podatek od spadków i darowizn (Anna Rudek) Definicja.podatku Przedmiot.podatku Podmiot.podatku Wiadomości.ogólne Grupy.podatkowe Podstawa.opodatkowania.i.kwoty.wolne.od.podatku Podstawa.opodatkowania Kwoty.wolne.od.podatku Obowiązek.podatkowy Powstanie.obowiązku.podatkowego Obowiązek.przy.nabyciu.niezgłoszonym.do.opodatkowania Skala.podatkowa Zwolnienia.podatkowe Zwolnienia.podmiotowe Zwolnienia.przedmiotowe Czynności.i.dokumenty.związane.z.podatkiem.od.spadków.i.darowizn Rozdział 13 Międzynarodowe i europejskie prawo podatkowe (Przemysław Antas) Międzynarodowe.prawo.podatkowe Wiadomości.ogólne Zakres.podmiotowy.Modelowej.Konwencji Zakres.przedmiotowy.Modelowej.Konwencji Metody.zapobiegania.podwójnemu.opodatkowaniu Europejskie.prawo.podatkowe Wiadomości.ogólne Harmonizacja.podatków.pośrednich Harmonizacja.podatków.bezpośrednich

9 Rozdział 14 Cło (Magdalena Małecka) Podstawowe.zagadnienia..pojęcie,.klasyfikacja Międzynarodowe.prawo.celne Unijne.prawo.celne Polskie.prawo.celne Rozdział 15 Inne daniny publiczne (Przemysław Antas) Opłaty Wiadomości.ogólne Wiadomości.szczególne Parapodatki Rozdział 16 Postępowanie podatkowe (Przemysław Antas, Dariusz Biel, Anna Daszczyńska, Magdalena Małecka, Gabriela Pagacz) Zasady.postępowania.podatkowego.(Gabriela Pagacz) Strona.i.podmioty.na.prawach.strony.(Przemysław Antas) Wiadomości.ogólne Strona.postępowania.podatkowego Podmioty.na.prawach.strony Pełnomocnik.(Przemysław Antas) Załatwianie.spraw.(Przemysław Antas) Terminy.do.załatwiania.spraw Bezczynność.organu Czynności.sprawdzające Doręczenia Wiadomości.ogólne.(Anna Daszczyńska) Sposoby.doręczeń Doręczenie.właściwe.(Anna Daszczyńska) Doręczenie.zastępcze.(Anna Daszczyńska) Doręczenie.konkludentne.(Anna Daszczyńska) Sposoby.doręczeń..schemat.(Przemysław.Antas) Moment.wystąpienia.skutku.doręczenia. (Przemysław Antas) Miejsce.doręczenia.(Anna Daszczyńska) Doręczanie.pism.osobom.fizycznym Doręczanie.pisma.osobom.prawnym.oraz. jednostkom.organizacyjnym.nieposiadającym. osobowości.prawnej Przywrócenie.terminu Wstęp.(Anna Daszczyńska) Właściwość.organu.(Anna Daszczyńska) Forma.rozstrzygnięcia.(Anna Daszczyńska)

10 Wstrzymanie.wykonania.decyzji.(Anna Daszczyńska) Przywrócenie.terminu..schemat.(Przemysław Antas) Protokoły.i.adnotacje.(Magdalena Małecka) Wstęp Podstawa.prawna Protokół Adnotacja Udostępnianie.akt.(Magdalena Małecka) Wstęp Podstawa.prawna Istota Dowody.(Magdalena Małecka) Podstawa.prawna Definicja.dowodu Klasyfikacja.i.opis.środków.dowodowych Postępowanie.dowodowe Uchylenie.tajemnicy.bankowej Ciężar.dowodu Decyzje.i.postanowienia.podatkowe Wstęp.(Gabriela Pagacz) Podział.decyzji.podatkowych.(Gabriela Pagacz) Doręczenie.decyzji.(Gabriela Pagacz) Sprostowanie.lub.uzupełnienie.decyzji.(Gabriela Pagacz) Postanowienia.(Gabriela Pagacz) Wykonanie.decyzji.(Dariusz Biel) Wykonanie.decyzji.ostatecznej Wykonanie.decyzji.nieostatecznej Odwołanie.i.zażalenie.(Gabriela Pagacz) Odwołanie Zażalenie Stwierdzenie.nieważności.decyzji.podatkowej.(Gabriela Pagacz) Wygaśnięcie.decyzji.podatkowej.(Gabriela Pagacz) Zmiana.lub.uchylenie.decyzji.ostatecznej.(Gabriela Pagacz) Wznowienie.postępowania.(Anna Daszczyńska) Wstęp Przesłanki.wznowienia.postępowania Właściwość.organu Przebieg.postępowania Zawieszenie.postępowania.(Anna Daszczyńska) Wstęp Przesłanki.obligatoryjnego.zawieszenia.postępowania Przesłanki.fakultatywnego.zawieszenia.postępowania Skutki.zawieszenia.postępowania Przesłanki.podjęcia.postępowania Kontrola.podatkowa.(Przemysław Antas)

11 Wiadomości.ogólne Wszczęcie.kontroli.podatkowej Udział.kontrolowanego.w.czynnościach.kontrolnych Miejsce.prowadzenia.czynności.kontrolnych Prawa.i.obowiązki.kontrolującego Prawa.i.obowiązki.kontrolowanego.w.trakcie.kontroli Zakończenie.kontroli.podatkowej Tajemnica.skarbowa.(Magdalena Małecka) Podstawa.prawna Istota Udostępnianie.i.ujawnianie.informacji Przechowywanie.informacji Przepisy.karne Interpretacje.przepisów.prawa.podatkowego.(Przemysław Antas) Rozdział 17 Prawo budżetowe (Dariusz Biel) Budżet Definicja.normatywna Definicja.doktrynalna Historia.budżetu Źródła.prawa.budżetowego Rodzaje.budżetów Zasady.budżetowe Zakres.ustawy.budżetowej Struktura.formalna.budżetu..klasyfikacja.budżetowa Dochody.i.wydatki.budżetowe Nadwyżka.i.deficyt.budżetowy Rezerwy.budżetowe Wstęp Rezerwa.ogólna Rezerwy.celowe Procedura.budżetowa Ustalanie.budżetu Wykonywanie.budżetu.państwa Wstęp Zasady.wykonywania.budżetu.państwa Wykonawcy.budżetu Dysponowanie.środkami.budżetowymi Zmiany.w.budżecie.w.toku.jego.wykonywania Kontrola.wykonania.budżetu Wieloletni.Plan.Finansowy.Państwa Budżet.jednostki.samorządu.terytorialnego Dochody.jednostek.samorządu.terytorialnego Wstęp

12 Dochody.zewnętrzne.jednostek.samorządu.terytorialnego Subwencja.ogólna Dotacje.celowe Dochody.własne.jednostek.samorządu.terytorialnego Rezerwa.ogólna.i.celowa.w.budżecie.jednostek.. samorządu.terytorialnego Zakres.budżetu.jednostek.samorządu.terytorialnego Uchwalanie.i.kontrola.budżetu.jednostek.samorządu.terytorialnego Wykonywanie.budżetu.jednostek.samorządu.terytorialnego Wieloletnia.prognoza.finansowa.jednostki.samorządu.terytorialnego Ustawa.i.uchwała.o.prowizorium.budżetowym

13 16

14 WYKAZ SKRÓTÓW dyrektywa.112. ETS. k.c.. k.p.c.. Konstytucja.RP..dyrektywa.Rady.2006/112/WE.z.dnia.28.listopada.2006.r..w.sprawie.wspólnego.systemu.podatku.od.wartości.dodanej.(Dz..Urz.. UE.L.347.z ,.s..1,.z.późn..zm.).Europejski.Trybunał.Sprawiedliwości.(do r.).ustawa.z.dnia.23.kwietnia.1964.r...Kodeks.cywilny.(Dz..U..Nr.16,. poz..93.z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.17.listopada.1964.r...kodeks.postępowania.cywilnego.(dz..u..nr.43,.poz..296.z.późn..zm.).konstytucja.rzeczypospolitej.polskiej.z.dnia.2.kwietnia.1997.r.. (Dz..U..Nr.78,.poz..483.z.późn..zm.) Modelowa.Konwencja..Modelowa.Konwencja.w.sprawie.podatku.od.dochodu.i.majątku. opracowana.przez.organizację.do.spraw.współpracy.gospodarczej.i.rozwoju.(oecd) o.p.. PCC. pr..cel.. TFUE. TK. TSUE. u.f.p.. u.g.h.. u.p.a.. u.p.c.c.. u.p.l.. u.p.o.l...ustawa. z.dnia. 29.sierpnia r... Ordynacja. podatkowa. (tekst.jedn.:.dz..u..z.2005.r..nr.8,.poz..60.z.późn..zm.).podatek.od.czynności.cywilnoprawnych.ustawa.z.dnia.19.marca.2004.r...prawo.celne.(dz..u..nr.68,. poz..622.z.późn..zm.).traktat.o.funkcjonowaniu.unii.europejskiej.(dz..u..z.2004.r.. Nr.90,.poz..864/2).Trybunał.Konstytucyjny.Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej.(od r.).ustawa.z.dnia.27.sierpnia.2009.r..o.finansach.publicznych.(Dz..U.. Nr.157,.poz z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.19.listopada.2009.r..o.grach.hazardowych.(Dz..U.. Nr.201,.poz..1540).ustawa.z.dnia.6.grudnia.2008.r..o.podatku.akcyzowym.(Dz..U.. z.2009.r..nr.3,.poz..11.z.późn..zm.). ustawa.z.dnia.9.września.2000.r..o.podatku.od.czynności.cywilnoprawnych.(tekst.jedn.:.dz..u..z.2007.r..nr.68,.poz..450.z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.30.października.2002.r..o.podatku.leśnym.(dz..u.. Nr.200,.poz z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.12.stycznia.1991.r..o.podatkach.i.opłatach.lokalnych.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2006.r..Nr.121,.poz..844.z.późn..zm.) 17

15 u.p.r.. u.p.s.d.. u.s.d.g.. u.z.p.d.. ustawa.o.cit. ustawa.o.pit. ustawa.o.vat..ustawa.z.dnia.15.listopada.1984.r..o.podatku.rolnym.(tekst.jedn.:. Dz..U..z.2006.r..Nr.136,.poz..969.z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.28.lipca.1983.r..o.podatku.od.spadków.i.darowizn. (tekst.jedn.:.dz..u..z.2009.r..nr.93,.poz..768).ustawa.z.dnia.2.lipca.2004.r..o.swobodzie.działalności.gospodarczej.(tekst.jedn.:.dz..u..z.2007.r..nr.155,.poz z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.20.listopada.1998.r..o.zryczałtowanym.podatku. dochodowym.od.niektórych.przychodów.osiąganych.przez.osoby.fizyczne.(dz..u..nr.144,.poz..930.z.późn..zm.). ustawa.z.dnia.15.lutego.1992.r..o.podatku.dochodowym.od.osób. prawnych.(tekst.jedn.:.dz..u..z.2000.r..nr.54,.poz..654.z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.26.lipca.1991.r..o.podatku.dochodowym.od.osób.fizycznych.(tekst.jedn.:.dz..u..z.2010.r..nr.51,.poz..307.z.późn..zm.).ustawa.z.dnia.11.marca.2004.r..o.podatku.od.towarów.i.usług. (Dz..U..Nr.54,.poz..535.z.późn..zm.) 18

16 WSTĘP Prawo.finansowe.jest.obecnie.jedną.z.najważniejszych.gałęzi.prawa,.której.podstawowym.celem.jest.regulacja.procesów.związanych.z.gromadzeniem.i.wydatkowaniem. finansowych.środków.publicznych..normy.w.nim.zawarte.pozwalają.na.stworzenie. materialnej.bazy.istnienia.państwa.poprzez.umożliwienie.jego.organom.sprawowania. kontroli.nad.przepływami.pieniężnymi,.zarówno.między.jednostkami.administracji. publicznej,.jak.i.podmiotami.prywatnymi..prawo.finansowe.dotyczy.zatem.wszystkich.osób..zarówno.fizycznych,.jak.i.prawnych..we.wszystkich.dziedzinach.podejmowanych.przez.nie.działalności.-.gospodarczej,.zawodowej.oraz.każdej.innej,.która.pociąga.za.sobą.pozyskiwanie.i.wydatkowanie.środków.pieniężnych..powoduje.to. konieczność.ciągłego.monitorowania.stanu.legislacyjnego,.dotyczącego.powyższych. procesów.i.dokonywania.odpowiednich.korekt..obecne.tempo.zmian.w.gospodarce. światowej.i.lokalnej.wymusza.zaś.dużą.częstotliwość.nowelizacji,.mających.na.celu. dostosowanie.obowiązujących.przepisów.do.sytuacji.gospodarczej..zmiany.te.dotyczą.najczęściej..części.prawa.finansowego,.wyodrębnianego.jako.prawo.podatkowe,. które.to.ze.względu.na.swoje.największe.powiązanie.z.procesami.gospodarczymi,.jest. najczęstszym.przedmiotem.działań.nowelizacyjnych.przeprowadzanych.przez.organy.ustawodawcze..uchwalona.ostatnio.nowa.ustawa.o.finansach.publicznych.dowodzi. jednak,.że.i.ten.sektor.legislacji.nie.należy.do.najtrwalszych.i.również.ulega.zmianom,. mającym.dostosować.go.do.zmieniających.się.warunków.gospodarczych.w.polsce.i.na. świecie..dla.osób.zajmujących.się.badaniem,.a.przede.wszystkim.-.stosowaniem.prawa. finansowego,.zachodzi.zatem.konieczność.korzystania.z.coraz.to.nowszych,.zaktualizowanych.źródeł.wiedzy.i.opracowań.. Oddając.niniejsze.repetytorium.w.ręce.czytelników,.Autorzy.adresują.je.głównie. do.studentów.wydziałów.prawa,.administracji,.ekonomii.oraz.innych,.dla..których.informacje.na.temat.podatków.oraz.finansów.publicznych.mogą.okazać.się.przydatne.. Zawarte.w.niniejszym.opracowaniu.wiadomości.mogą.również.posłużyć.aplikantom. radcowskim.i.adwokackim.oraz.osobom.przygotowującym.się.do.egzaminu.na.doradcę.podatkowego.. Dla.praktyków.niniejszy.zbiór.może.zaś.stanowić.swoiste.kompendium,.ułatwiające. szybkie.odszukanie.potrzebnych.w.danej.chwili.wiadomości,.lub.też.udzielenie.porady. podatkowej..w.tym.ostatnim.zadaniu.z.pewnością.pomoże.przyjazny.układ.graficzny,. zawierający.liczne.wykresy.i.tabele,.ułatwiający.osobie.nieposiadającej.specjalistycznej. wiedzy.zrozumienie.zawiłości.tej.gałęzi.polskiego.prawa. 19

17 *** Autorzy.pragną.złożyć.serdeczne.podziękowania.pracownikom.Zakładu.Prawa.Finansowego.Wydziału.Prawa.i.Administracji.Uniwersytetu.Jagiellońskiego.za.zaangażowanie.i.pomoc.w.tworzeniu.niniejszego.opracowania. 20

18 Rozdział 1 CZĘŚĆ OGÓLNA PRAWA PODATKOWEGO Literatura: B..Brzeziński,.K..Lasiński-Sulecki,.W..Matuszewski,.W..Morawski,.A..Olesińska,.A..Zalasiński,.Prawo finansów publicznych,.toruń.2008;.b..gruszczyński,.m..niezgódka- -Medek,.R..Hauser,.A..Kabat,.S..Babiarz,.B..Dauter,.Ordynacja podatkowa. Komentarz,.Warszawa.2009;.C..Kosikowski,.H..Dzwonkowski,.A..Huchla,.Ustawa Ordynacja podatkowa. Komentarz,.LEX.OMEGA,.2003;.C..Kosikowski,.L..Etel,.R..Dowgier,.P..Pietrasz,.S..Presnarowicz,.Ordynacja podatkowa. Komentarz,.Warszawa.2006;.R..Mastalski,.Prawo podatkowe,. wyd..4,.warszawa.2006;.z..ofiarski,.prawo podatkowe,.warszawa.2006;.a..olesińska,.polskie prawo podatkowe. Zarys systemu,.toruń.2009;.prawo podatkowe część ogólna i szczegółowa,.red..w..wójtowicz,.warszawa Podatek Definicja podatku Podatek.jest.świadczeniem.obowiązkowym.na.rzecz.państwa.lub.innego.związku. publicznoprawnego.(np..gminy),.ustalanym.jednostronnie,.określanym.w.swych.rozmiarach.generalnie,.nakładanym.z.mocy.uprawnień.władczych.państwa,.a.więc.jego.realizacja.zapewniona.jest.możliwością.stosowania.środków.przymusu.prawnego.w.celu. wyegzekwowania.tego.świadczenia. Pozostałe.rodzaje.danin.to:.opłaty,.dopłaty.i.cła Cechy podatku Cechy.podatku: 1) publicznoprawny.charakter.wiąże.się.z.monopolem.państwa.w.zakresie.stanowienia.podatków; 2) nieodpłatność.osoba.płacąca.podatek.nie.otrzymuje.świadczenia.wzajemnego.ze. strony.związku.publicznoprawnego,.na.rzecz.którego.podatek.został.zapłacony; 3) przymusowość.podmiot.uprawniony.do.pobierania.podatku.może.stosować.środki.przymusu.w.celu.wyegzekwowania.świadczenia; 21

19 4) bezzwrotność.oznacza.definitywne.i.ostateczne.przejęcie.świadczenia.podatkowego; 5) jednostronność ustalania.wysokość.świadczenia.podatkowego.wynika.z.obowiązujących.przepisów.prawa,.nie.podlega.negocjacjom. Elementy.konstrukcyjne.podatku:.. podmiot.podatku,.. przedmiot.podatku,.. podstawa.opodatkowania,.. stawka.podatkowa,.. ulga.podatkowa,.. zwolnienia.podatkowe Konstrukcja wewnętrzna podatku Podmiot podatku Podmiot podatku Podmiot podatku 1 art. 7 9, 13 13a o.p. 2 związki publicznoprawne reprezentowane przez właściwe organy relacje między nimi podatnicy, płatnicy, inkasenci, następcy prawni podatników, osoby trzecie odpowiedzialne za zobowiązania podatkowe podatników oraz inne osoby, którym prawo podatkowe przyznaje uprawnienia lub nakłada na nie obowiązki państwowe organy podatkowe samorządowe organy podatkowe 1.A..Olesińska,.Polskie Prawo podatkowe. Zarys systemu,.toruń.2009,.s Ustawa.z.dnia.29.sierpnia.1997.r...Ordynacja.podatkowa.(tekst.jedn.:.Dz..U..z.2005.r..Nr.8,.poz..60.z.późn..zm.).. Dodatkowo.jeżeli.jest.to.uzasadnione.ochroną.informacji.niejawnych.i.wymogami.bezpieczeństwa.państwa,.Rada. Ministrów.może,.w.drodze.rozporządzania,.nadać.uprawnienia.organów.podatkowych: 1.. Szefowi.Agencji.Wywiadu, 2.. Szefowi.Agencji.Bezpieczeństwa.Wewnętrznego, 3.. Szefowi.Centralnego.Biura.Antykorupcyjnego, 4.. Szefowi.Służby.Wywiadu.Wojskowego, 5.. Szefowi.Służby.Kontrwywiadu.Wojskowego. 22

20 Schemat 2 2 wersje Państwowe organy podatkowe naczelnik urzędu skarbowego (I instancja) dyrektor izby skarbowej (I instancja na podstawie odrębnych przepisów) naczelnik urzędu celnego (I instancja) dyrektor izby celnej (I instancja na podstawie odrębnych przepisów) minister właściwy ds. finansów: dyrektor izby skarbowej (II instancja) dyrektor izby celnej (II instancja) I instancja: stwierdzenie nieważności decyzji, wznowienie postępowania, zmiana lub uchylenie decyzji, stwierdzenie jej wygaśnięcia z urzędu II instancja od ww. decyzji porozumienia dotyczące ustalenia cen transakcyjnych interpretacje prawa podatkowego informacje przekazywane przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo- -kredytowe o założonych i zlikwidowanych Schemat rachunkach 3 bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej Samorządowe organy podatkowe 3 wójt, burmistrz (prezydent miasta) (I instancja) starosta (I instancja) Schemat 4 marszałek województwa (I instancja) samorządowe kolegia odwoławcze (II instancja) Podatnik art. 7 o.p. osoba fizyczna (art k.c. 3 ) osoba prawna (art k.c.) jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej na podstawie o.p. podlegająca obowiązkowi podatkowemu 3.Ustawa.z.dnia.23.kwietnia.1964.r...Kodeks.cywilny.(Dz..U..Nr.16,.poz..93.z.późn..zm.). 23