ROZWÓJ SPOŁECZNY DZIECI W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM
|
|
- Bartosz Kozłowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROZWÓJ SPOŁECZNY DZIECI W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM Uwagi ogólne, terminologiczne Rozwój społeczny polega na zdobywaniu dojrzałości do współżycia w społeczeństwie. Dziecko wraz z wiekiem uczy się pewnych reguł postępowania oraz zwyczajów panujących w grupie, do której przynależy. Dotyczy to każdej grupy wiekowej, a szczególnego znaczenia nabiera w momencie rozpoczynania przez dziecko nauki szkolnej. Okres ten (między siódmym a jedenastym rokiem życia) dawna psychologia nazywała trzecim dzieciństwem, obecnie określa się go jako młodszy wiek szkolny. Jest to okres intensywnego rozwoju fizycznego, umysłowego i społecznego jednostki. Najbardziej intensywny rozwój obejmuje teraz procesy intelektualne, co powiązane jest oczywiście, z rozpoczęciem nauki szkolnej, stanowiącej potężny stymulator rozwoju umysłowego. Drugą właściwością szczególnie charakterystyczną dla młodszego wieku szkolnego, jest ogromna aktywność dziecka. Przejawia się ona w upodobaniu do zabaw i gier ruchowych, do zajęć o charakterze sportowym, obejmuje także wiele innych form i rodzajów działania. Trzecim zjawiskiem charakterystycznym dla tego okresu jest pierwszoplanowe znaczenie nauki szkolnej w życiu dziecka, jej wpływ na całość jego sytuacji i na wszystkie procesy rozwoju. Włączenie się w nowe środowisko, różniące się znacznie od rodziny ma zasadniczy wpływ na rozwój społeczny dziecka. Zjawiska rozwoju społecznego pozostają w ścisłych współzależnościach z rozwojem uczuciowym. Dziecko od urodzenia jest istotą społeczną, chociaż nie od razu można nazwać je partnerem społecznym, bo dopiero w toku jego ogólnego rozwoju kształtuje się jego zdolność do nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi i wchodzenia z nimi w interakcje (M.Żebrowska, 1976). Współcześnie, zwłaszcza w psychologii społecznej dąży się do określenia specyficznych właściwości rozwoju społecznego. Zdaniem F.F.Powersa można go zdefiniować jako stopniowe doskonalenie się jednostki poprzez ukierunkowaną aktywność
2 w pojmowaniu społecznego dziedzictwa i formowaniu elastycznych wzorców zachowania stosunkowo zgodnych z tym dziedzictwem (M.Żebrowska, 1976). L.Wołoszynowa uważa, że pojęciem tym określa się szereg zmian, jakie dokonują się w osobowości jednostki, powodując to, że staje się ona zdolna do konstruktywnego uczestnictwa i działalności społeczeństwa. Tego dziecko uczy się i do tego przygotowuje, stając się członkiem różnych grup społecznych w kolejnych okresach swojego życia (L.Wołoszynowa 1976). Szkoła odgrywa doniosłą rolę w młodszym wieku szkolnym. Uczestnicząc w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, w tym też w trakcie pobytu na świetlicy szkolnej, dziecko wzbogaca posiadany zasób umiejętności i wiadomości, oraz nawiązuje liczne kontakty społeczne zarówno z nauczycielami jak i rówieśnikami (Z.Skorny, 1976). Opisując rozwój społeczny dzieci w młodszym wieku szkolnym Z.Skorny stwierdza, że jednym z czynników wyznaczających przebieg procesów socjalizacji są postawy prospołeczne występujące w domu rodzinnym. Ważną rolę odgrywa prawidłowa postawa rodziców w stosunku do szkoły i nauczycieli. Niekorzystnie na proces socjalizacji dziecka wpływa postawa wzajemnej wrogości występująca między rodzicami i innymi członkami rodziny oraz egoizm przejawiający się w trosce o jak najlepsze zaspokojenie potrzeb rodziny przy równoczesnym braku zrozumienia dla potrzeb innych ludzi. Ujemny wpływ na rozwój społeczny dziecka wywiera izolacja przejawiająca się w unikaniu kontaktów rodzinnych i towarzyskich, wskutek czego dziecko czuje się onieśmielone (Z.Skorny, 1976). Młodszy wiek szkolny zawiera już pierwsze przejawy autonomii moralnej. Jak stwierdza L.Wołoszynowa, przeobrażenia w postawach i ocenach społeczno-moralnych dzieci w młodszym wieku szkolnym należą do zjawisk charakterologicznych i na poziomie tego wieku zaczynają coraz wyraźniej określać indywidualne oblicze poszczególnych jednostek. Rozwój społeczny dziecka to zdobywanie dojrzałości do współżycia w społeczeństwie. Jest to proces uczenia się, dostosowywania do wzorów grup społecznych, obyczajów i tradycji oraz poznawania i współdziałania. Prowadzi on do nowych sposobów zachowania, nowych zainteresowań i wyboru nowych przyjaciół (E.Hurlock, 1960). Człowiek pełne uspołecznienie osiąga w wieku dojrzałym. W młodej istocie, na drodze do pełnego uspołecznienia, dokonuje się wiele przemian osobowości, które polegają na akceptacji coraz liczniejszych i bardziej złożonych wymagań otoczenia społecznego. Rozwój społeczny przygotowuje jednostkę do pełnienia różnych ról społecznych, przez które
3 rozumie się zespół zachowań oczekiwanych od jednostki, która działa w określonej grupie w ramach przyjętych przez tę grupę norm (L.Wołoszynowa, 1976). Warunki rozwoju społecznego dziecka Zachowania dzieci wobec innych osób są zróżnicowane. Jedne dzieci łatwo ulegają presji grupy rówieśniczej, inne zachowują większą niezależność, część dzieci chętnie pomaga innym, a u innych zaznacza się bierność, albo nawet antyspołeczne tendencje. Mają na to wpływ różne czynniki takie jak kultura stosunków międzyludzkich w układach społecznych: państwo i naród, kultura wychowawcza środowiska rodzinnego, materialne strony życia rodziny. O tempie i kierunku społecznego rozwoju dziecka decydują dwa zasadnicze czynniki: jego inteligencja, oraz system wartości, obowiązujący w domu rodzinnym i mniej lub bardziej świadomie przekazywany mu (J.Roszkiewicz, 1983). Inteligencja dziecka określa przede wszystkim tempo, w jakim może ono poznawać i rozumieć prawidłowość stosunków międzyludzkich. Im wyższy poziom rozwoju umysłowego dziecka, tym lepsze podstawy nabywania nowych społecznych umiejętności (J.Roszkiewicz, 1983). Takie dziecko szybciej nauczy się spoglądania na sytuacje społeczne oczami innych ludzi. Inteligencja ma wpływ na dojrzewanie wewnętrznych mechanizmów zachowań społecznych, ale nie decyduje o tym, czy i w jakim stopniu w zachowaniu dziecka uwzględnione są wartości społeczne. O tym decydują głównie warunki życia rodzinnego. Dom rodzinny jest pierwszym środowiskiem w którym dziecko przebywa. Przez układ swoich stosunków, poziom i atmosferę, jaką reprezentuje, opiekę, jakiej udziela dziecku on decyduje o stopniu i poziomie uspołecznienia dziecka. W dużym stopniu, stosunek dziecka do szkoły, nauczycieli, jego samopoczucie wśród rówieśników zależą od cech osobowości, od postaw i warunków obcowania z ludźmi, zaszczepionych dziecku przez dom rodzinny. Autorytet rodziców w oczach dzieci wstępujących do szkoły jest bardzo duży. Rodzice dziecka w młodszym wieku szkolnym muszą być przygotowani na to, że w pewnym okresie z ich własnym autorytetem zacznie konkurować autorytet grupy rówieśniczej. Obok środowiska rodzinnego na uspołecznienie dziecka oddziaływają szkoła i nauczyciel. Szkoła przekazuje, zaszczepia społeczne i moralne normy postępowania, ideały, kształtuje światopogląd, postawy i przekonania. W ten sposób przygotowuje młodych ludzi do współżycia i współdziałania w społeczeństwie. W oczach dziecka autorytet nauczyciela jest bardzo duży i na terenie szkoły zaczyna przerastać autorytet rodziców. Sam fakt pobierania nauki w szkole nie uspołecznia uczniów w sposób należyty. W tym celu muszą
4 być podjęte specjalne zabiegi np: stawiania dziecku określonych wymagań w dziedzinie współżycia społecznego, wysuwanie konkretnych zadań w tym zakresie, dostarczanie mu różnych doświadczeń społecznych w kontaktach z wychowawcami, z kolegami w klasie i innych grupach rówieśniczych (L.Wołoszynowa, 1976). Dla rozwoju psychicznego dziecka cenne jest wzrastanie w grupę rówieśniczą. Doniosłe znaczenie odgrywają tu grupy formalne i nieformalne. Podstawową grupę formalną stanowi klasa szkolna, ale może nią być też kółko zainteresowań, zespół uczniowski powołany przez nauczyciela do spełniania jakichś zadań, grupa dzieci uczestniczących w zajęciach na świetlicy. Tego typu grupa jest grupą sterowaną, i w niej dziecko pod kierunkiem opiekuna uczy się zasad społecznego współżycia. Ważne jest, aby grupa formalna, do której dziecko należy, odkryła przed nim świat pożądanych społecznie wartości i uczyła ich osiągania. Zwykle bardziej atrakcyjne dla dziecka są grupy nieformalne. Siła ich przyciągania wywodzi się głównie stąd, że dzieci same tworzą prawa grupy, które mogą też zależnie od swojej woli zmieniać.,,bandy dziecięce tworzące własne wartości i obyczaje są dla dziecka światem który fascynuje stale nowymi wrażeniami i przygodami.,,bandy - to głównie domena chłopców, dziewczęta są bardziej skłonne do udziału w zajęciach formalnych. W młodszym wieku szkolnym grupa rówieśnicza ma dla dziecka bardzo duże znaczenie. Niekiedy uleganie presji rówieśników jest tak duże, że dziecko przestaje liczyć się z wpływami dorosłych, a nawet wszystkich osób z poza swojej grupy. Jest to niekorzystne dla jego rozwoju (J.Roszkiewicz, 1983). Zakres kontaktów społecznych u dzieci Dziecko w młodszym wieku szkolnym odkrywa, że jest członkiem społeczności dziecięcej. Odkrywanie kolegów następuje stopniowo. Początkowo pierwsze kontakty w klasie dziecko nawiązuje z najbliższym sąsiadem, współużytkownikiem ławki szkolnej. Nie można jeszcze mówić o więzach prawdziwie przyjacielskich. Te wczesne doświadczenia społeczne są podbudową dla późniejszych więzi rówieśniczych (J.Roszkiewicz, 1983). Wołoszynowa wyróżnia w rozwoju społecznym dzieci następujące etapy : a) okres przejściowy, przystosowania się do grupy trwający od 6-7 do 8-9 roku życia. Jest to okres,,grup przelotnych, mało licznych składających się z dwojga, trojga dzieci, przeważnie tej samej płci, które powstają spontanicznie w celach zabawy;
5 b) okres powstawania mniejszych paczek, czy większych band, wynikający z potrzeb obcowania i ścisłego współdziałania z rówieśnikami. W drugiej fazie młodszego wieku szkolnego, dziecko staje się pełnoprawnym i świadomym członkiem zespołu klasowego. Akceptuje jego reguły. Dla tego okresu życia typowy jest również rozwój uczuć, które mogą być często motywami dziecięcego działania. W tej fazie rozwoju dzieci uczą się współzawodnictwa, wzajemnej pomocy, zespołowego działania (L.Wołoszynowa, 1976). W rozwoju społecznym dziecka ważne miejsce zajmuje kształtowanie się mechanizmów psychicznych, które są źródłem zachowań podejmowanych dla dobra innych ludzi, zwanych zachowaniami prospołecznymi. U dzieci w młodszym wieku szkolnym nie są one jeszcze w pełni rozwinięte. Bardzo często jednak rozumieją cudze potrzeby, potrafią udzielać bezinteresownej pomocy osobie, która jej potrzebuje. W tym wieku, niektóre dzieci przejawiają zachowania typu altruistycznego, często jednak jest to altruizm warunkowy: wtedy, gdy nie musi poświęcać zbyt ważnych dla niego wartości, lub gdy sytuacja jest pozbawiona elementów rywalizacyjnych (J.Roszkiewicz, 1983). Kontakty społeczne w obrębie grupy rówieśniczej Jednym ze składników środowiska wychowawczego są grupy rówieśnicze, z którymi dziecko kontaktuje się od wczesnych lat życia. Wywierają one wpływ na współżycie społeczne. Grupy rówieśnicze są zjawiskiem występującym we wszystkich podstawowych fazach uspołecznienia dzieci i młodzieży, poczynając od wieku przedszkolnego, poprzez wiek szkoły podstawowej i średniej, aż do fazy starszej i młodzieży studiującej. Ich tworzenie jest zjawiskiem rozwojowym i w związku z tym, w zależności od wieku dzieci uczestniczących w grupach, zmienia się również ich charakter. Dzieci w wieku przedszkolnym nie tworzą trwałych grup, ich kontakty zabawowe są dość powierzchniowe, zmienne, dzieciom brak jeszcze umiejętności współdziałania. Bawią się one przeważnie obok siebie, rzadziej ze sobą. Są z reguły aspołeczne i egocentryczne. Wiek przedszkolny stanowi czas rozszerzania się interakcji z rówieśnikami. Okres ten pozwala na dokładniejsze przyjrzenie się procesom rozpatrywanym w ramach teorii uczenia się społecznego. Jednym z ważnych procesów jest modelowanie. Dzieci naśladują modele o podobnym, co one wieku. Zachowania rówieśników pełnią funkcję wzmocnień lub kar, wywołujących odpowiednio pozytywne lub negatywne reakcje. W każdej grupie
6 przedszkolnej są jednostki atrakcyjne, a także dzieci pozostające na uboczu, często odrzucane przez pozostałych członków grupy. Dziecko okresu przedszkolnego, które w trzecim roku życia jest jeszcze egocentryczne i ledwo uporało się z odróżnieniem siebie od otoczenia przechodzi w następnych kilku latach głęboką ewolucję, staje się istotą na tyle społecznie dostosowaną do otoczenia, że zdolne jest do uczestnictwa we wspólnych zabawach i zajęciach, oraz przygotowane do włączenia się w najbliższej przyszłości w szerszą społeczność klasy szkolnej (M.Żebrowska, 1976). Jedną z najważniejszych zmian rozwojowych w stosunkach z rówieśnikami stanowi wzrost znaczenia grupy jako środowiska, w którym przebiegają interakcje. Wśród grup dziecięcych wyróżnić można grupy małe i duże (biorąc pod uwagę liczbę członków). Ze względu na strukturę grupy rozróżniamy grupy formalne i nieformalne. Przykładem grupy formalnej, czyli takiej, która jest usankcjonowana instytucjonalnie, posiada system kontroli oraz zadania będzie klasa szkolna czy grupa świetlicowa. Grupy nieformalne powstają spontanicznie, głównie według kryterium sympatii-antypatii. Młodszy wiek szkolny jest okresem powstawania takich nieformalnych grup. Początkowo w wieku 6-7 lat maja one charakter przelotny i funkcjonują przez krótki okres czasu, głównie dla działalności zabawowej. Pod koniec tego okresu, w wieku około 9 lat obserwuje się istotne zmiany. Grupy dziecięce nabierają wówczas bardziej stałego charakteru. Dzieci zaczynają formułować wobec siebie wymagania, kryterium oceny, oprócz cech zewnętrznych, staje też zachowanie jednostki wobec innych. Dziecko zaczyna być świadome oczekiwań wobec siebie i liczyć się z opinią rówieśników Dążność do grupowania się, potrzeba należenia do jakiegoś zespołu osiąga w wieku powyżej 9 lat swoje maksimum na przestrzeni całego życia ludzkiego (S.Baley, 1959). Przyczyną nasilenia się tendencji społecznych w okresie młodszego wieku szkolnego jest naturalna ekspansywność dzieci, przejawiająca się otwarciem na otaczający świat i na innych ludzi. Ten silny rozwój dążeń socjalizacyjnych w tym okresie życia związany jest z mechanizmami regulującymi zachowania społeczne dziecka. Duże znaczenie w życiu dziecka w młodszym wieku szkolnym zaczyna mieć grupa rówieśnicza. Jest ona dla swych członków źródłem określonych postaw i wartości. Dziecko zaspokaja też wśród grupy rówieśniczej coraz więcej potrzeb. Początkowo są to potrzeby dotyczące znalezienia atrakcyjnych partnerów do zabawy, potem pragnienia przeżyć w zbiorowym działaniu, a niekiedy dołącza do tego potrzeba bezpieczeństwa, którą daje przynależność do grupy. Im więcej i im ważniejsze potrzeby pragnie dziecko zaspokoić przez udział w grupie, tym staje się ona dla niego atrakcyjniejsza i silniej wpływa na kształtowanie
7 jego psychiki. Dziecko aktywnie uczestniczące w życiu grupy rówieśniczej szybko zauważa związek między zaspokojeniem swych potrzeb a stosunkiem grupy do niego wyrażającego się w pozytywnych reakcjach członków grupy, w popularności, jaką uzyskuje w grupie, w pozycji jednostki w grupie. Najczęściej zaspokajanymi przez grupy potrzebami są: potrzeba afiliacji, uznania i dominacji. Grupa rówieśnicza odgrywa, więc w procesie uspołecznienia niezastąpioną rolę. Brak codziennego, systematycznego kontaktu z rówieśnikami, młodszymi i starszymi dziećmi utrudnia prawidłowy rozwój społeczny dziecka. Opracowała mgr Małgorzata Bąk Literatura: Baley S.: Psychologia wychowawcza w zarysie. Warszawa Hurlock E.: Rozwój dzieci. PWN, Warszawa Mika S.: Psychologia społeczna. PWN Warszawa Roszkiewicz I.: Młodszy wiek szkolny. NK Warszawa Skorny Z.: Psychologia wychowawcza dla nauczycieli. WSiP warszawa Sowińska H.: Integracja w pracy z dziećmi w młodszym wieku szkolnym. Poznań Wołoszynowi L.: Rozwój społeczny. W: Żebrowska M(red): Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. PWN warszawa 1976.
Rodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych.
Rodzina jako system więzi społecznych i emocjonalnych. Rodzina jest interpersonalnym systemem stosunków wewnątrz grupowych lub systemem społecznym. Te stosunki tworzone są przez więzi społeczne i emocjonalne.
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Na skrzydłach przyjaźni czyli o relacjach.
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Na skrzydłach przyjaźni czyli o relacjach. Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. Konfucjusz DIAGNOZA PROBLEMU Co powoduje, że grupa rówieśnicza
Bardziej szczegółowoRozwój społeczno-moralny dziecka w wieku wczesnoszkolnym
Rozwój społeczno-moralny dziecka w wieku wczesnoszkolnym Rozwój społeczno moralny to zdobywanie przez dziecko dojrzałości do współżycia w społeczeństwie. Jest to proces uczenia się dostosowywania do wzorów
Bardziej szczegółowoMateriały metodyczne
Materiały metodyczne Rozwój kompetencji emocjonalnych dziecka w wieku od 6 do 10 lat Sposób, w jaki przebiega integracja zachowania, emocji i poznania w pierwszych dziesięciu latach życia dziecka, wywiera
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY DLA DZIECI GRUP PRZYGOTOWANIA PRZEDSZKOLNEGO W IŃSKU
PROGRAM ADAPTACYJNY DLA DZIECI GRUP PRZYGOTOWANIA PRZEDSZKOLNEGO W IŃSKU WSTĘP Przystosowanie należy do podstawowych mechanizmów regulujących stosunki człowieka ze środowiskiem. Wiek przedszkolny to okres
Bardziej szczegółowoROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA
ROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA Rozważania na bazie badań sondażowych Dr Beata Ziółkowska Instytut Psychologii, UAM Klasyfikacja potrzeb psychicznych POTRZEBA: to siła wewnętrzna, która pod
Bardziej szczegółowoP R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y
P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y Szkoła Podstawowa nr 75 w Krakowie o p r a c o w a n y z g o d n i e z p o d s t a w ą p r o g r a m o w ą Główny cel wychowawczy: Wychowanie dziecka świadomego swojej
Bardziej szczegółowoPOSTAWY RODZICIELSKIE
POSTAWY RODZICIELSKIE Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Bardziej szczegółowoCZŁOWIEK JEST ISTOTĄ SPOŁECZNĄ, TEN ZAŚ, KTO NIE ŻYJE W SPOŁECZEŃSTWIE JEST BESTIĄ ALBO BOGIEM Arystoteles
CZŁOWIEK JEST ISTOTĄ SPOŁECZNĄ, TEN ZAŚ, KTO NIE ŻYJE W SPOŁECZEŃSTWIE JEST BESTIĄ ALBO BOGIEM Arystoteles Czy można żyć poza społeczeństwem? To, co przynosimy na świat z naszego ewolucyjnego dziedzictwa,
Bardziej szczegółowoPercepcja siebie i świata uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym pochodzących z rodzin pełnych i niepełnych
Percepcja siebie i świata uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym pochodzących z rodzin pełnych i niepełnych Percepcja, czyli świadome reagowanie na bodziec zewnętrzny, umożliwia dziecku zdobywanie informacji
Bardziej szczegółowoZnaczenie świadomości wychowawczej rodziców dzieci rozpoczynających edukację.
Renata Sikora Znaczenie świadomości wychowawczej rodziców dzieci rozpoczynających edukację. Rodzina jest pierwszym najważniejszym środowiskiem wychowawczym w życiu człowieka. Skuteczność jej wpływów wychowawczych
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU
PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU UZASADNIENIE Ważnym zadaniem przedszkola jest kształtowanie cech i postaw dzieci, pozwalających im w przyszłości
Bardziej szczegółowoAkademia Pozytywnej Profilaktyki. Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016
Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016 Drodzy Rodzice, Szanowni Pedagodzy, Nauczyciele oraz Wychowawcy! Pozytywny rozwój jest elementem tzw. pozytywnej profilaktyki. Idea ta nie
Bardziej szczegółowoRola LIDERa w kontekście rozwoju grupy szkoleniowej
Rola LIDERa w kontekście rozwoju grupy szkoleniowej Typy liderów w grupie szkoleniowej Lider formalny autorytet pozycji i stanowiska Zrób to, bo ja jestem szefem! Lider prowodyr autorytet wiedzy autorytet
Bardziej szczegółowoPUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W RZĄŚNIKU WŁOŚCIAŃSKIM KONCEPCJA PRACY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W RZĄŚNIKU WŁ. W LATACH
PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W RZĄŚNIKU WŁOŚCIAŃSKIM 07-311 Wąsewo /fax.:(29) 645 81 94 e mail: psprzasnik@wp.pl www.psprzasnik.szkolnastrona.pl Załącznik do uchwały Nr IV/09/2013/2014 Rady Pedagogicznej
Bardziej szczegółowoI. Zidentyfikowane problemy wychowawcze
PROGRAM POPRAWY EFEKTYWNOŚCI WYCHOWANIA W ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNYM I GIMNAZJUM IM. M. KOPERNIKA W HUTKACH OBOWIĄZUJĄCY OD 15.05.2007roku. I. Zidentyfikowane problemy wychowawcze Zidentyfikowany problem
Bardziej szczegółowoRola zabawy ruchowej w życiu dziecka w okresie przedszkolnym
Rola zabawy ruchowej w życiu dziecka w okresie przedszkolnym Realizując projekt Akademii Zdrowego Przedszkolaka pod hasłem Odporność wzmacniamy bo o zdrowe żywienie i higienę dbamy, jeden z tematów tygodniowych
Bardziej szczegółowoProgram Szkolnego Koła Wolontariatu Szkoła Podstawowa nr 3 im. Juliusza Słowackiego w Lublinie
Program Szkolnego Koła Wolontariatu Szkoła Podstawowa nr 3 im. Juliusza Słowackiego w Lublinie Podstawa prawna: Ustawa Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 59, 949 i 2203) Ustawa
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej nr 2 SZKOŁA PRZYJAZNA DZIECKU
PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej nr 2 im. Marii Konopnickiej SZKOŁA PRZYJAZNA DZIECKU Nasze cele: osiągnięcie przez wszystkich uczniów pełni ich rozwoju intelektualnego i osobowościowego, przygotowanie
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Psychologia potrzeb. Dr Monika Wróblewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia potrzeb Dr Monika Wróblewska Uniwersytet w Białymstoku 10 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL 1. Specyfika potrzeb
Bardziej szczegółowoProgram adaptacyjny. dla klasy I. Jestem pierwszakiem. w Szkole Podstawowej nr 28
Szkoła Podstawowa nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku Program adaptacyjny dla klasy I Jestem pierwszakiem w Szkole Podstawowej nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku ,,Dzieci różnią się od
Bardziej szczegółowoRozwój zawodowy człowieka Agnieszka Nagodzińska - Bociek
Rozwój zawodowy człowieka Agnieszka Nagodzińska - Bociek Rozwój zawodowy człowieka wg Donalda Supera składa się z pięciu stadiów: rośnięcia, eksploracji, stabilizacji, zachowania status quo i schyłkowego
Bardziej szczegółowoZNACZENIE RODZINY W WYCHOWANIU DZIECKA
Referatnazebraniezrodzicami: ZNACZENIE RODZINY W WYCHOWANIU DZIECKA Rodzina jest kolebką rozwoju osobowości każdego członka, szczególnie dziecka. W niej zdobywa ono mowę, język, kształtuje uczucia i postawy
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY OPRACOWANY DLA DZIECI Z KLASY 0 I Z KLASY I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W KAMIENICY
PROGRAM ADAPTACYJNY OPRACOWANY DLA DZIECI Z KLASY 0 I Z KLASY I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W KAMIENICY Rozpoczęcie nauki szkolnej przez dziecko to wkroczenie w nowy etap życia. Spotyka się ono z sytuacją
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH
KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 9 W SIEDLCACH Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu- o tym jak żyć co robić, jak postępować, współżyć z innymi patrzeć, odczuwać,
Bardziej szczegółowoNajwspanialszy dzień to ten, w którym się urodziłeś MOJE URODZINY NASZE ŚWIĘTO
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Ustrzykach Dolnych Najwspanialszy dzień to ten, w którym się urodziłeś MOJE URODZINY NASZE ŚWIĘTO program integrujący klasę. Autor programu mgr Ewa Lejowska Ustrzyki
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACJI DZIECI SZEŚCIOLETNICH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W KOLUSZKACH
PROGRAM ADAPTACJI DZIECI SZEŚCIOLETNICH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W KOLUSZKACH WSTĘP Przejście i adaptacja należą do istotnych bodźców rozwojowych. Stanowią ważny przełom w życiu każdego dziecka. Podjęcie
Bardziej szczegółowoTakie jest Rzeczpospolitą władanie, jakie młodzieży chowanie Stanisław Staszic
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 65 W ŁODZI Takie jest Rzeczpospolitą władanie, jakie młodzieży chowanie Stanisław Staszic Priorytet w wychowaniu młodego człowieka powinien mieć dom rodzinny.
Bardziej szczegółowoŚwietlica socjoterapeutycznadobra praktyka w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Ewa Janik
Świetlica socjoterapeutycznadobra praktyka w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży Ewa Janik ZDROWIE PSYCHICZNE Zdrowie psychiczne jest różnie definiowane przez poszczególne dziedziny nauki:
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY OPRACOWANY DLA DZIECI Z KLASY I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W KAMIENICY
PROGRAM ADAPTACYJNY OPRACOWANY DLA DZIECI Z KLASY I SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W KAMIENICY Rozpoczęcie nauki szkolnej przez dziecko to wkroczenie w nowy etap życia. Spotyka się ono z sytuacją wymagającą zmian
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie. Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M.
KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NIEPUBLICZNEGO Nr 1 Pod Topolą w Szczytnie Kochać dziecko, to służyć mu, jak daleko jest to tylko możliwe. M. Montessori MISJA PRZEDSZKOLA Nasze przedszkole jest drogowskazem
Bardziej szczegółowoPreambuła. Jesteśmy szkołą gwarantującą równość szans.
Preambuła Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi w Kluczborku jest miejscem gdzie stwarza się warunki do wszechstronnego i harmonijnego rozwoju dzieci i uczniów o specjalnych potrzebach
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIETLICY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II WE FLORYNCE
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II WE FLORYNCE POSTANOWIENIA OGÓLNE. 1 1. Podstawą prawną funkcjonowania świetlicy szkolnej jest Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r.
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY WYCHOWAWCY KLASY III W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015
I. PODSTAWA PRAWNA Statut Szkoły, PLAN PRACY WYCHOWAWCY KLASY III W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015 Program Wychowawczy, Program Profilaktyki Szkoły. II. ZADANIA WYCHOWAWCZE NA ROK SZKOLNY 2014 / 2015 1. Kształcenie
Bardziej szczegółowo1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi:
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE: 1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi: 1. Integracja zespołu klasowego 2. Poznawanie prawidłowych zasad współżycia społecznego -uświadomienie uczniom, co to znaczy być
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 80 W KATOWICACH
PROGRAM ADAPTACYJNY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 80 W KATOWICACH Spis treści: 1. Wstęp 3 2. Założenia programu adaptacyjnego 4 3. Cele programu 4 4. Harmonogram działań 5 5. Ewaluacja spodziewane efekty wdrażania
Bardziej szczegółowoJak pomóc 6-latkowi w dobrym funkcjonowaniu w szkole: co mogą zrobić rodzice, a co powinna zrobić szkoła?
Akredytacja Państwowej Komisji Akredytacyjnej (Uchwała Nr 474/2010 z dn. 27.05. 2010r.)1111 Jak pomóc 6-latkowi w dobrym funkcjonowaniu w szkole: co mogą zrobić rodzice, a co powinna zrobić szkoła? Anna
Bardziej szczegółowoOPIS METODYKI STARSZOHARCERSKIEJ
OPIS METODYKI STARSZOHARCERSKIEJ METODYKA STARSZOHARCERSKA, A ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY HM. STASZEK NOWAK 5 OBSZARÓW ROZWOJU PSYCHOFIZYCZNEGO Każdy człowiek, niezależnie od swojego wieku, ulega pewnym charakterystycznym
Bardziej szczegółowoBĘDĘ PRZEDSZKOLAKIEM ADAPTACJA DZIECI 3-LETNICH W PRYWATNYM PRZEDSZKOLU POD MUCHOMORKIEM W TORUNIU
BĘDĘ PRZEDSZKOLAKIEM ADAPTACJA DZIECI 3-LETNICH W PRYWATNYM PRZEDSZKOLU POD MUCHOMORKIEM W TORUNIU WSTĘP Adaptacja polega na przystosowaniu się jednostki lub grupy do funkcjonowania w zmienionym środowisku
Bardziej szczegółowoEdukacja włączająca w szkole ogólnodostępnej
Edukacja włączająca w szkole ogólnodostępnej ...Dobra edukacja to edukacja włączająca, zapewniająca pełne uczestnictwo wszystkim uczniom, niezależnie od płci, statusu społecznego i ekonomicznego, rasy,
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autora... 9
Spis treści Od autora...................................................... 9 Rozdział I Powstanie i rozwój socjologii............. 13 1. Źródła wiedzy o społeczeństwie..................................
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy MISJA: Zespołu Szkół Publicznych w Kliniskach Wielkich. w latach
Koncepcja pracy Zespołu Szkół Publicznych w Kliniskach Wielkich w latach 2012-2017 MISJA: Nasza szkoła : dąży do wszechstronnego rozwoju ucznia promuje zdrowy styl życia w zgodzie ze środowiskiem jest
Bardziej szczegółowoWpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak
1 Wpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak 2 W rozwoju człowieka sfera uczuciowa jest niezmiernie delikatna i wymaga wielkiej troski oraz uwagi ze strony
Bardziej szczegółowoZadania rozwojowe dziecka w wieku przedszkolnym Analiza w świetle aktualnych teorii i wyników badań psychopedagogicznych
Zadania rozwojowe dziecka w wieku przedszkolnym Analiza w świetle aktualnych teorii i wyników badań psychopedagogicznych Prof. UAM dr hab. Kinga Kuszak Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytet im. Adama
Bardziej szczegółowoKoncepcja Artystycznego Niepublicznego Przedszkola z Oddziałem Integracyjnym Tygrysek Plus
Koncepcja Artystycznego Niepublicznego Przedszkola z Oddziałem Integracyjnym Tygrysek Plus MISJA o W przedszkolu każde dziecko czuje się bezpieczne, szczęśliwe, wyjątkowe i akceptowane. o Każde dziecko
Bardziej szczegółowotel.: w w w. z i e l o n e p r z y g o d y. p l
ZASADY OGÓLNE I REGULAMIN ZIELONE ZAJĘCIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ZIELONE PRZYGODY DANIEL PAWŁOWSKI tel.: 695 001 583 e-mail: biuro@zieloneprzygody.pl w w w. z i e l o n e p r z y g o d y. p l 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoPROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE
PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE 1. Założenia programu: Program zajęć socjoterapeutycznych rozwijających kompetencje emocjonalno - społeczne jest jedną
Bardziej szczegółowoEKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Psychologia i interakcje społeczne Doskonalenie współpracy w rodzinie Anna Konopka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 13.10.2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoF unkcjonow anie społeczne uczniów Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W SZKOŁACH INTEGRACYJNYCH I SPECJALNYCH
F unkcjonow anie społeczne uczniów Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W SZKOŁACH INTEGRACYJNYCH I SPECJALNYCH Problematyka rozwoju społecznego osób niepełnosprawnych intelektualnie jest jednym z podstawowych
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE
Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Pedagogicznej Nr 6/2013 z dnia 10.09.2013r. PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE Wrzesień 2013 r. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia
Bardziej szczegółowoPROGRAM ADAPTACYJNY DLA KLASY I " JUŻ JESTEM UCZNIEM" OPRACOWANY DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 357
PROGRAM ADAPTACYJNY DLA KLASY I " JUŻ JESTEM UCZNIEM" OPRACOWANY DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 357 Z chwilą rozpoczęcia nauki szkolnej dziecko wkracza w zupełnie nowy etap swojego życia. Spotyka się
Bardziej szczegółowoAUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych
AUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych REALIZOWANY W ŚWIETLICY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W PILCHOWIE W LATACH 2014-2016 Opracowała: mgr Małgorzata Pysiewicz CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program został skonstruowany z myślą
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 1 /z oddziałami integracyjnymi/ w GORLICACH
KONCEPCJA PRACY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 1 /z oddziałami integracyjnymi/ w GORLICACH Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole
Bardziej szczegółowo6-latek w szkole czy w przedszkolu?
6-latek w szkole czy w przedszkolu? Ewa Załęcka Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 4 Opracowanie na cykl spotkań dla dyrektorów przedszkoli i szkół podstawowych Wrocław, 15 i 19 luty 2013 r. 6-latek
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209
PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209 Szkoła, obok rodziny, jest jednym z najważniejszych środowisk społecznych dziecka. Jej
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA FUNKCJONOWANIA I ROZWOJU NIEPUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W BRZEGACH. Na lata
KONCEPCJA FUNKCJONOWANIA I ROZWOJU NIEPUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W BRZEGACH Na lata 2012-2017 Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły została opracowana w oparciu o: 1.Ustawę o systemie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. STEFANA KARD. WYSZYŃSKIEGO W WOLI RAFAŁOWSKIEJ
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. STEFANA KARD. WYSZYŃSKIEGO W WOLI RAFAŁOWSKIEJ Na podstawie: art. 67 ust.1 pkt.3 Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (Dz. U. 2004 r. Nr
Bardziej szczegółowo1
0 1 2 3 4 5 KLASA I II III IV V VI WARTOŚĆ rodzina kultura osobista patriotyzm lokalny nauka i rozwój uzdolnień uczciwość przyjaźń 6 7 8 Uczeń czuje więzi emocjonalne z rodziną i uczestniczy w jej życiu.
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SAMORZĄDOWEJ SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA. w JEŻOWEM
Załącznik Nr 1 do Statutu Szkoły PROGRAM WYCHOWAWCZY SAMORZĄDOWEJ SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA w JEŻOWEM PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 13 W GLIWICACH
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 13 W GLIWICACH Naczelny cel wychowania: Wszechstronny rozwój osobowy dziecka w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, moralnym i
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY. Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3 im. Jana Pawła II w Rudzie Śląskiej
PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3 im. Jana Pawła II w Rudzie Śląskiej,,W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem Jan Paweł II PROGRAM
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa Nr 23 im. E. Szymańskiego w Warszawie
Program adaptacyjny dla dzieci rozpoczynających naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej CELE OGÓLNE PROGRAMU: 1. Poznanie przez rodziców szkoły oraz systemu wartości, jakim podporządkowane są jej działania,
Bardziej szczegółowoZespołu Szkół Ponadgimnazjalnych
Koncepcja pracy i rozwoju Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Świeciu w latach 2012-2017 Wizja szkoły Dzisiaj uczymy się tego, co będzie ważne jutro Kontynuujemy najlepsze tradycje, orientujemy nasze wszystkie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM
PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO - WYCHOWAWCZYM W LESZNIE Podstawy prawne systemu wychowania Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja Praw Dziecka Deklaracja Praw Osób
Bardziej szczegółowoW poszukiwaniu inspiracji, czyli jak rozwijać aktywność poznawczą dziecka. Uniwersytet Szczeciński 31 marca 2016 r.
W poszukiwaniu inspiracji, czyli jak rozwijać aktywność poznawczą dziecka. Ewa Hasek Uniwersytet Szczeciński 31 marca 2016 r. Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem.
Bardziej szczegółowoKryteria oceny z zachowania Respektowanie zasad współżycia społecznego i norm etycznych (kultura osobista, postawy wobec innych)
Funkcjonowanie ucznia w szkole Kryteria oceny z zachowania espektowanie zasad współżycia społecznego i norm etycznych (kultura osobista, postawy wobec innych) rojekt Z punktualnie zajęcia szkolne, nieobecności
Bardziej szczegółowoRegulamin świetlicy szkolnej Strona 1 z 5 REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Regulamin świetlicy szkolnej Strona 1 z 5 REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2 W PROSZOWICACH Podstawa prawna: art. 105 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz.
Bardziej szczegółowoW ROKU SZKOLNYM 2011/2012
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM W WOJKOWICACH KOŚCIELNYCH Przedszkole W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 Data sporządzenia: 29 czerwca 2012r. Raport przeznaczony jest dla: 1. Dyrektora
Bardziej szczegółowoPsychologia potrzeb. dr Sabina Zalewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Psychologia potrzeb dr Sabina Zalewska Akademia Ekonomiczna w Katowicach 7 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Potrzeba psychiczna to stan osoby doznającej poczucia
Bardziej szczegółowoUDZIAŁ W ZAJĘCIACH ŚWIETLICOWYCH JAKO DETERMINANTA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ UCZNIÓW
UDZIAŁ W ZAJĘCIACH ŚWIETLICOWYCH JAKO DETERMINANTA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ UCZNIÓW Człowiek jest istotą społeczną, formowaną przez społeczne wpływy i sytuacje. Kontakt z drugim człowiekiem jest człowiekowi
Bardziej szczegółowoGRUPY SPOŁECZNE Rodzaje grup społecznych
Rodzaje grup społecznych Grupy małe WIELKOŚCI Grupy duże RODZAJE GRUP SPOŁECZNYCH SFORMALIZOWANIA WIĘZI Grupy formalne Grupy nieformalne Grupy pierwotne Grupy wtórne CZŁONKOSTWA Grupy zamknięte Grupy otwarte
Bardziej szczegółowoŚwietlica jest placówką wychowania pozalekcyjnego przeznaczona głównie dla uczniów z oddziału przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej.
Rola i funkcja świetlicy szkolnej w edukacji ucznia Świetlica jest placówką wychowania pozalekcyjnego przeznaczona głównie dla uczniów z oddziału przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. Cele świetlicy
Bardziej szczegółowoOrganizacja Punktu Przedszkolnego w Szkole Podstawowej w Karpicku
Organizacja Punktu Przedszkolnego w Szkole Podstawowej w Karpicku 1. 1. Punkt przedszkolny nosi nazwę: Punkt Przedszkolny w Szkole Podstawowej w Karpicku, zwany dalej Punktem Przedszkolnym. 2. Punkt Przedszkolny
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W NIEDZIELISKACH IM. STANISŁAWA STASZICA. Aktualizacja z dnia r.
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W NIEDZIELISKACH IM. STANISŁAWA STASZICA Aktualizacja z dnia 14.09.2015r. Opracowany i uchwalony przez Radę Pedagogiczną Szkoły Podstawowej w Niedzieliskach Niedzieliska
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA W CZERNIKOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA W CZERNIKOWIE 2015/2016 Podstawa prawna: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483, późn. zm.)
Bardziej szczegółowoRealizacja działań związanych z przystąpieniem do programu SZKOŁY PROMUJĄCE ZDROWIE
Realizacja działań związanych z przystąpieniem do programu SZKOŁY PROMUJĄCE ZDROWIE Zdrowie człowieka jest wartością, zasobem i środkiem do codziennego życia. Dzięki niemu możemy realizować swoje marzenia,
Bardziej szczegółowoSzkoła Przyjaciół Szkoła
Załącznik nr 7 Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 1 w Puszczykowie Szkoła Przyjaciół Szkoła przyjaznych kontaktów dzieci, rodziców i pracowników szkoły, sprzeciwu dla brutalności, agresji i nietolerancji,
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ 1. Postanowienia ogólne 1. Świetlica jest integralną częścią szkoły w swojej programowej działalności realizuje cele i zadania szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem treści
Bardziej szczegółowoNaturalną potrzebą i prawem każdego dziecka jest przynależność do grupy społecznej.
doświadczeń Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej nr 2 w Sosnowcu Szkoły muszą być bardziej inkluzyjne niż wykluczające, ich celem powinna być troska o wszystkich i zapewnienie bezpiecznej atmosfery stąd
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ w Szkole Podstawowej im. H. Sienkiewicza w Strzelcach 1. Postanowienia ogólne 1. Świetlica jest integralną częścią szkoły w swojej programowej działalności realizuje cele i
Bardziej szczegółowoZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ
ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ 1. Wspieranie dziecka w poznawaniu oraz wykorzystywaniu własnego potencjału rozwojowego i budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dziecku
Bardziej szczegółowoSYSTEM STOPNI HARCERSKICH
SYSTEM STOPNI HARCERSKICH wprowadzono rozkazem Naczelnika ZHP nr L.4/93 z dnia 23.04.1993 r. wersja elektroniczna http://www.zhp.org.pl V-06-1993/04/23 2 Rola stopnia w metodzie harcerskiej V-06-1993/04/23
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy Bursy Szkolnej Nr 3. w Radomiu
Koncepcja pracy Bursy Szkolnej Nr 3 w Radomiu Bursa Szkolna Nr 3 w Radomiu jest placówką zapewniającą opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania. W związku
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 1 w Lubiczu Dolnym SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA
Szkoła Podstawowa nr 1 w Lubiczu Dolnym SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA 2013 2014 2014 2015 2015-2016 PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Art. 72. 2. Konwencja
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLNEGO KOŁA WOLONTARIATU DZIAŁAJĄCEGO W GIMNAZJUM NR 10 IM.TADEUSZA KOŚCIUSZKI W RZESZOWIE
PROGRAM SZKOLNEGO KOŁA WOLONTARIATU DZIAŁAJĄCEGO W GIMNAZJUM NR 10 IM.TADEUSZA KOŚCIUSZKI W RZESZOWIE Podstawa prawna Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Bardziej szczegółowoDziecko wobec szkołyszkoła
Dziecko wobec szkołyszkoła wobec dziecka Wanda Papugowa psycholog, dyrektor Samorządowego Ośrodka Psychologiczno- Pedagogicznego Oferta szkoły- a gotowość dziecka Szkoła Nauczyciel Oferta edukacyjna: Środowisko
Bardziej szczegółowoSamorządowa Szkoła Muzyczna I st. w Tarnowie Podgórnym, ul. Szkolna Tarnowo Podgórne PROGRAM WYCHOWAWCZY
PROGRAM WYCHOWAWCZY - 2017 1 Zgodnie z zaleceniami raportu CEA z roku 2013 nt. jakości programów wychowawczych w szkołach artystycznych niniejszy program składa się z dwóch części. Podział taki umożliwia
Bardziej szczegółowoRola rodziców i nauczycieli w procesie adaptacji dziecka w szkole
Organizator: Kuratorium Oświaty w Gdańsku 8 i 9 grudnia 2015 roku Konferencje dla Nauczycieli pt.: Szkolne progi: jak pomóc uczniom przejść do klasy czwartej? PSYCHOLOGIA na UAM od 1919 roku Rola rodziców
Bardziej szczegółowo4/14/2015 WSPÓLNOTY A ORGANIZACJE WSPÓLNOTY, INSTYTUCJE I. PORZĄDEK SPOŁECZNY jest kształtowany przez ludzi:
WSPÓLNOTY, INSTYTUCJE I ORGANIZACJE dr Agnieszka Kacprzak WSPÓLNOTY A ORGANIZACJE PORZĄDEK SPOŁECZNY jest kształtowany przez ludzi: oddolnie powstające spontanicznie i utrwalane tradycją normy, wartości,
Bardziej szczegółowoKontakty społeczne w grupie przedszkolnej
Kontakty społeczne w grupie przedszkolnej Wiek przedszkolny jest bardzo ważnym etapem w rozwoju stosunków interpersonalnych. Dzieci uczęszczające do przedszkola wchodzą coraz intensywniej w różnorodne
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ
REGULAMIN ŚWIETLICY SZKOLNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 W CIESZYNIE CIESZYN 2016 R ZADANIA ŚWIETLICY 1. Zapewnienie uczniom zorganizowanej opieki wychowawczej, umożliwiającej wszechstronny rozwój osobowości.
Bardziej szczegółowoZapisu dziecka do świetlicy dokonuje się na podstawie wypełnionej Karty Zgłoszenia Dziecka do Świetlicy
Świetlica szkolna zaprasza dzieci w godzinach: Poniedziałek/Wtorek/ Środa 7-8 00 12-16 Czwartek/Piątek 7-8 00 11-16 Zapisu dziecka do świetlicy dokonuje się na podstawie wypełnionej Karty Zgłoszenia Dziecka
Bardziej szczegółowoKLASA JAKO GRUPA SPOŁECZNA
KLASA JAKO GRUPA SPOŁECZNA GRUPA SPOŁECZNA O grupie społecznej możemy mówić gdy dwie lub więcej jednostek pozostają ze sobą w bezpośredniej interakcji, gdy mają względnie jasny cel, posiadają wspólnie
Bardziej szczegółowoBrak aktywności, izolowanie, odrzucenie wśród uczniów : zestawienie bibliograficzne w wyborze
Brak aktywności, izolowanie, odrzucenie wśród uczniów : zestawienie bibliograficzne w wyborze Wykaz literatury sporządzono z autopsji, ograniczając się do materiałów dostępnych w PBW w Kielcach. Pod opisami
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Żarkach
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Żarkach na rok szkolny Uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Żarki 15.09.2016r Wstęp: Opracowanie programu
Bardziej szczegółowoPotrzeby i możliwości dziecka 6-letniego u progu szkoły. Prof. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska Akademia Podlaska Siedlce
Potrzeby i możliwości dziecka 6-letniego u progu szkoły Prof. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska Akademia Podlaska Siedlce Dojrzałość emocjonalno-społeczna: stopień samodzielności, zaradność, chęć i łatwość
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO NR 1. w Czechowicach-Dziedzicach IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO
KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO NR 1 IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO w Czechowicach-Dziedzicach Misja szkoły Są wartości, których nikomu nie możemy przekazać, bo każdy musi dojrzeć do nich sam i to nieraz
Bardziej szczegółowoINNOWACJA PEDAGOGICZNA PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 24 W OLSZTYNIE
INNOWACJA PEDAGOGICZNA PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 24 W OLSZTYNIE 1. Tytuł innowacji Z angielskim za pan brat już od najmłodszych lat 2. Typ innowacji Programowa i organizacyjna: - wprowadzenie zajęć z języka
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 7 W ŁOWICZU
KONCEPCJA PRACY PRZEDSZKOLA NR 7 W ŁOWICZU Każde dziecko ma prawo do pełnego dostępu do edukacji bez względu na to, jaki prezentuje potencjał rozwojowy. Przedszkole daje szansę rozwoju dzieciom uczy tolerancji,
Bardziej szczegółowoROCZNY PLAN PRACY NA ROK SZKOLNY 2013/2014
ROCZNY PLAN PRACY NA ROK SZKOLNY 2013/2014 opracowała Rada Pedagogiczna Przedszkola w Jankowicach STANDARDY: I. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego II. Działania placówki na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowo