Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego... po leczeniu nowotworów złośliwych
|
|
- Janina Lewicka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 8 Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego... po leczeniu nowotworów złośliwych Maciej Mraz, Marek Woźniewski Przyczynami zaburzeń czynności układu oddechowego u chorych leczonych z powodu nowotworów złośliwych może być: ttusunięcie tkanki płucnej w przebiegu leczenia raka płuca, ttunieruchomienie w łóżku w pozycji leżącej, np. po zabiegu chirurgicznym, ttradioterapia okolicy klatki piersiowej, ttchemioterapia, ttograniczenie aktywności ruchowej. Leczenie raka płuca wymaga jego usunięcia w różnym zakresie od resekcji guza aż do całego płuca. Należy podkreślić, że usunięcie tkanki płucnej zmniejsza możliwości wentylacyjne płuc od kilku do kilkudziesięciu procent, a kompensacja w tym przypadku jest ograniczona. Powoduje to zmniejszenie zdolności do wykonywania wysiłków, w krańcowych przypadkach doprowadzając do zmęczenia i duszności przy podstawowych czynnościach codziennych. W tych przypadkach skuteczność fizjoterapii oddechowej jest stosunkowo niewielka i jedynym sposobem poprawy zdolności do wykonywania wysiłku jest uruchomienie rezerw tkwiących w mięśniach szkieletowych przez poprawę ich czynności enzymatycznej i metabolizmu. Zaawansowane zmiany nowotworowe mogą przejawiać się obecnością płynu nowotworowego w jamach ciała. Obecność takiego płynu w opłucnej, często w dużych ilościach, istotnie zmniejsza możliwości oddechowe chorego, uciskając na płuca. Podobne objawy może wywoływać ropniak opłucnej, który jest jednym z powikłań choroby nowotworowej lub jej leczenia. W obu przypadkach wynikiem obecności płynu w opłucnej mogą być zrosty opłucnowe ograniczające ruchomość klatki piersiowej i płuc. Leczenie chirurgiczne chorób nowotworowych może być także przyczyną zaburzenia czynności układu oddechowego. W okresie pooperacyjnym chory najczęściej przebywa w pozycji leżącej, która pogarsza mechanikę oddychania. Środki stosowane podczas znieczulenia pacjenta są powodem spłycenia oddechu i zagęszczenia wydzieliny zalegającej w oskrzelach, a ból towarzyszący operacji zmniejsza głębokość oddechów oraz powoduje, że chory unika kaszlu, aby pozbyć się zalegającej wydzieliny. Może to być przyczyną zmniejszenia drożności oskrzeli, a nawet ich całkowitej niedrożności i prowadzić do niedodmy, stanów zapalnych płuc oraz niewydolności oddechowej.
2 Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego % 80% FVC FEV1 60% 40% 20% 0% Przed operacją 1 miesiąc po 3 miesiące po 6 miesięcy po Ryc Ograniczenie czynności układu oddechowego chorych po usunięciu płuca. Również leczenie systemowe lub promieniami jonizującymi może prowadzić do upośledzenia funkcji oddechowej w wyniku uszkodzenia pęcherzyków płucnych lub zwłóknień śródmiąższowych. Towarzyszące leczeniu nudności i wymioty stają się niekiedy powodem zachłystowego zapalenia płuc, a ogólne osłabienie, pogarszające możliwości ruchowe, sprzyja powstawaniu powikłań ze strony układu oddechowego. Reakcja tkanki płucnej na promieniowanie jonizujące przebiega w czterech fazach: tti faza przekrwienia, trwającego od kilku godzin do kilku dni. Dochodzi w niej do przekrwienia i nadmiernego wytwarzania śluzu przez nabłonek oskrzelowy oraz infiltracji przez granulocyty i degeneracji naczyń chłonnych; ttii faza pogłębiania się zmian z fazy pierwszej; ttiii faza reakcji zapalnej płuc. W miarę jej ustępowania granulocyty zastępowane są przez makrofagi i komórki gigantyczne; ttiv faza zwłóknienia, w której dochodzi do rozrostu nabłonka oskrzelowego. Mieszane 31% Obturacja 46% Restrykcja 23% Ryc Częstość występowania poszczególnych rodzajów zaburzeń wentylacji płuc po naświetlaniach klatki piersiowej z powodu raka piersi.
3 84 Fizjoterapia w onkologii Zaburzenia czynności płuc mogą wystąpić jako wynik popromiennego uszkodzenia tkanki płucnej podczas leczenia guzów oskrzeli, piersi lub innych nowotworów zlokalizowanych w obrębie klatki piersiowej. Są to zmiany zapalne nieswoiste, prowadzące często do trwałych zwłóknień i ognisk niedodmy. Histologicznie stwierdza się obrzęk pęcherzyków płucnych oraz przekrwienie, jak również obrzęk tkanki śródmiąższowej i zawartych w niej naczyń włosowatych. Prowadzi to do zgrubienia przegród międzypęcherzykowych i międzyzrazikowych. Do późnych zmian popromiennych należą zwłóknienia ścian oskrzelików i opłucnej. Są one wynikiem zarastania drobnych naczyń krwionośnych, co prowadzi do zmian stwardnieniowych, występujących po podaniu dawek przekraczających 6000 radów. U chorych po naświetlaniach klatki piersiowej promieniami jonizującymi najczęściej stwierdza się zmniejszoną pojemność życiową płuc, upośledzenie dyfuzji oraz zwiększony opór w drogach oddechowych, prowadzący do zaburzeń obturacyjnych Czasami może dochodzić jednak do zaburzeń typu restrykcyjnego z redukcją objętości płuc, co obserwowano u chorych napromienianych z powodu choroby Hodgkina. Głównym celem fizjoterapii oddechowej chorych po leczeniu nowotworów złośliwych jest zapobieganie zaburzeniom czynności układu oddechowego oraz przywracanie sprawności tego układu przez: ttutrzymanie prawidłowej wentylacji płuc, ttzwiększenie ruchomości klatki piersiowej i przepony, ttzwiększenie siły mięśni oddechowych, ttutrzymanie drożności oskrzeli. Fizjoterapia oddechowa (fizjoterapia klatki piersiowej) obejmuje: ttkinezyterapię ćwiczenia specjalistyczne i ogólne, ttfizykoterapię inhalacje, ttmasaż oklepywanie klatki piersiowej, masaż wibracyjny, ttpozycje ułożeniowe, ttpozycje drenażowe. Podstawowe znaczenie w fizjoterapii pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych ma kinezyterapia. Obejmuje ona ćwiczenia: ttoddechowe torem przeponowym i żebrowym, ttskutecznego kaszlu, ttwzmacniające mięśnie oddechowe, ttzwiększające ruchomość w stawach ważnych w mechanice oddychania, ttrozluźniająco-uspokajające. Oprócz tego istotną rolę odgrywa trening tlenowy o charakterze ciągłym dla pacjentów o lepszej kondycji i interwałowy dla chorych o mniejszej wydolności, jak również ćwiczenia ogólnie usprawniające. Najbardziej wskazane są naturalne formy ruchu angażujące duże grupy mięśni, np. marsz swobodny lub z kijkami o umiarko
4 Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego % 80% 60% 40% 20% 0% Przed operacją 1 miesiąc po 3 miesiące po 6 miesięcy po Ryc Zmniejszenie zdolności wysiłkowej chorych po usunięciu płuca. wanej intensywności (40 60% rezerwy tętna, 60 80% HR max ) powtarzane 3 5 razy w tygodniu i trwające jednorazowo minut. W przypadku rozległego usunięcia tkanki płucnej możliwości wykonywania ćwiczeń tlenowych mogą być znacznie ograniczone. Można wówczas zastosować trening oporowy względnie trening mieszany, łączący obie formy. Wszystkie rodzaje treningu oporowego, tzn. izometryczny, izotoniczny i izokinetyczny, mogą być wykorzystane w fizjoterapii chorych z zaburzeniami czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych. Stosowane są obciążenia od 30 do 70% maksymalnych możliwości chorego. Uzyskana poprawa funkcji mięśni ma istotny wpływ na zwiększenie tolerancji wysiłkowej tych chorych. Ze względu na zróżnicowany przebieg zaburzeń wentylacji płuc po leczeniu nowotworów złośliwych fizjoterapia oddechowa zawsze powinna być poprzedzona badaniem czynnościowym układu oddechowego i ustaleniem charakteru zaburzeń, od których zależą metody postępowania. W przypadku zaburzeń obturacyjnych celem fizjoterapii jest zmniejszenie oporów w drogach oddechowych, natomiast u chorych z zaburzeniami restrykcyjnymi podstawowe znaczenie mają metody zwiększające ruchomość klatki piersiowej. Podczas ćwiczeń oddechowych szczególną uwagę należy zwracać na fazę wydechu, który powinien być wykonywany z oporem. Można w tym celu wykorzystać specjalne urządzenia do ćwiczeń oddechowych z oporem lub proste przybory zmniejszające drogę oddechową i zwiększające opory, np. dmuchanie przez rurkę do butelki z wodą. Dzięki nim można stosować ćwiczenia oddechowe z oporem w fazie wdechu lub wydechu, pogłębiać oddech przez zwiększenie ilości dwutlenku węgla w powietrzu oddechowym, poprawiać skuteczność oczyszczania oskrzeli z zalegającej w nich wydzieliny. Urządzenia te dodatkowo uatrakcyjniają ćwiczenia oraz mobilizują chorego do samodzielnych ćwiczeń.
5 86 Fizjoterapia w onkologii Tabela 8.1. Fizjoterapia chorych z zaburzeniami czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych Kinezyterapia Fizykoterapia Masaż Inne Ćwiczenia oddechowe Ćwiczenia skutecznego kaszlu Wczesna pionizacja Ćwiczenia ogólnieusprawniające Trening wytrzymałościowy ciągły lub interwałowy Trening oporowy Trening mieszany Inhalacje Oklepywanie klatki piersiowej Masaż wibracyjny Wysokie pozycje ułożeniowe Pozycje drenażowe Ćwiczenia oddechowe w przypadku zaburzeń czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych są wykonywane zgodnie z ogólnie obowiązującymi zasadami, które uwzględniają: ttprawidłową technikę ćwiczeń, ttodpowiednią intensywność, ttodpowiedni tor oddychania. Podczas ćwiczeń oddechowych należy zwracać szczególną uwagę na pogłębienie wdechu i wydłużenie wydechu, który powinien być 2 3-krotnie dłuższy niż wdech. Ze względu na ryzyko hiperwentylacji liczba powtórzeń nie powinna przekraczać 3 4 w jednej serii. Natomiast ćwiczenia oddechowe powinny być powtarzane możliwie często w ciągu dnia. Należy zwracać uwagę na wykonywanie wdechu nosem, a wydechu ustami, co ma istotne znaczenie u chorych poddanych chemioterapii ze względu na zwiększone ryzyko infekcji i zmiany zapalne błony śluzowej jamy ustnej. Bardzo ważne znaczenie w zapobieganiu zaburzeniom czynności układu oddechowego po operacjach ma wybór toru oddechowego wykorzystywanego podczas ćwiczeń, który uzależniony jest głównie od lokalizacji dolegliwości bólowych. Jest to bardzo istotne w przypadku rozległych operacji w okolicy klatki piersiowej i jamy brzusznej, kiedy bolesność w okolicy rany operacyjnej powoduje spłycenie oddechu, a przez to pogorszenie wentylacji. Dlatego po zabiegach chirurgicznych wykonywanych w obrębie klatki piersiowej stosowane są ćwiczenia oddechowe torem przeponowym, a po zabiegach jamy brzusznej torem piersiowym. Należy dążyć to tego, żeby chory opanował ćwiczenia oddechowe oboma torami i miał możliwość dowolnej zmiany toru zależnie od potrzeb. Operacje w nadbrzuszu mogą być przyczyną ograniczenia ruchomości przepony, a w obrębie tułowia mogą prowadzić do zmniejszenia zakresu ruchów w stawach obręczy barkowej, miednicy i kręgosłupa. Również płyn w opłucnej, związany z wysiękiem lub ropniakiem opłucnej, często jest powodem powstawania zrostów opłucnowych, ograniczających możliwości oddechowe i będących przyczyną dolegliwości bólowych
6 Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego lokalizujących się w obrębie klatki piersiowej. Ćwiczenia zwiększające ruchomość klatki piersiowej w postaci skrętów tułowia, skłonów bocznych, skrętoskłonów powinny zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia tego rodzaju komplikacji. Można je prowadzić zarówno w pozycji leżącej, jak również siedzącej i stojącej, wspomagając ruchami kończyn górnych. Bardzo ważne są także ćwiczenia zwiększające ruchomość przepony, które mogą mieć charakter ćwiczeń czynnych oraz czynnych z oporem. Podczas ich wykonywania należy wykorzystać odpowiednie pozycje ułożeniowe, które zależnie od potrzeb mogą wspomagać ruchy przepony lub je utrudniać. Można je również wspomagać elementami terapii manualnej. Bardzo istotne znaczenie w utrzymaniu drożności oskrzeli, warunkującej prawidłową czynność układu oddechowego, mają ćwiczenia skutecznego kaszlu, które powinny być powtarzane kilkakrotnie w ciągu dnia, bezpośrednio po ćwiczeniach oddechowych. Stosowane są one w przypadku zalegania wydzieliny w oskrzelach i wykonywane na szczycie wydechu jako seria bezpośrednio po sobie następujących kaszlnięć. We wspomaganiu kaszlu stosuje się: ttzmiany pozycji ciała, ttoklepywanie klatki piersiowej, ttmasaż wibracyjny, ttinhalacje, ttwymawianie głoski r, ch, ttćwiczenia oddechowe i ogólnie usprawniające, ttpicie ciepłych płynów, ttuciski na krtań lub powłoki brzuszne. Oklepywanie klatki piersiowej i masaż wibracyjny, wprowadzając w drgania ścianę klatki piersiowej, powodują przesuwanie się wydzieliny w oskrzelach i drażnienie zakończeń nerwowych w błonie śluzowej, wywołujące kaszel. Oba zabiegi powinny być wykonywane z dużą częstotliwością i odpowiednią siłą, która nie uszkodzi narządów znajdujących się w klatce piersiowej. Podczas tych zabiegów należy omijać okolice nerek oraz przykręgosłupowe, koncentrując się nad obszarem płuc, zwłaszcza objętym niedodmą. Inhalacje powinny być stosowane kilka razy dziennie przez 15 minut przed ćwiczeniami skutecznego kaszlu. Należy unikać zbyt częstego powtarzania tego zabiegu, ze względu na jego działanie bodźcowe. Podczas inhalacji oddechy powinny być możliwie głębokie, a ich częstość mała. Zalecane jest zwolnienie rytmu oddechowego nawet do 5 6 oddechów na minutę, co znacznie zwiększa skuteczność zabiegu. Do inhalacji stosuje się leki rozszerzające oskrzela, rozrzedzające wydzielinę i pobudzające do kaszlu. Istotne znaczenie w zapobieganiu powikłaniom oddechowym po leczeniu nowotworów złośliwych mają częste zmiany pozycji oraz wczesna pionizacja pacjenta, która stwarza odpowiednie warunki do prawidłowej mechaniki oddychania, jak również utrzymywanie umiarkowanej aktywności ruchowej podczas radioterapii i chemiote
7 88 Fizjoterapia w onkologii rapii. Pionowa pozycja powoduje obniżenie przepony i ułatwienie wykonania wdechu, natomiast aktywność fizyczna zwiększa wentylację płuc i sprawność wymiany gazowej. Dlatego też chorzy podczas leżenia w łóżku powinni przebywać w pozycji siedzącej lub półsiedzącej, z podparciem pod plecy. Podczas zmian pozycji ciała zalegająca w oskrzelach wydzielina zostaje wprawiona w ruch i, drażniąc zakończenia nerwowe w błonie śluzowej oskrzeli, pobudza chorego do kaszlu. Przebieg zaburzeń oddechowych po leczeniu nowotworów złośliwych wykazuje pewne wahania w czasie. We wczesnym okresie po zakończeniu leczenia stwierdza się stosunkowo duże ich nasilenie, które ustępuje w ciągu kilku-kilkunastu miesięcy, prowadząc do względnej normalizacji czynności układu oddechowego, aby po kilku latach powrócić z podobnym lub nawet większym nasileniem. Wymaga to okresowej kontroli sprawności układu oddechowego, aby w przypadku stwierdzenia nawrotu nieprawidłowości możliwie wcześniej rozpocząć fizjoterapię oddechową. Leczenie nowotworów prowadzone jest nie tylko w warunkach szpitalnych, lecz także ambulatoryjnych i domowych. Często wymaga to prowadzenia fizjoterapii domowej lub ambulatoryjnej, jak również samodzielnego kontynuowania fizjoterapii bez nadzoru fizjoterapeuty, tym bardziej że cały czas istnieje ryzyko zaburzeń czynności układu oddechowego. Zarówno chory, jak i jego rodzina powinni być świadomi konieczności systematycznego wykonywania zaleconych ćwiczeń oraz utrzymywania umiarkowanej aktywności fizycznej. Takie postępowanie ma na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań, minimalizację negatywnych skutków leczenia oraz poprawę ogólnej kondycji chorego. Należy podkreślić, że zaburzenia czynności układu oddechowego w przebiegu leczenia nowotworów złośliwych istotnie zwiększają ryzyko powikłań płucnych i mogą w znaczny sposób ograniczyć sprawność i wydolność fizyczną tych chorych, pogarszając skuteczność leczenia choroby nowotworowej i jakość ich życia. Dlatego zapobieganie im oraz przywracanie prawidłowej czynności układu oddechowego 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% < 2 lat 2 5 lat > 5 lat Ryc Ograniczenie rezerw wentylacyjnych zależnie od czasu po leczeniu nowotworów złośliwych.
8 Fizjoterapia pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego ma podstawowe znaczenie w fizjoterapii chorych leczonych z powodu nowotworów złośliwych. Pytania podsumowujące 1. Jakie są przyczyny zaburzeń czynności układu oddechowego u chorych leczonych z powodu nowotworów złośliwych? 2. Jaki charakter mają najczęściej zaburzenia czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych? 3. Jakie są fazy reakcji tkanki płucnej na promieniowanie jonizujące? 4. Co obejmuje fizjoterapia oddechowa (fizjoterapia klatki piersiowej) chorych z zaburzeniami czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych? 5. Jakie rodzaje treningu fizycznego mogą być wykorzystane u chorych z zaburzeniami czynności układu oddechowego po leczeniu nowotworów złośliwych?
PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ
PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ Choroby uk.oddechowego + fizjoterapia mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org WYSIĘKOWE ZAPALENIE OPŁUCNEJ Choroba polega na gromadzeniu
Bardziej szczegółowoTOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ
TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ WPŁYW OPERACJI W OBRĘBIE JAMY BRZUSZNEJ NA CZYNNOŚĆ UKŁADU ODDECHOWEGO Okolica operacji Natężona pojemność
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz
Spis treści 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz 1.1. Wstęp.... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej 1.2. Znaczenie rehabilitacji w chirurgii...
Bardziej szczegółowo2011-03-13. Objętości: IRV wdechowa objętość zapasowa Vt objętość oddechowa ERV wydechowa objętość zapasowa RV obj. zalegająca
Umożliwia ocenę sprawności wentylacyjnej płuc Lek. Marcin Grabicki Nie służy do oceny wydolności oddechowej (gazometria krwi tętniczej) Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoFIZJOTERAPIA W TORAKOCHIRURGII WPŁYW ZAKRESU RESEKCJI PŁUCA NA POJEMNOŚĆ ŻYCIOWĄ PŁUC ZNIEKSZTAŁCENIA KLATKI PIERSIOWEJ
ZNIEKSZTAŁCENIA KLATKI PIERSIOWEJ FIZJOTERAPIA W TORAKOCHIRURGII DOSTĘPY W OPERACJACH KLATKI PIERSIOWEJ WPŁYW ZAKRESU RESEKCJI PŁUCA NA POJEMNOŚĆ ŻYCIOWĄ PŁUC Zakres resekcji Segmentektomiapłuca lewego
Bardziej szczegółowoRehabilitacja u chorych na astmę oskrzelową
W leczeniu przewlekłym wielu chorób układu oddechowego, w tym astmy, zaleca się rehabilitację oddechową. Program rehabilitacji po odpowiednim przeszkoleniu może być realizowany przez chorego indywidualnie.
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ
PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ Choroby uk.oddechowego + fizjoterapia mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org ROZEDMA Jest to choroba cechująca się : - zwiększeniem ponad
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc. II Katedra Kardiologii
Przewlekła obturacyjna choroba płuc II Katedra Kardiologii Definicja Zespół chorobowy charakteryzujący się postępującym i niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM
Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu
Bardziej szczegółowoW okresie przedoperacyjnym stosujemy:
PROGRAMOWANIE REHABILITACJI W CHOROBACH WEWNĘTRZNYCH Fizjoterapia w chirurgii Mgr Ewelina Żak Physiotherpay & Medicine www.pandm.org Operacje na jamie brzusznej Powikłania są częste po operacjach na jamie
Bardziej szczegółowoWywiady dotyczące układu oddechowego. Dr n. med. Monika Maciejewska
Wywiady dotyczące układu oddechowego Dr n. med. Monika Maciejewska O co pytamy? Kaszel Wykrztuszanie Krwioplucie Duszność Chrypka Ból w klp Choroby przebyte, nawyki, wywiady środowiskowe i dotyczące pracy
Bardziej szczegółowoPo co rehabilitacja w chorobie Alzheimera?
Po co rehabilitacja w chorobie Alzheimera? Dr n. med. Marek Walusiak specjalista fizjoterapii Ruch jest bardzo ważnym elementem leczenia. Niewielki, systematyczny wysiłek może dać bardzo dużo. 30-45 minut
Bardziej szczegółowoREHABILITACJA REHABILITACJA PSYCHOFIZYCZNA W ONKOLGII CECHY REHABILITACJI REHABILITACJI REHABILITACJA W ONKOLOGII
REHABILITACJA PSYCHOFIZYCZNA W ONKOLGII MAREK WOŹNIEWSKI REHABILITACJA PRZYWRACANIE SPRAWNOŚCI PSYCHOFIZYCZNEJ MEDYCZNA SPOŁECZNA ZAWODOWA CECHY REHABILITACJI POWSZECHNA WCZESNA CIĄGŁA CIĄGŁOŚĆ REHABILITACJI
Bardziej szczegółowoREHABILITACJA W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO W CODZIENNEJ PRAKTYCE LEKARSKIEJ
REHABILITACJA W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO W CODZIENNEJ PRAKTYCE LEKARSKIEJ Włodzimierz Dolecki Witold Rongies Sylwia Stępniewska Rehabilitacja pulmonologiczna jest opartą na danych naukowych, wielodyscyplinarną
Bardziej szczegółowoPodstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny
Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny Redakcja naukowa prof. dr hab. n. k. f. Zdzisława Wrzosek dr n. med. Janusz Bolanowski Warszawa Wydawnictwo Lekarskie PZWL Spis treści Wstęp - Zdzisława
Bardziej szczegółowoMoje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej
Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Jednym z najczęstszych miejsc, gdzie nowotwory narządu ruchu dają przerzuty, są płuca Część zmian stwierdzanych w płucach będzie wymagała
Bardziej szczegółowoProgram praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne)
Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie Wydział Nauk Medycznych Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Student studiów pierwszego stopnia (licencjat)
Bardziej szczegółowoTemat: Higiena i choroby układu oddechowego.
Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,
Bardziej szczegółowoPRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)
PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) POChP jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych z wszystkich i najczęstsza przewlekłą chorobą układu oddechowego. Uważa się, że na POChP w Polsce choruje
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy
Bardziej szczegółowoPRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)
PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) Piotr Bienias Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM DEFINICJA POChP charakteryzuje się: niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez
Bardziej szczegółowo10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp
10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp oznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym i fizycznym. Obecność kogoś bliskiego, pielęgniarki i innych chorych pomoże
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS Ciężkie zaburzenie oddechowe przebiegające ze sztywnymi płucami, rozlanymi obustronnymi naciekami w płucach, zwykle oporną na leczenie hipoksemią, przy istniejącym czynniku
Bardziej szczegółowoFizjoterapia w zaburzeniach czynności układu naczyniowego po leczeniu chirurgicznym
5 Fizjoterapia w zaburzeniach czynności układu naczyniowego po leczeniu chirurgicznym Marek Woźniewski Jednym z najpoważniejszych powikłań naczyniowych po zabiegach chirurgicznych jest zakrzepica żył głębokich,
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 207/208 202/2022 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień
Bardziej szczegółowoLeczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego
Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory
Bardziej szczegółowoAstma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.
Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych
Bardziej szczegółowoRehabilitacja w schorzeniach onkologicznych
Rehabilitacja w schorzeniach onkologicznych Iwona Malicka Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS Warszawa, 2012 Rehabilitacja w schorzeniach onkologicznych Rehabilitacja w schorzeniach
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ
PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ Choroby uk.oddechowego + fizjoterapia mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org ASTMA Inna nazwa to dychawica oskrzelowa. Astma jest : - przewlekłą,
Bardziej szczegółowoUKŁAD ODDECHOWY
Zadanie 1. (1 pkt). Na rysunku przedstawiono pęcherzyki płucne oplecione siecią naczyń krwionośnych. Określ znaczenie gęstej sieci naczyń krwionośnych oplatających pęcherzyki płucne.... Zadanie 2. (2 pkt)
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 07/08 0/0 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień studiów
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoRehabilitacja kardiologiczna
Rehabilitacja kardiologiczna Tematy : - Cel ćwiczeń w rehabilitacji kardiologicznej - Dlaczego wykonuje się ćwiczenia krążeniowe i oddechowe? - Po co wykonuje się pomiary tętna, ciśnienia w trakcie ćwiczeń?
Bardziej szczegółowoMasaż. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl
Masaż Masaż polega na manualnym ucisku ciała w celu redukcji napięcia mięśni, eliminacji bóli kręgosłupa oraz dolegliwości pochodzenia okołostawowego. Masaż relaksacyjny skutecznie redukuje poziom stresu
Bardziej szczegółowoBól w klatce piersiowej. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM
Ból w klatce piersiowej Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM Patomechanizm i przyczyny Źródłem bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem miąższu płucnego: 1) serce
Bardziej szczegółowoChirurgia - klinika. złamania krętarzowe wyciąg szkieletowy na 8-10 tyg.; operacja
złamania szyjki kości udowej podwieszenie na taśmach wyciągowych na 6 tyg.; proteza metalowa; leczenie operacyjne złamania krętarzowe wyciąg szkieletowy na 8-10 tyg.; operacja złamania trzonu kości udowej
Bardziej szczegółowoSpośród wielu możliwych do zmierzenia i wyliczenia parametrów, w codziennej praktyce najważniejsze są trzy:
Kierownik pracowni: Lek. Zbigniew Kaczmarczyk lekarz chorób płuc Telefon: 032 331 99 61 W Pracowni EKG i Spirometrii wykonywane są badania dla pacjentów hospitalizowanych w szpitalu oraz pacjentów poradni
Bardziej szczegółowoChoroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego
Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Podczas akcji przebadano 4400 osób. Na badania rozszerzone skierowano ok. 950 osób. Do tej pory przebadano prawie 600 osób. W wyniku pogłębionych
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowo10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE GRUCZOŁÓW ŚLINOWYCH Rozpoznanie choroby JAKIE SĄ PRZYCZYNY?
10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE GRUCZOŁÓW ŚLINOWYCH Rozpoznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym i psychicznym.obecność kogoś bliskiego, pielęgniarki i innych
Bardziej szczegółowoUrologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa
Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie
Bardziej szczegółowoODDYCHANIE. Taka wymiana gazowa między organizmem a otoczeniem nazywana jest ODDYCHANIEM
UKŁAD ODDECHOWY ODDYCHANIE Jest jedną z najważniejszych czynności organizmów i podstawowym przejawem życia Człowiek potrzebuje tlenu do przeprowadzenia utlenienia wewnątrzkomórkowego dlatego gaz ten musi
Bardziej szczegółowoOcena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007
W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów
Bardziej szczegółowoZdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania
Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Jan Głowacki Współcześnie stosowane metody w diagnostyce chorób KLP: -zdjęcie sumacyjne P-A i boczne -zdjęcie
Bardziej szczegółowoDziałania niepożądane radioterapii
Działania niepożądane radioterapii Powikłania po radioterapii dzielimy na wczesne i późne. Powikłania wczesne ostre występują w trakcie leczenia i do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Ostry odczyn popromienny
Bardziej szczegółowo10 wskazówek dla chorych na nowotwory piersi
NOWOTWORY PIERSI Roz poznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychofizycznym. Obecność kogoś bliskiego, rodziny, pielęgniarki i innych chorych pomoże Ci poradzić sobie w tych trudnych
Bardziej szczegółowoDOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO?
DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? Pacjent, który nie wymaga dalszego pobytu w szpitalu; Przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca stosowania ciągłej lub okresowej wentylacji mechanicznej przy pomocy
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoFORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA
Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE
Bardziej szczegółowoPodstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania
Podstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania Układ krążenia, krwionośny Układ krążenia (krwionośny) zbudowany jest z zamkniętego systemu naczyń krwionośnych, które pod wpływem rytmicznych impulsów serca
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:.. PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoChoroby towarzyszące a znieczulenie
Choroby towarzyszące a znieczulenie Dawid Borowik Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Nadciśnienie tętnicze WHO >160/95 mmhg, I o bez zmian organicznych, II o przerost LV, III o zmiany narządowe Wartości
Bardziej szczegółowo6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej
6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2.1. Podsumowanie korzyści wynikających z leczenia Co to jest T2488? T2488
Bardziej szczegółowoChoroba Parkinsona perspektywa pacjentów. Wojciech Machajek
Choroba Parkinsona perspektywa pacjentów Wojciech Machajek Choroba Parkinsona Ważne INFORMACJE przed rozpoczęciem terapii ocena densytometrii - czy jest osteoporoza (dwa parametry - kręgosłup i kość
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w
Bardziej szczegółowoJesteśmy tym czym oddychamy?
Jesteśmy tym czym oddychamy? Jak działają płuca Najczęstsze choroby płuc Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP ANATOMIA UKŁADU
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:.. PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury
Bardziej szczegółowoARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie.
Opracowała: dr Katarzyna Rzącka Rezydentka w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło:
Bardziej szczegółowoleczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne
Leczenie W terapii raka jelita grubego stosuje się trzy podstawowe metody leczenia onkologicznego: chirurgię, radioterapię oraz chemioterapię. Dwie pierwsze określa się jako leczenie miejscowe, ostania
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoPodstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień
Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania
Bardziej szczegółowoCykl kształcenia 2013-2016
203-206 SYLABUS Nazwa Fizjoterapia kliniczna w chirurgii, onkologii i medycynie paliatywnej. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod Studia Kierunek studiów Poziom
Bardziej szczegółowoRozdział 5. Zabieg ortopedyczny, rekonwalescencja i rehabilitacja W TYM ROZDZIALE: W dniu zabiegu. Samoopieka pacjenta po zabiegu
61 Rozdział 5 Zabieg ortopedyczny, rekonwalescencja i rehabilitacja W TYM ROZDZIALE: W dniu zabiegu Samoopieka pacjenta po zabiegu Objawy, które należy natychmiast zgłosić Fizjoterapia po zabiegu Wypis
Bardziej szczegółowoGRUPY ZAGROŻENIA. = fala uderzeniowa
Uraz ciśnieniowy płuc (UCP) Każde uszkodzenie miąższu płucnego, spowodowane nagłym wzrostem objętości powietrza (czynnika oddechowego) w płucach, przy braku możliwości jego odpływu przez drogi oddechowe.
Bardziej szczegółowoFIZJOTERAPIA KLINICZNA W CHOROBACH WEWNĘTRZNYCH
FIZJOTERAPIA KLINICZNA W CHOROBACH WEWNĘTRZNYCH 1. Informacje o przedmiocie (zajęciach), jednostce koordynującej przedmiot, osobie prowadzącej 1.1. Nazwa przedmiotu (zajęć): Fizjoterapia kliniczna w chorobach
Bardziej szczegółowoRadioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym. Dr n. med. Katarzyna Pudełek
Radioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym Dr n. med. Katarzyna Pudełek Rola radioterapii w szpiczaku plazmocytowym Radykalna radioterapia szpiczaka odosobnionego kostnego i pozakostnego
Bardziej szczegółowoDo fizjoterapii schorzeń dróg oddechowych i chorób płuc.
INSTRUKCJA OBSŁUGI RC CORNET Do fizjoterapii schorzeń dróg oddechowych i chorób płuc. Ułatwia usuwanie uciążliwego śluzu Chroni przed suchym kaszlem Ułatwia oddychanie Poprawia wentylację płuc Zwiększa
Bardziej szczegółowoZałożenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe
Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe zaopatrywanie rozległych ubytków poresekcyjnych praktycznie
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoJakiej rehabilitacji potrzebują kobiety w zaawansowanej chorobie raka piersi
Jakiej rehabilitacji potrzebują kobiety w zaawansowanej chorobie raka piersi Hanna Tchórzewska-Korba Zakład Rehabilitacji Centrum Onkologii- Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Utrata kondycji
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoDlaczego płuca chorują?
Dlaczego płuca chorują? Dr med. Piotr Dąbrowiecki Wojskowy Instytut Medyczny Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POCHP Budowa płuc Płuca to parzysty narząd o budowie pęcherzykowatej
Bardziej szczegółowoBóle w klatce piersiowej. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego
Bóle w klatce piersiowej Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego Bóle w klatce piersiowej Najczęstsza przyczyna konsultacji szpitalnych Największy niepokój chorego Najczęstsza po
Bardziej szczegółowoBROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA
BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki
Bardziej szczegółowoBUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO. Autor: Paulina Duraj
BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO Autor: Paulina Duraj UKŁAD ODDECHOWY Każdy człowiek od pierwszej chwili życia aż do śmierci oddycha bez przerwy. Jest to podstawowa czynność utrzymująca funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoBiopsja: (odpowiednie podkreślić) 2. zmiany patologicznej w obrębie skóry lub tkanki podskórnej: a. cienkoigłowa, b. gruboigłowa, c.
Informacja dla pacjenta o proponowanej procedurze medycznej oraz oświadczenie o wyrażeniu świadomej zgody na wykonanie biopsji I. Nazwa proponowanej procedury medycznej (zabiegu, badania) 1. węzła chłonnego:
Bardziej szczegółowoPodstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak
PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoFIZJOTERAPIA II stopień
Wydział Nauk o Zdrowiu i Nauk Społecznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu dyplomowego na kierunku FIZJOTERAPIA II stopień ROK AKADEMICKI
Bardziej szczegółowoPooperacyjna Niewydolność Oddechowa
Pooperacyjna Niewydolność Oddechowa Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, C.M. im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu Szpital Uniwersytecki im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy Katedra
Bardziej szczegółowoKurs dla studentów i absolwentów
Kurs dla studentów i absolwentów Profilaktyka, rozpoznanie i leczenie raka piersi. Etapy postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentek po mastektomii Cel główny kursu: Przygotowanie do praktycznej pracy
Bardziej szczegółowoInstytucja Federalna Centrum Naukowe Medycyny Regeneracyjnej i Balneologii Roszdraw, Centrum Naukowe Medycyny Regeneracyjnej, Moskwa, Khan M.A.
Instytucja Federalna Centrum Naukowe Medycyny Regeneracyjnej i Balneologii Roszdraw, Centrum Naukowe Medycyny Regeneracyjnej, Moskwa, Khan M.A. Próba kliniczna Zastosowanie urządzenia do indywidualnego
Bardziej szczegółowoKatedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach SUM Kierownik: prof. dr hab. n. med.
Katowice 2016 Jolanta Żak Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach SUM Kierownik: prof. dr hab. n. med. Damian Kusz W razie zaobserwowania niepokojących
Bardziej szczegółowoPacjent onkologiczny w. Joanna Streb Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego
Pacjent onkologiczny w gabinecie POZ Joanna Streb Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Gorączka neutropeniczna Definicja wg ESMO: współistnienie zmniejszonej liczby granulocytów obojętnochłonnych
Bardziej szczegółowoPALIATYWNEJ W OPIECE. Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora. Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN
PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN F iz jo t e r a p ia W OPIECE PALIATYWNEJ Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora F iz jo t
Bardziej szczegółowoOperacja drogą brzuszną
Operacja drogą brzuszną Pierwsze dwa tygodnie ĆWICZENIA PRZECIWOBRZĘKOWE I PRZECIWZAKRZEPOWE Pozycja wyjściowa (PW): leżenie na plecach na łóżku RUCH: naprzemienne zginanie (zaciskanie) i prostowanie palców
Bardziej szczegółowoPhysiotherapy & Medicine www.pandm.org Zestaw ćwiczeń po mastektomii
Zestaw ćwiczeń po mastektomii Ćwiczenie 1 Pozycja wyjściowa: siedzenie na krześle z oparciem, łopatki wraz z tułowiem przylegają do oparcia, ręce oparte na kolanach, trzymają laskę nachwytem (ryc. 4).
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne. 2. Przedstaw zasady pielęgnowania stóp u chorego na cukrzycę.
Choroby wewnętrzne i pielęgniarstwo internistyczne 1. Omów cel badania i zasady doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT). 2. Przedstaw zasady pielęgnowania stóp u chorego na cukrzycę. 3. Wymień przyczyny,
Bardziej szczegółowoVI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego Omnisolvan przeznaczone do publicznej wiadomości
VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego Omnisolvan przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Nadmierne wydzielanie śluzu w drogach
Bardziej szczegółowoDiagnostyka różnicowa duszności. II Katedra i Klinika Kardiologii CM UMK
Diagnostyka różnicowa duszności II Katedra i Klinika Kardiologii CM UMK Duszność - dyspnoe Subiektywne odczucie braku powietrza o różnym nasileniu U osób zdrowych może pojawiać się podczas dużego wysiłku
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:
Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego: PESEL/Data
Bardziej szczegółowoDuszność - dyspnoe. Duszność - podział. Diagnostyka różnicowa duszności. Duszność podział patofizjologiczny 2015-04-23
Duszność - dyspnoe Diagnostyka różnicowa duszności II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK Subiektywne odczucie braku powietrza o różnym nasileniu U osób zdrowych może pojawiać się podczas dużego wysiłku fizycznego,
Bardziej szczegółowoPLAN METODYCZNY LEKCJI BIOLOGII W II KLASIE GIMNAZJUM
PLAN METODYCZNY LEKCJI BIOLOGII W II KLASIE GIMNAZJUM Temat: Powtórzenie wiadomości dotyczących działu ODDYCHANIE. Zakres treści programowych: narządy budujące układ oddechowy, fazy oddychania, mechanizm
Bardziej szczegółowoCMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca
CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał
Bardziej szczegółowo