Karta modułu/przedmiotu

Transkrypt

1 Karta modułu/przedmiotu Informacje ogólne o module/przedmiocie. Poziom : jednolite studia magisterskie. Kierunek studiów: Analityka medyczna. Forma studiów: stacjonarne 4. Rok: IV 5. Semestr: VIII 6. Nazwa modułu/przedmiotu: Toksykologia 7. Status modułu/przedmiotu: obowiązkowy 8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Toksykologii i Bioanalizy, 4-00 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4, tel Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres ): Dr hab. Jerzy Stojko, jstojko@sum.edu.pl 0. Cel : Celem tego przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką toksykologii, klasyfikacją trucizn, mechanizmami ich działania toksycznego i losami w organizmie oraz analizą toksykologiczną. W ramach tego przedmiotu studenci poznają również elementy toksykometrii. Celem jest przekazanie wiedzy o zaburzeniach metabolicznych i morfologicznych wywoływane przez ksenobiotyki oraz wpływie ksenobiotyków na wyniki oznaczeń laboratoryjnych.. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Zna anatomię prawidłową organizmu ludzkiego z uwzględnieniem elementów anatomii funkcjonalnej i rozwojowej; Rozumie procesy zachodzące w organizmie na poziomie komórkowym, narządowym, układowym i międzyukładowym w warunkach fizjologicznych i patologicznych; Określa właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków, związków nieorganicznych i organicznych oraz relacje między chemicznych a reakcjami ; Zna analityczne metody ilościowej i jakościowej oceny związków nieorganicznych i organicznych oraz rozumie celowość stosowania tych metod w ocenie stanu zdrowia populacji; Rozumie zasady obliczeń chemicznych. Efekty Numer efektu Efekty Student, który zaliczył moduł/przedmiot: Potrafi posługiwać się wiedzą z zakresu toksykologii ogólnej i szczegółowej w ocenie narażenia na substancje toksyczne. Potrafi ocenić skutki działania substancji toksycznych w organizmie oraz opisać zaburzenia metaboliczne i morfologiczne wywołane przez ksenobiotyki Potrafi określić właściwości fizyczne i chemiczne ksenobiotyków oraz wykazać zależność między strukturą związków chemicznych a reakcjami i działaniem szkodliwym lub toksycznym ksenobiotyków Potrafi dobrać materiał biologiczny do badań oraz zastosować odpowiednie analizy toksykologiczne. Posiada wiedzę nt. prawidłowego pobierania, transportu, przechowywania i przygotowania do analizy materiału do badań Umie wykonać jakościowe i ilościowe badania. Potrafi posługiwać się odczynnikami Odniesienie do efektów dla programu K_W5 K_W04 K_W7 K_U K_U0 K_U Odniesienie do efektów dla obszaru M_W0 M_W05 M_W07 M_W0 M_W0 M_W0 M_W05 M_W07 M_W0 M_U0 M_U05 M_U08 M_U0 M_U05

2 05 chemicznymi, sporządzać roztwory i mieszaniny, potrafi wykorzystać w oznaczeniu sprzęt i aparaturę medyczną Potrafi interpretować wyniki badań. Formy zajęć w odniesieniu do efektów Forma zajęć dydaktycznych Numer efektu wykład seminarium ćwiczenia laboratoryjne 0 X X 0 X X 0 X X X 04 X 05 X X X 4. Treści programowe 4.. Forma zajęć: Wykłady ćwiczenia praktyczne K_U5 K_U inne M_U07 M_U08 M_U04 M_U05 M_U07 M_U08 e-learning Liczba godzin W Wprowadzenie do toksykologii, historia, podstawowe pojęcia W Metabolizm ksenobiotyków procesy wchłaniania, dystrybucji i wydalania W Metabolizm ksenobiotyków biotransformacja W4 Toksykometria W5 ksenobiotyki w układzie nerwowym część W6 ksenobiotyki w układzie nerwowym część W7 ksenobiotyki w układzie krwionośnym i krwiotwórczym W8 ksenobiotyki w układzie pokarmowym W9 ksenobiotyki w układzie oddechowym W0 Ksenobiotyki uszkadzające skórę W ksenobiotyki w układzie wydalniczym W Działanie teratogenne ksenobiotyków W Czynniki wpływające na toksyczność ksenobiotyków W4 Podstawy leczenia zatruć. Współpraca laboratorium diagnostycznego z oddziałem ostrych i przewlekłych zatruć W5 Wpływ ksenobiotyków na wartości rutynowych biochemicznych i hematologicznych stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej Łącznie Forma zajęć: Seminarium S Zajęcia organizacyjne. Analiza toksykologiczna S Wyodrębnianie trucizn z materiału biologicznego. Toksyczne działanie benzenu S Toksyczne działanie wybranych metali S4 Wykrywanie leków w materiale biologicznym

3 Toksyczność pochodnych kwasu barbiturowego S5 Toksyczność pochodnych kwasu salicylowego S6 Kolokwium pisemne S6 Diagnostyka zatruć alkoholami Toksyczne działanie alkoholu metylowego i glikolu etylenowego S7 Toksyczne działanie alkoholu etylowego S8 Toksykologia pestycydów S9 Metody oznaczania ksenobiotyków i ich metabolitów w materiale biologicznym na przykładzie ołowiu S0 Kolokwium pisemne Łącznie Forma zajęć: Ćwiczenia laboratoryjne Mineralizacja na mokro materiału biologicznego na przykładzie włosów C ludzkich. Omówienie działania pieca muflowego i jego wykorzystania do mineralizacji na sucho C Oznaczanie fenolu w moczu jako wskaźnika zatrucia benzenem C Oznaczanie zawartości salicylanów w moczu C4 Oznaczanie luminalu we krwi wg Lubrana w modyfikacji Dutkiewicza i Kończalika C5 Oznaczanie zawartości metanolu w moczu w zatruciu alkoholem metylowym C6 Oznaczanie glikolu etylenowego w moczu metodą kolorymetryczną C7 Ilościowe oznaczanie kwasu delta-aminolewulinowego (ALA) w moczu jako wskaźnika narażenia na wchłanianie ołowiu C8 Ocena ekspozycji na związki fosforoorganiczne na przykładzie oznaczania zawartości p-aminofenolu w moczu C9 Egzamin praktyczny 4 C0 Zajęcia odróbkowe Łącznie 0 Łączna liczba godzin z przedmiotu Metody 5.. Wykład Wykład informacyjny, wykład multimedialny 5.. Seminarium Seminarium, dyskusja dydaktyczna, prelekcja 5.. Ćwiczenia Ćwiczenie laboratoryjne, pokaz 6. Sposoby weryfikacji efektów i sposoby oceny Numer efektu Sposoby weryfikacji Egzamin pisemny z pytaniami otwartymi/testowymi Egzamin pisemny z pytaniami otwartymi//testowymi Egzamin pisemny z pytaniami otwartymi/testowymi Warunki zaliczenia 5% poprawnych odpowiedzi 5% poprawnych odpowiedzi 5% poprawnych odpowiedzi 04 Przeprowadzanie i przedstawienie wyników Błąd przy wykonaniu oznaczenia

4 oznaczenia do 5% Egzamin praktyczny Egzamin pisemny z pytaniami otwartymi/testowymi 5% poprawnych odpowiedzi 05 Przeprowadzanie i przedstawienie wyników Błąd przy wykonaniu oznaczenia oznaczenia do 5% 7. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 5 x h = 0h udział w seminariach x 4h, 8 x h, x h = 5h Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Samodzielna praca studenta: udział w ćwiczeniach laboratoryjnych konsultacje łącznie przygotowanie do seminarium przygotowanie do kolokwium pisemnego przygotowanie do egzaminu pisemnego łącznie 8 x h, x 4h, x h = 0h x h = h 76h 8 h = 8h h = h 5h 45h Łącznie Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4 8. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym 9. Literatura 9.. Podstawowa. Wiechuła D. (red.), Materiały do zajęć z toksykologii. Część I-II. SUM Katowice 0.. Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL Warszawa Seńczuk W. (red.), Toksykologia. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL Warszawa Klaassen C.D., Watkins III J.B., Casarett & Doull Podstawy toksykologii. MedPharm Wrocław Pach J., Zarys toksykologii klinicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków Piotrowski J. (red.), Podstawy toksykologii, kompendium dla studentów szkół wyższych. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne Warszawa Uzupełniająca. Starek A. Toksykologia narządowa. Wydawnictwo: PZWL, Warszawa, Bogdanik T., Toksykologia kliniczna. PZWL Warszawa, Marek K. (red.) Choroby zawodowe. PZWL Warszawa Brandys J., Toksykologia Skrypt do ćwiczeń dla studentów Wydziału Farmaceutycznego i Oddziału Analityki Medycznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, Brandys J. (red.), Toksykologia. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 0.. Liczebność grup Grupa ćwiczeniowa (ćwiczenia laboratoryjne) - 0 osób Grupa seminaryjna 0 osób 0.. Materiały do zajęć h

5 0.. Miejsce odbywania się zajęć Sala ćwiczeń Katedry i Zakładu Toksykologii i Bioanalizy, Sosnowiec ul. Jagiellońska 4 s Miejsce i godzina konsultacji Informacje na stronie internetowej: Inne

6 . Formy oceny szczegóły Efekt Na ocenę Na ocenę Na ocenę 4 Na ocenę 5 Posługuje się wiedzą Posługuje się dużą z zakresu wiedzą z zakresu toksykologii ogólnej i toksykologii ogólnej Posługuje się wiedzą szczegółowej w i szczegółowej w z zakresu ocenie narażenia na Nie posługuje się ocenie narażenia na toksykologii ogólnej i substancje wiedzą z zakresu substancje szczegółowej w toksyczne. Ocenia toksykologii ogólnej toksyczne. Bardzo ocenie narażenia na skutki działania w ocenie narażenia dobrze ocenia skutki substancje toksyczne substancji na substancje działania substancji Efekt 0 Ocenia skutki toksycznych Ocenia toksyczne Nie potrafi toksycznych Bardzo działania substancji skutki działania ocenić skutków dobrze ocenia skutki toksycznych na substancji działania substancji działania substancji organizm ludzki toksycznych na toksycznych na toksycznych na i pobiera materiał organizm ludzki, organizm ludzki organizm ludzki, biologiczny do badań dobiera materiał dobiera materiał biologiczny do badań biologiczny do badań oraz stosuje analizy oraz stosuje analizy toksykologiczne toksykologiczne Efekt 0 Efekt 0 Efekt 04 Nie potrafi określić właściwości fizycznych i chemicznych ksenobiotyków oraz relacji miedzy chemicznych a reakcjami Nie umie pobrać materiału do badań odpowiednich analiz Nie umie wykonać jakościowych i/lub ilościowych badań Określa właściwości fizyczne i chemiczne ksenobiotyków, nie potrafi określić relacji miedzy chemicznych a reakcjami Potrafi pobrać materiał do badań odpowiednie analizy Potrafi wykonać jakościowe i ilościowe badania Określa właściwości fizyczne i chemiczne ksenobiotyków oraz relacje miedzy chemicznych a reakcjami Potrafi pobrać materiału do badań z dużą dokładnością odpowiednich analiz Potrafi wykonać jakościowe i ilościowe badania z dużą dokładnością Efekt 05 Nie potrafi Potrafi Potrafi Potrafi Określa dokładnie właściwości fizyczne i chemiczne ksenobiotyków oraz potrafi bardzo dobrze wytłumaczyć relacje miedzy chemicznych a reakcjami Potrafi pobrać materiału do badań z bardzo dużą dokładnością odpowiednich analiz Potrafi wykonać jakościowe i ilościowe badania z bardzo dużą dokładnością

7 interpretować wyników badań interpretować niektóre wyniki badań interpretować wszystkie wyniki badań interpretować wyniki badań i podać uzasadnienie *ocena celująca wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 bardzo dobry