Życie. Czy Macie Dość Mieszkania z rodzicami? Olsztyna NAKŁAD

Transkrypt

1 nr 1 (124) 2014 ISSN N Życie O W E ( ) NAKŁAD Olsztyna Czy Macie Dość Mieszkania z rodzicami? Ruszył rządowy program Mieszkanie Dla Młodych. Przypomnijmy, że pogram MDM dotyczy nieruchomości, tj. m.in. mieszkań nabywanych na rynku pierwotnym. Dzięki temu programowi można otrzymać dopłatę do wkładu własnego, wynoszącą od 10 do 20 % wartości kredytowanej nieruchomości. str. 3

2 N O W E Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 Instruktorzy do bani W 2013 r. skontrolowano w Olsztynie przedsiębiorców prowadzących ośrodki szkolenia kierowców, stacje kontroli pojazdów oraz świadczących usługi transportu drogowego (taxi). Spośród 29 ośrodków szkolenia kierowców licencje cofnięto aż 16, a uprawnienia nauki jazdy utraciło aż 97 instruktorów (prawie co trzeci, bo wszystkich było 349). Cofnięto też 5 licencji taksówkarskich. W związku z tym nie powinniśmy się dziwić, że na ulicach szaleją pijani piraci, skoro szkolili ich byle jacy instruktorzy. Zmiany na Podzamczu Po rewaloryzacji pierwszej części parku Podzamcze przyszedł czas na resztę, czyli teren rozciągający się od zamku do ul. Pieniężnego. Powstaną nowe mostki, place zabaw, ścieżki i zieleń. W ten sposób powstanie parkowy ciąg łączący się z nowym parkiem Centralnym. O tym, czy części parku będą ze sobą współgrały, przekonamy się jesienią. Projekt i prace budowlane za ponad 8,5 mln złotych wykonuje Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Budownictwa sp. z o.o. z Olsztyna. Czy w ślad za tym pójdą inne zmiany? Na przykład całodobowy monitoring tych miejsc, by wandale nie niszczyli parkowych obiektów, jak to się stało w parku im. Janusza Kusocińskiego? I czy w ogóle będzie można tam bezpiecznie spacerować o każdej porze roku? Straż nienocna Na początku stycznia wandale połamali 34 ławki i powyrywali drzewka w parku im. Janusza Kusocińskiego. Zdewastowali także mur przy tunelu. O zniszczeniach powiadomili mieszkańcy, bo wszystko działo się w nocy. Strażnicy miejscy niczego nie zauważyli, a w podjęciu czynności przeszkodził im weekend, poinformowała prasa codzienna. Uczniowie gastronomika wśród najlepszych Aż sześcioro uczniów Zespołu Szkół Gastronomiczno-Spożywczych w Olsztynie zakwalifikowało się do finału XVI Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy o Żywności. Startowali w niej reprezentanci 59 szkół z północno-wschodniej Polski, spośród których wyłoniono 52 finalistów z 26 szkół. Wśród nich jest aż 6 uczniów ZSGS, czyli wszyscy, którzy zaczynali eliminacje. Wydarzyło się to po raz pierwszy w historii olimpiady. Udział w finale daje im zwolnienie z pisemnego egzaminu zawodowego oraz wstęp bez egzaminów na 12 uczelni w Polsce kształcących na kierunkach związanych z tematyką konkursu. Warto zapamiętać te nazwiska: Katarzyna Rarak, Anna Romankiewicz, Agnieszka Szewczyk i Szymon Ignatowicz z klasy 4Ts oraz Joanna Godzińska i Łukasz Moskalik z 3Ts. Prawdopodobnie to przyszli szefowie kuchni. Gratulujemy! Smutne kosze Czarne, sześcioboczne pojemniki na śmieci pojawiły się w śródmieściu. Kosze będą wymieniane także w parkach, na miejskich kąpieliskach i plażach, zapowiadają urzędnicy ratusza. Zakład Dróg, Zieleni i Transportu zakupił prawie 1500 koszy (wszystkich jest około 2000). Ujednolicenie wyglądu koszy jest dobrym posunięciem, szkoda jednak, że powszechną żółć i inną pstrokaciznę w mieście ogrodzie zastąpią czarne smutasy. Odnowiona biblioteka Na szczęście na Jarotach będzie weselej, bo skończył się remont filii Miejskiej Biblioteki Publicznej nr 6, czyli oddziału dla dzieci przy ul. Jarockiej 65. Oddano ją do użytku 10 stycznia. Wnętrze stało się bardziej przyjazne. Pomalowano w nim ściany, wymieniono oświetlenie i podłogę. Są też nowe regały. Filia mieści się w budynku dawnej szkoły podstawowej od 1999 r. Korzysta z niej prawie 3,5 tysiąca olsztynian, choć placówka obsługuje obszar zamieszkały przez kilkadziesiąt tysięcy osób. W ubiegłym roku było tam wypożyczeń, czyli ponad 20 na jednego czytelnika. Może teraz będzie ich więcej? Sportowe pamiątki Do 30 kwietnia Muzeum Sportu im. Mariana Rapackiego (Hala Widowiskowo- Sportowa Urania, II piętro) oczekuje na eksponaty od kibiców i byłych sportowców. Po raz siódmy ogłoszono konkurs Moje sportowe pamiątki. W poprzednich edycjach wzięły udział 72 osoby, dzięki którym muzeum wzbogaciło się o 402 eksponaty. Każdy może wziąć udział w konkursie. Można przekazać sprzęt sportowy, fotografie, dokumenty, trofea lub inne przedmioty świadczące o dokonaniach sportowców, klubów i stowarzyszeń sportowych. Eksponaty należy dostarczyć osobiście lub przesłać pocztą do 30 kwietnia. Przewidziane są różne nagrody. Bliższe informacje: Muzeum Sportu im. Mariana Rapackiego w Olsztynie, ul. Piłsudskiego 44, tel , , a także na stronie internetowej Odeszła sławna Warmiaczka W wieku 97 lat zmarła Maria Kensbok. Była rodowitą Warmiaczką urodzoną w chłopskiej rodzinie w Purdzie Wielkiej. Należała do Związku Polaków w Niemczech, a od 1935 roku prowadziła polskie przedszkole, a także świetlicę i bibliotekę w szkole dla polskich dzieci w Skajbotach. Była instruktorką w Hufcu Wschodniopruskim Związku Harcerstwa Polskiego. W czasie II wojny światowej ukrywała się w okolicach Barczewa. Po wojnie zorganizowała w Purdzie szkołę, ucząc warmińskie dzieci języka polskiego, potem była kierowniczką przedszkola w Gutkowie, dbała o zachowanie warmińskiego folkloru. Ostatnie lata życia spędziła w Domu Pomocy Społecznej Kombatant w Olsztynie. Pochowano ją 16 grudnia 2013 roku na cmentarzu w Gutkowie. Każdy, kto ją poznawał, czuł ciepło w sercu. Żal, że takich ludzi coraz mniej. Nowe kwatery Zakład Cmentarzy Komunalnych zakończył (kosztem ponad 94 tysięcy złotych) urządzenie nowych kwater grzebalnych na cmentarzu komunalnym w Dywitach przy ul. Wadąskiej 11. Przybyło około 2,5 ha, co pozwoli na dokonywanie pochówków przez około 4 lata. Inwestycja objęła m.in. budowę sieci kanalizacji deszczowej, ściany oporowej, dróg, ogrodzenia. Gdyby tak jeszcze ucywilizować dojazd i parkingi Pieniądze na platformę Projekt Biura Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta pt.: Platforma konsultacji społecznych miasta Olsztyna o wartości zł zyskał uznanie zarządu województwa, który dofinansował go ,50 zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata Platforma jest informatycznym narzędziem kontaktów urzędników z mieszkańcami. Według założeń wykorzystanie nowoczesnych technologii usprawni system konsultacji społecznych poprzez internet. Portal będzie wykonany w oparciu o system CMS (system zarządzania treścią), który pozwoli w łatwy i szybki sposób zamieścić informacje o konsultacjach społecznych oraz umożliwi mieszkańcom łatwe pozyskanie informacji na temat wszystkich konsultacji, także tych zakończonych lub planowanych. Strona będzie dostępna w wersji mobilnej. Autobusowe nowinki Pojawiły się nowe kursy autobusów oznaczone literą N, realizowane pojazdami niskopodłogowymi, na niektórych liniach nawet wszystkie. Do dotychczasowych 10 linii obsługiwanych wyłącznie przez pojazdy niskopodłogowe tylko w soboty, niedziele i święta oraz 4 linii również w dni robocze oraz wolne od nauki szkolnej dołączyło 12 linii w soboty, niedziele i święta (1, 2, 9, 15, 17, 20, 22, 24, 25, 26, 30, 31), 10 linii w dni robocze wolne od nauki szkolnej (2, 3, 5, 7, 9, 11, 20, 24, 25, 30) i 9 linii w dni robocze (2, 3, 7, 9, 11, 20, 22, 25, 32). W sumie w dni robocze dwie trzecie kursujących autobusów będzie pojazdami niskopodłogowymi, a w dni wolne od nauki szkolnej, soboty, niedziele i święta nawet ponad 80 proc. Pochwalamy te działania. Ułatwi to życie osobom niepełnosprawnym i starszym oraz matkom z dziecięcymi wózkami. Warto jednak patrzeć uważnie na rozkłady, bo zmiany potrwają do końca stycznia. Wybrał i skomentował JJP Życie Wydawca: Agencja Reklamowo-Wydawnicza Olsztyna INNA PERSPEKTYWA Paweł Lik, redaktor naczelny: Leszek Lik bezplatne@zycieolsztyna.pl; redaktor wydania bezpłatnego: Paweł Lik, sekretarz redakcji: Olga Ropiak; dziennikarze: Andrzej Zb. Brzozowski, Olga Ropiak, Jacek Panas, Jerzy Pantak, Mirosław Rogalski, Mariusz Wadas; korekta: Irena Robak, Olga Ropiak; współpraca: Krzysztof Rzymski fot. okładka: Photos.com Biuro promocji i reklamy: tel ; (r) materiał reklamowy lub powierzony, ar- archiwum redakcji. Redakcja nie odpowiada za treœæ i formê powierzonych materia³ów, zastrzega sobie prawo adiustacji powierzonych tekstów. Druk: Express Media Sp. z o.o. Nakład

3 reklama Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 Ruszył rządowy program Mieszkanie Dla Młodych. Czy Macie Dość Mieszkania z rodzicami? Ruszył rządowy program Mieszkanie Dla Młodych. Przypomnijmy, że pogram MDM dotyczy nieruchomości, tj. m.in. mieszkań nabywanych na rynku pierwotnym. Dzięki temu programowi można otrzymać dopłatę do wkładu własnego, wynoszącą od 10 do 20% wartości kredytowanej nieruchomości. Wspomniane dopłaty będą realizowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego. W 2014 roku ma on do rozdysponowania na ten cel kwotę 600 mln zł, rozdzieloną na poszczególne województwa. Z dobrodziejstw programu będzie mogło zatem skorzystać w skali kraju kilkanaście kilkadziesiąt tysięcy młodych ludzi. Obecnie umowę o współpracy w ramach programu MDM podpisały z BGK dwa banki komercyjne, a kolejne piętnaście jest tym zainteresowanych. Pierwsze oferty kredytowe, składane przez banki klientom w ramach programu, pozwalają oszacować, że zwiększone koszty obsługi tych kredytów pochłoną na przestrzeni 30 lat spłacania kredytu od 25 do 40% wartości indywidualnej dopłaty. Najbliższe tygodnie pokażą, czy pojawienie się w programie nowych banków poprawi sytuację i skłoni banki komercyjne do zwiększenia konkurencyjności swojej oferty. Jednak doświadczenia zebrane podczas obowiązywania poprzedniego programu Rodzina na Swoim raczej nie pozwalają na to liczyć. Dla zainteresowanych otrzymaniem dopłaty najważniejsze jest, aby ich wniosek został rozpatrzony pozytywnie oraz aby na dopłatę wystarczyło środków z puli przeznaczonej na dany rok. Jako że nie wiadomo, ilu będzie zainteresowanych, przyjąć nale- ży, że środków przeznaczonych na dofinansowanie wystarczy dla wnioskodawców, którzy będą aplikować do programu jako pierwsi szczególnie że w pierwszym roku obowiązywania programu zainteresowanie nim może być bardzo duże. Nie do końca wiadomo również, co stanie się z wnioskami, które nie zmieszczą się w puli środków przeznaczonych na dany rok. MDC Sp. z o.o. z końcem roku zakończyło budowę osiedla mieszkaniowego Mroza 15-23, oddając do użytkowania piąty budynek. Lokalizacja osiedla w samym centrum Jarot, w sąsiedztwie ulic Wilczyńskiego i Witosa sprawia, że jest ono wyciszoną, jasną enklawą spokoju i bezpieczeństwa. Osiedle zostało zaprojektowane jako przyjazne młodym ludziom. Nieopodal znajdziemy przedszkola, szkoły oraz przychodnie lekarskie, a mnogość punktów usługowych i handlowych powinna zadowolić wszystkich mieszkańców. Każdy z budynków posiada trzy, cztery kilkudziesięciometrowe pomieszczenia hobby, umożliwiające korzystanie z nich jako miejsc aktywnej rekreacji; stoły do tenisa stołowego, siłownie, lotki, baseny z piłkami dla dzieci. Wielość pomieszczeń wspólnych umożliwia wykorzystanie ich także na zapomniane już chyba wózkownie. Ważną zaletę osiedla stanowią brak barier architektonicznych i dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych. Możliwość zjazdu windami na poziom obszernych piwnic pozwoli na korzystanie z tego poziomu budynków nie tylko osobom niepełnosprawnym, ale również maluchom, które będą mogły samodzielnie sprowadzać tam swoje rowerki. Zaletę tę docenią też wszyscy lokatorzy, którzy właśnie zasiedlają budynek lub chcą wykorzystać piwnice i windy w trakcie prac wykończeniowych w swoich lokalach czy późniejszych już zmianach ich aranżacji. Na maluchy czekają tutaj dwa kolorowe place zabaw z miejscami przystosowanymi do odpoczynku dla rodziców, a wszyscy starsi i młodsi mieszkańcy skorzystać mogą z kamiennego stołu do gry w szachy. Jako że wszystkie lokale oferowane w tej lokalizacji spełniają warunki programu MDM, nieprzypadkowo chyba nazwa dewelopera i programu są tak do siebie podobne. Rafał Załoga Dyrektor ds. Deweloperskich MDC Sp. z o.o. Mieszkanie Dla Młodych Mieszkanie Dla Ciebie Do zapoznania się ze szczegółową ofertą zapraszamy do naszego Biura Sprzedaży przy ulicy Mroza 15 przez 6 dni w tygodniu lub na naszą stronę internetową: Informacje uzyskamy również pod numerem

4 4 Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 Chciała mieć miłość generała i złoto pustyni. Przelała mu 200 tysięcy złotych Do teraz pewnie 50-latka z powiatu elbląskiego nie może się otrząsnąć po tym, co ją spotkało. Sądziła, że poznała mężczyznę swojego życia. I to jakiego! Amerykańskiego generała. Rzeczywistość okazała się zgoła inna. Zakochana pani została oskubana ze wszystkich pieniędzy. Mieszkanka naszego województwa padła ofiarą wyjątkowo podłego oszusta matrymonialnego. 50-latka poznała bratnią duszę na jednym z internetowych portali randkowych. Czarujący mężczyzna podawał się za amerykańskiego generała. Pisał kobiecie, że jest obecnie w Afganistanie. Obiecywał, że niebawem przyjedzie do Polski i co więcej przywiezie skarb, który znalazł, będąc na misji. W ten sposób zdobył serce kobiety oraz jej pieniądze. Uwiedziona 50-latka przekazała mu ponad 200 tysięcy złotych. Wkrótce potem dotarło do niej, że było to oszustwo. Sprawa, nad którą pracują elbląscy policjanci, wydaje się niewiary- godna. Oszust, aby wyłudzić pieniądze, wyssał z palca nieprawdopodobną historię ze skarbem w roli głównej. Znalezione podczas misji w Afganistanie złoto miało mieć wartość kilkunastu milionów dolarów. Oszust pisał swojej wybrance, że musi przewieźć złoto przez granicę i na to potrzebne są mu pieniądze. Kobieta wysyłała mu je, zapożyczając się u rodziny i znajomych. Wszystko trzymała w tajemnicy. Kulminacyjnym momentem całej historii wymyślonej przez amerykańskiego generała było poinformowanie ofiary o tym, że musi wynająć prywatny samolot, aby przewieźć skarb, którym planuje się z nią podzielić. Kobieta wysłała przekazem kolejne pieniądze, które oszust pobrał. Łącznie było to ponad 200 tysięcy złotych. Policjanci przestrzegają przed oszustwem na żołnierza. Niech panowie nie próbują się uśmiechać, czytając ten tekst, bo jak donosi policja mężczyźni byli naciągani w podobny sposób przez kobiety. Znane są bowiem przypadki, gdy to kobieta, podając się za żołnierza czy oficera na zagranicznej misji, uwodziła poznanego w sieci mężczyznę. Policja ostrzega, byśmy byli czujni, kiedy osoba poznana przez internet nagle potrzebuje naszej natychmiastowej pomocy. Oszuści potrafią doskonale uwiarygodnić przekazywane informacje. Podawać nazwiska i fakty, przesyłać zdjęcia, a nawet dokumenty. Zwykle jednak nie muszą tego robić. Celowo wybierają na ofiarę ludzi bardzo samotnych, po przejściach, pragnących miłości i zainteresowania. Dając ofierze namiastkę szczęścia, szybko stając się w jej życiu numerem jeden. Mając taką pozycję, oszukanie zakochanej osoby jest już dziecinnie łatwe. Trzy szczeniaki do wzięcia Jak zwykle donosimy Czytelnikom o pieskach, które poszukują domu. Tym razem przedstawiamy historię radosną: trzy małe, psotne szczeniaki pragną dobrego opiekuna. Psy będą małe, suczka jest w typie jamnika. Kapituła Psia w Dobrym Mieście Kolegium Miłośników Zwierząt chce po prostu oddać maluchy w dobre ręce. Aż szkoda się z nimi rozstawiać, bo małe są rozkoszne i kochane. Gdyby jednak ktoś z naszych Czytelników chciał zyskać towarzysza w postaci niby-jamniczka, to informacje uzyska pod numerem telefonu Powiat olsztyński wysoko w rankingu Jak układa się współpraca między mieszkańcami a lokalnym samorządem? Czy to miejsce dobre dla inwestorów? Czy dba się tu o opiekę zdrowotną i społeczną, a ludzie czują, że mają realny wpływ na podejmowane przez władze decyzje? Sposobem, aby to zmierzyć, przykładając tę samą miarę do wszystkich, jest ogólnopolski ranking, bezpłatny i prowadzony przez niezależny podmiot. Jak w tym rankingu wypadł powiat olsztyński? Mogą się chwalić władze powiatowe po tym, jak ogłoszono wyniki ogólnokrajowego Rankingu gmin i powiatów, przeprowadzonego przez Związek Powiatów Polskich. Z tej kontroli wynikło, że nasz powiat zajmuje jedno z wyższych miejsc 8. lokatę w prestiżowej kategorii największych powiatów, liczących powyżej 120 tysięcy mieszkańców. W tyle zostawiliśmy choćby powiaty krakowski, nowosądecki, opolski czy radomski. W naszej kategorii wygrał powiat kielecki. Co tak wysoka pozycja w rankingu oznacza dla zwyczajnego mieszkańca powiatu olsztyńskiego? Ano tylko tyle, że żyje nam się tu podobno dobrze, a władze powiatowe świetnie wywiązują się ze swoich zadań. Starostwo otrzymało pełną pulę punktów choćby za to, jak dużo pieniędzy wydaje z funduszy europejskich oraz sporo przeznacza na organizacje pozarządowe, które następnie realizują różne zadania służące mieszkańcom. W tym aspekcie powiat olsztyński wypadł bardzo dobrze. Inne oceniane kategorie dotyczyły podejmowania przez powiat działań prowadzących do rozwoju i dalszych inwestycji. Oceniano również, czy samorząd wspiera miejscową ochronę zdrowia, pomoc społeczną i czy dąży do stworzenia społeczeństwa obywatelskiego, czyli świadomego swoich praw i pragnącego uczestniczenia w lokalnych sprawach. Ważnym elementem oceny było, czy powiat promuje rozwiązania proekologiczne oraz czy podejmuje współpracę krajową i międzynarodową. olsztyński nie Powiat był jedynym z naszego województwa, który został wyróżniony w ogólnopolskim rankingu. W kategorii powiatów do 60 tys. mieszkańców 2. miejsce zajął powiat gołdapski, zaś 7. miejsce powiat elbląski. W kategorii do 120 tys. mieszkańców 9. miejsce zajął powiat ostródzki, a 10. powiat ełcki. Ciekawe, czy mieszkańcy wspomnianych powiatów zgadzają się z tymi wynikami.

5 kto ma rację? Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) Emocje biorą górę Tak było, jest i będzie Ostatnie wydarzenia rozpętały nie tylko medialną dyskusję dotyczącą pijanych kierowców na polskich drogach. Olsztyn nie jest tu odosobniony i kroniki policyjne pełne są takich przykładów. Problem istnieje od wielu lat i powtarzające się tragedie przypominają, że jak dotąd nikt nie ma pomysłu jak to rozwiązać. Znając zapalczywość redaktora Panasa, podejrzewam, jakie rozwiązania są mu najbliższe. Nawet się temu specjalnie nie dziwię, bo my Polacy lubimy działać emocjonalnie. A to nie zawsze i nie we wszystkich przypadkach daje spodziewane rezultaty. Jazda na podwójnym gazie w zależności od poziomu alkoholu we krwi jest wykroczeniem lub przestępstwem. Są na to odpowiednie paragrafy i system kar. Należy jednak zastanowić się, w jakim stopniu są stosowane i czy są skuteczne. Skoro każdy weekend przynosi kilkaset przypadków tego rodzaju zdarzeń, to coś tu jest nie tak. Nie zgadzam się z tobą, Jacku, że podnoszenie kar, konfiskata samochodu, a nawet perspektywa więzienia diametralnie zmieni tę sytuację. Dlaczego? Bo w naszej mentalności jest coś takiego, co powoduje, że myślimy bardzo krótkowzrocznie i jesteśmy przekonani o naszej nieomylności. Wszyscy, tylko nie ja. Mnie się nic nie stanie. Ja potrafię. Wydaje mi się, że właśnie zmiana tej mentalności jest kluczem do sukcesu. Bo jak to inaczej wytłumaczyć, kiedy po każdym weekendzie policyjne statystyki odnotowują kilkaset pijanych kierowców. Ich zatrzymano, a to jest tylko niewielki procent ogólnej liczby osób jeżdżących w takim stanie. rys. Zbigniew Piszczako Niektóre proponowane rozwiązania są wręcz śmieszne. Obarczanie winą współpasażera może czasami być tego najlepszym przykładem. Wsiadając do taksówki, powinienem mieć ze sobą alkomat, aby sprawdzić trzeźwość kierowcy? A może wprowadzić kontrole w komunikacji miejskiej na każdej pętli, bo jak się okazało, motorniczy łódzkiego tramwaju przyszedł do pracy trzeźwy, a po paru godzinach miał ponad jeden promil. To jakaś paranoja. Stracił pracę, ale wcześniej zabił dwie osoby. Pójdzie do więzienia, ale nikomu nie przywróci to życia. Jest kara, ale niczemu nie zapobiegła, przed niczym nie uchroniła. Dlatego, drogi Jacku, nie wierzę w skuteczność samych kar, dopóki nie nastąpi zmiana w ludzkich głowach. Przecież nikt nie siada za kierownicą po wypiciu alkoholu z zamiarem spowodowania wypadku. Żadne emocjonalne wypowiedzi urzędników i polityków tego nie zmienią. Musimy zacząć myśleć inaczej. Andrzej Zb. Brzozowski Drogi Andrzeju! Z wielką ciekawością przeczytałem twój felieton i niestety mam inne zdanie na temat pijanych kierowców, których częściowo bronisz. Polak jest dobrym pracownikiem pod cudzym batem i będzie znakomitym kierowcą, operatorem sprzętu, motorniczym czy zawiadowcą stacji, gdy wie, że za spowodowanie wypadku będzie srodze ukarany. Spożywanie alkoholu to jest właśnie umyślne narażanie siebie i innych na niebezpieczeństwo. Wyszkolenie kierowców jest niedostateczne. Nie lubię patrzeć w statystki, ale one wyraźnie pokazują, że winnymi tragedii na drogach są przeważnie młodzi kierowcy, obcokrajowcy, a także osoby starsze. Przyczyną tragedii na drogach jest brak umiejętności. Chcąc szukać winnych, powinniśmy przyjrzeć się nauczycielom jazdy, źle oznakowanym drogom i bzdurnym przepisom. Dlaczego nie zwracamy uwagi na źle wyszkolonych kierowców, mo- torniczych, zawiadowców stacji, robotników. Nagłaśniamy, roztrząsamy i od razu skazujemy tych po alkoholu. Są kraje na świecie, gdzie pewna ilość alkoholu we krwi jest dozwolona i wypadków jest bardzo mało. Szkoda, Andrzeju, że nie wiesz. Nieważne kto: pijany, pod wpływem narkotyków, w stresie czy trzeźwy, jeżeli umyślnie spowoduje wypadek, musi zostać ukarany. Alkohol, stres, narkotyki, niedyspozycja psychiczna itp. to czynniki umyślnego spowodowania zdarzenia. Za pozbawienie kogoś życia jest najwyższy wymiar kary. Powinno tyczyć się to wszystkich bez wyjątku, bo samochód to takie samo narzędzie jak nóż, broń palna, a może jeszcze groźniejsze. I po co zmieniać Kodeks karny. Tam przecież są kary dla zabójców, a nimi są wszyscy, którzy z rozmysłem pozbawiają innych życia czy zdrowia. Przekroczyłeś dozwoloną ilość alkoholu podczas rutynowego badania, podlegasz leczeniu i terapii z urzędu, za którą musisz zapłacić. Przy okazji to będzie kara i profilaktyka zarazem, bo przecież prawo zabrania karania ludzi chorych, ale można poddać ich płatnemu leczeniu. Po pierwsze będziemy mieli zdrowe społeczeństwo niesiadające za kółko po spożyciu używek, a po drugie nie będziemy utrzymywali pijaków z własnej kieszeni, gdy będą bezproduktywnie siedzieli na drogich wczasach za kratkami. Te pieniądze z powodzeniem można przeznaczyć na inne cele, chociażby na lepsze szkolnictwo czy służbę zdrowia. Andrzeju, Niestety, stoję na stanowisku, że kierowców czy inne osoby, które mimo leczenia spowodują tragiczne zdarzenie, musimy niestety zamykać w zakładzie zamkniętym do wyzdrowienia, a jeżeli zrobił to z premedytacją, to zasługuje na najwyższy wymiar kary, tak jak każdy, kto pozbawi innego człowieka życia czy zdrowia. Jacek Panas

6 6 Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 porady Stronę przygotował Mirosław Rogalski Na narty z ubezpieczeniem Z każdym rokiem rośnie rzesza korzystających z uroków zimy. Białe szaleństwo, jazda na łyżwach czy bojery kuszą i wciągają lubiących uprawiać sporty. Przed wyjazdem na zimowisko warto pomyśleć o polisach. Ubezpieczenie podróży Zimowa podróż to niebezpieczna podróż. Ponadto niekiedy to wyprawa do odległych ośrodków zimowych w Czechach, na Słowacji, w Dolomitach i Alpach. Wiele osób uważa, że wystarczy posiadanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest dostępna w NFZ. Na jej podstawie przysługują świadczenia niezbędne z medycznego punktu widzenia. Każde państwo ustala ich pakiet. Dlatego warto zadbać o własny komfort, wykupując dodatkowe ubezpieczenie podróżnicze. Z reguły obejmuje ono leczenie i transport, następstwa nieszczęśliwych wypadków, utratę bagażu i odpowiedzialność cywilną. Ubezpieczenie wypoczynku Narty i snowboard to szybkość, a ta z kolei wiąże się z wypadkami. Nawet doświadczonemu narciarzowi na stoku może przytrafić się coś złego. Brak ubezpieczenia może wpędzić w spore tarapaty. Narciarz, który był sprawcą wypadku, może zniszczyć komuś sprzęt lub spowodować urazy ciała. Osoba poszkodowana ma prawo żądać rekompensaty finansowej. Sam narciarz może potrzebować po wypadku transportu ze stoku do szpitala. To wszystko kosztuje w Polsce nie zawsze, a za granicą? Osoby wyjeżdżające do zagranicznych kurortów powinny pobrać w NFZ wydawaną bezpłatnie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. To jednak może być niewystarczające, gdy w górach znajduje się tylko prywatna placówka. Warto pamiętać, że w wielu krajach płaci się za akcję poszukiwania poszkodowanego z użyciem helikoptera lub odgrzebywanie spod lawiny. Dodatkowego ubezpieczenia wymaga przemieszczanie się poza terenami ogólnie dostępnymi oraz uprawianie sportów ekstremalnych. Dotyczy to też mniej ryzykownych, ale równie niebezpiecznych sportów na zamarzniętych jeziorach. Ubezpieczenie kosztuje, ale nie podnosi zbytnio kosztów całej eskapady. Poprawia natomiast samopoczucie. Obdarowywanie najbliższych Za nami okres, w którym wszyscy wszystkim słali życzenia, przy okazji przekazując sobie podarunki. Z reguły były to drobiazgi, których nie trzeba zgłaszać fiskusowi i nie trzeba od nich odprowadzać podatku. W rodzinach i to nie jedynie w okresie świątecznym bywają przekazywane darowizny o znacznych wartościach. Niekiedy jest to dylemat. Starsze osoby, które posiadają jakiś majątek, zastanawiają się, w jaki sposób przekazać go bliskim. Nie są to decyzje łatwe i wymagają przemyślenia, bo sprawę można załatwić na różne sposoby. Można pozostać właścicielem majątku do końca swych dni i zadysponować nim w testamencie. Można też przekazać swe dobra już za życia w formie darowizny lub umowy o dożywocie. Każda z tych form niesie ze sobą inne skutki. Testament jest najbardziej popularną formą rozporządzenia majątkiem. Pozwala do końca swych dni być właścicielem i o wszystkim decydować. Oświadczeniem woli wskazuje się spadkobierców, którzy nabędą prawa do majątku po śmierci właściciela i po przeprowadzeniu stosownego postępowania w sądzie rodzinnym. Właściciel majętności wybranym przez siebie osobom może przekazać, co zechce, w postaci darowizny. Takie decyzje podejmuje się z różnych pobudek sentymentalnych lub zdroworozsądkowych. Niekiedy rodzice podejmują decyzję o darowaniu mieszkania dziecku przed jego ślubem w obawie, by darowizna dokonana po ślubie nie oznaczała automatycznie, że staje się własnością obu małżonków. Takie rozumowanie choć dość powszechne nie jest właściwe, bo gdy rodzice obdarowują dziecko przed czy po ślubie tylko ono jest właścicielem darowizny nawet wówczas, gdy posiada małżeńską wspólnotę majątkową. Darowiznę można przekazać też małoletnim. Wówczas majątkiem rozporządzają rodzice lub kurator ustanowiony przez sąd opiekuńczy. Wszystkie darowizny na rzecz najbliższych (małżonka, rodziców, dzieci, pasierbów, rodzeństwa, ojczyma i macochy) są zwolnione od podatku.

7 samorząd województwa (r) Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) Budżet województwa ucieszy drogowców Na ostatniej w starym roku sesji sejmiku województwa radni przyjęli budżet na rok To najbardziej proinwestycyjny budżet, jaki mogliśmy uchwalić ocenia marszałek Jacek Protas. Największa pula środków unijnych trafi na drogi wojewódzkie i budowę sieci szybkiego internetu. Udział inwestycji w wydatkach przekroczył 66 proc., czyli wynosi ponad 820 mln zł. Dla porównania w 2013 roku wydatki na ten cel stanowiły niemal 60 proc. funduszy, którymi dysponuje samorząd województwa. Nowy budżet zakłada przede wszystkim kontynuację prac na drogach wojewódzkich, budowę sieci szerokopasmowego internetu w całym regionie oraz przystosowanie portu w Szymanach do obsługi ruchu lotniczego. Znalazły się także dodatkowe środki na najpilniejsze remonty na drogach wojewódzkich. 26 mln zł przeznaczono na zabezpieczenie projektów realizowanych wspólnie z gminami i powiatami. Do połowy 2015 roku kierowcy będą mogli korzystać z około 350 km nowych dróg o znaczeniu wojewódzkim. Zdjęcie z podpisania umowy z firmą wykonującą sieci szerokopasmowego internetu w województwie warmińsko-mazurskim. W spotkaniu wzięła udział Iwona Wendel, wiceminister infrastruktury i rozwoju Programy europejskie Budżet województwa wspierają środki unijne. Około 525 mln zł pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury Są to pieniądze Zmodernizowana trasa wojewódzka nr 592 w Bartoszycach przeznaczone głównie na poprawę infrastruktury drogowej. Budowa szybkiej sieci internetowej sfinansowana zostanie ze środków z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Inwestycja zapewni w 100 proc. dostęp do szerokopasmowego internetu przedsiębiorstwom i niemal wszystkim mieszkańców regionu. Fundusze europejskie pochodzą także z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Remont drogi z Kętrzyna do Mrągowa zapewni z kolei dofinansowanie z Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska-Rosja. Budżet w pigułce DOCHODY: 1 mld 129 mln WYDATKI: 1 mld 237 mln Inwestycje: 822mln 66% W czasie rozmowy odkryliśmy, że jest wiele dziedzin, które nas łączą mówi marszałek Jacek Protas. Są to z pewnością działania proekologiczne, związane z ochroną cennych przyrodniczo terenów oraz promowanie turystyki, która nie wpływa negatywnie na otoczenie. Ponadto cieszy mnie, że ambasador dostrzega zainteresowanie swoich młodych rodaków studiowaniem właśnie w naszym regionie. Dyplomata poznał także działania samorządu województwa związane z ochroną przyrody, takie jak program budowy ekomarin na mazurskich jeziorach oraz inicjatywy związane z odnawialnymi źródłami energii na Warmii i Mazurach. Ekwador jest jednym z najbardziej zróżnicowanych przyrodniczo państw na świecie. Ambasador Val- Przyroda łączy państwa i regiony Geograficznie daleki i egzotyczny dla Polaków Ekwador jest państwem, które w konstytucji bardzo silnie podkreśla walory swojej unikalnej przyrody. O ochronie terenów naturalnych, odnowie akwenów i turystyce rozmawiali w Olsztynie ambasador Ekwadoru Fabian Valdivieso oraz marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Jacek Protas. Ambasador Fabian Valdivieso prezentuje flagę Ekwadoru podczas spotkania z marszałkiem Jackiem Protasem divieso pracował w przeszłości m.in. na Wyspach Galapagos należących do tego kraju. To już druga w krótkim okresie wizyta dyplomaty w regionie. W listopadzie ambasador wystąpił na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim z wykładem pt. Prawa natury w Konstytucji Republiki Ekwadoru. Większe wsparcie dla organizacji pozarządowych W tym roku samorząd województwa planuje przeznaczyć blisko 6 mln zł na zadania realizowane przez sektor pozarządowy. Swoje pomysły przedstawiciele organizacji pozarządowych mogli zgłaszać do 7 stycznia. Tego dnia zakończył się nabór do konkursów m.in. z zakresu rozwoju kultury fizycznej, promocji zdrowia publicznego, integracji europejskiej i współpracy między społeczeństwami, kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego, rozwoju turystyki, pomocy społecznej, profilaktyki w zakresie uzależnień i przeciwdziałania przemocy, a także upowszechniania praw konsumenta, integracji środowisk kombatanckich i rozwoju sektora NGO. W 2014 roku organizacje pozarządowe będą realizować projekty w 13 dziedzinach. W siedmiu z nich zwiększyła się pula środków w porównaniu do roku poprzedniego. Dotyczy to m.in. kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego, edukacji i promocji zdrowia publicznego, rozwoju kultury fizycznej, a tak- że przeciwdziałania ważnym problemom społecznym: alkoholizmowi, narkomanii i przemocy w rodzinie. W pozostałych obszarach nakłady pozostały na takim samym poziomie. W konkursach największe szanse będą miały projekty wyróżniające się współpracą kilku partnerów, angażowaniem w swoje działania wolontariuszy, a także innowacyjnym podejściem do rozwiązywania problemów. Co roku samorząd województwa bardzo wcześnie ogłasza konkursy dla organizacji pozarządowych. Dzięki temu społecznicy mają szansę zdobyć dodatkowe środki w konkursach organizowanych przez samorządy powiatów, gmin i miast. Więcej czasu będą miały organizacje pozarządowe z terenów wiejskich. Konkurs na aktywizację społeczności lokalnych zakończy się 28 lutego br.

8 8 dom Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 Nieruchomości w 2014 roku. Taniej czy drożej? Rozpoczynający się rok przyniesie wiele zmian na rynku nieruchomości. W dużej mierze uzależnione są one od nastawienia banków. Zmiany w kredytach hipotecznych bezpośrednio wpłyną na liczbę transakcji na ryku nieruchomości. W 2014 rok będzie zróżnicowany, jeśli chodzi o podejście banków do rynku pierwotnego oraz wtórnego. Rynek pierwotny Przez najbliższe pięć lat będzie obowiązywał program wsparcia klientów w nabywaniu pierwszego mieszkania Mieszkanie dla Młodych. Beneficjenci tego programu otrzymają od 10 do 20% wartości mieszkania od budżetu państwa. To sporo, w Olsztynie możne to być nawet zł. Pieniądze otrzymają wyłącznie te osoby, które zaciągają kredyt hipoteczny. Nie będą dostępne dla osób kupujących za gotówkę. Program MdM jest skierowany tylko do kupujących na rynku pierwotnym. Część klientów przejdzie zatem z rynku wtórnego na pierwotny, co oznacza większe zainteresowanie zakupami u dewelopera. Z podstawowych zasad ekonomicznych wynika, że gdy jest większe zainteresowanie (popyt), to zmniejsza się dostępność mieszkań (podaż). Skutkiem tego jest wzrost cen. Na podstawie bacznej, kilkunastoletniej obserwacji polskiego rynku nieruchomości (inne rynki znam wyłącznie z publikacji) spodziewam się nieznacznego wzrostu cen nieruchomości na rynku pier- wotnym. Klient nie zauważy wzrostu ceny zakupu, jeżeli otrzyma kilkadziesiąt tysięcy złotych dopłaty. Dlaczego ceny wzrosną? W programie są limity maksymalnych cen nieruchomości, które pozwalają zakwalifikować się do programu. Dla Olsztyna limit za metr kwadratowy wynosi zł. Obecnie większość dostępnych mieszkań mieści się w limicie, często ceny są znacznie niższe. Ale niebawem zbliżą się do aktualnych limitów. Uwaga, będą też wyjątki, tam gdzie ceny przekraczają limity można się spodziewać nieznacznych obniżek lub innych rozwiązań dopasowujących ceny do programu MdM. Kolejny czynnik przemawiający za większym zainteresowaniem rynkiem pierwotnym tylko tu będzie można kupić mieszkanie, nie posiadając własnych środków. Rynek wtórny Zgasła ostatnia nadzieja klientów, którzy chcieli kupić nieruchomość na rynku wtórnym bez posiadania własnej gotówki. Od stycznia 2014 roku bank może sfinansować maksymalnie 95% wartości mieszkania. Program MdM nie obowiązuje na tym rynku. Duża część klientów zaniecha zakupu na rynku wtórnym i przeniesie się do deweloperów. I znów ta ekonomia, mniej chętnych niższe ceny. Jestem przekonany, że dostępność kredytów hipotecznych wpłynie na ceny nieruchomości w 2014 roku. Natomiast ilu klientów rzeczywiście kupi nowe mieszkanie zamiast używanego, nie wiadomo. Nie każdy klient spełni kryteria programu MdM. Nie każdy podda się rygorom ustawy (nie można wynajmować, sprzedać itp.). Nie każdy przecież chce kupić mieszkanie w budowie. Ostrożni nie kupią mieszkania na rynku pierwotnym, mimo że ustawa poprawiająca bezpieczeństwo zakupu (deweloperska) obowiązuje już blisko dwa lata. Inwestycji nią objętych jest zaledwie 12% w skali kraju. Osiedla z rynku wtórnego w większej części są doskonale zurbanizowane blisko do szkoły, sklepu, komunikacji miejskiej, przychodni, większe odległości dzielą budynki. Z drugiej strony koszty eksploatacyjne w nowym budownictwie są niższe. MdM będzie jedną z głównych sił napędowych olsztyńskiego rynku, drugą będą zmiany w wyliczaniu zdolności kredytowej. W 2014 roku zdolność kredytowa Polaków znacząco wzrośnie. Możliwe jest to, że osoba, która nie miała zdolności kredytowej w zeszłym roku, będzie ją miała w tym. Warto ponownie starać się o kredyt. Nie ma wątpliwości, że oprocentowa- nie kredytów jest naj- niższe w 25-letniej hi- storii wolnej Polski. Ceny nieruchomości są najniższe od czasu boomu kredytowego (od 2008 roku). Relacje dochodów klientów do ceny metra kwadratowego także są najkorzystniejsze od lat. I jeszcze jedna istotna informacja. Pula pieniędzy na dopłaty w 2014 roku w MdM jest ściśle określona. Jeżeli zainteresowanie klientów będzie duże, to nie starczy ich dla wszystkich. Czyli jak w PRL-u: kto pierwszy, ten lepszy, młodzi nie pamiętają, że mięsa, telewizorów, papieru toaletowego starczało tylko dla pierwszych osób w kolejkach Krzysztof Rzymski

9 dom Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) Jakie agd wybrać? Gdzie je kupić? Urządzając mieszkanie, zastanawiamy się, jakie agd zakupić do naszej wymarzonej kuchni oraz gdzie je kupić. Sprzęt gospodarstwa domowego możemy nabyć przez internet lub tradycyjnie, w sklepie zarówno w dużym sklepie z agd, jak i w profesjonalnym studiu kuchennym. Strona internetowa, sklep z artykułami gospodarstwa domowego, studio kuchenne to trzy miejsca pobytu agd do naszej kuchni. Gdzie kupimy najlepiej? INTERNET Atutem internetu są ceny. Lodówka, zmywarka, płata grzejna, piekarnik czy okap na stronie internetowej hurtownika prawdopodobnie będą tańsze niż w tradycyjnym sklepie. Niska cena kusi klientów. Pamiętajmy jednak, że jak każde, również to rozwiązanie ma pewne wady. Po pierwsze, kupując w sieci, musimy liczyć się z wydatkiem na transport, na wniesienie, na wmontowanie oraz na zainstalowanie sprzętu! Gdy to podliczymy, może się okazać, że agd z internetu nie będzie już tak tanie. Po drugie, wybierając sprzęt ze strony internetowej, nie zobaczymy go na żywo przed zakupem. Po trzecie przy zakupach przez internet dochodzi ryzyko związane z transportem i nieznajomością sprzedającego. W sklepie są zwykle klarowne zasady, jak coś zareklamować, w wirtualnej przestrzeni może okazać się to nieco trudniejsze. SKLEP Z AGD Bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zakup agd w sklepach sieciowych. Znamy duże ogólnopolskie lub międzynarodowe sklepy z samym niemal agd i rtv. W Olsztynie jest kilka takich gigantów cieszących się popularnością. Zapłacimy tam zwykle więcej za wybrany sprzęt niż jakbyśmy kupowali to samo przez internet. Nawet jeśli trafimy na promocję, jakich wiele w tych wyspecjalizowanych domach handlowych. Za tę wyższą cenę możemy jednak zobaczyć towar i porozmawiać ze sprzedawcą. STUDIO KUCHENNE Wydawałoby się, że zakup agd w studiu kuchennym jest najmniej korzystnym wyborem. Cena nie będzie przecież tak niska jak podczas promocji w dużym sklepie sieciowym albo na stronie internetowej hurtownika. Kupując sprzęt w studiu kuchennym, zyskujemy jednak wiele korzyści. Największą będzie fachowe doradztwo. W dobrym sklepie projektanci i sprzedawcy biorą udział w szkoleniach. Po wysłuchaniu tego, czego oczekujemy od sprzętu, doradzą nam konkretne produkty. Co więcej eksperci ze studia kuchennego pomogą w dopasowaniu sprzętu do mebli. A tu pomyłek klientów jest co niemiara, gdy sami, bez żadnej konsultacji z fachowcem, próbują kupić sprzęt do kuchni. Najczęstsze pomyłki dotyczą zmywarki. Nie ten rozmiar sprzętu (60 cm szerokości zamiast planowanej 45 cm); zakup wolnostojącej zmywarki, kiedy potrzebna jest do zabudowy; zakup zmywarki z widocznym frontem, gdy meble kuchenne są już tak zaprojektowane, że wymagają frontu zintegrowanego zmywarki. Opłakane skutki kupowania sprzętu na własną rękę dotyczą także piekarników klient nieopatrznie nabywa piekarnik ze sterowaniem do płyty, podczas gdy chciał ten piekarnik wstawić w słupek. W takich kwestiach rada fachowca może okazać się zbawienna i dopomóc w rozsądnym zakupie. Darmowy transport i wniesienie naszego sprzętu do domu są kolejną zaletą zakupu agd w dobrym studiu kuchennym. Możemy uzgodnić ze sprzedawcą, aby zamówiony sprzęt został podłączony przez osobę mającą do tego uprawnienia, a wszystko to zostało zgrane z terminem montażu. Najbardziej zaskakującym plusem nabycia agd w studiu kuchennym jest darmowa, przedłużona nawet do 5 lat gwarancja. Niektórzy producenci agd promują studia kuchenne i za zakup sprzętu w studiu klient otrzymuje przedłużoną gwarancję! Jakie agd wybrać? Wybierając agd, klienci zwykle mają faworytów wśród znanych marek. Czy to właściwe podejście? Często podpowiadam klientom, aby kierowali się nie marką, a aspektami użytkowymi podpowiada Andrzej Tomasiak, szef studia kuchennego w Olsztynie. I dodaje: Zwracajmy uwagę na klasę energetyczną, generowany przez urządzenie hałas oraz ewentualne zużycie wody przez dany sprzęt. Bierzmy pod uwagę też pojemność sprzętu. W Polsce może nie pieczemy indyka w całości, ale piekarnik o pojemności poniżej 60 litrów jest naprawdę mały. Do zmywarki o szerokości 45 cm możemy włożyć o dwa komplety naczyń więcej, jeżeli będzie miała dodatkowo trzeci kosz (szufladę) i wyprofilowane odpowiednio drzwi. Okap nie zawsze musi mieć wyciąg 900 m 3. Jeżeli możemy go podłączyć do wentylacji i będziemy go prawidłowo użytkować (np. wyłączamy 10 minut po zakończeniu gotowania), to pozbędziemy sie nie tylko nieprzyjemnych zapachów, ale i wilgoci twierdzi fachowiec ze studia kuchennego. Warto czasami zwrócić uwagę na marki mniej popularne. W studiach kuchennych możemy nabyć marki dedykowane specjalnie dla kanału studyjnego. Jest to sprzęt produkowany w renomowanych fabrykach europejskich producentów. Zyskujemy bardzo dobrą jakość za rozsądną cenę. Dodatkowo gwarancję producenta często przedłużoną do 5 lat. Nie ma też problemów z serwisem. Autoryzowane punkty są rozmieszczone w całym kraju, a zgłoszenia dokonuje się przez infolinie. (r)

10 10 Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 styl życia Szczęście na zawołanie Na jednym z amerykańskich uniwersytetów dowiedziono, że regularne przypominanie sobie pozytywnych zdarzeń z całego dnia sprawia, że można stać się szczęśliwym. Niby to takie oczywiste, ale nie do końca. Tak wielu z nas upatruje szczęścia w zdarzeniach, jakie muszą nas spotkać, żebyśmy się czuli szczęśliwie. Rzekomo jednak szczęście jest w nas i można się nauczyć je odczuwać na zawołanie. Gdybyś miał zapytać pierwszą napotkaną osobę, czy jest szczęśliwa, to byś nie usłyszał pozytywnej odpowiedzi. Nikt nie jest do końca szczęśliwy. Niby wszystko się układa, jednak zawsze jest jakieś ale, które utrudnia pełne odczuwanie szczęścia. A to w pracy szef się czepia, a to dzieciaki się nie uczą, a to sobie nie poradzę, chorzy jesteśmy, nie mamy pieniędzy, a każdy dzień zbliża nas do śmierci. Nigdy nie jest dobrze. Gdybyś więc miał odszukać wśród znajomych kogoś, kto by spontanicznie odparł, że owszem, jest szczęśliwy, to byłoby to osiągnięcie! Prędzej chyba znajdziemy białego kruka niż osobę, która nie uzależnia bycia szczęśliwą od czynników zewnętrznych, a po prostu czuje szczęście, nosi je w sobie. Dwie drogi do szczęścia Amerykanie, jak wiemy, uważają, że szklanka jest w połowie pełna. Polacy że jest zupełnie pusta. Nic zatem dziwnego, że to ludzie zza oceanu wpadli na pomysł, żeby programować się na odczuwanie szczęścia. Bo są dwie drogi. Można jak Polacy czekać na nagłe zdarzenie, które odmieni nasz ponury los i da nam szczęście. Druga droga to amerykańska wzięcie spraw w swoje ręce: zamiast czekać na mannę z nieba, spróbować samemu wywołać u siebie szczęście. Jak to zrobić? Jak poczuć się szczęśliwym, gdy nie ma się z czego cieszyć? Według Amerykanów trzeba się tylko skupić przez chwilę na tym, co małego a pozytywnego spotkało nas już dziś. Mają to być drobiazgi, zawsze przyjemne chwile, tak krótkie, że o mało ich nie przeoczyliśmy. Jak wschód słońca, który miękkim światłem wlewa się przez okno do naszego domu; jak pobudzający smak kawy o poranku; jak przyłożenie dłoni do gorącego kaloryfera, gdy zmarznięci weszliśmy do ciepłego pomieszczenia; jak mocowanie się z kotem, który z uporem wdrapuje się, gdzie mu nie wolno; jak uśmiech ukochanej osoby, kiedy wreszcie mamy chwilę dla siebie; jak satysfakcja, że dokończyliśmy to, co mieliśmy zrobić; jak spróbowanie gotowanego jedzenia i odkrycie, że jest smaczne. Każdy znajdzie w swoim dniu coś, za co może poczuć wdzięczność. Wszyscy wiemy, że skupiając się na pozytywnych elementach, można przez chwilę miło się poczuć. Odkrywczość amerykańskich naukowców polega natomiast na stwierdzeniu, że wyrabiając w sobie nawyk przypominania sobie miłych chwil z mijającego dnia, można stać się na trwałe szczęśliwym. I to bez względu na to, czy obiektywnie mamy powody do skakania z radości. Nawet jeśli nie mamy, to przypominanie sobie radosnych, drobnych momentów ma na sekundę wywołać w nas odprężenie, przyjemność, radość z życia. Po regularnych treningach sekunda odczuwanej radości ma przedłużać się, aż wreszcie osiągniemy stan chęci do życia. Bo Amerykanie twierdzą, że jak już zostało powiedziane szczęście nie leży w zdarzeniach, jakie nas spotykają, lecz w nastawieniu się do otaczającego nas świata. Właśnie dlatego jest tak, że jednego dnia budzimy się w dobrym nastroju, a innego dnia zaczynamy dzień smutni, znużeni. Niby dwa takie same poranki. Nic się szczególnego nie zdarzyło. Skąd więc ta różnica w samopoczuciu? Wiadomo tylko tyle, że to coś, co pozwala nam czuć entuzjazm lub znużenie, jest w nas i to my zdecydujemy, a nie świat, jak się będziemy czuć. W tym celu Amerykanie proponują trening umysłu. Trening składa się z etapów Pierwszy etap treningu umysłu to systematyczne przypominanie sobie tych ledwo dostrzegalnych, miłych chwil, jakich doświadczyliśmy w ciągu dnia. Trzeba znaleźć moment rankiem, przed snem albo przed stresującym zdarzeniem żeby sobie te wyjątkowe, małe chwile przypomnieć i się do siebie w duchu uśmiechnąć. Wydaje się to banalne. Jednak to przy tej aktywności amerykańscy naukowcy dokonali swojego odkrycia. Niejaki dr Robert Emmons z University of California polecił studentom prowadzenie dziennika, w którym dzień w dzień będą zapisywali, kiedy Bóg puścił do nich oczko. To znaczy kiedy poczuli się, przez ułamek sekundy, szczęśliwi. Mają to być właśnie takie ulotne chwile, jak pierwszy śnieg na policzku, ugaszenie pragnienia chłodnym sokiem, obejrzenie zabawnej komedii z kimś kochanym u boku. Studenci musieli te drobiazgi zapisywać przez dziesięć tygodni. Przeprowadzone później badania wykazały, że autorzy dziennika czuli się o dwadzieścia pięć procent szczęśliwsi niż wcześniej i bardziej entuzjastycznie patrzyli w przyszłość niż ich koledzy, którzy nie zapisywali tego zeszytu radości. Rzekomo również okazało się, że prowadzący dziennik zaczęli lepiej wywiązywać się ze swoich zadań, stali się bardziej towarzyscy i ogólnie życzliwsi. Może więc warto spróbować, choćby jeden raz, przypomnieć sobie pozytywne zdarzenia z mijającego dnia? Może i nas nie cierpienie, a dla odmiany szczęście uszlachetni? Drugi etap treningu umysłu polega na tym, aby neutralnie interpretować niemiłe dla nas zdarzenia. Powtarzać sobie, że to, co nas spotkało, ma być tylko nauką na przyszłość. Pomocne w zmianie myślenia na pozytywne stanie się to, jak sami będziemy tłumaczyli sobie rzeczywistość. Oto przykład. Osoba zahukana, smutna powie sobie: dziś spotkało mnie coś przykrego. Szef miał do mnie pretensje, że nie poradziłam sobie, jak zwykle, ze swoją pracą. Osoba trenująca umysł powie natomiast: dziś spotkało mnie coś nudnego. Szef na mnie naciskał, jak zwykle, że mam dużo bardziej przykładać się do swojej pracy. Obie relacje dotyczą tej samej sytuacji. Różnica polega na tym, że w pierwszym przykładzie skupiliśmy się na bólu, który odczuliśmy, on zdominował ocenę zdarzenia. W drugim przypadku to samo zdarzenie jest zrelacjonowane bez zabarwienia negatywnego. To pokazuje, że rzeczywistość nie jest obiektywna. Jest ona jedynie taka, jaką my ją widzimy. A to, co widzimy, zależy tylko od nas Nie dajmy się w życiu zahukać! Koleżanka z biura wraca od szefa. Była u niego na dywaniku. Przyszła ci właśnie powiedzieć, co się święci. Jest cała blada. Oczy ma szeroko otwarte, w gałkach pęknięte naczynka. Suchość w ustach, czerwona szyja. Ten wrak pracownicy ci oświadcza: wiesz chyba mamy problem. Na to ty jej odpowiesz: mamy problem?! Głowa do góry! Nie problem, tylko wyzwanie! Olga Ropiak

11 Sauna jak z niej Z hartowaniem ciała jest jak z hartowaniem stali. Tajemnica tkwi w oddziaływaniu dużą różnicą temperatur. Popularną formą hartowania się jest tak zwana kąpiel w saunie. Wpierw przebywamy w wysokiej temperaturze, by za chwilę wyjść z kabiny i schłodzić się pod prysznicem. Powtarzamy tę czynność dwa lub trzy razy. Układ odpornościowy przeżywa szok. Systematycznie trenowany staje się stabilniejszy. Zahartowanego człowieka jest po prostu trudniej osłabić różnym wirusom. Sauna to pomieszczenie, w którym panuje podwyższona temperatura i w zależności od rodzaju sauny wysoka lub niska wilgotność. Gorąco i wilgotność są tu kluczowe. To od nich zależy, ile spędzimy czasu w saunie oraz jaka to będzie forma kąpieli. Dwa najpopularniejsze rodzaje saun to sauna sucha i mokra. W suchej panuje bardzo wysoka temperatura ( C) i niska wilgotność tylko około 10 proc. (w domach mamy proc.). Tak wysoką temperaturę generuje piec z rozgrzanymi kamieniami. Sauna mokra z kolei ma temperaturę powietrza C i wilgotność proc. Wil- korzystać? Brr! Zima. Przeziębiamy się, łykamy antybiotyki, smarkamy, kichamy. Tego problemu nie mają osoby regularnie się hartujące. Chorują od nas rzadziej i krócej. Ich układ odpornościowy mówiąc obrazowo jest elastyczny. gotność uzyskujemy, polewając wodą kamienie leżące w piecu sauny. Która sauna jest dla kogo? Jeżeli nie ma ogólnych przeciwwskazań medycznych do korzystania z saun, to każdy może korzystać zarówno z jednej, jak i drugiej sauny. Sauna sucha jest z powodu wysokiej temperatury wyzwaniem dla organizmu, dlatego warto korzystać z niej raz w tygodniu. Podczas jednej sesji wchodzimy do kabiny dwa razy po minut z krótką przerwą między wejściami, kiedy to schładzamy ciało zimnym prysznicem. Natomiast sauna mokra może być stosowana dwa razy w tygodniu, ale wejścia też nie powinny być zbyt długie, zależne raczej od tolerancji danego organizmu. Sauna jest zalecana osobom zdrowym, pragnącym poprawić wydolność lub ogólny stan zdrowia w przypadku obniżonej odporności. Pobyt w saunie pomaga organizmowi pozbyć się toksyn. Wydostają się z ciała wraz z potem, którym pokrywa się skóra w reakcji na gwałtownie wysoką temperaturę. Oczyszcza to pory skóry. Rozszerza naczynia krwionośne, które następnie się zwężają, gdy rozgrzane ciało zostaje schłodzone pod prysznicem. Taki trening uelastycznia naczynia, wpływa na lepsze ukrwienie tkanek, dotlenia skórę. Są jednak sytuacje, w których unikamy kontaktu z rozgrzanym powietrzem. Przeziębienie i grypa, zaawansowana astma, gruźlica, infekcje, ostre stany reumatyczne lub zapalne, niewydolność serca, nadciśnienie, wrzody, choroby weneryczne lub nowotworowe jeśli cierpimy na te choroby lub schorzenia, to unikajmy kąpieli w saunie. zdrowie Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) Przed rozpoczęciem przygody z intensywnym hartowaniem się, zapytajmy wpierw o opinię lekarza. Pobyt w saunie powinien być zdrowym relaksem. Jeżeli czujemy jakiś dyskomfort, to kończymy kąpiel. Po wyjściu z sauny bierzemy chłodny prysznic. Próbujemy wpierw schłodzić stopy i nogi, potem kark i głowę. Następnie kładziemy się i odpoczywamy. Nie mniej niż kwadrans, by organizm zdążył powrócić do normalnego trybu. Po kąpieli warto natrzeć ciało dobrym kosmetykiem, bo rozgrzana skóra ma dużą chłonność i w pełni wykorzysta zalety preparatu. Wypociliśmy nawet do półtora litra płynów, więc trzeba je uzupełnić. Do końca dnia pijemy wodę mineralną. Sauna jest szczególnie doceniana w Finlandii, Szwecji, Estonii, na Łotwie i Litwie. Wielu Skandynawów montuje saunę w domu. I tam nie dziwi to jak u nas zmywarka do naczyń. Polacy natomiast o wiele rzadziej decydują się na zainstalowanie kabiny w swojej łazience lub innym pomieszczeniu. Sauna w domu wydaje nam się luksusem. A szkoda, bo raczej tylko w domowym zaciszu zażyjemy kąpieli w saunie tak, jak to prawidłowo robią sąsiedzi z drugiego końca Bałtyku, czyli nago. Olga Ropiak Zima ma swoje uroki. Ośnieżone drzewa, wyjazdy na narty, niepowtarzalny klimat karnawału. Jak zawsze jednak są i minusy: śniegi, mrozy, wichury smagające twarz. Pracujemy i mieszkamy w pomieszczeniach, w których powietrze jest bardzo suche z powodu centralnego ogrzewania. Odbija się to na naszym wyglądzie. Spierzchnięte usta, czerwone nosy, policzki i uszy, popękana skóra to tylko niektóre z zimowych kłopotów. Jak im zaradzić? Zimowa pomoc dla skóry Pękająca skóra jest najczęstszym rezultatem mroźnej i suchej pogody oraz zamkniętych, przegrzanych pomieszczeń. Cykl odnowy naskórka trwa około trzydziestu dni. Możemy jednak, stosując określone zabiegi, zmniejszyć jej uszkodzenia. Problemem jest wystawianie, najczęściej twarzy, na zimowe słońce powodujące szkody w skórze nie mniejsze niż latem. Tak naprawdę to słońce jest dla skóry wrogiem numer jeden, a zimowe okazuje się wyjątkowo zdradliwe, zwłaszcza na ośnieżonych stokach. Naukowcy nie mają już dziś wątpliwości, że to właśnie promienie słoneczne są odpowiedzialne za starzenie się skóry. Dlatego od pewnego czasu słowo starzenie zastępuje się terminem fotostarzenie. Starzenie od słońca Fotostarzenie rozpoczyna się już od pierwszego kontaktu skóry ze słońcem. Następują zmiany skórne, które ujawniają się w postaci zmarszczek (cera się zmienia, jest wysuszona, przybiera niezdrowy wygląd, pokrywa się siateczką zmarszczek), wylewów podskórnych (tzw. siniaków), pajączków, najczęściej na nosie i policzkach (drobne pękające naczynka żylne), przebarwień skóry (zwanych piegami, plama- mi wątrobowymi lub starczymi), różnego typu guzków skóry (naczyniaki, znamiona barwnikowe będące wykładnikiem słonecznego uszkodzenia skóry), szorstkości, porowatości i przede wszystkim suchości skóry. Chcąc stwierdzić, w jakim stopniu skóra jest już uszkodzona przez słońce, porównajmy skórę twarzy ze skórą w miejscach rzadko podlegających słonecznej ekspozycji (np. pośladków lub wewnętrznej stronie ramion). Jeśli widzisz wyraźną różnicę, to pośpiesz swojej skórze na ratunek. I jeszcze jedna uwaga. Objawy suchości skóry są spowodowane jej odwodnieniem, a nie odtłuszczeniem. Skoro odwodnieniem, to logiczne wydaje się jej nawadnianie. W tym miejscu trzeba rozwiać pewien mit. Ciągle słyszymy i czytamy, że picie dwóch litrów wody dziennie nawadnia skórę i zapobiega jej wysychaniu. A jak twierdzi prof. Kenneth Nelder z Departamentu Dermatologii Uniwersytetu w Teksasie, nawadniać należy skórę od zewnątrz. Dopiero bowiem, gdy organizm jest skrajnie odwodniony, skóra ulega wysuszeniu. Przy normalnym nawodnieniu organizmu picie płynów nie ma większego wpływu na stan skóry. PAnna

12 12 Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 rozmaitości ZGARNIJ KSIĄŻKĘ Aby dostać jedeną z trzech książek To ja, Malala, należy wysłać SMS z uzasadnieniem, dlaczego właśnie do Ciebie ma trafić ta książka, pod numer 7248 o treści zycie5. treść uzasadnienia Koszt SMS-a to 2,46 zł z VAT. Kino zaprasza Pod Mocnym Aniołem Jerzy, pisarz i alkoholik, pod wpływem miłości do kobiety próbuje wyjść z nałogu. To ja, Malala Historia pakistańskiej dziewczyny, która z narażeniem życia walczy o prawa kobiet i ich dostęp do edukacji. Gdy talibowie przejęli kontrolę nad doliną Swat w Pakistanie, jedna dziewczynka odważyła się im sprzeciwić. Malala Yousafzai podjęła walkę o swoje prawo do nauki. We wtorek dziewiątego października 2012 roku, w wieku piętnastu lat, niemal zapłaciła za to najwyższą cenę. Gdy wracała ze szkoły, postrzelono ją w głowę z bliskiej odległości. Wydawało się, że nie przeżyje. Ale cudem wyzdrowiała i los rzucił ją z dalekiej wioski w północnym Pakistanie do siedziby ONZ w Nowym Jorku. Szesnastoletnia Malala stała się symbolem pokojowego protestu i najmłodszą w historii kandydatką do Pokojowej Nagrody Nobla. To ja, Malala to niezwykła opowieść o rodzinie do- tkniętej piętnem terroryzmu; o walce o prawo dziewcząt do nauki; ojcu, który będąc właścicielem szkoły, zaszczepił w córce zamiłowanie do wiedzy, i odważnych rodzicach, którzy w społeczeństwie, gdzie na pierwszym miejscu stawia się synów, nade wszystko ukochali córkę. Dzięki Malali uwierzycie, że moc głosu jednej osoby bywa siłą napędową zmian na światową skalę. Malala jest niezbitym dowodem na to, że wystarczy głos jednego niezwykle odważnego człowieka, by zainspirować niezliczoną rzeszę mężczyzn, kobiet i dzieci. W szkolnych klasach i przy stołach na całym świecie matki, ojcowie, synowie i córki modlą się o jej powrót do zdrowia i zobowiązują się kontynuować jej dzieło. ( ) Bądźmy wszyscy jak Malala! Angelina Jolie ZGARNIJ bilety Aby dostać jeden z ośmiu biletów na dowolny film 2d grany od poniedziałku (20.01) do czwatrku (23.01), należy wysłać SMS z uzasadnieniem, dlaczego właśnie do Ciebie ma trafić bilet, pod numer 7148 o treści zycie1. treść uzasadnienia Koszt SMS-a to 1,23 zł z VAT. Wkręceni Zwolnieni pracownicy fabryki samochodów postanawiają wydać swoje odprawy na szalony wyjazd do Warszawy, gdzie przypadkowo zostają wzięci za biznesmenów. Frykasy Andrzeja Polędwiczka wieprzowa z jabłkami Składniki: 60 dkg polędwiczki wieprzowej, pół szklanki białego wytrawnego wina, 6 dkg cebuli, 15 dkg jabłek, 2 dkg mąki, olej do smażenia, sól, majeranek. Surówka: pół kg czerwonej kapusty, 1 por, 2 średnie jabłka, sok z pół cytryny, 3 łyżki oliwy z oliwek, sól i pieprz. Po opłukaniu oraz osączeniu należy mięso oprószyć solą i mąką. Obsmażamy ze wszystkich stron na silnie rozgrzanym oleju. Przekładamy do rondla, dolewamy tłuszcz ze smażenia. Następnie obsypujemy majerankiem, wlewamy trochę wody i dusimy pod przykryciem do miękkości.. Wyparowany sos uzupełniamy wodą oraz winem. Pod koniec duszenia dodajemy obraną i pokrojoną w krążki cebulę, a także obrane, poszatkowane jabłka. Dusimy razem. W tym czasie przygotowujemy surówkę z czerwonej kapusty. Czerwoną kapustę należy umyć, osuszyć i poszatkować. Białą część pora pokroić w półplasterki. Jabłka obrać ze skórki i zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Wszystkie składniki razem połączyć. Dodać sok z cytryny, oliwę z oliwek, sól i pieprz. Wymieszać i odstawić na około 30 minut. Gdy mięso będzie miękkie, wyjmujemy je. Sos przecieramy przez sito, oprószamy mąką (jeżeli chcemy, żeby był gęstszy), solimy, mieszamy i gotujemy przez kilka minut. Polędwiczkę kroimy w skośne plastry, układamy na półmisku oraz oblewamy sosem. Podajemy z ziemniakami i surówką. Wasz degustator Andrzej Zb. Brzozowski

13 Balladyna w Olsztyńskim Teatrze Lalek rozmaitości Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) stycznia 2014 r. minie 60 lat od pierwszej premiery naszego teatru. W związku z jubileuszem przygotowujemy dla Państwa kolejny, ciekawy spektakl w ramach naszej Sceny dla Młodzieży i Widzów Dorosłych. Już od 1 lutego na deskach naszego teatru zagości sceniczna realizacja Balladyny Juliusza Słowackiego, w reżyserii znanego białoruskiego twórcy Olega Żugżdy. Sam reżyser tak pisze o tym przedsięwzięciu: Dlaczego postanowiłem wyreżyserować Balladynę? Była to po prostu propozycja nie do odrzucenia! Dlatego że to Olsztyn, że Słowacki i ten właśnie tytuł. W twórczości Słowackiego zakochałem się, kiedy miałem 16 lat. Pracowałem wtedy jako montażysta w teatrze dramatycznym w Wilnie. Moim ulubionym spektaklem była Maria Stuart. Starałem się w tym czasie czytać także Schillera, ale twórczość Słowackiego była mi bliższa. Przeczytałem wszystkie jego sztuki i wiersze przełożone na język rosyjski. Balladyna zawsze była dla mnie zagadką. Bliska Szekspirowi i powieściom gotyckim, bajkom i legendom, kryła w sobie niebywałą tajemnicę, fascynowała mnie. Motywy postępowania postaci nie dawały mi spokoju. Dusza bohaterki miotana jest sprzecznymi emocjami. Próbuje złamać normy społeczne, wygrać z losem za cenę strasznej zbrodni. Dlaczego? Teraz dopiero mogę zrozumieć, że chodziło jej o wolność wyboru bez względu na skutki. Długo czekałem na okazję, by zmierzyć się z tą sztuką i spróbować odkryć jej tajemnicę. Dziś chcę to zrobić również po to, aby uczcić pamięć mojego przyjaciela, utalentowanego artysty Walerego Raczkowskiego, który odszedł od nas podczas realizacji tej sztuki. Aby dostać jeden z trzech PODWÓJNYCH biletów do Teatru Lalek, należy wysłać sms z uzasadnieniem, dlaczego właśnie do Ciebie ma trafić bilet, pod numer 7248 o treści zycie3. treść uzasadnienia Koszt sms-a to 2,46 zł z VAT. ZGARNIJ bilety Aby dostać jedno z dwóch PODWÓJNYCH zaproszeń do Filharmonii, należy wysłać sms z uzasadnieniem, dlaczego właśnie do Ciebie ma trafić bilet, pod numer 7248 o treści zycie4. treść uzasadnienia Koszt sms-a to 2,46 zł z VAT. Ivan Monighetti w Filharmonii W piątek, 17 stycznia 2014 r. o godz. 19, w koncercie symfonicznym w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie wystąpi światowej sławy wiolonczelista Ivan Monighetti. Był ostatnim uczniem Mścisława Rostropowicza w Konserwatorium Moskiewskim i laureatem Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie w 1974 r. Od tego roku datuje się jego wielka kariera artystyczna w salach koncertowych Europy, Azji i obu Ameryk. Krzysztof Penderecki określił artystę jako genialnego wiolonczelistę. Ivan Monighetti zagra jeden z najpiękniejszych koncertów na wiolonczelę. Usłyszymy Antonína Dvořáka: Koncert na wiolonczelę i orkiestrę h-moll op Drugim utworem wieczoru będzie również kompozycja Antonína Dvořáka VIII Symfonia G-dur op.88. Kompozytor, który posiada miano ojca narodowej muzyki czeskiej, napisał ją jeszcze w swoim kraju, następna symfonia IX Z Nowego Świata powstała już w Stanach Zjednoczonych. Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej poprowadzi jej dyrektor artystyczny Piotr Sułkowski. Zapraszamy Państwa na ten arcyciekawy muzycznie wieczór. 17 stycznia (piątek) godz , sala koncertowa Filharmonii Koncert symfoniczny Piotr Sułkowski dyrygent, Ivan Monighetti wiolonczela Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej Program: Antonín Dvořák: Koncert na wiolonczelę i orkiestrę h-moll op. 104, VIII Symfonia G-dur op. 88 Bilety w cenie: bilet normalny 40 zł, bilet ulgowy 30 zł, bilet na Kartę Melomana 20 zł. BARAN Jesteś w korzystnej sytuacji, bo zapowiada się odmiana i wszystko wskazuje na to, że będzie to pozytywny zwrot w karierze. Niestety nie podpiszesz takiego kontraktu jak Robert Lewandowski. BYK Możesz oczekiwać spiętrzenia obowiązków i niewielkiej pomocy losu. Unikaj jednak konfrontacji z przeciwnikami, udając, że nie wiesz, o co chodzi. To sprawdzony i skuteczny sposób. BLIŹNIĘTA Za dotychczas poniesione trudy należy Ci się nagroda. Nie oczekuj jedynie uznania otoczenia, lecz sam zadbaj o to, co przyniesie Ci satysfakcję. Mierz siły na zamiary i nie przesadź. RAK Nie bądź tak krytycznie nastawiony do otoczenia. Unikaj nawet drobnych sprzeczek i nie bądź zbyt wymagający. Pamiętaj, że pokorne cielę dwie matki ssie. Wykorzystaj to. LEW Zachowaj spokój, chociaż początek roku zapowiada się trochę nerwowo. Jeśli jednak rzucisz się w wir karnawałowych imprez, to stos niezałatwionych spraw może wzrosnąć. PANNA Komplementami umiesz sobie zjednać otoczenie. Uważaj jednak, by nie przekroczyć granicy i nie popaść w pochlebstwa. Niektórzy mogą je wziąć za dobrą monetę i nieszczęście gotowe. WAGA Jeśli nie przepuścisz okazji, wielce prawdopodobne sukcesy w finansach. Nie zdarza się to zbyt często, zwłaszcza w Twoim przypadku. Ciesz się chwilą i podaruj sobie odrobinę luksusu. SKORPION Czasem pozwalasz wejść sobie na głowę, ale potrafisz zawsze postawić na swoim. Bądź w tym przez cały czas konsekwentny, bowiem w tym tkwi Twoja siła. Aż zazdrość bierze niektórych STRZELEC Bywa, że sytuacja zmusza nas, aby postawić wszystko na jedną kartę. Zaryzykuj! Nawet jak się okaże, że nie masz szczęścia w kartach, to może będziesz miał szczęście w miłości? KOZIOROŻEC Masz wszystkie atuty w ręku i staraj się je racjonalnie wykorzystać. Zaprocentują w niedalekiej przyszłości. W finansach bardzo dobra passa. Nie planuj jednak wydatków na wyrost. WODNIK Nie roztrząsaj spraw, na które nie masz najmniejszego wpływu. W obecnej sytuacji nie jesteś w stanie niczego przyspieszyć. Spróbuj przeczekać trochę gorszy moment. Najlepiej w miłym towarzystwie. RYBY Zaopatrz się w alkomat i jak najczęściej z niego korzystaj. Dla dobra swojego i innych. Żarty się skończyły. Jeżeli dotychczas nie miałeś problemów, to można Ci tylko pogratulować. Redakcja zastrzega sobie prawo do unieważnienia horoskopu, bez podania przyczyn! AZB

14 14 Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) 2014 ślady przeszłości Jak Pawełek historię Olsztyna poznaje Prawie każdy dzień rozpoczynam od przejrzenia poczty elektronicznej. Jedną z pierwszych wiadomości w nowym roku dostałem od pana Marcina, który mieszka w Olsztynie przy ulicy Kościuszki. był krótki, ale bardzo sympatyczny i budujący. Zaczynał się tak: Panie Pawle! Z wielką uwagą i zainteresowaniem czytam opowieści przybliżające czytelnikom ciekawe miejsca w Olsztynie. Są bardzo obrazowe i przekazują wiele ciekawych informacji, o których nigdy nie słyszałem. Do a dołączam małą fotografię. Moim zdaniem widać na niej budynek poczty przy ulicy Pieniężnego, ale coś mi nie pasuje. Proszę poprosić pana Jacka, aby opisał ten piękny budynek. Jestem pewny, że zdjęcie pochodzi sprzed wojny, bo znalazłem je kiedyś w rupieciach na strychu domu mojego ojca, który mieszkał w naszym mieście prawie od zakończenia wojny. Niestety już nie żyje. On także znał ciekawostki o naszym mieście. Między innymi opowiadał mi o swoich kąpielach w Jeziorze Długim oraz o tym, jak załatwiał transport koksu z olsztyńskiej gazowni. W gazecie zamieszczają panowie stare fotografie. Chciałbym, aby zostały opisane także miejsca dobrze znane mieszkańcom Olsztyna. Jestem pewien, że mało kto zna historie z nimi związane. Większości ludzi, którzy mogliby powiedzieć albo napisać coś na ich temat, już nie ma. Mam kilka pomysłów. Z przyjemnością wskażę miejsca, o których chciałbym wiedzieć więcej. Myślę, że nie tylko ja. Fotografia rzeczywiście nie była najlepszej jakości. Na pierwszy rzut oka przedstawiony na niej budynek wygląda na pocztę, ale jest większy. Cóż miałem robić? Pojechałem do Jacka Panasa i przedstawiłem mu całą sprawę. Ucieszył się. Pawełku, jestem teraz pewny, że nasza praca nie idzie na marne i ludziom podoba się cykl, który razem przygotowujemy. Pan Marcin ma rację, to nie jest budynek poczty, a sąsiadujący z nią gmach. Zaniemówiłem. To niemożliwe, przecież obok znajduje się siedziba kurii i budynek wygląda teraz zupełnie inaczej. Tak się złożyło, że w latach 60. interesowałem się tym miejscem. Na jego zapleczu znaleziono trumnę ze zmumifikowanymi szczątkami kobiety. Śledztwo wykazało, że to była bogata mieszczanka pochowana w ogrodzie. Ofiara zarazy, która panowała w Olsztynie. Tylko tyle na ten temat mówiono. Trumnę znaleziono podczas prac modernizacyjnych na zapleczu ekskluzywnej restauracji Pod Żaglami. Wydaje mi się, że lokal istniał od lat 50. Był bardzo elegancki i drogi. Podczas sobotnich potańcówek wpuszczano do niego tylko mężczyzn w garniturach. Miał duży parkiet do tańczenia i dwie sale, w tym jedną na balkonie. Latem czynny był ogródek z podestem dla orkiestry, właśnie przy jego modernizacji wykopano trumnę. Mój bal maturalny odbywał się w restauracji Pod Żaglami. Później renoma lokalu trochę spadła, ale studenci bardzo chętnie zachodzili tam na piwo. Pamiętam jedną z takich eskapad. W czwórkę wybraliśmy się na piwo. Było sympatycznie. Kiedy już szliśmy do domu, kolega, który cały wieczór był w marynarce, stwierdził, że ma mokre plecy. Pod latarnią zdjęliśmy mu ją. Okazało się, że na koszuli miał cały wieczorny poczęstunek. Do dzisiaj nie wiem, jak to się stało omal nie spadłem ze śmiechu z krzesła, ale Jacek tylko się uśmiechnął i kontynuował. Budynek powstał w 1889 roku dzięki Towarzystwu Czeladzi Katolickiej, założonego przez księdza Feliksa Schreibera, wikarego w kościele św. Jakuba. Obiekt miał służyć robotnikom zatrudnionym w rolnictwie, w rzemiośle oraz rolnikom. Był miejscem spotkań, a także bazą hotelową, bo miał pokoje gościnne. W budynku była duża sala widowiskowa ze sceną i restauracja z letnim podestem do tańca w ogródku. Właścicielem budynku, który wybudowano na gruncie kościelnym, do 1945 roku była parafia, natomiast hotelem i restauracją zarządzali dzierżawcy. Cały kompleks, nazwany Domem Towarzyskim Kopernik, zaprojektował olsztynianin Joachim Hosmann, a w dużej mierze budowali go sami członkowie towarzystwa. Często również na budowie pracował sam założyciel stowarzyszenia ksiądz Feliks Schreiber. W skutek nadmiernego wysiłku przy budowie niestety zmarł, nie doczekawszy uroczystego otwarcia. Budynek wzniesiono z czerwonej cegły w stylu neogotyckim. Miał 36 metrów długości i 8,5 metra szerokości. W fasadzie budynku powtarzają się segmenty z okien i przypór. Ściany zostały zwieńczone licznymi elementami dekoracyjnymi, jak fryz wypełniony ceramicznymi rozetkami, cienki gzyms i delikatne blanki. Taki wygląd miał do lat 50., kiedy go otynkowano i wyremontowano po wojennych zniszczeniach, przeznaczając na restaurację Pod Żaglami. Funkcjonowała ona do lat 90., kiedy budynek przekazano wraz z gruntem Kościołowi katolickiemu. Początkowo zarządzał nim Caritas, prowadząc między innymi jadłodajnie dla ubogich. W latach , po gruntownym remoncie, wprowadziła się do niego Kuria Metropolitarna Diecezji Warmińskiej. Niektórzy mieszkańcy Olsztyna ten dom nazywają pałacem biskupim. Pożogi wojenne oszczędziły budynek. Może dlatego, że wojska rosyjskie zawsze wykorzystywały go, tak jak i sąsiednie budynki, jako kwatery. Ten obiekt, pod względem stylu, rzeczywiście był podobny do istniejącej poczty. Myślę, że stąd mogło się wziąć skojarzenie pana Marcina. W swoich szpargałach mam przedwojenne zdjęcie dawnej i obecnej poczty. Jeszcze kiedyś o niej napiszę. Jacka Panasa wysłuchał cierpliwie Pawełek

15 sport Nowe Życie Olsztyna nr 1 (124) Stomil Cup dla dwunastolatków Piłkarskie fajerwerki Pierwszy mecz rozpoczął się w sobotę o Łącznie odbyło się ich jeszcze ponad pięćdziesiąt. Oczywiście nie tylko w sobotę, ale także w niedzielę. Bowiem po raz pierwszy turniej Stomil Cup trwał dwa dni. Do rywalizacji zgłosiło się 12 drużyn. Cztery reprezentowały województwo warmińsko-mazurskie Stomil Olsztyn, Olimpia Elbląg, Don Bosco Ostróda i Rona Ełk. Pozostałe to: Widok Skierniewice, Motor Lublin, Widzew Łódź, Talent Białystok, Lechia Gdańsk, Znicz Pruszków, Wisła Płock i Semp Warszawa. Gospodarzem turnieju była Akademia Piłkarska Stomil Olsztyn, która powstała cztery lata temu. Obecnie trenuje w niej kilkudziesięciu chłopców z roczników od 2000 do Zajęcia prowadzą trzy duety trenerów. Naszym zadaniem jest jak najlepiej przygotować tych chłopców do gry w piłkę nożną. Dlatego zajęcia są dostosowane do wieku i umiejętności młodych zawodników mówi Maciej Szostek, trener z AP Stomil i kontynuuje: Przede wszystkim trzeba w nich obudzić pasję i radość z gry. Nie chcemy tych młodych ludzi zamęczyć. Dlatego zajęcia są zróżnicowane. Oprócz zwykłego piłkarskiego treningu mali futboliści mają zajęcia z trenerem judo, korzystają z pomocy fizjoterapeuty, a także chodzą na pływalnię. Bardzo lubię przychodzić na treningi opowiada Łukasz Borkowski, piłkarz AP Stomil. Fajnie jest na zajęciach z judo. Trener pokazuje nam, jak w Uranii Na sztucznej nawierzchni hali Widowiskowo-Sportowej Urania rywalizowali mali piłkarze z rocznika 2002 i młodsi. W trzeciej edycji Stomil Cup wzięło udział 12 ekip z kraju. Były emocje, walka, wspaniała zabawa i kapitalny doping olsztyńskiej publiczności. powinniśmy walczyć ciałem oraz uczy nas padania w taki sposób, aby nie stała się nam krzywda. A ja lubię chodzić na basen wtrąca Julian Michalski, piłkarz AP Stomil. Pływanie dobrze wpływa na organizm i rozwija mięśnie. Chłopcy z Akademii Piłkarskiej Stomil Olsztyn z chęcią uprawiają piłkę nożną. Zaczęli w nią grać kilka lat wcześniej. W przedszkolu mieliśmy pierwsze zajęcia z piłką. Początkowo nie wiedzieliśmy, o co chodzi opowiada Łukasz i dodaje: Dowiedzieliśmy się, że mamy grać w nogę i było super. Graliśmy coraz częściej i piłka wylatywała za płot. To było bardzo zabawne. Chodziłem jeszcze do przedszkola, kiedy wujek zaczął mnie uczyć grać w piłkę nożną dodaje Julian. Nauczył mnie różnych sztuczek. Spodobało mi się to. Dlatego zapisałem się do akademii. Patrząc na grę tych młodych ludzi, widziałem w nich radość z tego, co robią. Potrafili pokazać kibicom, że już wiele potrafią. Było dużo składnych akcji, celnych strzałów na bramkę i efektownych bojów w obronie własnej bramki. Zawsze lubiłem grać w polu. Mogę być obrońcą, napastnikiem, lecz nie bramkarzem mówi Łukasz, zaś jego kolega Julian dodaje: Gram czasami na lewej obronie, a czasami w ataku. Wszystko zależy od tego, jak w meczu ustawi mnie trener. W turnieju Stomil Cup każda drużyna mogła zgłosić kadrę złożoną z 12 zawodników. W grupie rocznika 2002 i młodszej AP Stomil Olsztyn szkoli się 25 chłopców. Tak więc połowa z nich nie mogła zagrać w hali Urania. To nie znaczy, że pozostali są gorsi komentuje Maciej Szostek. Generalnie staramy się wprowadzać turniejową rotację. Ci, którzy nie zagrali teraz, będą mogli wykazać się w następnym turnieju. Oczywiście my, czyli ja i Piotr Czuryło, mamy pewien wpływ na obsadę, gdyż staramy się dostosować umiejętności naszych wychowanków do poziomu, na jakim odbywa się turniej. Mimo to każdy z nich ma okazję zaprezentować się na tle swoich rówieśników z innych stron Polski kończy trener. Turniej miał wspaniałą oprawę. Na zakończenie pierwszego dnia na boisku zmierzyły się ekipy Orłów Górskiego z oldbojami Stomilu. Później piłkarskie umiejętności zaprezentowali muzycy z olsztyńskich kapel Afromental i Enej. W niedzielę zakończono turniej. Jego wyników nie podamy, gdyż gazeta była już oddana do druku. Ale przecież nie to jest najważniejsze. Grunt, że wszyscy doskonale się bawili. WAD Gry zespołowe na deskach?! Gry zespołowe zawsze cieszyły się ogromną popularnością. Medale zdobywane na najważniejszych światowych turniejach przez zawodników piłki nożnej, siatkówki, piłki ręcznej czy koszykówki napawały dumą. Lubimy wygrywać, zdobywać medale, pokazywać, że w grach zespołowych jesteśmy silni. Obecnie należy stwierdzić, że jesteśmy coraz bardziej bezsilni. W ostatnim okresie, czyli od około dwóchtrzech lat, tych sukcesów jest coraz mniej. W minionym roku do rozpaczy doprowadzili nas medalowi pewniacy, czyli siatkarze. Ich występ na mistrzostwach Europy był beznadziejny. Podobnie zaprezentowały się siatkarki, a czarę goryczy przelały przegrane eliminacje do mistrzostw świata. W koszykówce też nic specjalnego, zaś męska reprezentacja skompromitowała się podczas ME. O piłce nożnej zapomnijmy. Czwarte miejsce w grupie eliminacyjnej MŚ oraz wyprzedzenie wyłącznie Mołdawii i San Marino doprowadziło do załamania nerwowego niejednego kibica. Nieco jaśniej zrobiło się po ostatnich wyczynach piłkarek ręcznych, które wywalczyły czwarte miejsce na świecie. Czy koledzy wezmą z nich przykład? O tym przekonamy się za dwa tygodnie (oby nie wcześniej), gdy zakończą się ME w Danii. Wśród kadrowiczów wyżej wymienionych gier zespołowych nie mamy żadnego zawodnika występującego w olsztyńskim klubie. Nawet w siatkarskiej kadrze zabraknie kogoś, kto gra w akademickim klubie. Właściwie to nie zabraknie, gdyż w mistrzostwach świata zagrają Pablo Bengolea (Argentyna) i Matti Oivanen (Finlandia). Polskę będzie zaś reprezentował... olsztyński Pan Nikt. WAD

16