Odwilż olej, mal. Janina Bergander

Transkrypt

1 wielkanoc 2015

2 KONCERT PIEŚNI PATRIOTYCZNYCH Z OKAZJI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI Odwilż olej, mal. Janina Bergander

3 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc SŁOWO KS. PROBOSZCZA Alleluja, żyje Pan, powstał z grobu z brzaskiem dnia. Jak co roku przeżywamy Święta Wielkiej Nocy. Niech radość ze Zmartwychwstania naszego Pana stanie się w Was źródłem nadziei, światła i mocy. Niech łaska tych świętych Dni promieniuje na całe Wasze życie i nadaje sens Waszym codziennym zmaganiom. Niech moc Krzyża pozwala Wam niezmiennie wierzyć w ostateczne zwycięstwo dobra nad złem, prawdy nad fałszem, miłości nad nienawiścią, światła nad ciemnością w przestrzeni Waszego osobistego życia i w każdym zakątku ziemi. Niech blask Pustego Grobu przypomina Wam zawsze, że na Krzyżu nic się nie kończy wręcz przeciwnie wszystko się zaczyna! Alleluja! ks. Józef Caputa KALENDARIUM DUSZPASTERSKIE 28 marca Sanktuarium Bożego Miłosierdzia: obrzęd błogosławieństwa nowych nadzwyczajnych szafarzy Komunii św., wśród nich naszego parafianina Jarosława Jasińskiego. 20 i 21 kwietnia Dzień Sakramentu Pokuty (I Spowiedź św.) dla dzieci pierwszokomunijnych. 23 kwietnia Uroczystość Odpustowa ku czci naszego Patrona Św. Wojciecha. Sumie odpustowej o godz przewodniczyć będzie ks. prałat Stanisław Maślanka, który w tym roku obchodzi złoty jubileusz kapłaństwa. Kazanie wygłosi ks. prałat Franciszek Ślusarczyk kustosz Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. 25 kwietnia, godz Sakrament Bierzmowania młodzieży z klas trzecich gimnazjum. Udzieli go ks. biskup Jan Zając. 9 maja pielgrzymka do muzeum Św. Jana Pawła II w Wadowicach i na Dróżki Kalwaryjskie 17 maja Msza św. o godz I Komunia Św. dla 49 dzieci naszej parafii. 23 maja Święcenia kapłańskie naszego parafianina diakona Krzysztofa Cepila w kościele Św. Stanisława Kostki w Krakowie. 24 maja, godz Msza św. prymicyjna nowo wyświęconego kapłana ks. Krzysztofa Cepila w naszym kościele. 1 czerwca 15. rocznica konsekracji naszej świątyni. Konsekracji dokonał w 2000 roku J. E. Ks. Kard. Franciszek Macharski. 4 czerwca Uroczystość Bożego Ciała. O godz Msza św. a po niej procesja do czterech Ołtarzy. W Oktawie tej uroczystości, po wieczornej Mszy św. będzie procesja wokół kościoła. 15 czerwca 30 rocznica przybycia ks. Józefa Caputy do ówczesnego Ośrodka Duszpasterskiego Św. Wojciecha w Krakowie. Drodzy Czytelnicy i Czytelniczki, W okresie Wielkiego Postu rozbrzmiewały słowa Apostoła Pawła: Oto teraz czas upragniony, oto teraz dzień zbawienia. W najbliższych dniach poprzez uczestnictwo w liturgii Wielkiego Tygodnia zjednoczymy się z Chrystusem, który umiera i zmartwychwstaje. W naszych sercach rozkwitnie nowe życie. Jest to życie przeniknięte wiarą, nadzieją i miłością. To nowe życie, prawdziwie chrześcijańskie jest darem, łaską. Składamy Wam, Drodzy, najlepsze świąteczne życzenia: Niech Pan, który powstał z martwych i prowadzi Swój Kościół obdarzy Was łaską nowego życia, pełnego wiary, nadziei i miłości. Niech przyniesie Wam w tych dniach obfity pokój i umacnia na drogach Waszej codzienności. Wesołego Alleluja! Redakcja Zdjęcie na stronie 1 okładki przedstawia obraz Carla Heinricha Blocha, Wypędzenie szatana, 1850.

4 4 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 ŻYCIE PARAFII KRONIKA PARAFIALNA Pierwsze posiedzenie Rady Duszpasterskiej, na której omawiano problemy ogrzewania kościoła i remontów schodów Odnowienie Misji św. poprowadzili : O. Piotr Furman OMI i O Piotr Prauzner OMI Po mszy św. wieczornej odbył się koncert Wielkopostny w wykonaniu artystów z naszej parafii Uczestniczyliśmy w Drodze Krzyżowej o godz ulicami naszej parafii: Wesele, Przybyszewskiego, Zarzecze. Marek Polański RADA DUSZPASTERSKA CZŁONKOWIE Z URZĘDU: Ks. Józef Caputa 1. Ks. Krzysztof Dębski 2. Ks. Wojciech Mozdyniewicz 3. Ks. Andrzej Grodecki 4. S. Lidia Śpiewak CR 5. Marcin Podraza 6. Marek Polański 7. Kazimierz Synowski CZŁONKOWIE Z NOMINACJI: 1. Jarosław Jasiński 2. Dominik Kowal 3. Anna Kołodziejczyk 4. Adam Gutkowski 5. Jarosław Hoffman CZŁONKOWIE Z WYBORU: 1. Michał Graczyński 2. Barbara Kądziołka 3. Marek Łażewski 4. Ryszard Piękosz 5. Maria Pukowska 6. Irena Starowicz 7. Anna Stawowiak 8. Andrzej Stypuła 9. Małgorzata Zielińska 10. Karol Życzkowski ŁASKA ŁASKA BOŻA Gdy czasem spotykam człowieka, który stracił radość życia, to słyszę z jego ust słowa: Niemożliwe, aby moje życie zmieniło się na lepsze. Nie ma szans. To już tak musi być. Częściej spotykam ludzi, którzy o coś w życiu walczą, starają się, aby było lepiej. Mają nadzieję, że będzie lepiej i starają się wykorzystać pojawiające się przed nimi nowe szanse. Obserwując ludzi wokoło można stwierdzić, że nie zadowalamy się tym, co mamy i tym, jacy jesteśmy. Chcemy, aby było lepiej w nas i wokół nas. Potrzebujemy więc pomocy Boga. Potrzebujemy łaski. Co to jest łaska? Słowa tego na co dzień używamy bardzo rzadko. Czasem ktoś domaga się sprawiedliwości i mówi: Nie robisz mi łaski. Oznacza to, że powinien on wykonać swój obowiązek. Robienie łaski to byłoby coś więcej, coś co wynika z dobrej woli, hojności. W tym znaczeniu czasem słyszymy lub mówimy o łasce w kościele. Trzeba jednak lepiej i głębiej rozumieć to słowo. Gdy małe dziecko płacze, ponieważ doznało jakiegoś zła i do pokoju wejdzie ojciec, weźmie swoje dziecko w ramiona, przytuli, uspokoi, rozweseli wtedy możemy powiedzieć, że doznało ono łaski na dwa sposoby. Po pierwsze obecność ojca jest łaską, czyli ratunkiem dla dziecka. Po drugie: obecność ojca, jego ramiona, głos, to, co robi, aby pomóc dziecku, przynosi

5 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc mu spokój, bezpieczeństwo, ochronę. To są konkretne łaski, które można wyliczyć. Tak więc łaska to sam ojciec i to, co dziecko otrzymało od ojca. Oczywiście, patrząc negatywnie, można wskazać dwie sytuacje nieprawidłowe. Byłaby to obecność ojca, który nie daje dziecku tego, co służy jego dobru, obecność pusta. Byłoby też czymś dziwnym, gdyby dziecko było przywiązane i ceniło sobie to, co daje mu ojciec, ale nie ceniło jego samego, nie chciało z nim rozmawiać, okazywać radości z jego obecności, słuchać go. Tę sytuację możemy odnieść do człowieka i Boga. Bóg daje łaskę, to znaczy Bóg jest źródłem dobra dla człowieka. Łaska to nie tylko to, co człowiek otrzymuje od Boga, ale to sam Bóg. Zatem, aby otrzymać łaskę, należy być blisko Boga, przyjaźnić się z Nim. Być blisko Boga, ponieważ On jest największym dobrem. W tym znaczeniu św. Teresa z Avila mówiła, że Bóg sam wystarczy. Gdy jestem blisko Boga, to mam wszystko, a gdy jestem daleko od Boga to tak, jakbym nie miał nic. Dla lepszego zrozumienia podałem przykład z życia rodzinnego. Trzeba jednak pamiętać, że rodzina jest stworzona na obraz Boży, a nie odwrotnie. Bóg jest samym dobrem niezależnie od tego, jacy są ludzie, także rodzice lub ci, którzy powołują się na Boga w swoich działaniach. Chociaż w praktyce złe doświadczenia rodzinne oddalają od Boga, szczególnie dzieci. Aby być w pełni człowiekiem wierzącym, trzeba nie tylko wiedzieć, że istnieje jeden Bóg, ale pogłębić swoją więź z Bogiem Jedynym w Trzech Osobach. Takie pogłębienie wiary pomoże także małżonkom lepiej okazywać sobie wzajemną miłość, rodzicom być lepszymi rodzicami, a dzieciom lepiej przeżywać własne dziecięctwo. Jezus zwracał się do Boga słowem Ojcze. Ewangeliści wskazują, że używał w swoim języku aramejskim słowa Abba. Słowo to oznacza Tato i posługują się nim do dzisiaj dzieci aramejskie. Takie słowo Jezus wypowiadał w czasie modlitwy w Ogrojcu, kiedy z zaufaniem decydował się iść na spotkanie prześladowców, kiedy uświadamiał sobie, że trzeba konsekwentnie iść drogą miłości i nie wolno uciec. Jezus zwracał się do Boga słowem Tato jako człowiek i jako Syn Boży. Wierzymy, że Ojciec posłał na świat swojego Syna. Syn stał się człowiekiem. Jednym z nas. Został ukrzyżowany, umarł i przeszedł przez grób. Jako zmartwychwstały, przekazuje nam swoje życie oparte na miłości. Syn Boży wypełnił swoją misję. Dlatego Ojciec posłał nam Ducha Świętego. Duch Święty kontynuuje dzieło Jezusa-Syna Bożego. Szczególnym miejscem działania Boga w Trójcy Świętej jest Kościół wspólnota. Łaską jest to, że Syn Boży stał się człowiekiem. Okazało się dzięki temu, że wszystko, co stanowi człowieka, co jest dobre w jego życiu, może być ocalone. Nawet śmierć człowieka stała się czasem łaski, przejścia do Ojca. Święty Paweł napisał, że temu, kto miłuje Boga, wszystko wychodzi na korzyść. Rzeczywiście chrześcijanie patrzą na życie głębiej. Ich także dotykają cierpienia i niejednokrotnie znajdują się w trudnych sytuacjach. Jednak, idąc za Jezusem, otrzymują siłę, by kochać i przebaczać. Zachowują w sercach miłość; ona oczyszcza się i dojrzewa. Tylko tak można realizować człowieczeń stwo Carl Heinrich Bloch, Złożenie Jezusa do grobu, 1873 i dojść do celu. Jak przyjmować łaskę? Można odpowiedzieć krótko: w prawdzie. Warto otworzyć oczy i patrzeć na Boga w prawdzie. Bóg jest Miłością. Nie jest stróżem, mocarzem, który pilnuje porządku i karze, gdy trzeba. Warto również popatrzeć na siebie w prawdzie. Ile we mnie jest dobra, co jest słabe, złe. Warto spotykać się z Bogiem, oddawać Mu siebie i wszystko, co przeżywam, napełniać się Jego życiem, Jego miłością. Wiele jest miejsc i chwil łaski. Najbardziej ulubione przez Ojca, który posłał nam Syna i Swojego Ducha to: sakrament pojednania, Eucharystia, modlitwa. Ważna jest także współpraca z Nim w codziennym życiu, gdy wypełniasz swoje zadania. ks. Wojciech

6 6 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 POKORA, PROSTOTA W WIERZE We współczesnym świecie panuje wszechobecna moda na sukces. Ludzie, jakby w amoku, prześcigają się w zdobywaniu coraz to bardziej zaszczytnych, lukratywnych pozycji w życiu zawodowym i społecznym. Żądza szybkiej kariery przesłania im wszystko inne. Liczy się tylko cel, a koszty i drogi do tego celu prowadzące stają się obojętne, byleby były skuteczne. W takim świecie nie ma miejsca na pokorę. Ona zazwyczaj utożsamiana jest z podległością, zależnością od drugiego człowieka, potulnością, uleganiem innym, a nawet z bierną postawą wobec przeciwieństw. Pokora dla niektórych to bariera dla szczęścia. Kojarzy się wielu osobom ze słabością, a my mamy być przecież silnymi i przedsiębiorczymi, mamy być ludźmi sukcesu! Czy jest jeszcze miejsce dla pokory? Dlaczego tak łatwo uciekamy od tego tematu? Podane stereotypy o pokorze są bardzo mylące, są karykaturą pokory. Pokora to przecież klejnot chrześcijaństwa! Człowiek pokorny to nie fajtłapa i nieudacznik, to nie służalczy i tchórzliwy mazgaj. Człowiek pokorny to Boży człowiek, który wie, że wszelkie dobro pochodzi wyłącznie od Boga; który wie, że wszystkie talenty i zdolności otrzymał od Niego i z tego powodu nie wywyższa się, ale i nie zazdrości innym, którzy dostali więcej. Pokorny wie, że ma ograniczenia i nie może uczynić wszystkiego. Pokora bynajmniej nie oznacza samobiczowania i nie prowadzi do zafałszowanej samooceny oraz kompleksów. Pokora to prawda i jej akceptacja. Pokora oznacza prawdziwą ocenę siebie w świetle wielkości Boga. Pokora to przeciwieństwo pychy, która obmierzła Panu i ludziom (Syr 10,7). Zapewne czytający te słowa z sarkazmem pomyśli lub nawet powie, że o pokorze łatwiej jest pisać i mówić, niż ją praktykować. Zgoda! Gdyby bowiem ktoś zadał nam pytanie, czy jesteśmy pokorni, to pewnie mielibyśmy kłopoty z odpowiedzią. Wielki Post i zbliżający się Poranek Zmartwychwstania są szczególnym czasem, by poważnie zastanowić się nad swoim życiem i zbawieniem, którego bez pokory nie sposób osiągnąć. Czyż może być ważniejsza praca niż myślenie o zbawieniu? (św. Jan Maria Vianney). Pokora w Biblii W Piśmie Świętym słowo pokora pojawia się często i to w różnych kontekstach. W Starym Testamencie niekiedy charakteryzuje samego Boga, który spogląda na niebo i na ziemię i przywraca sprawiedliwy porządek (por. Ps 113). Psalmy sławią Boga, który dostrzega ludzi pokornych (por. Ps 68). Człowiek pokorny to człowiek mądry, jego modlitwa jest zawsze skuteczna (por. Syr 35, 16-17). Spotkania z Bogiem biblijnych postaci (np. Mojżesz, Dawid, Ezechiel itd.) doprowadziły je do uświadomienia swojej małości i potęgi Stwórcy. Bóg ma upodobanie i nagradza pokornych, jest z pokornymi. W Księdze Izajasza znajdujemy znamienne słowa Boga; Tak bowiem mówi Wysoki i Wzniosły, którego stolica jest wieczna, a imię Święty. Zamieszkuję miejsce wzniesione i święte, lecz jestem z człowiekiem skruszonym i pokornym, aby ożywić ducha pokornych i tchnąć życie w serca skruszone (Iz 35, 15). Pokora jest ukojeniem serca i chroni przed upadkiem (por. Prz 18,12 ; 15, 33). W Nowym Testamencie zapoznajemy się z nauką Jezusa Chrystusa i przykładem Jego ziemskiego życia, w którym pokora znalazła poczesne miejsce. Oto kilka cytatów, które ukazują pokorę Boga Człowieka oraz Jego naukę Carl Heinrich Bloch, Jezus i dzieci, o pokorze: Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich. Wszakże nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie (Łk 22,42), Zaprawdę, powiadam wam: Jeśli się nie odmienicie i nie staniecie się jak dzieci, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego. Kto się więc uniży jak to dziecko, ten jest największy w królestwie niebieskim (Mt 18, 3-4), Błogosławieni cisi, albowiem oni posiądą ziemię (Mt 5,5), On to, istniejąc w postaci Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem, lecz ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi, stając się podobnym do ludzi. A w zewnętrznej postaci uznany za

7 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc człowieka, uniżył samego siebie, stając się posłusznym aż do śmierci i to śmierci krzyżowej (Flp 2,6-8), Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokornego serca, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych (Mt 11, 29), Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony (Łk 14, 11), Uniżcie się przed Panem, a wywyższy was (Jk 4,10), Bóg sprzeciwia się pysznym, pokornym zaś daje łaskę (Jk 4,6) Wszyscy zaś wobec siebie wzajemnie przyobleczcie się w pokorę (1P 5,5). Proboszcz z Ars o pokorze Św. Jan Maria Vianney, legendarny proboszcz z Ars, którego praca duszpasterska przynosiła błogosławione owoce, odważnie piętnował zło we wszystkich jego formach; był nieustępliwy, gdyż chodziło o zbawienie wieczne jego wiernych (Jan Paweł II) i znany był z celnych kazań, wygłaszanych prostym i komunikatywnym językiem. Przygotowując artykuł na temat pokory, przypomniałem sobie o tych pięknych i bogatych treściowo kazaniach. Jakiż byłby sens tworzenia rozprawki o pokorze, gdy ma się takie perełki; nie wyważa się przecież otwartych drzwi. Oto obszerne fragmenty kazania Proboszcza z Ars o pokorze. Przeczytajcie, proszę, ten tekst z uwagą i pokorą; zawiera on zasadniczo całą naukę Kościoła o tej cnocie: Jak pycha jest źródłem wszelkich występków, tak pokora, na odwrót, jest podstawą wszelkich cnót. To brama, przez którą przychodzą do nas Boże łaski. Ona jest zbawienną przyprawą wszystkich dobrych uczynków, czyni je miłymi Bogu i zasługującymi na żywot wieczny. Ona jest Panią Bożego Serca, bo Stwórca niczego nie odmawia pokornym. Według Świętego Bernarda pokora jest poznaniem siebie samego i pogardą własnej nicości. Ona jest pochodnią, przy której widzimy jasno swoje niedoskonałości. Nie polega na słowach lub czynach, ale na poznaniu samego siebie i niezliczonych błędów własnych, które zasłania przed nami pycha. Ta cnota jest do zbawienia absolutnie niezbędna. Bo Pan Jezus wyraźnie mówi, że jeśli nie staniemy się jak małe dzieci, nie wejdziemy do królestwa niebieskiego. Pokora ma zapewnione wszystko. Ona wyjednuje przebaczenie grzechów, zapewnia zwycięstwo w pokusach; ona czyni nas miłymi Bogu. I dlatego Chrystus jako Człowiek przybrał postać sługi właśnie dla naszego przykładu. Ze względu na swoją pokorę znalazła też u Boga łaskę Najświętsza Panna ( ). Szczęśliwy, kto ma tę cnotę, bo jest zdolny do wielkich rzeczy. Bez pokory wszystkie inne cnoty są niczym. Choćbyście wszystko rozdali między ubogich, choćbyście całe życie płakali i pokutowali za grzechy, choćbyście umarli na pustyni, nie wejdziecie do nieba, jeżeli zabraknie wam pokory (...) Po czym poznamy, że ktoś ma tę cnotę? Pokorny nie mówi o sobie ani dobrze, ani źle. On pilnie zwraca uwagę na siebie, opłakuje swoje winy i stara się podobać Bogu. Nie sądzi bliźnich ostro, nie gardzi nikim, jest wyrozumiały dla błędów innych. O bliźnim wyraża się dobrze. Jeżeli nie może o kimś dobrze mówić, milczy. Z osobistych pochwał się nie cieszy, unika ich. Za swoich przyjaciół uważa przede wszystkim tych, którzy mu ujawniają jego błędy i świadczy dobrodziejstwa tym, którzy go oczerniają. Jak pyszny chętnie przebywa w towarzystwie pochlebców, tak pokorny od nich stroni. Chętnie obcuje z Bogiem, przedstawia Mu swoją nędzę i prosi Go o miłosierdzie. W działaniu szuka jedynie chwały Bożej, nie zwraca uwagi na względy ludzkie, nie goni za rozgłosem. ( ) Czy nie miałem racji mówiąc, że pokora jest najpiękniejszą i najcenniejszą ze wszystkich cnót? Kiedy ją mamy, mamy i wszystkie inne cnoty. Bez niej natomiast wszystkie cnoty byłyby niczym..., (Kazania Proboszcza z Ars, W-wa 2010). Zamiast zakończenia Św. Tomasz z Akwinu, człowiek wielkiej pokory, dał temu wyraz także w modlitwie, którą ułożył i odmawiał. Niech ta modlitwa stanie się dla nas jedną z lekcji w szkole pokory : Panie, Ty wiesz lepiej, aniżeli ja sam, że się starzeję i pewnego dnia będę stary. Zachowaj mnie od zgubnego nawyku mniemania, że muszę coś powiedzieć na każdy temat i przy każdej okazji. Odbierz mi chęć prostowania każdemu jego ścieżek. Uczyń mnie poważnym, lecz nie ponurym, czynnym, lecz nie narzucającym się. Szkoda mi nie spożytkować wielkich zasobów mądrości, jakie posiadam, ale Ty Panie wiesz, że chciałbym zachować do końca paru przyjaciół. Wyzwól mój umysł od niekończącego się brnięcia w szczegóły i daj mi skrzydeł, bym w lot przechodził do rzeczy. Zamknij mi usta w przedmiocie mych niedomagań i cierpień w miarę, jak ich przybywa, a chęć wyliczania ich staje się z upływem lat coraz słodsza. Nie proszę o łaskę rozkoszowania się opowieściami o cudzych cierpieniach, ale daj mi cierpliwość wysłuchania ich. Nie śmiem Cię prosić o lepszą pamięć, ale proszę Cię o większa pokorę i mniej niezachwianą pewność, gdy moje wspomnienia wydają się sprzeczne z cudzymi. Użycz mi chwalebnego poczucia, że czasami mogę się mylić. Zachowaj mnie miłym dla ludzi, choć z niektórymi z nich doprawdy trudno wytrzymać. Nie chcę być świętym, ale zgryźliwi starcy to jeden ze szczytów osiągnięć szatana. Daj mi zdolność dostrzegania dobrych rzeczy w nieoczekiwanych miejscach i niespodziewanych zalet w ludziach; daj mi Panie łaskę mówienia im o tym. AS

8 8 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 Człowiek od początku swego istnienia zwracał się do Boga w modlitwie. Modlitwa jest złączona z historią ludzi i ujawnia się w całej historii zbawienia. W Katechizmie Kościoła Katolickiego (KKK) wiele miejsca poświęcono modlitwie, osobistej więzi z Bogiem żywym i prawdziwym. Modlitwa bowiem wyrasta z Bożego i ludzkiego pragnienia: Bóg pragnie, abyśmy Go pragnęli i każdy wierny odpowiada Mu zgodnie z postanowieniem swojego serca i osobistą formą swojej modlitwy (KKK 2699). Od zarania dziejów zastanawiano się, jaka ma być modlitwa, aby była Bogu miła i przynosiła zbawienne owoce. I dzisiaj zadajemy sobie pytanie: jak się modlić? Przedstawione krótkie rozważania o modlitwie na kanwie tekstów biblijnych, wypowiedzi Świętych i nauki Kościoła mają za zadanie zainteresować czytającego tematyką związaną z modlitwą i być może zainspirować go do pokornego przemyślenia relacji z Panem Bogiem podczas... pięknej, ufnej modlitwy. O modlitwie w Piśmie Świętym W Starym Testamencie modlitwa została objawiona praktycznie w dziele stworzenia Księdze Rodzaju. Widzimy tutaj modlitwę jako ofiarę składaną Bogu, np. ofiara Abla (Rdz 4,4), wzywanie Imienia Bożego przez Henocha (Rdz 4,26), ofiara Noego i przymierze Boga z Noem (Rdz 8,20). Dzieje Abrahama ukazują nam ewolucję modlitwy od próby wiary w wierność Boga (por. Rdz 15, 2-3) do pełnej ufności Bogu (por. Rdz 15,6) i przymierze z Nim (por. Rdz 17, 1-2). Walka Jakuba z aniołem w duchowej tradycji Kościoła staje się symbolem modlitwy jako walki wiary i zwycięstwa wytrwałości, (por. Rdz 32, 15-31). Z kolei modlitwa Mojżesza odpowiada na inicjatywę Boga, który pragnie zbawienia swojego ludu. Mojżesz, z którym Pan rozmawiał twarzą w twarz, jak się rozmawia z przyjacielem (por. Wj 33,11), w modlitwie wstawiał się między innymi za swoim ludem w walce z Amalekitami (por. Wj 17, 8-13), prosił o uzdrowienie Miriam (por. Lb 12, 13-14), a przede wszystkim błagał Boga o ocalenie sprzeniewierzonego ludu (por. Wj 32, 1-34). Budowa świątyni domu modlitwy miała za zadanie wychowanie ludu do modlitwy. Często zewnętrzny kult przewyższał prostotę serc modlących się. Prorocy, MODLITWA JAK SIĘ MODLIĆ? na czele z Eliaszem, ojcem proroków, wzywali do nawrócenia. Ich modlitwa, powstała w odosobnieniu, jest czasami sporem lub skargą, a zawsze wstawiennictwem, które oczekuje i przygotowuje interwencję Boga Zbawiciela, Pana historii (por. Am 7,2; Iz 6,5; Jr 1, 6; 15, 15-16; 20, 7-18). W księdze Mądrości Syracha podkreślono ważność cnoty pokory w modlitwie słowami: Kto służy Bogu, z upodobaniem zostanie przyjęty, a błaganie jego dosięgnie obłoków. Modlitwa pokornego przeniknie obłoki i nie dozna pociechy, zanim nie osiągnie celu (Syr 35, 16-17). Pokora cechowała ludzi mądrych. Arcydziełem modlitwy w Starym Testamencie są Psalmy, które zawierają dwa nierozłączne elementy: osobisty i wspólnotowy. Są one zwierciadłem wielkich dzieł Bożych, podanych z prostotą, a ich słowami mogą się modlić ludzie każdego stanu i wszystkich czasów. Św. Ambroży zachwycił się Psalmami mówiąc: Cóż piękniejszego od psalmu? Toteż Dawid słusznie powiada: Sławcie Pana, albowiem dobrze jest śpiewać psalmy, słodko i zaszczytnie jest wychwalać naszego Boga. Bardzo słusznie, psalm bowiem jest błogosławieństwem ludu, uwielbieniem Boga, chwalbą zgromadzenia, rozradowanego Modlitwa Jezusa w Ogrojcu, scena z fi lmu Pasja (reż. M. Gibson). ogółu, wołaniem świata, głosem Kościoła, melodyjnym wyznaniem wiary. W Nowym Testamencie modlitwa przedstawiona jest w trzech podstawowych wymiarach: osobista modlitwa Jezusa Chrystusa, Jego szkoła modlitwy oraz jak wysłuchuje On nasze modlitwy. Syn Boży, który stał się Synem Dziewicy, nauczył się modlić także według swego ludzkiego serca. Nauczył się formuł modlitwy od swej Matki, która zachowywała wszystkie wielkie sprawy Wszechmogącego i rozważała je w swoim sercu (KKK 2599). Jezus modlił się zawsze przed decydującymi chwilami swego posłania. Modlitwa Jezusa przed zbawczymi wydarzeniami jest pokornym i ufnym powierzeniem się Jego ludzkiej woli pełnej miłości woli Ojca (por. KKK 2600). Pan Jezus, modląc się, usuwa się w ustronne miejsce, w samotność. Każda Jego modlitwa zaczyna się dziękczynieniem. Jezus wysławia Ojca i dziękuje Mu (por. Mt 11, 25-27; Łk 10, 21-22). Przed wskrzeszeniem Łazarza

9 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc Chrystus powiedział: Ojcze, dziękuję Ci, żeś Mnie wysłuchał i dodał: Ja wiedziałem, że zawsze Mnie wysłuchujesz. Była to modlitwa dziękczynna połączona z prośbą. W Godzinie Męki Jezus wypełnił zamysł miłości Ojca i objawił niezmierzoną głębię swojej synowskiej modlitwy i to nie tylko przed dobrowolnym ofiarowaniem się ( Ojcze... nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie, Łk 22, 42), lecz aż do swoich ostatnich słów na krzyżu, gdzie modlitwa i oddanie się stanowią całkowicie jedno: Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią (Łk 23, 34); Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju (Łk 23, 43); Niewiasto, oto syn Twój... Oto Matka twoja (J 19, 26-27); Pragnę (J 19,28); Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił? (Mk 15, 34); Wykonało się (J 19,30); Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego (Łk 23, 46), (por. KKK 2605). Modlitwa arcykapłańska (J 17) streszcza całą ekonomię stworzenia i zbawienia oraz inspiruje wielkie prośby zawarte w modlitwie Ojcze nasz (por. KKK 2758). Jezus Chrystus, modląc się, uczy nas modlitwy. Uczy nas także w przypowieściach. Św. Łukasz przekazał nam trzy główne przypowieści Jezusa o modlitwie: o natrętnym przyjacielu ( Kołaczcie, a otworzą wam ) (por. Łk 11, 5-13); o natrętnej wdowie ( A Bóg, czyż nie weźmie w obronę swoich wybranych, którzy dniem i nocą wołają do Niego? (por. Łk 18, 1-8); o faryzeuszu i celniku ( Boże, miej litość dla mnie, grzesznika ) (por. Łk 18, 9-14). Od Kazania na Górze Jezus Chrystus kładzie nacisk na nawrócenie serc: pojednanie z bratem przed złożeniem ofiary na ołtarzu (por. Mt 5, 23-24), miłość do nieprzyjaciół i modlitwa za prześladowców(por. Mt 5, 44-45), modlitwa do Ojca w ukryciu (por. Mt 6,6), unikanie wielomówstwa (por. Mt 6, 7). Wzór doskonałej modlitwy stanowi Modlitwa Pańska ( Ojcze nasz ), synowska modlitwa Jezusa (KKK 2620). Św. Augustyn mówił: Zbadajcie wszystkie modlitwy, jakie znajdują się w Piśmie Świętym, a nie wierzę, byście mogli znaleźć w nich coś, czego nie zawierałaby Modlitwa Pańska. Modlitwa Maryi Matki Jezusa jest ofiarowaniem Bogu całej siebie ( Fiat ) i jest dziękczynieniem ( Magnificat ). Modlitwy Maryi i nasze modlitwy do Niej zawsze prowadzą do Jezusa. W Nowym Przymierzu pewność, że nasze prośby zostaną wysłuchane, opiera się na modlitwie Jezusa: A o cokolwiek prosić będziecie w imię moje, to uczynię, aby Ojciec był otoczony chwałą w Synu. O cokolwiek prosić Mnie będziecie w imię moje, Ja to spełnię (J 14, 13-14). Pan Jezus wysłuchuje modlitwy pełnej wiary, np. trędowatego (por. Mk 1, 40-41), Jaira (por. Mk 5, 36), kobiety kananejskiej (por. Mk 7, 29), dobrego łotra (por. Łk 23, 39-43), niosących paralityka (por. Mk 2, 5), kobiety cierpiącej na krwotok (por. Mk 5, 28) itd. Rodzaje i formy modlitwy W tradycji Kościoła, za sprawą Ducha Świętego, lud Boży zwraca się do Boga w modlitwie wyrażonej jako: błogosławieństwo i adoracja; Modlitwa błogosławieństwa jest odpowiedzią człowieka na dary Boże, adoracja zaś jest postawą człowieka, który uznaje się za stworzenie przed swoim Stwórcą; modlitwa prośby; Będąc ludźmi grzesznymi odwracamy się od Boga, a modlitewna prośba już jest powrotem do Niego. Każda potrzeba pokornego serca może stać się przedmiotem prośby; modlitwa wstawiennicza; Wstawiennictwo jest modlitwą prośby, która przybliża nas do modlitwy Jezusa. modlitwa dziękczynienia; Każda radość i każdy ból, każde wydarzenie i każda potrzeba mogą być przedmiotem dziękczynienia, które uczestnicząc w dziękczynieniu Chrystusa powinno wypełniać całe życie: w każdym położeniu dziękujcie (1Tes 5, 18); (KKK 2648). modlitwa uwielbienia; Uwielbienie jest formą modlitwy, w której człowiek uznaje, że Bóg jest Bogiem i wysławia Go dla Niego samego, oddaje Mu chwałę dlatego, że On jest!. Tradycja Kościoła obejmuje trzy główne formy modlitwy: modlitwę ustną, rozmyślanie i kontemplację. Modlitwa ustna jest niezbędnym elementem życia człowieka wierzącego. Opiera się ona na zjednoczeniu ciała i ducha w naturze ludzkiej. Rozmyślanie jest poszukiwaniem, w którym pomocne jest Pismo Święte, teksty liturgiczne, pisma mistrzów duchowych itp. Kontemplacja milcząca miłość to rozmyślanie, w którym cała uwaga koncentruje się na Bogu. Święci o modlitwie Przytaczamy wybrane wypowiedzi o modlitwie niektórych Świętych. Wypowiedzi te, w pewnym sensie, sugerują, jak się modlić. Święci reprezentują różne typy duchowości i mogą stanowić dla nas dobrą szkołę modlitwy. Św. Bazyli Wielki: Będziesz zatem modlił się nieustannie, jeśli nie ograniczysz modlitwę jedynie do słów, ale całym swoim postępowaniem i sposobem myślenia przylgniesz do Boga. Wtedy twoje życie stanie się ciągłą i nieustanną modlitwą. Św. Augustyn: Bracia w Egipcie jak mówią modlą się często, lecz są to krótkie modlitwy, jak strzały szybko wypuszczane. Postępują oni tak po to, aby z uwagą obudzone nastawienie, tak bardzo potrzebne dla modlącego się, nie rozproszyło się wskutek rozwlekania i nie nadwątliło. Modlitwa nie powinna być wielomówna, ma być błaganiem wytrwałym, o ile uwaga jest gorliwa i skupiona. Bo wielomówność na modlitwie jest przedkładaniem na sprawy w zbytecznych słowach. Wytrwała modlitwa zaś, zanoszona do Tego, którego błagamy, oznacza codzienne kołatanie pobożnym porywem serca. Bardzo często przedstawiamy tę sprawę raczej westchnieniem niż

10 10 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 przemawianiem, raczej płaczem niż zdaniami. A Ten, który wszystko stworzył przez swoje słowo i nie szuka słów ludzkich, kładzie nasze łzy przed swoim obliczem, a nasze westchnienia nie są przed Nim utajone. Modlitwa jest kluczem do nieba. Póki będziesz wytrwały w modlitwie, możesz być pewien, że nie oddali się od ciebie Jego miłosierdzie. Ten, który potrafi się dobrze modlić, potrafi także dobrze żyć. Św. Tomasz z Akwinu: Modlitwa powinna mieć pięć doskonałości. Powinna być pewna, właściwa, uporządkowana, pobożna i pokorna. Św. Franciszek Salezy: Jeżeli na modlitwie nie robimy nic innego, jak tylko walczymy z roztargnieniami i pokusami, to i tak modlitwa jest dobra. Św. Jan Maria Vianney: Naprawdę z bólem serca musimy przyznać, że znaczna część ludzi w ogóle nie wie, co to znaczy modlić się. Jedni do tej praktyki dla dobrego chrześcijanina tak miłej i pokrzepiającej czują wstręt. Inni wprawdzie się modlą, ale niczego nie otrzymują, bo ich modlitwa jest zła. A jest zła, bo modlą się bez przygotowania i sami nawet nie zdają sobie sprawy z tego, jakie to modły zanoszą do miłosiernego Stwórcy. Wszystkie prawie nieszczęścia doczesne, jakie na nas spadają, spowodowane są przez zaniedbanie modlitwy albo przez jej liche odmawianie. Gdybyśmy nie obrażali Boga, bylibyśmy tak szczęśliwi jak Adam przed upadkiem. A jest rzeczą niemożliwą, żeby nie zasmucił Pana Boga ten, kto się w ogóle nie modli albo modli się źle. Św. Jan Paweł II: Niech nasza modlitwa będzie pokorna. Pełnię modlitwy osiąga się nie wtedy, kiedy najbardziej wyraża siebie, ale wtedy, gdy w niej najpełniej staje się obecny sam Bóg. Św. Jan XXIII: Człowiek nie jest nigdy tak wielki jak wtedy, gdy klęczy. Św. O. Pio: Ledwie się obudzisz, nie pozostawiaj ani sekundy szatanowi, zaczynaj odmawiać Różaniec nawet wtedy, gdy pracujesz: myjesz naczynia czy cokolwiek innego robisz bo wtedy nie dajesz miejsca szatanowi, żeby pracował w twoich myślach. A poza tym kroczysz w wolności i zawsze jesteś spokojny. Św. Ludwik Maria Grignion de Montfort: Nie potrafi ę wyrazić słowami, jak Matka Boża ceni Różaniec i jak uwielbia go ponad wszystkie inne nabożeństwa ( ) Różaniec trzeba odmawiać z wiarą. Kto go odmawia, zostanie mu udzielone, o co prosi ( ) Trzeba modlić się z pokorą, jak celnik, a nie jak faryzeusz, który modląc chwalił się ze swoich dobrych czynów i gardził innymi. Unikaj wszystkiego, co trąci nadzwyczajnością, uważaj, by nie prosić i nie pragnąc nadzwyczajnej wiedzy, wizji, objawień i innych łask cudownych od Boga (...)Na koniec módl się z wielka ufnością, bazując na dobroci i nieskończonej wspaniałomyślności Boga, i na obietnicach Jezusa Chrystusa ( ) Do ufności dołączamy wytrwałość. Tylko ten, kto wytrwa w proszeniu, w szukaniu, w pukaniu otrzyma, znajdzie, wejdzie. Szkoła modlitwy wskazania praktyczne Szkołą modlitwy jest całe życie. Rodzina jest pierwszym miejscem wychowania do modlitwy. Naszymi pomocnikami w modlitwie są duszpasterze, kierownicy duchowi, grupy modlitewne itd. Najbardziej sprzyjającymi modlitwie miejscami są domowe oratoria (rodzinne miejsca modlitwy) i kościoły, a zwłaszcza kościół parafialny. Kościół zachęca nas do regularnej modlitwy: codziennej (pacierz, modlitwy przed i po posiłkach, akty strzeliste, Anioł Pański, Różaniec itp.), Liturgii Godzin, niedzielnej Mszy świętej, świąt roku liturgicznego. Czas modlitwy ma być niczym niezakłóconym, spokojnym i dobrym, przeznaczonym wyłącznie na spotkanie z Bogiem. Nie można odkładać modlitwę na czas smutku, nieszczęścia czy starości. Byłoby to nieroztropne, a nawet zuchwałe. Złota zasada modlitwy mówi nam: Tak żyj, abyś mógł się modlić. Jeżeli nasze życie jest otwarte na Boga, to nasza modlitwa jest żarem serca. Aby nasza modlitwa była taka: nie musimy wiele mówić, powinniśmy sobie zawsze zdawać sprawę, z czym i po co przychodzimy do Pana Boga, mówmy Panu Bogu konkrety, a nie ogólniki, nie bądźmy bezmyślni, unikajmy prymitywnych i infantylnych form zwracania się do Pana Boga, módlmy się często własnymi słowami z pokorą, wiarą, szczerością, czcią i ufnością, na modlitwę przychodzimy z czystą intencją, korzystajmy obficie z bogactwa modlitwy Kościoła. W czasie modlitwy doznajemy niekiedy rozproszenia (roztargnienia). To zły duch podsuwa nam myśli oddalające nas od Boga. Nie dajmy się, zachowujmy wewnętrzny spokój i kontynuujmy modlitwę. Inną pokusą jest znużenie, które jest swoistą depresją na skutek porzucenia ascezy, zmniejszenia czujności, za-

11 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc niedbania serca. Jeszcze inną pokusą jest mała wiara lub jej brak: zwracamy się do Pana jako do naszej ostatniej ucieczki, ale w to do końca nie wierzymy. Niekiedy brakuje nam ufności i obrażamy się na Pana Boga, że nas nie wysłuchuje. W Liście św. Jakuba Apostoła znajdujemy diagnozę: Modlicie się, a nie otrzymujecie, bo się źle modlicie, starając się jedynie o zaspokojenie swych żądz (Jk 4,3). Na te pokusy, które powodują zwątpienie w użyteczność czy nawet w możliwość modlitwy, należy odpowiadać pokorą, ufnością i wytrwałością (KKK 2753). Zakończenie Filarem modlitwy jest pokora. Będąc pokornymi, widzimy dogłębnie swoje nędze i bardziej ufnie oraz wytrwale dążymy do nawrócenia. Św. Paweł Apostoł nawołuje nas: Nieustannie się módlcie (1Tes 5,17). Modlitwa jest życiową koniecznością. Zapamiętajmy słowa św. Jana Chryzostoma: Nic nie jest tak ważne jak modlitwa; sprawia ona, że to, co niemożliwe, staje się możliwe, to, co trudne, staje się łatwe. Jest niemożliwe, aby grzeszył człowiek, który się modli oraz słowa św. Alfonsa Liguori: Kto się modli, z pewnością się zbawi; kto się nie modli, z pewnością się potępia. Na koniec, nauka i przestroga św. Jana Marii Vianneya Proboszcza z Ars, Patrona Kapłanów: Żeby nasza modlitwa była miła Bogu i dla nas pożyteczna, powinniśmy być w stanie łaski albo przynajmniej mieć pragnienie porzucenia grzechu; bo modlitwa grzesznika, który nie chce się poprawić, jest obrazą Pana Boga. AS MODLIĆ SIĘ: JAK I DLACZEGO Niech mi więc będzie wolno prosić Waszą Świątobliwość, by zechciał odsłonić nam przynajmniej część tajemnicy swego serca. Wobec przekonania, że w Jego osobie podobnie jak w przypadku każdego Papieża jest obecna tajemnica, którą przyjmujemy dzięki wierze, rodzi się spontanicznie pytanie: jak Wasza Świątobliwość dźwiga tego rodzaju ciężar, po ludzku biorąc nie do udźwignięcia? Żaden człowiek na ziemi, nawet najwyżsi przedstawiciele poszczególnych religii nie mają tego rodzaju odpowiedzialności, nikt bowiem nie wchodzi w tak ścisłą relację z Bogiem. Jeśli można zapytać: jak Wasza Świątobliwość zwraca się do Chrystusa? W jaki sposób prowadzi na modlitwie dialog z tym Chrystusem, który powierzył Piotrowi (aby dotarły aż do Waszej Świątobliwości, dzięki sukcesji apostolskiej),,klucze Królestwa niebieskiego, udzielając mu władzy,,związywania i rozwiązywania? Pyta Pan o modlitwę, pyta Pan Papieża o to, jak się modli. Bardzo dziękuję za to pytanie. Może zaczniemy od tego, co św. Paweł pisze w Liście do Rzymian. Myślę, że Apostoł trafia in medias res, kiedy mówi:,,duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami (8, 26). Co to jest modlitwa? Najpowszechniej się mniema, że to jest rozmowa. W rozmowie zawsze jest:,,ja i,,ty, w tym wypadku,,ty pisane przez duże T. Początkowo doświadczenie modlitwy uczy, że,,ja wydaje się tu wiodące. Potem przekonujemy się, że naprawdę jest inaczej. Wiodące jest,,ty, w którym bierze początek nasza modlitwa. Tego właśnie uczy św. Paweł w Liście do Rzymian. Dla Pawła modlitwa jest odzwierciedleniem całej stworzonej rzeczywistości, jest poniekąd funkcją kosmiczną. Człowiek jest kapłanem całego stworzenia, przemawia w jego imieniu, ale przemawia o tyle, o ile prowadzi go Duch. Cały ten fragment Listu do Rzymian należałoby rozważyć, aby wejść w głębię tego, czym jest modlitwa. Czytamy:,,stworzenie z upragnieniem oczekuje objawienia się synów Bożych. Stworzenie bowiem zostało poddane marności nie z własnej chęci, ale ze względu na Tego, który je poddał w nadziei, że również i ono zostanie wyzwolone z niewoli zepsucia, by uczestniczyć w wolności i chwale dzieci Bożych. Wiemy przecież, że całe stworzenie aż dotąd jęczy i wzdycha w bólach rodzenia. Lecz nie tylko ono, ale i my sami, którzy już posiadamy pierwsze dary Ducha, i my również całą istotą swoją wzdychamy, oczekując [przybrania za synów] odkupienia naszego ciała. W nadziei bowiem już jesteśmy zbawieni (8,19-24). I tu spotykamy się z poprzednio już zacytowanymi słowami, gdzie Apostoł stwierdza:,,duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami (8, 26).

12 12 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 Tak więc w modlitwie najważniejszy jest Bóg. Najważniejszy jest Chrystus, który stale wyzwala stworzenie z niewoli zepsucia i prowadzi ku wolności, ku chwale dzieci Bożych. Najważniejszy jest Duch Święty, który,,przychodzi z pomocą naszej słabości. Modlitwę zawsze zaczynamy z myślą, że to jest nasza inicjatywa. Tymczasem jest to zawsze Boża inicjatywa w nas. Dokładnie tak, jak pisze św. Paweł. Ta inicjatywa przywraca nam nasze własne człowieczeństwo, przywraca nam naszą szczególną godność. Owszem, wprowadza nas w wyższą godność dzieci Bożych, synów Bożych, którzy są oczekiwaniem całego stworzenia. Modlić się można i trzeba na różne sposoby, tak jak obficie pouczyła nas o tym Biblia. Księga Psalmów jest wciąż niezastąpiona. Trzeba się modlić,,błaganiem niewymownym, ażeby wejść w rytm błagań samego Ducha. Trzeba błagać o przebaczenie, włączając się w to wielkie wołanie Chrystusa Odkupiciela (por. Hbr 5, 7). Poprzez to wszystko trzeba głosić chwałę. Modlitwa jest zawsze opus gloriae (dziełem chwały). Człowiek jest kapłanem stworzenia. Chrystus potwierdził mu tę godność i to powołanie. Stworzenie spełnia swoje opus gloriae przez to, że jest, czym jest i czym się staje. Nauka i technika też w pewien sposób służą temu samemu celowi. Jednakże o ile są dziełem rąk ludzkich, mogą od tego celu odwodzić. Zachodzi obawa, że współcześnie nasila się to w naszej cywilizacji, dlatego tej cywilizacji tak trudno być cywilizacją życia i miłości. Brakuje w niej właśnie tego opus gloriae, podstawowego przeznaczenia wszystkich stworzeń, a zwłaszcza człowieka, który został stworzony, aby w Chrystusie stawać się dla tych stworzeń kapłanem, prorokiem i królem. O modlitwie napisano bardzo dużo. Jeszcze więcej niż napisano, doświadczono modlitwy w dziejach rodzaju ludzkiego, zwłaszcza w dziejach Izraela, a także w dziejach chrześcijaństwa. Pełnię modlitwy osiąga człowiek nie wtedy, kiedy najbardziej wyraża siebie, ale wtedy, gdy w niej najpełniej staje się obecny sam Bóg. Świadczą o tym dzieje modlitwy mistycznej na Wschodzie i na Zachodzie: św. Franciszek, św. Teresa z Avila, św. Jan od Krzyża, św. Ignacy Loyola, a na Wschodzie na przykład św. Serafin z Sarowa i wielu innych. Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei CIĄGŁE ZADANIE CHRZEŚCIJANINA: NAWRÓCENIE Pan mówi: Nie chcę śmierci grzesznika, lecz aby się NAWRÓCIŁ i miał życie (Ez. 33,11). Bóg niczym bardziej się nie raduje, jak NAWRÓ- CENIEM i ZBAWIENIEM człowieka (św. Grzegorz z Nazjanzu). Bóg czasem nawiedza zbłąkaną duszę nakazem, czasem karą, a czasem CUDEM (św. Antoni Padewski). NAWRÓCENIE nigdy nie jest zbyt późne. Łotr z krzyża przychodzi do raju. (św. Hieronim). Kiedy dokonywałam wyboru tematu do tego numeru Okruchów Św. Wojciecha, czułam onieśmielenie wagą i złożonością problemu nawrócenia, ale w podjęciu decyzji pomogły mi pewne przemyślenia: Ze zdumieniem odkryłam (o czym wcześnie nie wiedziałam), że 2015 rok (rok duszpasterski od 30.XI.2014) abp Stanisław Gądecki przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ogłosił Rokiem Nawrócenia, przygotowującym polskich chrześcijan do 1050 rocznicy Chrztu Polski i Światowych Dni Młodzieży w Krakowie w 2016 roku. Nie mogłam uwierzyć w dane statystyczne, które podają, że aż 90% obywateli naszego kraju deklaruje wiarę w Boga, a równocześnie wokół tyle złych uczynków i emocji, ataków na Kościół i wiarę... Z nadzieją patrzę na proroctwo Marty Robin (o której pisałam w poprzednim numerze Okruchów... ), a która przepowiedziała powszechną odnowę wiary. Z radością pojęłam głęboki sens słów, że każdy może zostać świętym, choć nawrócenie to moment, a do świętości dochodzi się często całe życie... Smutek towarzyszy myślom o naszej chrześcijan nieufności, niewiary w cuda, które są udziałem Kościoła, a cóż dopiero w te największe, które dzieją się wewnątrz człowieka! Zrozumiałam, że zgłębiając temat nawrócenia, odbywam własne, indywidualne rekolekcje, umacniające mnie w wierze, powodujące jej wzrost, pozwalające w pełni docenić najważniejsze dla każdego człowieka doświadczenie życiowe, jakim jest nawrócenie niezbędne do zbawienia duszy... NAWRÓCENIE (z grec. epistrefo = zawracać) oznaczało początkowo zwykłą czynność, zanim nie nabrało metaforycznych znaczeń: z dziedziny prawa przyjęcia jakiegoś systemu wartości, poglądów, zasad i z dziedziny psychologii przemiany duchowej. Dla nawrócenia istnieje jeszcze drugie określenie: META- NOIA (z grec. meta = przemiana i nous = umysł) czyli przemiana umysłu. W Biblii nawrócenie oznacza głównie zawrócenie z niewłaściwej drogi. W Starym Testamencie nawrócenie ujmowano w powiązaniu z Przymierzem. Nieprzestrzeganie przez lud wybrany warunków zawartego Przymierza (aspekt prawny) było najczęściej powodem wezwań proroków do nawrócenia się ku Bogu. W Nowym Testamencie nawrócenie ma u swoich podstaw tradycje Starego Testamentu, ale Jezus, rozpoczynając swoją publiczną działalność, powiedział: NAWRA- CAJCIE SIĘ I WIERZCIE W EWANGELIĘ (aspekt wiary). On sprawił, że te dwa aspekty: prawo i wiara stały się jednością, a nawrócenie miało odtąd oznaczać

13 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc nie tyle spojrzenie wstecz, ile pójście do przodu (Neal Lozano: Przez nawrócenie do wolności ). Inne cytaty biblijne mówią nam: Jeśli się nie nawrócicie i nie staniecie jako dzieci, nie wejdziecie do Królestwa Niebieskiego (Mt 18,3). Gdy Jezus posłał apostołów na misję Wyruszyli więc i wzywali do nawrócenia (Mk 12,12). Gdy Jezus zostawiał ten świat, zobowiązał swoich uczniów, aby wzywali wszystkie narody... do opamiętania dla odpuszczenia grzechów (Łk 24,47). Piotr Apostoł w swoim kazaniu powiedział: Zmieńcie sposób myślenia i nawróćcie się, aby były zgładzone grzechy wasze (Dz 3,19). Paweł, zwracając się do starszych z Efezu, tak podsumował swoje ewangeliczne nauczanie: Nawoływałem zarówno Żydów, jak i Greków do nawrócenia się do Boga i wiary w naszego Pana Jezusa (Dz 20,21). Jakub pisał: Ten, kto nawróci grzesznika z jego błędnej drogi, zbawi jego duszę od śmierci i zakryje liczne grzechy (Jk 5,20). Tym w Damaszku najpierw i Jerozolimie, po całej Krainie Judei i poganom oznajmiałem, by zmienić myślenie i zawracać do Boga, godne tej zmiany myślenia czyny sprawiając (Dz 26,20). Wiele innych tekstów biblijnych wyraża pojęcie nawrócenia, nie używając bezpośrednio tego słowa. Mówi się o nowym stworzeniu, powstaniu z martwych, oświeceniu, przejściu ze śmierci do życia, nowym narodzeniu... Poza spektakularnym nawróceniem Szawła (św. Pawła), w Biblii można przeczytać o wielu innych nawróceniach. Oto niektóre przykłady: Łk 5, 27-32: Jezus zobaczył celnika imieniem Lewi, który siedział przy swym cle. Syn Boży powiedział do niego: Pójdź za mną, a Lewi (Mateusz) poczuł wewnętrzne powołanie i poszedł za nim. Łk 7, 1-10 : Jezus poszedł do Kafarnaum. Tam leżał sługa setnika, poważnie chory. Starszyzna Żydów prosiła, aby go uzdrowił. Sługa bowiem był patriotą i dobrym człowiekiem. Gdy Chrystus szedł do domu setnika, ten wysłał posłańców z wiadomością, że nie jest godzien, by Pan przyszedł pod jego dach, prosi, żeby powiedział tylko słowo, a sługa będzie zdrowy. Jezus pełen podziwu powiedział, że nawet w Izraelu nie znalazł nikogo tak wierzącego, a potem uzdrowił sługę. Łk 7, 1-3. Ten fragment wspomina o kilku niewiastach, które się nawróciły i idą wraz z Jezusem; m.in. Maria Magdalena kiedyś opętana przez 7 złych duchów, Joanna i Zuzanna. Inni to: Samarytanka, celnik Zacheusz, stróż więzienia w Filippi, Lidia, Żydzi w dniu Pięćdziesiątnicy... Od tamtych czasów nawrócenia stały się udziałem wielu osób. W internecie zagadnieniom nawrócenia poświęconych jest aż 33 stron tytułów różnorodnych pozycji, wśród nich omówienia lub świadectwa osób nawróconych. Oto jeden z takich materiałów, w wielkim skrócie przedstawiający 26 OSÓB DOTKNIĘTYCH PRZEZ BOGA : 1. ABBY JOHNSON była dyrektorka kliniki aborcyjnej. Punktem zwrotnym w jej życiu stała się chwila, gdy po raz pierwszy zobaczyła obraz ultrasonograficzny aborcji wykonywanej na dziecku w łonie matki. 2. ANDRE FROS- SARD był synem fundatorów Francuskiej Partii Komunistycznej. Wychowywany w rodzinie ateistów. Pisarz i eseista. Pewnego razu wstąpił do świątyni z ciekawości; wówczas nastąpił moment jego przemiany. Ochrzczony w wieku 20 lat. 3. PETER STEELE lider znanego na świecie Bartolomé Esteban Murillo, Powrót syna marnotrawnego, ok. zespołu metalowego Type O Negative. Jego życie odmieniło się w 2005 r. po śmierci matki. W 2007 r. wokalista oświadczył, że przyjął Chrystusa i odtąd utożsamia się z nauką Kościoła katolickiego. 4. BERNARD NATHANSON lekarz, były zwolennik aborcji (dzięki niemu zalegalizowano ją w USA). Nawrócił się, odpowiadając na wewnętrzny głos sumienia, czytając św.augustyna, Sorena Kierkegaarda oraz C.S.Lewisa. Później aktywny działacz pro-life. 5. SHELLEY LUBBEN była prostytutka i aktorka porno. Z czasem wpadła w alkoholizm i uzależnienie od narkotyków. Kiedy poznała swojego przyszłego męża, postanowiła zerwać z porno-biznesem. Dziś pomaga ludziom uzależnionym. 6. MICHAIŁ GORBACZOW ostatni i jedyny prezydent ZSRR. W 2008 r. odbył pielgrzymkę do Asyżu i tam wyznał wiarę. Wcześniej kontaktował się z Janem Pawłem II, który wywarł wpływ na jego nawrócenie. 7. STEPHEN K. RAY producent filmowy, przewodnik po Ziemi Świętej, były baptysta. Kiedy jego bli-

14 14 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 ski przyjaciel (pastor) wstąpił do Kościoła katolickiego, Stephen, razem ze swoją żoną, zaczęli szukać prawdy. W 1994 znaleźli ją w Kościele katolickim. 8. SCOTT HAHN wcześniej protestant, ignorował Kościół katolicki, do którego wstąpił później (w 1986 r.) przez szczere i wytrwałe szukanie prawdy. Obecnie apologeta i teolog katolicki. 9. GILBERT CHESTERTON wcześniej członek Kościoła anglikańskiego. Podczas I wojny światowej zginął na froncie jego brat. Był to dla Gilberta wielki cios. Wyjechał do Włoch i Palestyny. W jerozolimskim kościele Ecce Homo dojrzała w nim decyzja o przejściu na katolicyzm. 10. PAUL WILLIAMS wykładowca na Uniwersytecie w Bristolu, znawca i niegdyś członek religii buddyjskiej. Po wielu latach dostrzegł błędy w tej religii i postanowił nawrócić się, wraz z żoną, do Kościoła katolickiego. 11. JEAN PAUL SARTRE słynny francuski pisarz i filozof. Przedstawiciel egzystencjalizmu ateistycznego. Przez całe życie pozostawał ateistą, lecz tuż przed śmiercią przystąpił do sakramentu pokuty i przyjął ostatnie namaszczenie. Dla wielu było to zaskoczeniem. 12. FRYDERYK CHOPIN jeden z najważniejszych w historii polskich kompozytorów i pianistów. Wyjazd z Polski przyczynił się do utraty jego wiary. Za sprawą ks. Jełowickiego na łożu śmierci wyraził żal za wszystkie swoje grzechy i przyjął sakramenty święte. 13. ROBERT FRIEDRICH polski muzyk, kompozytor, wokalista. W przeszłości związany był z heavymetalową grupą Acid Drinkers. W 1994 przeszedł dwukrotnie operację serca; po tym wydarzeniu poświęcił się rodzinie oraz zaangażował w życie Kościoła katolickiego. 14. RUDOLF HOESS główny komendant KL Auschwitz. Odpowiedzialny za zamordowanie setek tysięcy ludzi w tym obozie. Po zatrzymaniu więziony był w areszie w Wadowicach. Tam się nawrócił. Wyspowiadał go ks. Władysław Lhon SJ. Wyrokiem Trybunału skazany na śmierć. 15. CESARE FESTA prawnik, wysoki dostojnik Wielkiej Masońskiej Loży Włoch. Gdy zlecono mu zbadanie sprawy o.pio i jego stygmatów, wówczas po spotkaniu z o.pio przemieniło się jego serce. Wyspowiadał się i nawrócił. 16. MAURICE CAILLET ginekolog, były racjonalista, ateista i materialista. Członek o wysokim stopniu wtajemniczenia w loży masońskiej. W 1984 r. podczas pobytu w Lourdes nawrócił się na katolicyzm i wystąpił z masonerii. 17. JOE ESZTERHAS scenarzysta erotycznych thrillerów. Jego życie wiodło przez seks, alkohol i narkotyki. Nazywany był diabłem Hollywood. W latach 90. dowiedział się, że ma raka gardła. Zmienił życie, powrócił do Kościoła. O śladach choroby nie było już mowy. 18. RICHARD RILEY były szef największego amerykańskiego działu Yahoo! Pojechał specjalnie do Rzymu, by przyjąć chrzest. Zrobił to, gdyż odkrył prawdę w Kościele katolickim. 19. ANTHONY HOPKINS brytyjski aktor filmowy. Był ateistą i agnostykiem. Podczas bezskutecznej walki ze swoim nałogiem alkoholowym zwrócił się do Boga o pomoc, On pomógł mu. Po rozmowie z księdzem katolickim zmienił swoje postrzeganie świata. 20. OSCAR WILDE słynny angielski pisarz, znany ze skandalizującego trybu życia. Trafił do więzienia. Gdy je opuścił, był już słaby na zdrowiu. Kilka dni przed śmiercią wyraził pragnienie powrotu na łono Kościoła. Zmarł 30 listopada 1900 r. już jako katolik. 21. PIETRO SARUBBI włoski aktor filmowy, znany głównie z czarnych charakterów. Po odegraniu roli Barabasza w filmie Pasja zmienił swoje życie. Nastąpiło to na planie filmowym, gdy spojrzał w oczy Jezusa. Dziś dzieli się swą wiarą w Boga z innymi. 22. ALEXIS CARREL naukowiec, laureat Nagrody Nobla. Odrzucał istnienie Boga. W maju 1903 r. pojechał jako lekarz z pielgrzymami do Lourdes. Wśród nich była Marie Baily, będąca w stanie krytycznym. Gdy dokonał się cud jej uzdrowienia, wówczas Carrel nawrócił się. 23. EDUARDO VERASTEGUI latynoski piosenkarz, model, playboy i aktor. Miał wszystko: pieniądze, sławę, kobiety, lecz o dziwo nie czuł się szczęśliwy. Do jego nawrócenia przyczyniła się korepetytorka angielskiego. 24. FARRAH FAWCETT znana aktorka i modelka. Jej życie składało się z licznych romansów i erotycznych skandali.na dzień przed śmiercią poprosiła o przybycie do szpitala księdza katolickiego, który udzielił jej sakramentów. Przed skonaniem odmawiała różaniec. 25. PATRYCJA HURLAK miała sławę i pieniądze. Występowała w Klanie i Blondynce. Była wróżką, magią zajmowała się od dzieciństwa. W pewnym momencie życia dostrzegła ułudę otaczającego ją świata. Pojechała do Krakowa i tam się wyspowiadała. 26. RADOSŁAW PAZURA polski aktor filmowy i teatralny. Przed nawróceniem żył bez Boga, w związku niesakramentalnym. Po wypadku, w którym zginął jego kolega, a on przeżył, nawrócił się do Boga. Dziś czyta Pismo Święte i dzieli się wiarą z innymi. Podobny materiał to Wielkie nawrócenia słynnych ludzi, zamieszczony w serii Argumenty za wiarą, zawierający dłuższe opisy historii nawróceń 36 postaci. Osobne, obszerne pozycje przedstawiają nie tylko opisy nawróceń, ale także świadectwa osób nawróconych. Trudno wymienić wszystkie, ale moją uwagę zwróciły np. historie życia Edyty Stein (dr filozofii), Piere a Jacquesa Verlinde (później zakonnika Josepha Marie Verlinde), Michaela Triegela (jednego z najwybitniejszych malarzy

15 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc niemieckich), Daniela Oswalda Rufeisena (późniejszego karmelity) czy Jana Budziaszka (byłego perkusisty zespołu Skaldowie, naszego parafianina), a także wielu młodych ludzi, jak np. Czeszki Sarki, Romka Jarosza czy Łukasza o pseudonimie Młody. Na podstawie tych materiałów łatwo dojść do wniosku, że nawrócenie może stać się udziałem każdego: zarówno grzesznika, jak i człowieka sprawiedliwego; nawracają się innowiercy: muzułmanie, Żydzi, Świadkowie Jehowy itd., ludzie ze wszystkich środowisk społecznych: naukowcy, politycy, artyści; nawrócenie dotyka masonów, komunistów i innych wrogów Kościoła, ateistów, ale i chrześcijan, przeżywających swoją przemianę wewnętrzną, przynosi nowe życie ludziom sławnym, ale i zwykłym zjadaczom chleba... Odbywa się za przykładem czy pośrednictwem innych osób (świętych, mistyków, stygmatyków, rodziny, przyjaciół); za sprawą jakiegoś konkretnego wydarzenia lub przez przypadek ; w słynnych miejscach kultu Bożego, w chwilach wyjątkowych, ale i w każdej, zwyczajnej chwili; na początku lub u schyłku życia, często dopiero na łożu śmierci... Nawrócenie nie jest naszym dziełem, naszym osiągnięciem, ale darem Bożym, jest łaską możliwości rozpoczęcia wszystkiego na nowo. Wszelkie nawrócenia są dowodem Bożej Miłości, bo tak naprawdę to Bóg nas odnajduje, kiedy tylko dajemy Mu na to szansę. Bóg w swojej łasce musi najpierw zwrócić się do człowieka, aby ten mógł zwrócić się do Boga, ale człowiek musi być na to gotowy. W swoim artykule Potrzeba nawrócenia Konstanty Wiazowski stwierdza: To nie jest przeżycie tylko dla nielicznych. Każdy człowiek posiada możliwość nawrócenia z dwóch powodów: ze względu na moc naszego Pana, Jezusa Chrystusa ( To on ożywia, kogo chce J 5,21) i ze względu na moc Ducha Świętego, którego Chrystus posyła do serca wszystkich tych, którzy w Niego uwierzyli. Ten Duch współdziała z Ojcem i Synem w dziele nawrócenia grzesznika. Dla Boga nie ma rzeczy niemożliwych. On nadal dokonuje cudów! We wstępie do Rozważań o nawróceniu A.Grondziałowski pisze: Bóg kocha nas i pragnie odnowić tę, zniszczoną przez grzech, relację. Czeka jednak na naszą zgodę, która wyraża się pragnieniem radykalnej zmiany celu życia Nie można zmusić człowieka do nawrócenia, bo posiada on wolną wolę dar otrzymany od Boga. CZŁOWIEK SAM MUSI ZROZUMIEĆ, ŻE POSTAWĄ CZŁOWIEKA WOBEC BOGA, BLIŹNIEGO I ŚWIA- TA SĄ: WIARA, POKORA I WŁAŚNIE METANOIA. Według francuskiego teologa O. Clementa, nawrócenie i skrucha są powinnością każdego człowieka, zarówno grzesznika, jak i sprawiedliwego, przez całe życie aż do momentu śmierci. Nawet największym ascetom wydawało się na łożu śmierci, że nawet nie rozpoczęli jeszcze nawrócenia i prawdziwej skruchy. Właśnie Clement skupiał się na przemianie wewnętrznej, która ma również swoje następstwa zewnętrzne, zarówno u człowieka, jak i w całym świecie, który go otacza. Szatan kusi: Będziecie jak Bóg, a bez Boga człowiek staje się małym bogiem samego siebie i świata, staje się królem i nie czuje już potrzeby bycia kapłanem, aby ofiarować świat Bogu w Eucharystii. Będzie ofiarowywał świat sobie samemu i składał go u swoich stóp. Po nawróceniu Świat przestaje się kręcić wokół mnie, aby krążyć wokół Boga i bliźniego. Świat przestaje być moim światem. ( ) Wtedy wszystkie byty i rzeczy przestają istnieć dla mnie, aby istnieć dla samych siebie w radości Zmartwychwstania. CZŁO- WIEK TAKI ROZUMIE, ŻE CIERPIENIE, PIEKŁO Giuseppe Molteni, Spowiedź, I ŚMIERĆ WYLEWAJĄ SIĘ ZE STUDNI CIEMNO- ŚCI JEGO SERCA ORAZ ŻE CHRYSTUS JEST ZWY- CIĘZCĄ PIEKŁA I ŚMIERCI I ŻE TO ZMARTWYCH- WSTAŁE ŻYCIE, DZIĘKI ŁASCE CHRZTU, MOŻE WCHODZIĆ DO CZŁOWIEKA, WYPEŁNIAĆ JEGO ŻYŁY NA MIARĘ JEGO UFNOŚCI, POKORY I SYNERGII (współdziałania) (cytaty z tekstu pisma Królowa Apostołów, luty-wrzesień 2009 oprac. A. Grondziałowski). METANOIA TO PRZEMIANA CAŁEGO BYTU LUDZKIEGO tak podobnie jak O. Clement twierdzi Evdokimow: Radykalna przemiana duchowa, zmiana głębokiej wrażliwości sumienia; wewnętrzna, dogłębna integracja (zespolenie) całej empirycznej (zewnętrznej, materialnej) i psychologicznej (wewnętrznej, myślowej) osobowości człowieka (rozumu, woli, uczuciowości, a nawet podświadomości) wo-

16 16 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 kół duchowego centrum; są to nowe narodziny lub prowadzący do tego celu proces moralnej, ascetycznej naprawy, pokuty i zadośćuczynienia. Daniel Kaleta podaje aż 7 stopni nawrócenia, zaś Neal Lozano w artykule Przez nawrócenie do wolności TRZY KROKI DO NAWRÓCENIA: 1. PRZYJĘCIE ZBAWCZEJ MIŁOŚCI CHRY- STUSA, podjęcie decyzji o przyjęciu Go jako swojego Pana i życiu jako Jego uczeń. Jednocześnie jest to największe doświadczenie wolności, jakie jest nam dane. 2. ŻAL ZA GRZECHY. Grzech to nieposłuszeństwo wobec Boga, dlatego powinniśmy żałować, gdy go popełnimy. Jednak smutek z powodu grzechów to jeszcze nie nawrócenie jest nim dopiero przyjęcie życia, w którym nie ma już potępienia. Nie chodzi więc o uczucie smutku (samo w sobie destrukcyjne) ale o żal, który prowadzi do przemiany serca. Spowiedź jest wyrazem nawrócenia i jest konieczna do tego, abyśmy mogli doprowadzić do porządku naszą relację z Bogiem, dlatego ten sakrament jest dla nas wielkim darem. Uczciwe przyznanie się i wyznanie naszych grzechów rozpoczyna się od pracy Ducha Świętego w nas, który prowadzi do przyjęcia przebaczenia i do przemiany naszego serca. Jednak wiele osób wyznaje wciąż te same grzechy i nie widzi żadnej poprawy. Wierzy, że zostały im one przebaczone, jednak jest jakaś przeszkoda, która nie pozwala im przyjąć mocy nawrócenia. A to naprowadza nas na trzeci aspekt nawrócenia : 3. UWOLNIENIE OD ZWODZENIA. Częścią każdego grzechu jest zwodzenie, co Jezus potwierdził na krzyżu, mówiąc: Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią. Po ludzku wiemy wystarczająco dużo, aby przyjąć odpowiedzialność za wszelkie zło, jakie uczyniliśmy. Jednak nie jesteśmy do końca świadomi tego, co pociąga nasz grzech. Nie rozumiemy w pełni, jak bardzo obrażamy Boga, jak ranimy samych siebie i jak bardzo szkodzimy innym. Gdybyśmy to zobaczyli, o wiele mniej byśmy grzeszyli. A nie widzimy dlatego, że ojciec kłamstwa przyczynia się (pośrednio lub bezpośrednio) do naszego grzechu. Zachęcam do bardzo ważnej refleksji: jak kłamstwo i zwodzenie złego ducha działa w moim życiu. Ta świadomość jest bardzo istotna, ponieważ wystawienie pokus na światło Boże jest dla nas drogą do wolności w Chrystusie. Konstanty Wiazowski w swoim artykule pt. Potrzeba nawrócenia jasno i zwięźle przekonuje, że nawrócenie jest wydarzeniem biblijnie uzasadnionym, prawdziwym, koniecznym, możliwym i sprawiającym radość. Oto kilka cytatów z tego artykułu: Niektórzy uważają, że człowiek nawrócony zawsze musi mieć poważny wyraz twarzy, stale napominać młodych ludzi, ciągle wzdychać i narzekać na szerzące się w świecie zło. Jest to błędne przekonanie. Nawrócenie w Piśmie Świętym zawsze przedstawiane jest jako wydarzenie radosne, pełne głębokiego zadowolenia. ( ) Radość ta nie jest podobna do powierzchownej, świeckiej wesołości; jest to głębokie, spokojne zadowolenie z życia, brak obawy przed cierpieniem, a nawet śmiercią. ( ) Człowiek nawrócony jest szczęśliwy, ponieważ ma pokój z Bogiem. Jego grzechy zostały przebaczone, nie ma poczucia winy. Jest szczęśliwy, ponieważ w jego sercu panuje pokój, jego wewnętrzne życie zostało uporządkowane, zewnętrzne okoliczności nie mają już takiego wpływu, jak to było dotychczas. Choroby, straty materialne, a nawet śmierć nie są w stanie odebrać mu skarbu w niebie, pozbawić Chrystusa. JEST WOLNY, NIEZALEŻNY, GOTOWY NA WSZYSTKO. Bez przebaczenia grzechów, bez nadziei na przyszłość i gotowości na spotkanie z Bogiem nigdy nie byłby naprawdę szczęśliwy. ( ) Prawdziwe nawrócenie zawsze rodzi widoczne owoce. Otoczenie dostrzega te wszystkie zmiany. Taki człowiek nie jest jeszcze doskonały, ale jest cierpliwy, wierny, opanowany, stara się być sprawiedliwy. ( ) Nawrócony grzesznik jest nadal słabym człowiekiem, który każdego dnia potrzebuje Chrystusa. DO CODZIENNEGO WZRASTA- NIA POTRZEBNA JEST ŁASKA BOŻA. ( Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby się nikt nie chlubił J 3,16). Możliwe (a nawet dość częste) są nawrócenia w ostatnich chwilach życia (były takie przykłady w artykule 26 osób dotkniętych przez Boga, była też już mowa o łotrze z krzyża)...ale Biblia uczy nas, abyśmy odwrócili się od swojej nieprawości NIEZWŁOCZNIE. Jan Chrzciciel ostrzegał: Opamiętajcie się, albowiem przybliżyło się Królestwo Niebios (Mt 3,2), Jezus przekazał podobne przesłanie dotyczące niezwłocznej pokuty (Mt 4,17). Biblia ostrzega nas odnośnie kruchości, ulotności naszego życia: Wy, którzy nie wiecie, co jutro będzie. Bo czymże jest życie wasze? Parą jesteście, która ukazuje się na krótko, a potem znika. (Jk 4,14) Dziś, jeśli głos jego usłyszycie, nie zatwardzajcie serc waszych. (Hbr 4,7), W czasie łaski wysłuchałem cię, a w dniu zbawienia pomogłem ci: oto teraz czas łaski, oto teraz dzień zbawienia. (2 Kor 6,2). Trzeba dostrzegać i rozumieć pewne znaki wzywające do nawrócenia, ale to już materiał na inny artykuł; tymczasem więc odsyłam np.do pozycji autorstwa Moniki i Tomka Skawińskich, którzy przedstawiają wydarzenia w mieście Cochabama w Boliwii. Na koniec posłużę się więc tylko fragmentem modlitwy na Światowe Dni Młodzieży Kraków 2016 : Niech iskra miłosiernej miłości, którą w nas zapaliłeś, stanie się ogniem przemieniającym ludzkie serca i odnawiającym oblicze ziemi. Na podstawie materiałów internetowych opracowała Anna Siess

17 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc SPOWIEDŹ Idzie Pasterz drogą, która jest Jego, prowadzi owce do swojego Przedziwnego Światła. Ja jestem dobrym pasterzem i znam owce swoje a owce moje mnie znają powiedział. Droga Pasterza to jedyna taka Droga Prawdy, jedyna bezpieczna i jedyna słuszna. Dobry Pasterz kocha swoje owce, wszystkie są Jego. Te, które idą za Nim to te, które mu się podobają. Nie wszystkie owce idą za Nim. Jest Przeciwnik-Zwodziciel on nienawidzi. Porywa owce i prowadzi na drogi, które były proste, ale je poplątał i umieścił na nich w czeluści wszystkie występki i zbrodnie nakrywając je marnością i zwodniczym blichtrem. Owca, która wpadnie zbyt głęboko w tę zasadzkę może tu przepaść na zawsze... On jest kłamcą. swoich oczu ze wstydu i żalu... Pasterz mówi do niej: Nie płacz więcej Ja cię podniosę. Potem bierze ją na ręce... Najlepiej będzie, jeżeli Cię zamknę w swoich dłoniach bo w moich Ranach jest twoje zdrowie. Owieczka jest na wpół przytomna, oszołomiona... Ogarnia ją zdumienie, gdy uświadamia sobie to, że On, Pasterz, jest aż tak Dobry... Dobry nieskończenie! Ona musi Mu to powiedzieć, że o tym wie i czuje to... Teraz będzie dialog z Pasterzem, bez słów. A Twoje Rany... przecież bardzo Cię bolało? pyta Owieczka. Tak, bolało słyszy odpowiedź. To dla mnie, żebym miała Życie jak głosi Księga? Dla ciebie i dla wszystkich moich owiec. Ravenna, Mauzoleum Galli Placydii mozaika pod nazwą Dobry Pasterz (V w., autor nieznany). Opowieść będzie o owieczce zabłąkanej, jednej z porwanych ( Owieczka pisane dużą literą zamiast jakiegoś imienia). Oto słychać przeraźliwy krzyk rozpaczy Owieczki, która wpadła w złowrogie chaszcze, w czeluść i nie może się wydostać z matni. Poraniona i brudna wrzeszczy wniebogłosy: Pasterzu dobry, ratuj! Teraz, będąc w rozpaczy, przypomniała sobie wreszcie, że tylko On, Pasterz, może ją wybawić. Pasterz ją słyszy bo On słyszy każdy krzyk, każdej owieczki... Podchodzi do tej nieszczęsnej i pochyla się nad nią. Głosem pełnym łagodności mówi do niej: Owieczko moja, co ty zrobiłaś? O nie, Ja ci tego nie wypominam, bo nie jestem taki, żeby wypominać, ale pytam, coś uczyniła? Zawiniłam wobec Ciebie, Pasterzu Dobry, zeszłam z Twojej Drogi. Żałuję, bardzo żałuję odpowiada ona, łkając. Przebacz mi, proszę, błagam! Ona nie może podnieść Te słowa są jak grom! Ona wie o tym, uczono ją, ale teraz w czasie bezgłośnego dialogu dotkliwiej odczuwa tę straszliwą niesprawiedliwość! Ona przecież poraniona jest przez coś, co się nazywa nieprawością, czyli grzechem bo inaczej nie wpadłaby w tę czeluść, w której była. On, Pasterz, jest bez skazy! Zebrał wszystkie grzechy świata te, które były i te, które będą te wszystkie, których dopuściły się i dopuszczą Jego owieczki wszystkich czasów... Wstąpił na Krzyż, aby cierpiąc niewyobrażalną Mękę w ten sposób wszystkie grzechy zgładzić!!! Dotknięcie Jego Ran... To za trudne dla rozumu Owieczki... Ale serce, serce jej podpowie, co ma czynić, aby okazać solidarność z Pasterzem-Zbawicielem. Choć trochę ulżyć mu w cierpieniu gdyby mogła, gdyby umiała gorąco tego pragnie! Może tylko tyle, żeby poświęcić Jemu swoje cierpienie, kiedy takie do niej przyjdzie... Tak postanowiła, lejąc łzy współczuwania z Nim.

18 18 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 Pasterz rozchyla dłonie... Owieczka jest czysta, nie ma kolców, zranień ani brudu. Uwolnił ją od grzechów, przebaczył jej, ocalił, otulił Miłosierdziem, ogarnął Swą Miłością. Ona widzi teraz Jego Boskie Oblicze większego szczęścia nie ma... Czy to jej osobista Góra Tabor? Jak dobrze byłoby tu zostać na dłoniach Pasterza... On zna jej myśli i mówi: O nie, nie teraz, Ja cię postawię na mojej Drodze i pójdziesz za mną. Ja ci nie rozkazuję, ale cię zachęcam, wzywam... Pójdź za mną! Nie lękaj się trudu. Najpierw jednak dam ci Pokarm na Życie, Pokarm Żywy. To się staje... On daje jej cząstkę Siebie niczego nie tracąc ze swojej Całości. To Tajemnica... Postawiona na Drodze, nakarmiona Chlebem Żywym, Owieczka rączo biegnie za Pasterzem i myśli tylko o tym, żeby nie stracić Go z oczu. Tłum owiec podążający za Nim jest ogromny, niepoliczalny. Ona stara się dołączyć, dorównać i pyta samą siebie: Jak to jest, jak się zmieścimy? Bo każda chce być jak najbliżej Pasterza. Odpowiedź znajduje zaraz: On Pasterz sprawi, Owiec Namaszczonych, tzn. takich od specjalnych zadań, które ułożone w hierarchicznym porządku trzymają pieczę nad wszystkimi owcami, służąc im. Są także owce niemal Nieskazitelne, piękne jak lilie polne. One są wzorem dla innych owiec. Pasterz pozwala zachwycać się Nimi. Przede wszystkim jest Księga Natchniona! Na niej opiera się Ecclesia i z niej czerpie pełnymi garściami słowa w niej zawarte słowa Pasterza. On sam jest Słowem. Rozpoznawalny przez owce pokorne. Ecclesia naucza z Księgi Księga uczy Ecclesię. Potężna jest siła tego nauczania, korzystać z niej to najlepsze dla owiec. Owieczka biegnie za Pasterzem Jego Drogą. Już nie słychać jej krzyku, ale cichą modlitwę w zachwyceniu. Ona czyta Księgę i posłuszna jest Ecclesii bo to się Jemu podoba! Jego życzenie jest dla niej rozkazem. Jego Łaska bezcennym Darem! Dobry Pasterz rozsiewa Dobro ona też powinna tak czynić, musi! Postanowiła mocno już nigdy nie wpaść w złowrogą czeluść... Że Ravenna, Mauzoleum Galli Placydii mozaika pod nazwą Źródło Wody Żywej (V w., autor nieznany). że wszystkie się zmieścimy, bo dla Niego każda, która podąża za Nim, jest najważniejsza! Przecież nie tylko mnie uratował, ale niezliczone rzesze zagubionych owiec, które Go wzywały, błagając o przebaczenie win. To Owieczka wie i czuje, że Pasterz pragnie mieć je wszystkie razem, koniecznie razem w zwartym strumieniu na swojej Drodze! Ona rozpoznaje również, że ten jakby strumień owiec to przecież Wspólnota, którą Sam Pasterz kiedyś założył, a która nazywa się Ecclesia! Sam zbierał owieczki, które Go jeszcze nie znały i nauczał najpierw dwanaście, a potem więcej i więcej... Tak rozrastało się grono tych, które pragnęły Go poznać. Pasterz ma ogromną owczarnię. Owce zostały obmyte Wodą, która daje początek udziału we wspólnocie zwanej Ecclesia. Na jej czele Pasterz postawił owieczkę, którą nazwał, mówiąc: Ty jesteś Skałą. Owieczka-Skała ma w swojej władzy z rozkazu Pasterza całą Ecclesię. Jest także nad całym gronem wytrzyma w swoim postanowieniu jest nadzieja, jest Nadzieja! Owieczka ufa Pasterzowi bezgranicznie i mówi Mu o tym On przecież ją słyszy. Ona niczego więcej nie umie, ale radośnie podąża za Nim... Jak długo tak będzie? Nie wiadomo, jak dużo czasu ma Owieczka... Czas, o tak, Czas jest owieczkom dany! Skoro jest dany to pewnie potrzebny, aby mogły postępować za Pasterzem, aby była kolejność. Aby, kiedy zejdą z Drogi Pasterza, mogły nawrócić (się) na nią tak myśli Owieczka. W czasie przez siebie wyznaczonym Pasterz zawoła Owieczko moja, idziesz za mną? Jesteś tam? Ona odpowie: Oto jestem, Panie! Wtedy Pasterz zabierze ją do siebie, do Swojego Przedziwnego Światła. I będzie Ona z Nim, Pasterzem, razem w Wieczności jak głosi Księga. Lecz czym jest Wieczność? Owieczka tego nie wie nie szkodzi... On, Pasterz, wie czym jest Wieczność to wystarczy! To wystarczy, bo On wie wszystko... Krystyna Ungeheuer-Mietelska

19 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc MADONNA Z BIAŁEGO KAMIENIA PEŁNA ŁASKI TAKŻE DLA CHORYCH PSYCHICZNIE W tym numerze Okruchów rozważamy szczególnie, czym jest łaska. Łaska to słowo, które każdy z nas wypowiedział co najmniej dziesiątki tysięcy razy, a ten, kto regularnie odmawia różaniec jeszcze dużo więcej zazwyczaj winkrustowane w modlitwę Zdrowaś Mario. Matka Boża, której wizerunek widać w każdej polskiej chacie i w kościele i w sklepiku i w pysznej komnacie (Leśmian) to Ona jest pełna łaski. A Jej wizerunki jakże liczne, jakże różne, często powstałe na skutek Jej objawień się ludziom w różnych czasach i miejscach. O jednym z tych objawień i o łaskach otrzymanych wtedy za Jej pośrednictwem przez szczególnie cierpiącego człowieka chorego psychicznie, wariata będzie ta relacja. Było to w roku 1553, w wysokich, groźnych, skalistych górach Dolomitach. Życie górali, mieszkających w małych osadach, a czasem pojedynczych chatkach zagubionych w lesie, było wtedy bardzo ciężkie. Przetrwać mroźną zimę, gdy opady śniegu dochodziły do 10 metrów, wyżywić, gdy nędzna górska ziemia rodziła tak niewiele, zachować życie, gdy lasy były pełne dzikich zwierząt, uzyskać pomoc od innych ludzi wszystko to Sanktuarium Matki Bożej w Weissenstein było prawie niemożliwe; wreszcie całe tygodnie bez możliwości uczestnictwa we Mszy świętej w odległym, położonym dużo niżej, miasteczku W tym krajobrazie żył wraz z rodziną niejaki Leonhard. Niezbyt wiele o nim wiadomo tyle, co najpierw przekazały ustne opowieści, a później to, co zapisano dopiero w XVIII wieku. Wiadomo, że zachorował psychicznie, stał się wariatem, człowiekiem niespokojnym i budzącym w rodzinie różne obawy i lęki. Toteż rodzina postąpiła z nim tak, jak wtedy nieraz postępowano przykuto go łańcuchami do łóżka. Trudno wyobrazić sobie to cierpienie Leonharda, dla którego nikt z ludzi nie znajdował pomocy I wtedy zaczęła mu się ukazywać Matka Boża, która jak napisano pocieszała go. Matka Boża ukazywała się najbiedniejszemu z biednych, pogardzanemu, ubezwłasnowolnionemu wariatowi. Pewnego dnia, gdy rodziny nie było, ukazała mu się kolejny raz i wtedy jego łańcuchy opadły. Leonhard wybiegł z domu i uciekał w dół hali, na której stał jego dom, w las, wreszcie na skraj wielkiej przepaści, do której wpadł. (Tu opowieść spisana w kościele w Pietralba nic nie dodaje, ale my zastanówmy się, czy człowiek, który całe życie mieszka w tym samym lesie i zna w nim każde drzewo i ścieżkę, mógłby przypadkowo wpaść do tej przepaści? Chyba nie. Jest więc wysoce prawdopodobne, że po prostu chciał skoczyć i zabić się, by zakończyć swoje cierpienia...) I znów ratuje go w tym momencie Matka Boża; sprawia, że za jej pośrednictwem upadek w kilkusetmetrową przepaść nie powoduje żadnej szkody. Matka Boża mówi Leonhardowi, że teraz zostanie on przez dziewięć dni w lesie, nic nie jedząc i nie pijąc, ale zupełnie bezpieczny pod Jej opieką. Ona zaś prosi, aby po powrocie do domu zbudował dla niej małą kapliczkę i zawiesił dzwonek, którym będzie wzywał ludzi na modlitwę. Rodzina tymczasem szuka Leonharda; szuka bez powodzenia, wreszcie robi to, co powinna zrobić wcześniej zamawia Mszę św. w intencji jego uratowania i wspólnie się modli. (Można pomyśleć, że ta zmiana postępowania rodziny to kolejna łaska za pośrednictwem Maryi.) Po dziewięciu dniach rodzina w lesie znajduje Leonharda zdrowego na ciele i umyśle i szczęśliwie wracają do domu. Ale to jeszcze nie koniec historii, jakże przypominającej coś w tym momencie niejednemu z nas Otóż, gdy tylko życie mu się poprawiło, Leonhard odłożył plany budowy kapliczki, a potem zajęty gospodarstwem i codziennością zarzucił je całkowicie. (O, jak wiele razy tak robimy: obiecujemy coś, gdy jesteśmy w biedzie, a potem nie dotrzymujemy, gdy Pan Bóg zmienia nasz los na lepsze ) Leonhard otrzymuje jednak niejako drugą szansę : znów zapada na zdrowiu psychicznym, znów zostaje przykuty do łóżka i dzięki Matce Bożej znów się wyzwala i ucieka. Tym razem jednak biegnie prosto na miejsce wskazane przez Nią i zaczyna kopać ziemię pod fundamenty obiecanej kapliczki. W tym momencie znajduje w ziemi małą białą kamienna figurkę; przedstawia

20 20 Okruchy św. Wojciecha Wielkanoc 2015 ona Matkę Bożą Bolesną z martwym Chrystusem na kolanach. Jej ramiona obejmują Go czule, a Jego prawa ręka opada na ziemię. Twarz Madonny Piety jest bardzo smutna, pochylona nad ciałem Syna. Figurka jest malutka, ma około cm wysokości. Od niej wywodzi się nazwa miejsca, bo biały kamień to po włosku Pietralba a po niemiecku Weissenstein. Cudownie znaleziona Pieta widnieje dziś, otoczona drogimi kamieniami, nad głównym ołtarzem pięknego barokowego kościoła, zbudowanego w XVII wieku w tych wysokich górach Południowego Tyrolu. Kościół zawiera w sobie oryginalną, starą, biedną kapliczkę, zbudowaną przez Leonharda. Zgodnie z prośbą Matki Bożej, uzdrowiony z choroby psychicznej góral zawiesił na niej dzwonek i odtąd zwyczaj dzwonienia na modlitwę trwa w okolicy do dziś. Gdy wędrujemy leśnymi ścieżkami nad halą Pietralba-Weissenstein (ten region należący od 1919 r. do Włoch jest dwujęzyczny), zachwycając się panoramami zaśnieżonych szczytów, wówczas słyszymy rozbrzmiewające z wielu stron dźwięki dzwonów na Anioł Pański i na Msze święte. Samo sanktuarium Madonna di Pietralba albo Maria Weissenstein przyciąga pielgrzymów od ponad 260 lat. Gdy są wielkie święta, gromadzi się ich Cudowna fi gurka Matki Bożej w Weissenstein. MIŁOSIERDZIE BOŻE się wielu, choć dopiero od lat siedemdziesiątych można tam dojechać wygodna drogą; wcześniej były tylko leśne, strome ścieżki górskie. Na co dzień panuje tam jednak cisza, miejsce sprzyja modlitwie oraz doskonałemu odpoczynkowi ciała i duszy. Nic dziwnego to przecież sanktuarium zbudowane Matce Bożej, która tu pochyliła się nad cierpieniem chorego psychicznie, zrozpaczonego do szaleństwa człowieka. Sanktuarium obejmuje też klasztor Księży Serwitów Matki Bożej. Odprawia się tu codziennie kilka Mszy św., jest możliwość spowiedzi i rozmów z ojcem duchownym. Obok zbudowano dom pielgrzyma, gdzie można się zatrzymać, a wokół piękne trasy spacerowe i wycieczkowe; jedna z dróżek prowadzi na skraj słynnej, budzącej grozę, przepaści, gdzie pod koniec życia Leonhard zamieszkał w bardzo skromnej pustelni i oddał się wyłącznie modlitwie. Do Madonny di Pietralba przybył z pielgrzymką także nasz, kochający Matkę Bożą i kochający góry, Papież Jan Paweł II; było to latem 1988 roku. Warto, będąc w tych okolicach, odwiedzić to błogosławione, piękne miejsce i prosić o łaski za pośrednictwem Matki Bożej pomagającej ludziom chorym i zrozpaczonym, Matki łaskawej i nikim nie gardzącej nawet wariatem. Agnieszka Hennel-Brzozowska Przez całe moje długie życie odczuwałem szczególną opiekę Bożą, mimo tragicznych doświadczeń, które mnie spotykały. Przytoczę tylko niektóre momenty z mojego życia świadczące o działaniu Bożej Opatrzności. W 1940 r. byłem, wraz z Matką, wywieziony do Kazachstanu. Miałem wówczas 8 lat. W lecie na stepie zbierałem karaganę (roślinę o zdrewniałej łodydze wysokości do 70 cm) i kiziaki (wyschnięte na słońcu odchody krów, wielbłądów i koni). Tylko tym mogliśmy palić, gdyż w południowym Kazachstanie nie rosną drzewa. Obuwia nie mieliśmy, chodziło się boso. Było tam mnóstwo jadowitych węży i skorpionów. Węże co kilka kroków, a skorpiony pod kiziakami. Pewnego razu naciąłem sierpem dużą wiązkę karagany, związałem ją i, jak to było tam w zwyczaju, wziąłem ją na kark, niosąc ponad kilometr do naszej ziemlanki. Tu, po rozwiązaniu, zauważyłem, jak spośród łodyg karagany wypełzła z sykiem żmija zygzakowata. Od tego czasu, ilekroć czytam fragment Biblii: Dałem wam władzę stąpania po wężach i skorpionach..., a nic wam nie zaszkodzi (Łk. 10,19), jestem pewien, że dotyczyło to też i mnie. Mimo głodu, tyfusu plamistego i brzusznego, malarii, trapiących nas przez pięć lat pobytu na zsyłce, przeżyłem, bo: choćby tysiąc padł u twego boku, a dziesięć tysięcy po prawicy twojej, zło do ciebie się nie przybli-