Koncepcja Closed Loop Supply Chain Management w łańcuchach dostaw na rynku FMCG

Transkrypt

1 Koncepcja Closed Loop Supply Chain Management w łańcuchach dostaw na rynku FMCG VI Krajowa Konferencja Naukowa Metody i narzędzia obsługi logistycznej w teorii i praktyce Bydgoszcz, 27 czerwca 2016 r. mgr Agnieszka Szmelter Katedra Logistyki Uniwersytet Gdański Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu

2 Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Koncepcja CLSCM 3. Elementy koncepcji CLSCM 4. Koncepcja CLSCM na rynku FMCG na przykładzie przemysłu spożywczego 5. Wnioski

3 Wprowadzenie Kategorie związane z koncepcją CLSCM: 1. Koncepcja zrównoważonego rozwoju (ang. sustainable development), rozwój proekologicznych rozwiązań dla biznesu, spadająca materiało- i energochłonność procesów, rozwój logistyki zwrotnej, przechodzenie od gospodarki tradycyjnej (ang. brown economy) do gospodarki zielonej (ang. green economy).

4 Wprowadzenie cd. 2. Nowy cykl koniunkturalny Kondratiewa (cykl zrównoważonego rozwoju, ekocykl, zielony cykl) Główne filary: zrównoważony rozwój, zwiększenie efektywności materiałowej i energetycznej, odnawialne źródła energii, bionika (budowanie urządzeń na wzór żywych organizmów).

5 Koncepcja CLSCM Zmiana podejścia do pozostałości po procesach produkcji, odpadów i zwrotów Tradycyjne podejście (ang. cradle-to-grave): pozostałości, odpady, zwroty = koszty Skupienie się na skutkach ekonomicznych działań Nowe podejście (ang. cradle-to-cradle): pozostałości, odpady, zwroty = zasoby Skupienie się na skutkach ekonomicznych, społecznych, ekologicznych

6 Koncepcja CLSCM Kluczowe obszary działań: 1) Zaangażowanie elementów łańcucha dostaw w realizację koncepcji 2) Zaangażowanie klienta końcowego w realizację koncepcji Elementy koncepcji: zielone projektowanie, zielona produkcja, zielona dystrybucja, zarządzanie i gospodarka odpadami.

7 Koncepcja CLSCM Dwa podejścia: amerykańskie skupienie działań w ramach CLSCM głównie na zwrotach towarów niechcianych, europejskie skupienie działań w ramach CLSCM głównie na obrocie pozostałościami po procesie produkcji, opakowaniami i zużytymi produktami.

8 Koncepcja CLSCM Logistyka sfery zaopatrzenia Logistyka sfery produkcji Logistyka sfery dystrybucji PROCES ZAKUPU MATERIAŁY PROCES PRODUKCJI PRODUKTY ODPADY PROCES SPRZEDAŻY PROCES UŻYTKOWANIA SUROWCE WTÓRNE RECYKLING ODZYSK ODPADY Logistyka sfery ponownego zagospodarowania Źródło: opracowanie własne.

9 Przemysł spożywczy 1/5 gazów cieplarnianych powstaje w wyniku działalności przetwórstwa i dystrybucji żywności. Produkcja rolna (w tym hodowla zwierząt) w Europie znacząco przyczynia się do pogorszania stanu środowiska naturalnego, w tym odpowiada za: 90% emisji związków amoniaku, 50-80% ładunków azotu odprowadzanych do wód słodkich, 10% emisji gazów cieplarnianych (w tym 80% emisji metanu). Produkty najbardziej szkodliwe dla środowiska: wołowina, produkty mleczarskie.

10 Przemysł spożywczy - odpady Źródłami odpadów żywnościowych w Europie są gospodarstwa domowe (42%), przedsiębiorstwa produkcyjne (39%), lokale gastronomiczne (14%) i sprzedawcy hurtowi i detaliczni (5%). 1/3 wyprodukowanych dóbr w przemyśle spożywczym w Europie nie zostaje zakupiona przez klientów (wg KE 90 mln ton żywności rocznie). Obecnie przeterminowane artykuły spożywcze są przekazywane do kompostowni (70%) lub spalarni (30%).

11 Przemysł spożywczy a koncepcja CLSCM Proces podstawowy (pierwotny proces produkcji) Produkcja twarogu, serka wiejskiego, jogurtu, sera Pozostałości produkcyjne Serwatka, osad z wirówek, skrzepy, kawałki sera Proces produkcyjny wtórny (z wykorzystaniem pozostałości) Produkcja paszy dla zwierząt Produkcja kompostu Produkcja biogazu Produkcja paliw przemysłowych Produkcja kosmetyków Produkcja suplementów diety Produkcja konserwantów (np. dla przemysłu mięsnego) Produkcja napojów serwatkowych Produkcja pianki poliuretanowej Przemysł wtórnego zastosowania Przemysł spożywczy Przemysł chemiczny Przemysł kosmetyczny Przemysł farmaceutyczny Przemysł energetyczny Przemysł tekstylny Źródło: opracowanie własne.

12 Wnioski Koncepcja CLSCM jest rozwiązaniem dla tworzenia zielonej gospodarki. Koncepcja CLSCM pozwala na realizację założeń zrównoważonego rozwoju. Przemysł spożywczy w szczególny sposób wpływa na zanieczyszczenie środowiska naturalnego, również w zakresie generowania odpadów. Z tego powodu realizacja koncepcji CLSCM w tym przemyśle jest zasadna, zarówno w tradycyjnym ujęciu, jak i w obszarze logistyki zwrotnej.

13 Literatura 1. Blumberg D., Introduction to management of reverse logistics and closed loop supply chain processes. CRC Press, Florida, USA, Bożyk E., Odbiór odpadów zielonych z sieci supermarketów nowe modele biznesowe, Logistyka Odzysku 2015, Vol. 17, Nr 4 3. Fronc A., Nawirska A., Możliwości wykorzystania odpadów z przetwórstwa owoców, Ochrona środowiska 1994, Vol. 53, Nr 2 4. Gołasa P., Wykorzystanie odchodów zwierzęcych i odpadów przemysłu rolno-spożywczego do produkcji biogazu rolniczego, Logistyka Odzysku 2015, Vol. 16, Nr 3 5. Hoppe G., Determinanty rozpoczęcia się nowego cyklu innowacyjnego, nazwanego zielonym cyklem, Logistyka Odzysku 2013, Vol. 9, Nr 4 6. Kozłowski K., Cieślik M., Smurzyńska A., Lewicki A., Jas M., Wykorzystanie odpadów z przetwórstwa mięsnego na cele energetyczne, Nauki Inżynierskie i Technologie 2015, Vol. 16, Nr 1 7. Matla K., Informatyzacja obsługi zwrotów, Logistyka Odzysku 2012, Nr 2 8. Matlak D., W drodze ku gospodarce o obiegu zamkniętym, Logistyka Odzysku 2015, Vol. 17, Nr 4 9. Michniewska K., Od kołyski do kołyski, Logistyka Odzysku 2013, Vol. 8, Nr Michniewska K., Zwroty i reklamacje w łańcuchu dostaw, Logistyka Odzysku 2012, Nr Nowak M.M., Wykorzystanie odpadów z przemysłu mleczarskiego jako element ekologistyki, Logistyka 2014, nr Rogers D.S., Tibben-Lembke R. S., Going Backwards: Reverse Logistics Trends and Practices, University of Nevada, Center for Logistics Management, Reverse Logistics Executive Council, Ryszawska B., Zielona gospodarka jako priorytet strategiczny Unii Europejskiej, Logistyka Odzysku 2013, Vol. 9, Nr Starostka-Patyk M., Logistics management of waste flows. Second edition. Valahia University Press. Targoviste, Starostka-Patyk M., Zarządzanie łańcuchem dostaw z zamkniętą pętlą (CLSCM) - teoretyczne podstawy koncepcji, Logistyka 2014, Nr Systemy logistyczne w funkcjonowaniu przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego, B. Klepacki, L. Wicki (red.), Wyd. SGGW, Warszawa Tukker A., Jansen B., Environmental impact of products: a detailed review of studies. Journal of Industrial Ecology 2006, Vol. 10, no Wells P., Seitz M., Business Models and Closed Loop Supply Chains: a typology, w: Supply Chain Management: An International Journal 2005, No. 10/ Zarządzanie łańcuchami dostaw, S. Kot, M. Starostka-Patyk, D. Krzywda (red.), Sekcja Wydawnictw Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2009

14 Dziękuję za uwagę