Masz Gdzie Bywać. nr 1. o r. wrzesień grudzień 2010 i n f o r. Edward Grzegorz Funke Portret ze świata. Muzeum Górnośląskie w Bytomiu

Transkrypt

1 Masz Gdzie Bywać Muzeum Górnośląskie w Bytomiu nr 1 wrzesień grudzień 2010 i n f o r m at Edward Grzegorz Funke Portret ze świata o r

2 terminarz kulturalny 3 września PIĄTEK 4 września SOBOTA 11 września SOBOTA 18 września SOBOTA 22 września ŚRODA 23 września CZWARTEK 24 września PIĄTEK 25 września SOBOTA 2 października SOBOTA 6 października ŚRODA 9 października SOBOTA 16 października SOBOTA 20 października ŚRODA 22 października PIĄTEK 23 października SOBOTA 31 października NIEDZIELA 17:00 Wernisaż wystawy Ptaki polskie; wystawę oglądać można do :30 Spotkanie z mozaiką, zajęcia dla dzieci (świetlica, gmach główny). Wstęp wolny, prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr tel. 32/ , w :00 i 13:00 Ginące zawody czy dziś można jeszcze spotkać płatnerza?, Europejskie Dni wstęp wolny, zapisy pod nr tel. 32/ , w. 127 Dziedzictwa Kulturowego 10:00 Spotkanie Śląskiego Towarzystwa Entomologicznego Międzynarodowa 11:30 16:00 malowanie piaskiem (świetlica, gmach główny) Noc 16:00 22:00 wykłady, telekonferencja, zajęcia plastyczne z Księżycem 15:30 17:00 Sztuka starożytnej Grecji i Rzymu. Wykłady z historii sztuki A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, budynek główny). 13:00 Wernisaż wystawy Portret ze świata; wystawę oglądać można do :30 i 10:30 Opowieści instrumentów - koncert dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych, wstęp wolny, zapisy grup zorganizowanych pod nr tel. 32/ , w :30 Opowieści instrumentów - koncert dla dzieci połączony z warsztatami, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 11:30 Spotkanie z mozaiką, zajęcia dla dzieci, wstęp wolny, (świetlica, gmach główny), wcześniejsza rezerwacja telefoniczna pod nr tel. 32/ , w :30 17:00 Sztuka okresu średniowiecza. Wykłady z historii sztuki A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, budynek główny). 11:30 Gady świata, zajęcia dla dzieci, wstęp wolny, prosimy o wcześniejszą rezerwację pod nr tel. 32/ , w. 127 (świetlica, gmach główny). 11:30 Życie w starożytnym Egipcie świat pozagrobowy, zajęcia plastyczne dla dzieci prowadzone przez Dorotę i Jacka Kuprasów, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 15:30 17:00 Między gotykiem a renesansem malarstwo od XIII-XV w. Wykłady z historii sztuki prowadzenie A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, budynek główny). 9:30 i 10:30 Sceny dziecięce - koncert dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych, wstęp wolny, zapisy grup zorganizowanych pod nr tel. 32/ , w :00 Sceny dziecięce koncert dla dzieci połączony z warsztatami, wstęp wolny (sala koncertowa, gmach przy ul. Korfantego 34). 12:00 G. Faure - Kwartet fortepianowy i J. Zarębski - Kwintet fortepianowy w wykonaniu Kwartetu Akademos i Dagmary Niedzieli (fortepian) - koncert w ramach cyklu Alchemicy dźwięków i słów (sala koncertowa, gmach przy ul. Korfantego 34).

3 3 listopada ŚRODA 5 listopada PIĄTEK 6 listopada sobota 17 listopada ŚRODA 17 listopada ŚRODA 1 grudnia ŚRODA 3 grudnia PIĄTEK 4 grudnia SOBOTA 5 grudnia NIEDZIELA 11 grudnia SOBOTA 12 grudnia NIEDZIELA 15 grudnia Środa 16 grudnia CZWARTEK terminarz kulturalny 15:30 17:00 Barok w Polsce i Europie. Sztuka rokoka. Wykłady z historii sztuki A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 16:00 Spotkanie Górnośląskiego Koła Ornitologicznego, wstęp wolny, (świetlica, gmach główny). 11:30 Spotkanie z mozaiką, zajęcia dla dzieci (świetlica, gmach główny). Wstęp wolny, prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr tel. 32/ , w :00 Wernisaż wystawy Z dziejów techniki wojskowej XX wieku; wystawę oglądać można do końca roku. 15:30 17:00 Odkrycia archeologiczne w Italii i kolejna fascynacja kulturą starożytną klasycyzm. Wykłady z historii sztuki A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 11:30 Życie w starożytnym Egipcie życie codzienne i łodzie egipskie ze słomy, zajęcia dla dzieci prowadzone przez Dorotę i Jacka Kuprasów (świetlica, gmach główny). Wstęp wolny. 20 listopada SOBOTA 20 listopada 10:00 Spotkanie Śląskiego Towarzystwa Entomologicznego (świetlica, gmach główny). SOBOTA 27 listopada 11:30 Sobotnie spotkanie z wiedzą, zajęcia dla dzieci, wstęp wolny, prosimy SOBOTA o wcześniejszą rezerwację pod nr tel. 32/ , w. 127 (świetlica, gmach główny). 28 listopada 12:00 Tria fortepianowe Chopina i Schumanna w wykonaniu BMF Trio - koncert niedziela z cyklu Alchemicy dźwięków i słów (sala koncertowa, gmach przy ul. Korfantego 34). 15:30 17:00 Akademizm w malarstwie i rzeźbie. Historycyzm i eklektyzm w architekturze. Wykłady z historii sztuki A. Bartków, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 16:00 Spotkanie Górnośląskiego Koła Ornitologicznego, wstęp wolny, (świetlica, gmach główny). 11:30 Spotkanie z mozaiką, zajęcia dla dzieci (świetlica, gmach główny). Wstęp wolny, prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr tel. 32/ , w :00 Koncert muzyki fińskiej w ramach IX Festiwalu Muzyki Nowej IX Festiwal (sala koncertowa, gmach przy ul. Korfantego 34). Muzyki Nowej 11:30 Sobotnie spotkanie z wiedzą, zajęcia dla dzieci, wstęp wolny, prosimy o wcześniejszą rezerwację pod nr tel. 32/ , w. 127 (świetlica, gmach główny). 12:00 Koncert muzyki skandynawskiej w ramach IX Festiwalu Muzyki IX Festiwal Nowej (sala koncertowa, gmach przy ul. Korfantego 34). Muzyki Nowej 15:30 17:00 Romantyzm. Wykłady z historii sztuki Agnieszka Bartków, wstęp wolny (świetlica, gmach główny). 13:00 Wernisaż wystawy Święci - atrybuty i symbole; wystawę oglądać można do 15 lutego 2010 roku.

4 wystawy czasowe PTAKI POLSKIE Uchwycić parę cietrzewi w czasie godów, dzięcioła karmiącego młode w dziupli czy diabelskie spojrzenie krogulca to nie lada sztuka. Fotografia przyrody, to najczęściej fotografia chwili i detalu. Wystawa Ptaki polskie organizowana jest przez Polskie Stowarzyszenie Fotograficzne NIKONA oraz Muzeum Górnośląskie w Bytomiu w dniach 3 20 września Autorzy prezentowanych fotografii to jedenastu członków Stowarzyszenia. Równocześnie są oni czołowymi fotografikami i pasjonatami fotografii przyrody - cierpliwymi, konsekwentnymi, zakochanymi w świecie przyrody. Widać to na prezentowanych fotografiach wielkoformatowych. Znakomite, a często unikatowe ujęcia ukazują wiele gatunków ptaków, w tym także mało znanych. Znaleźć tu można ptaki drapieżne, wróblowate, ptactwo wodne, czaple, rybitwy oraz inne gatunki przedstawione w ich naturalnym środowisku. Warto zauważyć, że wiele z prezentowanych zdjęć jest wyjątkowych i jedynych w swoim rodzaju, gdyż wymagają od fotografa długotrwałych przygotowań w oczekiwaniu na ten właściwy moment. Konsekwencją tych działań i zaangażowania jest wystawa, która dla odbiorcy jest ucztą dla zmysłów, a równocześnie świadczy o wyjątkowej wrażliwości fotografików. Autorzy zdjęć: Piotr Chara, Tomasz Grześkowiak, Henryk Janowski, Michał Jastrzębski, Andrzej Jeziorowski, Jacek Kardasiewicz, Sławomir Krajniewski, Tomasz Krupienko, Tomasz Olechno, Paweł Pawlak, Waldemar Woźniak.

5 Wystawa jest plonem wielu podróży Edwarda Grzegorza Funke z ostatnich dziecięciu lat. Obejmowały one wszystkie kontynenty, za wyjątkiem Antarktydy. Na ekspozycję składa się 60 dużych fotografii, wybranych spośród kilku tysięcy zdjęć. Ideą jest by najlepiej ukazać różnorodność etniczną i kulturową mieszkańców naszej planety. Służy temu przedstawienie ich indywidualnych i zbiorowych wizerunków-portretów. Są to reporterskie portrety ludzi - nie zawsze pięknych, ale zawsze prawdziwych. Wystawa miała swoją premierę w roku bieżącym w Warszawie, a oprócz tego gościła już m.in.w Gliwicach, Bydgoszczy, Kaliszu i Koszalinie. Od 23 września do 31 października można ją oglądać w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. Wernisaż wystawy odbędzie się 23 września o godzinie 13:00. Zapraszamy! wystawy czasowe Portret ze świata EDWARD GRZEGORZ FUNKE Wydaje się, że to nic trudnego zrobić dobre zdjęcie w egzotycznych krajach. A jednak fotografia podróżnicza wymaga specyficznego wyciszenia i pomysłu na czym warto się skupić. Autor, Edward Grzegorz Funke, fotografią zajmuje się od ponad czterdziestu lat. Jest rzeczywistym członkiem Fotoklubu RP i wiceprezesem Bałtyckiego Towarzystwa Fotograficznego. To doktor nauk technicznych, absolwent Politechniki Gdańskiej i mieszkaniec Koszalina. Uczestniczył w kilkudziesięciu wystawach i konkursach fotograficznych - krajowych i zagranicznych. Razem z małżonką Krystyną, od kilku lat realizują własny projekt fotograficzny - Portret Świata. Pod taką nazwą prowadzą też Autorską Galerię Fotografii.

6 wystawy czasowe Z dziejów techniki wojskowej XX w. Znany już w starożytnych Chinach proch w Europie został upowszechniony ok. XIII w. Broń strzelecka to jednak późniejszy wynalazek. Wystawa jest autorską inicjatywą Działu Historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. To pierwsze tego typu spojrzenie na temat, a pomysł spotkał się z przychylnością w środowiskach związanych z militariami. Ekspozycja poświęcona jest rozwojowi broni strzeleckiej, szczególnie pistoletom maszynowym i karabinom szturmowym. Takie sprofilowanie daje możliwość nietypowego ujęcia tematu i zwrócenia uwagi na konkretne zagadnienia. Eksponaty obejmować będą głównie okres międzywojenny i II wojny światowej, a dodatkowo też powojenny. Prezentowana broń jest różnorodna: polska, niemiecka, radziecka, amerykańska, angielska, czeska i inna. Wszystko szczegółowo opisane. Wystawa kierowana jest do tych, którzy interesują się szeroko rozumianą techniką wojskową, szczególnie z ukierunkowaniem na uzbrojenie pojedynczego żołnierza. Jest to temat interesujący zwłaszcza dla różnych grup rekonstrukcyjnych. Organizacja ekspozycji jest możliwa dzięki współpracy z różnymi muzeami, w oparciu o eksponaty własne i wypożyczenia. Otwarcie odbędzie się 17 listopada 2010 roku o godz. 12:00. Wystawę można oglądać do końca 2010 roku. Zapraszamy.

7 wystawy czasowe Święci - atrybuty i symbole Jak odróżnić św. Franciszka od św. Wojciecha, a św. Klarę od św. Barbary? Warto znać symbole i atrybuty poszczególnych świętych oraz mieć świadomość ich roli. Wystawa pomyślana została jako rodzaj przewodnika czy klucza, za pomocą którego zwiedzający będzie mógł uzyskać podstawowe informacje na temat wybranych świętych spotykanych każdego dnia w kościołach i kapliczkach. Często te figury i rzeźby wydają się być prawie identycznymi, a jedyną możliwością rozpoznania danej postaci jest znajomość detali ubioru, przedmiotu towarzyszącego lub elementu związanego z jej życiem i działalnością (w tym godła czy symbolu). Ekspozycja stanowi też pretekst do pokazania kolekcji religijnego, ludowego malarstwa i rzeźby z przełomu XIX i XX w. To jedne z najciekawszych i najcenniejszych eksponatów w Dziale Etnografii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Wystawę oglądać można od do Na jej otwarcie zapraszamy 16 grudnia o godzinie 13:00 do gmachu głównego muzeum, sala B.

8 wystawy czasowe Galeria Sztuki Współczesnej. Pokaz 4 Wśród różnych form artystycznej wypowiedzi znajduje się malarstwo, rzeźba, obiekty, instalacje, fotografie, wideo i film oraz rysunek. Multimedialny Pokaz 4 obejmuje wszystkie z wymienionych. Zebrane w poszczególnych sekwencjach prace obrazują szeroko rozumiany nurt sztuki feministycznej (sektor na lewo w gmachu głównym Jadwiga Sawicka, Zuzanna Janin, Anna Ostoya), akcentowanie koncepcji sztuki rozumianej jako autoportret artysty, a także zagadnienia związane z problematyką tożsamości (Anna Baumgart, Zofia Kulik, Jerzy Lewczyński), odniesienia do historii sztuki (Józef Robakowski, Dominik Lejman, Włodzimierz Jan Zakrzewski) oraz znaki umowne (Dominiik Lejman, Igor Przybylski, Włodzimierz Jan Zakrzewski, Anna Baumgart). Szczególną uwagę warto zwrócić na prace: - Józefa Robakowskiego Arnolvideofini z cyklu Kino własne video opowiadania (1992). Film wideo. Buduje on wizualny dyskurs będący konfrontacją dwóch artystycznych epok na podstawie cytatów z Ołtarza Gandawskiego i obrazu Portret Arnolfinich Jana i Huberta van Eycków. Dzieło ulega podwójnej interpretacji; towarzyszący obrazowi filmowemu monolog autorski uzupełnia poznawczy charakter realizacji o elementy osobiste hołdu złożonego przez przedstawiciela dwudziestowiecznej awangardy dla nowatorskiej sztuki braci van Eycków. - Anny Baumgart Mur, z cyklu Hypothesis of the Stolen Image/ Hipoteza skradzionego obrazu (2008). Instalacja rzeźbiarska, Inspiracją było tutaj prasowe zdjęcie Reuters/Fotum wykonane 21 sierpnia 1961 roku i przedstawiające uciekinierów z Berlina Wschodniego w dniu, kiedy stolica Niemiec została podzielona murem. Wystawę można oglądać do końca 2010 roku. Zapraszamy!

9 wystawy czasowe Tajemnice placu Grunwaldzkiego Tajemnica intryguje już z samego założenia. A jeśli dodatkowo dotyczy bliskiej nam okolicy, to jej wartość wzrasta. Warto ją odkryć. Wystawa ta wpisuje się w cykl Bytom znany i nieznany. Przygotowana przez Dział Archeologii Muzeum Górnośląskiego ekspozycja prezentuje historię jednego z najstarszych bytomskich placów, który od dawna fascynował historyków i archeologów. To właśnie tutaj przed wiekami stał zamek piastowski, a kilka stuleci później synagoga. W pierwszej sali, poświęconej historii badań archeologicznych prowadzonych na placu, zaprezentowano zabytki odkryte podczas trwania badań naczynia gliniane, przedmioty metalowe oraz wyroby ze skóry i drewna. Jest tu także przedstawiona historia zamku bytomskiego, który stał niegdyś w północno-wschodniej pierzei placu. Całość dopełnia makieta zabudowy średniowiecznego Bytomia. Plac Grunwaldzki zmieniał się na przestrzeni wieków. Można to stwierdzić oglądając przedwojenne pocztówki i fotografie placu, które zostały pokazane w pozostałych salach. Tutaj też możemy zapoznać się z historią bytomskich Żydów oraz podziwiać piękno synagogi, zaprezentowanej na dużej fotografii. Wystawa przybliża te skomplikowane dzieje i można ją oglądać do końca 2010 roku w gmachu przy ul. Korfantego 34.

10 wystawy czasowe Obszar Warowny Śląsk Wystawę można oglądać do końca 2010 roku w gmachu przy ul. Korfantego 34. Zapraszamy! Po polskiej stronie Śląska znajdowało się niegdyś potężne pasmo warowne, broniące podstawowego rejonu przemysłowego II RP przed agresją III Rzeszy. Dzisiaj jest to zabytek polskiej myśli fortyfikacyjnej okresu międzywojennego. Encyklopedie definiują Obszar Warowny Śląsk jako ufortyfikowaną pozycję obronną osłaniającą Górnośląski Okręg Przemysłowy wchodzący w skład państwa polskiego po podziałach dokonanych po powstaniach i plebiscycie. Rozbudowa i umacnianie pozycji tego obszaru trwały do momentu wybuchu wojny. Wówczas Obszar Warowny Śląsk składał się z 9 silnych punktów oporu przygotowanych do obrony okrężnej: Nowa Wieś, Tąpkowice, Bobrowniki, Wzgórze 305 Dąbrówka Wielka, Łagiewniki, Godula, Wzgórze 319 na zachód od Nowego Bytomia, Szyb Artura rejon Kochłowic oraz Wzgórze 304 na południe od Radoszów. Wśród schronów, jakie zostały wybudowane na poszczególnych pozycjach, w zasadzie nie ma dwóch jednakowych. Wybuch wojny spowodował przerwanie prac fortyfikacyjnych. Na wystawie w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu można zobaczyć makiety schronów, dioramy z punktów oporu Łagiewniki i Bobrowniki, mundury, uzbrojenie i wyposażenie żołnierzy polskich oraz pamiątki po nich zdjęcia i dokumenty. Atrakcją są elementy wyposażenia schronów bojowych, m.in. różne typy lawet do karabinów maszynowych. Szczególnymi eksponatami są pamiątki autentycznych żołnierzy Wojska Polskiego biorących udział w działaniach wojennych w 1939 roku na terenie dawnego województwa śląskiego.

11 dzieje się Wykłady z historii sztuki Proponowany cykl wykładów otwartych skierowany jest do młodzieży i dorosłych zainteresowanych historią sztuki. Dobór tematów jest szczególnie interesujący dla osób chcących zdawać historię sztuki jako jeden z przedmiotów maturalnych oraz zainteresowanych studiami w tym kierunku. Mile widziani są jednak wszyscy sympatycy sztuki oraz osoby chcące poszerzyć swoją wiedzę. Całościowy program obejmuje najważniejsze zagadnienia w sztuce od starożytności do współczesnego życia artystycznego. Uwzględniono zarówno sztukę powszechną, jak i sztukę polską, a ich wzajemny stosunek jest zrównoważony. Do końca 2010 r. przewidziane są tematy dotyczące starożytności, średniowiecza, renesansu, baroku, oświecenia, historycyzmu i eklektyzmu w architekturze oraz romantyzmu. Zajęcia, połączone z luźną dyskusją nad poszczególnymi zagadnieniami, prowadzi pani Agnieszka Bartków historyk sztuki. Historię sztuki można zdawać na maturze, ale można się nią też interesować zawodowo czy hobbystycznie. Bez względu na to jaki jest nasz stosunek do zagadnienia, to warto stale poszerzać tu swoją wiedzę.

12 dzieje się Europejskie Dni Dziedzictwa Muzeum Górnośląskie w Bytomiu w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa zaprasza 11 września na warsztaty Ginące zawody czy dziś można jeszcze spotkać płatnerza? O godzinie 11:00 i 13:00 odbędą się dwie edycje warsztatów. Chętnych prosimy o wcześniejsze zapisy pod nr tel. 32/ , w. 127 (każda z dwóch grup może liczyć maksymalnie 20 osób). Wstęp jest wolny. Przy okazji uczestnictwa w warsztatach zachęcamy do odwiedzenia wystawy Z życia ludu śląskiego XIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem części traktującej o targach i jarmarkach, gdzie także przybliżona jest specyfika niektórych ginących zawodów (powroźnictwo, kowalstwo, bednarstwo, plecionkarstwo, garncarstwo). Zaprezentowane są tu oryginalne, najbardziej typowe wyroby poszczególnych gałęzi rzemiosł. Na szczególną uwagę zasługują wyroby koronkarskie - koronki koniakowskie, także eksponowane na wystawie. Europejskie Dni Dziedzictwa to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej. Ma na celu promowanie zabytków, regionalnego dziedzictwa, szeroko pojętą edukację historyczną i kulturalną oraz podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej. Odbywa się jednocześnie w 49 krajach Europy. W tym roku hasło przewodnie brzmi: Od pomysłu do przemysłu. Kongres Kultury Śląska Muzeum Górnośląskie w Bytomiu 23 września zaprasza na godzinę 13:00 na wernisaż wystawy Portret ze świata imprezę towarzyszącą Kongresowi Kultury Śląska. Uczestników tego przedsięwzięcia z pewnością zainteresuje też Galeria Sztuki Współczesnej Pokaz 4 oraz wystawy Z życia ludu śląskiego XIX i XX wieku i Przyroda Górnego Śląska. Lasy. Wody i mokradła. Kongres Kultury Śląska ma cztery podstawowe cele: poznawczy (wielość kultur i podmiotów działających w tym sektorze), integracyjny (mieszkańców województwa, środowisk kultury, biznesu), wizerunkowy (kultura, jej sukcesy i znaczenie), zdefiniowanie najważniejszych działań niezbędnych do realizacji Strategii rozwoju kultury w województwie śląskim na lata

13 I sobota miesiąca to Spotkanie z Mozaiką o godz. 11:30 dzieci, pod opieką rodziców czy dziadków mogą skorzystać z Pracowni Aktywności Twórczej. Tutaj przygotować można i zabrać do domu własne dzieło sztuki mozaikę. Wstęp jest wolny, ale w przypadku tworzenia własnej mozaiki koszt potrzebnych materiałów wynosi 5 zł. Prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr tel. 32/ , w Podobne zajęcia, sprofilowane pod grupy wiekowe, w poniedziałki proponujemy grupom zorganizowanym. Też konieczna rezerwacja. II sobota miesiąca to Sobotnie spotkania z wiedzą całoroczny cykl zajęć dla dzieci prowadzony przez poszczególne działy Muzeum Górnośląskiego (Archeologię, Etnografię, Historię, Przyrodę, Sztukę). Godzina: 11:00-16:00, wstęp wolny. dzieje się Sobota w muzeum W soboty Muzeum Górnośląskie w Bytomiu przygotowało szereg atrakcji dla dzieci i młodzieży w świetlicy muzealnej przy ul. Jana III Sobieskiego 2. Przyjdź i zobacz co Cię czeka! III sobota miesiąca to Warsztaty plastyczne prowadzone przez Dorotę i Jacka Kuprasów. To nietypowy sposób wprowadzenia dzieci i młodzieży w tematykę muzeum. Dzięki tym warsztatom muzeum staje się bliższe i od najmłodszych lat oswajane. Godzina: 11:30, wstęp wolny. IV sobota miesiąca to warsztaty muzyczne z cyklu edukacyjnych koncertów dla dzieci To jest taki dom zaklęty, w którym grają instrumenty. To cykl koncertów dla dzieci o nowatorskiej formule, stanowiących połączenie muzyki kameralnej, poezji dla dzieci, oraz warsztatów twórczych i zabaw muzycznych. Godzina: 11:30, wstęp wolny. Projekt współfinansowany przez Śląskie Towarzystwo Muzyczne.

14 dzieje się Koncerty W ramach cyklu Alchemicy dźwięków i słów Muzeum Górnośląskie w Bytomiu oraz Śląskie Towarzystwo Muzyczne zapraszają na koncerty kameralne w wykonaniu Kwartetu Akademos oraz goszczących solistów. W 2010 roku prezentowana jest twórczość i osobowości artystyczne Fryderyka Chopina oraz jego rówieśnika - Roberta Schumanna w 200. rocznicę urodzin. Chopin - będący dziś ikoną polskiej muzyki - jest jedynym bezsprzecznie rozpoznawalnym w świecie polskim kompozytorem. Dlatego też głównym celem projektu jest ukazanie poprzez twórczość Chopina jego wpływu na Schumanna i na innych wybitnych twórców tamtych czasów. Wybór Schumanna jest podyktowany nie tylko tym, iż jako rówieśnik Chopina również obchodzi w tym roku 200. rocznicę urodzin, ale przede wszystkim faktem, iż jego działalność na polu publicystyki i krytyki muzycznej, którą uprawiał na łamach swojego pisma Neue Zeitschrift fur Musik pełniła ważną rolę promocyjną i kulturotwórczą oraz stała się dla kolejnych pokoleń źródłem wiedzy i kluczem do zrozumienia genezy wielu zjawisk artystycznych i związków między twórcami tamtej epoki. Terminy koncertów: 31 października, 28 listopada. Wstęp na koncerty: 10 zł. Muzyka łagodzi obyczaje, a muzyka poważna dodatkowo uwrażliwia. Zapraszamy. W ramach IX Festiwalu Muzyki Nowej w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu odbędą się dwa koncerty 5. i 12. grudnia. Każdy cykl koncertów, organizowany w ramach poszczególnych edycji festiwalu, koncentruje się na nieco odmiennych zagadnieniach dotyczących nowych zjawisk w muzyce, w tym m.in. wykorzystania multimediów, technologii informatycznych i internetowych w kreowaniu muzyki naszych czasów. Wstęp na koncerty: 10 zł.

15 Kolejna Międzynarodowa Noc z Księżycem będzie miała miejsce 18 września br. Impreza ta ma sympatyków na całym świecie. Z tej okazji Muzeum Górnośląskie w Bytomiu przygotowało szereg atrakcji, a wśród nich: krótką prezentację poświęconą księżycowi, wykłady tematyczne dotyczące interpretacji księżyca w kontakście kulturowym, artystycznym i przyrodniczym (quiz dla dzieci dotyczący wpływu księżyca na zachowania zwierząt). Tego wieczoru dzieci wraz z rodzicami będą mogły wziąć udział w warsztatach plastycznych, podczas których za pomocą różnych technik przedstawią księżyc. Zostanie również udostępnione stanowisko komputerowe z możliwością zapoznania się z różnymi programami związanymi z księżycem. Dla wytrwałych proponujemy wieczorną obserwację księżyca przez teleskop. dzieje się Międzynarodowa Noc z Księżycem Od godz. 11:30 do 16:00 na podświetlanym stole do malowania piaskiem rodzic wraz z dzieckiem może stworzyć kosmiczny krajobraz najlepsze prace wezmą udział w konkursie rozstrzygniętym wieczorem. Wówczas proponujemy również telekonferencję z astronomem. 11:30 16:00 malowanie piaskiem 16:00 22:00 wykłady, telekonferencja, zajęcia plastyczne. Informacje na Zapisy na zajęcia plastyczne i bliższe informacje: 32/ wew. 127.

16 edukacja Konkurs Obraz a słowo Konkurs Obraz a słowo, czyli literacki opis dzieła malarskiego z kategorią obcojęzyczną to autorski projekt pracowników Działu Edukacyjnego Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Tegoroczna edycja będzie już siódmą i skierowana jest jak zwykle do gimnazjalistów i licealistów. W tym roku w centrum zainteresowania znajdzie się obraz Jacka Malczewskiego Po żniwie. Prace można nadsyłać do r. Chętnych do udziału w konkursie zachęcamy do zapoznania się z regulaminem dostępnym na stronie internetowej Lekcje muzealne Lekcje muzealne organizowane są na wszystkich wystawach stałych oraz części wystaw czasowych Muzeum Górnośląskiego. To niekonwencjonalny sposób poznawania eksponatów oraz zaznajamiania się z tematyką muzealną. Oferta przygotowana przez muzeum jest przystosowana do różnych grup wiekowych. Edukatorzy zainteresują zarówno trzylatków, jak i młodzież szkolną, a nawet osoby dorosłe. Przykładowe tematy lekcji muzealnych to: Opis obrazu z ćwiczeniami literackimi, Smok Wawelski inscenizacja do obrazu Saturnina Świerzyńskiego Widok Wawelu, czyli wszystko o tematach malarskich, Zabawy i wróżby w wigilię św. Andrzeja, Zwyczaje zimowe na Górnym Śląsku, Historia lasów na Górnym Śląsku, Lasy, wody i mokradła środowiska przyrodnicze Górnego Śląska. Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami oferty w specjalnie przygotowanym PDFie, czyli Prostej drodze do fascynacji. Chętnych do udziału w lekcji prosimy o wcześniejsze rezerwowanie dogodnego terminu w Dziale Edukacyjnym osobiście lub telefonicznie (32) Opłata za przeprowadzenie lekcji to 20 zł od grupy plus 4 zł od ucznia za wstęp na wystawę. Po zajęciach uczniowie mogą zwiedzić pozostałe wystawy.

17 wystawy stałe Galeria Malarstwa Polskiego Ekspozycja obejmuje zespół obrazów od początku XIX w. do końca lat czterdziestych XX w. Pokazuje najcenniejsze i najciekawsze obrazy znajdujące się w bytomskiej kolekcji, sukcesywnie tworzonej od 1945 r. Uwagę zwracają portrety późnego klasycyzmu i związanego ze sztuką biedermeieru realizmu mieszczańskiego (K. Wojniakowski, K. Szchweikart, A. Rejchan) oraz znaczące przykłady nurtu romantycznego i jego kontynuacji w malarstwie polskim XIX w. (P. Michałowski, A. Grottger). Ponadto poziomem artystycznym wyróżnia się kolekcja malarstwa realistycznego drugiej połowy XIX w., w której dominują pejzaże, malarstwo rodzajowe, portrety i tematyka historyczno-rodzajowa (J. Szermentowski, J. Chełmoński, M. Gottlieb, W. Gerson, J. Brandt, A. Gierymski, H. Siemiradzki). Prace, reprezentujące główne tendencje obecne w sztuce przełomu XIX i XX w., obejmują nurt symbolistyczny (J. Malczewski, St. Wyspiański, W. Ślewiński, L. Wyczółkowski) i wczesnoekspresjonistyczny (K. Krzyżanowski, F. Ruszczyc, G. Gwozdecki, W. Weiss, W. Wojtkiewicz). Ciekawie i bogato prezentowany jest również zbiór malarstwa okresu dwudziestolecia międzywojennego, w tym między innymi prace formistów (J. Hrynkowski, L. Dołżycki, T. Czyżewski, Z. Pronaszko), członków Rytmu (W. Borowski, R. Malczewski, F. Sz. Kowarski), czy nowatorskie malarstwo Grupy Krakowskiej (M. Jarema, L. Lewicki, B. Stawiński). Lata powojenne - do okresu obowiązywania socrealizmu w sztuce polskiej - reprezentują na wystawie m.in. prace T. Kantora, E. Rosenstein, J. Skarżyńskiego.

18 wystawy stałe Z życia ludu śląskiego XIX - XX wieku To ekspozycja etnograficzna prezentującą najistotniejsze dziedziny życia społeczności zamieszkałych na wsiach oraz osiedlach przemysłowych różnych subregionów Górnego Śląska. Przygotowana z pomysłem, zwraca szczególną uwagę na takie wydarzenia rodzinne jak wesele, narodziny i początki dorastania dzieci. Przeplatają się one ze zwyczajami dorocznymi oraz znaczącymi w kulturze ludu górnośląskiego zajęciami gospodarczymi i zawodowymi związanymi ze zmianami pór roku. Specyfikę regionu oraz różnice między kulturą ludową prowincji południowej i północnej pokazano na przykładzie najbardziej typowych subregionów. Zwrócono uwagę na najbardziej charakterystyczne dziedziny kultury ludowej jak: stroje weselne i wyposażenie młodych, podstawowe zajęcia, np. pasterstwo w Beskidzie Śląskim i praca w górnictwie w północnej części Górnego Śląska, zdobnictwo strojów czy niektóre zwyczaje ludowe. Poszczególne części ekspozycji prezentują: Wesele na Górnym Śląsku; Wesele na Pogórzu Cieszyńskim; Dziecko; Zwyczaje wiosenne; Pierwsze prace wiosenne; Targi, jarmarki i odpusty; Polowe i domowe prace jesienne; Zaduszki; Stroje jesienno-zimowe; Andrzejki; Czas wolny od pracy; Górnictwo; Instrumenty muzyczne górniczych orkiestr dętych; Święta Barbara; Ludowa rzeźba w drewnie - postacie patronów; Mikołaje; Tkactwo i drukowanie tkanin; Hafty i koronki; Wigilia w Beskidzie Śląskim; Kolędnicy; Ostatni dzień roku; Ostatki. Czy życie codzienne może być ciekawe? Tak, zwłaszcza jeśli mówimy o życiu codziennym naszych dziadków i pradziadków. Wówczas temat ten nabiera szczególnego znaczenia. Zapraszamy!

19 wystawy stałe Przyroda Górnego Śląska Nie jest wielkim odkryciem stwierdzenie, że przyroda różni się w różnych częściach świata. Często ta nam najbliższa jest niedoceniana. Warto to zmienić i ją poznawać. Lasy to pierwsza część stałej wystawy przyrodniczej. Odwzorowano tu wybrane typy środowisk leśnych i zadbano, by wycinki przyrody umieszczone za szybą do złudzenia imitowały te autentyczne. Las liściasty grąd to między innymi gałęzie rosłego dębu z codziennym życiem drobnych ptaków. To również przedstawiciele różnych gatunków owadów - walczące ze sobą jelonki rogacze, szerszenie zgryzające drewno do budowy gniazda i wiele innych. W dioramach przyściennych umieszczono fazy rozkładu drewna. Jest też część z elementami piramidy pokarmowej na przykładzie wybranych gatunków zwierząt. Najbardziej okazała jest diorama zimowa z dzikami. Ponad 100-kilogramowy odyniec, w towarzystwie lochy i dwójki młodych, ryje na leśnej drodze w poszukiwaniu pożywienia. Ważne - eksponaty można dotykać. Tę formę wybrano z myślą m.in. o osobach z upośledzeniem wzroku. Zwiedzanie umilają dobiegające z głośników trele ptaków leśnych czy odgłosy burzy z piorunami. Ekspozycja oddziałuje na wzrok, słuch i dotyk widza. Wody i mokradła to druga część wystawy. Przy pomocy dioram przedstawiono zachodzące w środowiskach związanych z wodą naturalne procesy, których zaobserwowanie w przyrodzie jest często bardzo trudne nawet dla specjalisty. Relacje drapieżca-ofiara czy życie rodzinne zwierząt fascynują, jednak trwają zbyt krótko lub są ukryte przed okiem człowieka. Do minimum ograniczono tu opisy, a obraz i dźwięk są głównymi nośnikami informacji.

20 wydawnictwa Książka, katalog, ulotka, plakat to tylko niektóre z dostępnych wydawnictw. Ciągle pojawiają się nowe, ciekawsze, warte uwagi. Działy merytoryczne, realizując zadania zgodnie z programem Muzeum Górnośląskiego, wydają szereg publikacji. W większości są one oryginalnymi dziełami o charakterze naukowym i popularnonaukowym. Ukazują się przede wszystkim w postaci wydawnictwa ciągłego jakim jest Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Jest on podzielony na pięć serii według poszczególnych dyscyplin naukowych: Archeologia, Etnografia, Historia, Przyroda, Sztuka oraz dwie serie anglojęzyczne z zakresu entomologii: Annais of the Upper Silesian Museum, Entomology i Monographs of the Upper Silesian Museum. Wydawnictwa mające charakter jednorazowych obejmują m.in. materiały z konferencji naukowych oraz katalogi wystaw i katalogi zbiorów. Do aktualnych wystaw dostępne będą między innymi katalog Pokaz 4 oraz Portret ze świata. Wydawnictwa są do nabycia w kasach Muzeum Górnośląskiego. Wszystkie informacje można też znaleźć na stronie internetowej ( zakładka - wydawnictwa. Wybrane pozycje można zamawiać pisząc maila na adres wryka@muzeum.bytom.pl.

21 wydawnictwa Najnowszą publikację wydaną nakładem Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu jest rzeczowy katalog muzealnej kolekcji współczesnej sztuki polskiej, który ze względu na liczbę ilustracji można zaliczyć do wydawnictw o charakterze albumowym. Tą najobszerniejszą z dotychczasowych publikacji, poprzedza esej omawiający kolekcję i krótko charakteryzujący twórczość autorów zamieszczonych w katalogu prac. Narrację wzbogacają ilustracje dokumentujące ekspozycje wystaw artystycznych organizowanych w bytomskim Muzeum na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat. Na 480 stronach zamieszczono ponad 500 doskonałej jakości reprodukcji wszystkich prac pozyskanych w latach do kolekcji sztuki współczesnej Muzeum Górnośląskiego. Reprodukcjom towarzyszą szczegółowe noty katalogowe usystematyzowane w kolejności alfabetycznej nazwisk artystów. Cena publikacji: 150 zł. Marek Meschnik, Kolekcja współczesnej sztuki polskiej Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Katalog nabytków z lat / Contemporary Polish Art. Collection of the Upper Silesian Museum In Bytom. Catalogue of the acquisitions, Muzeum Górnośląskie, Bytom Zainteresowanie genealogią na Śląsku ma swoją historię, a najstarsze herbarze powstały już w XVI w. Traktowały o tym już różnorakie publikacje i artykuły. Książka, którą prezentujemy, jest kompletnym zbiorem bazującym na bogatych materiałach bytomskich. We wstępie zaprezentowano charakterystykę zbioru bytomskiego, określając jego pochodzenie i stan wykorzystania w dotychczasowych badaniach. Część właściwa pracy składa się natomiast z ułożonych alfabetycznie materiałów prezentujących poszczególne szlacheckie rodziny górnośląskie. Materiały pochodzące z tego zbioru z pewnością stanowić będą podstawę do kolejnych opracowań na temat szlachty, ale i prac monograficznych poświęconych historii poszczególnych miejscowości. Cena publikacji: 40 zł. Jerzy Horwat, Zdzisław Jedynak, Zbigniew Kiereś, Szlachta górnośląska, Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu Historia nr 9, Muzeum Górnośląskie, Bytom 2008.

22 biblioteka Biblioteka muzealna tym różni się od publicznej, że można w niej znaleźć publikacje i katalogi wystaw z różnych placówek muzealnych na świecie. Ukierunkowana jest na wymianę i archiwizację tego typu wydawnictw. Biblioteka Muzealna w obecnym kształcie powstała w 1951 roku. Do dziś gromadzi książki i czasopisma głównie z zakresu archeologii, etnografii, historii, przyrody, historii sztuki i muzealnictwa. Księgozbiór udostępniany jest w czytelni, a także w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych. Dostępny jest katalog alfabetyczny i rzeczowy książek, czasopism, map oraz katalogów wystaw. Biblioteka ma charakter prezencyjny - książki są udostępniane w czytelni. Udziela się też informacji bibliotecznych i bibliograficznych oraz wykonuje kopie zamówionych materiałów. Czytelnia czynna jest codziennie od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00 do Jedną z najcenniejszych książek w zbiorach Muzeum Górnośląskiego jest Theriotropheum Silesiae, in quo Animalium, hoc est, quadrupedum, reptilium, avium, piscium, insectorum natura, vis et usus sex libris perstringuntur: Concinnatum et elaboratum Caspara Schwenckfelda. Jej tytuł w tłumaczeniu to Pomniki zwierzęce Śląska, gdzie omówiono stworzenia, tj. czworonożne, gady, ptaki, ryby i owady. Została ona wydana w Legnicy, w 1603 roku. Dzięki konserwacji oprawne w skórę z ornamentem na grzbiecie dzieło odzyskało dawną świetność. Caspar Schwenckfeld urodził się i zmarł w Gryfowie Śląskim. W 1603 roku opublikował pierwszą regionalną, przedlinneuszowską klasyfikację zwierząt w Europie dotyczącą fauny Śląska. Jest ona pisana po łacinie, a wykaz poszczególnych gatunków podany jest w porządku alfabetycznym.

23 w pigułce Kasy biletowe kończą sprzedaż biletów na pół godziny przed zamknięciem Muzeum. W niedziele wstęp na wystawy jest bezpłatny. Bilety na koncerty rozprowadza kasa w godzinach otwarcia wystaw oraz bezpośrednio przed koncertem. Ceny biletów: Gmach główny (pl. Jana III Sobieskiego 2) - bilet normalny: 6 zł - bilet ulgowy: 5 zł - bilet grupowy: 4 zł (> 10 osób; opiekunowie - wstęp wolny) - lekcja muzealna: 20 zł + cena biletu grupowego - Karta EURO 26: 4 zł - bilet rodzinny: 12 zł Gmach przy ul. W. Korfantego 34 - bilet normalny: 5 zł - bilet ulgowy: 4 zł - bilet grupowy: 3 zł (opiekunowie - wstęp wolny) - lekcja muzealna: 20 zł + cena biletu grupowego - Karta EURO 26: 3 zł - bilet rodzinny: 10 zł Muzeum czynne: wtorki, czwartki, piątki w godzinach ; środy ; soboty ; niedziele

24 pl. Jana III Sobieskiego Bytom tel.: ; sekretariat@muzeum.bytom.pl Muzeum Górnośląskie w Bytomiu ul. Wojciecha Korfantego Bytom tel.: Redakcja informatora: Magdalena Michulec m.michulec@muzeum.bytom.pl; Edyta Cieślik wydawniczy@muzeum.bytom.pl Nakład 1000 ISSN Fotografie: Tomasz Kurpienko str. 4; Edward Grzegorz Funke str. 1 i 5; Tomasz Szemalikowski str. 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 22, 23. Ewa Wizner rysunek str. 11; Witalis Szołtys str. 16. Muzeum Górnośląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego