Zarz dzanie w wybranych obszarach sportu, turystyki i rekreacji pod red. Piotra Halemby
|
|
- Edyta Olejnik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach Zarz dzanie w wybranych obszarach sortu, turystyki i rekreacji od red. Piotra Halemby Katowice 2011
2 KOMITET WYDAWNICZY: rof. dr hab. Janusz B aszczyk (rzewodnicz cy), rof. dr hab. Janusz Iskra, rof. dr hab. S awomir Mazur, rof. dr hab. Miros aw Ponczek, rof. dr hab. Jan l y ski, rof. dr hab. Adam Zaj c, dr hab. W adys aw Mynarski rof. nadzw., dr hab. Rajmund Tomik rof. nadzw. Recenzent: Prof. dr hab. in. Sebastian Kot ISBN Coyright 2011 by AWF Katowice Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, 2011 Nak ad 200 egz. Dystrybutor: l ska Ksi garnia Kultury Fizycznej, ul. Miko owska 72a, Katowice, ksiegarniakulturyfizycznej@w.l, tel.: lub Druk: UKiP J&D G bka, Gliwice, ul. Pszczy ska 44, tel./fax
3 Romuald Szoa Wy sza Szko a Zarz dzania Ochron Pracy Badanie trendów na gie dzie w kontek cie zysku i ryzyka cen akcji klubu i karskiego Examination of trends in the stock market in the context of rofit and the risk of a football club share rices Summary Stock Market is a lace where investors by buying and selling securities are execting rofit. On Warsaw Stock Exchange since 4th December 2008 there is listed one football club Ruch Chorzow. The comany's debut took lace in a rather unfavorable moment, namely during the global economic crisis, which indirectly contributed to a fairly significant decline in the value of shares in the first weeks of trading. Although the debut was not sectacular, is worth attention and following u. This aer shows how to reresent a quotation Ruch Chorzow against the entire market in the context of the analysis based on the history of trading with different lengths of time. Ruch Chorzow entering the stock market, blazed the trail for other clubs wishing to also raise additional caital from shares listed on the stock exchange. However there is also a broader look at this henomenon in the context of the situation revailing at the time considered the caital market. Keywords: risk, exected rate of return, investments, stock market, binominal tree Wst Rynki finansowe stanowi ród o kaita u zarówno dla inwestorów, jak i instytucji. Jednym z segmentów rynku finansowego jest rynek kaita owy, na którym dochodzi do ozyskiwania kaita u rzez emitentów aierów 31
4 warto ciowych takich jak akcje czy obligacje oraz uzyskiwania dochodów rzez inwestorów, którzy udost niaj kaita emitentom. Dodatkowo zachodzi tam efektywna alokacja rodków w gosodarce, oraz realna wycena instrumentów finansowych (aierów warto ciowych). wiatowe rynki kaita owe od wielu lat s miejscem, na którym równie wyst uj instytucje w ró nym stoniu zajmuj ce si sortem lub rekreacj ruchow i turystyk. Najcz ciej s nimi kluby i karskie, gdy jest to sort bardzo oularny nie tylko w Euroie ale równie coraz bardziej w Azji oraz Ameryce. Dodatkowo i ka no na zwi zana jest z du ym kaita em, koniecznym do budowy i utrzymania nowoczesnych obiektów sortowych, a tak e transferu zawodników i trenerów. W Polsce istnieje kilka rzedsi biorstw notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie zajmuj cych si wiadczeniem us ug w zakresie rekreacji ruchowej i turystyki oraz jeden klub i karski. Tym klubem i karskim jest Ruch Chorzów, który to debiutowa na rynku New Connect w grudniu 2008 roku. Ze wzgl du na ogólno wiatowy kryzys gosodarczy maj cy miejsce w ostatnich latach na rynkach kaita owych, aby móc oceni notowania akcji tego klubu i karskiego nale y nieco szerzej rzyjrze si sytuacji rynku akcyjnego w Polsce na rzestrzeni ostatnich lat. Decyzje inwestycyjne Podstaw wi kszo ci decyzji inwestycyjnych jest maksymalizacja zysku rzy za o onym oziomie ryzyka lub minimalizacja ryzyka rzy za o onym oziomie zysku. Dok adne rzewidzenie rzysz ych zysków i wi cego si z nimi ryzyka jest niemo liwe. U ywa si jednak wielko ci statystycznych zast uj c zysk rzez oczekiwan sto zwrotu, a ryzyko rzez odchylenie standardowe stoy zwrotu. Wielko ci te wyznacza si na odstawie notowa historycznych. Z danych tych obliczane s jest oczekiwana stoa zwrotu oraz odchylenie standardowe stoy zwrotu. Wielko ci te interretuje si jako sodziewany zysk z inwestycji oraz ryzyko jemu towarzysz ce. 32
5 Zysk z inwestycji Zysk z inwestycji zwi zany jest z cen aktywów finansowych wchodz cych w jej sk ad. Zmiana ceny aierów warto ciowych nie informuje nas jednak bezo rednio o zysku (lub stracie), jaki dana inwestycja rzynosi. W omiarze zysku istotn kwesti jest bowiem nie tylko jego bezwzgl dna wielko, ale równie wielko zainwestowanego kaita u otrzebnego do wyracowania danego oziomu zysku. Wielko ci statystyczn uwzgl dniaj c t relacj jest oczekiwana stoa zwrotu. Jest ona referowana jako miara zysku, oniewa mierzy ona zmian ceny waloru rzy zadanym jej oziomie. Stoa zwrotu z inwestycji rozumiana jest jako zysk, je li ma ona warto dodatni lub jako strata, je li jej warto jest ujemna. Wielko t w okresie czasu t, gdzie t to najcz ciej tydzie, kwarta lub rok, oblicza si na odstawie nast uj cego wzoru: Pt P R t P t 1 t 1 D gdzie: R t stoa zwrotu w okresie t, P t cena aieru warto ciowego w okresie t, P t-1 cena aieru warto ciowego w okresie t-1, D t dywidenda wy acona w t-tym okresie. Dla ka dego okresu t wyznaczana zostaje stoa zwrotu, w zwi zku z tym stoa zwrotu jest funkcj czasu, a wysoko zysku lub straty z inwestycji w rzysz o ci zale y od wielu czynników. W raktyce oznacza to, e oczekiwana stoa zwrotu jest funkcj zmiennej losowej: zysku lub straty czyli osiada ona okre lony rozk ad rawdoodobie stwa. Wielu badaczy rzyjmuje, i oczekiwana stoa zwrotu ma rozk ad normalny. Niesie to ze sob kilka imlikacji. Rozk ad normalny ze wzgl du na swój kszta t jest jednomodalny, czyli osiada tylko jeden szczyt. W a ciwo ta owoduje, i zmienna o rozk adzie normalnym osiada maksymaln warto rawdoodobie stwa dla warto ci oczekiwanej stoy zwrotu E(R). t 33
6 W raktyce warto oczekiwanej stoy zwrotu wyznacza si jako redni arytmetyczn wszystkich zaobserwowanych stó zwrotu, korzystaj c z informacji, e je li rozk ad jest okre lony na odstawie danych statystycznych z róby, to warto oczekiwana jest redni arytmetyczn z wszystkich zaobserwowanych stó zwrotu. Prowadzi to do nast uj cego wzoru na oczekiwan sto zwrotu z akcji: R gdzie: N i 1 R warto oczekiwanej stoy zwrotu z aieru warto ciowego, R i emiryczna stoa zwrotu w okresie i, N liczba wszystkich analizowanych stó zwrotu. Ryzyko zwi zane z inwestycj Wi kszo inwestycji nierozerwalnie wi e si z oj ciem ryzyka. Ryzyko g ównie wynika z nieewno ci, co do zrealizowania si oczekiwanej stoy zwrotu. Nabywca danego aieru warto ciowego uzyskuje rawo do czerania z niego w rzysz o ci dochodu, czyli w rzyadku akcji do otrzymywania dywidendy, a w rzyadku obligacji do otrzymywania odowiedniego orocentowania. Inwestor liczy równie na wzrost ceny rynkowej danego aieru warto ciowego. Zarówno otoczenie gosodarcze odlegaj ce ci g ym zmianom jak i decyzje wewn trzne rzedsi biorstwa maj w yw na jego wynik finansowy. Wi kszym ryzykiem obarczone s akcje ni obligacje, oniewa ju w chwili zakuu obligacji ich osiadacz wie, jakiego orocentowania ma si sodziewa. Najwi ksze ryzyko w tym rzyadku jest zwi zane z bankructwem emitenta. Emitent akcji nie ma obowi zku wy acania dywidendy, a o jej wy acie decyduje zarz d na odstawie ró nego rodzaju rzes anek. Jedynymi aierami warto ciowymi ozbawionymi ca kowicie ryzyka s obligacje skarbu a stwa. Ich sto rocentow okre la si jako N R i 34
7 czyst sto rocentow woln od ryzyka. W rzeczywisto ci stoa ta równie jest obarczona ryzykiem dotycz cym realnej stoy dochodu, zale nym od stoy inflacji. Inflacja jednak e dotyczy wszystkich inwestycji, w zwi zku z tym nale y ona do ryzyka niedywersyfikowalnego i dlatego uwa a si, i obligacje skarbu a stwa s ca kowicie ozbawione ryzyka. Okre lonemu oziomowi zysku towarzyszy ryzyko inwestycyjne. Je li dla kilku otencjalnych inwestycji oziom oczekiwanej stoy zwrotu jest bardzo zbli ony, wówczas inwestor wybierze tak inwestycj, która jest obarczona mniejszym ryzykiem. W raktyce jednak, inwestycje bardziej zyskowne s zazwyczaj obarczone wi kszym ryzykiem. Ryzyko ca kowite mo na odzieli na ryzyko secyficzne i ryzyko systematyczne. Ryzyko secyficzne jest dywersyfikowalne i odnosi si do sytuacji maj tkowo finansowej rzedsi biorstwa, ozycji na rynku czy zaanga owania w inwestycje. Zmiana tych czynników w ywa bezo rednio na cen akcji danej só ki, a co za tym idzie na sto zwrotu z aieru warto ciowego. Ryzyko systematyczne to ryzyko niedywersyfikowalne. Na ten ty ryzyka maj w yw czynniki niezale ne od rzedsi biorstwa i s to mi dzy innymi: oziom rozwoju gosodarczego oraz olityka gosodarcza a stwa, inflacja i wielko stó rocentowych, a tak e sytuacja mi dzynarodowa. Na czynniki te rzedsi biorstwo nie ma w ywu. Sytuacj tak mogli my zaobserwowa w trakcie ostatniego ogólno wiatowego kryzysu gosodarczego. W zwi zku z tym, aby zmniejszy ryzyko ca kowite, rzedsi biorstwo mo e jedynie zmniejsza ryzyko secyficzne, oniewa jedynie na ten ty ryzyka ma ono w yw. Wszystkie czynniki owoduj ce ryzyko s trudne do oszacowania. W raktycznych analizach gie dowych ryzyko wyznacza si wykorzystuj c miary statystyczne. W celu wyznaczenia ryzyka u ywa si miar dysersji oczekiwanych stó zwrotu. Miarami rozroszenia najcz ciej u ywanymi s wariancja, odchylenie standardowe oraz wsó czynnik zmienno ci oczekiwanych stó zwrotu. Poni szy wzór rzedstawia sosób wyznaczania odchylenia standardowego: 35
8 S 1 n 1 n R i R i 1 2 gdzie: S odchylenie standardowe oczekiwanej stoy zwrotu aieru warto ciowego, R, R i jak wcze niej, n liczba wszystkich analizowanych stó zwrotu. Odchylenie standardowe jest najcz ciej u ywan miar ryzyka. Im wi ksz warto rzyjmuje, tym silniejsza tendencja odchylania si realizowanych stó zwrotu od warto ci oczekiwanej, a co za tym idzie wi ksze ryzyko wi ce si z inwestycj. Zale no ryzyko dochód Dzi ki znajomo ci odstawowych arametrów charakteryzuj cych aiery warto ciowe, inwestor staje w obliczu mo liwo ci wyboru odowiednich walorów. Dwie najwa niejsze charakterystyki aieru warto ciowego to oczekiwana stoa zwrotu oraz odchylenie standardowe. Te dwie wielko ci rozumiane s jako sodziewany dochód oraz ryzyko wi ce si z tym dochodem. Wielko ci te wyznacza si dla wszystkich rozatrywanych aierów warto ciowych. Dokonanie wyboru odowiednich walorów nie jest jednak atwe chocia by ze wzgl du na ci gle rosn c liczb só ek uczestnicz cych w obrocie gie dowym. Ju z samej konstrukcji tych miar wynika, e wzrost stoy zwrotu wi e si ze wzrostem ryzyka. W zwi zku z owy szym ojawia si ytanie: czy wzrost stoy zwrotu jest zawsze obarczony dodatkowym ryzykiem oraz czy jest wystarczaj c rekomensat za wy sze ryzyko? W odowiedzi na to ytanie omocny staje si diagram korelacyjny zwany równie ma ryzyko dochód. Wykres ten tworzy si w rostok tnym uk adzie wsó rz dnych, gdzie na osi ionowej zaznacza si oczekiwane stoy zwrotu oszczególnych walorów, a na osi oziomej towarzysz cy mu oziom ryzyka. Maa ryzyko dochód okazuje jak kszta tuj si wyniki só ek wyst uj cych na danym rynku kaita owym. Umo liwia ona równie szybkie zidentyfikowanie 36
9 só ek o najwi kszym oczekiwanym dochodzie rzy mo liwie najni szym ryzyku. Dodatkowo maa ryzyko dochód ozwala na odnalezienie akcji niezdominowanych, tzn. takich, których stoa zwrotu jest wy sza ni stoa zwrotu indeksu gie dowego, a ryzyko ni sze ni ryzyka indeksu gie dowego. Wielko oczekiwanej stoy zwrotu i odchylenia standardowego wyznaczone dla indeksu gie dowego uwa a si za centrum may ryzyko dochód. Rysunek 1 rzedstawia schemat may ryzyko dochód z odzia em wykresu na cztery obszary. Rys. 1. Schemat may ryzyko dochód ród o: oracowanie w asne na odstawie: W. Tarczy ski (2002), Fundamentalny ortfel aierów warto ciowych. PWE, Warszawa Inwestorzy inwestuj cy na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie, jako indeks gie dowy b d cy centrum may ryzyko dochód najcz ciej rzyjmuj WIG lub WIG20. Rysunki 2, 3 i 4 rezentuj may ryzyko dochód wyznaczone na odstawie trzyletniej, dwuletniej i rocznej historii notowa. Wykresy zawieraj charakterystyki 604 só ek gie dowych, które w badanych okresach czasu mia y co najmniej dwadzie cia notowa umo liwiaj cym rawid owe wyznaczenie oczekiwanej stoy zwrotu i jego odchylenia standardowego. Przyj to, i krótsza historia notowa, nie b dzie zawiera a wiarygodnych informacji na temat badanych só ek. 37
10 Rys. 2. Maa ryzyko dochód dla só ek notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie na odstawie trzyletniej historii notowa od r. do r. ród o: oracowanie w asne Na rysunku 2 zaznaczone s wsó rz dne charakterystyk wyznaczonych dla indeksów WIG i WIG20. Przyj to, i indeks WIG b dzie stanowi centrum may ryzyko dochód. Przy konstruowaniu may rzyjmuje si, e wybrany indeks stanowi odzwierciedlenie ogólnej sytuacji anuj cej na danym tynku gie dowym. Wsó rz dne indeksu WIG20 stanowi informacj na temat ogólnej tendencji w dwudziestu najwi kszych só kach akcyjnych notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie. Rysunki 3 i 4, odobnie jak rysunek 2, równie zawieraj wsó rz dne charakterystyk indeksów WIG i WIG20. Dodatkowo na rysunkach 3 i 4 zaznaczono równie charakterystyki Ruchu Chorzów Sortowej Só ki Akcyjnej. Só ka ta debiutowa a 4 grudnia 2008 roku na rynku NewConnect, tym samym staj c si ierwszym olskim klubem i karskim notowanym na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie. Na rysunku 2 nie zosta a ona zaznaczona, ze wzgl du na niewielk liczb notowa w 2008 roku, w zwi zku z czym analizy trzyletnie dla tej só ki by y niemo liwe z owodu braku wystarczaj co d ugiej historii notowa. 38
11 Rys. 3. Maa ryzyko dochód dla só ek notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie na odstawie dwuletniej historii notowa od r. do r. ród o: oracowanie w asne Rys. 4. Maa ryzyko dochód dla só ek notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie na odstawie rocznej historii notowa od r. do r. ród o: oracowanie w asne 39
12 Maa ryzyko dochód, w której jako ocz tek uk adu wsó rz dnych traktowane s wsó rz dne indeksu gie dowego, jest dzielona na cztery obszary. Numeracja obszarów zosta a rzyj ta zgodnie z oznaczeniami na rysunku 1. Na rysunkach 2, 3 i 4 jako rodek uk adu wsó rz dnych wybrano wsó rz dne indeksu WIG, dodatkowo nanosz c na wykres wsó rz dne indeksu WIG20. Ka dy z czterech obszarów may ryzyko dochód zawiera só ki o innej charakterystyce. W obszarze I znajduj si akcje só ek, które maj oczekiwan sto zwrotu i ryzyko wy sze ni indeks gie dowy. Dla inwestora só ki, których charakterystyki znalaz y si w tym obszarze, mog by interesuj ce ze wzgl du na wielko oczekiwanej stoy zwrotu, jednak e za dodatkowy zysk, trzeba za aci dodatkowym ryzykiem. Só ki znajduj ce si w tym obszarze s idealne dla inwestorów agresywnych, którzy chc c osi gn wysokie zyski, godz c si na wysokie ryzyko. W obszarze II znajduj si akcje só ek, którymi inwestor b dzie najmniej zainteresowany, oniewa oczekiwan sto zwrotu maj na ni szym oziomie, ni indeks gie dowy, natomiast ryzyko rzewy sza t warto wyznaczon dla indeksu. Só ki znajduj ce w tym obszarze owinny ozosta oza zainteresowaniem inwestorów. Obszar III to akcje só ek, dla których zarówno oczekiwana stoa zwrotu jak i ryzyko s ni sze, ni indeks gie dowy. Akcje znajduj ce si w tym obszarze may ryzyko dochód s nieatrakcyjna dla inwestora, jednak e mog by ona referowane rzez inwestorów, którym nie zale y na wysokim oziomie zysku, a na stabilno ci kaita u oraz minimalizowaniu ryzyka inwestycyjnego. Obszar IV to obszar najbardziej interesuj cy dla otencjalnych inwestorów. Znajduj si w nim akcje niezdominowane, o oziomie ryzyka ni szym ni ryzyko indeksu gie dowego oraz o oziomie oczekiwanej stoy zwrotu owy ej warto ci tej wielko ci dla indeksu. Tabele 1, 2 i 3 zawieraj rocentowy udzia só ek w oszczególnych obszarach may ryzyko dochód, wyznaczone na odstawie trzyletniej, dwuletniej i rocznej historii notowa. 40
13 Tab. 1 Procentowy udzia só ek w oszczególnych obszarach may ryzyko dochód, wyznaczone na odstawie trzyletniej historii notowa Obszar Wzgl dem indeksu WIG Wzgl dem indeksu WIG20 I 52,1% 50,7% II 44,7% 42,2% III 2% 3,1% IV 1,2% 4% ród o: oracowanie w asne Tab. 2 Procentowy udzia só ek w oszczególnych obszarach may ryzyko-dochód wyznaczone na odstawie dwuletniej historii notowa Obszar Wzgl dem indeksu WIG Wzgl dem indeksu WIG20 I 57,6% 62,1% II 39,6% 32,4% III 2% 3% IV 0,8% 2,5% ród o: oracowanie w asne Tab. 3 Procentowy udzia só ek w oszczególnych obszarach may ryzyko-dochód wyznaczone na odstawie rocznej historii notowa Obszar Wzgl dem indeksu WIG Wzgl dem indeksu WIG20 I 50,5% 53% II 48,5% 44% III 0,7% 1,8% IV 0,3% 1,2% ród o: oracowanie w asne W tabelach 1, 2 i 3 zauwa amy, e niezale nie od d ugo ci historii analizowanych notowa akcji, najwi cej só ek znajduje si w I i II obszarze may 41
14 ryzyko dochód, czyli w obszarach o ryzyku wi kszym ni ryzyko dla indeksu gie dowego. Najbardziej interesuj cy dla inwestorów obszar IV may ryzyko dochód jest najmniej liczny i rzy trzyletniej historii notowa znalaz o si w nim 1,2% só ek gie dowych, rzy dwuletniej historii 0,8%, a rzy rocznej historii zaledwie 0,3%. Wyniki te wskazuj, i inwestorzy rzy wyborze walorów, w które b d inwestowa, zazwyczaj musz onosi ryzyko wi ksze, ni ryzyko mierzone dysersj notowa indeksu gie dowego. Akcje Ruchu Chorzów na rysunkach 3 i 4 równie znalaz y si w I lub II obszarze ma ryzyko dochód. Metodologia drzewka dwumianowego Zmiany warto ci cen akcji notowanych na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie mo na rze ledzi konstruuj c modele drzewek dwumianowych. Drzewka te rzedstawiaj oziomy cenowe, jakie mo e osi gn dany instrument finansowy. W metodzie drzewek dwumianowych zak ada si i warto waloru zmienia si w gór lub w dó rzy wyra nie srecyzowanym rawdoodobie stwie. Warto skoku w gór lub w dó odbywa si o t sam warto w badanym rzedziale czasu <0,t>, który to jest wielokrotno ci okresu t, tzn. t = n * t, dla n = 1, 2,, m. Graficzn rerezentacj drzewka rzedstawia rysunek Rys. 5. Model drzewka dwumianowego dla trzech rzedzia ów czasowych t 42
15 Na rysunku 5 rzedstawiono model drzewka dwumianowego dla trzech rzedzia ów czasowych. Zawiera on 10 ozycji b d cych mo liwymi do osi gni cia warto ciami w oszczególnych rzedzia ach czasowych. Jednocze nie zmiana warto ci w danym rzedziale czasowym mo e nast i tylko w gór z rawdoodobie stwem, lub w dó z rawdoodobie stwem 1. Przy wyznaczaniu zmian ceny instrumentu finansowego o u ywie okresu czasu t niezb dne jest wyznaczenie arametrów. Pierwszym z nich jest zmienno (chwiejno ) ceny badanego instrumentu finansowego wyznaczana wed ug nast uj cego wzoru: 1 n 1 n i 1 2 ( R R) i N Zmienno ta zawiera w sobie histori cen w rzyj tym rzedziale czasowym i jest wyznaczana dla danego rzedzia u czasu. Je eli rzedzia czasu rzesz ego ma d ugo T, to szacuje si zmienno dla rzedzia u czasu <0,t> jako warto równ t T. Nale y zwróci uwag, e czasy t i T musz by wyra one w tych samych jednostkach. Warto S instrumentu finansowego (ozycja 1 w drzewku dwumianowym), o u ywie czasu t, wzro nie do warto ci S u gdy nast i skok w gór (ozycja 3 w drzewku dwumianowym), lub zmaleje do warto ci S d gdy nast i skok w dó (ozycja 2 w drzewku dwumianowym). Wielko ci u, d oraz rawdoodobie stwo wyznacza si wed ug nast uj cych wzorów: u e 1 d u t r t e d u d 43
16 gdzie r to stoa rocentowa wolna od ryzyka odnosz c si do jednostek czasu w jakich rozwa a si t i T, za o ono, e orocentowanie jest ci g e. Dla kolejnych rzedzia ów czasowych rognozowane warto ci wyznacza si w taki sam sosób, rzy czym unktem startu jest ju ara mo liwo ci i z ka dej z nich warto mo e wzrosn lub sa odowiednio o warto u lub d. Warto rawdoodobie stwa uzyskania kolejnych warto ci uzyskujemy mno c rawdoodobie stwa wyst uj ce na danej cie ce rowadz cej do danego w z a w drzewku dwumianowym. Drzewko dwumianowe jako metoda analizy zachowania si notowa Zarezentowan owy ej metod drzewka dwumianowego zastosowano do rognozy zmian warto ci indeksu WIG oraz zmian notowa akcji só ki akcyjnej Ruch Chorzów. Tabela 4 rezentuje rzedzia y czasowe w jakich analizowane by y warto ci indeksu WIG, a tak e liczb sesji gie dowych w oszczególnych rzedzia ach czasowych. Tab. 4 Liczba notowa w oszczególnych rozatrywanych rzedzia ach czasu Przedzia czasu Liczba sesji w rozatrywanym rzedziale czasu Pocz tek rozatrywanego rzedzia u czasu Koniec rozatrywanego rzedzia u czasu 1 rok r r. 2 lata r r. 3 lata r r. ród o: obliczenia w asne na odstawie notowa gie dowych obrane z ortalu W tabeli 5 umieszczono wyniki dla oczekiwanej stoy zwrotu oraz odchylenia standardowego wyznaczone dla indeksu WIG. Oczekiwana stoa zwrotu jest rzez inwestorów interretowana jako sodziewany zysk, natomiast odchylenie standardowe, jako ryzyko jemu towarzysz ce, w zwi zku z tym tabela 5 zawiera informacje o rynku aierów warto ciowych w badanych rzedzia ach czasu, zgodnymi z rzedzia ami z tabeli 4. 44
17 Tab. 5 Oczekiwana stoa zwrotu oraz odchylenie standardowe WIGu, wyznaczone na odstawie warto ci indeksu w oszczególnych rzedzia ach czasu Przedzia czasu R oczekiwana stoa zwrotu S odchylenie standardowe 1 rok 0, , lata 0, , lata -0, , ród o: obliczenia w asne na odstawie notowa gie dowych obrane z ortaluwww.arkiet.com Poniewa indeks gie dowy uwa any jest za miernik ogólnej tendencji anuj cej na danym rynku finansowym, z jego charakterystyk mo na wnioskowa o ogólnej kondycji rynku w badanym rzedziale czasu. Z wyników umieszczonych w tabeli 5, mo na wywnioskowa, e im rozatrywano krótsz histori notowa indeksu WIG, tym rognozy rowadzi y do bardziej otymistycznych rezultatów. Historia trzyletnia da a nawet warto oczekiwanej stoy zwrotu o ujemnej warto ci co oznacza aby strat, dodatkowo obarczon wysokim ryzykiem. W tabeli 6 umieszczono natomiast stoy rocentowe ozbawione ryzyka rzyj te w obliczeniach. Stoy te wyznaczono na odstawie stoy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego. Historyczne dane warto ci indeksu WIG oraz notowania akcji Ruchu Chorzów, os u y y do stworzenia rognoz. Za omoc drzewek dwumianowych rzewidywano warto indeksu na 3 rzedzia y czasowe, rzy czym t = 1/12 czyli miesi c, tak wi c wyniki rognoz dotycz 31 marca 2011 roku. Prognoza indeksu gie dowego WIG na ierwszy kwarta 2011 roku W celu stworzenia rognozy unktowej warto ci indeksu WIG oraz akcji só ki Ruch Chorzów, dokonano oblicze chwiejno ci, mno ników u (skoku w gór ) oraz d (skoku w dó ), a tak e warto ci rawdoodobie stw. Wszystkie drzewka dwumianowe zosta y skonstruowane z rognoz na koniec ierwszego kwarta u 2011 roku. 45
18 13,89% 55273, ,03 26,81% 52648, ,78% 50147,21 38,79% 50147, ,94% 47765, ,22% 45496,01 36,11% 45496, ,25% 43334, ,21% 41276,21 Rys. 6. Drzewko dwumianowe oraz warto ci rawdoodobie stw osi gni cia oszczególnych ozycji w drzewku dla WIGu z roczn histori notowa ród o: obliczenia w asne 11,77% 64730, ,03 24,02% 58493, ,01% 52857,85 36,74% 52857, ,98% 47765, ,99% 43162,90 38,23% 43162, % 39004, ,26% 35246,16 Rys. 7. Drzewko dwumianowe oraz warto ci rawdoodobie stw osi gni cia oszczególnych ozycji w drzewku dla WIGu z dwuletni histori notowa ród o: obliczenia w asne 46
19 10,78% 74174, ,03 22,65% 64052, ,59% 55312,67 35,61% 55312, ,88% 47765, ,41% 41247,29 39,21% 41247, ,47% 35618, ,4% 30758,58 Rys. 8. Drzewko dwumianowe oraz warto ci rawdoodobie stw osi gni cia oszczególnych ozycji w drzewku dla WIGu z trzyletni histori notowa ród o: obliczenia w asne Rysunki 6, 7 i 8 rzedstawiaj drzewka dwumianowe z rognoz warto ci indeksu WIG wyznaczone dla okresów czasu zgodnych z tabel 4. Dla rocznej historii notowa, rognoza warto ci indeksu WIG jest otymistyczna i wskazuje na kierunek zwy kowy wy sze rawdoodobie stwo wzrostu. W rzyadku d u szego horyzontu czasowego, na odstawie którego by y konstruowane rognozy, s one zdecydowanie bardziej esymistyczne wy sze rawdoodobie stwo sadku. Rysunek 9 rzedstawia wykres zachowania si cen akcji Ruchu Chorzów na rzestrzeni dwóch lat badanego rzedzia u czasu: od 1 stycznia 2009 do 31 grudnia 2010 roku. Rysunki 10 i 11 rzedstawiaj drzewka dwumianowe skonstruowane odowiednio na odstawie historii rocznej i dwuletniej dla notowa akcji só ki Ruch Chorzów. 47
20 Rys. 9. Wykres notowa cen akcji só ki akcyjnej Ruch Chorzów od r. do r. ród o: obliczenia w asne na odstawie danych ochodz cych z 9,44% 2,24 1,20 20,73% 1, ,53% 1,48 33,87% 1, ,60% 1, ,47% 0,98 40,53% 0, ,67% 0, ,16% 0,64 Rys. 10. Drzewko dwumianowe oraz warto ci rawdoodobie stw osi gni cia oszczególnych ozycji w drzewku dla Ruchu Chorzów z roczn histori notowa ród o: obliczenia w asne 48
21 7,08% 3,60 1,20 17,11% 2, ,37% 1,73 30,10% 1, ,51% 1, ,63% 0,83 42,66% 0, ,38% 0, ,16% 0,40 Rys. 11. Drzewko dwumianowe oraz warto ci rawdoodobie stw osi gni cia oszczególnych ozycji w drzewku dla Ruchu Chorzów z dwuletni histori notowa ród o: obliczenia w asne Obydwa drzewka dwumianowe zawieraj ce rognoz dla akcji só ki Ruch Chorzów. Drzewka te zosta y skonstruowane z trzymiesi cznym wyrzedzeniem, wi c ostatnia kolumna wyników stanowi rognoz cen akcji só ki na koniec marca 2011 roku. Niestety obydwa drzewka wskazuj na sadek warto ci cen akcji w ko cu trzeciego kwarta u 2011 roku. Drzewko dwumianowe zbudowane na odstawie rocznej historii notowa zak ada jednak du o lesze rezultaty (sadki cen s mniejsze i ich rawdoodobie stwo równie ) w orównaniu z drzewkiem skonstruowanym na odstawie historii dwuletniej. Podsumowanie Ze wzgl du na ogólno wiatowy kryzys gosodarczy, maj cy miejsce w ostatnich latach, nale y ami ta o szerszym kontek cie oceny kondycji akcji konkretnych só ek gie dowych. WIG jako indeks gie dowy, zawiera w sobie informacje dotycz ce zachowania si ca ego rynku aierów warto ciowych. 49
22 Metodologia wyznaczania tego indeksu srawia, i jest on najbardziej uniwersalnym wyk adnikiem zachowania si rynku instrumentów finansowych w Polsce. Z tego owodu charakterystyki indeksu WIG zosta y uznane za centrum ma ryzyko dochód, rzedstawionych na rysunkach 2, 3 i 4. May te, równie zawieraj wsó rz dne charakterystyk indeksów WIG i WIG20. Dodatkowo na rysunkach 3 i 4 zaznaczono równie charakterystyki Ruchu Chorzów klubu sortowego notowanego na gie dzie. Na rzedstawionych maach ryzyko dochód mo na zauwa y, e wi kszo akcji só ek notowanych na gie dzie, charakteryzuje si oziomem ryzyka wy szym ni ryzyko indeksu WIG. Wyniki te wskazuj, i inwestorzy rzy wyborze walorów w które b d inwestowa, zazwyczaj musz onosi ryzyko wi ksze, ni ryzyko mierzone dysersj notowa indeksu gie dowego. W tej gruie znalaz y si równie akcje só ki Ruch Chorzów, dla których odchylenie standardowe oczekiwanych stó zwrotu znacznie rzekroczy o t wielko wyznaczona dla indeksu WIG. May ryzyko dochód ró ni si jednak mi dzy sob, w zale no ci od horyzontu czasu jaki by rozatrywany rzy obliczeniach. Ró nice w wynikach w zale no ci od rozatrywanego horyzontu czasu wida równie w tabeli 5, w której rzedstawiono oczekiwan sto zwrotu oraz odchylenie standardowe indeksu WIG. Mo na wywnioskowa, e im rozatrywano krótsz histori notowa indeksu WIG, tym rognozy rowadzi y do bardziej otymistycznych rezultatów. Historia trzyletnia da a nawet warto oczekiwanej stoy zwrotu o ujemnej warto ci co oznacza aby strat, dodatkowo obarczon wysokim ryzykiem. Historyczne dane warto ci indeksu WIG oraz notowania akcji Ruchu Chorzów, os u y y równie do stworzenia rognoz zu yciem drzewek dwumianowych. Za omoc drzewek dwumianowych rzewidywano warto indeksu na 3 miesi ce, tak wi c wyniki rognoz dotycz 31 marca 2011 roku. Rysunki 6, 7 i 8 rzedstawiaj drzewka dwumianowe z rognoz warto ci indeksu WIG wyznaczone dla okresów czasu zgodnych z tabel 4. Dla rocznej historii notowa, rognoza warto ci indeksu WIG jest otymistyczna i wskazuje na kierunek zwy kowy wy sze rawdoodobie stwo wzrostu. W rzyadku d u szego horyzontu czasowego, na odstawie którego by y 50
23 konstruowane rognozy, s one zdecydowanie bardziej esymistyczne wy sze rawdoodobie stwo sadku. Rysunki 10 i 11 zawieraj drzewka dwumianowe z rognoz dla notowa akcji só ki Ruch Chorzów. Drzewka te zosta y skonstruowane z trzymiesi cznym wyrzedzeniem, wi c ostatnia kolumna wyników stanowi rognoz cen akcji só ki na koniec marca 2011 roku. Niestety obydwa drzewka wskazuj na sadek warto ci cen akcji w ko cu trzeciego kwarta u 2011 roku. Drzewko dwumianowe zbudowane na odstawie rocznej historii notowa zak ada jednak du o lesze rezultaty (sadki cen s mniejsze i ich rawdoodobie stwo równie ) w orównaniu z drzewkiem skonstruowanym na odstawie historii dwuletniej. Ogólno wiatowy kryzys, który dotkn rynki finansowe, odbi si echem równie na rodzimym rynku. D u sza historia rozatrywanych danych da a rezultaty rowadz ce wniosków o stracie, której dodatkowo towarzyszy wysoki oziom ryzyka. Historia roczna notowa, rowadzi ju jednak do bardziej otymistycznych wniosków, zarówno w rzyadku analiz rzerowadzonych za omoc ma ryzyko dochód, jak i za omoc drzewek dwumianowych. Bibliografia 1. Jajuga K., Jajuga T. (2005), Inwestycje, instrumenty finansowe, ryzyko finansowe, in ynieria finansowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2. uniewska M. (2008), Ekonometria finansowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 3. Markowitz H. (1952), Portfolio selection. The Journal of Finance, Vol. 7, No 1, March. 4. Nowakowski J., Niedzió ka P., Mieloszyk J. (2003), Portfel inwestycyjny banku. Konstrukcja i zarz dzanie ortfelem aierów warto ciowych. Difin, Warszawa. 5. Szoa H., Szoa J., Ulfik A. (2004), The Alication of the Theory of Stochastic Processes to the Descrition of the Behaviour of the Warsaw Stock Exchange. [w:] 7th UICEE Annual Conference on Engineering Education. Educating for the Global Community. Conference Proceedings, Edited by Zenon J. Pudlowski, Mumbai, India. 51
24 6. Tarczy ski W. (2002), Fundamentalny ortfel aierów warto ciowych. PWE, Warszawa. 7. Tarczy ski W., Zwolankowski M. (1999), In ynieria finansowa. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa. 8. Ulfik A. (2009), Konstruowanie ortfela aierów warto ciowych z wykorzystaniem automatów komórkowych. [w:] Metody matematyczne, ekonometryczne i komuterowe w finansach i ubezieczeniach Praca zbiorowa od redakcj P. Chrzana i T. Czernika, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice. 9. htt:// 10. htt:// 11. htt:// Streszczenie Gie da jest miejscem gdzie inwestorzy orzez zaku i srzeda aierów warto ciowych licz na zysk. Na Gie dzie Paierów Warto ciowych w Warszawie od 4 grudnia 2008 roku notowane s akcje i karskiego klubu sortowego Ruch Chorzów. Debiut tej só ki mia miejsce w do niesrzyjaj cym momencie, a mianowicie w trakcie ogólno wiatowego kryzysu gosodarczego, co o rednio rzyczyni o si do do znacznego sadku warto ci akcji só ki ju w ierwszych tygodniach notowa. Pomimo i debiut ten nie by sektakularny, warty jest uwagi oraz dalszej obserwacji. Niniejsze oracowanie okazuje jak rzedstawiaj si notowania akcji Ruchu Chorzów na tle ca ego rynku w kontek cie analiz oieraj cych si na historii notowa o ró nej d ugo ci czasu. Ruch Chorzów wchodz c na gie d, rzetar szlaki dla innych klubów sortowych chc cych równie ozyskiwa dodatkowy kaita z akcji notowanych na gie dzie. Konieczne jest jednak równie szersze sojrzenie na to zjawisko w kontek cie sytuacji anuj cej w badanym czasie na rynku kaita owym. S owa kluczowe: ryzyko, oczekiwana stoa zwrotu, inwestycje, rynek gie dowy, drzewko dwumianowe 52
Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017
Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Akcje na giełdzie dr Adam Zaremba Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 28 kwietnia 2016 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL PLAN WYKŁADU I.
Bardziej szczegółowoOgólna charakterystyka kontraktów terminowych
Jesteś tu: Bossa.pl Kurs giełdowy - Część 10 Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do
Bardziej szczegółowoStatystyka finansowa
Statystyka finansowa Rynki finansowe Rynek finansowy rynek na którym zawierane są transakcje finansowe polegające na zakupie i sprzedaży instrumentów finansowych Instrument finansowy kontrakt pomiędzy
Bardziej szczegółowoWynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów
Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów Wynagrodzenia i podwyżki w poszczególnych województwach Średnie podwyżki dla specjalistów zrealizowane w 2010 roku ukształtowały się na poziomie 4,63%.
Bardziej szczegółowoEksperyment,,efekt przełomu roku
Eksperyment,,efekt przełomu roku Zapowiedź Kluczowe pytanie: czy średnia procentowa zmiana kursów akcji wybranych 11 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (i umieszczonych już
Bardziej szczegółowoEugeniusz Gostomski. Ryzyko stopy procentowej
Eugeniusz Gostomski Ryzyko stopy procentowej 1 Stopa procentowa Stopa procentowa jest ceną pieniądza i wyznacznikiem wartości pieniądza w czasie. Wpływa ona z jednej strony na koszt pozyskiwania przez
Bardziej szczegółowoWarszawska Giełda Towarowa S.A.
KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości
Bardziej szczegółowoInformacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r.
Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r. Spis treści: 1. Wstęp... 3 2. Fundusze własne... 4 2.1 Informacje podstawowe... 4 2.2 Struktura funduszy własnych....5
Bardziej szczegółowoMaria Kościelna, Wroclaw University of Economics
Maria Kościelna, Wroclaw University of Economics Working paper Prognoza przychodów ze sprzedaży na podstawie przedsiębiorstwa z gastronomi. Słowa kluczowe: Przychody ze sprzedaży, koszt kapitału pracującego,
Bardziej szczegółowoINFORMACJE O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH WCHODZĄCYCH W SKŁAD ZARZADZANYCH PRZEZ BIURO MAKLERSKIE PORTFELI Z UWZGLĘDNIENIEM ZWIĄZANYCH Z NIMI RYZYK
INFORMACJE O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH WCHODZĄCYCH W SKŁAD ZARZADZANYCH PRZEZ BIURO MAKLERSKIE PORTFELI Z UWZGLĘDNIENIEM ZWIĄZANYCH Z NIMI RYZYK Akcje Akcje są papierem wartościowym reprezentującym odpowiedni
Bardziej szczegółowoInformacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego. z inwestowaniem w instrumenty finansowe. w PGE Domu Maklerskim S.A.
PGE Dom Maklerski S.A. Informacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe w PGE Domu Maklerskim S.A. I. Informacje ogólne Inwestycje w instrumenty
Bardziej szczegółowoWskaźniki oparte na wolumenie
Wskaźniki oparte na wolumenie Łukasz Bąk Wrocław 2006 1 Wolumen Wolumen reprezentuje aktywność inwestorów krótko- i długoterminowych na rynku. Każda jednostka wolumenu jest wynikiem działania dwóch osób
Bardziej szczegółowoRZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie
RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, dnia 11 lutego 2011 r. MINISTER FINANSÓW ST4-4820/109/2011 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych
Podstawowe pojęcia: Badanie statystyczne - zespół czynności zmierzających do uzyskania za pomocą metod statystycznych informacji charakteryzujących interesującą nas zbiorowość (populację generalną) Populacja
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim
Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy Załącznik do Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim Trzebnica, wrzesień 2009 Opracowanie:
Bardziej szczegółowoDE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania
Bardziej szczegółowoJoanna Kisielińska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
1 DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Katedra Ekonometrii i Statystyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Joanna Kisielińska Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoAUTOR MAGDALENA LACH
PRZEMYSŁY KREATYWNE W POLSCE ANALIZA LICZEBNOŚCI AUTOR MAGDALENA LACH WARSZAWA, 2014 Wstęp Celem raportu jest przedstawienie zmian liczby podmiotów sektora kreatywnego na obszarze Polski w latach 2009
Bardziej szczegółowoQuercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi
Quercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi Sebastian Buczek, Prezes Zarządu Quercus TFI S.A. Warszawa, 26 lutego 2015 r. 2 Historia 21 VIII 2007 założenie Quercus
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa. O Autorach. Wstęp. Część I. Finanse i system finansowy
Spis treści Przedmowa O Autorach Wstęp Część I. Finanse i system finansowy Rozdział 1. Co to są finanse? 1.1. Definicja pojęcia finanse 1.2. Dlaczego należy studiować finanse? 1.3. Decyzje finansowe gospodarstw
Bardziej szczegółowoZarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Bardziej szczegółowoWyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1
Warszawa, 26 czerwca 2012 r. Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1 W końcu 2011 r. na polskim rynku finansowym funkcjonowały 484 fundusze inwestycyjne
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
Bardziej szczegółowoTwoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI
Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI Co ma najwyższy potencjał zysku w średnim terminie? Typy inwestycyjne na 12 miesięcy Subfundusz UniStrategie Dynamiczny UniKorona Pieniężny
Bardziej szczegółowoZadania ćwiczeniowe do przedmiotu Makroekonomia I
Dr. Michał Gradzewicz Zadania ćwiczeniowe do przedmiotu Makroekonomia I Ćwiczenia 3 i 4 Wzrost gospodarczy w długim okresie. Oszczędności, inwestycje i wybrane zagadnienia finansów. Wzrost gospodarczy
Bardziej szczegółowoObjaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XIX/75/2011 Rady Miejskiej w Golinie z dnia 29 grudnia 2011 r. Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015
Bardziej szczegółowoFed musi zwiększać dług
Fed musi zwiększać dług Autor: Chris Martenson Źródło: mises.org Tłumaczenie: Paweł Misztal Fed robi, co tylko może w celu doprowadzenia do wzrostu kredytu (to znaczy długu), abyśmy mogli powrócić do tego,
Bardziej szczegółowoProjekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r.
Projekty uchwał na Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na dzień 10 maja 2016 r. Uchwała nr.. Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy OEX Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu z dnia
Bardziej szczegółowoSmart Beta Święty Graal indeksów giełdowych?
Smart Beta Święty Graal indeksów giełdowych? Agenda Smart Beta w Polsce Strategie heurystyczne i optymalizacyjne Strategie fundamentalne Portfel losowy 2 Agenda Smart Beta w Polsce Strategie heurystyczne
Bardziej szczegółowoTemat: Funkcje. Własności ogólne. A n n a R a j f u r a, M a t e m a t y k a s e m e s t r 1, W S Z i M w S o c h a c z e w i e 1
Temat: Funkcje. Własności ogólne A n n a R a j f u r a, M a t e m a t y k a s e m e s t r 1, W S Z i M w S o c h a c z e w i e 1 Kody kolorów: pojęcie zwraca uwagę * materiał nieobowiązkowy A n n a R a
Bardziej szczegółowoDANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja V
DANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja V Inflacja (CPI, PPI) Wszelkie prawa zastrze one. Kopiowanie i rozpowszechnianie ca ci lub fragmentu niniejszej publikacji w
Bardziej szczegółowoKRYSTIAN ZAWADZKI. Praktyczna wycena przedsiębiorstw i ich składników majątkowych na podstawie podmiotów sektora bankowego
KRYSTIAN ZAWADZKI Praktyczna wycena przedsiębiorstw i ich składników majątkowych na podstawie podmiotów sektora bankowego Niniejsza analiza wybranych metod wyceny wartości przedsiębiorstw opiera się na
Bardziej szczegółowoO WIADCZENIE MAJ TKOWE radnego gminy
O WIADCZENIE MAJ TKOWE radnego gminy..., dnia... r. (miejscowo ) Uwaga: 1 Osoba sk adaj ca o wiadczenie obowi zana jest do zgodnego z prawd, starannego i zupe nego wype nienia ka dej z rubryk. 2 Je eli
Bardziej szczegółowoKrótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42
Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Anna Salata 0 1. Zaproponowanie strategii zarządzania środkami pieniężnymi. Celem zarządzania środkami pieniężnymi jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoINDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej.
INDATA SOFTWARE S.A. Spółka akcyjna z siedzibą we Wrocławiu, adres: ul. Strzegomska 138, 54-429 Wrocław, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000360487
Bardziej szczegółowoSkraplanie gazów metodą Joule-Thomsona. Wyznaczenie podstawowych parametrów procesu. Podstawy Kriotechniki. Laboratorium
Skralanie gazów metodą Joule-omsona. Wyznaczenie odstawowyc arametrów rocesu. Podstawy Kriotecniki Laboratorium Instytut ecniki Cielnej i Mecaniki Płynów Zakład Cłodnictwa i Kriotecniki 1. Skralarki (cłodziarki)
Bardziej szczegółowoKLAUZULE ARBITRAŻOWE
KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa
Bardziej szczegółowo4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach
4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach Baza noclegowa stanowi podstawową bazę turystyczną, warunkującą w zasadzie ruch turystyczny. Dlatego projektując nowy szlak należy ją
Bardziej szczegółowoURZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Wyniki monitorowania pomocy publicznej udzielonej spółkom motoryzacyjnym prowadzącym działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych (stan na
Bardziej szczegółowoSzczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)
Załącznik do Uchwały Nr 1226/2015 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 3 grudnia 2015 r. Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych (tekst jednolity)
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 19 września 2014 r. Informacja sygnalna Wyniki finansowe banków w I półroczu 2014 r. 1 W końcu czerwca 2014 r. działalność
Bardziej szczegółowo1) w 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
Źródło: http://bip.mswia.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnyc/2005/481,projekt-rozporzadzenia-ministra-spraw-wewnetrznych-i -Administracji-z-dnia-2005-r.html Wygenerowano: Czwartek, 28 stycznia 2016, 20:27
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E N R C-6
INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA MECHANIKI I CIEPŁA Ć W I C Z E N I E N R C-6 WYZNACZANIE SPRAWNOŚCI CIEPLNEJ GRZEJNIKA ELEKTRYCZNEGO
Bardziej szczegółowoOGÓLNODOSTĘPNE IFORMACJE O WYNIKACH EGZAMINÓW I EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA W GIMNAZJACH przykłady ich wykorzystania i interpretowania
Teresa Kutajczyk, WBiA OKE w Gdańsku Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku OGÓLNODOSTĘPNE IFORMACJE O WYNIKACH EGZAMINÓW I EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA W GIMNAZJACH przykłady ich wykorzystania i interpretowania
Bardziej szczegółowo2) Drugim Roku Programu rozumie się przez to okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku.
REGULAMIN PROGRAMU OPCJI MENEDŻERSKICH W SPÓŁCE POD FIRMĄ 4FUN MEDIA SPÓŁKA AKCYJNA Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE W LATACH 2016-2018 1. Ilekroć w niniejszym Regulaminie mowa o: 1) Akcjach rozumie się przez to
Bardziej szczegółowo- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które
Oddział Powiatowy ZNP w Gostyninie Uprawnienia emerytalne nauczycieli po 1 stycznia 2013r. W związku napływającymi pytaniami od nauczycieli do Oddziału Powiatowego ZNP w Gostyninie w sprawie uprawnień
Bardziej szczegółowoSIŁA RELATYWNA (MOMENTUM)
SIŁA RELATYWNA (MOMENTUM) MAPA INWESTYCJI Jeśli będziesz miał zamiar pojechać samochodem z Warszawy do Paryża, z pewnością skorzystałbyś z mapy lub bardziej nowocześnie z nawigacji GPS. Z pewnością nie
Bardziej szczegółowoGIEŁDOWE PRODUKTY STRUKTURYZOWANE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE
GIEŁDOWE PRODUKTY STRUKTURYZOWANE W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE GIEŁDOWE PRODUKTY STRUKTURYZOWANE Wiodące na świecie giełdy prowadzą obrót nie tylko akcjami,
Bardziej szczegółowoNowe funkcjonalności
Nowe funkcjonalności 1 I. Aplikacja supermakler 1. Nowe notowania Dotychczasowe notowania koszykowe, z racji ograniczonej możliwości personalizacji, zostały zastąpione nowymi tabelami z notowaniami bieżącymi.
Bardziej szczegółowoSzczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów
1 Autor: Aneta Para Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów Jak powiedział Günter Verheugen Członek Komisji Europejskiej, Komisarz ds. przedsiębiorstw i przemysłu Mikroprzedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 18 czerwca 2014 r. Informacja sygnalna Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1 W końcu marca 2014 r. działalność
Bardziej szczegółowoTemat: Co to jest optymalizacja? Maksymalizacja objętości naczynia prostopadłościennego za pomocą arkusza kalkulacyjngo.
Konspekt lekcji Przedmiot: Informatyka Typ szkoły: Gimnazjum Klasa: II Nr programu nauczania: DKW-4014-87/99 Czas trwania zajęć: 90min Temat: Co to jest optymalizacja? Maksymalizacja objętości naczynia
Bardziej szczegółowoart. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),
Istota umów wzajemnych Podstawa prawna: Księga trzecia. Zobowiązania. Dział III Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. art. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe na WIBOR
Kontrakty terminowe na WIBOR W Polsce podstawowym wskaźnikiem odzwierciedlającym koszt pieniądza na rynku międzybankowym jest WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate). Jest to średnia stopa procentowa
Bardziej szczegółowoKOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.12.2006 KOM(2006) 796 wersja ostateczna Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przedłużenia okresu stosowania decyzji 2000/91/WE upoważniającej Królestwo Danii i
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 2011 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach Na podstawie art. 95a ustawy
Bardziej szczegółowoBiznesplan - Projekt "Gdyński Kupiec" SEKCJA A - DANE WNIOSKODAWCY- ŻYCIORYS ZAWODOWY WNIOSKODAWCY SEKCJA B - OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
Załącznik nr 5 do regulaminu Biznesplan - Projekt "Gdyński Kupiec" SEKCJA A - DANE WNIOSKODAWCY- ŻYCIORYS ZAWODOWY WNIOSKODAWCY SEKCJA B - OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA SEKCJA C - PLAN MARKETINGOWY/ANALIZA
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Bardziej szczegółowoInstrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina
Załącznik Nr 1 Do zarządzenia Nr 92/2012 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18.10.2012 r. Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Jednostką dominującą jest Miasto Konin (Gmina Miejska
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE nr 1/2016 REKTORA WYŻSZEJ SZKOŁY EKOLOGII I ZARZĄDZANIA W WARSZAWIE z dnia 15.01.2016 r.
ZARZĄDZENIE nr 1/2016 REKTORA WYŻSZEJ SZKOŁY EKOLOGII I ZARZĄDZANIA W WARSZAWIE z dnia 15.01.2016 r. w sprawie zmian w zasadach wynagradzania za osiągnięcia naukowe i artystyczne afiliowane w WSEiZ Działając
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ZARZĄDU Stowarzyszenia Dolina Karpia
REGULAMIN ZARZĄDU Stowarzyszenia Dolina Karpia l. 1. Zarząd Stowarzyszenia jest organem wykonawczo zarządzającym Stowarzyszenia i działa na podstawie statutu, uchwał Walnego Zebrania Członków oraz niniejszego
Bardziej szczegółowoLiczba stron: 3. Prosimy o niezwłoczne potwierdzenie faktu otrzymania niniejszego pisma.
Dotyczy: Zamówienia publicznego nr PN/4/2014, którego przedmiotem jest Zakup energii elektrycznej dla obiektów Ośrodka Sportu i Rekreacji m. st. Warszawy w Dzielnicy Ursus. Liczba stron: 3 Prosimy o niezwłoczne
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw. Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r.
Materiał na konferencję prasową w dniu 28 stycznia 2010 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r. Wprowadzenie * Badanie grup przedsiębiorstw prowadzących działalność
Bardziej szczegółowoWalne Zgromadzenie Spółki, w oparciu o regulacje art. 431 1 w zw. z 2 pkt 1 KSH postanawia:
Załącznik nr Raportu bieżącego nr 78/2014 z 10.10.2014 r. UCHWAŁA NR /X/2014 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia WIKANA Spółka Akcyjna z siedzibą w Lublinie (dalej: Spółka ) z dnia 31 października 2014
Bardziej szczegółowoTAK/NIE/NIE DOTYCZY TAK TAK TAK TAK
LP. ZASADA // DOTYCZY KOMENTARZ 1. Spółka powinna prowadzić przejrzystą i efektywną politykę informacyjną, zarówno z wykorzystaniem tradycyjnych metod, jak i z użyciem nowoczesnych technologii oraz najnowszych
Bardziej szczegółowoProjekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy
Projekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Zarząd Stalprodukt S.A. podaje do wiadomości treść projektów uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, które odbędzie się
Bardziej szczegółowoMetody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych
Metody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych by Antoni Jeżowski, 2013 W celu kalkulacji kosztów realizacji zadania (poszczególnych działań i czynności) konieczne jest przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoWYKRESY FUNKCJI NA CO DZIEŃ
TEMAT NUMERU 13 Adam Wojaczek WYKRESY FUNKCJI NA CO DZIEŃ W zreformowanych szkołach ponadgimnazjalnych kładziemy szczególny nacisk na praktyczne zastosowania matematyki. I bardzo dobrze! (Szkoda tylko,
Bardziej szczegółowoUSŁUGA ZARZĄDZANIA. Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych. oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A.
USŁUGA ZARZĄDZANIA Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A. Poznań 2012 Na czym polega usługa Zarządzania Portfelem Usługa Zarządzania Portfelem (asset
Bardziej szczegółowoEwidencjonowanie nieruchomości. W Sejmie oceniają działania starostów i prezydentów
Posłowie sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej wysłuchali NIK-owców, którzy kontrolowali proces aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości skarbu państwa. Podstawą
Bardziej szczegółowoReforma emerytalna. Co zrobimy? SŁOWNICZEK
SŁOWNICZEK Konto w (I filar) Każdy ubezpieczony w posiada swoje indywidualne konto, na którym znajdują się wszystkie informacje dotyczące ubezpieczonego (m. in. okres ubezpieczenia, suma wpłaconych składek).
Bardziej szczegółowoAnaliza CVP koszty wolumen - zysk
Analiza CVP koszty wolumen - zysk Na podstawie: W.F. Samuelson, S.G. Marks, Ekonomia Menedżerska, PWE, Warszawa 2009 1 Próg rentowności model w ujęciu księgowym 2 Analiza koszty wolumen zysk- CVP Cost
Bardziej szczegółowofranczyzowym w Polsce
Raport o rynku franczyzowym w Polsce II edycja - 2008 Wstęp Akademia Rozwoju Systemów Sieciowych zakończyła kolejną edycję badania rynku systemów sieciowych (sieci franczyzowe, agencyjne, partnerskie i
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XVII/501/15 Rady Miasta Gdańska z dnia 17 grudnia 2015r.
Uchwała Nr XVII/501/15 Rady Miasta Gdańska z dnia 17 grudnia 2015r. w sprawie przyjęcia Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Miasta Gdańska. Na podstawie art.226, art. 227, art. 228, art. 230 ust. 6
Bardziej szczegółowoPKO Stabilnego Wzrostu - fundusz inwestycyjny otwarty. wyspecjalizowanych programów inwestycyjnych, o których mowa w art.
Warszawa, dnia 28 lutego 2011 roku Ogłoszenie o zmianie w treści statutów (nr 3/2011) I. PKO ZrównowaŜony - fundusz inwestycyjny otwarty 1. w artykule 21 w ustępie 4 po zdaniu pierwszym dodaje się zdanie
Bardziej szczegółowoJakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości? Obowiązki sprawozdawcze według ustawy o rachunkowości i MSR 41 Przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie
Bardziej szczegółowo4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca
4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki
Bardziej szczegółowoMożemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole.
Informacje na temat dodatku na podatek lokalny (Council Tax Support), które mogą mieć znaczenie dla PAŃSTWA Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji 01202 265212 Numer dla
Bardziej szczegółowoObowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.
Różnice kursowe pomiędzy zapłatą zaliczki przez kontrahenta zagranicznego a fakturą dokumentującą tę Obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.
Bardziej szczegółowoZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH
Załącznik do uchwały KNF z dnia 2 października 2008 r. ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH Reklama i informacja reklamowa jest istotnym instrumentem komunikowania się z obecnymi jak i potencjalnymi klientami
Bardziej szczegółowoZasady obliczania depozytów na opcje na GPW - MPKR
Jesteś tu: Bossa.pl Zasady obliczania depozytów na opcje na GPW - MPKR Depozyt zabezpieczający dla pozycji w kontraktach opcyjnych wyznaczany jest za pomocą Modelu Portfelowej Kalkulacji Ryzyka. Czym jest
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ W INVISTA DOM MAKLERSKI S.A. STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2013 R.
INFORMACJA O ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ W INVISTA DOM MAKLERSKI S.A. STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2013 R. Celem Sprawozdania Zarządu Invista Dom Maklerski S.A. (zw. dalej Spółką lub Invista DM SA) dotyczących
Bardziej szczegółowoFORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
L.Dz.FZZ/VI/912/04/01/13 Bydgoszcz, 4 stycznia 2013 r. Szanowny Pan WŁADYSŁAW KOSINIAK - KAMYSZ MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ Uwagi Forum Związków Zawodowych do projektu ustawy z dnia 14 grudnia
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoDANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja XXIII
DANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja XXIII Systemy transakcyjne cz.1 Wszelkie prawa zastrze one. Kopiowanie i rozpowszechnianie ca ci lub fragmentu niniejszej publikacji
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek
Bardziej szczegółowoPRÓG RENTOWNOŚCI i PRÓG
PRÓG RENTOWNOŚCI i PRÓG WYPŁACALNOŚCI (MB) Próg rentowności (BP) i margines bezpieczeństwa Przychody Przychody Koszty Koszty całkowite Koszty stałe Koszty zmienne BP Q MB Produkcja gdzie: BP próg rentowności
Bardziej szczegółowoNUMER IDENTYFIKATORA:
Społeczne Liceum Ogólnokształcące z Maturą Międzynarodową im. Ingmara Bergmana IB WORLD SCHOOL 53 ul. Raszyńska, 0-06 Warszawa, tel./fax 668 54 5 www.ib.bednarska.edu.pl / e-mail: liceum.ib@rasz.edu.pl
Bardziej szczegółowoKoszty jakości. Definiowanie kosztów jakości oraz ich modele strukturalne
1 Definiowanie kosztów jakości oraz ich modele strukturalne Koszty jakości to termin umowny. Pojęcie to nie występuje w teorii kosztów 1 oraz nie jest precyzyjnie zdefiniowane ani przez teoretyków, ani
Bardziej szczegółowoWYJASNIENIA I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Szczecin dnia 28.07.2015r. Akademia Sztuki w Szczecinie Pl. Orła Białego 2 70-562 Szczecin Dotyczy: Przetarg nieograniczony na dostawę urządzeń i sprzętu stanowiącego wyposażenie studia nagrań na potrzeby
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia
Druk Nr Projekt z dnia UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia w sprawie ustalenia stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na cele nie związane z budową,
Bardziej szczegółowoTABELA ZGODNOŚCI. W aktualnym stanie prawnym pracodawca, który przez okres 36 miesięcy zatrudni osoby. l. Pornoc na rekompensatę dodatkowych
-...~.. TABELA ZGODNOŚCI Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz.
Bardziej szczegółowoDruk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.
Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji NPP-020-51-2008 Pan Bronisław
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR
5.4.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 95/9 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 313/2013 z dnia 4 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1126/2008 przyjmujące określone międzynarodowe standardy
Bardziej szczegółowoAneks nr 1 do Prospektu emisyjnego EFH Żurawie Wieżowe S.A.
ANEKS NR 1 DO PROSPEKTU EMISYJNEGO EFH ŻURAWIE WIEŻOWE SPÓŁKA AKCYJNA Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE sporządzonego w związku z ofertą publiczną nie więcej niż 2.407.500 Akcji zwykłych na okaziciela Serii E oraz
Bardziej szczegółowoStanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie interpretacji art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Warszawa, 16 maja 2016 r. Stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie interpretacji art. 49 ustawy o kredycie
Bardziej szczegółowoU Z A S A D N I E N I E
U Z A S A D N I E N I E Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy ma dwa cele. Po pierwsze, zmianę w przepisach Kodeksu pracy, zmierzającą do zapewnienia pracownikom ojcom adopcyjnym dziecka możliwości skorzystania
Bardziej szczegółowoGrupa Prawno-Finansowa CAUSA. Spółka Akcyjna. Raport kwartalny za okres od 01.01.2013 do 31.03.2013
Grupa Prawno-Finansowa CAUSA Spółka Akcyjna Raport kwartalny za okres od 01.01.2013 do 31.03.2013 Raport zawiera: 1. Podstawowe informacje o Emitencie. 2. Wybrane zagadnienia z bilansu oraz rachunku wyników.
Bardziej szczegółowo