RAPORT Z PRZEBIEGU KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PT. NOWOCZESNE ROLNICTWO

Transkrypt

1 RAPORT Z PRZEBIEGU KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PT. NOWOCZESNE ROLNICTWO SZANSĄ ROZWOJU SĄDECCZYZNY OLSZANA, 4 WRZEŚNIA 2014 R.

2 Sądeckie Konsultacje Społeczne Źródło współfinansowania: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Poddziałanie Rozwój dialogu obywatelskiego. Budżet projektu ogółem: ,00 zł Wysokość środków projektu wydatkowanych przez Powiat Nowosądecki: ,00 zł Wkład własny: brak Okres realizacji: Lider Partnerstwa: Fundacja Europa+ Partner Projektu: Powiat Nowosądecki Cel główny: Wzmocnienie procedur konsultacji społecznych dotyczących regulacji prawnych i polityk publicznych na obszarze Powiatu Nowosądeckiego poprzez organizację 22 spotkań konsultacyjnych w okresie od stycznia 2014 do maja 2015 r. Powiat Nowosądecki jako Partner Projektu zobowiązuje się do prowadzenia minimum jednych konsultacji społecznych w roku począwszy od dnia zakończenia projektu przez okres minimum trzech lat.

3 Sądeckie Konsultacje Społeczne w Olszanie Sądeckie Konsultacje Społeczne przeprowadzono wśród mieszkańców gminy Podegrodzie sadowników, rolników, sołtysów, radnych i przedstawicieli organizacji pozarządowych działających na terenie gminy Podegrodzie. Spotkanie odbyło się w Centrum Kulturalno- Oświatowym przy Szkole Podstawowej im. Mieczysława Wieczorka w Olszanie, 4 września 2014 r. Konsultacje rozpoczęły się o godz. 12. Program: Mieczysław Kiełbasa wicestarosta nowosądecki - Przywitanie gości oraz prezentacja Powiatu Nowosądeckiego i prac Zarządu Powiatu Nowosądeckiego na rzecz rozwoju Sądecczyzny. Monika Bochenek dyrektor Powiatowego Centrum Funduszy Europejskich - Fundusze zewnętrzne w latach Marian Kulpa Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego - Dopłaty dla rolników. Bolesław Zając Prezes Sądeckiej Grupy Producentów Owoców i Warzyw Owoc Łącki - Sądecka Grupa Producentów Owoców i Warzyw Owoc Łącki prezentacja dobrej praktyki producenckiej. Małgorzata Rudnicka - Fundacja Partnerstwo dla Środowiska - Produkty tradycyjne i regionalne szansą rozwoju Sądecczyzny. Łukasz Kutermach Przedsiębiorstwo Intermag - Nawożenie dolistne w praktyce sadowniczej. Dyskusja. Catering. Zwiedzanie Zakładu Przetwórczego Sądeckiej Grupy Producentów Owoców i Warzyw Owoc Łącki. Zakończenie konsultacji społecznych.

4 Przebieg Sądeckich Konsultacji Społecznych Mieczysław Kiełbasa wicestarosta nowosądecki przywitał zebranych i przypomniał, jakie zadania realizuje Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu. Omówił też działalność wydziałów, które najczęściej są odwiedzane przez mieszkańców Sądecczyzny. Nie zabrakło informacji o szpitalu powiatowym w Krynicy Zdroju, podstacjach Sądeckiego Pogotowia Ratunkowego, Domach Pomocy Społecznej i innych formach pomocy i wsparcia dla najbardziej potrzebujących mieszkańców Powiatu Nowosądeckiego, dla rolników i sadowników. Monika Bochenek zaprezentowała projekty finansowane z funduszy zewnętrznych prowadzonych przez Powiat Nowosądecki w latach Według danych z GUS, które ukazały się w 2013 r., Powiat Nowosądecki w 2011 r. pozyskał 17 mln 287 tys. 703 zł, a w 2012 roku 21,5 mln zł z funduszy zewnętrznych. Pisaniem projektów, ich realizacją i rozliczaniem zajmuje się Powiatowe Centrum Funduszy Europejskich w Nowym Sączu. Ilość przeprowadzonych postępowań przetargowych w latach : powyżej 14 tys. euro: 285 i poniżej 14 tys. euro: 600. Od 2010 roku w Powiatowym Centrum Funduszy Europejskich odbyły się 24 kontrole w tym pięć audytów zewnętrznych. W ciągu czterech lat działania pozyskano środki na łączną kwotę: , 23 zł, w tym wydatkowany wkład własny Powiatu Nowosądeckiego wyniósł: ,71 zł. Do końca 2013 r. rozliczono łącznie: ,76 zł. Łączna ilość wdrażanych projektów: 26. Dyrektor Monika Bochenek wymieniła najważniejsze inwestycje i zbiorcze podsumowanie projektów w latach : Projekty edukacyjne: zrealizowanych 27 projektów na wartość ogółem ,61 zł; Projekty z zakresu pomocy społecznej i rynku pracy: zrealizowanych 19 projektów wartość ogółem ,59 zł; Projekty z zakresu rozwoju lokalnego, turystyki i programy współpracy: zrealizowano 10 projektów wartość ogółem ,72 zł; Projekty z zakresu rozwoju administracji i projekty inwestycyjne: zrealizowano 10 projektów wartość ogółem ,14 zł;

5 Projekty z zakresu ochrony zdrowia zrealizowano 3 projekty wartość ogółem ,02 zł; Projekty z zakresu ochrony środowiska zrealizowano jeden projekt wartość ogółem ,59 zł. W sumie zostało zrealizowanych 70 projektów: wartość ogółem: ,67 zł; wkład własny Powiatu: ,70 zł; środki na inwestycje i zakup środków trwałych: ,33 zł. Ze środków unijnych w latach zakupiono: 315 sztuk sprzętu komputerowego; 57 tablic interaktywnych; 5468 kompletów materiałów dydaktycznych 125 sztuk specjalistycznego sprzętu na wyposażenie szkół. Ponadto, wsparciem objęto 41 szkół, a 1207 uczniów wzięło udział w specjalistycznych kursach kwalifikacyjnych. Łączna liczba uczniów objętych wsparciem to , a liczba dodatkowych godzin zajęć pozalekcyjnych to Dyrektor Monika Bochenek przedstawiła także, jaki będzie podział środków z funduszy europejskich w latach Z budżetu polityki spójności na lata Polska otrzyma 82,5 mld euro. Zgodnie z zapisami projektu Umowy Partnerstwa, na realizację 15 regionalnych programów zostanie przeznaczone ok. 60 proc. funduszy strukturalnych (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny) dla tej kategorii regionów. Fundusze na wspólną politykę rolną na lata wyniosą: 28,5 mld euro. Na realizację MRPO zostanie przeznaczone 2,875 mld euro z funduszy unijnych. Natomiast wartość środków przewidzianych dla pięciu Subregionów to: 511 mln euro. Budżet dla samego Subregionu Sądeckiego to: 114 mln euro. Marian Kulpa omówił, w jaki sposób został zrealizowany Program Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach i nawiązał do obecnego rozdania środków unijnych Mówił o możliwościach wsparcia dla mieszkańców obszarów wiejskich. Zaznaczył jednak, że pieniądze z tej puli środków będzie można uzyskać prawdopodobnie dopiero w 2015 r. Bolesław Zając prezes Sądeckiej Grupy Producentów Owoców i Warzyw Owoc Łącki omówił działania firmy zrzeszającej sadowników i zapewniającej im zbyt owoców. Owoc Łącki, oprócz zakładu w Łącku, wybudował nowoczesny zakład przetwórczy w Olszanie, który produkuje przede wszystkim koncentraty owocowe.

6 Planowana zdolność produkcyjna jabłka będzie na poziomie 400 ton na dobę, a owoców miękkich do ok. 200 ton na dobę, co wynika m.in. z trudniejszej obróbki tych owoców. Technologia przewiduje 7 kg jabłek do uzyskania jednego kilograma koncentratu. Magazyn końcowy koncentratów owocowych przewidziano na ok. 3 tysiące ton. Przy pełnej zdolności produkcyjnej koncentratów maksymalnie do ok. 5 tysięcy ton. Przetwórnia została wyposażona w nowoczesne urządzenia i kompletne, sterowane automatycznie linie produkcyjne. Zaprojektowano precyzyjnie ciągi technologiczne, aby cały proces produkcyjny przebiegał bezkolizyjnie i sprawnie od wprowadzenia surowca do jego przetwarzania. Prezes Bolesław Zając dodał, że firma prowadzi profesjonalny skup owoców przemysłowych zakład wyposażony jest w maszyny do nowoczesnego rozładunku, dzięki czemu pracownicy są w stanie w krótkim czasie przyjąć i rozładować tiry, jak i mniejsze samochody. Zakład wyposażony jest w stały system kontroli jakości, który sprawdza na każdym etapie produkcji jakość dostarczanych owoców. Małgorzata Rudnicka z Fundacji Partnerstwo dla Środowiska mówiła o misji Fundacji, którą jest wspieranie rozwoju zrównoważonego poprzez budowanie partnerstwa, społeczeństwa obywatelskiego, proponowanie nowych rozwiązań oraz upowszechnianie sprawdzonych wzorów działań przyjaznych dla środowiska. Fundacja Partnerstwo dla Środowiska to najbardziej doświadczona organizacja ekologiczna w Polsce w zakresie wspierania inicjatyw lokalnych na rzecz rozwoju zrównoważonego. Działa od 1991 roku (w latach jako program amerykańskiej Fundacji The German Marshall Fund of the US; od 1997 jako samorządna polska Fundacja). Partnerstwo to filozofia i metoda działania Fundacji - wszystkie inicjatywy, projekty i programy są współtworzone i wspólnie realizowane z organizacjami pozarządowymi, firmami oraz instytucjami publicznymi. Wspólnie z ponad 600 partnerami z całej Polski (organizacje pozarządowe, szkoły, instytucje samorządowe, przedsiębiorstwa), Fundacja tworzy i realizuje długofalowe programy, które wprowadzają zasady zrównoważonego rozwoju w codzienne życie Polaków. Fundacja wydaje Ekocertyfikaty dla osób i firm, które szukają wiarygodnego potwierdzenia spełniania parametrów ważnych ekologicznie, chcą uzyskać wizerunek firmy przyjaznej dla środowiska, chcą wziąć udział w ogólnopolskiej inicjatywie dającej możliwości wymiany doświadczeń, wykorzystania potencjału współpracy i wzajemnej promocji (marketing ekologiczny),

7 prestiż i wyróżnienie się na tle konkurencji oraz dla tych, którzy pragną zwiększyć świadomość ekologiczną pracowników oraz klientów firmy i obniżyć koszty działalności, dzięki bardziej racjonalnej gospodarce surowcami, energią, wodą i odpadami. Każda firma, a także, urząd czy organizacja, która podejmuje konkretne działania proekologiczne może je zweryfikować, ubiegając się o jeden z trzech certyfikatów ekologicznych przyznawanych przez Fundację: Zielone Biuro - certyfikat dla wszystkich organizacji posiadających rozbudowane zaplecze biurowe, Czysta Turystyka - certyfikat dla firm i organizacji z branży turystycznej, Przyjazny Rowerom - certyfikat dla turystycznych i nieturystycznych obiektów promujących zrównoważony transport. Fundacja posiada zespół profesjonalnych audytorów środowiskowych przeprowadzających audyty w firmach i organizacjach zainteresowanych wdrożeniem Certyfikatu, konsultantów, którzy świadczą doradztwo obejmujące m.in. wskazanie praktycznych rozwiązań środowiskowych, pomoc w stworzeniu polityki środowiskowej, nadzorowanie realizowanych wdrożeń oraz szkoleniowców prowadzących warsztaty dla pracowników. Dodatkowo, Fundacja zajmuje się: szkoleniami w zakresie ekoturystyki - oferta skierowana jest do: samorządów zainteresowanych promocją regionów, ośrodków prowadzących zajęcia z zakresu edukacji regionalnej, właścicieli obiektów turystycznych, organizuje warsztaty Questing - odkrywanie dziedzictwa miejsca. Warsztaty prowadzone są przez specjalistów posiadających wieloletnie doświadczenie w rozwijaniu questing u w Polsce. Questing jako metoda prezentacji, udostępniania i interpretacji dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu rozwijana jest w Polsce przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska od 2008 r. Oferta skierowana jest w szczególności do: samorządów zainteresowanych promocją regionów, nauczycieli prowadzących zajęcia z zakresu edukacji regionalnej, właścicieli obiektów turystycznych, usługi informacyjne i doradcze w Centrum Informacji Ekologicznej (CIE) Fundacji Partnerstwo dla Środowiska. CIE od 1999 r. świadczy, współpracującym z Fundacją organizacjom, instytucjom oraz firmom, wsparcie w postaci doradztwa w zakresie szeroko pojętej ochrony środowiska. W skład zespołu CIE wchodzą doświadczeni specjaliści ochrony środowiska oraz audytorzy środowiskowi.

8 Uczestnicy konsultacji wysłuchali także prezentacji Łukasza Kutermacha z przedsiębiorstwa Intermag, który mówił m.in. o nowoczesnych rozwiązaniach w dokarmianiu pozakorzeniowym upraw sadowniczych. Firma Intermag to producent agrochemikaliów dla rolnictwa i ogrodnictwa oraz preparatów stosowanych w profilaktyce zdrowotnej zwierząt hodowlanych. Misją firmy jest dostarczanie innowacyjnych i sprawdzonych rozwiązań, które podnoszą efektywność produkcji roślinnej i zwierzęcej. Firma współpracuje z czołowym instytutami naukowymi w Polsce i za granicą. Posiada własne zaplecze laboratoryjno-doświadczalne. Przedstawiciel Intermag omówił zagadnienia związane z uprawą sadów. Spożycie jabłek na świecie wzrasta, co sprawia, że uprawa jabłoni ma coraz większe znaczenie. Jednocześnie rosną wymagania konsumentów i dlatego jednym z podstawowych czynników decydujących o rozwoju sadów jabłoniowych oraz opłacalności produkcji jest wysoka jakość wyprodukowanych jabłek. W uprawie drzew owocowych warunki klimatyczne i pogodowe w niewielkim stopniu mogą być modyfikowane przez sadowników. Z kolei wiele innych czynników uprawowych i środowiskowych, stanowiących zagrożenie dla uzyskania dobrego plonu, a zwłaszcza: niekorzystne właściwości glebowe, niedobór składników pokarmowych w glebie, ograniczona dystrybucja składników pokarmowych w roślinie, zaburzona fotosynteza i osłabiona odporność roślin na choroby i szkodniki, z powodzeniem mogą być kontrolowane w gospodarstwie i kształtowane między innymi za pomocą prawidłowego nawożenia. Jednym z najważniejszych zagadnień w produkcji jabłek wysokiej jakości jest dostarczenie drzewom odpowiednich składników pokarmowych we właściwych ilościach potrzebnych w kolejnych stadiach wegetacji drzew i rozwoju owoców. Dokarmianie pozakorzeniowe stanowi obecnie integralną część programu mineralnego odżywiania drzew owocowych i jest niezbędnym uzupełnieniem nawożenia doglebowego. Ilość zabiegów dolistnych i dobór potrzebnych składników pokarmowych dostarczanych tą drogą, uzależnione są od warunków agrotechnicznych i środowiskowych uprawianego sadu oraz planowanej wielkości plonu i jakości owoców. W zależności od indywidualnych warunków uprawy, sadownik ma możliwość wyboru odpowiedniego programu dokarmiania: Program podstawowy podstawę dokarmiania pozakorzeniowego stanowią zabiegi ograniczone do niezbędnych, które dostarczają roślinom składniki trudno pobierane z gleby (np. bor, fosfor) lub nierównomiernie rozmieszczane w częściach wegetatywnych i generatywnych roślin (np. wapń). Podstawa to także standardowe nawożenie pozakorzeniowe w celu poprawy jakości owoców, a zwłaszcza wybarwienia

9 (fosfor, mangan). Program polecany jest w sytuacjach ograniczenia do niezbędnego minimum zabiegów pielęgnacyjnych w sadzie, ale także w sadach posadzonych na glebach żyznych, utrzymanych w dobrej kulturze i przy optymalnych warunkach pogodowych; Program intensywny - przedstawione w programie nawozy i terminy ich stosowania mają na celu precyzyjne dostarczenie roślinom składników pokarmowych z uwzględnieniem szczególnego zapotrzebowania w kolejnych fazach rozwojowych drzew i owoców. Zastosowanie tego programu wspomaga: wzrost odporności na czynniki stresowe w całym okresie wegetacji, regenerację uszkodzeń po zimie, prawidłowy rozwój pąków kwiatowych, dobre zawiązywanie owoców, prawidłowy rozwój i wzrost owoców, budowę potencjału plonowania na kolejny sezon, obfity plon, właściwą wielkość i jędrność owoców oraz zapewnia dobre właściwości przechowalniczych owoców. Program może być realizowany w całości lub poprzez wybór zestawów nawozów oraz liczby zabiegów, stosownie do indywidualnych potrzeb roślin, właściwości gleb w gospodarstwie, warunków pogodowych, zdrowotności roślin, itp. Przedstawione w programie poszczególne zabiegi mają na celu osiągnięcie wymiernych efektów agrotechnicznych, które w efekcie końcowym decydują o wysokości i jakości uzyskiwanych plonów. Przedstawiciel firmy omówił również zasady wspomagania ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami poprzez nawożenie dolistne. Rośliny dobrze odżywione są lepiej rozwinięte i bardziej odporne na choroby i szkodniki. Odpowiednie dokarmianie roślin drogą pozakorzeniową pozwala na wzrost odporności drzew na infekcje patogenami oraz dostosowuje zabiegi agrotechniczne do wymogów Integrowanej Produkcji Owoców (IPO). Znaczenie nawozów i aktywatorów wspomagających ochronę roślin wzrasta w związku z koniecznością ograniczania stosowania środków ochrony roślin w uprawach sadowniczych oraz rosnącymi wymogami jakościowymi owoców (ograniczanie pozostałości pestycydów w owocach). Nawożenie drzew poprzez system nawodnieniowy jest bardzo skuteczne i efektywne. Niemniej jednak nie wyeliminuje potrzeby pozakorzeniowego dokarmiania drzew, zwłaszcza w przypadku składników, których dystrybucja w roślinach po pobraniu przez korzenie z gleby jest nierównomierna. Dotyczy to między innymi wapnia, który musi być stale dostarczany owocom praktycznie od początku kwitnienia do okresu poprzedzającego zbiór. Wskazane jest również dostarczenie w formie oprysku łatwo przyswajalnych przez rośliny form boru, żelaza, manganu i cynku w określonych fazach rozwojowych. Mikroelementy te wpływają na prawidłowy rozwój roślin (pąków, organów generatywnych, chlorofilu) oraz zwiększają odporność roślin na niekorzystne warunki.

10 Fertgacja odpowiednio prowadzona jest skuteczną metodą zapewnienia roślinom nie tylko odpowiedniej ilości wody w glebie, lecz także dostarczenia w bardzo precyzyjny sposób potrzebnych w określonym czasie składników pokarmowych. Nawozy polecane do fertygacji muszą charakteryzować się bardzo wysoką jakością, zwłaszcza doskonałą rozpuszczalnością w wodzie oraz dużą koncentracją składników odżywczych. Dyskusja i zakończenie spotkania Spotkanie zakończyła dyskusja dotycząca zagadnień związanych z uprawą sadów, trudną sytuacją producentów jabłek (zakaz handlu z Rosją) oraz dopłatami z PROW. Uczestnicy konsultacji zadawali sporo pytań związanych z gospodarką ekologiczną i możliwością zbytu produktów ekologicznych na terenie Małopolski. Po zakończeniu pierwszej części konsultacji, zaproszeni goście zwiedzili zakład przetwórczy Owocu Łąckiego w Olszanie, gdzie mogli zobaczyć cały proces produkcji koncentratu. Sadownicy wyrazili chęć wzięcia udziału w specjalnym szkoleniu kierunkowym dotyczącym dopłat dla rolników i sadowników.