T. Berliński, K. Nizioł. Wrocław 2013 PLANOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PODSTAWIE PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY

Transkrypt

1 T. Berliński, K. Nizioł Wrocław 2013 PLANOWANIE PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY NA PODSTAWIE PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY POŚREDNICTWA FINANSOWEGO ORAZ POZOSTAŁEJ FINANSOWEJ DZIAŁALNOŚĆI USŁUGOWEJ Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu JEL Classification G20 Słowa kluczowe: Przychody ze sprzedaży, Planowanie przychodów, Planowanie przychodów ze sprzedaży, Branża pozostała finansowa działalność usługowa, Sezonowość sprzedaży. Streszczenie: Raport przedstawiania prognozę sprzedaży w przedsiębiorstwach działających w branży pozostała finansowa działalność usługowa na rok 2012, sporządzona prostą metodą prognostyczną; procentem od sprzedaży ora liniowym modelem statystycznym z uwzględnieniem sezonowości. Summary: A report presenting sales forecasts in companies operating in the sector other financial services for the year 2012, based on a simple method of predictive; percentage of sales ora linear statistical model taking into account the seasonality 1

2 Spis treści WSTĘP... 1 OPIS TEORETYCZNY METODY... 1 PRAKTYCZNY PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA Z WYKORZYSTANIEM DANYCH RZECZYWISTYCH... 2 MODEL TRENDU LINIOWEGO Z ANAKLIZĄ WAHAŃ SEZONOWYCH... 3 ZAKOŃCZENIE

3 WSTĘP Planowanie jest związane z działalnością każdego przedsiębiorstwa. Występuje ono już w fazie powstania firmy i funkcjonuje w każdym kolejnym okresie jej istnienia. Planowanie finansowe natomiast ściśle wiąże się z sytuacją majątkową przedsiębiorstw. Jej przyszłymi wpływami, wydatkami czy inwestycjami. Wyróżnia się planowanie krótkoterminowe (strategiczne) oraz długoterminowe (operacyjne). Istotność wykorzystania technik związanych z planowaniem finansowym okazuje się być pomocna w efektywnym zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa oraz w maksymalizacji osiąganego przez jednostkę wyniku finansowego. Jedną z części ogólnie rozumianego planowania finansowego jest prognozowanie przyszłej sprzedaży, jaką dane przedsiębiorstwo może osiągnąć. Prognozy te najczęściej wykonuje się na podstawie historycznych wartości sprzedaży zawartych w publikowanych sprawozdaniach finansowych 1. Przedsiębiorstwa działające w branży pośrednictwa finansowego oraz pozostałej finansowej działalności usługowej cechują się charakterystyczną sprzedażą i osiąganymi wynikami. Zaplanowano przychody ze sprzedaży dla przedsiębiorstw z wymienionych branż. Pierwsze z nich (Firma A) zajmuje się głównie obsługą klientów związaną z świadczeniem usług pośrednictwa finansowego, po części także w branży ubezpieczeń. Drugie przedsiębiorstwa (Firma B) również działająca w branży finansowej, zajmuje się opracowywaniem rozwiązań służących między innymi promowaniu marki poprzez obsługę płatności kartami kredytowymi czy tworzenie programów lojalnościowych dla sieci partnerskich. OPIS TEORETYCZNY METODY Do zaplanowania prognozy przyszłych przychodów ze sprzedaży wykorzystano metodę procentu od sprzedaży. Jest to prosta, analityczna metoda, bazująca na danych historycznych, zakładająca utrzymanie wskaźników finansowych na takim samym poziomie co w okresach poprzedzających 1 michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt, data pobrania: r. 1

4 prognozę 2. Wszystkie dane niezbędne do zaplanowania przyszłych przychodów ze sprzedaży zostały pobrane ze sprawozdań finansowych analizowanych przedsiębiorstw, umieszczonych w Monitorze Polskim B. PRAKTYCZNY PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA Z WYKORZYSTANIEM DANYCH RZECZYWISTYCH Firma A większość swojego majątku (ok. 71%) ulokowała w aktywach obrotowych, przede wszystkim w pozycji należności oraz inwestycje (głównie środki pieniężne). Aktywa trwałe oraz zapasy stanowią niewielki procent całej wartości aktywów, co jest charakterystyczne dla spółek zajmujących się świadczeniem usług finansowych. Firma A nie posiada żadnych kredytów w analizowanych latach, jest więc w całości finansowana przez właścicieli. Jednakże wynik finansowy jednostki stale wykazuje stratę rzędu około 30 % wartości pasywów ogółem. Dane do obliczeń zostały pobrane ze sprawozdań firmy opublikowanych w Monitorze Polskim B. Planując przyszłe przychody ze sprzedaży, przyjęto współczynnik wzrostu sprzedaży odpowiedni dla branży w jakiej ono funkcjonuje, na poziomie 4,47 % 3. Obliczenia zostały przedstawione w tabeli Nr 1. Tabela 1. Obliczenie wolnych przepływów pieniężnych firmy A CR ,98 zł ,70 zł ,61 zł CE ,23 zł ,57 zł ,03 zł NCE ,73 zł ,67 zł ,33 zł EBIT ,98 zł ,54 zł ,75 zł TAX ,15 zł ,43 zł ,60 zł NOPAT ,83 zł ,11 zł ,15 zł NCE ,73 zł ,67 zł ,33 zł OCE ,10 zł ,44 zł ,81 zł ΔNWC ,31 zł ,24 zł ,00 zł CAPEX ,43 zł ,33 zł ,62 zł FCF ,84 zł ,01 zł ,43 zł Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz Z tabeli nr 1 wynika, że pomimo wzrostu przychodów ze sprzedaży wolne przepływy pieniężne, a co za tym idzie wynik finansowy jednostki będzie spadał. 2 W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2003, s

5 Firma B większość prawie cały swój majątek posiada w aktywach obrotowych (należnościach i środkach pieniężnych), co również wiąże się ze specyfiką branży w jakiej funkcjonuje. Źródła finansowania jednostki, obejmują głównie kapitały własne, w tym osiągany przez jednostkę zysk netto. Firma nie posiada kredytów, w całości jest finansowana z majątku właścicieli. Nie posiada również zobowiązań długoterminowych, natomiast zobowiązania krótkoterminowe, na które składają się przede wszystkim zobowiązania handlowe, stanowią około 3 % wartości pasywów ogółem. Tabela 2. Obliczenie wolnych przepływów pieniężnych firmy A CR ,59 zł ,41 zł ,87 zł CE ,14 zł ,61 zł ,73 zł NCE 8 120,76 zł ,00 zł ,57 zł EBIT ,69 zł ,80 zł ,57 zł TAX ,30 zł ,49 zł ,32 zł NOPAT ,39 zł ,31 zł ,25 zł NCE 8 120,76 zł ,00 zł ,57 zł OCE ,15 zł ,31 zł ,83 zł ΔNWC ,72 zł ,45 zł ,15 zł CAPEX 8 483,76 zł ,57 zł ,58 zł FCF ,33 zł ,18 zł ,09 zł Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz W tabeli nr 2 zamieszczono obliczenia związane z planowaniem przyszłych przychodów ze sprzedaży. Jako stały wzrost sprzedaży odpowiedni dla branży w jakiej funkcjonuje Firma B przyjęto 4,47%. Wzrost przychodów ze sprzedaży skutkuje również wzrostem zmiennych kosztów związanych z działalnością jednostki, które w przypadku branży finansowej stanowią mniejszą część ogółu kosztów. Wolne przepływy pieniężne spadną, jednak nadal będą dodatnie. Firma B w przyszłych okresach, opierając się na założeniach modelu, nadal będzie osiągać zyski, choć mniejsze. MODEL TRENDU LINIOWEGO Z ANAKLIZĄ WAHAŃ SEZONOWYCH Prognoza przychodów ze sprzedaży obliczona dzięki metodzie trendu liniowego opisanego funkcją z uwzględnieniem statystycznego modelu multiplikatywnego badania sezonowości. Pierwszym krokiem przy takim badaniu była ocena sezonowości w branży. Posłużyła temu jedna z metod statystycznych. Dla firmy A i B przeanalizowano sezonowość wyników kwartalnych osiąganych na przełomie ostatnich czterech lat. Obliczając trend sprzedażowy z odchyleniami sezonowymi, można oszacować rozkład przychodów na przyszłe kwartały osiągane przez firmę. W metodzie tej zastosowano 3

6 dodatkowo wygładzenie trendu. Obliczanie wskaźników sezonowości opiera się na wzorze, i wykorzystującym oryginalne szeregi czasowe: y i t iwst ~ i yt Wykorzystując obliczone wskaźniki sezonowości obliczamy, średnie okresowe jako dane surowe. Kolejnym krokiem w obliczeniach jest wyznaczenie funkcji trendu opisującą osiąganą przez firmę przychody ze sprzedaży. Opierając się na posiadanych informacjach z ostatnich 16 kwartałów tworzymy funkcję kwadratową i dopasowujemy do niej wcześniej obliczone wskaźniki sezonowości. Poniżej przedstawiono tą metodę prognostyczną dla dwóch firm z branży finansowej: Tabela 3. Obliczenie sezonowości sprzedaży dla firmy A i B Obliczenia dla firmy A: Obliczenia dla firmy B: Sezonowość przychodów ze sprzedaży firmy A w latach Sezonowość przychodów ze sprzedaży firmy B w latach Kwartał 1 95,90% Kwartał 1 89,95% Kwartał 2 101,44% Kwartał 2 103,29% Kwartał 3 94,84% Kwartał 3 86,79% Kwartał 4 107,82% Kwartał 4 119,97% Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa oraz Statystyka : elementy teorii i zadania, Stanisława Ostasiewicz, Wyd Wrocław : Wydawnictwo UE, Wykres 1. Wyznaczenie liniowego trendu przychodów ze sprzedaży firmy A zł ,00 zł ,00 Przychody ze sprzedaży firmy A y = , x , x , R² = 0, zł ,00 zł ,00 zł ,00 Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa Wykres 2. Wyznaczenie liniowego trendu przychodów ze sprzedaży firmy B zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł , Pryzchody ze sprzedaży firmy B y = 26, x , x , R² = 0, Źródło: Opracowanie na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa 4

7 Tabela 4. Prognoza przychodów ze sprzedaży firmy A na rok 2012 Na Tabeli 4 przedstawiono prognozę sprzedaży dla firmy A. W jej przypadku widać silny rosnący trend liniowy wzrostu przychodów ze sprzedaży. Działalność spółki wykazuje również nieznaczne odchylenia sezonowości w kwartale 1 i 3. Przewiduje się, że w 2012 roku przychody ze sprzedaży wyniosą ,72 złotych. Co oznaczałoby spadek o 1,67% w porównaniu z rokiem poprzednim. Głównie za sprawą słabych wyników w ostatnim kwartale. Firma B w odróżnieniu od firmy A powinna w roku 2012 odnotować wzrost przychodów ze sprzedaży. Tablica 5 Zachowując trend wzrostowy z poprzednich lat, silna dynamika wzrostu zwłaszcza w drugiej połowie roku przełoży się na kolejny pozytywny wynik finansowy. Zachowując silną sezonowość w 4 kwartale, przychody ze sprzedaży wyniosą ,63 złotych. W porównaniu do roku poprzedniego oznacza to wzrost o ponad 10 procent. 5

8 Tabela 5. Prognoza przychodów ze sprzedaży firmy B na rok ZAKOŃCZENIE Celem raportu było przedstawienie prognozy przychodów ze sprzedaży dla dwóch spółek z branży finansowej. Do badania wykorzystano metodę procentu od sprzedaży wykorzystującą prognozowany wzrost dla danej gałęzi działalności oraz statystyczną metodą liniową uwzględniająca sezonowość. Przedstawione powyżej wyniki wskazują, że obie firmy powinny zachować w 2012 trend jaki wykazywały w latach poprzednich. Firma A zmniejszy swoje przychody ze sprzedaży poprawiając tym samym swój wynik finansowy (trend liniowy). Firma B natomiast wykorzystując korzystne zwiększenia przychodów z lat poprzednich (rok do roku) powinna w 2012 roku po raz kolejny poprawić swoje wyniki, tym razem o około 10%. Przy założeniach wpisania się obu spółek w trendy dla ich sektora, powinny w mijającym roku zwiększyć sprzedaż między 4% a 5% (metoda procentu od sprzedaży). Zadowalające branżowe wyniki branży z lat , sprawiają że sytuacja obu spółek jest dobra. Trend ten powinien utrzymać się nie tylko w obecnym ale także i przyszłym roku. Sprzyjać temu może wychodzenie gospodarki z kryzysu gospodarczego oraz pobudzenie sektora usług finansowych. 6

9 Bibliografia 1. Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: or 4. Michalski Grzegorz (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making, 5. Polak Petr, Robertson, D. C. and Lind, M. (2011), The New Role of the Corporate Treasurer: Emerging Trends in Response to the Financial Crisis (December 12, 2011). International Research Journal of Finance and Economics, No. 78, Available at SSRN: 6. Soltes Vincent (2012), Paradigms of Changes in the 21th Century - Quest for Configurations in Mosaic, Ekonomicky Casopis, v.60 is.4 pp Soltes Vincent (2011), The Application of the Long and Short Combo Option Strategies in the Building of Structured Products, 10th International Conference of Liberec Economic Forum, Liberec. 8. Zmeskal Zdenek, Dluhosova Dana (2009), Company Financial Performance Prediction on Economic Value Added Measure by Simulation Methodology, 27th International Conference on Mathematical Methods in Economics, Mathematical Methods in Economics, Polak Petr, Sirpal R., Hamdan M. (2012), Post-Crisis Emerging Role of the Treasurer, European Journal of Scientific Research, 86, 3, Kresta A.; Tichy Tomas (2012), International Equity Portfolio Risk Modeling: The Case of the NIG 11. MPB - Dane dla lat , Machała Robert, Zarządzanie finansami i wycena firmy, Unimex Oficyna Wydawnicza, Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa Pluta Wiesław, Michalski Grzegorz, Krótkoterminowe zarządzanie płynnością, C.H. Beck, Warszawa Pluta Wiesław, Zarządzanie wartością w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo PWE, Warszawa

10 17. Kopiński Andrzej, Finanse przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław Kaczmarek Tadeusz, Zarządzanie płynnością finansów małych i średnich przedsiębiorstw - ujęcie praktyczne, Wydawnictwo Difin, Warszawa Pluta Wiesław, Budżetowanie kapitałów, PWE, Warszawa Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa Bednarski Lech, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Statystyka : elementy teorii i zadania / Stanisława Ostasiewicz, Zofia Rusnak, Urszula Siedlecka. - Wyd Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego,