Halina Flisiak - Antonijczuk Diagnostyka i leczenie całościowych zaburzeń rozwoju

Transkrypt

1 Halina Flisiak - Antonijczuk Diagnostyka i leczenie całościowych zaburzeń rozwoju Badanie przeprowadzono w ramach Programu Rządowego Wczesna, wielospecjalistyczna, kompleksowa i ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie w okresie

2 Cele badania wykonanego w Centrum Neuropsychiatrii Neuromed 1. Rozpoznanie Autyzmu dziecięcego problemy diagnostyczne 2. Leczenie Autyzmu dziecięcego i współwystępujących zaburzeń

3 Całościowe zaburzenia rozwoju- ICD-10 F84.0 Autyzm dziecięcy F84.1 Autyzm atypowy F84.2 Zespół Retta F84.3 Inne dziecięce zaburzenia dezitegracyjne F84.4 Zaburzenia hiperkinetyczne zuui ruchami stereotypowymi F84.5 Zespół Aspergera

4 Całościowe zaburzenia rozwoju /c.d/ ICD-10 F84.8 Inne całościowe zaburzenia rozwojowe. F84.9 Całościowe zaburzenia rozwojowe,nie określone wg DSM-IV = 299-Ogólne zaburzenia rozwoju.

5 Kryteria diagnostyczne autyzmu dziecięcego wg ICD-10 F84.0 Autyzm dziecięcy A. Nieprawidłowy lub upośledzony rozwój wyraźnie widoczny przed 3 rokiem życia, w co najmniej jednym z następujących obszarów: 1. rozumienie i ekspresja językowa używane w społecznym porozumiewaniu się, 2. rozwój wybiórczego przywiązania społecznego lub wzajemnych kontaktów społecznych, 3. funkcjonalna lub symboliczna zabawa.

6 Spektrum zaburzeń autystycznych ASD wg DSM-V wprowadzone będzie w maju 2013r 1.Autyzm dziecięcy 2.Zespół Aspergera 3.Autyzm atypowy 4.Całościowe zaburzenia rozwoju bliżej nieokreślone

7 Przyczyny ASD Czynniki genetyczne Czynniki środowiskowe Czynniki wyzwalające prowadzące do określonych zmian neurobiologicznych i neuropsychologicznych, które prowadzą do określonych zmian fenotypowych tz korowe

8 Przebieg ASD Przewlekły powodujący ograniczenia Rozwoju mowy Rozwoju kontaktów społecznych Rozwoju funkcji poznawczych Prowadzi do upośledzenia umysłowego Jedynie około 25% chorych jest w stanie niezależnie funkcjonować

9 Założenia w terapii ASD Interwencje indywidualne: Terapia behawioralna Terapia mowy i wspomaganie komunikacji Trening umiejętności społecznych Leki Trening/ neuro-/poznawczy Psychoedukacja Inne terapie/ergoterapia,muzykoterapia/

10 c.d Terapii Leczenie wpółwystępujących zaburzeń Ocena i ewentualna korekta zaburzeń słuchu, wzroku, alergii, nietolerancji pokarmowych Higiena jamy ustnej Kontakt z grupami samopomocowymi

11 Interwencje rodzinne Edukacja rodziny odnośnie diagnozy rokowania i możliwości terapii Trening rodziców Poradnictwo genetyczne Dostosowanie otoczenia np. pomoc i wsparcie dla rodziny Pomoc w uzyskaniu odpowiedniej szkoły, przedszkola integracyjnego czy specjalnego

12 Psychiatria środowiskowa Zespoły leczenia środowiskowego Praca chroniona Indywidualny trener pracy Wsparcie przy opuszczeniu domu rodzinnego-hostele

13 Skuteczna interwencja w zaburzeniach. Technika uczenia /naprowadzanie,wzmacnianie, wygaszanie/ Interwencje złożone z aktywnością złożoną/szkoła, dom, poradnia, miejsce pracy/ Stymulacja pochodząca od różnych osób/rówieśników, nauczycieli, terapeutów/ Stymulacja grupowa, indywidualna.

14 Czynniki prognostyczne w ASD 1 inteligencja ogólna 5-6 r.ż 2 zdolności językowe 3.współistniejące wcześnie leczone zaburzenia np. padaczka Szkolenie rodziców Pomoce wizualne Umiejętności społeczne

15 Skuteczność terapii Trening poznawczy Frankfurcki Test komputerowy i Trening Rozpoznawania Emocji Twarzy Neuropsychoterapia do treningu supresji gamma, przez co uzyskuje się reaktywację neuronów lustrzanych w odprowadzeniach centralnych prawostronnie z promowaniem fal alfa 8-13Hz.

16 Reanimacja aktywności w obszarze zakrętu wrzecionowatego i jąder migdałowatych Doniesienia dotyczące skuteczności stosowania Treningu Rozpoznawania Emocji Twarzy Neurobiofeedback w ustawieniu dolnej części płata skroniowego stymulacja czynności pożądanej Neurobiofeedback w ustawieniu górnego płata ciemieniowego i zakrętu potylicznego środkowego do stymulacji czynności pożądanej/badania pilotażowe/

17 Leczenie Rysperidon w zachowaniach agresywnych. Leki psychostymulujące i inne stosowane w leczeniu ADHD. Leki/p/depresyjne/sertralina,escitalopram,fl uwoksamina w leczeniu lęku agresji i natręctw. Leki normotymiczne/agresja,impulsywność chwiejność afektywna /walproiniany, lamotrygina/

18 Leczenie c.d Melatonina,mirtazapina,klonidyna,trazodon -zaburzenia snu Nowe koncepcje Kwas gammaaminomasłowy, -cykloseryna, kwasy omega, oksytocyna i wazopresyna-poprawa funkcji poznawczych.

19 Terapie nieskuteczne Diety eliminacyjne Leczenie hormonem peptydowym sekretyną, hormony tarczycy. Kwas foliowy i witaminy jako suplementy diety. Nieuzasadniona eradykacja grzyba Candida albicans Springer Medizin,2011,T.Banaschewski,L Poustka,F Poustka

20 CEL 1 Rozpoznanie Autyzmu dziecięcego problemy diagnostyczne

21 Grupa badana 27 dzieci skierowanych przez lekarzy POZ lub innych lekarzy ze wstępnym rozpoznaniem Autyzmu wczesnodziecięcego Początek objawów przed 12 mż Obciążenie okołoporodowe

22 Grupa badana Dominujące klinicznie (kryteria diagnostyczne): opóźniony rozwój mowy zaburzenia typu afatycznego, zaburzenia» emocjonalne (lęk),» mpulsywność» Poznawcze uszkodzenie w OUN Spełnione kryterium 3c tj. stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe, obejmujące albo stukanie lub kręcenie palcami, albo złożone ruchy całego ciała

23 Diagnostyka Autyzmu dziecięcego 3 c. stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe, obejmujące albo stukanie lub kręcenie palcami, albo złożone ruchy całego ciała Problem diagnostyczny: diagnostyka różnicowa objawu z napadami padaczkowymi

24 Diagnostyka Autyzmu dziecięcego Diagnostyka różnicowa objawu z napadami padaczkowymi występowanie objawu jest wskazaniem do wykonania EEG z video (także we śnie)

25 Diagnostyka Autyzmu dziecięcego - wyniki 25 dzieci napady nieświadomości z automatyzmami ruchowymi często oralnymi imitującymi manieryzymy i stereotypie ruchowe 2 dzieci nie wykazano zmian o charakterze wyładowań napadowych lub zlokalizowanych grafoelementów padaczkowych, cechy o charakterze obniżonego dojrzewania czynności bioelektrycznej mózgu pod postacią nadmiernej hypersynchronii fal w drugiej fazie snu oraz skąpych wrzecion snu Wykazano: w wywiadzie epizody utraty przytomności często związane z infekcjami (drgawki gorączkowe)

26 Skutki błędnej diagnozy 1. Brak rozpoznania padaczki 2. Brak leczenia napadów padaczkowych 3. Niewłaściwe postępowanie terapeutyczne oparte o oddziaływania psychologiczne 4. Progresja objawów w sferze funkcji poznawczych, społecznych i w sferze emocjonalnej imitujących objawy autyzmu dziecięcego

27 Wnioski Kompleksowa, wielospecjalistyczna diagnostyka Autyzmu dziecięcego szczegółowa diagnostykę w kierunku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego kliniczna ocena stanu neurologicznego W przypadku podejrzenia Autyzmu dziecięcego należy wykluczyć padaczkę Nie podejmować terapii psychologicznej bez wykluczenia padaczki Współistniejące często zaburzenia czynności bioelektrycznej mózgu bez korekty farmakologicznej utrudniają proces terapeutyczny a stosowane oddziaływania nie przynoszą oczekiwanych rezultatów

28 CEL 2 Leczenie dzieci z rozpoznaniem Autyzmu dziecięcego i padaczki Ocena skuteczności monoterapii walproinianami i terapii skojarzonej walproinianami i cerebrolizyną.

29 Grupa badana 27 dzieci wiek od 2 r. ż. do 5 r. ż. (średnia wieku ok. 4 lata) 7 dziewczynek i 20 chłopców Rozpoznanie: Autyzm wczesnodziecięcy F 84.0 współwystępująca Padaczka G 40.0

30 Leczenie - farmakoterapia Grupa I walproiniany i cerebrolizyna Grupa II» 11 dzieci (2 dziewczynki, 9 chłopców). walproiniany» 16 dzieci (5 dziewczynek i 11 chłopców).

31 Leczenie - Farmakoterapia Dawkowanie walproinianów: dawka indywidualna w zależności od skuteczności leczenia (redukcja napadów padaczkowych)» mg/kg m.c. terapia monitorowana:» minimalne stężenie leku w surowicy 60-80

32 Leczenie - Farmakoterapia Dawka cerebrolizyny 0,1 ml/kg m.c. co 2-3 dni O zastosowaniu w leczeniu cerebrolizyny decydował głównie czynnik ekonomiczny

33 Leczenie - inne U wszystkich dzieci zastosowano równocześnie oddziaływania: psychologiczne (terapia indywidualna i grupowa terapia zajęciowa) pedagogiczne logopedyczne Pomoc psychologiczna dla rodziny pacjentów

34 Wyniki Obserwacja 1,5 roku eeg w obu grupach dzieci» znaczną poprawę zapisu oraz ustąpienie napadów padaczkowych lub ich redukcja W obu grupach» wyraźna poprawa : rozwoju mowy funkcjonowania społecznego

35 Wyniki W Grupie I (walproiniany i cerebrolizyna) poprawa funkcji poznawczych (pamięci świeżej, koncentracji uwagi) redukcja zachowań stereotypowych W obu grupach wyraźną różnicę w postępie rozwoju mowy a zwłaszcza rozumienia W Grupie I wyraźniejszy postęp mowy zwłaszcza rozumienia mowy.

36 Wnioski W leczeniu Autyzmu dziecięcego ze współwystępującą padaczką należy stosować farmakoterapię (walproiniany) oraz kompleksową, wielospecjalistyczną terapię dziecka i szeroko rozumiane wsparcie jego rodziny. Stosowanie w farmakoterapii cerebrolizyny zwiększa skuteczność leczenia zaburzeń mowy

37 Wnioski końcowe Tylko systematyczna, wczesna i kompleksowa diagnoza psychiatryczna i neurologiczna dziecka z podejrzeniem Autyzmu dziecięcego oraz właściwa terapia może uchronić dziecko przed niepełnosprawnością Cerebrolizyna jest lekiem skutecznym w leczeniu zaburzeń mowy, funkcji poznawczych, redukcji stereotypii W związku z kosztami terapii cerebrolizyną należy rozważyć refundację leczenia preparatami stymulującymi oun.

38 Skuteczność terapii na podstawie oceny stanu klinicznego:

39 Depakine + Depakine Bez leków OBJAWY Cerebrolizin (11osób) (6 osób) (11 osób) ZABURZENIA NEUROLOGICZNE Częstość napadów + + Lokomocja Grafomotoryka

40 Depakine + Depakine Bez leków OBJAWY Cerebrolizin (11osób) (6 osób) (11 osób) Postęp w rozwoju mowy + MOWA Artykulacja + + Rozumienie poleceń +

41 Depakine + Depakine Bez leków OBJAWY Cerebrolizin (11osób) (6 osób) (11 osób) ZACHOWANIE / EMOCJE Motoryka (nadruchliwość) + + Agresja (zaburzenia nastroju) + + Lęk Stereotypie

42 Depakine + Depakine Bez leków OBJAWY Cerebrolizin (11osób) (6 osób) (11 osób) KONTAKTY SPOŁECZNE Nawiązywanie relacji Kontakt emocjonalny + + +

43 Depakine + Depakine Bez leków OBJAWY Cerebrolizin (11osób) (6 osób) (11 osób) FUNKCJE POZNAWCZE Analiza słuchowa + + Pamięć świeża + Koncentracja uwagi +

44 OBJAWY Depakine+ Cerebrolizyne (11 osób) Depakine(11osób) Bez leków (6 osób) ZABURZENIA NEUROLOGICZNE Częstość napadów + + Lokomocja + Grafomotoryka MOWA Postęp w rozwoju mowy + Artykulacja + + Rozumienie poleceń + ZACHOWANIE / EMOCJE Motoryka (nadruchliwość) + + Agresja (zaburzenia nastroju) + + Lęk Stereotypie + KONTAKTY SPOŁECZNE Nawiązywanie relacji Kontakt emocjonalny FUNKCJE POZNAWCZE Analiza słuchowa + + Pamięć świeża + Koncentracja uwagi +

45 Dziękuję moim współpracownikom uczestniczącym w realizacji badania a Państwu za uwagę!