Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność

Transkrypt

1 Ciepło ze źródeł odnawialnych Stan obecny i perspektywy rozwoju Ministerstwo Gospodarki Warszawa, 9 grudnia 2014 r. Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność Grzegorz Wiśniewski gwisniewski@ieo.pl

2 Technologie odnawialnych źródeł ciepła rozproszonego Kolektory słoneczne Pompy ciepła Kotły na biomasę Mikrobiogazownie Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 2

3 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Prawodawstwo Zielone ciepło w budownictwie rozwijają się dzięki wsparciu legislacyjnemu w dyrektywach Unii Europejskiej: Dyrektywa 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 23 kwietnia 2009 r. ws. promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych - Polska 15% z OZE do 2020 r. Dyrektywa EPBD recast 2010/31/WE ws. charakterystyki energetycznej budynków wersja przekształcona (2010) zachęca do stosowania w nowych budynkach urządzeń korzystających z OZE możliwości zastosowania alternatywnych źródeł energii. Dyrektywa 2012/27/WE ws. efektywności energetycznej, nacisk na działania mające na celu obniżenie o 20% zużycia nieodnawialnej energii pierwotnej w Unii do 2020 r. Dyrektywa ws. ekoprojektowania ErP (produkty związane z energią) narzuca wprowadzenie oznakowania energetycznego urządzeń grzewczych, również wyśrubowane standardy względem OZE od 2014 r. Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 3

4 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Kolektory słoneczne Powierzchnia zainstalowana kolektorów słonecznych w Polsce m 2 x 1000 Dynamiczny wzrost w ostatnich latach 2014 r. załamanie na rynku coroczna sprzedaż instalacji słonecznych skumulowana powierzchnia instalacji słonecznych Prognoza Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 4

5 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Kolektory słoneczne Rozwój rynku kolektorów słonecznych na tle Krajowego Planu Działania na rzecz OZE Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 5

6 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Pompy ciepła Sprzedaż pomp ciepła w Polsce (w sztukach) Źródło: PORT PC coroczna sprzedaż wartość skumulowana Prognoza Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 6

7 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Kotły na biomasę Sprzedaż kotłów na biomasę w Polsce w 2013 roku (w MW) Dwukrotny wzrost sprzedaży kotłów na biomasę w porównaniu do roku 2012 Wzrost udziału kotłów na biomasę w ofercie producentów o 58% Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej Obroty na rynku w 2013 roku wyniosły niemal 300 mln złotych Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 7

8 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Kotły na biomasę 10,6% 1,6% 0,4% 1,3% 48,0% 38,1% Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej Sprzedaż kotłów na biomasę w Polsce w 2013 roku według mocy i rodzaju urządzeń kotły na biomasę kotły na drewno kawałkowe kotły na pelety kotłyna słomę kotły na zrębki kotły zgazowujące drewno Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 8

9 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Mikrobiogazownie Małoskalowebiogazownieo mocy do 100 kw: aktualnie 14 inwestycji, głównie instalacji badawczych i pilotażowych Województwo Gmina Miejscowość Moc (MW) Stan projektu Kujawsko-Pomorskie Wąpielsk Długie 0,075 działająca Lubelskie Adamów Szewnia Dolna 0,030 działająca Lubelskie Bełżyce Bełżyce Rolne 0,020 działająca Podlaskie Bielsk Podlaski Hryniewicze Duże 0,040 planowana Podlaskie Sokoły Krzyżewo 0,040 planowana Pomorskie Nowa Karczma Lubań 0,010 działająca Śląskie Toszek Proboszczowice 0,008 planowana Śląskie Katowice Katowice 0,024 działająca Opolskie Pawłowiczki Urbanowice 0,010 działająca Śląskie Pszczyna Studzionka 0,030 działająca Śląskie Pszczyna Wisła Mała 0,030 działająca Śląskie Koszęcin Nowy Dwór/ Cieszowa 0,020 działająca Warmińsko-Mazurskie Purda Bałdy 0,008 działająca Warmińsko-Mazurskie Elbląg Klepa 0,100 planowana Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 9

10 Opłacalność wytwarzania ciepła z OZE w gospodarstwach domowych Ekonomika mikroinstalacji zielonego ciepła Koszty produkcji ciepła z mikroinstalacji OZE na tle energetyki konwencjonalnej PC- pomy ciepła geotermalne (bez powietrznych) KS kolektory słoneczne do podgrzewania wody KB-kolty na biomasę (dedykowane, automatyczne) 10

11 Prognozy i perspektywy rozwoju Trend wzrostu udziału ciepła z OZE 18,0% Udział ciepła z OZE w zużyciu ciepła vs. cel KPD '2020 źródlo: Eurost, GUS, IEO, przykladowa aproksumacja potęgowa 14,4 vs 17,2%w KPD 16,0% 14,0% 13,9% vs 13,2% w KPD 12,0% 10,0% 10,4% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 11

12 Prognozy i perspektywy rozwoju Struktura produkcji ciepła z OZE w 2013 roku odpady komunlane (OZE) 1% Dopełnienie statystyczne ok. 1 miliona nieefektywnych pieców Ciepło systemowe ok 8% biopaliwa stałe 7% Dedykowane kotły na biomasę 26% piece kaflowe/ kuchnie węglowe i współspalanie (niska emisja) 63% geotermalna 1% geo i hydrotermalne PC 1% kolektory słoneczne 1% Biomasa: 87%? odpady komunlane (OZE) biopaliwa stałe biogaz (produkcja) geotermalna geo i hydrotermalne PC powietrzne PC kolektory słoneczne kotły na biomasę piece kaflowe/ kuchnie węglowe i współspalanie (niska emisja) Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 12

13 Prognozy i perspektywy rozwoju Czy mamy odnawialne zasoby energii i jak nimi gospodarujemy Ekonomiczne (realne z uwagi na potrzeby) odnawialne zasoby energii Potencjał techniczny brutto Realny potencjał techniczny (zasoby przemysłowe) Wykorzystanie zasobów (pozyskanie) w 2010 r. Stopień wykorzystania realnego potencjału w 2010 r. [PJ] [PJ] [PJ] [%] OZE RAZEM ,4% Biomasa drewno leśne ,1% Biomasa odpadowa sucha ,0% Biomasa odpadowa mokra ,9% Biomasa uprawowa ,7% Woda ,2% Geotermia i geot. pomy ciepła ,2% Wiatr ,2% Słońce ,3% Roczny potencjał odnawialnych zasobów energii i jego wykorzystanie w 2010 roku. Źródło: Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) (dane za 2010 r.), GUS, IEO, opracowanie IEO Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 13

14 Rynek technologii odnawialnych źródeł ciepła dla gospodarstw domowych Dyrektywa w sprawie ekoprojektowania ErP Wymóg etykietowania energetycznego urządzeń grzewczych OZE zgodnie z dyrektywą 2010/30/UE( r.) Pompy ciepła Źródło: PORT PC, EUROPEJSKA ORGANIZACJA POMP CIEPŁA Kolektory słoneczne Według rozporządzenia: zestawy zawierające podgrzewacz wody o znamionowej mocy cieplnej 70 kw i kolektor słoneczny; Konieczny wymóg badania laboratoryjnego kompletnych zestawów (w Polsce brak laboratorium). Kotły na biomasę Według rozporządzenia dla kotłów na paliwa stałe: drewno kawałkowe, zrębki, trociny, drewno kompaktowane (pelety, brykiet) do 1MW; Uwzględnia graniczne wartości sezonowej sprawności energetycznej oraz sezonowej emisji, gros obecnego rynkuniespełninorm poichwejściuwżyciew2019 roku. 14

15 Prognozy i perspektywy rozwoju Perspektywy zwiększenia udziału ciepła z OZE OBECNIE Technologie OZE MAPA DROGOWA Termomodernizacja 13,7% ciepła z OZE? 100% ciepła z OZE? Jakie mamy cele 2030/2050? Jak je zrealizować? Jakie technologie w pierwszej kolejności? Systemy sieciowe, czy indywidualne? Ile lat zajmie osiągnięcie celu? Jaki koszt? Stopień integracji z działaniami termomodernizacyjnymi? W PRZYSZŁOŚCI Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 15

16 Oficjalnie ma być tak Scenariusz BAU, PEP 2030 Adlaczego nie tak? Scenariusz czystegociepła IEO i DRL dla Greenpeace 2013 Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 16

17 Prognozy i perspektywy rozwoju Perspektywy zwiększenia udziału ciepła z OZE 2030/2050 Sceanriusz Energy(R)evolution 2050: 76% ciepła z OZE (OZE+efektywność energetyczna) Mikroinstalacje: tereny wiejskie i podmiejskie Systemy hybrydowe w powszechnym użyciu Nadwyżki energii elektrycznej-magazynowanie ciepła 2030: Zatrudnienie w sektorze OZE: osób (w tym w sektorze ciepła z OZE -85%: biomasa, pompy ciepła, kolektory słoneczne) IEO, DRL dla Greenpeace 2013 Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 17

18 Prognozy i perspektywy rozwoju Perspektywy zwiększenia udziału ciepła z mikroinstalacji 2020 Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 18

19 Prognozy i perspektywy rozwoju Perspektywy zwiększenia udziału ciepła z mikroinstalacji Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 19

20 Prognozy i perspektywy rozwoju Perspektywy zwiększenia udziału ciepła z mikroinstalacji Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 20

21 Uzupełnienie mikrogeneracji nowoczesne technologie odnawialnych źródeł ciepła systemowego Projekt SDH+ Słoneczne systemy ciepłownicze Studium wykonalności dla lokalnej kotłowni PEC Kalisz Nowe Skalmierzyce : zdyskontowany okres zwrotu na poziomie od lat wariant A (inwestor oczekuje <7 lat) Potencjał ograniczenia nakładów inwestycyjnych dzięki grupowaniu instalacji wariant B i centralnemu magazynowi ciepła wariant C A 118 kolektorów (257 m 2 ) 106 kw C centralny magazyn B grupowanie instalacji Potencjał wytwarzania ciepła z odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych rynek, technologie, opłacalność 21

22 Zielonemu ciepłownictwu potrzebne: różnorodność technologiczna innowacje odrobina uwagi i wyobraźnia Grzegorz Wiśniewski Instytut Energetyki Odnawialnej gwisniewski@ieo.pl