DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Transkrypt

1 DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 28 stycznia 2014 r. Poz. 357 UCHWAŁA NR XLIII/794/13 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie określenia Programu ochrony środowiska przed hałasem dla terenów poza aglomeracjami, położonych wzdłuż linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie z terenu województwa łódzkiego, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne, tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikiem LDWN i LN Na podstawie art. 18 pkt 20 oraz art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2013 r. poz. 596 i 645), w związku z art. 84 ust. 1 oraz art. 119 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r. poz. 1232) Sejmik Województwa Łódzkiego uchwala, co następuje: 1. Określa Program ochrony środowiska przed hałasem dla terenów poza aglomeracjami, położonych wzdłuż linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie z terenu województwa łódzkiego, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne, tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikiem L DWN i L N, zwany dalej Programem. 2. Tereny, o jakich mowa w 1 Programu, zlokalizowane są w otoczeniu niżej wymienionych odcinków linii kolejowych, na terenie województwa łódzkiego: 1) linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna - Katowice (w km od (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego) do km (Koluszki); 2) linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodnia - Kunowice (w km od (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego) do km (Kutno); 3) linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna - Koluszki (w km ok (granica m. Łódź) do km (Koluszki). 3. Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku oraz ich zakres są określone w Załączniku Nr 1 do uchwały. 4. Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska, harmonogram rzeczowo finansowy planowanych działań oraz źródła finansowania ww. działań są określone w Załączniku Nr 2 do uchwały. 5. Podmiotem właściwym do realizacji działań w zakresie: 1) działań krótkookresowych, wskazanych w Załączniku Nr 2 do uchwały, a także utrzymania torowisk odcinków linii kolejowych, o których mowa w 2 uchwały oraz składów pociągów w należytym stanie technicznym; 2) realizacji planów inwestycyjnych oraz realizacji zapisów opracowań środowiskowych ze zwróceniem uwagi na konieczność spełniania prawa w zakresie ochrony środowiska przed hałasem;

2 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 2 Poz ) prowadzenia monitoringu hałasu na wyszczególnionych w 2 uchwały odcinkach linii kolejowych, jest Zarządzający ww. odcinkami linii kolejowych (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.); 4) edukacji społecznej jest Zarządzający ww. odcinkami linii kolejowych (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.) oraz jednostki samorządu terytorialnego; 5) wydawania aktów prawa miejscowego dotyczących zmian w zakresie planów zagospodarowania przestrzennego są właściwe miejscowo rady gmin. 6. Organami właściwymi do przekazywania organowi określającemu Program informacji o wydanych decyzjach, aktach prawa miejscowego oraz innych dokumentach, których ustalenia zmierzają do osiągnięcia celów programu są właściwi starostowie powiatów, wójtowie gmin, burmistrzowie i prezydenci miast z terenów objętych Programem, a także Wojewoda Łódzki i Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Łodzi. 7. Informacje, o których mowa w 6 Programu, a także dotyczące realizacji działań określonych w 5 pkt 1-4 uchwały przekazuje się Sejmikowi Województwa Łódzkiego, corocznie w terminie do dnia 31 marca za rok poprzedni w formie raportów w wersji papierowej i na elektronicznym nośniku danych. Raporty powinny zawierać następujące dane: 1) nazwę jednostki odpowiedzialnej za realizację i nadzór działania; 2) rodzaj lub zakres działania; 3) lokalizację lub obszar działania; 4) harmonogram realizacji działania; 5) przewidywany efekt rzeczowy i ekologiczny (jeśli tego dotyczą). 8. Ustala się, że do kontroli zapisów Programu wykorzystywane będą informacje, o jakich mowa w 7 Programu. 9. Uzasadnienie do Programu obejmujące zakres określonych i ocenionych zagadnień stanowi Załącznik Nr 3 do uchwały. 10. Uzasadnienie zawierające informacje o udziale społeczeństwa w postępowaniu oraz o tym, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa stanowi Załącznik Nr 4 do uchwały. 11. Termin realizacji Programu, o którym mowa w 1 ustala się na rok 2017 (działania krótkookresowe) z perspektywą na lata kolejne (działania długookresowe i edukacja społeczna, które realizowane będą w trakcie obowiązywania tego oraz kolejnych programów ochrony środowiska przed hałasem). 12. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Województwa Łódzkiego. 13. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego. Przewodniczący Sejmiku: Marek Mazur

3 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 3 Poz. 357 Załącznik nr 1 do uchwały nr XLIII/794/13 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 17 grudnia 2013 r. NARUSZENIA DOPUSZCZALNYCH POZIOMÓW HAŁASU W ŚRODOWISKU ORAZ ICH ZAKRES I. Tereny zagrożone hałasem zlokalizowane w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna Katowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki Lp Nazwa odcinka SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI Współrzędne początku odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Współrzędne końca odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Strona linii kolejowej Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LDWN Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LN Nazwa gminy 19 49' 25'' 51 45' 09'' 19 49' 07'' 51 44' 39'' Lewa 4 2 Koluszki Niski 19 49' 25'' 51 45' 09'' 19 49' 07'' 51 44' 39'' Prawa 6 4 Koluszki Niski 19 49' 45'' 51 45' 39'' 19 49' 25'' 51 45' 09'' Prawa 2 1 Koluszki Niski 19 51' 08'' 51 47' 37'' 19 50' 44'' 51 47' 09'' Prawa 8 6 Rogów Niski 19 53' 25'' 51 49' 15'' 19 52' 51'' 51 48' 51'' Prawa 10 8 Rogów Niski 19 53' 25'' 51 49' 15'' 19 52' 51'' 51 48' 51'' Lewa 10 8 Rogów Niski 19 53' 59'' 51 49' 40'' 19 53' 25'' 51 49' 15'' Prawa 8 6 Rogów Niski 19 53' 59'' 51 49' 40'' 19 53' 25'' 51 49' 15'' Lewa Rogów Niski 19 55' 43'' 51 53' 10'' 19 55' 35'' 51 52' 38'' Prawa 4 6 Słupia Niski 19 56' 59'' 51 54' 19'' 19 56' 11'' 51 54' 11'' Prawa 10 8 Lipce Reymontowskie Niski 19 56' 59'' 51 54' 19'' 19 56' 11'' 51 54' 11'' Lewa Lipce Reymontowskie Niski 20 00' 03'' 51 54' 57'' 19 59' 25'' 51 54' 35'' Lewa ' 40'' 51 55' 20'' 20 00' 03'' 51 54' 57'' Lewa ' 40'' 51 55' 20'' 20 00' 03'' 51 54' 57'' Prawa 8 6 Lipce Reymontowskie, Godzianów Lipce Reymontowskie, Godzianów Lipce Reymontowskie, Godzianów 15. SKIERNIEWICE, 20 02' 51'' 51 56' 31'' 20 01' 59'' 51 56' 37'' Prawa 6 8 Maków Niski Priorytet Niski Niski Niski

4 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 4 Poz PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI SKIERNIEWICE, PARK - KOLUSZKI GRODZISK MAZOWIECKI - MIEDNIEWICE GRODZISK MAZOWIECKI - MIEDNIEWICE GRODZISK MAZOWIECKI - MIEDNIEWICE SKIERNIEWICE - SKIER- NIEWICE PARK SKIERNIEWICE - SKIER- NIEWICE PARK SKIERNIEWICE - SKIER- NIEWICE PARK 20 03' 41'' 51 56' 23'' 20 02' 51'' 51 56' 31'' Prawa 6 8 Maków Niski 20 03' 41'' 51 56' 23'' 20 02' 51'' 51 56' 31'' Lewa 2 4 Maków Niski 20 04' 32'' 51 56' 15'' 20 03' 41'' 51 56' 23'' Prawa 2 4 Maków Niski 20 05' 23'' 51 56' 06'' 20 04' 32'' 51 56' 15'' Prawa 4 6 Maków Niski 20 07' 36'' 51 56' 36'' 20 07' 01'' 51 56' 13'' Lewa ' 48'' 51 57' 08'' 20 07' 36'' 51 56' 36'' Lewa 10 8 M. Skierniewice, Maków M. Skierniewice, Maków 20 07' 56'' 51 57' 29'' 20 07' 48'' 51 57' 08'' Prawa 8 6 M. Skierniewice Niski 20 07' 56'' 51 57' 29'' 20 07' 48'' 51 57' 08'' Lewa 10 8 M. Skierniewice Niski 20 13' 35'' 51 58' 45'' 20 12' 47'' 51 58' 32'' Lewa 10 8 M. Skierniewice Niski 20 13' 35'' 51 58' 45'' 20 12' 47'' 51 58' 32'' Prawa 8 6 M. Skierniewice Niski 20 14' 21'' 51 59' 01'' 20 13' 35'' 51 58' 45'' Lewa 6 4 M. Skierniewice Niski 20 08' 29'' 51 57' 53'' 20 07' 56'' 51 57' 29'' Prawa 8 6 M. Skierniewice Niski 20 08' 29'' 51 57' 53'' 20 07' 56'' 51 57' 29'' Lewa 8 6 M. Skierniewice Niski 20 09' 02'' 51 58' 03'' 20 08' 29'' 51 57' 53'' Prawa 1 0 M. Skierniewice Niski II. Tereny zagrożone hałasem zlokalizowane w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodnia Kunowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno Niski Niski Lp Nazwa odcinka WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY Współrzędne początku odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Współrzędne końca odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Strona linii kolejowej Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LDWN Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LN Nazwa gminy Priorytet 20 09' 02'' 52 08' 26'' 20 08' 27'' 52 08' 03'' Lewa 10 8 Bolimów Niski 20 09' 02'' 52 08' 26'' 20 08' 27'' 52 08' 03'' Prawa 10 8 Bolimów Niski 20 07' 48'' 52 07' 41'' 20 07' 06'' 52 07' 22'' Prawa 10 8 Bolimów Niski 20 07' 06'' 52 07' 22'' 20 06' 21'' 52 07' 05'' Prawa ' 21'' 52 07' 05'' 20 05' 35'' 52 06' 49'' Prawa 8 6 Nieborów Niski Nieborów, Bolimów Niski

5 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 5 Poz WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY WARSZAWA, GOŁĄBKI - BEDNARY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY BEDNARY - ŁOWICZ GŁÓWNY ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO 20 06' 21'' 52 07' 05'' 20 05' 35'' 52 06' 49'' Lewa 4 2 Nieborów Niski 20 04' 48'' 52 06' 35'' 20 03' 60'' 52 06' 22'' Prawa 8 6 Nieborów Niski 20 04' 48'' 52 06' 35'' 20 03' 60'' 52 06' 22'' Lewa 2 1 Nieborów Niski 20 03' 51'' 52 06' 19'' 20 03' 03'' 52 06' 06'' Prawa 8 6 Nieborów Niski 20 03' 51'' 52 06' 19'' 20 03' 03'' 52 06' 06'' Lewa 6 4 Nieborów Niski 20 03' 03'' 52 06' 06'' 20 02' 14'' 52 05' 53'' Prawa 4 2 Nieborów Niski 20 01' 26'' 52 05' 40'' 20 00' 36'' 52 05' 31'' Lewa 10 8 Nieborów Niski 20 01' 26'' 52 05' 40'' 20 00' 36'' 52 05' 31'' Prawa 2 1 Nieborów Niski 20 00' 36'' 52 05' 31'' 19 59' 44'' 52 05' 29'' Lewa 2 1 Nieborów Niski 19 59' 44'' 52 05' 29'' 19 58' 53'' 52 05' 24'' Prawa 4 2 Łowicz, Nieborów 19 58' 11'' 52 05' 42'' 19 57' 36'' 52 06' 06'' Prawa 1 2 Łowicz Niski 19 58' 11'' 52 05' 42'' 19 57' 36'' 52 06' 06'' Lewa 1 0 Łowicz Niski 19 57' 36'' 52 06' 06'' 19 57' 15'' 52 06' 22'' Prawa 6 8 Łowicz Niski 19 57' 15'' 52 06' 22'' 19 56' 52'' 52 06' 50'' Lewa 2 4 Łowicz Niski 19 57' 15'' 52 06' 22'' 19 56' 52'' 52 06' 50'' Prawa 4 6 Łowicz Niski 19 56' 52'' 52 06' 50'' 19 56' 16'' 52 07' 14'' Prawa 4 4 Łowicz Niski 19 56' 16'' 52 07' 14'' 19 55' 32'' 52 07' 31'' Prawa 2 4 Łowicz Niski 19 53' 19'' 52 08' 23'' 19 52' 28'' 52 08' 31'' Prawa 6 4 Łowicz Niski 19 48' 16'' 52 09' 18'' 19 47' 27'' 52 09' 29'' Lewa Zduny Niski 19 47' 27'' 52 09' 29'' 19 46' 38'' 52 09' 40'' Prawa Zduny Niski 19 47' 27'' 52 09' 29'' 19 46' 38'' 52 09' 40'' Lewa 8 6 Zduny Niski 19 43' 45'' 52 10' 53'' 19 42' 59'' 52 11' 09'' Prawa 6 8 Zduny, Bedlno Niski 19 42' 59'' 52 11' 09'' 19 42' 12'' 52 11' 24'' Prawa 4 6 Zduny, Bedlno Niski Niski

6 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 6 Poz ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO ŁOWICZ GŁÓWNY - KUTNO 19 37' 25'' 52 12' 45'' 19 36' 34'' 52 12' 52'' Lewa 6 8 Bedlno Niski 19 31' 21'' 52 13' 14'' 19 30' 30'' 52 13' 22'' Lewa 8 10 Bedlno Niski 19 24' 29'' 52 13' 33'' 19 23' 38'' 52 13' 26'' Lewa 1 1 Kutno Niski 19 23' 38'' 52 13' 26'' 19 22' 46'' 52 13' 22'' Lewa 4 2 Kutno Niski 19 23' 38'' 52 13' 26'' 19 22' 46'' 52 13' 22'' Prawa 6 8 Kutno Niski 19 22' 46'' 52 13' 22'' 19 21' 53'' 52 13' 24'' Prawa 8 10 Kutno Niski 19 22' 46'' 52 13' 22'' 19 21' 53'' 52 13' 24'' Lewa Kutno Niski 19 21' 53'' 52 13' 24'' 19 21' 03'' 52 13' 34'' Lewa Kutno Niski 19 21' 53'' 52 13' 24'' 19 21' 03'' 52 13' 34'' Prawa 4 6 Kutno Niski III. Tereny zagrożone hałasem zlokalizowane w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna Koluszki na odcinku od granicy m. Łódź do m. Koluszki Lp Nazwa odcinka GAŁKÓWEK - KO- LUSZKI R 145 GAŁKÓWEK - KO- LUSZKI R 145 GAŁKÓWEK - KO- LUSZKI R 145 GAŁKÓWEK - KO- LUSZKI R 145 Współrzędne początku odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Współrzędne końca odcinka Długość geograficzna Szerokość geograficzna Strona linii kolejowej Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LDWN Maksymalna wartość przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LN 19 44' 34'' 51 43' 49'' 19 45' 23'' 51 43' 39'' Prawa 6 4 Koluszki Niski 19 46' 14'' 51 43' 44'' 19 47' 05'' 51 43' 52'' Lewa 2 1 Koluszki Niski 19 47' 05'' 51 43' 52'' 19 47' 55'' 51 44' 00'' Prawa 4 2 Koluszki Niski 19 47' 55'' 51 44' 00'' 19 48' 17'' 51 44' 04'' Prawa 4 4 Koluszki Niski Nazwa gminy Priorytet

7 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 7 Poz. 357 Załącznik nr 2 do uchwały nr XLIII/794/13 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 17 grudnia 2013 r. PODSTAWOWE KIERUNKI I ZAKRES DZIAŁAŃ NIEZBĘDNYCH DO PRZYWRÓCENIA STANDARDÓW JAKOŚCI ŚRODOWISKA, HARMONOGRAM RZECZOWO FINANSOWY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ ORAZ ŹRÓDŁA FINANSOWANIA WW. DZIAŁAŃ Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska, harmonogram rzeczowo finansowy planowanych działań oraz źródła finansowania ww. działań I. Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska. W celu ograniczenia równoważnego poziomu dźwięku do wartości nie przekraczających poziomów dopuszczalnych określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2012 r. poz. 1109) w otoczeniu analizowanych odcinków linii kolejowych zaproponowano w Programie odpowiednie działania naprawcze. Należy jednak zaznaczyć, że w świetle istniejącego poziomu obciążenia ruchem oraz lokalizacji tych odcinków w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej uzyskanie efektów w postaci dotrzymania poziomów dopuszczalnych jest niezwykle trudne, a w niektórych przypadkach wręcz nierealne. Zadaniem służb ochrony środowiska oraz administratora sieci kolejowej jest jednak podejmowanie wszelkich działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych w takim stopniu, w jakim jest to tylko możliwe. W ramach opracowywania niniejszego Programu przeanalizowano wyniki modelowania klimatu akustycznego przedstawione w opracowanych Mapach akustycznych oraz zaproponowano działania, których realizacja powinna doprowadzić do poprawy stanu akustycznego w otoczeniu problemowych odcinków linii kolejowych. Należy zaznaczyć, iż działania naprawcze proponowane w ramach Programu nie oddziałują na istniejące strefy ochronne (w tym na obszary natura 2000). Podzielono je na następujące grupy: 1. Działania krótkookresowe (w ramach strategii krótkookresowej), których realizacja przewidziana jest na lata Działania długookresowe (w ramach polityki długookresowej), których realizacja przewidywana jest w horyzoncie czasowym dłuższym niż czas obowiązywania niniejszego Programu (w okresie obowiązywania tego jak i kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku 2017). 3. Działania związane z edukacją społeczną, które powinny być prowadzone w sposób ciągły, zarówno w zakresie działań długookresowych (pkt 2 powyżej), jak i krótkookresowych (pkt 1 powyżej). Strategia krótkookresowa W ramach strategii krótkookresowej zawarte są działania, których celem jest spowodowanie poprawy klimatu akustycznego w tych miejscach, gdzie przekroczenia dopuszczalnych wartości hałasu w środowisku są w chwili obecnej największe oraz tam gdzie na oddziaływanie hałasu narażona jest największa liczba osób. W celu wyselekcjonowania takich obszarów posłużono się określonym w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz.U. Nr 179, poz. 1498) wskaźnikiem M, którego wielkość uzależniona jest od dwóch wyżej wymienionych parametrów. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem w pierwszej kolejności powinny być wykonane działania mające na celu redukcję poziomu dźwięku na obszarach, dla których wskaźnik M posiada najwyższą wartość. W tym celu na potrzeby niniejszego opracowania dokonano analizy Map akustycznych dla odcinków linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie, opracowanej dla potrzeb programów ochrony środowiska przed hałasem województwo łódzkie, w ramach których opracowano rozkład wskaźnika M na terenach sąsiadujących z odcinkami linii kolejowych, będących przedmiotem niniejszego programu. Na podstawie tej analizy każdemu odcinkowi nadano odpowiednie priorytety w zależności od wielkości wskaźnika M oraz wielkości przekroczeń poziomu hałasu. Priorytety te określają, na których z analizowanych odcinków działania mające na celu poprawę stanu klimatu akustycznego powinny zostać wyko-

8 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 8 Poz. 357 nane w pierwszej kolejności. Na potrzeby niniejszego Programu dokonano podziału wskaźnika M na dwie grupy, agregujące węższe klasy jego wartości. Dla każdej z nich przypisano priorytet, z jakim powinny być podjęte działania polegające na budowie biernych środków redukcji hałasu, mające na celu ograniczenie poziomu hałasu. Podział ten przedstawiono poniżej w Tabl. 1. Tabl. 1. Zestawienie priorytetów z jakim powinny być podjęte działania polegające na budowie biernych środków redukcji hałasu, mające na celu ograniczenie poziomu hałasu w stosunku do wartości wskaźnika M. Priorytet działań Wartość wskaźnika M Od Do Wysoki powyżej 100 Niski W ramach priorytetu wysokiego nie znalazły się żadne tereny położone w sąsiedztwie przedmiotowych odcinków linii kolejowych z uwagi na niskie wartości wskaźnika M. W związku z powyższym zrezygnowano z budowy biernych środków redukcji hałasu (w postac, np. ekranów akustycznych). Zaleca się jednak utrzymanie w dobrym stanie technicznym torowisk oraz składów pociągów poprzez prowadzenie bieżącej konserwacji. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie odcinków linii kolejowych nr 1 i 3 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe. Orientacyjną lokalizację odcinków z zaznaczonym niskim priorytetem przedstawiono osobno dla każdego analizowanego ciągu w kolejnych tomach opracowania (część graficzna). Polityka długookresowa Podstawowym działaniem, jakie powinno być realizowane w ramach polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne związane z nowymi inwestycjami prowadzonymi przez Zarządcę linii kolejowych. Istotnym jest, aby te inwestycje nie pogarszały stanu klimatu akustycznego na terenach podlegających ochronie. W ramach polityki długookresowej należy konsekwentnie dążyć do realizacji planów inwestycyjnych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz realizacji zapisów opracowań środowiskowych ze zwróceniem uwagi na konieczność spełniania prawa w zakresie ochrony przed hałasem w przypadku nowych inwestycji. Planowanie nowych odcinków linii kolejowych powinno być realizowane w taki sposób, aby przebiegały one (o ile jest to tylko możliwe) po terenach niepodlegających ochronie akustycznej w jak największej odległości od budynków mieszkalnych. W przypadku braku możliwości spełnienia tego warunku, budynki podlegające ochronie akustycznej powinny być zabezpieczone przed oddziaływaniem ruchu pojazdów szynowych przez zastosowanie odpowiednich urządzeń ochrony środowiska. Jeżeli natomiast ich zastosowanie jest niemożliwe, np. z uwagi na bezpieczeństwo ruchu kolejowego, powinno się dążyć do zmiany funkcji lub wykupu przez Zarządców linii kolejowych budynków, których nie można zabezpieczyć przed działaniem hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Należy zaznaczyć, że wykupy nieruchomości są praktykowane tylko i wyłącznie na wniosek strony po decyzji sądu. Jednym z najważniejszych aspektów polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne w sąsiedztwie linii kolejowych. Nie należy zezwalać na budowanie nowych budynków w strefie oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne pochodzącego od ruchu pojazdów szynowych. Właściwe pod względem akustycznym planowanie przestrzenne powinno się również charakteryzować lokalizowaniem nowych odcinków linii kolejowych na terenach nieobjętych ochroną akustyczną, o czym wspomniano już wcześniej. W ramach strategii długoterminowej zawierają się również techniczne działania mające na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych objętych zakresem Programu, które miałyby być realizowane w ramach kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem. W zakresie tego elementu polityki długookresowej należy na etapie kolejnego Programu ponownie przeanalizować stan klimatu akustycznego i w przypadku konieczności podjąć działania naprawcze, dla terenów którym w ramach niniejszego opracowania przypisano priorytet niski (ze względów ekonomicznych zdecydowano, że działania naprawcze na tych terenach będą musiały być zrealizowane w późniejszym czasie). Możliwe jest natomiast nakładanie na Zarządcę (w

9 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 9 Poz. 357 ramach przeglądów ekologicznych lub analiz porealizacyjnych) obowiązku tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania w przypadku braku możliwości zastosowania innych form ochrony akustycznej dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet. W ramach strategii długoterminowej zawiera się również ocena niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem oraz realizacja zmian wynikających ze zmiany stanu akustycznego w sąsiedztwie analizowanych odcinków linii kolejowych w czasie obowiązywania niniejszego programu. Edukacja społeczna Prowadzenie systematycznych i skoordynowanych działań edukacyjnych w realiach niniejszego Programu powinno przynieść bardzo wymierny efekt. Źródłem takiego stwierdzenia jest fakt, iż analizowane w ramach Programu odcinki linii kolejowych zlokalizowane są w granicach miast (np. Łowicz, Skierniewice) bądź stanowią odcinki dojazdowe do Łodzi, w obrębie których znaczący udział podróżnych, związany jest z codzienną aktywnością mieszkańców terenów sąsiadujących. W ramach edukacji społecznej należy zatem zwrócić szczególną uwagę na: - promocję komunikacji zbiorowej, która jest alternatywą formą podróży dla osób korzystających z samochodów, - promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenia hałasem, w tym m.in. strefowanie funkcji zabudowy i ograniczenie możliwości obudowy nowych odcinków linii kolejowych terenami wrażliwymi akustycznie (w tym m.in. o funkcji mieszkaniowej, rekreacyjnej, edukacyjnej czy związanymi z ochroną zdrowia), - promocję innych metod ochrony przed hałasem niż ekrany akustyczne (np. ograniczenie prędkości, zapewnienie płynności ruchu). Działania te powinny być skoordynowane i finansowane zarówno ze środków Zarządcy analizowanych odcinków linii PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., jak i jednostek samorządów terytorialnych oraz organizacji pozarządowych, których statut określa prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie ochrony środowiska. Dodatkowo środki na edukację społeczeństwa w zakresie oddziaływania hałasu można pozyskiwać poprzez programy finansowe UE oraz z pomocą sponsorów i mediów. Efekty działań związanych z edukacją społeczeństwa są w chwili obecnej bardzo trudne do oszacowania, jednak przy systematycznym i skoordynowanym działaniu mogą one być znaczące. Termin realizacji programu, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań W ramach niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem zaproponowano trzy główne rodzaje działań: 1. Działania krótkookresowe (realizacja w latach ), w ramach strategii krótkookresowej (z uwagi na niskie wartości wskaźnika M zrezygnowano z budowy biernych środków redukcji hałasu (w postaci np. ekranów akustycznych). Zwrócono jednak uwagę na konieczność utrzymania w dobrym stanie technicznym torowisk oraz składów pociągów poprzez prowadzenie bieżącej konserwacji. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie odcinków linii kolejowych nr 1 i 3 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe). 2. Działania długookresowe, których realizacja przewidywana jest w okresie obowiązywania tego jak i kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku Działania związane z edukacją społeczną (terminy realizacji jak w pkt 2). Terminy realizacji działań zawartych w ramach edukacji społecznej oraz polityki długookresowej są dłuższe od czasu obowiązywania niniejszego opracowania (5 lat). Edukacja społeczeństwa, jak i działania ujęte w ramach strategii długookresowej, powinny być konsekwentne i ciągłe - tylko wtedy mogą przynieść wymierne i oczekiwane korzyści.

10 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 10 Poz. 357 II. Harmonogram rzeczowo finansowy planowanych działań 1. Działania krótkookresowe a) Harmonogram rzeczowo finansowy działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna Katowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki Lp. Współrzędne początku i końca odcinka Początek Koniec Działania mające na celu poprawę klimatu akustycznego Szacunkowe koszty Termin realizacji Nazwa gminy ' 08'' 51 47' 37'' 19 50' 44'' 51 47' 09'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Rogów ' 25'' 51 49' 15'' 19 52' 51'' 51 48' 51'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Rogów ' 59'' 51 49' 40'' 19 53' 25'' 51 49' 15'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Rogów ' 59'' 51 54' 19'' 19 56' 11'' 51 54' 11'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Lipce Reymontowskie ' 03'' 51 54' 57'' 19 59' 25'' 51 54' 35'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Lipce Reymontowskie, Godzianów ' 40'' 51 55' 20'' 20 00' 03'' 51 54' 57'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Lipce Reymontowskie, Godzianów ' 51'' 51 56' 31'' 20 01' 59'' 51 56' 37'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Maków ' 41'' 51 56' 23'' 20 02' 51'' 51 56' 31'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Maków ' 48'' 51 57' 08'' 20 07' 36'' 51 56' 36'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł M. Skierniewice, Maków ' 56'' 51 57' 29'' 20 07' 48'' 51 57' 08'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł M. Skierniewice ' 35'' 51 58' 45'' 20 12' 47'' 51 58' 32'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł M. Skierniewice ' 21'' 51 59' 01'' 20 13' 35'' 51 58' 45'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł M. Skierniewice, Skierniewice ' 29'' 51 57' 53'' 20 07' 56'' 51 57' 29'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł M. Skierniewice Szacunkowe koszty zastosowania działań naprawczych na całym analizowanym odcinku b) Harmonogram rzeczowo finansowy działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodnia Kunowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno Lp. Współrzędne początku i końca odcinka Początek Koniec 195 tys. zł Działania mające na celu poprawę klimatu akustycznego Szacunkowe koszty Termin realizacji Nazwa gminy ' 02'' 52 08' 26'' 20 08' 27'' 52 08' 03'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Bolimów ' 48'' 52 07' 41'' 20 07' 06'' 52 07' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Bolimów ' 21'' 52 07' 05'' 20 05' 35'' 52 06' 49'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Nieborów ' 48'' 52 06' 35'' 20 03' 60'' 52 06' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Nieborów ' 48'' 52 06' 35'' 20 03' 60'' 52 06' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Nieborów ' 51'' 52 06' 19'' 20 03' 03'' 52 06' 06'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Nieborów ' 26'' 52 05' 40'' 20 00' 36'' 52 05' 31'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Nieborów ' 36'' 52 06' 06'' 19 57' 15'' 52 06' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Łowicz ' 16'' 52 09' 18'' 19 47' 27'' 52 09' 29'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Zduny ' 27'' 52 09' 29'' 19 46' 38'' 52 09' 40'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Zduny

11 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 11 Poz ' 45'' 52 10' 53'' 19 42' 59'' 52 11' 09'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Zduny, Bedlno ' 25'' 52 12' 45'' 19 36' 34'' 52 12' 52'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Bedlno ' 21'' 52 13' 14'' 19 30' 30'' 52 13' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Bedlno ' 38'' 52 13' 26'' 19 22' 46'' 52 13' 22'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Kutno ' 46'' 52 13' 22'' 19 21' 53'' 52 13' 24'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Kutno ' 46'' 52 13' 22'' 19 21' 53'' 52 13' 24'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Kutno ' 53'' 52 13' 24'' 19 21' 03'' 52 13' 34'' Szlifowanie szyn 15 tys. zł Kutno Szacunkowe koszty zastosowania działań naprawczych na całym analizowanym odcinku 255 tys.

12 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 12 Poz. 357 c) Harmonogram rzeczowo finansowy działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna Koluszki na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno. W sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej występują jedynie odcinki o niskim priorytecie narażenia na hałas. Wskaźnik M, na podstawie którego ustalany jest harmonogram działań proponowanych w Programie, przyjmuje na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie tych odcinków wartości mniejsze od 100. W związku z tym, zgodnie z założeniami określonymi w Programie, dla odcinków linii kolejowej Nr 17 posiadających niski priorytet narażenia na hałas w czasie obowiązywania niniejszego opracowania powinny być realizowane działania zawierające się w ramach strategii długoterminowej oraz edukacji społecznej. Na odcinkach linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna Koluszki w latach nie będą realizowane działania krótkookresowe. 2. Działania długookresowe Realizacja działań długookresowych przewidywana jest w okresie obowiązywania tego jak i kolejnych programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku Podstawowym działaniem, jakie powinno być realizowane w ramach polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne związane z nowymi inwestycjami prowadzonymi przez Zarządcę linii kolejowych. Istotnym jest, aby te inwestycje nie pogarszały stanu klimatu akustycznego na terenach podlegających ochronie. W ramach polityki długookresowej należy konsekwentnie dążyć do realizacji planów inwestycyjnych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz realizacji zapisów opracowań środowiskowych ze zwróceniem uwagi na konieczność spełniania prawa w zakresie ochrony przed hałasem w przypadku nowych inwestycji. Planowanie nowych odcinków linii kolejowych powinno być realizowane w taki sposób, aby przebiegały one (o ile jest to tylko możliwe) po terenach niepodlegających ochronie akustycznej w jak największej odległości od budynków mieszkalnych. W przypadku braku możliwości spełnienia tego warunku, budynki podlegające ochronie akustycznej powinny być zabezpieczone przed oddziaływaniem ruchu pojazdów szynowych przez zastosowanie odpowiednich urządzeń ochrony środowiska. Jeżeli natomiast ich zastosowanie jest niemożliwe np. z uwagi na bezpieczeństwo ruchu kolejowego, powinno się dążyć do zmiany funkcji lub wykupu przez Zarządców linii kolejowych budynków, których nie można zabezpieczyć przed działaniem hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Należy zaznaczyć, że wykupy nieruchomości są praktykowane tylko i wyłącznie na wniosek strony po decyzji sądu. Jednym z najważniejszych aspektów polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne w sąsiedztwie linii kolejowych. Nie należy zezwalać na budowanie nowych budynków w strefie oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne pochodzącego od ruchu pojazdów szynowych. Właściwe pod względem akustycznym planowanie przestrzenne powinno się również charakteryzować lokalizowaniem nowych odcinków linii kolejowych na terenach nieobjętych ochroną akustyczną, o czym wspomniano już wcześniej. W ramach strategii długoterminowej zawierają się również techniczne działania mające na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych objętych zakresem Programu, które miałyby być realizowane w ramach kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem. W zakresie tego elementu polityki długookresowej należy na etapie kolejnego Programu ponownie przeanalizować stan klimatu akustycznego i w przypadku konieczności podjąć działania naprawcze, dla terenów którym w ramach niniejszego opracowania przypisano priorytet niski (ze względów ekonomicznych zdecydowano, że działania naprawcze na tych terenach będą musiały być zrealizowane w późniejszym czasie). Możliwe jest natomiast nakładanie na Zarządcę (w ramach przeglądów ekologicznych lub analiz porealizacyjnych) obowiązku tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania w przypadku braku możliwości zastosowania innych form ochrony akustycznej dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet. W ramach strategii długoterminowej zawiera się również ocena niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem oraz realizacja zmian wynikających ze zmiany stanu akustycznego w sąsiedztwie analizowanych odcinków linii kolejowych w czasie obowiązywania niniejszego programu. Na etapie wykonywania niniejszego Programu nie jest możliwe określenie kosztów działań zawierających się w strategii długookresowej.

13 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 13 Poz Edukacja społeczna Realizacja edukacji społecznej przewidywana jest w okresie obowiązywania tego jak i kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku Prowadzenie systematycznych i skoordynowanych działań edukacyjnych w realiach niniejszego Programu powinno przynieść bardzo wymierny efekt. Źródłem takiego stwierdzenia jest fakt, iż analizowane w ramach Programu odcinki linii kolejowych zlokalizowane są w granicach miast (np. Łowicz, Skierniewice) bądź stanowią odcinki dojazdowe do Łodzi, w obrębie których znaczący udział podróżnych, związany jest z codzienną aktywnością mieszkańców terenów sąsiadujących. W ramach edukacji społecznej należy zatem zwrócić szczególną uwagę na: - promocję komunikacji zbiorowej, która jest alternatywą formą podróży dla osób korzystających z samochodów, - promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenia hałasem, w tym m.in. strefowanie funkcji zabudowy i ograniczenie możliwości obudowy nowych odcinków linii kolejowych terenami wrażliwymi akustycznie (w tym m.in. o funkcji mieszkaniowej, rekreacyjnej, edukacyjnej czy związanymi z ochroną zdrowia), - promocję innych metod ochrony przed hałasem niż ekrany akustyczne (np. ograniczenie prędkości, zapewnienie płynności ruchu). Działania te powinny być skoordynowane i finansowane zarówno ze środków Zarządcy analizowanych odcinków linii PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., jak i jednostek samorządów terytorialnych oraz organizacji pozarządowych, których statut określa prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie ochrony środowiska. Dodatkowo środki na edukację społeczeństwa w zakresie oddziaływania hałasu można pozyskiwać poprzez programy finansowe UE oraz z pomocą sponsorów i mediów. Efekty działań związanych z edukacją społeczeństwa są w chwili obecnej bardzo trudne do oszacowania, jednak przy systematycznym i skoordynowanym działaniu mogą one być znaczące. Na etapie wykonywania niniejszego Programu nie jest możliwe określenie kosztów działań polegających na edukacji społecznej. III. Źródła finansowania programu Realizacja wszystkich elementów Programu ochrony środowiska przed hałasem dla terenów poza aglomeracjami, położonych wzdłuż linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie z terenu województwa łódzkiego, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne, tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikiem L DWN i L N możliwa jest wyłącznie przy współpracy różnych organów. Jej finansowanie spoczywać będzie przede wszystkim na zarządcy linii kolejowych, jakim jest PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Dodatkowo finansowanie może zostać wsparte ze środków unijnych (Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych), Narodowego oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dotacji budżetu państwa, środków samorządów (np. gmin w przypadku sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego), środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi.

14 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 14 Poz. 357 Załącznik nr 3 do uchwały nr XLIII/794/13 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 17 grudnia 2013 r. UZASADNIENIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA PRZED HAŁASEM DLA TERENÓW POZA AGLOMERACJAMI, POŁOŻONYCH WZDŁUŻ LINII KOLEJOWYCH, PO KTÓRYCH PRZEJEŻDŻA PONAD POCIĄGÓW ROCZNIE Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO, KTÓRYCH EKSPLOATACJA SPOWODOWAŁA NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE AKUSTYCZNE, TJ. PRZEKROCZONE ZOSTAŁY DOPUSZCZALNE POZIOMY HAŁASU OKREŚLONE WSKAŹNIKIEM L DWNI L N Zgodnie z art. 119 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r. poz. 1232) dla terenów, na których hałas przekracza poziom dopuszczalny, tworzy się programy ochrony środowiska przed hałasem, których celem jest dostosowanie poziomu hałasu do dopuszczalnego. Podstawowe źródło danych wykorzystywanych dla celów tworzenia i aktualizacji programów ochrony środowiska przed hałasem stanowi mapa akustyczna. Zarządzający drogą, linią kolejową lub lotniskiem zaliczonymi do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, sporządza co 5 lat mapę akustyczną terenu, na którym eksploatacja obiektu może powodować przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Z dniem 1 stycznia 2011 r. za ww. obiekty zostały uznane m. in. linie kolejowe, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie ( 2 ust. 2 lit. b rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, dla których jest wymagane sporządzanie map akustycznych, oraz sposobów określania granic terenów objętych tymi mapami (Dz.U. z 2007 r. Nr 1, poz. 8). Mając na uwadze, iż zarządzający drogą, linia kolejową lub lotniskiem jest obowiązany sporządzić po raz pierwszy mapę akustyczną terenu w terminie 1 roku od dnia, w którym zostały one uznane za obiekty mogące powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, pełnomocnik PKP Polskich Linii Kolejowych S. A. przekazał przy piśmie z dnia 10 stycznia 2011 r., znak: L.dz.2003/GIS/170/2012, Mapy akustyczne dla odcinków linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej pociągów rocznie - Województwo Łódzkie. Do cytowanych wyżej obiektów z terenu województwa łódzkiego zaliczono: 1) linię kolejową Nr 1 Warszawa Centralna - Katowice (w km od (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego) do km (Koluszki); 2) linię kolejową Nr 3 Warszawa Zachodnia - Kunowice (w km od (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego) do km (Kutno); 3) linię kolejową Nr 17 Łódź Fabryczna - Koluszki (w km ok (granica M. Łódź) do km (Koluszki). Wraz z przedłożeniem Map akustycznych dla odcinków linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej pociągów rocznie - Województwo Łódzkie na Sejmiku Województwa Łódzkiego spoczął obowiązek określenia programu ochrony środowiska przed hałasem dla terenów objętych przekroczeniami dopuszczalnych poziomów hałasu, zlokalizowanych w pobliżu ww. linii kolejowych. I. Część ogólna I. 1. Podstawy i uwarunkowania prawne opracowania I Podstawy realizacji programu Obowiązek opracowania programu ochrony środowiska przed hałasem dla linii kolejowych zlokalizowanych w granicach administracyjnych województwa łódzkiego wynika z zapisów następujących aktów prawnych o charakterze podstawowym: Dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli hałasu w środowisku [7].

15 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 15 Poz. 357 Ustawy - Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r. poz. 1232) [1] wraz z rozporządzeniami wykonawczymi. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz.U. Nr 179, poz. 1498) [2]. Dodatkowo, niniejszy Program został wykonany z uwzględnieniem m.in. następujących opracowań i dokumentów: Map akustycznych dla odcinków linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie [8]. Programów ochrony środowiska i planów gospodarki odpadami dla gmin i powiatów, przez teren których przebiegają analizowane odcinki linii kolejowych. Studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, przez teren których przebiegają analizowane odcinki linii kolejowych. Miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin (i ich części), przez teren których przebiegają analizowane odcinki linii kolejowych. Program został opracowany na podstawie map akustycznych dla odcinków linii kolejowych wykonanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w 2011 roku wraz z aktualizacją z kwietnia 2013 r. Wykonawcą niniejszego Programu jest firma EKKOM Sp. z o.o. z Krakowa. I Podstawy prawne programu Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r. poz. 1232) [1]. Podstawowym aktem prawnym, z którego wynika konieczność sporządzenia programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa łódzkiego jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r. poz. 1232) [1]. Zgodnie z zapisami art. 119 ust. 1, dla terenów, na których poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny, tworzy się programy ochrony środowiska przed hałasem, których celem jest dostosowanie poziomu hałasu do dopuszczalnego. Zgodnie z zapisami ustawy - Prawo ochrony środowiska [1] Program ochrony środowiska przed hałasem powinien być wykonany w terminie 1 roku od dnia przedstawienia mapy akustycznej przez podmiot zobowiązany do jej sporządzenia. Programy te powinny być aktualizowane co najmniej raz na 5 lat. W przypadku zaistnienia okoliczności uzasadniających zmianę programu ochrony środowiska przed hałasem lub zmianę harmonogramu realizacji poszczególnych zadań programy mogą być aktualizowane częściej. Prawo ochrony środowiska reguluje również kwestie związane z udziałem społeczeństwa w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie programu ochrony środowiska przed hałasem. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony przed hałasem (Dz.U. Nr 179, poz. 1498) [2]. Zgodnie z zapisami art. 119 ust. 3 ustawy - Prawo ochrony środowiska [1] Minister właściwy do spraw środowiska określił w drodze rozporządzenia szczegółowe wymagania, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem. Określono w nim, iż każdy program powinien się składać z części: - opisowej, - wyszczególniającej ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji programu, - uzasadnienia zakresu zagadnień. Dla każdej z tych części przywołany akt prawny podaje szczegółowy zakres merytoryczny. Dodatkowo rozporządzenie [2] podaje wytyczne do harmonogramu realizacji poszczególnych zadań określonych w programie, które powinny zostać zrealizowane w celu poprawy stanu klimatu akustycznego na analizowanym terenie. Zgodnie z 7 pkt 2 kolejność realizacji zadań programu na terenach mieszkaniowych powinna być ustalona w oparciu o wskaźnik charakteryzujący wielkość przekroczenia dopuszczalnego poziomu

16 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 16 Poz. 357 hałasu oraz liczbę mieszkańców na danym terenie (tzw. wskaźnik M). Zgodnie z rozporządzeniem ustala się go w następujący sposób: gdzie: M wartość wskaźnika, L wielkość przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu db, M liczba mieszkańców na terenie o przekroczonym poziomie dopuszczalnym. W pierwszej kolejności powinny być wykonane zadania na terenach, na których wskaźnik M osiąga największe wartości. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie sposobu ustalenia wartości wskaźnika hałasu L DWN (Dz.U. z 2010 r. Nr 215, poz. 1414) [3]. W niniejszym rozporządzeniu określono sposób według, którego wyznacza się wskaźnik L DWN. Zgodnie z zapisami tego aktu prawnego jest on następujący: gdzie: L DWN oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich dób roku, z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 6:00 do godz. 18:00), pory wieczoru (rozumianej jako przedział czasu od godz. 18:00 do godz. 22:00) oraz pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 22:00 do godz.6:00), L D oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich pór dnia w roku (rozumianych jako przedział czasu od godz. 6:00 do godz. 18:00), L W oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich pór wieczoru w roku (rozumianych jako przedział czasu od godz. 18:00 do godz. 22:00), L N oznacza długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku (rozumianych jako przedział czasu od godz. 22:00 do godz.6:00). Poziom dzienno-wieczorowo-nocny jest drugim obok wskaźnika L N, poziomem dźwięku w odniesieniu, do którego wyznacza się przekroczenia wartości dopuszczalnych w długookresowej polityce zarządzania hałasem (m. in. przy sporządzaniu map akustycznych i programów ochrony środowiska przed hałasem). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz. 826) [4] wraz z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2012 r. poz. 1109) [5]. Analizowane rozporządzenia Ministra Środowiska [4 i 5] określają dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określone wskaźnikami L DWN, L N, L Aeq D i L Aeq N dla następujących rodzajów terenów przeznaczonych: - pod zabudowę mieszkaniową, - pod szpitale i domy opieki społecznej, - pod budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, - na cele uzdrowiskowe,

17 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 17 Poz na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, - na cele mieszkaniowo-usługowe. Dopuszczalne poziomy hałasu określono z uwzględnieniem rodzaju obiektu lub działalności będącej źródłem hałasu. Wraz z wartością dopuszczalną poziomu hałasu w środowisku określono również dla każdego wskaźnika czas odniesienia. Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku [7]. Dyrektywa Unii Europejskiej 2002/49/WE [7] nakłada na Państwa Członkowskie Unii Europejskiej obowiązek sporządzania planów działań dla potrzeb zarządzania problemami hałasu i skutkami oddziaływania hałasu dla: - obszarów położonych w pobliżu głównych dróg o obciążeniu ruchem powyżej trzech milionów przejazdów rocznie, głównych linii kolejowych o obciążeniu ruchem powyżej 30 tysięcy przejazdów pociągów rocznie i głównych lotnisk, - aglomeracji o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy. Plany, o których mowa, mają także służyć ochronie obszarów ciszy przed zwiększeniem hałasu. Minimalne wymagania jakie powinny spełniać plany działań określono w załączniku V Dyrektywy [7]. Przedstawiono w nim m.in. zestawienie elementów jakie powinien posiadać plan działań oraz ogólną propozycję konkretnych działań jakie właściwe władze mogą podejmować w celu zmniejszenia oddziaływania hałasu. I. 2. Cel i zakres programu Zakres programu ochrony środowiska przed hałasem obejmuje analizę obszarów stanowiących otoczenie odcinków linii kolejowych zlokalizowanych w granicach administracyjnych województwa łódzkiego, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu. Celem Programu jest określenie priorytetów działań oraz wskazanie niezbędnych zadań dla ograniczenia poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych. W ramach niniejszego Programu przedstawiono zestaw zaleceń z zakresu edukacji i planowania przestrzennego, jak i wskazano kierunki innych działań, których realizacja pozwoli na osiągnięcie wyznaczonego celu w największym stopniu. Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa łódzkiego został opracowany zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późniejszymi zmianami) [1] oraz będzie aktualizowany co pięć lat, przy czym kolejne Programy będą również stanowić podsumowanie i weryfikację poprzednich opracowań. I. 3. Opis obszaru objętego zakresem programu Niniejszy program obejmuje swym zakresem tereny położone w sąsiedztwie najbardziej obciążonych ruchem linii kolejowych zlokalizowanych w województwie łódzkim. Województwo zajmuje powierzchnię km 2 i zamieszkuje je osób (stan na r. [16]). Pod względem administracyjnym województwo obejmuje 43 miasta, w tym 3 na prawach powiatów. Do największych miast zlokalizowanych w granicach województwa zaliczyć można: Łódź, Piotrków Trybunalski, Pabianice czy Tomaszów Mazowiecki. Województwo łódzkie położone jest w zdecydowanej większości na Wysoczyźnie Łódzkiej, która graniczy od zachodu z doliną Warty, od wschodu z doliną Pilicy, od północy z pradoliną Warszawsko-Berlińską, zaś od południa z Wzgórzami Radomszczańskimi. W jego granicach krzyżują się ważne transeuropejskie szlaki komunikacyjne prowadzące z północy na południe (Gdańsk - Rzym) oraz ze wschodu na zachód Europy (Moskwa - Paryż, Lizbona - St. Petersburg). Województwo łódzkie graniczy z województwami: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, mazowieckim, świętokrzyskim, śląskim oraz opolskim. Na rys. 1 przedstawiono orientacyjną lokalizację odcinków linii kolejowych, objętych zakresem niniejszego opracowania.

18 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 18 Poz. 357 I. 4. Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z zakresem naruszenia Zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska [1], w celu wykonania strategicznej oceny klimatu akustycznego w otoczeniu odcinków linii kolejowych na terenie województwa łódzkiego, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie, sporządzone zostały w roku 2011 na zlecenie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. mapy akustyczne [8]. W związku ze zmianą poziomów dopuszczalnych hałasu w środowisku [5] mapy te zostały zaktualizowane do nowych przepisów prawnych w 2013 r. Są one istotnym narzędziem wspomagającym prowadzenie polityki ekologicznej na terenie województwa. Mapy akustyczne stanowią podstawę do opracowania programu działań ograniczających uciążliwości akustyczne. Umożliwiają również prawidłowe zarządzanie infrastrukturą komunikacyjną oraz wspomagają przy podejmowaniu decyzji dotyczących wykorzystania terenów pod cele inwestycyjne. Dostarczają one również istotnej wiedzy na temat klimatu akustycznego otoczenia przedmiotowych odcinków, poprzez ujęcie poziomów emisji, imisji i wrażliwości akustycznej obszarów, jak również poziomów przekroczeń wartości dopuszczalnych określonych wskaźnikami L DWN i L N. W tym kontekście opracowane mapy akustyczne stanowią punkt wyjścia do dalszych prac i analiz, również do prac prowadzonych w perspektywie najbliższej przyszłości. Bazując na przeprowadzonej analizie przedmiotowych Map akustycznych wykonanych w roku 2011 (aktualizacja: kwiecień 2013 r.), a zwłaszcza: - dokonanej identyfikacji źródeł hałasu kształtujących klimat akustyczny w otoczeniu analizowanych odcinków linii kolejowych, - przeprowadzonej analizy uwarunkowań akustycznych wynikających z ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz dokumentów polityki ekologicznej gmin, powiatów i województwa, - wykorzystanego zestawienia metod i wyników badań, w tym ustaleń dotyczących liczby ludności zagrożonej hałasem, - przeprowadzonej analizy przewidywanych trendów zmian stanu akustycznego środowiska, w ramach niniejszego opracowania wskazano tereny o największej wartości naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z podaniem zakresu ich naruszenia w odniesieniu do poszczególnych odcinków linii kolejowych objętych zakresem niniejszego Programu. Szczegółowe dane dotyczące naruszeń dopuszczalnych poziomów hałasu wraz z podaniem zakresu naruszenia przedstawiono dla każdego odcinka w formie tabelarycznej w Załączniku Nr 1 do uchwały. Opracowane mapy akustyczne dla linii kolejowych, po których przejeżdża ponad pociągów rocznie [8], stanowią więc podstawę do rozpoczęcia procedury realizacji programu ochrony środowiska przed hałasem. Punktem odniesienia dla Programu w zakresie ochrony przed hałasem jest przeprowadzona na podstawie wykonanych map identyfikacja terenów zagrożonych hałasem na podstawie analizy rozkładów hałasu kolejowego oraz wyznaczonej liczby ludności nim zagrożonej. I. 5. Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku W celu ograniczenia równoważnego poziomu dźwięku do wartości nie przekraczających poziomów dopuszczalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska [5] w otoczeniu analizowanych odcinków linii kolejowych zaproponowano w Programie odpowiednie działania naprawcze. Należy jednak zaznaczyć, że w świetle istniejącego poziomu obciążenia ruchem oraz lokalizacji tych odcinków w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej uzyskanie efektów w postaci dotrzymania poziomów dopuszczalnych jest niezwykle trudne, a w niektórych przypadkach wręcz nierealne. Zadaniem służb ochrony środowiska oraz administratora sieci kolejowej jest jednak podejmowanie wszelkich działań mających na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych w takim stopniu, w jakim jest to tylko możliwe. W ramach opracowywania niniejszego Programu przeanalizowano wyniki modelowania klimatu akustycznego przedstawione w opracowanych mapach akustycznych oraz zaproponowano działania, których realizacja powinna doprowadzić do poprawy stanu akustycznego w otoczeniu problemowych odcinków linii kolejowych. Należy zaznaczyć, iż działania naprawcze proponowane w ramach Programu nie oddziałują na istniejące strefy ochronne (w tym na obszary natura 2000). Podzielono je na następujące grupy:

19 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 19 Poz. 357 a) działania krótkookresowe (w ramach strategii krótkookresowej), których realizacja przewidziana jest na lata , b) działania długookresowe (w ramach strategii długookresowej), których realizacja przewidywana jest w horyzoncie czasowym dłuższym niż czas obowiązywania niniejszego Programu (w ramach obowiązywania tego jak i kolejnych programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku 2017), c) działania związane z edukacją społeczną, które powinny być prowadzone w sposób ciągły, zarówno w zakresie działań długookresowych (pkt b powyżej), jak i krótkookresowych (pkt a powyżej). Strategia krótkookresowa W ramach strategii krótkookresowej zawarte są działania, których celem jest spowodowanie poprawy klimatu akustycznego w tych miejscach, gdzie przekroczenia dopuszczalnych wartości hałasu w środowisku są w chwili obecnej największe oraz tam gdzie na oddziaływanie hałasu narażona jest największa liczba osób. W celu wyselekcjonowania takich obszarów posłużono się określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska [2] wskaźnikiem M, którego wielkość uzależniona jest od dwóch wyżej wymienionych parametrów. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem w pierwszej kolejności powinny być wykonane działania mające na celu redukcję poziomu dźwięku na obszarach, dla których wskaźnik M posiada najwyższą wartość. W tym celu na potrzeby niniejszego opracowania dokonano analizy map akustycznych [8], w ramach których opracowano rozkład wskaźnika M na terenach sąsiadujących z odcinkami linii kolejowych, będących przedmiotem niniejszego programu. Na podstawie tej analizy każdemu odcinkowi nadano odpowiednie priorytety w zależności od wielkości wskaźnika M oraz wielkości przekroczeń poziomu hałasu. Priorytety te określają, na których z analizowanych odcinków działania mające na celu poprawę stanu klimatu akustycznego powinny zostać wykonane w pierwszej kolejności. Na potrzeby niniejszego Programu dokonano podziału wskaźnika M na dwie grupy, agregujące węższe klasy jego wartości. Dla każdej z nich przypisano priorytet, z jakim powinny być podjęte działania mające na celu ograniczenie poziomu hałasu. Podział ten przedstawiono poniżej w tabl. 1. Tabl. 1. Zestawienie priorytetów z jakim powinny być podjęte działania mające na celu ograniczenie poziomu hałasu w stosunku do wartości wskaźnika M. Priorytet działań Wartość wskaźnika M od do Wysoki powyżej 100 Niski W ramach priorytetu wysokiego nie znalazły się żadne tereny położone w sąsiedztwie przedmiotowych odcinków linii kolejowych z uwagi na niskie wartości wskaźnika M. W związku z powyższym zrezygnowano z budowy biernych środków redukcji hałasu (w postaci, np. ekranów akustycznych). Zaleca się jednak utrzymanie w dobrym stanie technicznym torowisk oraz składów pociągów poprzez prowadzenie bieżącej konserwacji. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie odcinków linii kolejowych nr 1 i 3 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe. Orientacyjną lokalizację odcinków z zaznaczonym niskim priorytetem (dot. linii Nr 1, 3, 17) oraz orientacyjną lokalizację odcinków linii Nr 1 i 3, na których prowadzone będzie szlifowanie szyn, przedstawiono osobno dla każdej z linii kolejowych (część graficzna). Polityka długookresowa Podstawowym działaniem, jakie powinno być realizowane w ramach polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne związane z nowymi inwestycjami prowadzonymi przez Zarządcę linii kolejowych. Istotnym jest, aby te inwestycje nie pogarszały stanu klimatu akustycznego na terenach podlegających ochronie. W ramach polityki długookresowej należy konsekwentnie dążyć do realizacji planów inwestycyjnych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz realizacji zapisów opracowań środowiskowych ze zwróceniem uwagi na konieczność spełniania prawa w zakresie ochrony przed hałasem w przypadku nowych inwestycji. Planowanie nowych odcinków linii kolejowych powinno być realizowane w taki sposób, aby przebiegały one (o ile jest to

20 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 20 Poz. 357 tylko możliwe) po terenach niepodlegających ochronie akustycznej w jak największej odległości od budynków mieszkalnych. W przypadku braku możliwości spełnienia tego warunku, budynki podlegające ochronie akustycznej powinny być zabezpieczone przed oddziaływaniem ruchu pojazdów szynowych przez zastosowanie odpowiednich urządzeń ochrony środowiska. Jeżeli natomiast ich zastosowanie jest niemożliwe, np. z uwagi na bezpieczeństwo ruchu kolejowego, powinno się dążyć do zmiany funkcji lub wykupu przez Zarządców linii kolejowych budynków, których nie można zabezpieczyć przed działaniem hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Należy zaznaczyć, że wykupy nieruchomości są praktykowane tylko i wyłącznie na wniosek strony po decyzji sądu. Jednym z najważniejszych aspektów polityki długookresowej jest właściwe planowanie przestrzenne w sąsiedztwie linii kolejowych. Nie należy zezwalać na budowanie nowych budynków w strefie oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne pochodzącego od ruchu pojazdów szynowych. Właściwe pod względem akustycznym planowanie przestrzenne powinno się również charakteryzować lokalizowaniem nowych odcinków linii kolejowych na terenach nieobjętych ochroną akustyczną, o czym wspomniano już wcześniej. W ramach strategii długoterminowej zawierają się również techniczne działania mające na celu poprawę klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych objętych zakresem Programu, które miałyby być realizowane w ramach kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem. W zakresie tego elementu polityki długookresowej należy na etapie kolejnego Programu ponownie przeanalizować stan klimatu akustycznego i w przypadku konieczności podjąć działania naprawcze, dla terenów którym w ramach niniejszego opracowania przypisano priorytet niski (ze względów ekonomicznych zdecydowano, że działania naprawcze na tych terenach będą musiały być zrealizowane w późniejszym czasie). Możliwe jest natomiast nakładanie na Zarządcę (w ramach przeglądów ekologicznych lub analiz porealizacyjnych) obowiązku tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania w przypadku braku możliwości zastosowania innych form ochrony akustycznej dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet. W ramach strategii długoterminowej zawiera się również ocena niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem oraz realizacja zmian wynikających ze zmiany stanu akustycznego w sąsiedztwie analizowanych odcinków linii kolejowych w czasie obowiązywania niniejszego programu. Edukacja społeczna Prowadzenie systematycznych i skoordynowanych działań edukacyjnych w realiach niniejszego Programu powinno przynieść bardzo wymierny efekt. Źródłem takiego stwierdzenia jest fakt, iż analizowane w ramach Programu odcinki linii kolejowych zlokalizowane są w granicach miast (np. Łowicz, Skierniewice) bądź stanowią odcinki dojazdowe do Łodzi, w obrębie których znaczący udział podróżnych, związany jest z codzienną aktywnością mieszkańców terenów sąsiadujących. W ramach edukacji społecznej należy zatem zwrócić szczególną uwagę na: - promocję komunikacji zbiorowej, która jest alternatywą formą podróży dla osób korzystających z samochodów, - promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenia hałasem, w tym m.in. strefowanie funkcji zabudowy i ograniczenie możliwości obudowy nowych odcinków linii kolejowych terenami wrażliwymi akustycznie (w tym m.in. o funkcji mieszkaniowej, rekreacyjnej, edukacyjnej czy związanymi z ochroną zdrowia), - promocję innych metod ochrony przed hałasem niż ekrany akustyczne (np. ograniczenie prędkości, zapewnienie płynności ruchu). Działania te powinny być skoordynowane i finansowane zarówno ze środków Zarządcy analizowanych odcinków linii PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., jak i jednostek samorządów terytorialnych. Dodatkowo środki na edukację społeczeństwa w zakresie oddziaływania hałasu można pozyskiwać poprzez programy finansowe UE oraz z pomocą sponsorów i mediów. Efekty działań związanych z edukacją społeczeństwa są w chwili obecnej bardzo trudne do oszacowania, jednak przy systematycznym i skoordynowanym działaniu mogą one być znaczące.

21 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 21 Poz. 357 I. 6. Termin realizacji programu, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań W ramach niniejszego Programu ochrony środowiska przed hałasem zaproponowano trzy główne rodzaje działań: a) działania krótkookresowe (w ramach strategii krótkookresowej), których realizacja przewidziana jest na lata , b) działania długookresowe (w ramach strategii długookresowej), których realizacja przewidywana jest w horyzoncie czasowym dłuższym niż czas obowiązywania niniejszego Programu (w ramach obowiązywania tego jak i kolejnych programów ochrony środowiska przed hałasem, tj. po roku 2017), c) działania związane z edukacją społeczną, które powinny być prowadzone w sposób ciągły, zarówno w zakresie działań długookresowych (pkt b powyżej), jak i krótkookresowych (pkt a powyżej). Terminy realizacji działań zawartych w ramach edukacji społecznej oraz polityki długookresowej są dłuższe od czasu obowiązywania niniejszego opracowania (5 lat). Edukacja społeczeństwa, jak i działania ujęte w ramach strategii długookresowej, powinny być konsekwentne i ciągłe - tylko wtedy mogą przynieść wymierne i oczekiwane korzyści. I. 7. Koszty realizacji programu w tym koszty realizacji poszczególnych zadań Na etapie wykonywania niniejszego Programu nie jest możliwe określenie kosztów działań zawierających się w strategii długookresowej oraz edukacji społecznej. Działania zawarte w strategii długookresowej będą wykonywane w czasie trwania tego jak i kolejnych Programów ochrony środowiska przed hałasem (tj. po roku 2017). Na etapie realizacji tych opracowań konieczne będzie przeanalizowanie na podstawie kolejnej mapy akustycznej faktycznego stanu klimatu akustycznego w sąsiedztwie analizowanych odcinków linii kolejowych. Dopiero wtedy możliwe będzie sprecyzowanie potrzeby wykonania konkretnych działań należących do tej grupy oraz określenie kosztów ich wykonania. Działania zawierające się w ramach edukacji społecznej powinny być wykonywanew sposób ciągły - tylko wtedy przyniosą zamierzony efekt. Jest zatem niemożliwe precyzyjne oszacowanie ich kosztów. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie odcinków linii kolejowej nr 1 i 3 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe. Sumaryczne koszty realizacji tych działań dla obydwu odcinków szacuje się na ok. 450 tys. zł. I. 8. Źródła finansowania programu Realizacja wszystkich elementów Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa łódzkiego możliwa jest wyłącznie przy współpracy różnych organów. Jej finansowanie spoczywać będzie przede wszystkim na zarządcy linii kolejowych, jakim jest PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Dodatkowo finansowanie może zostać wsparte ze środków unijnych (Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych), Narodowego oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dotacji budżetu państwa, środków samorządów (np. gmin w przypadku sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego), środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi oraz nadwyżki operacyjnej. I. 9. Wskazanie rodzajów informacji i dokumentów wykorzystanych do kontroli i udokumentowania realizacji programu Dla zapewnienia efektywnego postępu realizacji działań wyznaczonych w Programie ochrony środowiska przed hałasem, niezbędnym jest prowadzenie jego monitorowania i kontroli. Odpowiednie przeprowadzanie weryfikacji i dokumentowania postępów pozwoli na ewentualną korektę działań jak również na wykazanie skuteczności i celowości podejmowanych inwestycji. Podstawowymi elementami kontroli powinny być: - kolejny Program ochrony środowiska przed hałasem (na lata ), który stanowić będzie ostateczną weryfikację i podsumowanie efektów niniejszego opracowania, monitoring hałasu wykonywany przez Zarządcę w ramach wyrywkowych badań szczegółowych, prowadzonych w ramach przygotowywania opracowań środowiskowych dla inwestycji kolejowych (np. raportów o oddziaływaniu na środowisko czy analiz porealizacyjnych).

22 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 22 Poz. 357 I. 10. Ograniczenia i obowiązki wynikające z realizacji Programu I Ograniczenia i obowiązki podmiotów uczestniczących w realizacji Programu Do obowiązków organów administracji, w szczególności starostów powiatów, wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Łodzi należy przekazywanie do Sejmiku Województwa Łódzkiego informacji o wydawanych decyzjach dla odcinków linii kolejowych objętych Programem mających wpływ na realizację niniejszego Programu, przede wszystkim na emisję hałasu do środowiska. Ww. informacje powinny być przekazywane w wersji papierowej i elektronicznej w formie raportów zawierających dane: nazwę jednostki odpowiedzialnej za realizację i nadzór działania, rodzaj lub zakres działania, lokalizację lub obszar działania, harmonogram realizacji działania, przewidywany efekt rzeczowy i ekologiczny (jeśli tego dotyczą). Raporty te należy przekazywać corocznie do końca marca za rok poprzedni. Organami administracji odpowiedzialnymi za wydawanie aktów prawa miejscowego w zakresie związanym z realizacją Programu są: rady gmin, w obszarze których położone są tereny objęte zakresem Programu (miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego), rady powiatów oraz Sejmik Województwa Łódzkiego (ustanawianie obszarów ograniczonego użytkowania). Koordynacja i kontrola realizacji Programu należy do kompetencji samorządu Województwa Łódzkiego. Funkcje kontrolne w stosunku do zarządzającego liniami kolejowymi pełni Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Łodzi. Organy administracji publicznej są również zobowiązane do prowadzenia odpowiedniej polityki w zakresie planowania przestrzennego. Przekazane do Sejmiku Województwa Łódzkiego raporty stanowić będą podstawę do sporządzenia oceny realizacji działań zaproponowanych w ramach niniejszego opracowania przy sporządzaniu kolejnego Programu ochrony środowiska przed hałasem. Do obowiązków zarządzającego należy przekazywanie informacji na temat inwestycji prowadzonych na odcinkach linii kolejowych objętych niniejszym programem oraz wyników monitoringu stanu akustycznego środowiska w pobliżu odcinków objętych tymi inwestycjami. Szczegółowe obowiązki podmiotów mające na celu ograniczenie poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych dla poszczególnych odcinków zostały określone w kolejnych tomach opracowania. I Podmioty korzystające ze środowiska i ich obowiązki wynikające z ustawy - Prawo ochrony środowiska Ustawa Prawo ochrony środowiska [1] określa szereg warunków dotyczących użytkowania instalacji, których funkcjonowanie może mieć wpływ na środowisko oraz wskazuje obowiązki ciążące na użytkownikach (których należy w tym przypadku utożsamiać z Zarządcą) tych instalacji. Należy tu wymienić przede wszystkim postanowienia: - art. 141, stanowiące o obowiązku dotrzymania standardów emisji hałasu, - art. 144, nakładające obowiązek takiego użytkowania urządzeń, które nie będą powodować przekroczeń w zakresie standardów jakości środowiska, - art. 147, nakładające obowiązek prowadzenia okresowych (ust. 1) lub ciągłych (ust. 2) pomiarów wartości hałasu, przy zastrzeżeniu, że pomiary te powinny być prowadzone przez odpowiednio przygotowane laboratoria (art. 147a), a wyniki pomiarów winny być ewidencjonowane i przechowywane przez okres co najmniej 5 lat (ust. 6), - art. 149 ust. 1, określające obowiązek przedstawienia wyników przeprowadzonych pomiarów właściwemu organowi ochrony środowiska oraz wojewódzkiemu inspektoratowi ochrony środowiska, - art. 152, stwierdzające obowiązek zgłoszenia do eksploatacji inwestycji nie wymagającej pozwolenia, mogącej jednak negatywnie oddziaływać na środowisko. Przestrzeganie wymogów ochrony środowiska w odniesieniu do obiektów infrastruktury kolejowej spoczywa na zarządzających tymi obiektami (art. 139 ustawy - Prawo ochrony środowiska). Do obowiązków tych zarządców należy: - stosowanie zabezpieczeń akustycznych i właściwej organizacji ruchu w celu ochrony środowiska przed zanieczyszczeniem hałasem (art. 173), - dotrzymanie standardów jakości środowiska, tj. dopuszczalnych poziomów hałasu (art. 174),

23 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 23 Poz prowadzenie okresowych lub ciągłych pomiarów hałasu (art. 175) oraz przedstawienia wyników przeprowadzonych pomiarów właściwemu organowi ochrony środowiska i wojewódzkiemu inspektoratowi ochrony środowiska (art. 177 ust. 1), - sporządzanie co 5 lat map akustycznych dla terenów położonych w otoczeniu obiektów mogących negatywnie wpływać na środowisko (art. 179 ust. 1 i 3), przy czym obowiązek sporządzenia mapy akustycznej po raz pierwszy winien zostać zrealizowany w terminie 1 roku od dnia, w którym obiekt został zaliczony do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach (art. 179 ust. 5), - obowiązek niezwłocznego przedłożenia fragmentów map akustycznych obejmujących określony powiat właściwemu marszałkowi województwa i staroście oraz fragmentów obejmujących określone województwo właściwemu wojewódzkiemu inspektoratowi ochrony środowiska (art. 179 ust. 4). Zgodnie z wyżej przytoczonymi zapisami ustawy - Prawo ochrony środowiska przyjmuje się, że realizacja zadań składających się na niniejszy Program ochrony środowiska przed hałasem spoczywać będzie w okresie jego realizacji głównie na Zarządcy odcinków objętych zakresem Programu, którym w chwili obecnej jest PKP S.A. I. 11. Uzasadnienie zakresu Programu ochrony środowiska przed hałasem I Dane i wnioski wynikające ze sporządzonych map akustycznych I Charakterystyka obszaru objętego mapą akustyczną Charakterystykę obszaru objętego mapą akustyczną, w tym uwarunkowań wynikających z ustaleń planów zagospodarowania przestrzennego, obszarów ograniczonego użytkowania oraz stref ochronnych przedstawiono osobno dla każdego z analizowanych odcinków linii kolejowych w dalszej części uzasadnienia. I Trendy zmian klimatu akustycznego Z uwagi na fakt, iż mapy akustyczne dla linii kolejowych w woj. łódzkim wykonywane były w roku 2011 po raz pierwszy, zarówno autorzy map akustycznych jak i niniejszego Programu nie dysponowali materiałem porównawczym, który pozwalałby oszacować trendy zmian klimatu akustycznego w odniesieniu do analizowanych odcinków linii kolejowych. Nie ma zatem możliwości określenia w chwili obecnej trendów zmian klimatu akustycznego na analizowanych terenach. I Koncepcje działań zabezpieczających środowisko przed hałasem Walka z hałasem pochodzącym od ruchu szynowego odbywającego się po szlakach kolejowych jest przedsięwzięciem bardzo trudnym. Dotrzymanie wartości dopuszczalnych na granicy pasa kolejowego, z uwagi na wysokie poziomy hałasu jest raczej niemożliwe. Działania podejmowane w celu ograniczenia imisji dźwięku na terenach sąsiadujących z odcinkami linii kolejowych mają zatem na celu bardziej złagodzenie oddziaływania ruchu szynowego oraz poprawę stanu klimatu akustycznego. Bardzo trudne jest natomiast doprowadzenie do stanu, w którym w bliskim sąsiedztwie przebiegu infrastruktury kolejowej nie będą przekroczone wartości dopuszczalne. Działania polegające na ograniczeniu hałasu pochodzącego od ruchu szynowego można podzielić na trzy następujące rodzaje: - ograniczenie hałasu w strefie emisji, - ograniczenie hałasu w strefie imisji, - działania organizacyjne. Do grupy działań w strefie emisji można zaliczyć m.in. szlifowanie kół pociągów oraz szyn. Działanie to powoduje ograniczenie hałasu powstającego na styku kół i szyn. Do działań w strefie emisji można również zaliczyć działania mające na celu poprawę stanu technicznego pojazdów szynowych poruszających się po torowiskach. Jest to jednak zupełnie niezależne od Zarządcy linii kolejowych. Wpływ na poziom emisji hałasu pochodzący od pojazdów szynowych i zależący od ich stanu technicznego mają przede wszystkim producenci oraz przewoźnicy.

24 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 24 Poz. 357 Kolejnymi działaniami mającymi wpływ na kształtowanie klimatu akustycznego w sąsiedztwie linii kolejowych są działania w strefie imisji. W chwili obecnej najbardziej popularnym środkiem mającym na celu ograniczenie hałasu w tej strefie jest stosowanie ekranów akustycznych. Należy jednak zaznaczyć, że w wielu przypadkach zastosowanie tych urządzeń nie jest możliwe. Ekranów akustycznych nie można zastosować na tych odcinkach linii kolejowych, gdzie po ich wybudowaniu nastąpi pogorszenie warunków bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Często proponowane urządzenia przeciwhałasowe w formie ekranów powodują ograniczenie widoczności, co uniemożliwia ich zastosowanie. Istniejąca infrastruktura podziemna stanowi często kolizję z proponowanymi ekranami akustycznymi co również uniemożliwia ich wybudowanie. Działania polegające na właściwym planowaniu przestrzennym czy prowadzenie nowych szlaków komunikacyjnych w taki sposób, aby ograniczyć ich sąsiedztwo z terenami podlegającymi ochronie akustycznej są natomiast przykładem działań organizacyjnych. Właściwe planowanie przestrzenne polega na tym, aby budynki podlegające ochronie akustycznej lokalizować w dalszej odległości od infrastruktury kolejowej. Natomiast bliżej torowisk mogą być zlokalizowane budynki handlowo-usługowe, które nie podlegają ochronie akustycznej. Dodatkowo budynki te mogą stanowić naturalny ekran akustyczny dla budynków chronionych, zlokalizowanych w dalszej odległości od linii kolejowej. Nowe szlaki komunikacyjne należy prowadzić w taki sposób, aby ograniczyć ich sąsiedztwo z terenami podlegającymi ochronie akustycznej. W przypadku bliskiej lokalizacji takich obszarów w stosunku do projektowanego torowiska, należy zaproponować takie zabezpieczenia przeciwhałasowe, aby zabudowa podlegająca ochronie akustycznej nie znalazła się w strefie oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Jednym z parametrów ruchu kolejowego, który w zdecydowany sposób wpływa na poziom hałasu w sąsiedztwie torowisk jest prędkość pojazdów szynowych (w szczególności przy przejściach szlaków kolejowych przez aglomeracje miejskie). Wprowadzanie ograniczeń prędkości można zatem również zaliczyć do grupy działań organizacyjnych i skutecznie wpływających na ograniczenie emisji hałasu. I Analiza materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych w programie I Polityki, strategie, plany lub programy W ramach prac zmierzających do opracowania Programu ochrony środowiska przed hałasem analizowano szczegółowo szereg opracowań, które w swych zapisach odnoszą się do ochrony akustycznej terenów sąsiadujących z analizowanymi w ramach niniejszego opracowania odcinków linii kolejowych. Do takich dokumentów należą: - Strategia rozwoju województwa łódzkiego na lata [9], - Program ochrony środowiska województwa łódzkiego na lata z perspektywą na lata [10], - Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego [11]. Strategia rozwoju województwa łódzkiego na lata [9] jest jednym z podstawowych dokumentów określających plan rozwoju województwa. Dokument ten formułuje politykę rozwoju z perspektywy regionalnej. W obszarze priorytetowym ochrona środowiska do najważniejszych problemów województwa zaliczono występujące lokalnie przekroczenie norm hałasu. Do głównych działań w celu poprawy stanu środowiska należy m.in. wspieranie działań w zakresie ochrony przed hałasem. W jednym z początkowych rozdziałów Programu ochrony środowiska województwa łódzkiego na lata z perspektywą na lata zamieszczono raport z realizacji Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska dla Województwa Łódzkiego na lata Raport odnotowuje podjęte działania w zakresie ograniczenia skutków hałasu komunikacyjnego, związane z budową ekranów akustycznych - łącznie 12,35 km długości ekranów (dane ze starostw powiatowych), m. in. w miejscowości Studzianki i Polichno na drodze krajowej Nr 8, na obwodnicach w Rawie Mazowieckiej i Kutnie oraz na autostradzie A-2 w gminie Parzęczew. W ocenie realizacji programu stwierdzono, że działania zmierzające do skutecznej eliminacji hałasu prowadzonej przez zarządców dróg są prowadzone w sposób prawidłowy, lecz w niewystarczającym zakresie. W rozdziale dotyczącym stanu klimatu akustycznego w województwie stwierdzono, że największą uciążliwość hałasową stanowią drogi krajowe (przede wszystkim drogi Nr 1 i Nr 8), często przebiegające przez obszary intensywnie zainwestowane, centra miast. Miejscowości, które są szczególnie narażone na hałas drogowy to: Krośniewice, Łęczyca, Zgierz, Łódź, Pabianice, Łask, Sieradz, Zduńska Wola, Bełchatów, Wieluń, Piotrków

25 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 25 Poz. 357 Tryb., Sulejów i Opoczno. W województwie łódzkim badania w zakresie klimatu akustycznego przeprowadza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi. Pomiary prowadzone są punktowo w wybranych miastach i innych miejscach województwa. Objęto nimi Łódź, Łęczycę, Piątek, Wieruszów, Rawę Mazowiecką, Tomaszów Mazowiecki, Radomsko, Opoczno, Krośniewice, Łowicz, Wieluń, Piotrków Trybunalski. Punkty pomiarowe lokalizowano przy szlakach komunikacyjnych. Praktycznie wszędzie przekroczone są dopuszczalne normy, choć warto zauważyć, że wzrost natężenia hałasu nie jest wprost proporcjonalny do wzrostu natężenia ruchu samochodowego i rośnie wolniej. Wynika to głównie z poprawy jakości użytkowanych samochodów. W analizie SWOT dotyczącej aspektu środowiskowego w zakresie hałasu do mocnych stron zaliczono sukcesywną, chociaż niewystarczającą, realizację ekranów akustycznych wzdłuż budowanych lub modernizowanych dróg o dużym natężeniu ruchu kołowego. Do słabych stron należą: - wzrost natężenia hałasu pochodzenia komunikacyjnego będący efektem wzrostu natężenia ruchu drogowego i dużego udziału pojazdów ciężkich i hałaśliwych w strukturze ruchu drogowego, - mała płynność ruchu drogowego, - brak obwodnic terenów silnie zurbanizowanych, - zły stan nawierzchni drogowych, - wzrost natężenia ruchu lotniczego w rejonie Aglomeracji Łódzkiej oraz lotnisk lokalnych (aerokluby, lotniska wojskowe), - brak monitoringu hałasu kolejowego i lotniczego, - hałas urządzeń przemysłowych, - hałas urządzeń przesyłowych energii elektrycznej (linie WN i stacje rozdzielcze). Redukcja emisji ponadnormatywnego hałasu jest jednym z ekologicznych priorytetów województwa. Cel ten ma zostać zrealizowany przez ochronę przed hałasem komunikacyjnym. Główne działania zmierzające do ograniczenia emisji (redukcji) ponadnormatywnego hałasu do środowiska skoncentrowane winny być na: - wspomaganiu gmin i powiatów w modernizacji i budowie dróg (budowa obwodnic, optymalizacja przebiegu tras komunikacyjnych oraz optymalizacja ruchu m.in. przez zwiększanie płynności), - opracowaniu map akustycznych dla dużych ośrodków miejskich (Aglomeracja Łódzka) oraz dla dróg i linii kolejowych o największym natężeniu ruchu, - monitoringu hałasu pochodzenia komunikacyjnego (stałe punkty monitoringu hałasu), - poprawie stanu nawierzchni dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, - remoncie i modernizacji torowisk tramwajowych, - budowie ekranów akustycznych oraz tworzeniu pasów zwartej zieleni izolacyjnej wzdłuż dróg o dużym natężeniu ruchu (wspomaganie gmin), - preferowaniu niekonfliktowych lokalizacji obiektów przemysłowych, - wymianie okien na dźwiękoszczelne w obiektach użyteczności publicznej zlokalizowanych przy drogach o dużym natężeniu ruchu, - stymulowaniu zakładów przemysłowych do ograniczenia ich uciążliwości hałasowej. Wskaźnikami monitorowanymi są: - liczba wybudowanych obwodnic, - długość wybudowanych ekranów akustycznych, - ilość opracowanych map akustycznych i programów naprawczych ochrony środowiska przed hałasem, - liczba punktów monitoringu hałasu, w których stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu. Zadaniami dla realizacji Polityki Ochrony Środowiska Województwa Łódzkiego w zakresie redukcji ponadnormatywnego hałasu są:

26 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 26 Poz modernizacja nawierzchni dróg wraz z optymalizacją płynności ruchu, - budowa obwodnic w celu wyprowadzenia ruchu tranzytowego z centrów miast, - budowa ekranów akustycznych w miejscach występowania szczególnych uciążliwości akustycznych dla mieszkańców, - rozpoznanie i zinwentaryzowanie przez odpowiednie jednostki kontrolujące jakości środowiska terenów, na których występują przekroczenia wartości progowych hałasu, - określenie programu działań ograniczających hałas dla dróg, linii kolejowych lub lotnisk zaliczonych do obiektów mogących powodować negatywne skutki oddziaływań na znacznych obszarach (w oparciu o mapy akustyczne sporządzone przez zarządzającego obiektem), - sporządzenie przez właściwe organy samorządowe map akustycznych dla aglomeracji powyżej 100 tys. mieszkańców (Aglomeracja Łódzka) oraz opracowanie programów ochrony środowiska przed hałasem. W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego [11] stwierdzono tendencję do wzrostu emisji hałasu komunikacyjnego, przede wszystkim w centrach miast o zwartej zabudowie. Plan ten został zaktualizowany na mocy uchwały Nr LX/1648/10 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 21 września 2010 r. [12]. I Pozwolenia na emitowanie hałasu do środowiska, decyzje określające dopuszczalny poziom hałasu w środowisku oraz inne dokumenty i materiały dla potrzeb postępowań administracyjnych prowadzonych w stosunku do podmiotów korzystających ze środowiska, których działalność ma negatywny wpływ na stan akustyczny środowiska Zgodnie z zapisami ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw z dnia 18 maja 2005 r., został uchylony pkt 4 artykułu 180 tej ustawy. Na mocy powyższej zmiany przestał obowiązywać zapis mówiący o tym, że eksploatacja instalacji powodująca emisję hałasu do środowiska jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia jeżeli jest ono wymagane. Do ustawy - Prawo ochrony środowiska [1] został natomiast dodany artykuł 115a. Zgodnie z jego zapisami w przypadku stwierdzenia przez organ ochrony środowiska, na podstawie pomiarów własnych, pomiarów dokonanych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub pomiarów podmiotu obowiązanego do ich prowadzenia, że poza zakładem, w wyniku jego działalności, przekroczone są dopuszczalne poziomy hałasu, organ ten wydaje decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu. Za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, zgodnie z ustawą POŚ, uważa się przekroczenie wskaźnika L Aeq D lub L Aeq N. Decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu nie wydaje się jeżeli hałas powstaje w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, kolei linowych, portów oraz lotnisk lub gdy hałas powstaje w związku z działalnością osoby fizycznej nie będącej przedsiębiorcą. W związku z powyższym w zakresie określonym w tytule niniejszego rozdziału przedmiotowych analiz nie przeprowadzono. I Przepisy dotyczące emisji hałasu z instalacji i urządzeń, w tym pojazdów, których funkcjonowanie ma negatywny wpływ na stan akustyczny środowiska Zgodnie z zapisami art. 3. ust. 4 i 5 ustawy - Prawo Ochrony Środowiska [1] przez emisję rozumie się wprowadzanie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi substancji lub energii, takiej jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne. Przez hałas rozumie się natomiast dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do Hz. Wielkość emisji hałasu, zgodnie z art. 118c ustawy POŚ [1] wyznacza się i ocenia na podstawie pomiarów poziomu hałasu w środowisku. Dopuszczalne wartości poziomów hałasu w środowisku określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. [4]. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy - Prawo ochrony środowiska w rozporządzeniu [4] określono dopuszczalne poziomy hałasu określone wskaźnikami L DWN, L N, L Aeq D, L Aeq N w zależności od przeznaczenia terenu oraz rodzaju obiektów, które są narażone na działanie hałasu. Rozporządzenie określa również przedziały czasu odniesienia, do których odnoszą się poszczególne wskaźniki.

27 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 27 Poz. 357 I. 12. Część graficzna Rys. 1. Orientacyjna lokalizacja linii kolejowych w województwie łódzkim objętych zakresem Programu ochrony środowiska przed hałasem. II. Linia kolejowa nr 1 Warszawa Centralna Katowice II. 1. Część opisowa II Opis obszaru objętego zakresem programu Analizowany odcinek linii kolejowej o długości 47.5 km rozpoczyna się w km (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego), a kończy w km (Koluszki). Jest on częścią linii kolejowej nr 1, stanowiącej ważny szlak komunikacyjny, łączący Warszawę z Katowicami. Analizowany odcinek przebiega przez: gminę miejską Skierniewice, gminę miejską Koluszki oraz gminy Maków, Lipce Reymontowskie, Godzianów, Słupia i Grodzisk Mazowiecki. Granice obszaru analizowanego w niniejszym Programie stanowią izolinie dopuszczalnych poziomów dźwięku określonych wskaźnikami L DWN i L N. Granice te określono w opracowanej mapie akustycznej [8], która stanowi podstawę niniejszego programu. Sięgają one na terenach otwartych do około 150 m od linii kolejowej. Na rys. 2 przedstawiono orientacyjną lokalizację odcinka linii kolejowej nr 1 objętego zakresem opracowania.

28 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 28 Poz. 357 II Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z zakresem naruszenia Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z ich zakresem ujęte są w Załączniku Nr 1 do uchwały. II Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku W sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej występują jedynie odcinki o niskim priorytecie narażenia na hałas. Wskaźnik M, na podstawie którego ustalany jest harmonogram działań proponowanych w Programie, przyjmuje na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie tych odcinków wartości mniejsze od 100. W związku z tym, zgodnie z założeniami określonymi w pkt I. 5. części ogólnej uzasadnienia, dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet narażenia na hałas w czasie obowiązywania niniejszego opracowania powinny być realizowane działania zawierające się w ramach strategii długoterminowej oraz edukacji społecznej. Zaleca się także utrzymanie w dobrym stanie technicznym torowisk oraz składów pociągów. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej nr 1 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe. Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska, harmonogram rzeczowo finansowy planowanych działań oraz źródła finansowania w/w działań są określone w Załączniku Nr 2 do uchwały. Należy dodać, że obecnie realizowana jest modernizacja linii kolejowej Warszawa Łódź (etap II, Lot C - pozostałe roboty, POIiŚ ) zaplanowana na lata [17]. Celem projektu jest: - zmniejszenie liczby skrzyżowań i przejść w jednym poziomie, - zmniejszenie kosztów eksploatacji infrastruktury kolejowej, - podniesienie poziomu bezpieczeństwa w ruchu pociągów, - podniesienie jakości przewozów i zwiększenie zdolności przepustowej linii kolejowej, - podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenów przyległych, - zrealizowanie wskazanych dla tego Projektu celów POIiŚ. II Uzasadnienie zakresu określonych w programie zagadnień II Dane i wnioski ze sporządzonych map akustycznych Charakterystyki terenów objętych programem, w tym liczby mieszkańców, gęstości zaludnienia oraz zakresu przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku Analizowany odcinek linii kolejowej, a co za tym idzie otaczający go pas terenu, znajduje się na terenie gminy miejskiej Skierniewice, gminy miejskiej Koluszki oraz gminy Maków, Lipce Reymontowskie, Godzianów, Słupia i Grodzisk Mazowiecki. Odcinek rozpoczyna się w km (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego), a kończy w km (Koluszki) [8]. W sąsiedztwie odcinka występują zarówno tereny zurbanizowane jak i tereny rolnicze z zabudową rozproszoną oraz lasy. Wg szacunków wykonanych w ramach Map akustycznych dla linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej pociągów na dobę [8] w zasięgu pasa analizy niekorzystnego oddziaływania hałasu emitowanego przez pociągi poruszające się analizowanym odcinkiem linii kolejowej nr 1 mieszkało 857 osób według wskaźnika L DWN oraz 688 według wskaźnika L N. Uwarunkowania wynikające z ustaleń planów zagospodarowania przestrzennego, obszarów ograniczonego użytkowania oraz stref ochronnych przedstawiono w rozdziale II.1.5. natomiast wartości przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu zamieszczono w Załączniku Nr 2 do uchwały. Charakterystyka techniczno-akustyczna źródeł hałasu mających negatywny wpływ na klimat akustyczny W tabl. 2 przedstawiono szczegółowe dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego odcinka linii kolejowej. Tabl. 2. Dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego ciągu linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna - Katowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki [8].

29 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 29 Poz. 357 Nr linii Nazwa linii WARSZAWA CEN- TRALNA KATOWICE WARSZAWA CEN- TRALNA KATOWICE WARSZAWA CEN- TRALNA KATOWICE WARSZAWA CEN- TRALNA KATOWICE Nazwa odcinka GRODZISK MAZOWIECKI MIEDNIEWICE MIEDNIEWICE SKIER- NIEWICE SKIERNIEWICE SKIER- NIEWICE PARK SKIERNIEWICE PARK KOLUSZKI Kod IZ Kilometraż początku odcinka końca odcinka Długość odcinka Liczba pociągów rocznie pasaż. tow. ogółem Obecnie analizowany odcinek linii kolejowej nr 1 jest w dobrym stanie technicznym (wg kryteriów stosowanych przy opracowaniu Raportu o stanie technicznym nawierzchni linii kolejowych ). Rodzaj zastosowanego toru to bezstykowy na nawierzchni podsypkowej. II Analiza materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych w programie II Istniejące powiatowe lub gminne programy ochrony środowiska W ramach niniejszego Programu wykonano analizy szeregu opracowań obejmujących swym zakresem tereny, na których zlokalizowany jest analizowany odcinek linii kolejowej. Poniżej przedstawiono główne ustalenia powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska oraz opracowań pokrewnych w przypadku analizowanego odcinka linii kolejowej Nr 1 na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki, które maja odniesienie do niniejszego opracowania: - Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Miasta Skierniewice w latach [18], - Strategia Rozwoju Miasta Skierniewice do roku Aktualizacja Strategii Rozwoju Miasta Skierniewice na lata (uchwała Nr XI/76/11 Rady Miasta Skierniewice z dnia 27 maja 2011 r. zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia kierunków rozwoju miasta Skierniewice określonych w zaktualizowanym opracowaniu pod tytułem Strategia Rozwoju miasta Skierniewice do roku 2015 ). Skierniewice, maj 2011 r. [19], - Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Skierniewickiego na lata pod hasłem Powiat Skierniewicki źródłem zielonej energii w Polsce. Stowarzyszenie Doradców Gospodarczych Pro-Akademia w Łodzi. Skierniewice, kwiecień 2009 r. [20], - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Skierniewickiego. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa, 2004 r. [21], - Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Skierniewickiego na lata z perspektywą na lata , przyjęty uchwałą Rady Powiatu w Skierniewicach Nr XXXVIII/209/09 z dnia 21 grudnia 2009 roku. PPUH BaSz mgr inż. Bartosz Szymusik, Końskie, ul. Polna 72 [22], - Komunikat z dnia 12 października 2012 r. Wójta Gminy Skierniewice o podjęciu uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Skierniewice [23], - Program ochrony środowiska dla Gminy Skierniewice EKO-EFEKT Sp. z o.o. Warszawa, grudzień 2004 r. [24], - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Skierniewice na lata Skierniewice, listopad 2008 r. [25], - Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Maków (II edycja). Uzasadnienie wraz z syntezą uwarunkowań. Marzec 2005 r. [26], - Program Ochrony Środowiska dla Gminy Maków na lata z uwzględnieniem lat Aktualizacja, Maków 2012 r. [27], - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Godzianów na lata [28],

30 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 30 Poz Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Lipce Reymontowskie na lata Lipce Reymontowskie, maj 2008 r. [29], - Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lipce Reymontowskie na lata z uwzględnieniem lat Lipce Reymontowskie 2010 r. [30], - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Brzezińskiego na lata z uwzględnieniem lat opracowany przez: PPUH BaSz przy współpracy Starostwa Powiatowego w Brzezinach, Brzeziny 2008 r. [31], - Plan Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Brzezińskiego na lata uchwała Nr XXIII/143/2008 Rady Powiatu w Brzezinach z dnia 5 czerwca 2008 r. [32], - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Rogów na lata [33], - Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rogów, Łódź, maj 2004 r. [34], - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata Główny Instytut Górnictwa. Katowice [35], - Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata Łódź, maj 2008 r. [36], - Program ochrony środowiska dla Gminy Koluszki, lipiec 2004 r. [37], - Plan rozwoju lokalnego Gminy Koluszki na lata , Koluszki, maj-czerwiec 2004 r. [38]. Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Miasta Skierniewice w latach na terenie miasta Skierniewice nie przewidywał prowadzenia monitoringu hałasu. Program ten za najbardziej uciążliwe źródła hałasu uznał komunikację drogową i kolejową. Dodatkowo wśród celów strategicznych miasta znalazło się zapewnienie dobrego stanu środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego oraz racjonalne zagospodarowanie przestrzeni, natomiast za odpowiadający mu cel operacyjny uznano rozwój i modernizację układu komunikacyjnego miasta. Powyższemu celowi operacyjnemu przyporządkowano zadanie realizacyjne polegające na podejmowaniu aktywnych działań na rzecz przystosowania szlaku kolejowego Warszawa Łódź do parametrów szybkiej kolei regionalnej. Zgodnie z dokumentami [20 i 21] na terenie powiatu skierniewickiego nie przewidziano prowadzenia monitoringu hałasu. W zakresie ochrony mieszkańców przed nadmiernym poziomem hałasu do pożądanych kierunków działań zaliczono: - sporządzenie programów ograniczania hałasu na obszarach, na których poziom hałasu przekracza wartości dopuszczalne, - ograniczenie poziomu hałasu na obszarach miejskich wokół głównych dróg i szlaków kolejowych do poziomu nie przekraczającego w porze nocnej 55 db, m.in. przez budowę ekranów akustycznych, wymianę okien w domach mieszkalnych przy trasach intensywnego ruchu, - wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed hałasem. Dodatkowo uznano, iż opracowanie mapy akustycznej powiatu i przyjęcie wniosków z niej wynikających należy do jednego ze strategicznych celów operacyjnych. W Programie Ochrony Środowiska i Planie Gospodarki Odpadami ( ), w celu zmniejszenia hałasu zaplanowano: - modernizację systemu drogowego i stanu nawierzchni dróg na terenie powiatu (także optymalizację płynności ruchu i tworzenie pasów zieleni ochronnej wzdłuż szlaków komunikacyjnych), - wprowadzenie ograniczeń prędkości. Zgodnie z zapisami Programu ochrony środowiska dla Gminy Skierniewice [24] w zakresie komunikacji kolejowej obszar gminy jest obsługiwany przez linię kolejową elektryczną relacji Warszawa - Skierniewice i Skierniewice - Łowicz. Znaczne natężenie ruchu wynika z faktu krzyżowania się w tym miejscu ważnych szlaków komunikacyjnych o randze krajowej oraz międzynarodowej. Ogólna liczba pociągów przejeżdżających i

31 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 31 Poz. 357 odprawianych na stacji PKP Skierniewice wynosi około 350 na dobę. Tak duży ruch może być przyczyną hałasu i wibracji uciążliwych dla mieszkańców budynków położonych w bezpośrednim sąsiedztwie linii kolejowej. Na terenie gminy Skierniewice nie prowadzono monitoringu hałasu. Hałas klejowy jest najłatwiej tolerowanym hałasem komunikacyjnym. Przyjmuje się, iż hałas kolejowy istnieje na terenie gminy Skierniewice w ograniczonym zakresie i nie stanowi szczególnej uciążliwości dla mieszkańców [25]. W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Maków (II edycja) [26] stwierdzono brak zapisów dotyczących hałasu kolejowego. Z kolei w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Maków na lata z uwzględnieniem lat [27] zaznaczono, iż źródłem hałasu na terenie gminy Maków jest przede wszystkim transport drogowy i transport kolejowy. Hałas kolejowy związany jest z częstotliwością ruchu pociągów i najbardziej uciążliwy jest dla mieszkańców miejscowości: Maków i Dąbrowice, gdzie przechodzi linia kolejowa. Analizowana linia kolejowa przebiega przez fragment gminy Maków, a jej uciążliwość związana jest z rozkładem jazdy pociągów i ogranicza się do najbliższego otoczenia taboru. Na terenie gminy Maków nie znajdują się punkty monitoringu natężenia hałasu i nie były prowadzone pomiary równoważnego poziomu dźwięku [27]. W Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Godzianów na lata [28] nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez linię kolejową. Według Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Lipce Reymontowskie na lata [29] na terenie gminy nie były prowadzone badania klimatu akustycznego ze względu na brak dróg o znaczeniu wojewódzkim i krajowym. Największą uciążliwość pod względem klimatu akustycznego stwarza tu linia kolejowa Warszawa - Łódź o znaczeniu krajowym z odgałęzieniami w Koluszkach w kierunku Śląska. W Programie Ochrony Środowiska i Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Lipce Reymontowskie na lata z uwzględnieniem lat [30] w punkcie dotyczącym ochrony środowiska do słabych stron zaliczono hałas kolejowy, który najbardziej uciążliwy jest dla mieszkańców miejscowości: Lipce Reymontowskie i Wola Drzewiecka, przez które przechodzi analizowana linia kolejowa. Na terenie gminy Lipce Reymontowskie nie znajdują się punkty monitoringu natężenia hałasu oraz nie były prowadzone pomiary poziomu dźwięku. Ochrona przed hałasem należy do zadań priorytetowych w zakresie ochrony środowiska w gminie. Na terenie gminy Słupia stwierdzono brak dokumentów dot. tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez linię kolejową. Według informacji zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Brzezińskiego na lata z uwzględnieniem lat [31] na terenie województwa łódzkiego badania w zakresie klimatu akustycznego przeprowadza WIOŚ w Łodzi. Na obszarze powiatu brzezińskiego nie znajdują się punkty monitoringu natężenia hałasu i nie były prowadzone pomiary. Nie publikuje się także informacji dotyczących hałasu kolejowego. Przyjmuje się, że hałas kolejowy istnieje na terenie powiatu brzezińskiego w ograniczonym zakresie i nie stanowi szczególnej uciążliwości dla mieszkańców. Z kolei w Planie Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Brzezińskiego na lata [32] nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez analizowaną linię kolejową. W Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Rogów na lata nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez analizowaną linię kolejową. Z kolei w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Rogów [33] zaznaczono, iż głównym źródłem uciążliwości akustycznych na terenie Gminy Rogów jest ruch drogowy oraz w mniejszym stopniu ruch kolejowy. Dla terenu gminy Rogów nie jest jednak konieczne podejmowanie działań zwianych z prowadzaniem akustycznych badań monitoringowych. W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata [35] za najbardziej uciążliwe źródła hałasu na terenach powiatu łódzkiego wschodniego uznano hałas drogowy. Hałas kolejowy występujący wyłącznie na terenach gmin Andrespol i Koluszki ma zdecydowanie mniejsze znaczenie ze względu na mniejszą gęstość sieci trakcyjnej, mniejsze natężenie ruchu oraz lokalizację linii na terenach o słabej gęstości zabudowy. W ciągu ostatnich lat z przyczyn ekonomicznych wycofano liczne składy pociągów

32 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 32 Poz. 357 zmniejszając nasilenie ruchu kolejowego. Obecnie brak jest danych o monitoringu hałasu na terenie powiatu łódzkiego wschodniego. W Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata [36]nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez analizowaną linię kolejową. W Programie ochrony środowiska dla Gminy Koluszki [37] za najbardziej uciążliwe źródła hałasu w Koluszkach uznano, zarówno hałas drogowy, spowodowany rosnącą ilością samochodów osobowych i wzrostem ilości przejazdów towarowych, jak również hałas kolejowy. Hałas kolejowy na terenie gminy Koluszki ma obecnie mniejsze znaczenie ze względu na zmniejszoną gęstość sieci trakcyjnej, mniejsze natężenie ruchu oraz większościowe usytuowanie linii kolejowej na terenach o słabej gęstości zaludnienia. Według informacji z WIOŚ O/Piotrków Trybunalski pomiary hałasu na terenie gminy nie były wykonywane od 1996 r. Linie kolejowe: Warszawa Częstochowa oraz Koluszki Łódź Fabryczna wskazane zostały w Programie jako obszary zagrożeń stanu środowiska. W Planie rozwoju lokalnego Gminy Koluszki na lata [38] nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez analizowaną linię kolejową. II Przepisy prawa, w tym prawa miejscowego, mające wpływ na stan akustyczny środowiska Podstawowymi aktami prawa miejscowego określającymi warunki ochrony akustycznej dla poszczególnych kategorii użytkowania przestrzeni miejskiej są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W ramach wykonywania niniejszego Programu dokonano analizy wszystkich dostępnych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, obowiązujących w chwili wykonywania niniejszego Programu. Część dokumentów nie porusza w ogóle tematyki związanej z środowiskiem akustycznym. Wyniki analizy zostały przedstawione poniżej w tabl. 3, w której zawarto m.in.: - nazwę dokumentu planistycznego (miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego), - akt powołujący zawierający numer uchwały i datę jej podjęcia. Tabl. 3. Zestawienie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Lp. Nazwa dokumentu Akt powołujący Uwarunkowania dotyczące klimatu akustycznego Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice położony pomiędzy ulicami: Fabryczną, S. Domarasiewicza, Warszawską i Grabina Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego fragmenty miasta Skierniewice położone: przy zbiegu ulicy Widok z ulicą Nowobielańską, przy zbiegu ulicy W. Łabędzkiego z ulicą Żurawią oraz pomiędzy ulicą J. Mireckiego i ulicą Św. Stanisława Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego fragmentu miasta Skierniewice stanowiącego ulicę J. Lelewela i odcinek ulicy Dworcowej Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego fragmentu miasta Skierniewice stanowiącego ulicę J. Lelewela i odcinek ulicy Dworcowej Uchwała Nr XXVIII/102/12 Rady Miasta Skierniewice z dnia 12 listopada 2012 r. Uchwała Nr XXVIII/101/12 Rady Miasta Skierniewice z dnia 28 września 2012 r. Uchwała Nr XXVII/95/12 Rady Miasta Skierniewice z dnia 29 sierpnia 2012 r. Uchwała Nr XXV/79/12 Rady Miasta Skierniewice z dnia 22 czerwca 2012 r. - W zakresie zasad ochrony środowiska, przyrody krajobrazu kulturowego ustala się: - teren należy do rodzaju terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku wyróżnionych w przepisach prawa ochrony środowiska jako tereny przeznaczone na cele mieszkaniowe, - realizacja zagospodarowania w obrębie poszczególnych działek budowlanych nie powinna powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza granicami obszaru, do którego inwestor posiada tytuł prawny. - Wyodrębnione na obszarze planu tereny nie podlegają ochronie przed hałasem.

33 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 33 Poz Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - fragment miasta Skierniewice położony przy ulicy Szarych Szeregów (zieleniec osiedlowy - działka numer 586/1) Uchwała XXV/80/12 Rady Miasta Skierniewice z dnia 22 czerwca 2012 r. Teren podlega ochronie przed hałasem w myśl przepisów prawa ochrony środowiska jako teren rekreacyjno-wypoczynkowy 6. Studium uwarunkowań kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy Maków Uchwała nr VII/28/07 Rady Gminy Maków z dnia 28 marca 2007 r Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Słupia Uchwała z dnia 28 listopada 2008 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 4 i 6 miasta Koluszki Uchwała Nr XL/44/06 z dnia 28 sierpnia 2006 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 5 miasta Koluszki Uchwała Nr VIII/32/07 z dnia 26 kwietnia 2007 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 2 i 3 miasta Koluszki Uchwała Nr IX/39/07 z dnia 28 maja 2007 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Lipce Reymontowskie obszar wsi Lipce Reymontowskie Uchwała Nr XXV/137/09 Rady Gminy Lipce Reymontowskie z dnia 9 grudnia 2009 r Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Lipce Reymontowskie fragment obszaru wsi Wola Drzewiecka Uchwała Nr XX/123/09 Rady Gminy Lipce Reymontowskie z dnia 29 kwietnia 2009 r Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Lipce Reymontowskie fragment obszaru wsi Wola Drzewiecka Uchwała Nr XX/123/09 Rady Gminy Lipce Reymontowskie z dnia 29 kwietnia 2009 r Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu miejscowości Rogów Uchwała Nr 49/XII/2007 Rady Gminy w Rogowie z dnia 5 grudnia 2007 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Skierniewice Uchwała Nr XIX/126/04 Rady Gminy w Skierniewicach z dnia 27 października 2004 r Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Skierniewice Uchwała Nr VI/29/07 Rady Gminy w Skierniewicach z dnia 30 marca 2007 r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice: Rawka Pólnoc i ul. Starbacicha Uchwała Nr XXIX/89/04 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. - W sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości.

34 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 34 Poz Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ulice: Łowicka, Czerwona, Bielańska, Zwierzyniecka, Makowska, Nowobielańska, Domarasiewicza Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ulice: Fabryczna, Domarasiewicza, Warszawska, Grabina Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice: ul. Warszawska do torów PKP Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ulice: Sobieskiego, Rybickiego, Mazowiecka, Rataja, Bohaterow Westerplatte Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice Rawka - Międzytorze Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice: ul. Artyleryjska, ul. Ułańska, ul. Dywizjonu 303 (działka nr ewid. 464/2) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - Ulice: Sikorskiego, Boh. Westerplatte, Batorego, Niepodległości, Budowlana, Rawska, Jana Pawła II Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ul. Boh. Westerplatte dz. nr. ewid. 516 Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. M.C. Skłodowskiej Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmują- Uchwała Nr 83/97/36 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XV/112/11 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XLVIII/41/02 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XV/123/03 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XXIX/90/04 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr LXXI/100/10 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr LIII/128/02 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała LXXI/101/10 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr 31/97/33 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XXIV/5/08 Rady - Wyodrębnione niniejszym planem tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: 1) tereny o przeznaczeniu określonym symbolami: MN, MN,KDW, MN,U,E, MN,U i MW,U to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową ; 2) teren oznaczony symbolem należy do terenów przeznaczonych pod budynki związane ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży W sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości. - Wyodrębnione niniejszym planem tereny o przeznaczeniu określonym symbolami: MN, MN,E lub MN,U wskazuje się jako rodzaj terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku (o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska) tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową W sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektro-

35 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 35 Poz cego fragment miasta Skierniewice ulice: Nowobielańska, Widok, Skłodowskiej, Bielańska, Sobieskiego z wyłączeniem terenów zamkniętych Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ul. M. Curie- Skłodowskiej dz. nr. ewid. 517/1 517/2 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ulice: Łowicka, Bielańska, Nowobielańska, Widok Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ulice: Waryńskiego, Sierakowicka, Łączna Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ulice: Kościuszki, Waryńskiego, Nowomiejska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ulice: Kościuszki, Nowomiejska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice - ul. Nowomiejska - Ferpol Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. Sobieskiego Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała LIX/138/09 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała VIII/39/11 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała XIII/93/07 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała XXXVIII/109/08 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała 82/2000/27 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała 96/96/25 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr LIV/149/02 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. 37. Zmiana miejscowego planu zagospo- Uchwała Nr VI/18/11 - magnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości. - Wyodrębnione niniejszym planem tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: 1) tereny oznaczone symbolami literowymi: MN M i MW to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową ; 2) tereny oznaczone symbolami literowymi: MNu i M,U to tereny przeznaczone na cele mieszkaniowo-usługowe W sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości. - Wyodrębnione niniejszym planem tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: 1) tereny oznaczone symbolem literowym MN to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową ; 2) tereny oznaczone symbolami literowymi: MNu lub M to tereny przeznaczone na cele mieszkaniowo-usługowe. - sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości, - wyodrębnione niniejszym planem tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: 1) tereny oznaczone symbolami literowymi: M i MW to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową ; 2) tereny oznaczone symbolami literowymi: MNu, U i RO to tereny przeznaczone na cele mieszkaniowo-usługowe

36 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 36 Poz. 357 darowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. Sobieskiego 20 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. 38. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Sobieskieg (za pieczarkarnią) Uchwała Nr 45/97/34 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Sobieskiego (strona południowa) Uchwała Nr LIX/69/06 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Sobieskiego Uchwała Nr LVI/46/06 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Mickiewicza Uchwała Nr LXVIII/53/10 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice centrum - linia kolejowa PKP, ul. Rataja, al. Niepodległości, al. 1 Maja Uchwała Nr LIV/150/02 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. - w sytuacji wystąpienia na działce budowlanej uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym lub projektowane budynki przeznaczone na stały pobyt ludzi wymagają wprowadzenia elementów ochrony czynnej w zagospodarowaniu działki budowlanej jak i w samym obiekcie, - wyodrębnione niniejszą uchwałą tereny o różnych funkcjach i różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: - tereny oznaczone symbolami: 4.24.UON, 4.25.UON, 5.47.UON, MZ, 9.17.U,M, UON, UON, UON, należą do terenów przeznaczonych pod budynki związane ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, - teren oznaczony symbolem 4.28.UZ,EE, należy do terenów przeznaczonych pod szpitale i domy opieki społecznej, - tereny oznaczone symbolami: 4.27.MW,U,UON,EE, 5.41.MNp,Ww,.51.MW,U,KSg,EE, 9,29,MN,U,EE, 9.65.MN,Z,U,KSp,KDX, 9.72.M,U,KSp, 9.98.MNp,EE, MWp,EE, MWp,KSp,EE, M,U,KX,EE, MWp,KSp,EE, U,M,KDX, M,U,EE oraz wszystkie tereny o przeznaczeniu funkcjami opisanymi symbolami: MN, MN,U, MNp, MW, MWp, MW,U, U,MW, MW,EE, M,U, U,M, należą do terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową 43. Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice Centrum (5 obszarów) Uchwała Nr LIX/67/06 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Sienkiewicza (nieruchomości nr 10, 12, 14) Uchwała Nr LIX/137/09 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Piłsudskiego, ul. Plantowa, ul. Rawska, ul. Mireckiego Uchwała Nr XXXI/55/08 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Piłsudskiego, ul. Moniuszki Uchwała Nr LIX/139/09 Rady Miasta Skierniewice z dnia r Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice Uchwała Nr XLVIII/42/02 Rady Miasta Skierniewice -

37 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 37 Poz ul. Czysta z dnia r. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Kozietulskiego, ul. Łódzka, ul. Piekarska Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. Łódzka c.d. zmiany Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. Łódzka i Młynarska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Felksów, ul. Łódzka, ul. Młynarska Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący fragment miasta Skierniewice ul. Kasztanowa Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ul. Napoleońska, ul. Trakcyjna Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego fragment miasta Skierniewice ulice: Łowicka, Rawska, Graniczna, Łódzka, Trakcyjna Uchwała Nr LVI/45/06 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr LIV/148/02 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr XLII/157/01 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr LVI/44/06 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr 46/96/21 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr 174/99/15 Rady Miasta Skierniewice z dnia r. Uchwała Nr 29/2000/21 Rady Miasta Skierniewice z dnia r w sytuacji wystąpienia na działce uciążliwości wywołanych hałasem, zapyleniem, wibracjami lub promieniowaniem elektromagnetycznym, projektowane budynki przeznaczone na pobyt ludzi wymagają zastosowania środków technicznych zmniejszających je poniżej poziomów dopuszczalnych bądź zwiększających odporność budynku na zagrożenia i uciążliwości. - wyodrębnione niniejszym planem tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania wskazuje się jako następujące rodzaje terenów o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku, o których mowa w przepisach prawa ochrony środowiska: 1) tereny o przeznaczeniu określonym symbolem MN to tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową ; 2) tereny o przeznaczeniu określonym symbolami MN,U to tereny przeznaczone na cele mieszkaniowo-usługowe. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w których poruszono problem hałasu komunikacyjnego w środowisku skupiono głównie uwagę na następujące kwestie: tereny zieleni (urządzonej/nieurządzonej) mogą być wykorzystywane jako miejsce posadowienia ekranów akustycznych w sąsiedztwie tras komunikacyjnych lub do zasadzenia zieleni izolacyjnej, - nowe obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi należy lokalizować w odległości zgodnej z obowiązującymi aktualnie przepisami, poza zasięgiem uciążliwości od dróg i kolei, takimi jak m.in. hałas z uwagi na prawdopodobne występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku, ewentualnie jeśli zajdzie konieczność lokalizacji takiej zabudowy w strefie oddziaływania należy przewidzieć wykonanie zabezpieczeń akustycznych, - opisano, które tereny opisane w miejscowych planach kwalifikują się pod względem wartości dopuszczalnych hałasu do terenów opisanych w Rozporządzeniu [4], - na terenach objętych planem ustalono zakazy lokalizacji źródeł hałasu, które mogłyby pogorszyć klimat akustyczny na terenach przeznaczonych na obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi lub związanych z wypoczynkiem.

38 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 38 Poz. 357 II Część graficzna Rys. 2. Orientacyjna lokalizacja linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna Katowice odcinek granica województwa łódzkiego i mazowieckiego Koluszki [8].

39 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 39 Poz. 357

40 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 40 Poz. 357

41 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 41 Poz. 357

42 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 42 Poz. 357

43 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 43 Poz. 357

44 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 44 Poz. 357

45 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 45 Poz. 357

46 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 46 Poz. 357 Rys. 3 Orientacyjna lokalizacja odcinka z podziałem na priorytety narażenia na hałas w ciągu linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna Katowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki.

47 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 47 Poz. 357

48 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 48 Poz. 357

49 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 49 Poz. 357

50 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 50 Poz. 357

51 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 51 Poz. 357

52 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 52 Poz. 357

53 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 53 Poz. 357

54 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 54 Poz. 357

55 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 55 Poz. 357

56 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 56 Poz. 357

57 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 57 Poz. 357 Rys. 4. Mapy imisji dźwięku pochodzącego od analizowanej linii kolejowej Nr 1 Warszawa Centralna Katowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Koluszki po zastosowaniu działań naprawczych.

58 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 58 Poz. 357 III. LINIA KOLEJOWA NR 3 WARSZAWA ZACHODNIA KUNOWICE III. 1. Część opisowa III Opis obszaru objętego zakresem programu Analizowany odcinek linii kolejowej o długości 62.3 km rozpoczyna się w km (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego), a kończy w km (Kutno). Jest on częścią linii kolejowej nr 3, stanowiącej ważny szlak komunikacyjny, łączący Warszawę z Poznaniem oraz Frankfurtem nad Odrą. Analizowany odcinek przebiega przez gminę Bolimów, Nieborów, Łowicz, Łowicz (gm. miejska), Zduny, Bedlno, Żychlin, Krzyżanów, Kutno, Kutno (gm. miejska). Granice obszaru analizowanego w niniejszym Programie stanowią izolinie dopuszczalnych poziomów dźwięku określonych wskaźnikami L DWN i L N. Granice te określono w opracowanej mapie akustycznej [8], która stanowi podstawę niniejszego programu. Sięgają one na terenach otwartych do około 150 m od linii kolejowej. Na rys. 5 przedstawiono orientacyjną lokalizację odcinka linii kolejowej nr 3 objętego zakresem opracowania. III Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z zakresem naruszenia Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z ich zakresem ujęte są w Załączniku Nr 1 do uchwały. III Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku W sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej występują jedynie odcinki o niskim priorytecie narażenia na hałas. Wskaźnik M, na podstawie którego ustalany jest harmonogram działań proponowanych w Programie, przyjmuje na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie tych odcinków wartości mniejsze od 100. W związku z tym, zgodnie z założeniami określonymi w pkt I. 5 części ogólnej uzasadnienia, dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet narażenia na hałas w czasie obowiązywania niniejszego opracowania powinny być realizowane działania zawierające się w ramach strategii długoterminowej oraz edukacji społecznej. Zaleca się także utrzymanie w dobrym stanie technicznym torowisk oraz składów pociągów. Bardzo ważnym elementem działań zawierających się w ramach polityki długookresowej jest w tym przypadku właściwe planowanie przestrzenne. Ze względów akustycznych polega ono przede wszystkim na zakazie lokalizacji budynków podlegających ochronie akustycznej na terenach, które znajdują się w zasięgach oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Realizowanie właściwej polityki związanej z planowaniem przestrzennym powinno ograniczyć powstawanie nowych odcinków, dla których wskaźnik M będzie przyjmował wysokie wartości i dla których konieczne będzie podejmowanie działań naprawczych polegających np. na budowie dodatkowych ekranów akustycznych. Istotne również będzie podejmowanie w tym przypadku działań związanych z edukacją społeczną, które prowadzone w sposób konsekwentny i systematyczny mogą wpłynąć na poprawę stanu klimatu akustycznego na analizowanych terenach. Należy zwrócić szczególną uwagę na promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenia hałasem o czym wspomniano powyżej. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż w sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej nr 3 można zaobserwować przekroczenia poziomu dźwięku zarówno dla wskaźnika L DWN, jak i L N zdecydowano, pomimo niskich wartości wskaźnika M, zaproponować działania polegające na szlifowaniu szyn w tych miejscach, w których przekroczenia poziomów dopuszczalnych są największe. Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska, harmonogram rzeczowo finansowy planowanych działań oraz źródła finansowania ww. działań są określone w Załączniku Nr 2 do uchwały. Należy dodać, że na lata zaplanowano modernizację linii kolejowej E 20 na odcinku Warszawa - Poznań (pozostałe roboty, odcinek Sochaczew - Swarzędz POIiŚ 7.1-8) [17]. Projekt obejmuje swoim zakresem opracowanie dokumentacji projektowej dla robót budowlanych przewidzianych do realizacji po 2013 roku. W ramach projektu zostaną opracowane: - koncepcja programowo-przestrzenna dla odcinka Sochaczew- Swarzędz, - projekty budowlane i wykonawcze dla trzech kontraktów: LCS Łowicz, LCS Kutno, LCS Konin,

59 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 59 Poz uzyskanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, - uzyskanie pozwoleń na budowę, - dokumentacja przetargowa na roboty budowlane, - projekty wykonawcze dla LCS Łowicz, LCS Kutno, LCS Konin. III Uzasadnienie zakresu określonych w programie zagadnień III Dane i wnioski ze sporządzonych map akustycznych Charakterystyki terenów objętych programem, w tym liczby mieszkańców, gęstości zaludnienia oraz zakresu przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku Analizowany odcinek linii kolejowej, a co za tym idzie otaczający go pas terenu, znajduje się na terenie Gminy Bolimów, Nieborów, Łowicz, Łowicz (gm. miejska), Zduny, Bedlno, Żychlin, Krzyżanów, Kutno, Kutno (gm. miejska). Odcinek rozpoczyna się w km (granica województwa łódzkiego i mazowieckiego), a kończy w km (Kutno). W sąsiedztwie odcinka występują zarówno tereny zurbanizowane jak i tereny rolnicze z zabudową rozproszoną oraz lasy. Wg szacunków wykonanych w ramach Map akustycznych dla linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej pociągów na dobę [8] w zasięgu pasa analizy niekorzystnego oddziaływania hałasu emitowanego przez pociągi poruszające się analizowanym odcinkiem linii kolejowej nr 3 mieszkało 562 osób według wskaźnika L DWN oraz 637 według wskaźnika L N. Uwarunkowania wynikające z ustaleń planów zagospodarowania przestrzennego, obszarów ograniczonego użytkowania oraz stref ochronnych przedstawiono w rozdziale III.1.5. natomiast wartość przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu zamieszczono w Załączniku Nr 2 do uchwały. Charakterystyka techniczno-akustyczna źródeł hałasu mających negatywny wpływ na klimat akustyczny. Tabl. 4. Dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego ciągu linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodnia - Kunowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno [8]. Nr linii Nazwa linii WARSZAWA ZA- CHODNIA KUNOWICE WARSZAWA ZA- CHODNIA KUNOWICE WARSZAWA ZA- CHODNIA KUNOWICE Nazwa odcinka WARSZAWA GOŁĄBKI - BEDNARY BEDNARY ŁOWICZ GŁÓWNY ŁOWICZ GŁÓWNY KUTNO Kod IZ początku odcinka Kilometraż końca odcinka Długość odcinka Liczba pociągów rocznie pasaż. tow. W tabl. 4 przedstawiono szczegółowe dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego odcinka linii kolejowej. ogółem Obecnie analizowany odcinek linii kolejowej nr 3 jest w dobrym stanie technicznym (wg kryteriów stosowanych przy opracowaniu Raportu o stanie technicznym nawierzchni linii kolejowych ). Rodzaj zastosowanego toru to bezstykowy na nawierzchni podsypkowej. III Analiza materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych w programie III Istniejące powiatowe lub gminne programy ochrony środowiska W ramach niniejszego Programu dokonano analizy szeregu opracowań obejmujących swym zakresem tereny, na których zlokalizowany jest analizowany odcinek linii kolejowej. Poniżej przedstawiono główne ustalenia powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska oraz opracowań pokrewnych dla analizowanego odcinka linii kolejowej nr 3 na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno, które mają odniesienie do niniejszego opracowania: - Strategia Rozwoju Miasta Kutna [41], - Program ochrony środowiska dla Miasta Kutno r. Centrum zrównoważonego rozwoju Łódź, 2004 r. [42],

60 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 60 Poz Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Kutnowskiego na lata z perspektywą do 2018 roku (uchwała Nr 144/XX/12 Rady Powiatu w Kutnie z dnia 5 września 2012 r. o przyjęciu aktualizacji Programu ( ), wraz z prognozą oddziaływania na środowisko) [43], - Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Kutnowskiego na lata (uchwała Nr 71/XII/2007 Rady Powiatu w Kutnie z dnia 8 sierpnia 2007 r.) [44], - Plan Rozwoju Lokalnego dla gmin Bedlno, Daszyna, Dąbrowice, Góra Św. Małgorzaty, Grabów, Krośniewice, Krzyżanów, Kutno, Łanięta, Miasto Kutno, Nowe Ostrowy, Oporów, Strzelce, Witonia i Żychlin na lata Związek Gmin Regionu Kutnowskiego, Kutno, czerwiec 2008 r. [45], - Lokalna Strategia Rozwoju na lata dla Stowarzyszenia Rozwoju Gmin Centrum. Obszar LGD: Bedlno, Daszyna, Dąbrowice, Grabów, Góra Świętej Małgorzaty, Krośniewice, Krzyżanów, Kutno, Łanięta, Nowe Ostrowy, Oporów, Strzelce, Witonia, Żychlin. Nowe Ostrowy, 2008 r. [46], - Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Łowicza na lata , aktualizacja. Łódź, październik 2007 r. [47], - Strategia Rozwoju Miasta Łowicza Łowicz, 1999 r. [48], - Program Ochrony Środowiska dla Miasta Łowicza w latach Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, 2009 r. [49], - Program Ochrony Środowiska Powiatu Łowickiego. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa, 2004 r. [50], - Strategia Powiatu Łowickiego (wersja skrócona). Łowicz, 2002 r. [51], - Program Ochrony Środowiska dla Gminy Zduny, EKO-LOG s.c. [52], - Zintegrowany Program Rozwoju Lokalnego Gminy Zduny na lata Zduny, grudzień 2007 r. [53], - Program Ochrony Środowiska Gminy Łowicz na lata z perspektywą na lata Łowicz, czerwiec 2010 r. [54], - Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Skierniewickiego na lata pod hasłem Powiat Skierniewicki źródłem zielonej energii w Polsce. Stowarzyszenie Doradców Gospodarczych Pro-Akademia w Łodzi. Skierniewice, kwiecień 2009 r. [55], - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Skierniewickiego. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa, 2004 r. [56], - Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Skierniewickiego na lata z perspektywą na lata , przyjęty uchwałą Rady Powiatu w Skierniewicach Nr XXXVIII/209/09 z dnia 21 grudnia 2009 roku. PPUH BaSz mgr inż. Bartosz Szymusik, Końskie, ul. Polna 72 [57], - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Bolimów na lata [58], - Program ochrony środowiska dla gminy Bolimów. Bolimów, 2007 r. [59]. Podstawowym celem Strategii Rozwoju Miasta Kutna było nakreślenie kierunków rozwojowych miasta. W dokumencie nie ujęto informacji dotyczących klimatu akustycznego. Podobnie w Programie ochrony środowiska dla Miasta Kutna nie poruszono tematyki związanej z nadmiernym hałasem generowanym przez linie kolejowe. W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Kutnowskiego ( ) hałas i wibracje zakwalifikowano jako rosnące zagrożenie dla środowiska, zdrowia i życia ludzi. Ujęto w nim jedynie informacje dotyczące hałasu komunikacyjnego pochodzenia drogowego, pomijając, jako mniej uciążliwy, hałas kolejowy. Wśród jedenastu celów i priorytetów obrano również poprawę klimatu akustycznego powiatu. Natomiast Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Kutnowskiego ( ) nie ujmuje tematu ochrony środowiska przed hałasem. W Planie Rozwoju Lokalnego Związku Gmin Powiatu Kutnowskiego ( ) m.in. dla gmin Bedlno, Krzyżanów, Żychlin i Oporów, ujęto jedynie ogólne informacje dotyczące hałasu komunikacyjnego. Natomiast

61 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 61 Poz. 357 Lokalna Strategia Rozwoju ( ) dla powyższych gmin wspomina o postępującym zagrożeniu hałasem komunikacyjnym, jako o barierze rozwoju obszaru. Zarówno w Planie Rozwoju Lokalnego Miasta Łowicza na lata , jak i Strategii Rozwoju Miasta Łowicza, Programie Ochrony Środowiska Powiatu Łowickiego oraz Strategii Powiatu Łowickiego nie poruszono tematyki związanej z klimatem akustycznym oraz hałasem kolejowym. W Programie Ochrony Środowiska dla Miasta Łowicza w latach stwierdzono, iż hałas komunikacyjny stanowi rosnący problem. Opisano jednak tylko hałas pochodzenia drogowego. Jednym z założeń Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Zduny jest ochrona przed hałasem (zminimalizowanie uciążliwego hałasu). W dokumencie zwrócono uwagę na poprawę jakości środowiska. Do źródeł hałasu zaliczona została linia kolejowa Łowicz Kutno, przecinająca obszar Gminy. W ramach programu poprawy założono cel strategiczny w formie zmniejszenia uciążliwości hałasu dla mieszkańców Gminy i spełnienie obowiązujących standardów w zakresie poziomu hałasu. Efektem działań będzie: - spełnienie obowiązujących standardów w zakresie poziomu hałasu, - zmniejszenie skali obiektywnego narażenia mieszkańców Gminy na hałas, - intensyfikacja kontroli i nadzoru nad istniejącymi źródłami hałasu oraz intensyfikacja działań prewencyjnych dla ograniczenia uciążliwości obiektów. W dokumencie p.n. Zintegrowany Program Rozwoju Lokalnego Gminy Zduny nie podjęto tematu ochrony środowiska przed hałasem. Zgodnie z Programem Ochrony Środowiska Gminy Łowicz problem hałasu związany jest przede wszystkim ze wzmożonym ruchem drogowym oraz kolejowym. Terenami najbardziej narażonymi na wysoki poziom hałasu jest zabudowa mieszkalna znajdująca się w bezpośrednim sąsiedztwie szlaków komunikacyjnych. Są nimi linie kolejowe relacji: Łowicz - Skierniewice, Łowicz - Kutno, Łowicz - Sochaczew, Łowicz - Łódź ze stacją kolejową w Niedźwiadzie. Dwie pierwsze z wymienionych tras znajdują się w ciągu międzynarodowej linii kolejowej E20 łączącej Berlin z Warszawą i Moskwą. W opracowaniach: Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Skierniewickiego na lata , Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Skierniewickiego oraz Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Skierniewickiego na lata ( ) stwierdzono, że na terenie powiatu nie jest prowadzony monitoring hałasu. W zakresie ochrony mieszkańców przed nadmiernym poziomem hałasu do pożądanych kierunków działań zalicza się: - sporządzenie programów ograniczania hałasu na obszarach, na których poziom hałasu przekracza wartości dopuszczalne, - ograniczenie poziomu hałasu na obszarach miejskich wokół głównych dróg i szlaków kolejowych do poziomu nie przekraczającego w porze nocnej 55 db, m.in. przez budowę ekranów akustycznych, wymianę okien w domach mieszkalnych przy trasach intensywnego ruchu, - wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed hałasem. Opracowanie mapy akustycznej powiatu i przyjęcie wniosków z niej wynikających należy do jednego z celów operacyjnych. W Programie Ochrony Środowiska i Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu Skierniewickiego na lata ( ) określono ogólne kierunki działań, których realizacja pomoże w osiągnięciu celu, jakim jest ograniczenie zagrożenia mieszkańców powiatu skierniewickiego emisją hałasu komunikacyjnego. Działania te, powinny zmierzać w kierunku: - prowadzenia monitoringu hałasu komunikacyjnego, - prowadzenia monitoringu hałasu przemysłowego, - ograniczenia hałasu przemysłowego m. in. poprzez kontrole przestrzegania dopuszczalnych poziomów emisji hałasu oraz inwestycje umożliwiające ograniczenie emisji hałasu,

62 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 62 Poz realizacji inwestycji ograniczających narażenie na hałas komunikacyjny np. poprzez budowę ekranów akustycznych, - uwzględniania zapisów dotyczących ochrony przed hałasem w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Działania własne powiatu powinny obejmować: - kontrolę jednostek emitujących hałas oraz egzekwowanie przestrzegania dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, - wspieranie zarządców dróg i linii kolejowych w zakresie ochrony przed hałasem. Zgodnie z powyższym dokumentem, w granicach powiatu skierniewickiego nie występują obiekty, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach i w związku z powyższym na terenie powiatu nie znajdują się punkty monitoringu natężenia hałasu i nie były prowadzone pomiary hałasu. Bieżące informacje na temat hałasu kolejowego nie są publikowane. Przyjmuje się, że hałas kolejowy istnieje na terenie powiatu skierniewickiego w ograniczonym zakresie i nie stanowi szczególnej uciążliwości dla mieszkańców. W Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Bolimów na lata wspomniano o negatywnym oddziaływaniu linii kolejowej na środowisko naturalne oraz człowieka. Autorzy Programu ochrony środowiska dla Gminy Bolimów stwierdzili, że źródłem hałasu na terenie Gminy mogą być drogi oraz kolej. Badania hałasu nie były prowadzone. W programie określono jednak cele i kierunki działań w sferze poprawy jakości środowiska, przy czym jednym z nich jest zmniejszenie poziomu hałasu występującego wzdłuż szlaków komunikacyjnych. III Przepisy prawa, w tym prawa miejscowego, mające wpływ na stan akustyczny środowiska Podstawowymi aktami prawa miejscowego określającymi warunki ochrony akustycznej dla poszczególnych kategorii użytkowania przestrzeni miejskiej są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W ramach wykonywania niniejszego Programu dokonano analizy wszystkich dostępnych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, obowiązujących w chwili wykonywania niniejszego Programu. Część dokumentów nie porusza w ogóle tematyki związanej z środowiskiem akustycznym. Wyniki analizy zostały przedstawione poniżej, w której zawarto m.in.: - nazwę dokumentu planistycznego (miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego), - akt powołujący zawierający numer uchwały i datę jej podjęcia. Tabl. 5. Zestawienie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Lp. Nazwa dokumentu Akt powołujący Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Nieborów Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Łowicz Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Łowicz Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Krzyżanów Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Kutno Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Nowa Sucha Uchwała Nr XXIX/77/04 Rady Gminy w Nieborowie z dnia 30 sierpnia 2004 r. Uchwała Nr 32/03 Rady Gminy w Łowiczu z dnia 10 grudnia 2003 r. Uchwała Nr 20/04 Rady Gminy w Łowiczu z dnia 29 września 2004 r. Uchwała Nr IX/53/03 Rady Gminy Krzyżanów z dnia 28 sierpnia 2003 r. Uchwała Nr XVI/106/2004 Rady Gminy w Kutnie z dnia 16 kwietnia 2004 r. Uchwała Nr 65/XII/99 Rady Gminy w Nowej Suchej z dnia 31 sierpnia 1999 r Uwarunkowania dotyczące klimatu akustycznego 7. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Bedlno Uchwała Nr III/19/2002 Rady Gminy w Bedlnie z dnia 30 grudnia 2002 r. -

63 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 63 Poz. 357 W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w których poruszono problem hałasu komunikacyjnego w środowisku skupiono głównie uwagę na następujące kwestie: - tereny zieleni (urządzonej/nieurządzonej) mogą być wykorzystywane jako miejsce posadowienia ekranów akustycznych w sąsiedztwie tras komunikacyjnych lub do zasadzenia zieleni izolacyjnej, - nowe obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi należy lokalizować w odległości zgodnej z obowiązującymi aktualnie przepisami, poza zasięgiem uciążliwości od dróg i kolei, takimi jak m.in. hałas z uwagi na prawdopodobne występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku, ewentualnie jeśli zajdzie konieczność lokalizacji takiej zabudowy w strefie oddziaływania należy przewidzieć wykonanie zabezpieczeń akustycznych, - opisano które tereny opisane w miejscowych planach kwalifikują się pod względem wartości dopuszczalnych hałasu do terenów opisanych w Rozporządzeniu [4], - na terenach objętych planem ustalono zakazy lokalizacji źródeł hałasu, które mogłyby pogorszyć klimat akustyczny na terenach przeznaczonych na obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi lub związanych z wypoczynkiem. III Część graficzna Rys. 5. Orientacyjna lokalizacja linii kolejowej nr 3 Warszawa Zachodnia Kunowice odcinek granica województwa łódzkiego i mazowieckiego Kutno [8].

64 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 64 Poz. 357

65 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 65 Poz. 357

66 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 66 Poz. 357

67 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 67 Poz. 357

68 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 68 Poz. 357

69 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 69 Poz. 357

70 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 70 Poz. 357

71 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 71 Poz. 357

72 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 72 Poz. 357

73 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 73 Poz. 357

74 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 74 Poz. 357

75 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 75 Poz. 357

76 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 76 Poz. 357

77 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 77 Poz. 357

78 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 78 Poz. 357

79 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 79 Poz. 357

80 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 80 Poz. 357 Rys. 6. Orientacyjna lokalizacja odcinka z podziałem na priorytety narażenia na hałas w ciągu linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodnia Kunowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno.

81 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 81 Poz. 357

82 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 82 Poz. 357

83 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 83 Poz. 357

84 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 84 Poz. 357

85 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 85 Poz. 357

86 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 86 Poz. 357

87 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 87 Poz. 357

88 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 88 Poz. 357

89 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 89 Poz. 357

90 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 90 Poz. 357

91 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 91 Poz. 357

92 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 92 Poz. 357

93 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 93 Poz. 357

94 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 94 Poz. 357

95 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 95 Poz. 357 Rys. 7. Mapy imisji dźwięku pochodzącego od analizowanej linii kolejowej Nr 3 Warszawa Zachodni Kunowice na odcinku od granicy województwa łódzkiego i mazowieckiego do m. Kutno po zastosowaniu działań naprawczych.

96 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 96 Poz. 357 IV. LINIA KOLEJOWA NR 17 GRANICA M. ŁÓDŹ KOLUSZKI IV. 1. Część opisowa IV. 1.1.Opis obszaru objętego zakresem programu Analizowany odcinek linii kolejowej o długości 12 km rozpoczyna się w około km (Łódź Widzew), a kończy w km (Koluszki). Jest on częścią linii kolejowej nr 17, stanowiącej połączenie miasta Łódź z linią kolejową nr 1 (Warszawa Katowice) i nr 25. Analizowany odcinek przebiega przez gminę Andrespol i Koluszki (gm. miejska). Granice obszaru analizowanego w niniejszym Programie stanowią izolinie dopuszczalnych poziomów dźwięku określonych wskaźnikami L DWN i L N. Granice te określono w opracowanej mapie akustycznej [8], która stanowi podstawę niniejszego programu. Sięgają one na terenach otwartych do około 150 m od linii kolejowej. Na rys. 8 przedstawiono orientacyjną lokalizację odcinka linii kolejowej Nr 17 objętego zakresem opracowania. IV Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z zakresem naruszenia Naruszenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wraz z ich zakresem ujęte są w Załączniku Nr 1 do uchwały. IV Podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywrócenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku W sąsiedztwie analizowanego odcinka linii kolejowej występują jedynie odcinki o niskim priorytecie narażenia na hałas. Wskaźnik M, na podstawie którego ustalany jest harmonogram działań proponowanych w Programie, przyjmuje na terenach zlokalizowanych w sąsiedztwie tych odcinków wartości mniejsze od 100. W związku z tym, zgodnie z założeniami określonymi w pkt I. 5. części ogólnej uzasadnienia, dla odcinków linii kolejowych posiadających niski priorytet narażenia na hałas w czasie obowiązywania niniejszego opracowania powinny być realizowane działania zawierające się w ramach strategii długoterminowej oraz edukacji społecznej. Bardzo ważnym elementem działań zawierających się w ramach polityki długookresowej jest w tym przypadku właściwe planowanie przestrzenne. Ze względów akustycznych polega ono przede wszystkim na zakazie lokalizacji budynków podlegających ochronie akustycznej na terenach, które znajdują się w zasięgach oddziaływania hałasu o poziomie przekraczającym wartości dopuszczalne. Realizowanie właściwej polityki związanej z planowaniem przestrzennym powinno ograniczyć powstawanie nowych odcinków, dla których wskaźnik M będzie przyjmował wysokie wartości i dla których konieczne będzie podejmowanie działań naprawczych polegających, np. na budowie dodatkowych ekranów akustycznych. Istotne również będzie podejmowanie w tym przypadku działań związanych z edukacją społeczną, które prowadzone w sposób konsekwentny i systematyczny mogą wpłynąć na poprawę stanu klimatu akustycznego na analizowanych terenach. Należy zwrócić szczególną uwagę na promocję właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenia hałasem o czym wspomniano powyżej. Działania te powinny być skoordynowane i finansowane przede wszystkim ze środków zarządcy linii kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jak i jednostek samorządów terytorialnych oraz organizacji pozarządowych, których statut określa prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie ochrony środowiska. Dodatkowo środki na edukację społeczeństwa w zakresie oddziaływania hałasu można pozyskiwać poprzez programy finansowe UE oraz z pomocą sponsorów i mediów. Zarządca linii kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. nie planuje w najbliższym czasie prac modernizacyjnych na analizowanym odcinku linii kolejowej nr 17 [17]. IV Uzasadnienie zakresu określonych w programie zagadnień IV Dane i wnioski ze sporządzonych map akustycznych Charakterystyki terenów objętych programem, w tym liczby mieszkańców, gęstości zaludnienia oraz zakresu przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku Analizowany odcinek linii kolejowej, a co za tym idzie otaczający go pas terenu, znajduje się na terenie gminy Łódź (gm. miejska), Andrespol i Koluszki (gm. miejska). Odcinek rozpoczyna się w km około 12.0

97 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 97 Poz. 357 (granica m. Łódź), a kończy w km (Koluszki) [8]. W sąsiedztwie odcinka występują zarówno tereny zurbanizowane (miasto Łódź i miasto Koluszki) jak i tereny rolnicze z zabudową rozproszoną oraz lasy. Wg szacunków wykonanych w ramach Map akustycznych dla linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej pociągów na dobę [8] w zasięgu pasa analizy niekorzystnego oddziaływania hałasu emitowanego przez pociągi poruszające się analizowanym odcinkiem linii kolejowej nr 17 mieszkały 23 osoby według wskaźnika L DWN oraz 2 według wskaźnika L N. Uwarunkowania wynikające z ustaleń planów zagospodarowania przestrzennego, obszarów ograniczonego użytkowania oraz stref ochronnych przedstawiono w rozdziale IV.1.5. natomiast wartość przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu zamieszczono w Załączniku Nr 2 do uchwały. Charakterystyka techniczno-akustyczna źródeł hałasu mających negatywny wpływ na klimat akustyczny W tabl. 6 przedstawiono szczegółowe dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego odcinka linii kolejowej. Tabl. 6. Dane lokalizacyjno-techniczne analizowanego ciągu linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna - Koluszki na odcinku od granicy m. Łódź do m. Koluszki [8]. Nr linii Nazwa linii ŁÓDŹ FABRYCZNA KOLUSZKI ŁÓDŹ FABRYCZNA KOLUSZKI Nazwa odcinka ŁÓDŹ WIDZEW GAŁKÓWEK GAŁKÓWEK KOLUSZKI R 145 Kod IZ początku odcinka Kilometraż końca odcinka Długość odcinka Liczba pociągów rocznie pasaż. tow. ogółem Obecnie analizowany odcinek linii kolejowej nr 17 jest w dobrym stanie technicznym (wg kryteriów stosowanych przy opracowaniu Raportu o stanie technicznym nawierzchni linii kolejowych"). Rodzaj zastosowanego toru to bezstykowy na nawierzchni podsypkowej. IV Analiza materiałów, dokumentów i publikacji wykorzystanych w programie IV Istniejące powiatowe lub gminne programy ochrony środowiska W ramach niniejszego Programu wykonano analizy szeregu opracowań obejmujących swym zakresem tereny, na których zlokalizowany jest analizowany odcinek linii kolejowej. Poniżej przedstawiono główne ustalenia powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska oraz opracowań pokrewnych w przypadku analizowanego odcinka linii kolejowej Nr 17 na odcinku od granicy m. Łódź do m. Koluszki, które maja odniesienie do niniejszego opracowania: - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata [59], - Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata [60], - Gminny Program Ochrony Środowiska dla Gminy Andrespol [61], - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Andrespol na lata [62], - Program ochrony środowiska dla Gminy Koluszki [63]. Autorzy Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Łódzkiego Wschodniego ( ) stwierdzili, że na terenie powiatu łódzkiego wschodniego najbardziej odczuwalnym rodzajem hałasu komunikacyjnego jest hałas drogowy. Hałas kolejowy, występujący wyłącznie na terenach gmin Andrespol i Koluszki ma mniejsze znaczenie ze względu na mniejszą gęstość sieci trakcyjnej, mniejsze natężenie ruchu oraz w większości, usytuowanie linii na terenach o małej gęstości zabudowy. W ciągu ostatnich lat, z przyczyn ekonomicznych, wycofano liczne składy pociągów zmniejszając nasilenie ruchu. Obecnie brak jest danych o monitoringu hałasu na terenie powiatu łódzkiego wschodniego. Gminny Program Ochrony Środowiska dla Gminy Andrespol wskazuje, że na terenie Gminy występuje wyłącznie hałas komunikacyjny pochodzący od wszelkich środków transportu drogowego oraz kolejowego. Najbardziej odczuwalny jest hałas drogowy (droga wojewódzka nr 713 Łódź Tomaszów Mazowiecki). Hałas kolejowy ma mniejsze znaczenie ze względu na usytuowanie tras w terenach o małej gęstości zabudowy i

98 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 98 Poz. 357 mniejsze natężenie ruchu. Jego źródłem są dwie linie kolejowe relacji Łódź Koluszki włączone na wysokości przystanku osobowego Bedoń w jeden układ torowy. W ich 100 metrowej, normatywnej strefie ochrony akustycznej znajduje się chroniona zabudowa mieszkaniowa i letniskowa Andrespola, Nowego Bedonia i Justynowa. W ciągu ostatnich lat PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z przyczyn ekonomicznych, wycofały liczne składy pociągów zmniejszając tym samym nasilenie ruchu. Na terenie Gminy brak jest rozwiązań technicznych ograniczających rozprzestrzenianie się hałasu. Zgodnie z Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Andrespol ( ) podstawowym źródłem hałasu w chwili obecnej jest linia kolejowa. Autorzy tego opracowania, podobnie jak w Gminnym Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Andrespol stwierdzili, że w strefie ochrony akustycznej (100 m po obu stronach torów) znajduje się chroniona zabudowa mieszkaniowa i letniskowa Andrespola, Bedonia Nowego i Justynowa. Dla ograniczenia tego konfliktu w przyszłości, należałoby w strefę tę wprowadzać maksymalnie zieleń o charakterze izolacyjnym. W Programie ochrony środowiska dla Gminy Koluszki stwierdzono, że w Koluszkach występują źródła hałasu o charakterze komunikacyjnym. Występuje tu hałas drogowy spowodowany rosnącą liczbą samochodów osobowych i wzrostem liczby przejazdów towarowych oraz hałas kolejowy. Hałas kolejowy ma obecnie mniejsze znaczenie ze względu na zmniejszoną gęstość sieci trakcyjnej, mniejsze natężenie ruchu oraz w większości usytuowanie linii w terenach o małej gęstości zaludnienia. Według informacji WIOŚ O/Piotrków Trybunalski pomiary hałasu nie były na terenie miasta wykonywane od 1996 r. Linie kolejowe Warszawa Częstochowa oraz Koluszki Łódź Fabryczna wskazane są jako obszary zagrożeń stanu środowiska. W Strategii Zintegrowanego Rozwoju Łodzi i Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Łódzkiego Wschodniego na lata nie poruszono tematyki związanej z oddziaływaniem hałasu kolejowego na środowisko. IV Przepisy prawa, w tym prawa miejscowego, mające wpływ na stan akustyczny środowiska Podstawowymi aktami prawa miejscowego określającymi warunki ochrony akustycznej dla poszczególnych kategorii użytkowania przestrzeni miejskiej są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. W ramach wykonywania niniejszego Programu dokonano analizy wszystkich dostępnych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, obowiązujących w chwili wykonywania niniejszego Programu. Wyniki analizy zostały przedstawione poniżej w tabl. 7, w której zawarto m.in.: - nazwę dokumentu planistycznego (miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego), - akt powołujący zawierający numer uchwały i datę jej podjęcia. Tabl. 7. Zestawienie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Lp. Nazwa dokumentu Akt powołujący Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 4 i 6 miasta Koluszki Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 5 miasta Koluszki Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obrębów ewidencyjnych nr 2 i 3 miasta Koluszki Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Andrespol Uchwała Nr XL/44/06 z dnia 28 sierpnia 2006 r. Uchwała Nr VIII/32/07 z dnia 26 kwietnia 2007 r. Uchwała Nr IX/39/07 z dnia 28 maja 2007 r. Uchwała Nr XXXII/340/05 z dnia 11 czerwca 2005 r Uwarunkowania dotyczące klimatu akustycznego W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego poruszono tematykę związaną z problem hałasu komunikacyjnego w środowisku skupia się przede wszystkim na takich aspektach, jak: - tereny zieleni (urządzonej/nieurządzonej) mogą być wykorzystywane jako miejsce posadowienia ekranów akustycznych w sąsiedztwie tras komunikacyjnych lub do zasadzenia zieleni izolacyjnej,

99 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 99 Poz nowe obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi należy lokalizować w odległości zgodnej z obowiązującymi aktualnie przepisami, poza zasięgiem uciążliwości od dróg i kolei, takimi jak np. hałas z uwagi na prawdopodobne występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku, ewentualnie jeśli zajdzie konieczność lokalizacji takiej zabudowy w strefie oddziaływania należy przewidzieć wykonanie zabezpieczeń akustycznych, - wyspecyfikowanie terenów opisanych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego kwalifikujących się pod względem wartości dopuszczalnych hałasu do terenów opisanych w Rozporządzeniu [4]. Na terenach objętych planem ustalono zakazy lokalizacji źródeł hałasu, które mogłyby pogorszyć klimat akustyczny na terenach przeznaczonych na obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi lub związanych z wypoczynkiem. IV Część graficzna Rys. 8. Orientacyjna lokalizacja linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna Koluszki odcinek granica m. Łódź Koluszki [8].

100 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 100 Poz. 357

101 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 101 Poz. 357

102 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 102 Poz. 357

103 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego 103 Poz. 357 Rys. 9. Orientacyjna lokalizacja odcinka z podziałem na priorytety narażenia na hałas w ciągu linii kolejowej Nr 17 Łódź Fabryczna Koluszki na odcinku od granicy m. Łódź do m. Koluszki.