Szanowny Pan Johannes Hahn Komisarz ds. polityki regionalnej Komisja Europejska

Transkrypt

1 Stowarzyszenie Radom, ul. Józefa Brandta 4/ Radom, dn Szanowny Pan Johannes Hahn Komisarz ds. polityki regionalnej Komisja Europejska Member of the European Commission B-1049 Brussels Belgium Dotyczy: Nieprawidłowości w realizacji polityki regionalnej w Polsce. Szanowny Panie Radom jest 14 co do wielkości polskim miastem. Jego potencjał demograficzny wg danych GUS z 2010r wynosi ponad 219tys mieszkańców. Jest największym ośrodkiem miejskim między Warszawą a Krakowem. Od XVIIIw pełnił rolę ośrodka administracji regionalnej (Mapy 1a i 1b). Mapa 1a. Województwo sandomierskie w latach Mapa 1b. Gubernia radomska w latach r.

2 Po roku 1989, w wyniku splotu niekorzystnych okoliczności towarzyszących przemianom ustrojowym w Polsce Radom stracił znaczenie dużego ośrodka przemysłowego, stając się miastem o nadzwyczaj wysokim poziomie bezrobocia. Podobne tendencje dotknęły także teren ówczesnego województwa radomskiego. Mimo znacznego potencjału demograficznego i roli w sieci osadniczej, w 1998r w wyniku reformy administracyjnej utracił status stolicy administracyjnej regionu; jednocześnie utrzymały go ośrodki o mniejszym potencjale demograficznym i mniejszym znaczeniu w sieci osadniczej. Reforma do dziś budzi gorące kontrowersje wśród społeczeństwa. W konsekwencji wdrożonej reformy stopień zacofania gospodarczego w regionie radomskim zaczął się jeszcze wyraźniej pogłębiać. To z kolei stało się przyczyną obniżenia poziomu życia. Niekorzystne reminiscencje tych decyzji czytelne są do dziś. Wg danych statystycznych, podregion radomski (wg klasyfikacji NTS-3) plasuje się w ostatniej, najmniej atrakcyjnej do inwestowania grupie podregionów polskich (Mapa 2). Towarzyszy temu wyjątkowo wysoka stopa bezrobocia (ponad 20% - (Mapa 3). Niwelowaniu tej sytuacji nie sprzyja fakt, iż w Regionie Radomskim notuje się rekordowo niski poziom nakładów inwestycyjnych (Mapa 4). Mapa 2

3 Mapa 3 Mapa 4

4 Mapa 5 Per saldo, społeczno-gospodarcza sytuacja Radomia i podregionu radomskiego jest ekstremalnie niekorzystna. Obrazuje to wskaźnik syntetyczny wyprowadzany na podstawie danych dotyczących PKB na mieszkańca oraz wysokości nakładów inwestycyjnych i stopy bezrobocia (Mapa 5). Niedostatek wewnętrznych czynników rozwoju generuje efekt zaklętej pętli (Rys. 1), z której podregion radomski nie jest w stanie samodzielnie się wyplątać. Podregion ten kwalifikuje się do strategicznej interwencji tak na szczeblu centralnym, jak również szczeblu samorządu wojewódzkiego. Rys. 1 Szczegółowe informacje dotyczące stanu gospodarki i poziomu życia w regionie radomskim doskonale znane są tak władzom województwa mazowieckiego jak również Radzie Ministrów.

5 Samorządy podregionu radomskiego jak również liczne organizacje pozarządowe wielokrotnie interweniowały w tej sprawie. Interwencje te dotyczyły m.in. uwzględnienia sytuacji regionu radomskiego w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego, Planie Zagospodarowania Przestrzennego Kraju, Programie Budowy Dróg, Master-Planie budowy sieci kolejowej, Programie Budowy Kolei Dużych Prędkości, Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego i wielu innych. Przedstawione wnioski, zawierające konkretne propozycje mogące stymulować wzrost poziomu rozwoju regionu radomskiego jak dotąd nie spotkały się z właściwą reakcją decydentów. Nie zdecydowano się nawet na oczywisty naszym zdaniem krok, jakim powinno być wpisanie regionu radomskiego do obszaru tzw. Polski wschodniej. Doskonałą ilustracją tego, jak praktyczną realizację idei równoważenia rozwoju rozumie samorząd województwa mazowieckiego jest podział środków unijnych w ramach puli tzw. projektów kluczowych (Rys. 1). Jak widać na załączonym wykresie, środki przeznaczone na pomoc obszarom wymagającym interwencji w ponad 70% kierowane są głównie do Warszawy i jej okolic, które to obszary charakteryzują się najwyższym poziomem wzrostu gospodarczego i najwyższym poziomem życia. Znajdujący się w trudnej sytuacji Radom otrzymał z tej puli jedynie 5% środków. Rys. 2 - Wartość projektów kluczowych (zł.) Konkluzja Zarysowane uwarunkowania, to jedynie niektóre, wybrane problemy obrazujące niedoskonałości realizowanej w Polsce polityki regionalnej. Polityki, która nie stymuluje wzrostu gospodarczego regionów zapóźnionych rozwojowo. Polityki, która nie ma nic wspólnego z równoważeniem rozwoju. Wręcz przeciwnie, polityka ta utrwala istniejące, niekorzystne rozwarstwienie poziomu życia obywateli. Sytuacja taka, w naszym przekonaniu głęboko patologiczna, nie powinna być tolerowana przez Unię Europejską, której jedną z naczelnych zasad jest zachowanie spójności ekonomicznej i

6 społecznej w rozwoju regionów UE. Przedstawione problemy regionu radomskiego dobitnie pokazują, że polityka władz Rzeczypospolitej Polskiej oraz województwa mazowieckiego stoi w całkowitej sprzeczności również z celami kluczowymi polityki strukturalnej Unii Europejskiej na lata tj. konwergencją, konkurencyjnością i zatrudnienia w regionach oraz europejską współpracą terytorialną Uprzejmie prosimy o zainteresowanie zarysowaną problematyką właściwych instytucji unijnych i podjęcie skutecznej interwencji. Wszelkie nasze próby wpłynięcia na politykę Rządu o samorządu wojewódzkiego zakończyły się niepowodzeniem. W istniejącej, tragicznej sytuacji interwencja Unii Europejskiej jest dla nas jedynym ratunkiem. Z wyrazami szacunku Prezes Stowarzyszenia Radomir Jasiński