think tank ATMOTERM seminarium pakietowe Nowa polityka środowiskowa Circular Economy NOWE TRENDY - NOWE MOŻLIWOŚCI - NOWE WYZWANIA

Transkrypt

1 think tank ATMOTERM seminarium pakietowe Nowa polityka środowiskowa Circular Economy NOWE TRENDY - NOWE MOŻLIWOŚCI - NOWE WYZWANIA 14 października Warszawa

2

3 Plan seminarium Definicje, pojęcia, filozofia Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych (nowe usługi i produkty) Krajowy Plan Zapobiegania Powstawaniu Odpadów a idea gospodarki cyrkulacyjnej

4 Definicje, pojęcia, filozofia Gospodarka o obiegu zamkniętym Gospodarka pętli zamkniętej Gospodarka cyrkulacyjna Gospodarka obiegowa Zasobooszczędna gospodarka Niskoemisyjna gospodarka obiegowa Od kołyski do kołyski

5 Definicje, pojęcia, filozofia Gospodarka cyrkulacyjna zawężenie pojęcia zielonej gospodarki do jej fizycznych i materialnych aspektów (surowców, materiałów, paliw, wody, biomasy itp.) koncentruje się na recyklingu, ograniczeniu zużycia, ponownym użyciu oraz wykorzystaniu odpadów jako zasobów

6 Definicje, pojęcia, filozofia Model liniowy Model o obiegu zamkniętym Surowce Produkcja Konsumpcja Odpady

7 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Źródło: Komisja Europejska

8 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Komunikat ramowy KE: Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: program "zero odpadów" dla Europy. Bruksela, dnia r. [COM(2014) 398]

9 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Wniosek: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniająca dyrektywy: 2008/98/WE w sprawie odpadów, 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów i 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego Bruksela, dnia r. [COM(2014) 397]

10 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Pakiet propozycji KE ( r.): 70% odpadów komunalnych poddane recyklingowi i przygotowanie do ponownego użycia - do roku 2030; 80% odpadów opakowaniowych - do roku 2030 (60 % do roku 2020 i 70 % do roku 2025) poddane recyklingowi i przygotowanie do ponownego użycia, w tym cele dla konkretnych materiałów; zakaz składowania odpadów nadających się do recyklingu oraz innych ulegających biodegradacji - od 2025 r., dążenie do praktycznego wyeliminowania składowania do roku 2030*

11 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Źródło: Komisja Europejska

12 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej

13 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Źródło: Komisja Europejska

14 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Komunikaty towarzyszące: 1. Możliwości efektywnego wykorzystania zasobów w sektorze budowlanym Bruksela, dnia r. [COM(2014) 445] 2. Inicjatywa w zakresie zielonego zatrudnienia: pełne wykorzystanie potencjału zielonej gospodarki pod względem tworzenia miejsc pracy Bruksela, dnia r. [COM(2014) 446] 3. Plan działań ekonomicznych dla MŚP: Umożliwienie MŚP przekształcenia wyzwań związanych z ochroną środowiska w możliwości biznesowe Bruksela, dnia r. [COM(2014) 440]

15 Gospodarka współdziele nia Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Konsumpcja

16 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej F Advancing local circular economies by moving to zero waste Françoise Bonnet, ACR+ Secretary General (Prezentacja Green Week 2014)

17 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej F Advancing local circular economies by moving to zero waste Françoise Bonnet, ACR+ Secretary General (Prezentacja Green Week 2014)

18 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Circular economy saving resources, creating jobs zapobieganie utracie cennych materiałów; zmniejszenie uzależnienia od niepewnych dostaw => wzrost odporności i konkurencyjności gospodarki; tworzenie nowych zielonych miejsc pracy; nowe modele biznesowe, nowe możliwości rynkowe redukcję emisji gazów cieplarnianych i oddziaływania na środowisko Źródło: Komisja Europejska COM(2014)398

19 Koncepcja gospodarki cyrkulacyjnej Wskaźniki i cele dla zasobooszczędności produktywność zasobów = PKB / zużycie surowców Raw material consumption, EU-27, 2012

20 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Przeciętny czas życia telefonu komórkowego w USA: 18 miesięcy Źródło: K. Wiens, IFIXIT ( prezentacja Green Week 2014)

21 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Konieczność przedłużenia czasu życia produktów w branży elektronicznej: rozwój punktów naprawczych właściwe projektowanie urządzeń, dostępność części zamiennych, otwarty dostęp do dokumentacji i instrukcji serwisowych

22 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych IFIXIT - eksperci z USA, społeczność serwisantów : Prowadzą m.in. ranking naprawialności smartfonów oceniają na podstawie własnych badań podatność tych urządzeń na naprawianie w skali 1-10 Przygotowują niezależne instrukcje naprawy urządzeń

23 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Zapotrzebowanie na katalizatory w Europie Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)

24 Przykłady rozwiązań technologicznych i Kluczowe zagadnienie dla branży: odzysk metali rzadkich organizacyjnych Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)

25 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Dążenie do całkowitego odzysku metali: Firma UMICORE lider w branży katalizatorów w Europie większość surowców do produkcji pochodzi z odzysku/recyklingu Nowy zakład recyklingu w Belgii dowód na to, że polityka w zakresie jakości powietrza i gospodarki cyrkulacyjnej tworzy nowe miejsca pracy

26 Przykłady rozwiązań technologicznych i Hoboken - Belgia organizacyjnych Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)

27 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Łańcuch pomiotów gospodarczych Źródło: E. Lox, UMICORE (prezentacja Green Week 2014)

28 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych Procter & Gamble zaoszczędził ok. 1 mld $ 45 fabryk koncernu ma status zero waste going to landfill 5 fabryk w Polsce Henkel więcej za mniej cel długoterminowy: 3x wzrost efektywności produkcji ograniczenie zużycia wody, energii, wytwarzania odpadów ( %) działania w całym łańcuchu wartości

29 Przykłady rozwiązań technologicznych i Recykling metali: organizacyjnych ograniczenie ryzyka dostaw surowców ograniczenie kosztów wydobycia, transportu, negatywnego wpływu na środowisko mniejsze zużycie energii w porównaniu do produkcji pierwotnego metalu(al 95%, Cu- 85%) = ograniczenie emisji CO2

30 Przykłady rozwiązań technologicznych i organizacyjnych

31 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Zapobieganie powstawaniu odpadów środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające: ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu, negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi, zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale.

32 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej European Commission, Directorate-General Environment, Preparing Waste Prevention Programme, Guidance document, October 2012, za ADEME 2008

33 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Wzrost gospodarczy (PKB) a ilość wytwarzanych odpadów odpady wytwarzane, mln. Mg PKB, mld zł w cenach stałych 2000 r.=100% PKB, mld zł w cenach bieżących Źródło: KPZPO (wg danych GUS)

34 Bułgaria Rumunia Estonia Finlandia Polska Szwecja Grecja Luxemburg Portugalia Holandia EU (28) Malta Litwa Francja Belgia Węgry Czechy UK Niemcy Słowenia Słowacja Cypr Hiszpania Irlandia Austria Włochy Dania Łotwa Chorwacja Mg / 1000 EURO KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej 9,0 Ilość wytwarzanych odpadów w stosunku do PKB 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 0,454 0, Źródło: Eurostat

35 UK Holandia Francja Niemcy Belgia Dania EU 27 Grecja Portugalia Węgry Chorwacja Słowacja Estonia Łotwa Bułgaria EURO/kg surowców KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Produktywność zasobów w 2011, Euro/kg surowców 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Źródło: Eurostat

36 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Źródło: KPZPO

37 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Cele ilościowe w odniesieniu do ogólnej masy wytwarzanych odpadów: utrzymanie wzrostu gospodarczego przy całkowitej masie wytwarzanych odpadów na stałym poziomie, wskaźnik: masa odpadów wytwarzanych w Polsce [Mg/rok] według danych GUS ograniczenie obciążenia PKB odpadami, wskaźnik: masa wytwarzanych odpadów w Polsce w odniesieniu do PKB [kg /Euro PKB]

38 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Cele ilościowe w odniesieniu do priorytetowych strumieni odpadów wydobywcze Odpady z procesów termicznych Odpady niebezpieczne Odpady komunalne Odpady opakowaniowe Odpady żywności ZSEE

39 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Cele jakościowe W odniesieniu do produktów i produkcji: ograniczanie oddziaływania na środowisko na etapie wydobycia surowców produkcji i surowców, logistyki konsumpcji, ze szczególnym uwzględnieniem ograniczenia stosowania szkodliwych substancji.

40 KPZPO a idea gospodarki cyrkulacyjnej Przegląd KPZPO przez EEA => opracowanie inicjatyw propagujących dobre praktyki w obszarze ZPO w UE

41 The circular economy will be the great innovation challenge of the next decades Janez Potočnik Europejski Komisarz ds. Środowiska

42 think tank ATMOTERM Dziękujemy za uwagę: Iwona Rackiewicz Marek Rosicki Biuro think tanku Warszawa, ul. Hoża 66/68; Lokal 317 tel./fax: ; ATMOTERM S.A. Opole, ul. Łangowskiego 4