Jak obliczać wynagrodzenia nauczycieli oświatowych

Transkrypt

1 Jak obliczać wynagrodzenia nauczycieli oświatowych Interpretacje, orzecznictwo, wyliczenia Renata Majewska Warszawa, r.

2 Ogólne zasady wynagradzania nauczycieli (1) Nauczyciele zostali objęci bardzo rozbudowanym system płacowym uregulowanym w pragmatykach służbowych - ustawą z r. Karta Nauczyciela (j.t. DzU z 2014 r. poz. 191; dalej KN) oraz rozporządzeniami MEN: - z r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy (j.t. DzU z 2014, poz. 416) rozporządzenie o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego, - z r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej (DzU nr 60, poz. 494) rozporządzenie o nauczycielach podlegających pod administrację rządową,

3 Ogólne zasady wynagradzania nauczycieli (2) - z r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisjach egzaminacyjnych (DzU nr 22, poz. 180) rozporządzenie o komisjach egzaminacyjnych, - z r. w sprawie wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w publicznych szkołach i szkolnych punktach konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwa wojskowych RP (DzU nr 210, poz ze zm.) rozporządzenie o nauczycielach zatrudnionych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, - z r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (DzU nr 71, poz. 737 ze zm.) rozporządzenie urlopowe.

4 Ogólne zasady wynagradzania nauczycieli (3) W grę wchodzą również rozporządzenia: MS z r. w sprawie dodatków, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy dla nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szkołach przy zakładach karnych i aresztach śledczych (j.t. DzU z 2014 r. poz. 83) rozporządzenie o nauczycielach z zakładów poprawczych, MENiS z r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (DzU nr 128, poz. 1418) rozporządzenie o nagrodzie jubileuszowej.

5 Ogólne zasady wynagradzania nauczycieli (4) Na wynagrodzenie nauczyciela składają się: - wynagrodzenie zasadnicze - dodatki: za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny, za warunki pracy, za uciążliwość pracy, walutowy, służbowy, - wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, - nagrody i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, za wyjątkiem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚŚ) i dodatków socjalnych określonych w art. 54 KN (mieszkaniowy i wiejski).

6 Ogólne zasady wynagradzania nauczycieli (5) Do tych innych świadczeń ze stosunku pracy MEN zaliczyło w komunikacie z r. m.in.: - odprawy emerytalne, rentowe i z tytułu przejścia na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, - nagrody jubileuszowe, - dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynasta pensja), - wynagrodzenie za pracę w nocy, - zasiłek na zagospodarowanie.

7 Termin wypłaty wynagrodzenia (1) Nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od pierwszego dnia nawiązania stosunku pracy. Wynagrodzenie wypłacamy mu miesięcznie z góry pierwszego dnia miesiąca, a jeśli wypada on w dzień ustawowo wolny od pracy następnego dnia (art. 38 i 39 ust. 3 KN). Przepisy te spowodowały wątpliwości, co zrobić z nauczycielem, który rzuca pracę z dnia na dzień, nie dając więcej znaku życia. Czy musi on zwrócić część wynagrodzenia za pozostałe nieprzepracowane dni w miesiącu przypadające po rzuceniu pracy? Tak, w takiej sytuacji nauczyciel ma obowiązek oddać wynagrodzenie za nieprzepracowaną część miesiąca, ponieważ:

8 Termin wypłaty wynagrodzenia (2) - Przepis art. 38 KN, wedle którego nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od pierwszego dnia zatrudnienia, wprowadza jedynie odmienną niż u pozostałych pracodawców regułę opłacania nauczycieli z góry, czego konkretyzację stanowi art. 39 ust. 3 KN. Przepisy te nie zmieniają jednak definicji wynagrodzenia przysługującego nauczycielom - należy się za pracę wykonaną, a za okresy niewykonywania pracy gdy przepisy tak stanowią (art. 80 KP). Żadne regulacje nie nakazują tymczasem wypłaty nauczycielowi wynagrodzenia za okres przypadający po rzuceniu przez niego pracy. - Mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, a nauczyciel powinien zdawać sobie sprawę, że nie miał do niego prawa (uchwała SN z r., I PZP 49/94; OSNAPiUS 1995/7-8/54).

9 Termin wypłaty wynagrodzenia (3) - Skoro tak, to nauczyciel powinien się był liczyć z obowiązkiem zwrotu takiego wynagrodzenia. Jeśli nie chce go oddać, pracodawca ma roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (art. 710 i następne KC). Składniki wynagrodzenia, których wysokość możemy ustalić tylko na podstawie wykonanych prac (np. pensja za godziny ponadwymiarowe, doraźne zastępstwa, pracę w nocy), wypłacamy miesięcznie lub jednorazowo z dołu ostatniego dnia miesiąca, a gdy przypada on w dzień ustawowo wolny od pracy poprzedniego dnia. W szczególnie uzasadnionych sytuacjach takie składniki uiszczamy w ciągu 5 ostatnich dni miesiąca, albo z góry pierwszego dnia miesiąca, a gdy ma on charakter dnia wolnego od pracy kolejnego dnia (art. 39 ust. 4 KN).

10 Termin wypłaty wynagrodzenia (4) Wykroczeniem poza upoważnienie z art.. 30 ust. 6 KN jest zmiana przez Radę terminu wysokości wynagrodzenia nauczycieli, który został już uregulowany w KN (rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z r., NK.II /329/09).

11 Sposób wypłaty wynagrodzenia Wynagrodzenia wypłacamy do ręki lub przekazujemy na konto nauczyciela tak, aby w podanych terminach mógł już nim dysponować. W przeciwnym wypadku, w razie opóźnienia z wypłatą, nauczyciel może wystąpić o odsetki za zwłokę (14% rocznie). Aby pracodawca przekazywał wynagrodzenie nauczyciela na jego konto bankowe, musi tak stanowić układ zbiorowy bądź nauczyciel wyraził na to pisemną zgodę (art KP). Wyróżniamy dwa główne reżimy wynagradzania nauczycieli: pierwszy wynagrodzenia nauczycieli ze szkół samorządowych, drugi wynagrodzenie nauczycieli podlegających pod administrację rządową (tych jest zdecydowanie mniej), które wykazują jeszcze pewne odrębności.

12 Wynagrodzenie zasadnicze (1) Wysokość wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela zależy od: - stopnia awansu zawodowego nauczyciela, - posiadanych kwalifikacji, - wymiaru zajęć obowiązkowych. Minimalną wysokość stawek zasadniczych podaje corocznie MEN, w porozumieniu z MPiPS oraz po zasięgnięciu opinii Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, aktualizując rozporządzenie o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego (art. 30 ust. 5 KN) patrz załącznik nr 1 do prezentacji. Tak ustalone minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego obowiązują nauczycieli: - pracujących w standardowym wymiarze obowiązkowych zadań dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych - tzw. pensum (art. 42 ust. 3 KN),

13 Wynagrodzenie zasadnicze (2) - pracujących w obniżonym pensum: dyrektorów, wicedyrektorów, nauczycieli na innych stanowiskach kierowniczych i nauczycieli pełniących obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela (art. 42 ust. 6 KN), - prowadzących kształcenie na odległość, w formie zaocznej, zatrudnionych w kolegiach pracowników służb społecznych, kształcących na odległość, realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych, nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, w urzędach organów administracji rządowej.

14 Wynagrodzenie zasadnicze (3) - czas pracy Nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć nie może pracować więcej niż 40 godzin tygodniowo. W pełnym wymiarze zajęć pracują nauczyciele zatrudnieni według standardowego pensum, podwyższonego lub obniżonego. W ramach czasu pracy (40 godzin na tydzień) nauczyciel wykonuje: a) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz, w tym uczestniczy w ustnej maturze, b) inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów. W ramach tych zajęć: - nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, ma obowiązek prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu,

15 Wynagrodzenie zasadnicze (4) - czas pracy - nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, ma obowiązek prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu, - nauczyciel wykonuje zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym, - nauczyciel uczestniczy w przeprowadzaniu odpowiednio: sprawdzianu w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, egzaminu w ostatnim roku nauki w gimnazjum, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i egzaminu maturalnego (z wyjątkiem części ustnej).

16 Wynagrodzenie zasadnicze (5) - pensum W ramach obowiązkowych zajęć opiekuńczych, dydaktycznych i wychowawczych (tzw. pensum) nauczyciele pracują różną liczbę godzin patrz załącznik nr 2 do prezentacji. Podwyższone pensum. Nauczycielowi wolno złożyć, przed rozpoczęciem zajęć w roku szkolnym, podanie o realizację zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych w podwyższonym wymiarze - w granicach: a) od 19 do 27 godzin tygodniowo: - nauczyciele: przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych, szkół specjalnych, gimnazjów, liceów ogólnokształcących, przedmiotów teoretycznych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, w tym szkołach specjalnych i szkolenia rzemieślniczego w schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, przedmiotów teoretycznych na kwalifikacyjnych kursach zawodowych, przedmiotów artystycznych i ogólnokształcących w szkołach artystycznych i innych placówkach kształcenia artystycznego,

17 Wynagrodzenie zasadnicze (6) - pensum - nauczyciele pałaców młodzieży, młodzieżowych domów kultury, ognisk pracy pozaszkolnej, pozaszkolnych placówek specjalistycznych, międzyszkolnych ośrodków sportowych b) od 23 do 26 godzin tygodniowo nauczyciele praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Dyrektor może uwzględnić wniosek (nie musi!), jeśli możliwość taka wynika tak z arkusza organizacyjnego szkoły.

18 Wynagrodzenie zasadnicze (7) - pensum Nauczyciel zatrudniony w podwyższonym pensum (art. 42 ust. 2a i 4a KN) pracuje w pełnym wymiarze zajęć. Należą mu się za to odpowiednio zwiększone wynagrodzenie zasadnicze i składniki pensji uzależnione od stawki zasadniczej, ale nic ponadto. Nie wolno mu zlecać godzin ponadwymiarowych, z wyjątkiem doraźnych zastępstw. Aby ustalić minimalne zwiększone wynagrodzenie zasadnicze dla niego, przeliczamy minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego stosowanie do stopnia podwyższenia pensum (rozporządzenie o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego).

19 Wynagrodzenie zasadnicze (8) - przeliczanie pensum Przeliczenie pensji zasadniczej według podwyższonego pensum Nauczyciel, który dostał zgodę na podwyższenie pensum, dostaje wyższą pensję zasadniczą. Przeliczamy ją następująco: ETAP 1. Ustalamy minimalną stawkę godzinową, tzw. stawkę przeliczeniową Minimalną stawkę wynagrodzenia zasadniczego przypisaną do nauczyciela w tabeli z załącznika do rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego dzielimy przez miesięczną liczbę godzin, stanowiącą iloczyn standardowego pensum przez wskaźnik 4,16. Końcówki rachunków zaokrąglamy tak, że czas zajęć krótszy od pół godziny pomijamy, a trwający co najmniej pół godziny przyjmujemy za pełną godzinę. Np zł : (18 godzin pensum x 4,16) = 2265 zł : 75 godzin = 30,20 zł

20 Wynagrodzenie zasadnicze (9) - przeliczanie pensum ETAP 2. Szacujemy minimalne wynagrodzenie zasadnicze dla podwyższonego pensum, np. do 22 godzin tygodniowo Uzyskaną minimalną stawkę godzinową mnożymy przez miesięczną liczbę godzin, stanowiącą iloczyn podwyższonego pensum przez wskaźnik 4,16. Zaokrągleń dokonujemy tak, że wartości poniżej pół godziny odrzucamy, a równe pół godzinie i wyższe przyjmujemy za pełną godzinę. 30,20 zł x (22 godziny x 4,16) = 30,20 zł x 92 godziny = 2778,40 zł tyle wynosi minimalne wynagrodzenie zasadnicze dla wskazanego podwyższonego pensum

21 Wynagrodzenie zasadnicze (10) - przeliczanie pensum ETAP 3. Obliczamy faktyczne wynagrodzenie zasadnicze przeliczone w stosunku do podwyższonego pensum (jeśli nauczyciel dostaje wynagrodzenie zasadnicze wyższe od minimalnego) Minimalną godzinową stawkę przeliczeniową (30,20 zł) mnożymy przez iloczyn godzin zwiększenia pensum (4 godziny) przez wskaźnik 4,16. Zaokrągleń dokonujemy tak, że wartości poniżej pół godziny odrzucamy, a równe pół godzinie i wyższe przyjmujemy za pełną godzinę. 30,20 zł x (4 godziny x 4,16) = 30,20 zł x 17 godzin = 513,40 zł Uzyskaną kwotę dodajemy do rzeczywistego wynagrodzenia zasadniczego, jakie nauczyciel pobierał za pracę według standardowego pensum (równało się ono 2365 zł miesięcznie) zł + 513,40 zł = 2878,40 zł tyle wynosi faktyczne przeliczone wynagrodzenie zasadnicze.

22 Wynagrodzenie zasadnicze (11) - pensum Obniżone pensum art. 42a KN. Wyjątkowo organ prowadzący szkołę (rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa, a w Warszawie rada dzielnicy) może zmniejszyć nauczycielowi obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Nie prowadzi to do redukcji wynagrodzenia nauczyciela. Nie wolno mu już powierzać godzin ponadwymiarowych, z wyłączeniem dyrektora i osób zajmujących stanowiska kierownicze. Swoje prawo do konkretnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciel dokumentuje oryginalnymi dokumentami (akty nadania stopnia awansu zawodowego, świadectwa, dyplomy) albo ich uwierzytelnionymi odpisami czy kopiami ( 3 rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego).

23 Dodatek funkcyjny zasady wspólne To obowiązkowy składnik wynagrodzenia zarówno nauczycieli samorządowych, jak i podlegających organom administracji rządowej zajmujących określone stanowiska lub sprawujących funkcje. Przysługuje nauczycielowi samorządowemu lub rządowemu będącemu: - dyrektorem lub wicedyrektorem szkoły, przedszkola lub innej placówki oświatowej, - na innym stanowisku kierowniczym przewidzianym w statucie szkoły, - wychowawcą klasy, doradcą metodycznym, opiekunem stażu lub nauczycielem-konsultantem.

24 Dodatek funkcyjny w szkołach rządowych (1) Wysokość. W szkołach prowadzonych przez ministrów dodatek funkcyjny wynosi: - dla dyrektora szkoły, wicedyrektora, nauczyciela pełniącego inną funkcję kierowniczą przewidzianą w statucie szkoły, wicedyrektora lub nauczyciela, któremu zostało powierzone pełnienie obowiązków dyrektora szkoły od 5% do 100% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego, - dla wychowawcy klasy, doradcy metodycznego, nauczyciela konsultanta i opiekuna stażu od 2% do 20% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego, - dla dyrektora szkoły, wicedyrektora, czy nauczyciela sprawującego inną funkcję kierowniczą przewidzianą w statucie szkoły będącego

25 Dodatek funkcyjny w szkołach rządowych (2) jednocześnie wychowawcą klasy, doradcą metodycznym, nauczycielem konsultantem lub opiekunem stażu przysługuje jeden dodatek w wysokości uwzględniającej zdublowane funkcje. Nabycie prawa. Dodatek funkcyjny przysługuje od pierwszego dnia następnego miesiąca, jeśli nauczyciel objął nową funkcję w środku poprzedniego miesiąca, a jeśli pierwszego dnia miesiąca to od tego właśnie dnia. Na tych samych zasad nauczyciel traci prawo do tego dodatku. Wicedyrektorowi albo nauczycielowi, któremu zostało powierzone pełnienie obowiązków dyrektora szkoły, dodatek funkcyjny należy się od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po 3 miesiącach nieobecności dyrektora w szkole innej niż urlop wypoczynkowy.

26 Dodatek funkcyjny w szkołach rządowych (3) Ustalanie wysokości. Dla dyrektora szkoły w podanych granicach określa go minister prowadzący szkołę, kierując się: - wielkością i strukturą placówki, - złożonością zadań dyrektora, - liczbą funkcji kierowniczych w szkole, - warunkami geograficznymi szkoły. Konkretną wysokość dodatku funkcyjnego dla wicedyrektora i uprawnionych nauczycieli ustala w podanych limitach dyrektor szkoły. ( 3 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową)

27 Dodatek funkcyjny w szkołach rządowych (4) Trochę inne limity wysokości dodatku funkcyjnego obowiązują nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz w szkołach przy zakładach karnych i aresztach śledczych. Wynosi on tam nawet do 150% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Brak prawa. Dodatku funkcyjnego nie dostają nauczyciele: - mianowani i dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na których są wymagane kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej (przysługuje im podobny dodatek służbowy), - pracujący w publicznych szkołach lub szkolnych punktach konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP.

28 Dodatek funkcyjny w szkołach samorządowych (1) Organ prowadzący szkołę (rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa) sam uchwala w regulaminie wynagradzania nauczycieli m.in..: - wysokość dodatków funkcyjnego, - szczegółowe warunki przyznania tego dodatku (art. 30 ust. 6 KN) Wykonując te upoważnienie, organ prowadzący musi się kierować: - potrzebą zapewnienia, aby średnie wynagrodzenia nauczycieli z jego szkół nie odbiegały od średnich wynagrodzeń nauczycieli podlegających pod administrację rządową, - wykazem stanowisk oraz funkcji uprawniających do dodatku funkcyjnego zawartych rozporządzeniu o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego.

29 Dodatek funkcyjny w szkołach samorządowych (2) W ustaleniu wysokości dodatku funkcyjnego organ prowadzący ma pełną swobodę. Może to zrobić na kilka sposobów, np. jako: - jednakowy odsetek otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego - jednakowy procent wynagrodzenia zasadniczego (określonego w umowie o pracę bądź akcie mianowania) - ruchomy procent otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego bądź tego, figurującego w umowie o pracę albo akcie mianowania nauczyciela, np. od 5 do 70% wynagrodzenia zasadniczego - w stałej kwocie miesięcznej.

30 Dodatek funkcyjny w szkołach samorządowych (3) Jeśli chodzi o warunki przyznawania dodatku funkcyjnego, to organowi prowadzącego pozostaje właściwie sprecyzowanie w regulaminie wynagradzania nauczycieli trybu formalnego, porządku i hierarchii obowiązującej przy nabywaniu tego świadczenia. Przy wykonywania tego zadania organowi prowadzącemu nie wolno w regulaminie wynagradzania nauczycieli: - określić innych niż przewidziane w statucie szkoły stanowisk kierowniczych uprawniających do dodatku funkcyjnego - postanowić, że konkretną wysokość dodatku funkcyjnego nauczyciela ustala np. dyrektor, biorąc pod uwagę wyniki jego pracy, sposób współdziałania z dyrekcją i innymi instytucjami,

31 Dodatek funkcyjny w szkołach samorządowych (4) Dodatek funkcyjny należy się wyłącznie za pełnienie funkcji lub sprawowanie stanowisk wymienionych w 5 ogólnego rozporządzenia z r., bez konieczności spełniania żadnych innych warunków wynika z orzeczeń WSA we Wrocławiu z r. (IV SA/Wr 282/08) i z r. (IV SA/Wr 294/07). - postanowić o wliczaniu dodatku funkcyjnego do stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, według której liczymy m.in. wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa W pojęciu stawka osobistego zaszeregowania nauczyciela nie mieści się dodatek funkcyjny. Jest to wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze. uchwalił SN r. (III PZP 39/88)

32 Dodatek funkcyjny w szkołach samorządowych (5) - powielać kwestii uregulowanych w przepisach powszechnie obowiązujących, np. w KN (wyrok WSA we Wrocławiu z r., IV SA/Wr 494/08) - wskazywać, kiedy dodatek przysługuje, a kiedy nie (wyrok WSA we Wrocławiu z r.; IV SA/Wr 440/08), zwłaszcza jeśli chodzi o urlop dla poratowania zdrowia, pobieranie zasiłków - określać daty wypłaty dodatku (orzeczenie WSA we Wrocławiu z r.; IV SA/Wr 372/08).

33 Dodatek za wysługę lat zasady wspólne (1) Jest to obowiązkowy składnik wynagrodzenia nauczyciela począwszy od 4 roku pracy - w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy. Wzrasta wraz z nabywaniem stażu, aż do osiągnięcia pułapu 20% wynagrodzenia zasadniczego (art. 33 ust. 1 KN). Staż do wysługi lat nie oznacza wyłącznie pracy w charakterze nauczyciela, ale każde zatrudnienie w ramach stosunku pracy (wyrok SN z r., II PK 65/05). Ustalanie stażu. Co więcej, do stażu tego wliczamy wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy oraz tzw. okresy zaliczalne na poczet wysługi lat wedle odrębnych przepisów ( 7 rozporządzenia o minimalnym stawkach wynagrodzenia zasadniczego) patrz załącznik nr 3 do prezentacji.

34 Dodatek za wysługę lat zasady wspólne (2) Ze stażu uprawniającego do wysługi lat wyłączamy zatrudnienie cywilne, np. na zlecenie, umowę o dzieło, kontrakt menedżerski czy prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Gdy nauczyciel jest zatrudniony w minimum 2 miejscach, stosujemy zasady: - Okresy uprawniające do wysługi lat ustalamy odrębnie dla każdego stosunku pracy. - W stażu na poczet wysługi nie dublujemy okresów równoczesnego zatrudnienia. - Do okresów dodatkowego zatrudnienia nie wliczamy zatrudnienia podstawowego.

35 Dodatek za wysługę lat zasady wspólne (3) Jeśli nauczyciel pozostaje w stosunku pracy w kilku szkołach, decyduje łączny wymiar zatrudnienia: - łączny wymiar zatrudnienia niższy bądź równy pensum - staż do wysługi lat ustalamy na ogólnych zasadach w każdej ze szkół, czyli w każdej szkole uwzględniamy wszystkie zakończone okresy zatrudnienia i udowodnione okresy zaliczalne, - łączny wymiar zatrudnienia wyższy od pensum wszystkie zakończone okresy zatrudnienia i udowodnione okresy zaliczalne uwzględniamy wyłącznie w podstawowym zatrudnieniu, a w dodatkowym zatrudnieniu tylko okresy dodatkowego zatrudnienia.

36 Dodatek za wysługę lat zasady wspólne (4) Przepisy nie podają definicji podstawowego zatrudnienia nauczyciela. Ukształtowały się dwa poglądy, że jest to miejsce zatrudnienia: - w największym wymiarze zajęć; jeśli nauczyciel pracuje w gimnazjum na 12/18, a w podstawówce na 6/12, to podstawowe zatrudnienia to gimnazjum, - wskazane przez nauczyciela. Większą popularnością cieszy się drugie stanowisko, według którego decyduje wybór nauczyciela.

37 Dodatek za wysługę lat w szkołach rządowych (1) Dodatek za wysługę lat przysługuje za dni: - za które nauczyciel dostał wynagrodzenie, - nieobecności w pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, za które otrzymał z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia. Dotyczy to nauczycieli ze szkół rządowych, zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz w szkołach przy zakładach karnych i aresztach śledczych oraz nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których są wymagane kwalifikacje pedagogiczne, w CKE lub oke.

38 Dodatek za wysługę lat w szkołach rządowych (2) Oznacza to, że wymienionym nauczycielom dodatku za wysługę lat nie wliczamy do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego i opiekuńczego. Włączamy go jednak do podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego i zasiłku macierzyńskiego. Dodatek za wysługę lat wypłaca się nauczycielom: - od pierwszego dnia następnego miesiąca po miesiącu, w trakcie którego uzyskali prawo do tego dodatku lub wyższej stawki (osiągnęli odpowiedni staż), - przy wypłacie za dany miesiąc, jeśli prawo do dodatku lub wyższej stawki nabyli pierwszego dnia tego miesiąca.

39 Dodatek za wysługę lat w szkołach samorządowych (1) Organ prowadzący szkołę samorządową określa w regulaminie wynagradzania nauczycieli jedynie warunki przyznawania przedstawicielom tego zawodu dodatku za wysługę lat (procedura, porządek, hierarchia). Wysokość wskazuje art. 33 KN i organ absolutnie nie może w to ingerować, choćby podwyższając dodatek za wysługę lat. Organy prowadzące często zastrzegają w tych regulaminach, że dodatek za wysługę lat należy się nauczycielowi zatrudnionemu w szkole samorządowej za dni, za jakie otrzymuje wynagrodzenie oraz pobiera wynagrodzenie chorobowe, zasiłki chorobowe i opiekuńczy, wzorując się na zasadach przysługiwania tego dodatku w szkołach podległych administracji rządowej. Takie postanowienie jest zabronione w regulaminach wynagradzania nauczycieli samorządowych wyrok WSA we Wrocławiu z r. (IV SA/Wr 440/08).

40 Dodatek za wysługę lat w szkołach samorządowych (2) Organ prowadzący nie może również zaostrzyć reguł ustalania stażu do wysługi lat, np. uwzględniać wyłącznie okresy pracy w szkolnictwie.

41 Dodatek za warunki pracy zasady wspólne (1) Jest to obowiązkowy składnik wynagrodzenia nauczycieli samorządowych i rządowych prowadzących zajęcia w trudnych bądź uciążliwych warunkach wyliczonych w 8 i 9 rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego. Nie jest tak, że dostają go nauczyciele uważający swoją pracę za trudną i uciążliwą, ale wyłącznie wykonujący prace wskazane w cytowanych przepisach. Prace w trudnych warunkach wykonują m.in. nauczyciele praktycznej nauki zawodu czy nauczyciele zatrudnieni w szkołach specjalnych. Prace w uciążliwych warunkach odbywają się natomiast z niepełnosprawnymi wychowankami lub uczniami.

42 Dodatek za warunki pracy w szkołach rządowych (1) Dodatek ten dla nauczycieli ze szkół prowadzonych przez ministrów wynosi do 50% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Konkretną wysokość ustala dla nauczyciela dyrektor, a dla dyrektora minister, biorąc pod uwagę stopień trudności bądź uciążliwości prac. Przysługuje za czas świadczenia pracy trudnej lub uciążliwej oraz za okresy niewykonywania tych prac, za które nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia liczonego jak za urlop wypoczynkowy, np. za urlop wypoczynkowy, szkoleniowy, okolicznościowy. Zmniejszamy go proporcjonalnie nauczycielowi: - wykonującemu pracę w trudnych albo uciążliwych warunkach tylko przez część pensum, - zatrudnionemu w niepełnym wymiarze zajęć.

43 Dodatek za warunki pracy w szkołach rządowych (2) Przykład: Nauczyciel z pensum 26/26 (w tym 10 godzin w warunkach trudnych) dostaje wynagrodzenie zasadnicze 2265 zł i dodatek za warunki pracy - 20% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Obniżenie dodatku za warunki pracy następuje tak: a) pełny dodatek miesięczny za warunki pracy: 2265 zł x 20% = 453 zł, b) redukcja dodatku: (453 zł x 10 godzin) : 26 godzin = 174,23 zł. Przykład: Nauczyciel z pensum 10/22 wykonuje wyłącznie prace w warunkach uciążliwych. Jego wynagrodzenie zasadnicze wynosi 1059,55 zł (2331 zł x 10/22), a dodatek za warunki pracy - 25% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego, czyli 264,89 zł brutto miesięcznie (1059,55 zł x 25%) za pełny przepracowany miesiąc ( 4 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową).

44 Dodatek za warunki pracy w szkołach rządowych (3) Nauczycielom z zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich, rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych oraz ze szkół przy zakładach karnych i aresztach śledczych przysługuje dodatek za warunki pracy do 65% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Należy się też za dni czas świadczenia pracy trudnej lub uciążliwej oraz za okresy niewykonywania tych prac, za które nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia liczonego jak za urlop wypoczynkowy. ( 6 rozporządzenia o nauczycielach z zakładów poprawczych ) Dodatku tego nie dostają nauczyciele mianowani i dyplomowani z CKE i oke oraz z publicznych szkół i szkolnych punktów konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP.

45 Dodatek za warunki pracy w szkołach samorządowych Organ prowadzący ustala wysokość stawek oraz warunki przyznawania dodatku za warunki pracy nauczycielom samorządowym w regulaminie wynagradzania nauczycieli (art. 30 ust. 6 KN). Wysokość dodatku za warunki pracy ma prawo wskazać różnie, np. procentowo od wynagrodzenia zasadniczego, kwotowo czy widełkowo. Precyzując warunki uzyskania dodatku ogranicza się do trybu i porządku uzyskania tego dodatku w szkole. Obowiązują go wytyczne z 8 i 9 rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego. Nie wolno mu uzależnić nabycia dodatku od liczby godzin przepracowanych w warunkach trudnych lub uciążliwych (wyrok WSA we Wrocławiu z r., IV SA/Wr 396/05), mimo że takie rozwiązanie przewiduje np. 4 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową.

46 Dodatek motywacyjny zasady wspólne Fakultatywny składnik wynagrodzenia nauczycieli samorządowych. Mają do niego prawo nauczyciele rządowi i samorządowi za osiągnięcia wymienione w 6 rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego.

47 Dodatek motywacyjny w szkołach rządowych Przysługuje przez czas określony nie krótszy niż 2 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. Wynosi: - do 50% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego - dla nauczycieli podlegających pod administrację rządową, z zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich, rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych oraz ze szkół przy zakładach karnych i aresztach śledczych, - do 20% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych w CKE lub oke na stanowiskach, na których są wymagane kwalifikacje pedagogiczne. O długości jego pobierania i konkretnej wysokości decyduje zwierzchnik zwykle dyrektor szkoły.

48 Dodatek motywacyjny w szkołach samorządowych (1) Organ prowadzący określa wysokość oraz warunki przyznawania dodatku w regulaminie wynagradzania nauczycieli (art. 30 ust. 6 KN). Wysokość może wskazać na różne sposoby: procentowo, kwotowo, widełkowo. Jeśli chodzi o warunki przyznawania dodatku motywacyjnego, to organ prowadzący precyzuje kryteria z 6 rozporządzenia o minimalnych stawkach wynagrodzenia zasadniczego, czyli m.in..: - jak długo dodatek przysługuje - kto może złożyć wniosek o przyznanie dodatku nauczycielowi - co zawiera wniosek.

49 Dodatek motywacyjny w szkołach samorządowych (2) W regulaminie wynagradzania nauczycieli organowi prowadzącemu nie wolno: - ustalić wysokości dodatku motywacyjnego w odniesieniu do tzw. etatu kalkulacyjnego (wyrok WSA w Olsztynie z r., II SA/Ol 209/08), - uzależnić prawa do tego dodatku od rozmiaru zatrudnienia nauczyciela, - przewidzieć zawieszenie dodatku nauczycielowi, wobec którego wszczęto postępowanie dyscyplinarne (orzeczenie WSA we Wrocławiu z r., IV SA/Wr 372/08), - przyznać go nauczycielowi zwolnionemu z obowiązku świadczenia pracy na podstawie odrębnych przepisów (wyrok WSA w Olsztynie z r., II SA/Ol 365/08).

50 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe zasady wspólne (1) Nauczyciel pracujący według standardowego pensum (art. 42 ust. 3 KN) lub podwyższonego pensum (art. 42 ust. 2a i 4a KN) jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć. Dyrektor może zlecić godziny ponadwymiarowe wyłącznie nauczycielowi zatrudnionemu według standardowego pensum, gdy zostało to podyktowane koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Maksymalnie jest dopuszczalne wyznaczenie godzin ponadwymiarowych w granicach: - do ¼ pensum gdy dokonuje tego dyrektor odgórnie, - do ½ pensum za zgodą nauczyciela.

51 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe zasady wspólne (2) Nie wolno zlecać godzin ponadwymiarowych: - nauczycielce ciężarnej, wychowującej dziecko do 4 lat oraz nauczycielowi na stażu bez ich zgody. - nauczycielowi zatrudnionemu według podwyższonego pensum; nie dotyczy to godzin doraźnych zastępstw. Praca w prawidłowo wyznaczonych godzinach ponadwymiarowych jest obowiązkiem nauczyciela. Jeśli w następnym roku szkolnym dyrektor już ich nie przydziela danemu nauczycielowi, nie oznacza to jednostronnego pogorszenia warunków zatrudnienia i wypowiedzenie zmieniające jest zbędne (wyrok SN z r., I PK 454/03).

52 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (1) Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe liczymy tak: Etap 1. Podstawa wymiaru wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych to stawka osobistego zaszeregowania, czyli wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela, plus ewentualnie dodatek za warunki pracy, jeśli nauczyciel go dostaje ( 6 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową). Do stawki osobistego zaszeregowania nie wliczamy dodatku funkcyjnego (wyrok SN z r., III PZP 39/88). Etap 1. Podstawę wymiaru dzielimy przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego standardowego pensum (pensum x wskaźnik 4,16). Niepełne godziny zaokrąglamy tak, że pomijamy wartości poniżej pół godziny, a wynoszące przynajmniej pół godziny przyjmujemy za pełną godzinę.

53 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (2) Etap 3. Uzyskaną stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin ponadwymiarowych zrealizowanych w miesiącu. Przykład: Nauczyciel z pensum 18/18 otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze 2707 zł i dodatek funkcyjny w wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego. W r. przepracował 6 godzin ponadwymiarowych. Wynagrodzenie należne z tego tytułu szacujemy tak: Etap 1. Podstawa wymiaru 2707 zł, Etap zł : (18 godzin x 4,16) = 2707 zł : 75 godzin = 36,09 zł, Etap 3. 36,09 zł x 6 godzin = 216,54 zł tyle wynosi wynagrodzenie za 6 godzin ponadwymiarowych zrealizowanych w r.

54 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (3) Przykład: Nauczyciel zatrudniony w szkole rządowej, według pensum 22/22 godziny (w tym 10 godzin w warunkach trudnych), ma przydzielone godziny ponadwymiarowe. Otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze 2042 zł brutto miesięcznie i dodatek za trudne warunki pracy 104,55 zł brutto miesięcznie (230 zł stawki miesięcznej dodatku x 10 godzin : 22 godziny). W r. nauczyciel przepracował 9 godzin ponadwymiarowych, w tym 4 godziny w trudnych warunkach. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe obliczamy tak: Etap 1: Podstawa wymiaru wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przepracowane: - w normalnych warunkach: 2042 zł, - w trudnych warunkach: 2042 zł + 104,55 zł = 2146,55 zł

55 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (4) Etap 2: Stawka godzinowa wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przepracowane: - w normalnych warunkach 2042 zł : (22 godziny x 4,16) = 2042 zł : 92 godziny = 22,20 zł, - w trudnych warunkach 2146,55 zł : 92 godziny = 23,33 zł Etap 3: Finalna kwota wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przepracowane: - w normalnych warunkach 22,20 zł x 5 godzin = 111 zł - w trudnych warunkach 23,33 zł x 4 godziny = 93,32 zł Etap 4. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe łącznie 111 zł + 93,32 zł = 204,32 zł

56 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (5) Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe ustalone w planie organizacyjnym nie przysługuje za dni, kiedy nauczyciel ich nie zrealizował z powodu: - przerw przewidzianych przepisami o organizacji roku szkolnego, - rozpoczynania lub kończenia zajęć w środku tygodnia, - usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, np. choroba, urlop okolicznościowy. Nauczyciel dostaje jednak wynagrodzenie, jeśli ponadwymiarowe zajęcia nie odbyły się w związku z chorobą ucznia (uchwała SN z 1987 r., III PZP 29/87).

57 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (6) Istnieje problem z ustalaniem wynagrodzenia za pracę ponadwymiarową w tygodniu, kiedy nauczyciel zaczyna lub kończy pracę w środku tygodnia albo kiedy przypadły dni: - ustawowo wolne od pracy, - usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy. Liczbę godzin ponadwymiarowych w takim tygodniu ustalamy, pomniejszając pensum o 1/5 lub ¼ (gdy nauczyciel ma 4-dniowy tydzień pracy) za każdy dzień usprawiedliwionej nieobecności w pracy lub za każdy dzień ustawowo wolny od pracy. W żadnym wypadku nie może ona przekroczyć liczby godzin zleconych w planie organizacyjnym.

58 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych (7) Przykład: Nauczycielka rządowa z pensum 20/20 w jednym tygodniu pracy była nieobecna przez 3 dni z powodu urlopu okolicznościowego. Pracuje przez 5 dni tygodnia. Ustalamy limit godzin, po przekroczeniu którego wejdzie w tym tygodniu w godziny ponadwymiarowe: 20 godzin (3/5 x 20 godzin) = 20 godzin 12 godzin = 8 godzin W tygodniu, kiedy przypadł urlop okolicznościowy, godziny ponadwymiarowe zaczęłyby się od 9 godziny pracy w tym tygodniu. ( 6 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową).

59 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach samorządowych (1) Organ prowadzący szkołę samorządową określa w regulaminie wynagradzania nauczycieli szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw z zastrzeżeniem zachowania zasady, że ustalamy je na podstawie stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela (samo wynagrodzenie zasadnicze, bez dodatku funkcyjnego) zsumowanej ewentualnie z dodatkiem za warunki pracy (art. 30 ust. 6 KN). Organy prowadzące niemal w 100% określają te zasady tak samo, jak liczy się wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe nauczycielom podlegającym pod administrację rządową patrz slajdy

60 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach samorządowych (2) Wynagrodzenie za pracę ponadwymiarową nie przysługuje za godziny ponadwymiarowe niezrealizowane z powodu usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy. Organy prowadzące wprowadzały przeciwne postanowienia do regulaminów wynagradzania nauczycieli (o odpłatności godzin ponadwymiarowych niewykonanych z powodu usprawiedliwionej absencji), ale sądy je powszechnie kwestionują. Wyrok NSA w Warszawie z r. (I OSK 1873/07): Rada gminy ma jedynie kompetencję do określenia szczegółowych warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 3 KN. W tych ramach nie mieści się upoważnienie do decydowania o zachowaniu lub utracie przez nauczyciela prawa do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe.

61 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach samorządowych (3) Stanowisko NSA potwierdził MEN w interpretacji z r. (DS- WPZN-RD /09), w świetle której: Ustawodawca w art. 39 ust. 4 KN wyraźnie wskazuje, iż składniki wynagrodzenia, których wysokość może być ustalona jedynie na podstawie już wykonanych prac, wypłaca się miesięcznie lub jednorazowo z dołu w ostatnim dniu miesiąca. Z powyższego bezsprzecznie wynika fakt, iż wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przysługuje wyłącznie za godziny faktycznie zrealizowane. Departament nie znajduje uzasadnienia dla poglądu, iż wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe powinno być wypłacane również wtedy, kiedy nie są faktycznie realizowane zadania wynikające z nałożonych obowiązków.

62 Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w szkołach samorządowych (4) Problem znowu stanowi wyznaczenie granicy, po przekroczeniu której zaczynają się godziny ponadwymiarowe w tygodniu, kiedy nauczyciel zaczyna albo kończy pracę w środku tygodnia lub, kiedy przypadły dni ustawowo wolne od pracy lub usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy. Uregulowanie tej sytuacji to zadanie organu prowadzącego. Nie ma przeszkód, aby organ prowadzący sięgnął po rozwiązanie z rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową. Pensum pomniejszamy więc o 1/5 z tytułu każdego dnia usprawiedliwionej absencji nauczyciela w takim tygodniu albo z tytułu każdego przypadającego w nim dnia ustawowo wolnego od pracy (dla nauczyciela mającego 4-dniowy tydzień pracy pojedyncza redukcja to ¼). Tak ustalone pensum wyznacza granice standardowej pracy, a praca dłuższa ma już charakter ponadwymiarowej.

63 Wynagrodzenie za doraźne zastępstwa Godziny doraźnych zastępstw tym różnią się od ponadwymiarowych, że dyrektor wyznacza je w celu zastąpienia nieobecnego nauczyciela. Dyrektor ma prawo je zlecać również nauczycielom zatrudnionym według podwyższonego pensum (art. 42 ust. 2a i 4a KN). Sposób liczenia i wypłaty wynagrodzenia za doraźne zastępstwa dla nauczycieli rządowych jest taki sam jak wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe ( 6 rozporządzenia o nauczycielach podlegających pod administrację rządową) patrz slajdy Sposób liczenia i wypłaty tego wynagrodzenia nauczycielom samorządowym ustala organ prowadzący, np. tak samo jak za godziny ponadwymiarowe w szkołach rządowych w regulaminie wynagradzania nauczycieli, pamiętając, że podstawą wymiaru jest wynagrodzenie zasadnicze i ewentualnie dodatek za warunki pracy.

64 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (1) Nauczyciel zatrudniony w placówce feryjnej nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego w ostatnim dniu poprzedzającym ferie. Urlop drugi i następne uzyskuje 1 stycznia każdego kolejnego roku kalendarzowego. Nauczycielowi zatrudnionemu w placówce feryjnej przez cały czas trwania zajęć szkolnych (1 września 30 czerwca) przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze ferii zimowych i letnich oraz w trakcie ich trwania, czyli w sumie: - 2 tygodnie w trakcie ferii zimowych przypadających od połowy stycznia do połowy lutego w terminach wyznaczanych corocznie dla poszczególnych województw przez MEN w komunikacie, - ponad 10 tygodni podczas ferii letnich od soboty przypadającej po zakończeniu zajęć szkolnych (zajęcia te kończą się w pierwszy piątek po 18 czerwca) do 31 sierpnia.

65 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (2) Nauczycielowi zatrudnionemu w placówce feryjnej krócej niż 10 miesięcy należy się urlop wypoczynkowy proporcjonalny do okresu przepracowanego. Przyjmujemy wtedy, że miesiąc zatrudnienia odpowiada 5,6 dniom urlopu, przy czym niepełne dni urlopu zawsze zaokrąglamy w górę. Dyrektor może zlecić nauczycielowi w czasie ferii: - przeprowadzenie egzaminów, - prace związane z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego - opracowanie szkolnego zestawu programów, - uczestnictwo w doskonaleniu zawodowym. Czynności te nie mogą nauczycielowi zająć więcej niż 7 dni, a w ciągu wakacji powinien on korzystać z urlopu wypoczynkowego nieprzerwanie przez co najmniej 4 tygodnie.

66 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (3) Urlop uzupełniający przysługuje nauczycielowi, który nie wykorzystał całego lub części urlopu wypoczynkowego w trakcie ferii z powodu: - choroby, - urlopu macierzyńskiego, - ćwiczeń wojskowych lub krótkiego przeszkolenia wojskowego. W takiej sytuacji dyrektor udziela maksymalnie 8 tygodni urlopu uzupełniającego w roku szkolnym. Ile konkretnie, decyduje dyrektor. Prawo do urlopu uzupełniającego służy też dyrektorowi lub wicedyrektorowi szkoły, który na polecenie lub za zgodą organu prowadzącego nie wyczerpał urlopu wypoczynkowego w ciągu ferii, gdyż wykonywał zadania powierzone przez organ prowadzący albo pilnował w szkole inwestycji czy kapitalnych remontów.

67 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (4) Urlop dla poratowania zdrowia a wypoczynkowy. Nauczyciel zatrudniony w placówce feryjnej, który nie wykorzystał całości lub części urlopu wypoczynkowego z powodu przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia, nie ma prawa do urlopu uzupełniającego wynika z wyroku SN z r. (III PZP 4/08). W tym wypadku jego uprawnienie do urlopu wypoczynkowego zostaje skonsumowane przez urlop dla poratowania zdrowia. Urlop dla poratowania zdrowia przez cały rok kalendarzowy Nie można z dwóch urlopów korzystać równocześnie w tym samym okresie ani pobierać zdublowanego wynagrodzenia za ten sam okres. Uprawnienia pracownika do urlopu wypoczynkowego za ten rok skonsumowane zostały przez wykorzystanie przez niego przez cały ten rok urlopu zdrowotnego. W związku z tym nauczyciel ten nie będzie uprawniony do urlopu wypoczynkowego w wymiarze uzupełniającym czytamy w cytowanym tym orzeczeniu.

68 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (5) Gdy nauczyciel był na urlopie dla poratowania zdrowia podczas ferii zimowych, nie należy mu się urlop uzupełniający. Urlop wypoczynkowy wykorzystuje w trakcie ferii letnich. Tak samo postępujemy w odwrotnej sytuacji jeśli urlop dla poratowania zdrowia pokrył się jedynie z feriami letnimi. Jeżeli np. urlop dla poratowania trwał do końca lipca, w sierpniu nauczyciel jest na wypoczynkowym i nie ma prawa do uzupełnienia.

69 Urlop wypoczynkowy placówki feryjne (6) Urlop wychowawczy a wypoczynkowy. Będąc na urlopie wychowawczym 1 stycznia, nauczyciel nie nabywa prawa do kolejnego urlopu wypoczynkowego. W takim wypadku urlop wychowawczy powinien się zakończyć w dniu poprzedzającym rozpoczęcie roku szkolnego, czyli 31 sierpnia. Nauczyciel uzyskuje wtedy prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego. Gdy nauczyciel nabył 1 stycznia prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego (nie przebywał tego dnia na urlopie wychowawczym), jego urlop wychowawczy powinien się zakończyć z upływem zajęć szkolnych tak, aby skorzystał z urlopu wypoczynkowego podczas ferii letnich. W obu sytuacjach w grę wchodzi odpowiednie skrócenie albo wydłużenie urlopu wychowawczego.

70 Urlop wypoczynkowy placówki nieferyjne (1) Nauczyciel zatrudniony w szkole nieferyjnej nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego na zasadach kodeksu pracy, tyle że wymiar roczny to 35 dni roboczych odbieranych zgodnie z planem urlopów. Prawo do pierwszego w życiu urlopu wypoczynkowego uzyskuje po miesiącu pracy na poziomie 1/12 rocznej puli (po zaokrągleniu 3 dni), a do kolejnego - 1 stycznia następnego roku kalendarzowego. Nauczyciel zatrudniony w niepełnym wymiarze zajęć otrzymuje urlop wypoczynkowy proporcjonalny do rozmiaru zatrudnienia, a bazową do wyliczeń jest oczywiście wymiar roczny 35 dni roboczych, np. nauczycielowi z pensum: - 18/22 należy się 29 dni UW rocznie [(18 x 35 dni) : 22] - 16/22 26 dni urlopu - 10/18 20 dni urlopu. Niepełne dni urlopu wypoczynkowego zaokrąglamy zawsze w górę do pełnego dnia nawet, te poniżej 0,5 dnia (art KP).

71 Urlop wypoczynkowy placówki nieferyjne (2) Urlop dla poratowania zdrowia a wypoczynkowy. Nauczycielowi zatrudnionemu w placówce nieferyjnej, który był na urlopie dla poratowania zdrowia przez cały lub część roku, nie skracamy z tego powodu urlopu wypoczynkowego. Ma nadal prawo do 35 dni rocznie oczywiście, jeśli nabył prawo do drugiego urlopu wypoczynkowego w życiu. Urlop wychowawczy a wypoczynkowy. Wychodzi na to, że w placówkach nieferyjnych stosunek obu urlopów weryfikujemy według art KP (urlop wychowawczy dłuższy niż miesiąc). Stosujemy zatem proporcjonalną redukcję wymiaru UW w relacji do okresu zatrudnienia pozostałego do końca roku lub do czasu trwania zatrudnienia w danym roku kalendarzowym (dla nauczyciela zatrudnionego okresowo czy w zastępstwie).

72 Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy zasady wspólne (1) Generalna zasada taka sama jak dla pozostałych pracowników za czas urlopu wypoczynkowego nauczyciel powinien dostać tyle pieniędzy, ile by zarobił, gdyby nie poszedł wówczas na urlop. Do podstawy wymiaru (PW) wynagrodzenia za UW w placówkach feryjnych i nieferyjnych włączamy (rozporządzenie z r.): a) wynagrodzenie zasadnicze b) dodatki funkcyjny, motywacyjny, za wysługę lat i za warunki pracy c) wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa d) dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej e) odrębne wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, opiekuńcze i wychowawcze odbyte w dniu wolnym od pracy f) wynagrodzenie za pracę w święto g) dodatek za uciążliwość pracy, h) jednorazowy dodatek uzupełniający.

73 Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy zasady wspólne (2) Do PW wynagrodzenia za UW nie przyjmujemy wynagrodzenia: - za czas gotowości do pracy oraz niezawinionego przez nauczyciela przestoju - za urlop wypoczynkowy i inną usprawiedliwioną nieobecność w pracy - za czas choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Składniki wynagrodzenia w stałych stawkach miesięcznych lub określone procentowo od takich stawek (wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki funkcyjny, motywacyjny, za warunki pracy i za wysługę lat) wliczamy do tej PW w kwocie należnej w miesiącu wykorzystywania UW. Jeśli stanowisko lub funkcję uprawniającą do dodatku funkcyjnego nauczyciel piastuje krócej niż przez cały rok szkolny, postępujemy następująco: - miesięczną kwotę dodatku funkcyjnego mnożymy przez liczbę miesięcy sprawowania tego stanowiska czy funkcji - uzyskaną kwotę dzielimy przez liczbę miesięcy roku szkolnego przypadających przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego.

74 Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy zasady wspólne (3) Dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej oraz odrębne za dodatkowe zajęcia odbyte w dniu wolnym od pracy i w święto uwzględniamy w PW tak: - sumujemy kwoty, jakie nauczyciel uzyskał z tego tytułu w danym roku szkolnym przed miesiącem rozpoczęcia UW, - wynik dzielimy przez liczbę miesięcy roku szkolnego przypadających przed rozpoczęciem UW. Wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa brane do PW szacujemy, mnożąc dwa parametry: - średnią miesięczną liczbę godzin ponadwymiarowych i doraźnych zastępstw z miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia UW - godzinową stawkę wynagrodzenia zasadniczego z miesiąca wykorzystania UW. UWAGA! Gdy wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela zmieniło się w okresie, z którego ustalamy PW, albo w miesiącu korzystania z UW, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i dodatkowe zajęcia przeliczamy z uwzględnieniem nowej stawki. Ustalone w ten sposób poszczególne składniki wynagrodzenia sumujemy i mamy PW wynagrodzenia za UW.