ISSN BIULETYN 2/2008. Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej POZNAÑ KONIN LESZNO PI A

Transkrypt

1 ISSN BIULETYN 2/2008 Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej POZNAÑ KONIN LESZNO PI A

2 Na stronach przypominamy najwa niejsze fakty z ycia Pani Profesor

3 Biuletyn 2/2008 Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej W TYM NUMERZE: Ostatni rejs (wiersz Jacka Józefczyka) 3 Zdaniem Prezesa 4 Prawo farmaceutyczne i ustawa o izbach aptekarskich 6 Farmaceuta zawód zaufania publicznego? Glosa Sarneckiego 12 Korespondencja Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej 14 Boj¹czka (wiersz Waldemara Wierzby) 16 Z prac Naczelnej Rady Aptekarskiej w Warszawie 17 Diariusz 17 Korespondencja Naczelnej Izby Aptekarskiej 32 Klapsztula; Poznaniak (wiersze Waldemara Wierzby) 31 Nygus (wiersz Waldemara Wierzby) 60 Wiadomoœci z prasy 61 Tak trzymaæ (wiersz Jacka Józefczyka) 66 Wielkopolska Okrêgowa Izba Aptekarska 67 Zaprosili nas Posiedzenie Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej 71 Korespondencja naszej Izby 75 Nowopowsta³e apteki Apteki zlikwidowane 80 Wa ne komunikaty 82 Z prac innych Okrêgowych Izb Aptekarskich 85 Z dzia³alnoœci Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich Polski 89 Z ycia Uniwersytetu Medycznego 92 Dzia³ prawny Opinia prawna: dotyczy recept zawieraj¹cych b³êdy formalne w ich wystawianiu 98

4 Wspomnienia Prof. zw. dr hab. Rufina Ludwiczak 101 Mgr farmacji Agnieszka Zaj¹c 102 Odeszli od nas 103 Znak serca (wiersz Jacka Józefczyka) 104 Z pó³ek Muzeum Farmacji w Poznaniu 105 Nowoœci wydawnicze Apteka w Mosinie , ksi¹ ka mgr farm. Anny Jastrz¹bowskiej 109 Ksi¹ ki Andrzej Wróbel, Stanis³aw Vogel, Ewa Dêbiñska: Apothecare necesse est Helena Gordziej: Wernisa pamiêci 114 Krzysztof Styszyñski: Szal 115 Materia³y. XVII Sympozjum Historii Farmacji Licheñ Og³oszenia 118 Prezydium Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej 119 ISSN BIULETYN Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej w Poznaniu Materia³ów nie zamówionych redakcja nie zwraca i zastrzega sobie prawo do skrótów, zmian tytu³ów i adiustacji nades³anych tekstów. Redakcja: dr n. farm. Tadeusz B¹belek, dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz, mgr farm. Sebastian Jakubowski, mgr farm. Dorota Marcinkowska. Numer 2/2008 zamkniêto 16 czerwca 2008 r. Przygotowanie: Wydawnictwo Kontekst kontekst2@o2.pl Na pierwszej stronie ok³adki: meble apteczne oraz na ostatniej stronie menzura z Muzeum Farmacji w Poznaniu; wewn¹trz Biuletynu: menzury, kosze filtracyjne, infuzorka, lejki, waga oraz naczynia apteczne ze zbiorów Muzeum Farmacji w Poznaniu zdjêcia: Max Magowski.

5 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 3 Ostatni rejs ( ) Żyć pełnią życia, nie stroniąc od pracy wiedząc, że kruche jest na wzór muszelki. Pokochać sztukę jak Rembrandt, Witkacy; ludzi, przyrodę, jak Jan Paweł Wielki. Stanąć pod wieczór na andyjskim szczycie, El CONDOR PASSA zanucić pod nosem i trwać tam dotąd, aż słońce o świcie pozłoci pasma i poranną rosę. Wolnym spacerem przejść po Chińskim Murze, wzrokiem sokolim ogarnąć detale, szukając piękna nie w boskim marmurze, lecz w obrobionej ludzką dłonią skale. Na motocyklu pomknąć ku Helladzie, promem do Krety przybić, zgodnie z planem, tam, gdzie storczyki, niczym na paradzie, suną na wietrze stubarwnym rydwanem. A gdy wiek średni bezpowrotnie minie, wraz z nim marzenia, fantazja, waleczność, wsiąść na żaglowiec, który w rejs wypłynie ku wyspom szczęścia (Archipelag Wieczność). Wiersz mgr. farm. Jacka Józefczyka ze Skołoszyna zamieszczony w albumie Apothecare necesse est... autorstwa Andrzeja Wróbla, Stanisława Vogela i Ewy Dąbińskiej wydanym w roku 2007 nakładem Naczelnej Izby Aptekarskiej w Warszawie

6 STR. 4 NUMER 2(2008) Zdaniem Prezesa Lato za pasem to fakt, którego nie da siê ukryæ. Mamy tego wiele oznak od coraz wy szej temperatury na zewn¹trz aptek do coraz mniejszej w niej liczby pacjentów. Obawy o dalsz¹ egzystencjê aptek, o ich kondycjê ekonomiczn¹ s¹ coraz czêstsze. Dlatego te wiele Kole anek i wielu Kolegów bez zbytniego entuzjazmu podchodzi do sprawy letniego urlopu czy kilkudniowego wypoczynku. Ja jednak namawiam Was wszystkich drogie Kole anki i drodzy Koledzy, aby mimo wszystko nie rezygnowaæ z okazji zaczerpniêcia wypoczynku b¹dÿ kilku dni urlopu. Zanim jednak zaczniecie korzystaæ z letnich uroków przyrody zachêcam do lektury kolejnego wydania Biuletynu Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej. Zamieszczamy w nim jak zawsze, bie ¹ce informacje z ycia naszego samorz¹du zawodowego. Poza sta³ymi rubrykami, tj. informacjami o dzia³alnoœci Naczelnej Rady Aptekarskiej i jej Prezesa, Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Poznaniu, jej Prezydium oraz Prezesa znajdziecie Pañstwo opracowanie uzasadniaj¹ce nasze wyst¹pienie do NRA w imieniu Okrêgowego Zjazdu Aptekarzy oraz Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej obliguj¹ce Prezesa NRA do dzia³añ w kierunku zmiany zarówno Prawa farmaceutycznego jak i ustawy o izbach aptekarskich. Dodam, e wszystkie propozycje zebrane zosta³y w piœmie jakie z³o y- ³em osobiœcie na rêce Prezesa NRA dr. Grzegorza Kucharewicza w obecnoœci wszystkich prezesów okrêgowych rad aptekarskich w dniu 14 maja br. w trakcie posiedzenia Konwentu Prezesów Okrêgowych Rad Aptekarskich w Czêstochowie. Zdaniem delegatów na Okrêgowy Zjazd Wielkopolskich Aptekarzy przede wszystkim nale y powróciæ do jak e wa nej dla naszego samorz¹du sprawy, mianowicie ustawy o zawodzie aptekarza i to o zawodzie aptekarza a nie jak to proponuj¹ nam krêgi rz¹dowe ustawy o zawodzie farmaceuty. Jak siê okaza³o nasze, aktualnie obowi¹zuj¹ce prawo funkcjonuje w oparciu o b³êdne, bardzo niechlujne t³umaczenia dyrektyw UE. W wyniku tych b³êdnych t³umaczeñ (uwa am, e by³o to dzia³anie celowe) dosz³o do absurdu, w wyniku którego mamy to, co mamy. Mianowicie mamy ustawê o izbach aptekarskich, a okrêgowe rady aptekarskie stwierdzaj¹ prawo wykonywania zawodu farmaceuty.

7 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 5 W œwietle proponowanych przez urzêdników Ministerstwa Zdrowia zapisów ten absurd pog³êbi siê jeszcze bardziej bowiem bêdziemy mieli ustawê o zawodzie farmaceuty bez aptekarzy. Za nic nie mo na siê na to godziæ i nale y u yæ wszystkich mo liwych sposobów dla obrony naszego zawodu przed jego dalsz¹ pauperyzacj¹. Nadmieniê, e w UE nie ma drugiego takiego kraju, w którym istnieje podobna sytuacja. Natomiast jest standardem, e w ka dym kraju unijnym funkcjonuje obok zawodu farmaceuty zawód aptekarza i co najwa - niejsze to fakt, e nie ka dy farmaceuta musi nale eæ do izby aptekarskiej. Jest to jednak ustawowa powinnoœæ dla wszystkich aptekarzy. Maj¹c nadziejê, e ka dy znajdzie w Biuletynie coœ interesuj¹cego przekazujê go w Wasze rêce drogie Kole anki i Koledzy licz¹c na uwagi i opinie. Nie pozostaje mi nic innego, jak tylko yczyæ b¹dÿ co b¹dÿ udanych wakacji i dobrego wypoczynku. Prezes Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Poznaniu dr n. farm. Tadeusz B¹belek Jak ju informowaliœmy Ustawa z dnia 10 stycznia 2008 r. zmieniaj¹ca Ustawê o izbach aptekarskich ma przede wszystkim przyczyniæ siê do podwy szenia rangi zawodu farmaceuty oraz umo liwiæ równe traktowanie osób wykonuj¹cych ten zawód na terenie Polski bez wzglêdu na posiadane obywatelstwo. Jedn¹ z nowoœci jest wprowadzenie pojêcia sprawowania opieki farmaceutycznej. Istotn¹ nowoœci¹ w stosunku do dotychczas obowi¹zuj¹cej regulacji prawnej jest wprowadzenia obowi¹zku œlubowania. Rota œlubowania brzmi nastêpuj¹co: Œlubujê uroczyœcie w swej pracy farmaceuty sumiennie, gorliwie i z nale yt¹ starannoœci¹ wykonywaæ swoje obowi¹zki, maj¹c zawsze na uwadze dobro pacjenta, wymogi etyki zawodowej i obowi¹zuj¹ce prawo, a tak e zachowaæ tajemnicê zawodow¹, zaœ w postêpowaniu swoim kierowaæ siê zasadami godnoœci, uczciwoœci i s³usznoœci.

8 STR. 6NUMER 2(2008) Jednym z punktów dyskusji, jaka wywi¹za³a siê podczas ostatniego Zjazdu Sprawozdawczego Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej w Poznaniu by³ rz¹dowy projekt ustawy o zawodzie aptekarza. Wynikiem tej dyskusji jest uchwa³a Zjazdu obliguj¹ca w³adze naszej Izby do wyst¹pienia do Naczelnej Rady Aptekarskiej oraz jej Prezesa w sprawie podjêcia dzia³añ maj¹cych na celu przywrócenie pojêcia aptekarz w odniesieniu do osób pracuj¹cych w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych. Poni ej przedstawiamy opracowanie, którego autork¹ jest nasza kole anka cz³onek Naczelnej Rady Aptekarskiej Pani dr nauk farm. Danuta Ignyœ*. Dodatkowe argumenty na okolicznoœæ potrzeby i koniecznoœæ weryfikacji ustawy Prawo farmaceutyczne i ustaw o izbach aptekarskich oraz o zawodzie farmaceuty i przywrócenia pojêcia aptekarz Zamieszanie pojêciowe wprowadzi³a ustawa z 27 lipca 2002 roku o zmianie ustawy o izbach aptekarskich (dalej nazywam UIA przyp. autora) oraz ustawy Prawo farmaceutyczne (Dziennik Ustaw ) dalej okreœlana jako ustawa z 2002 roku, która mia³a dokonaæ implementacji dyrektyw Rady Wspólnot Europejskich z 1985 roku (85/432 i 85/433), aktualne prace nad ustaw¹ o zawodzie farmaceuty wynikaj¹ z wejœcia w ycie dyrektywy 2005/36). 1. W ustawie z 2002 roku pomieszano pojêcia farmaceuty i aptekarza. W niektórych miejscach wyraÿnie wykreœlano Aptekarza i wstawiano farmaceutê a w innych po prostu sprawê za³atwiono art. 5 ustawy z 2002 roku, który brzmia³: Art. 5. Ilekroæ w obowi¹zuj¹cych przepisach jest mowa o aptekarzu, oznacza to farmaceutê w rozumieniu art. 2b ustawy wymienionej w art. 1 (czyli ustawy o izbach aptekarskich). De facto tym postanowieniem, z uwagi na nieograniczenie zakresu pojêcia obowi¹zuj¹ce przepisy tylko do UIA, w ca³ym prawie polskim, zast¹piono aptekarza farmaceut¹. 3. Dyrektywa Rady z dnia 16 wrzeœnia 1985 r. dotycz¹ca wzajemnego uznawania dyplomów, œwiadectw i innych dokumentów potwierdzaj¹cych posiadanie kwalifikacji w zakresie farmacji, zawieraj¹ca œrodki maj¹ce na celu u³atwienie skutecznego wykonywania prawa przedsiêbiorczoœci odnosz¹cego siê do niektórych dzia³alnoœci z dziedziny farmacji (85/433) straci³a * Merytorycznego wsparcia w przygotowaniu powy szego opracowania udzieli³a Kancelaria Adwokacka Sójka&Maciak z Poznania

9 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 7 moc 19 paÿdziernika 2007(end of validity: 19/10/2007; Uchylony przez 32005L0036), zast¹pi³a j¹ dyrektywa 2005/36/WE) Ciekawe postanowienia dyrektywy (implementuj¹c jej postanowienia uchwalono ustawê z 27 VII 2002 roku z nieszczêsnym art. 5): W Preambule czytamy: zgodnie z krajowymi politykami w zakresie zdrowia publicznego, maj¹cymi na celu miêdzy innymi zapewnienie zadowalaj¹cego zaopatrzenia w produkty lecznicze na ich terytoriach, niektóre Pañstwa Cz³onkowskie ograniczaj¹ liczbê nowo zak³adanych aptek, podczas gdy inne nie przyjê³y takich przepisów; w tych okolicznoœciach przedwczesne jest postanowienie, e skutki uznawania dyplomów, œwiadectw i innych dokumentów potwierdzaj¹cych posiadanie kwalifikacji w dziedzinie farmacji musz¹ obejmowaæ dzia- ³alnoœæ farmaceuty prowadz¹cego aptekê ogólnodostêpn¹ przez okres krótszy ni trzy lata; problem ten musi byæ powtórnie przeanalizowany przez Komisjê i Radê w okreœlonym terminie Do farmaceutów prowadz¹cych aptekê ogólnodostêpn¹ odnosi³a siê zatem dyrektywa. Dalej czytamy: trudno jest oszacowaæ, na ile stosowne mog³yby byæ obecnie przepisy maj¹ce na celu zwiêkszenie swobody œwiadczenia us³ug przez farmaceutów; zatem w chwili obecnej nie jest wskazane uchwalanie takich przepisów (w niemieckiej wersji jest um den Apothekern die tatsachliche Ausübung des Niederlassungsrechts zu erleichtern). W starej dyrektywie chodzi³o zatem przede wszystkim o uznawalnoœæ dyplomu i tylko podejmowa³a niektóre kroki maj¹ce u³atwiæ korzystanie ze swobody œwiadczenia us³ug w pewnych zawodach zawodu. Stara dyrektywa rozró nia³a tytu³ zawodowy zwi¹zany z wykonywaniem dzia- ³alnoœci (art. 14) od tytu³u okreœlaj¹cego wykszta³cenie (art. 7). Polski ustawodawca implementuj¹c star¹ dyrektywê ten niuans przeoczy³. Projekt ustawy z 2002 roku by³ niestarannie przygotowywany œwiadczy o tym choæby stwierdzenie z opinii (prof. dr hab. n. farm. Kazimierz G³owniak) o projekcie : w za³¹czonym wzorze prawa wykonywania zawodu farmaceuty s¹ uwidocznione podpisy przewodnicz¹cego okrêgowej rady aptekarskiej na pierwszych stronach, zaœ przewodnicz¹cego okrêgowej rady farmaceutycznej na stronach dalszych sk¹d ta rozbie noœæ?

10 STR. 8 NUMER 2(2008) Trudno zaœ zgodziæ siê z prof., jeœli idzie o nastêpuj¹ce kwestie: projekt ustawy podkreœla, i wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronê zdrowia publicznego (nie jest wiêc zwyk³¹ dzia³alnoœci¹ gospodarcz¹, a w takim rozumieniu jest obecnie traktowane wydawanie zezwoleñ na prowadzenie apteki), przez co zakres dzia³alnoœci farmaceuty (art. 2a p. 1-8 projektu) jest znacznie rozszerzony w stosunku do zakresu okreœlonego w art. 3 ustawy o izbach aptekarskich z dnia 19 kwietnia 1991 r. Problemy z t³umaczeniem dyrektywy widaæ w odniesieniu do pierwotnej wersji projektu np. w opinii Andrzeja Kurkiewicza czytamy: W art. 2a pkt 1 projekt pos³uguje siê niezdefiniowanym pojêciem dyspensowanie nie jest jasne o jakie dok³adnie czynnoœci w tym przypadku chodzi. Pozwolê sobie przytoczyæ w ca³oœci opinie nt. projektu ustawy z 2002 r. Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach aptekarskich (druk sejmowy nr 368) Projekt proponowanej zmiany ustawy o izbach aptekarskich zdaniem autorów (projekt rz¹dowy) ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Zawiera on jednak szereg innych zmian, które nie s¹ wcale lub s¹ tylko luÿno zwi¹zane z dzia³aniami dostosowuj¹cymi i wymogami Unii Europejskiej w tym zakresie. Niestety nie znajdujemy w uzasadnieniu do projektu ustawy argumentów za tego rodzaju zmianami. Dlatego te w projekcie nie mo na otrzymaæ odpowiedzi dlaczego maj¹ nast¹piæ akurat takie, a nie inne zmiany lub te czy w ogóle czêœæ proponowanych zmian jest potrzebna i zasadna. Pierwsz¹ kwesti¹ jest tytu³ ustawy i zakres zmian wprowadzanych w ustawie o izbach aptekarskich. Wydaje siê, e ze wzglêdu na zakres zmian dokonywanych i treœæ tych zmian powinna byæ to nowa ustawa o zawodzie farmaceuty i izbach farmaceutów. Przedmiotem tej ustawy jest nie tylko regulacja okreœlaj¹ca dzia³anie samorz¹du (aptekarskiego, farmaceutów) ale równie definiowanie tego zawodu (porównaj brzmienie nowego art. 2a i 2b). Argumentem za przyjêciem nowej ustawy jest te wieloœæ zmian i niekonsekwencja w pos³ugiwaniu siê pojêciami aptekarski i farmaceuta. Na skutek przyjêtych rozwi¹zañ w projekcie zmiany ustawy bêdziemy mieli do czynienia z samorz¹dem aptekarskim bez zawodu aptekarza. Trudno dopatrzyæ siê logiki tak niekonsekwentnie wprowadzanych zmian. Je eli projektodawca chce wyrugowaæ z ustawy pojêcie aptekarz, aptekarski i zast¹piæ je pojêciem farmaceuta to niech czyni to konsekwentnie.

11 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 9 Mo na mieæ pewne zastrze enia do proponowanego okreœlenia czym jest wykonywanie zawodu farmaceuty (proponowany art. 2a), czy ogranicza siê ono tylko do ochrony zdrowia publicznego (i w jakim zakresie) i co projektodawca rozumie pod pojêciem dyspensowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych. Treœæ przepisu powinna byæ jasna i oddawaæ istotê regulacji unijnej. Wydaje siê zasadne, aby sprecyzowaæ bardziej przepis art. 2b ust. 2 i powi¹zanego z nim art. 4a. Kwestia dotyczy wy³¹czenia samodzielnoœci czynnoœci zawodowych w aptece farmaceuty, który nie odby³ sta u lub praktyki w aptece. Na czym te ograniczenia samodzielnoœci maj¹ polegaæ i kto sprawuje nadzór nad takim farmaceut¹. Wydaje siê, e ustawa powinna to uregulowaæ. Sporz¹dzi³: Grzegorz Ciura Znamienna ró nica miêdzy wersj¹ niemieck¹ a angielsk¹ starej dyrektywy über die gegenseitige Anerkennung der Diplome, Prüfungszeugnisse und sonstigen Befähigungsnachweise des Apothekers und über Maßnahmen zur Erleichterung der tatsächlichen Ausübung des Niederlassungsrechts für bestimmte pharmazeutische Tätigkeiten concerning the mutual recognition of diplomas, certificates and other evidence of formal qualifications in pharmacy, including measures to facilitate the effective exercise of the right of establishment relating to certain activities in the field of pharmacy. Jeszcze bardziej za t¹ tez¹ przemawia porównanie brzmienia polskiego i niemieckiego t³umaczenia Dyrektywy Rady z dnia 16 wrzeœnia 1985 r. dotycz¹cej koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w zakresie niektórych rodzajów dzia³alnoœci w dziedzinie farmacji (85/432). W Preambule niniejszej dyrektywy czytamy: osoby posiadaj¹ce dyplom, œwiadectwo lub inny dokument, potwierdzaj¹cy posiadanie kwalifikacji uprawniaj¹cych do wykonywania zawodu farmaceuty, s¹ specjalistami w dziedzinie produktów leczniczych, i z za- Inhaber eines pharmazeutischen Diploms, Prüfungszeugnisses oder sonstigen Befähigungsnachweises sind aufgrund dieses Tatbestands Arzneimittelspezialisten und müssen grundsätzlich in allen Mitglied-

12 STR. 10 NUMER 2(2008) sady musz¹ mieæ dostêp do wykonywania zawodu farmaceuty w jego podstawowym zakresie we wszystkich Pañstwach Cz³onkowskich; niniejsza dyrektywa definiuj¹c ów podstawowy zakres nie skutkuje ograniczeniem wykonywania czynnoœci dostêpnych w Pañstwach Cz³onkowskich przez farmaceutów, zw³aszcza w odniesieniu do analiz biomedycznych, a tak- e nie daje im monopolu na jak¹kolwiek dzia³alnoœæ farmaceutyczn¹ jako e tworzenie monopolu pozostaje wy³¹cznie w gestii Pañstw Cz³onkowskich. Ponadto, niniejsza dyrektywa nie gwarantuje koordynacji wszystkich warunków dostêpu do zawodu farmaceuty; w szczególnoœci rozmieszczenie geograficzne aptek i monopol na dostawê produktów leczniczych pozostan¹ w gestii pañstw cz³onkowskich. staaten Zugang zu einem Mindesttätigkeitsfeld auf diesem Gebiet haben. Mit der Definition dieses Mindestfeldes bewirkt diese Richtlinie weder eine Begrenzung der in den Mitgliedstaaten den Apothekern zuganglichen Tätigkeiten, insbesondere hinsichtlich der biomedizinischen Analysen, noch begründet sie zugunsten dieser Berufsangehörigen ein Monopol, da die Einführung eines solchen Monopols weiterhin in die alleinige Zuständigkeit der Mitgliedstaaten fällt. Diese Richtlinie gewährleistet auch nicht die Koordinierung aller Bedingungen für die Aufnahme und die Ausübung der Tätigkeiten des Apothekers. Insbesondere die geographische Verteilung der Apotheken und das Abgabemonopol für Arzneimittel fallen weiterhin unter die Zuständigkeit der Mitgliedstaaten. Kodeks poprzedza rota przysiêgi magistra farmacji, co wskazuje na farmaceutów jako grupê ludzi wyró nionych ze wzglêdu na posiadanie odpowiedniego wykszta³cenia. Samo jednak wykszta³cenie nie czyni jeszcze aptekarza, konieczne jest wykonywanie okreœlonych czynnoœci. Na wstêpie rz¹dowego projektu zmiany ustawy o izbach aptekarskich z 2002 czytamy: Niniejszy projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach aptekarskich nale y zaliczyæ do grupy projektów harmonizacyjnych zwi¹zanych z dostosowaniem prawa krajowego do ustawodawstwa Unii Europejskiej. Wynika on z obowi¹zku uchwalenia aktów prawnych implementuj¹cych rozwi¹zania przyjête w prawie europejskim w czêœci dotycz¹cej podejmowania i wykonywania zawodu aptekarza, w szczególnoœci dokonuje transpozycji nastêpuj¹cych aktów prawa Unii Europejskiej Z kolei na wstêpie dostosowawczego charakteru ustawy z 2002 roku znajdujemy wyraz rozgraniczenia pojêæ, szkoda tylko, e sam projekt tego rozgraniczenia nie zauwa a. Celem projektowanej ustawy jest dostosowanie prawa polskiego w obszarze negocjacyjnym

13 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 11 Swobodny Przep³yw Osób. pkt 1.Wzajemne Uznawanie Kwalifikacji Zawodowych, ppkt Lekarze, dentyœci, farmaceuci, pielêgniarki i po³o ne, do prawa Unii Europejskiej. Koniecznoœæ implementacji prawa UE do polskiego systemu prawnego powoduje, e niezbêdne staje siê przyjêcie ustawy o zmianie ustawy o izbach aptekarskich oraz ustawy Prawo farmaceutyczne, reguluj¹cej kwestie zwi¹zane z uznawaniem kwalifikacji farmaceutów, prawem i zasadami wykonywania zawodu aptekarza. Dalej w tym dokumencie czytamy: Modyfikacje te dotycz¹ wykazania wystarczaj¹cej znajomoœci jêzyka polskiego w mowie i piœmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu aptekarza, dokumentów poœwiadczaj¹cych stan zdrowia, oraz dokumentów dotycz¹cych postawy etycznej. Porównanie polskiego i niemieckiego brzmienia nowej dyrektywy 2005/36 na przyk³adzie preambu³y dotycz¹cych zawodów: pielêgniarki odpowiedzialnej za opiekê ogóln¹, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, po³o nej, architekta, armaceuty i lekarza, poprzez po³¹czenie ich w jednym tekœcie W celu uproszczenia niniejszej dyrektywy nale y odnieœæ siê do pojêcia farmaceuta, aby wyznaczyæ zakres stosowania przepisów dotycz¹cych automatycznego uznawania kwalifikacji bez uszczerbku dla odrêbnoœci wystêpuj¹cych w przepisach krajowych reguluj¹cych t¹ dzia³alnoœæ die Tätigkeiten der Krankenschwester und des Krankenpflegers, die für die allgemeine Pflege verantwortlich sind, des Zahnarztes, des Tierarztes, der Hebamme, des Architekten, des Apothekers bzw. des Arztes betreffen (24) Im Interesse der Vereinfachung ist es angezeigt, die Bezeichnung Apotheker zu verwenden, um den Anwendungsbereich der Bestimmungen über die automatische Anerkennung der Ausbildungsnachweise abzugrenzen, unbeschadet der Besonderheiten der nationalen Vorschriften für diese Tätigkeiten

14 STR. 12 NUMER 2(2008) Czêœæ Druga. Farmaceuta zawód zaufania publicznego? Glosa Sarneckiego Jak zauwa a autorytet w dziedzinie prawo konstytucyjnego w swojej glosie (prof. Pawe³ Sarnecki Palestra 2002/5-6/185 Glosa do wyroku SN z dnia 29 maja 2001 r., I CKN 1217/98) Konstytucyjn¹ treœæ pojêcia zarówno zawód zaufania publicznego [o którym mowa w art. 17 ust. 1 Konstytucji RP], jak i innych pojêæ, mo na ustaliæ pamiêtaj¹c, e pojêcia stosowane w ustawie zasadniczej posiadaj¹ znaczenie mo liwie najszersze, najbardziej zbli one do znaczenia, wystêpuj¹cego w jêzyku potocznym, wyra ane s¹ w jêzyku prawniczym, a nie prawnym. Wydaje siê wiêc, e zawodami zaufania publicznego s¹ takie, które [...] polegaj¹ zawsze na œwiadczeniu pewnej pomocy innym ludziom, z regu³y w sytuacjach zagro enia dla ich rozmaitych dóbr. Dobra te s¹ przy tym równie w wymiarze ogólnospo³ecznym uznawane jako dobra, a s³u enie ich ochronie uznawane jest za realizacjê istotnych wartoœci i potrzeb spo³ecznych. S¹ to przy tym dobra o istotnej, choæby mierzonej subiektywnie, wartoœci dla tych ludzi. Zawodami zaufania publicznego [w rozumieniu art. 17 ust. 1 Konstytucji RP] s¹ zawody, których wykonywanie ³¹czy siê z przyjmowaniem informacji, dotycz¹cych sfery ycia osobistego, a nawet intymnego innych ludzi. Zorganizowanie takiego zawodu w korporacjê samorz¹dow¹, z konstytucyjnie za³o onym istnieniem pieczy nad jego wykonywaniem, z pewnoœci¹ w okreœlonym stopniu niweluje niepewnoœæ jednostki, zawsze przecie wystêpuj¹c¹ przy powierzaniu informacji osobistych osobie trzeciej. ¹czy siê to oczywiœcie z obowi¹zkiem zachowania tajemnicy tych informacji, powi¹zanej z tradycyjnie odpowiednim immunitetem, spo³ecznie akceptowanym. W przypadku farmaceutów niewykonuj¹cych czynnie zawodu aptekarza w znakomitej wiêkszoœci brak elementu œwiadczenia pomocy innym ludziom oraz przyjmowania informacji dotycz¹cych sfery ycia osobistego. Mo e ktoœ podnieœæ, s³usznie, ale czy w ten obraz wpisuje siê kierownik hurtowni farmaceutycznej? Tak e siê wpisuje, bowiem, choæ poœrednio, œwiadczy pomoc pacjentom. Artyku³ Sarneckiego Sarnecki Pawe³ (Radca Prawny 2002/4-5/22. Radca prawny jako zawód zaufania publicznego). Zorganizowanie zawodu uznanego jako zawód zaufania publicznego w korporacjê, oznacza po pierwsze: sprawowanie przez korporacjê w pewnym zakresie w³adztwa publicznego, po drugie: spe³nianie tego w³adztwa w sposób

15 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 13 samodzielny, oparty wprost i jedynie na przepisach ustawy i po trzecie: obowi¹zkowej, z mocy prawa, przynale noœci do tej korporacji wszystkich osób, wykonuj¹cych ów zawód (albo, z odwrotnego punktu widzenia, monopol cz³onków korporacji na wykonywanie tego zawodu). Sprawowana przez samorz¹d zawodowy piecza nad nale ytym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego winna byæ przy tym realizowana jedynie w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony [zgodnie z art. 17 ust. 1 Konstytucji]. Pytam wszem i wobec, gdzie jest interes publiczny w obejmowaniu zasadami i ograniczeniami Kodeksu Etyki farmaceuty zatrudnionego np. sprzedawca w hurtowni odczynników chemicznych niezwi¹zanych z ludzkim zdrowiem? Z komentarza Skrzyd³o (W. Skrzyd³o, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Zakamycze, 2002, wyd. IV) art. 17. Przewiduje on mo liwoœæ tworzenia samorz¹du zawodowego (...) czyli korporacji tworzonych w oparciu o kryterium wspólnych interesów zawodowych. Czy inspektor nadzoru farmaceutycznego ma wspólny interes zawodowy z czynnie wykonuj¹cym zawód aptekarzem? Czy farmaceuta zatrudniony w laboratorium analitycznym ma wspólny interes z kierownikiem hurtowni farmaceutycznej? Ziêba-Za³ucka Halina (Monitor Prawniczy 2005/10/493 Samorz¹d zawodowy w œwietle Konstytucji RP). Z uwagi na wyposa enie przez ustawodawcê samorz¹dów zawodów zaufania publicznego w prawo do sprawowania pieczy nad nale ytym wykonywaniem zawodu nale y uznaæ je za instytucje prawne o przymusowym charakterze. Oznacza to, e przynale noœæ do korporacji zawodowej osób wykonuj¹cych dany zawód zaufania publicznego wynika z mocy prawa. Nie mo na zatem nie nale eæ do odpowiedniej wspólnoty samorz¹dowej, je eli wykonuje siê ten zawód, a wykonywanie zawodu poza wspólnot¹ jest prawnie niedopuszczalne. Art. 17 ust. 1 [konstytucji] stanowi lex specialis wobec postanowieñ Konstytucji zabezpieczaj¹cych swobodê wyboru zawodu i prowadzenia dzia³alnoœci gospodarczej. Innymi s³owy, zgodnie z za³o eniem prawodawcy samorz¹dy zawodów zaufania publicznego mog¹ swoj¹ dzia³alnoœci¹ ograniczaæ swobodê wykonywania zawodu w granicach wyznaczonych przez art. 17 ust. 1 Konstytucji. S¹d Najwy szy w pamiêtnym orzeczeniu stwierdzi³ ( wyrok SN III SZ 5/00 OSNP-wk³. 2001/6/10) Samorz¹d zawodu aptekarskiego jest niezale ny, ale podlega ustawowo okreœlonym zasadom ochrony konsumentów oraz zakazom praktyk monopolistycznych. (uwaga, bo by³o to przed wejœciem w ycie ustawy z 27 VII 2002 o zmianie ustawy o izbach aptekarskich).

16 STR. 14 NUMER 2(2008) KORESPONDENCJA WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ Wielkopolska Okrêgowa Izba Poznañ, 03 kwietnia 2008 r. Aptekarska w Poznaniu Szanowny Pan dr Grzegorz Kucharewicz Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Warszawa, ul. D³uga 16 Zgodnie z postanowieniami dokonanymi w trakcie ostatniego posiedzenia Naczelnej Rady Aptekarskiej w dniu 26 marca br. w imieniu Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej w za³¹czeniu przesy³am nasze Propozycje do Planu Pracy NRA. Ponadto przesy³am: uwagi do projektu ustawy o zawodzie farmaceuty, poprawion¹ treœæ naszego wyst¹pienia do Pana Prezesa w sprawie przywrócenia nazwy aptekarz dla magistrów farmacji pracuj¹cych w aptekach lub hurtowniach farmaceutycznych b¹dÿ bêd¹cych ich w³aœcicielami, uwagi do Uchwa³y nr V/29/2008 V Krajowego Zjazdu Aptekarzy, której treœæ znalaz³a siê w materia³ach przes³anych nam w zwi¹zku z ostatnim posiedzeniem NRA, ¹czê wyrazy szacunku Prezes Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej w Poznaniu dr n. farm. Tadeusz B¹belek

17 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 15 Wielkopolska Okrêgowa Izba Poznañ, dnia 28 maja 2008 r. Aptekarska w Poznaniu Pan dr n. farm. Grzegorz Kucharewicz Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej dotyczy: projektu Obwieszczenia Marsza³ka Sejmu RP w sprawie og³oszenia jednolitego tekstu ustawy o izbach aptekarskich. Uprzejmie informujemy, e Wielkopolska Okrêgowa Izba Aptekarska podtrzymuje swoje stanowisko odnoœnie b³êdnego t³umaczenia przez stronê rz¹dow¹ dyrektyw unijnych w zakresie rodzajów dzia³alnoœci w dziedzinie farmacji. Wnosimy do Naczelnej Rady Aptekarskiej aby zwróci³a siê do Ministra Zdrowia o weryfikacjê t³umaczenia dyrektyw unijnych dotycz¹cych farmacji. Z powa aniem Prezes Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej w Poznaniu Dr n. farm. Tadeusz Babelek Za³¹cznik: Dodatkowe argumenty na okolicznoœæ potrzeby i koniecznoœæ weryfikacji ustawy Prawo farmaceutyczne i ustaw o izbach aptekarskich oraz o zawodzie farmaceuty.

18 STR. 16NUMER 2(2008) Bojączka* Się boi majstra, się boi siory, się boi miasta, się boi zmory i się z bojenia wyleczyć nie może bo się doktora boi najgorzej. Ale jak przyjdzie do domu do dzieci i żony jak się poczuje niezagrożony wtedy z bojączka nikomu nie radzę zaczynać, bo mu odwagi nagle przybywa i lwia wyrasta grzywa. * bojączka tchórz Wiersz Waldemara Wierzby z książeczki W rytmie poznańskiej gwary, czyli o ślypiach, gierach, sznupie... oraz innych rzeczy kupie wydanego nakładem Wydawnictwa Albus w Poznaniu w 2006 roku

19 BIULETYN WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 17 Z PRAC NACZELNEJ RADY APTEKARSKIEJ DIARIUSZ 19 lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie, w ramach prac sta³ych zespo³ów roboczych wy³onionych w wyniku dzia³añ Komitetu Steruj¹cego debaty Bia³ego szczytu, odby³o siê kolejne spotkanie Zespo³u do spraw Praw Pacjenta powo³anego w ramach prac sta³ych zespo³ów roboczych wy³onionych wyniku dzia³añ Komitetu Steruj¹cego debaty Bia³y szczyt. Z ramienia Naczelnej Rady Aptekarskiej w spotkaniu uczestniczy³a Danuta Parszewska-Knopf. * * * 20 lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie odby³o siê kolejne posiedzenie Zespo³u do spraw pracowniczych i p³acowych pracuj¹cego w ramach zespo³ów roboczych wy³onionych w wyniku debaty Bia³ego szczytu. W pracach Zespo³u z ramienia Naczelnej Rady Aptekarskiej udzia³ bior¹ Zofia Rogowska-Tylman i Adam W¹siewicz. * * * 22 lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie odby³o kolejne siê spotkanie Zespo³u do spraw zmian organizacyjnych w obszarze zak³adów opieki zdrowotnej zorganizowane w ramach prac sta³ych zespo³ów roboczych wy³onionych w wyniku dzia³añ Komitetu Steruj¹cego debaty Bia³ego szczytu. Naczeln¹ Radê Aptekarsk¹ reprezentowa³ mecenas Krzysztof Baka. * * * 25 lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie odby³o siê posiedzenie Komitetu Steruj¹cego Bia³ego szczytu poœwiêcone omówieniu wyników dotychczasowych prac zespo³ów roboczych. Z ramienia Naczelnej Rady Aptekarskiej w spotkaniu uczestniczy³ prezes NRA Grzegorz Kucharewicz. * * * 26 lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie, w ramach prac sta³ych zespo³ów roboczych wy³onionych w wyniku dzia³añ Komitetu

20 STR. 18 NUMER 2(2008) Steruj¹cego debaty Bia³ego szczytu, odby³o siê kolejne spotkanie Zespo³u do spraw Praw Pacjenta. Naczeln¹ Radê Aptekarsk¹ na spotkaniu reprezentowali Danuta Parszewska Knopf, prezes ORA w Szczecinie oraz prezes NRA Grzegorz Kucharewicz. * * * lutego w Centrum Partnerstwa Spo³ecznego Dialog w Warszawie w zwi¹zku z realizacj¹ Projektu 2005/ Przejrzystoœæ decyzji pañstwowego systemu opieki zdrowotnej w sprawie zwrotu kosztów lekarstw w ramach Transition Facility 2005 odby³o siê spotkanie warsztatowe poœwiêcone procesowi podejmowania decyzji w zakresie refundacji produktów leczniczych. Przedmiotem warsztatów by³o przedyskutowanie zagadnieñ dotycz¹cych: kryteriów refundacyjnych/cenowych dotycz¹cych leków; odpowiedzialnoœci g³ównych podmiotów ww. procesu oraz miejsca i roli ró nych podmiotów zwi¹zanych z ww. procesem. Naczeln¹ Radê Aptekarsk¹ reprezentowa³ prezes NRA Grzegorz Kucharewicz. W spotkaniu wziêli tak e udzia³ eksperci Unii Europejskiej specjalizuj¹cy siê w tematyce bêd¹cej przedmiotem warsztatów. * * * 28 lutego w Sali Mauretañskiej Ministerstwa Zdrowia odby³o siê spotkanie dotycz¹ce opieki farmaceutycznej. Zadaniem zebranych by³o przygotowanie projektu wk³adu do projektu ustawy o zawodzie farmaceuty, w czêœci dotycz¹cej opieki farmaceutycznej. Na spotkaniu Naczeln¹ Radê Aptekarsk¹ reprezentowali wiceprezes NRA Marek Jêdrzejczak, Piotr JóŸwiakowski i dr Tadeusz B¹belek, prezes NRA Grzegorz Kucharewicz oraz mec. Krzysztof Baka. * * * 7-29 lutego koordynator Departamentu Farmacji Szpitalnej Naczelnej Rady Aptekarskiej Janina Paw³owska wraz z Ann¹ B³asiak-Gi yck¹ uczestniczy³y w 13 Kongresie Stowarzyszenia Farmaceutów Szpitalnych, który odbywa³ siê Maastricht w Holandii. Kongres zgromadzi³ przedstawicieli z 32 krajów, a program obejmowa³ cykl wyk³adów, seminaria i sympozja. Szeroka tematyka dotyczy³a przede wszystkim roli farmaceuty w szpitalu od zapewnienia dostêpnoœci leków, po bezpieczeñstwo pacjenta leczonego w szpitalu w konkretnych dziedzinach medycyny; udzia³u farmaceuty w procesie przepisywania leków, wprowadzaniu systemów informatycznych, raportowaniu dzia³añ niepo ¹danych. Omawiano sposób postêpowania z lekami terapii genowej i radiofarmaceutykami, rolê farmaceuty w minimalizowaniu ryzyka wystêpowania b³êdów medycznych i problemów farmakoterapii. * * * 3 marca w siedzibie NIA odby³o siê posiedzenie Naczelnego S¹du Aptekarskiego. S¹d orzeka³ w sk³adzie: przewodnicz¹cy Kazimierz Jura oraz cz³onkowie: Lucyna Samborska, Barbara Kozicka, El bieta Rz¹sa-Duran, Piotr Molin i Kazimierz Belniak. Rozpatrywano cztery odwo³ania od orzeczeñ okrêgowych