URBAN FAUNA. Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "URBAN FAUNA. Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities"

Transkrypt

1 URBAN FAUNA Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities Editors Piotr Indykiewicz Leszek Jerzak Jörg Böhner Brendan Kavanagh Bydgoszcz 2011

2 URBAN FAUNA Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities Editors Piotr Indykiewicz, Leszek Jerzak, Jörg Böhner, Brendan Kavanagh Bydgoszcz 2011

3 EDITORS: Piotr Indykiewicz, Leszek Jerzak, Jörg Böhner, Brendan Kavanagh REVIWERS: Tadeusz Barczak, Jerzy Błoszyk, Janusz Dąbrowski, Aleksander Herczek, Sławomir Kaczmarek, Piotr Kamiński, Andrzej Klimek, Janusz Markowski, Włodzimierz Meissner, Hanna Piekarska-Boniecka, Barbara Piłacińska, Maria Wawrzyniak, Barbara Wilkaniec COVER DISIGN BY: Jan Korbolewski & Piotr Indykiewicz Copyright by Piotr Indykiewicz ISBN: PUBLISHER: Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszcz (University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz) PRINTED IN POLAND BY: ELPIL in Siedlce Book orders or exchange for other publications: passer@utp.edu.pl

4 URBAN FAUNA Studies of animal biology, ecology and conservation in European cities Piotr Indykiewicz, Leszek Jerzak, Jörg Böhner, Brendan Kavanagh (eds.) UTP Bydgoszcz Jerzy Nadolski 1, Marek Michalski, Barbara Loga Natural History Museum, University of Łódź, Kilińskiego 101, PL Łódź, Poland 1 nadolski@biol.uni.lodz.pl Paper wasps (Hymenoptera; Polistinae) in the city of Łódź (Poland) Abstract: The study investigates paper wasps (Polistinae) in the three habitats: parkland, woodland and in the centre of Łódź, using Moericke s traps. Altogether, 25 specimens of Polistes nimpha (18 females and 7 males) and 44 specimens of P. dominula (38 females and 6 males) were caught. P. gallicus could not be detected within the studied habitats. Numerous supposed earlier records of this species are caused by the fact that the name P. gallicus was consequently used as a synonym for P. dominula. The results indicate that the investigated wasp species prefer parkland habitat over woodland. Their presence in the very city centre is rather sporadic. No statistically significant differences between the studied species were found with regard to their phenology. Key words: Urban fauna, paper wasps, Polistes nimpha, P. dominula, P. gallicus Introduction For a few years, a gradual process of synatropisation and synurbisation of many animal species of various systematic groups could be observed. In this aspect, insects are a significant group, especially representatives of the order Hymenoptera, which penetrate many urban areas in vast numbers (Zapporoli 1997, Banaszak & Kasprzak 1978, Banaszak 1982, Kowalczyk et al. 1990, Banaszak, Nadolski et al., Szczepko et al., Nadolski 2008). The presence of social wasps in urban areas is commonly known and often observed. Numerous and large-scale studies investigated the species composition of this group of insects, its proportions as well as the dynamics of quantitative changes in the urbanized areas (Skibińska 1982, 1987), including sites within the municipal borders of Łódź (Kowalczyk 1991, Pawlikowski 1998, Nadolski 2001, Nadolski, Kowalczyk & Kurzac 2005, Pawlikowski et al. 2005). Recently, a significant proportion of paper wasps (Polistinae) within the Aculeata inhabiting urban areas has been observed and their presence recorded in many regions of Poland, including large agglomeration areas (Kowalczyk 211

5 J. Nadolski, M. Michalski, B. Loga 1995, Kowalczyk & Szczepko 2001, Kowalczyk & Kurzac 2005, 2007, Kowalczyk & Nadolski 2007). So far, four species of the genus Polistes have been described: P. biglumis (Linnaeus, 1758), P. nimpha (Christ, 1791), P. gallicus (Linnaeus, 1767) and P. dominula (Christ, 1791) (Cranshaw 2011) (syn P. dominulus) (Kowalczyk & Szczepko, Wiśniowski, Oleksa & Wiśniowski 2005), of which three have been listed for Łódź: P. gallicus, P. dominula and P. nimpha (Kowalczyk 1995, Kowalczyk & Szczepko 2001, 2008, Kowalczyk & Kurzac 2005, Kowalczyk & Nadolski 2007). Recently, some doubts were raised concerning the presence and distribution of P. gallicus on the territory of Poland. The synonyms commonly used in descriptions of that species (Dubatolov 1998) have generated much confusion and resulted in the lack of clear criteria for the evaluation of the frequency and area of occurrence. The aim of this paper is to present results on the occurrence of Polistinae in the area of Łódź and to rectify inaccuracies concerning the presence of these wasps on the city s territory. Study area and methods The study was carried out between and in three contrasting habitats: city centre, parkland and woodland. To collect paper wasps, Moericke traps were used, round yellow or white containers, with a diameter of 16.6 cm, filled with a mixture of water, glycol and detergent (Moericke 1951, Banaszak et al. 1994, Nadolski et al. ). The study sites were located in the Henryk Sienkiewicz park (habitat type city centre), in the Łódź Botanical Garden and neighbouring Łódź Zoological Garden (parkland) and in the Łagiewniki forest (woodland). Altogether 54 traps were used, the number of which at a certain site depended on the size of the study area. Traps were hung below branches under the crown at different heights (1 to 4 m). Within the areas no. 1 and no. 2 (see below) the traps were also placed on roofs of buildings and wooden sheds. The Moericke traps were regularly emptied every seven to ten days. Study area 1: Henryk Sienkiewicz Park, with an area of approximately 5.2 ha. This park is one of the oldest in Łodź. Founded at the end of the 19 th century, it is located in the centre of the city and surrounded with dense urban structures. Study area 2: Parkland consisting of two units, the Łódź Botanical Garden (67 ha) and the neighbouring Łódź Zoological Garden (17 ha). Both gardens are located in the western part of the city. The Botanical Garden has a collection of over 3,500 species of native as well as foreign plants. The Zoological Garden is a densely forested park, remains of the so called Primeval Forest of Łódź. Both areas are a remnant of an ancient deciduous forest dominated by hornbeam Carpinus betulus and oaks Quercus robur and Q. petraea. Study area 3: Woodland habitat, the Łagiewniki forest, a rich deciduous forest of considerable size (about 1,250 ha), located N E of Łódź. This area is also a remnant of the Primeval Forest of Łódź. The whole complex together with its protection zone is part of the Łódź 212

6 Paper wasps (Hymenoptera; Polistinae) in the city of Łódź Hills Landscape Park (Kurowski 2001). The study sites are located in the central part of the forest, covering about 200 ha to the north of the Łagiewniczanka River and to the east of Wycieczkowa Street. Oaks Quercus robur and Q. petraea are the dominating tree species. For the statistical analysis, dates were coded as numbers, starting with April 1 st as number 1 (so that May 1 st = 31, and so on). Graphics and the statistical analysis were made using STATISTICA 9 (StatSoft, Inc. 2009). Results Altogether, 25 specimens of Polistes nimpha (18 females and 7 males) and 44 specimens of P. dominula (38 females and 6 males) were caught. The quantitative structure of the Polistinae community for each habitat is presented in table 1. P. gallicus could not be detected at any of the studied habitats. Table 1. Numbers of Polistinae collected with Moericke traps in the studied habitats during consecutive years City Centre Parkland Woodland P. nimpha P. dominula P. nimpha P. dominula P. nimpha P. dominula day Polistes nimpha Polistes dominula species Mean Mean +/ Stand. error Mean +/ Stand. deviation Figure 1. Shows the time of presence of Polistes nimpha and P. dominula within the studied habitats in Łódź, with no significant differences between the two species (ns, Kruskal-Wallis test) 213

7 J. Nadolski, M. Michalski, B. Loga Discussion and conclusions The results indicate the presence of only two species of paper wasps on the territory of Łódź, Polistes nimpha (Christ, 1791) and P. dominula (Christ, 1791) (Cranshaw 2011). The already before mentioned species P. gallicus was not recorded (Linnaeus, 1767) (Kowalczyk 1994, Kowalczyk & Kurzac 2005, Kowalczyk & Nadolski 2007, Kowalczyk & Szczepko 2008). Its absence in the area is obvious, and the numerous supposed earlier records are caused by the fact that the name P. gallicus was consequently used as a synonym for P. dominula. Therefore, any hitherto existing information about the presence of P. gallicus on the territory of Łódź should be rectified by changing it to the accepted name of the species, i.e. P. dominula (Cranshaw 2011). To avoid such inaccuracy in the future, the nomenclature should be systematized and any potential imprecision should be rectified. The other species recorded on the territory of Łódź, P. nimpha, has been properly named and, therefore, its presence does not require any correction. Telling the difference between the three species is not especially difficult (Dvořák & Roberts 2006). Although Kowalczyk and Szczepko () described in detail the problem of the taxonomic evaluation of P. dominula, they do not precisely distinguish between the two names (P. gallicus and P. dominula) as designation of two separate species. Present studies point at morphological, genetic and biochemical distinction of both these wasps. Therefore, we should treat them as separate species, as already done by many authors (Carpenter 1997, Dvořák 2005, Fanelli et al. 2005, Picket et al. 2006, Bilò & Bonifazi 2008, Pickett & Carpenter 2010). Finally, the terminological problems concerning the above mentioned species should be clearly explained once again. Polistes dominula (often misspelled as dominulus), sometimes referred to as the European paper wasp, is one of the more common and wellknown species of social wasps in Europe. P. dominula (dominulus) is frequently referred to as P. gallicus, which is a separate species. It was originally described in 1791 by Johann Ludwig Christ as Vespa dominula. P. gallicus (also historically referred to as P. foederatus) is a fairly common species of paper wasp, difficult to distinguish from the above mentioned European paper wasp, P. dominula, with which it had long been confused. Nearly every reference to P. gallicus prior to 1985 was actually referring to P. dominula. Therefore, due to the great similarity between the two species many published studies, for which there are no vouchered reference specimens, cannot be reliably assigned to either species (O Donnel 1998). The present study shows that the numbers of both recorded species of Polistinae fluctuate quite dynamically and increase relatively fast on the territory of Łódź. Earlier studies by Kowalczyk (1994) and occasionally recorded single instances of the presence of P. gallicus (described as a synonym of P. dominula) and P. nimpha let the author conclude about the rarity of these species on the urban territory. Besides, it should be noted that during the time of the studies, even in, these wasps were not recorded in all three habitats 214

8 Paper wasps (Hymenoptera; Polistinae) in the city of Łódź (Tab. 1). Only later, and especially recently, an increase in the numbers of both species is evident (author s own observations), indicating that they should be treated as permanent though not really numerous in Łódź. The results of the above-mentioned studies also show that these species prefer parkland habitat over woodland area. Their presence in the very city centre is rather sporadic (Tab. 1). No statistically significant differences between the studied species were found with regard to their phenology. Thus it is difficult to evaluate the current knowledge about the distribution of these species and whether they are endangered, especially in the light of the results of studies done so far, which are not clear and explicit. Only a full verification of all notations and a uniform nomenclature may result in full and reliable evaluation of the distribution of the Polistinae in Poland. Summing up, researchers investigating this group of insects should feel encouraged to verify previous studies, notations and nomenclature of paper wasps on the territory of Poland. Bibliography Banaszak J., Kasprzak K., 1978: Przegląd badań nad fauną bezkręgowców terenów miejskich. Przegl. Zool. 22(3): Banaszak J., 1982: Apoidea (Hymenoptera) of Warsaw and Mazovia. Memorabilia Zool. 36, Banaszak J., Cierzniak T., Szymański R., 1994: Influence of colour Moericke traps on numbers and diversity of collected bees (Apoidea, Hymenoptera). Acta. Univ. Lodz., Folia Zool. 3: Banaszak W.A., : Przegląd badań nad owadami zapylającymi Poznania (Hymenoptera: Apoidea) [in] P. Indykiewicz, T. Barczak (eds.) Fauna miast Europy Środkowej 21. Wieku, LOGO, Bydgoszcz, Bilò B.M., Bonifazi F., 2008: Pokrok v imunoterapii jedy blanokřídlého hmyzu. Curr. Opin. Allergy Clin. Immunol./CS 2:1-7. Carpenter J.M., 1997: Phylogenetic Relationships among European Polistes and the Evolution of Social Parasitism (Hymenoptera: Vespidae, Polistinae). [in:] P. Grandcolas (ed.), The Origin of Biodiversity in Insects: Phylogenetic Tests of Evolutionary Scenarios. Mem. Mus. Natn. Hist. Nat. 173: Cranshaw W., 2011: Proposal Form for new Common Name or Change of ESA-Approved Common Name. Entomol. Society of Amerrica. Dubatolov V. V., 1998: Social wasp (Hymenoptera, Vespidae: Polistinae, Vespinae) of Siberia in the collection of Siberian Zoological Museum. Far Eastern Entomologist 57: Dvořák L., 2005: European paper wasps (Hymenoptera: Vespidae: Polistinae) in the collections of the Moravian Museum, Brno. Acta Musei Moraviae, Scientiae biologicae (Brno) 90: Dvořák L., Roberts S.P.M., 2006: Key to the paper and social wasps of Central Europe (Hymenoptera: Vespidae). Acta Entomol. Musei National. Pragae 46: Fanelli D., Henshaw M., Cervo R., Turillazzi S., Queller D.C., Strassmann J.E., 2005: The social parasite wasp Polistes atrimandibularis does not form host races. European Soc. for Evol. Biol. 18:

9 J. Nadolski, M. Michalski, B. Loga Kowalczyk J.K., Lenkowski T., Marciniak B., Myślicka Z., Nadolski J., Śliwiński Z., 1990: Owady i ich udział w środowisku B Wybrane grupy owadów Łodzi w świetle dotychczasowych badań, [in:] H. Zimny (ed.) Funkcjonowanie układów ekologicznych w warunkach zurbanizowanych,. SGGW AR Warszawa. 58: Kowalczyk J.K.,1988. Żądłówki (Hymenoptera, Aculeata) Wyżyny Łódzkiej, cz. II. Okolice Łodzi. Acta Univ. Lodz., Folia zool. anthr. 6: Kowalczyk J.K., 1991: Materiały do znajomości żądłówek (Hymenoptera, Aculeata) Łodzi. Acta Univ. Lodz., Folia zool. anthr. 7. Kowalczyk J.K., 1994: Żądłówki (Hymenoptera, Aculeata) Lasu Łagiewniki w Łodzi. Acta Univ. Lodz., Folia zool. 2: Kowalczyk J.K.,1995. Nowe stanowiska klecanki Polistes dominulus (Christ., 1791) [Syn. P. gallicus (L.)] (Hymenoptera, Vespidae) w Polsce środkowej. Przegl. zool. 39(3-4): Kowalczyk J.K., Szczepko K., Nowe stanowiska klecanki Polistes nimpha (Christ.,1791) (Hymenoptera: Vespidae) w środkowej Polsce. Wiad. Ent. 20(1-2): 96. Kowalczyk J.K., Soszyński B., Majecki J., Grzybkowska M., : Propozycja kompleksowej metody waloryzacji entomofauny w Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich. [in:] Kurowski J.K., Witosławski P. (eds.), Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Wyd. UŁ, Łódź: Kowalczyk J.K., Szczepko K.,. Uwagi o taksonomii i występowaniu dwóch gatunków klecanek Polistes gallicus (Llnnaeus, 1767) i P. dominulus (Christ, 1791) (Hymenoptera: Yespidae) w Polsce. Wiad. Ent. 22(2): Kowalczyk J.K., Kurzac T., 2005: Żądłówki (Hymenoptera, Aculeata) Ogrodu Botanicznego w Łodzi. Biuletyn Ogrodów Botanicznych 14: Kowalczyk J.K., Kurzac T., 2007: Chronione i zagrożone i rzadkie gatunki owadów w rezerwacie Polana Siwica w Bolimowskim Parku Krajobrazowym. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 63(4): Kowalczyk J.K., Nadolski J., 2007: Żądłówki (Hymenoptera, Aculeta) terenów kolejowych w Łodzi. Wiad. Entomol 26(4): Kowalczyk J.K., Szczepko K., Actual list of Aculeata (Hymenoptera) of Łódź city. Acta Univ. Lodz., Folia Biol. Et. Oecol. 4: Kurowski J.K., (ed.) 2001: Szata roślinna Lasu Łagiewnickiego w Łodzi. Łódź, Urząd Miasta Łodzi, Uniwersytet Łódzki. Nadolski J., Marciniak B., Nowakowska M., Szczepko K., Kowalczyk J.K., : Wstępne wyniki badań ilościowych entomofauny Łodzi. [in:] P. Indykiewicz, T. Barczak (eds.) Fauna miast Europy Środkowej 21 wieku. LOGO, Bydgoszcz: Nadolski J., 2008: Występowanie pszczoły miodnej Apis mellifera L. na terenie miasta Łodzi [in:] P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak [eds.]. Ogólnopolska Fauna miast, Ochronić różnorodność biologiczną w miastach. SAR Pomorze Bydgoszcz: O Donnell, S., 1998: Reproductive caste determination in eusocial wasps (Hymenoptera: Vespidae). Annual Review of Entomology 43: Oleksa A., Wiśniowski B., Klecanka rdzaworożna Polistes dominulus (CHRIST, 1791) (Hymenoptera; Vespidae: Polistinae) czy faktycznie gatunek skrajnie zagrożony w Polsce? Wiad. ent. 24(3):

10 Paper wasps (Hymenoptera; Polistinae) in the city of Łódź Picket K.M., Carpenter J., Wheeler W.C., 2006: Systematics of Polistes (Humenoptera: Vespidae), with a phylogenetic consideration of Hamilton s haplodiploidy hypothesis. Ann. Zool. Fennici 43: Pickett K.M., Carpenter J., 2010: Simultaneous Analysis and the Origin of Eusociality in the Vespidae (Insecta: Hymenoptera). Arthrop. System. Phylog. 68(1): Skibińska E., 1982: Wasps (Hymenoptera, Vespidae) of Warsaw and Mazovia, Memorabilia Zool., 36: Skibińska E., 1987: Structure of wasp (Hymenoptera, Vespidae) communities in the Urban Green of Warsaw. Memorabilia Zool., 42: Szczepko K., Kowalczyk J.K., Nadolski J., : Stan poznania oraz próba wstępnej waloryzacji żądłówek (Hymenoptera, Aculeata) Łodzi. [in] P. Indykiewicz, T. Barczak (eds.) Fauna miast Europy Środkowej 21 wieku. LOGO, Bydgoszcz, s Wiśniowski B., Przegląd systematyczny żądłówek (Hymenoptera, Aculeata) Ojcowskiego Parku Narodowego [in:] M. Dylewska i B. Wiśniowski Żądłówki (Hymenoptera, Aculeata) OPN. Wyd. OPN, Ojców: Zapparoli M.,1997: Urban development and insect biodiversity of the Rome area, Italy. Landscape Urban Plann., 38:

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Anna BŁACH Centre of Geometry and Engineering Graphics Silesian University of Technology in Gliwice EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Introduction Computer techniques

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

SubVersion. Piotr Mikulski. SubVersion. P. Mikulski. Co to jest subversion? Zalety SubVersion. Wady SubVersion. Inne różnice SubVersion i CVS

SubVersion. Piotr Mikulski. SubVersion. P. Mikulski. Co to jest subversion? Zalety SubVersion. Wady SubVersion. Inne różnice SubVersion i CVS Piotr Mikulski 2006 Subversion is a free/open-source version control system. That is, Subversion manages files and directories over time. A tree of files is placed into a central repository. The repository

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Tworzenie ankiety Udostępnianie Analiza (55) Wyniki

Bardziej szczegółowo

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company Im not found /sites/eneacsr2012.mess-asp.com/themes/eneacsr2012/img/enea.jpg Employt Capital Group is one of the largest companies in the energy industry. Therefore it has an influence, as an employer,

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

Leszek B e r g e r. Polish species of the genus C a r y c h i u m MÜLLER ( G a s tr o p o d a, E llo b iid a e ) [2 maps and 3 text-figures]

Leszek B e r g e r. Polish species of the genus C a r y c h i u m MÜLLER ( G a s tr o p o d a, E llo b iid a e ) [2 maps and 3 text-figures] POLSKA AKADEMIA NAUK ZAKŁAD ZOOLOGII SYSTEMATYCZNEJ A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Tom V III Kraków, 30 X I 1963 N r 8 Leszek B e r g e r Polish species of the genus C a r y c h i u

Bardziej szczegółowo

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland Country fact sheet Noise in Europe 2015 overview of policy-related data Poland April 2016 The Environmental Noise Directive (END) requires EU Member States to assess exposure to noise from key transport

Bardziej szczegółowo

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL Formanminsidemlookmatmpoliticsxmculturexmsocietymandm economyminmthemregionmofmcentralmandmeasternm EuropexmtheremismnomothermsourcemlikemNew Eastern EuropeImSincemitsmlaunchminmPw--xmthemmagazinemhasm

Bardziej szczegółowo

Notatki florystyczne, faunistyczne i makrobiotyczne 2009 JAN K. KOWALCZYK, TADEUSZ KURZAC, BOGUSŁAW SOSZYŃSKI

Notatki florystyczne, faunistyczne i makrobiotyczne 2009 JAN K. KOWALCZYK, TADEUSZ KURZAC, BOGUSŁAW SOSZYŃSKI Notatki florystyczne, faunistyczne i makrobiotyczne 2009 JAN K. KOWALCZYK, TADEUSZ KURZAC, BOGUSŁAW SOSZYŃSKI Nowe stanowiska interesujących gatunków żądłówek (Hymenoptera, Aculeata) w regionie łódzkim

Bardziej szczegółowo

Baptist Church Records

Baptist Church Records Baptist Church Records The Baptist religion was a religious minority in Poland, making it more difficult to know when and where records of this religion might be available. In an article from Rodziny,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI / INDEX OGRÓD GARDEN WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE SKRZYNKI BOXES

SPIS TREŚCI / INDEX OGRÓD GARDEN WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE SKRZYNKI BOXES KATALOG 2016 CATALOGUE 2016 SPIS TREŚCI / INDEX WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD OGRÓD GARDEN PRZECHOWYWANIE WINA WINE STORAGE 31-38 21-30 4-20 SKRZYNKI BOXES 39-65 3 WYPOSAŻENIE DOMU HOUSEHOLD 4 WYPOSAŻENIE

Bardziej szczegółowo

DODATKOWE ĆWICZENIA EGZAMINACYJNE

DODATKOWE ĆWICZENIA EGZAMINACYJNE I.1. X Have a nice day! Y a) Good idea b) See you soon c) The same to you I.2. X: This is my new computer. Y: Wow! Can I have a look at the Internet? X: a) Thank you b) Go ahead c) Let me try I.3. X: What

Bardziej szczegółowo

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Dlaczego powstało? - świat przeżywa dziś rewolucję w obszarze edukacji, - naszym celem jest promocja śląskiego jako regionu opartego na wiedzy, i najnowszych technologiach,

Bardziej szczegółowo

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2)

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Click here if your download doesn"t start automatically Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego)

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego) 112 Informator o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015 2.6.4. Część ustna. Przykładowe zestawy zadań Przykładowe pytania do rozmowy wstępnej Rozmowa wstępna (wyłącznie

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJA-R1_1P-072 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO MAJ ROK 2007 Instrukcja dla zdającego POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy

Bardziej szczegółowo

MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN

MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN MULTI-MODEL PROJECTION OF TEMPERATURE EXTREMES IN POLAND IN 2021-2050 Joanna Jędruszkiewicz Department of Meteorology and Climatology University of Lodz, Poland jjedruszkiewicz@gmail.com Funded by grant

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Materials to the Knowledge of the Scale Insects Fauna of Yugoslavia (H o m o p tera, C occoidea) [Pp. 211 218]

Materials to the Knowledge of the Scale Insects Fauna of Yugoslavia (H o m o p tera, C occoidea) [Pp. 211 218] ZAKŁAD ZOOLOGII SYSTEMATYCZNEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Tom XII Kraków, 30. IX. 1967 Nr 9 Barbara Ż a k -O g a z a Materials to the Knowledge of the Scale

Bardziej szczegółowo

OPINIA NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA Dla Zgromadzenia Wspólników CRISIL Irevna Poland Sp. z o. o. 1. Przeprowadziliśmy badanie załączonego sprawozdania finansowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016

Bardziej szczegółowo

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating

Bardziej szczegółowo

С R A C OV I E N S I A

С R A C OV I E N S I A POLSKA AKADEMIA NAUK Z A K Ł A D Z O O L O G I I S Y S T E M A T Y C Z N E J I D O Ś W I A D C Z A L N E J A C T A Z O O L O G I C A С R A C OV I E N S I A Tom X X Kraków, 30. IX..1975 Nr 13 Stanisław

Bardziej szczegółowo

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition) Katowice, plan miasta: Skala 1:20 000 = City map = Stadtplan (Polish Edition) Polskie Przedsiebiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

SEGRO LOGISTICS PARK POZNAŃ

SEGRO LOGISTICS PARK POZNAŃ SEGRO LOGISTICS PARK POZNAŃ KOMORNIKI, PLEWISKA PARK WIELKICH MOŻLIWOŚCI SPACE FOR GROWING BUSINESS 250 000 m 2 / 250,000 sq m SEGRO.pl SEGRO LOGISTICS PARK POZNAŃ Centrum logistyczne strategicznie usytuowane

Bardziej szczegółowo

Trend in drug use in Poland

Trend in drug use in Poland Prevalence and patterns of drug use among general population Indicator (GPS) Annual Expert Meeting 214 Trend in drug use in Poland Janusz Sierosławski Institute of Psychiatry i Neurology Warsaw Lisbon,

Bardziej szczegółowo

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O Forested areas in Cracow (1985-2017) evaluation of changes based on satellite images Obszary leśne w Krakowie (1985-2017) szacowanie zmian na podstawie zobrazowań satelitarnych Cracow University of Technology

Bardziej szczegółowo

Poland) Wydawnictwo "Gea" (Warsaw. Click here if your download doesn"t start automatically

Poland) Wydawnictwo Gea (Warsaw. Click here if your download doesnt start automatically Suwalski Park Krajobrazowy i okolice 1:50 000, mapa turystyczno-krajoznawcza =: Suwalki Landscape Park, tourist map = Suwalki Naturpark,... narodowe i krajobrazowe) (Polish Edition) Click here if your

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Zestawienie czasów angielskich

Zestawienie czasów angielskich Zestawienie czasów angielskich Present Continuous I am, You are, She/ He/ It is, We/ You/ They are podmiot + operator + (czasownik główny + ing) + reszta I' m driving. operator + podmiot + (czasownik główny

Bardziej szczegółowo

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX

Bardziej szczegółowo

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych?

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Pokazuje, jak zastosowanie zasady Pareto może usprawnić Twoją naukę angielskiego. Słynna zasada Pareto mówi o

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Jan Cetner Kazimierz Dyguś Marta Ogonowska Jerzy Wojtatowicz METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH

Bardziej szczegółowo

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition)

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

JĘZYK ANGIELSKI ĆWICZENIA ORAZ REPETYTORIUM GRAMATYCZNE

JĘZYK ANGIELSKI ĆWICZENIA ORAZ REPETYTORIUM GRAMATYCZNE MACIEJ MATASEK JĘZYK ANGIELSKI ĆWICZENIA ORAZ REPETYTORIUM GRAMATYCZNE 1 Copyright by Wydawnictwo HANDYBOOKS Poznań 2014 Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części

Bardziej szczegółowo

18. Przydatne zwroty podczas egzaminu ustnego. 19. Mo liwe pytania egzaminatora i przyk³adowe odpowiedzi egzaminowanego

18. Przydatne zwroty podczas egzaminu ustnego. 19. Mo liwe pytania egzaminatora i przyk³adowe odpowiedzi egzaminowanego 18. Przydatne zwroty podczas egzaminu ustnego I m sorry, could you repeat that, please? - Przepraszam, czy mo na prosiæ o powtórzenie? I m sorry, I don t understand. - Przepraszam, nie rozumiem. Did you

Bardziej szczegółowo

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition)

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Piotr Maluskiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Miedzy

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

NOTES ABOUT AUTHORS Walter Rothholz Remigiusz Król Michał Wendland Wojciech Torzewski Krzysztof Przybyszewski Piotr Urbański Wojciech Majka

NOTES ABOUT AUTHORS Walter Rothholz Remigiusz Król Michał Wendland Wojciech Torzewski Krzysztof Przybyszewski Piotr Urbański Wojciech Majka NOTES ABOUT AUTHORS Walter Rothholz Professor of Szczecin University, Szczecin, Remigiusz Król Professor of Theology, parist-priest in Ciosaniec, Michał Wendland Doctor of Philosophy Adam Mickiewicz University

Bardziej szczegółowo

!850016! www.irs.gov/form8879eo. e-file www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C,

Bardziej szczegółowo

Blow-Up: Photographs in the Time of Tumult; Black and White Photography Festival Zakopane Warszawa 2002 / Powiekszenie: Fotografie w czasach zgielku

Blow-Up: Photographs in the Time of Tumult; Black and White Photography Festival Zakopane Warszawa 2002 / Powiekszenie: Fotografie w czasach zgielku Blow-Up: Photographs in the Time of Tumult; Black and White Photography Festival Zakopane Warszawa 2002 / Powiekszenie: Fotografie w czasach zgielku Juliusz and Maciej Zalewski eds. and A. D. Coleman et

Bardziej szczegółowo

Goodman Kraków Airport Logistics Centre. 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth+

Goodman Kraków Airport Logistics Centre. 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth+ Goodman Kraków Airport Logistics Centre 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth Goodman Kraków Airport Logistics Centre ul. Komandosów 1, 32-085 Modlniczka Goodman

Bardziej szczegółowo

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES The Student First and last name(s) Nationality E-mail Academic year 2014/2015 Study period 1 st semester 2 nd semester Study cycle Bachelor Master Doctoral Subject area,

Bardziej szczegółowo

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round Extraclass Football Men Season 2009/10 - Autumn round Invitation Dear All, On the date of 29th July starts the new season of Polish Extraclass. There will be live coverage form all the matches on Canal+

Bardziej szczegółowo

EPS. Erasmus Policy Statement

EPS. Erasmus Policy Statement Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski

ROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 128 Stanis³aw Mroziñski STABILIZACJA W ASNOŒCI CYKLICZNYCH METALI I JEJ WP YW NA TRWA OŒÆ ZMÊCZENIOW BYDGOSZCZ

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

Jerzy E. Starzyk. Charakterystyka szkodliwej entomofauny leśnej rezerwatu Lipówka w Puszczy Niepołomickiej

Jerzy E. Starzyk. Charakterystyka szkodliwej entomofauny leśnej rezerwatu Lipówka w Puszczy Niepołomickiej POLSKA AKADEMIA NAUK Z A K Ł A D Z O O L O G I I S Y S T E M A T Y C Z N E J I D O Ś W I A D C Z A L N E J A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Tom XIX Kraków, 15. X. 1974 Nr 12 Jerzy E. Starzyk

Bardziej szczegółowo

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców 55 Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców Politechnika Koszalińska 1. Wstęp W związku z zaobserwowanym systematycznym zmniejszaniem się zużycia

Bardziej szczegółowo

Doœwiadczenia zwi¹zane z energetycznym wykorzystaniem biogazu ze sk³adowisk odpadów komunalnych

Doœwiadczenia zwi¹zane z energetycznym wykorzystaniem biogazu ze sk³adowisk odpadów komunalnych POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 11 Zeszyt 2 2008 PL ISSN 1429-6675 Jerzy DUDEK*, Piotr KLIMEK* Doœwiadczenia zwi¹zane z energetycznym wykorzystaniem biogazu ze sk³adowisk odpadów komunalnych STRESZCZENIE. W

Bardziej szczegółowo

BOGFRAN home.

BOGFRAN home. www.bogfranhome.pl Krzesło / Chair mod./mod.: Tory kol./col.: brązowy, szary, zielony / brown, grey, green 956 620 465 BOGFRAN home NORDIC Krzesło / Chair mod./mod.: Baso kol./col.: jasny szary, czarny

Bardziej szczegółowo

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

THE DAY TO DAY VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN CRACOW AND ITS SURROUNDINGS

THE DAY TO DAY VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN CRACOW AND ITS SURROUNDINGS PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Jacek Olejniczak THE DAY TO DAY VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN CRACOW AND ITS SURROUNDINGS Abstract: This

Bardziej szczegółowo

Segro Logistics Park Poznań m 2 / 250,000 sq m

Segro Logistics Park Poznań m 2 / 250,000 sq m Segro Logistics Park Poznań KOMORNIKI, PLEWISKA PARK WIELKICH MOŻLIWOŚCI SPACE FOR GROWING BUSINESS 250 000 m 2 / 250,000 sq m Segro Logistics Park Poznań Centrum logistyczne strategicznie usytuowane bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA

ANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Przedszkole Nr 1 w Zabrzu ANKIETA ul. Reymonta 52 41-800 Zabrze tel./fax. 0048 32 271-27-34 p1zabrze@poczta.onet.pl http://jedyneczka.bnet.pl ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Drodzy Rodzice. W związku z realizacją

Bardziej szczegółowo

STAROŻYTNA GERMANIA I GERMANIE W HISTORIOGRAFII POLSKIEJ

STAROŻYTNA GERMANIA I GERMANIE W HISTORIOGRAFII POLSKIEJ STAROŻYTNA GERMANIA I GERMANIE W HISTORIOGRAFII POLSKIEJ THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES INSTITUTE OF EUROPEAN CULTURE ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ GNIEZNO EUROPEAN

Bardziej szczegółowo

SNP SNP Business Partner Data Checker. Prezentacja produktu

SNP SNP Business Partner Data Checker. Prezentacja produktu SNP SNP Business Partner Data Checker Prezentacja produktu Istota rozwiązania SNP SNP Business Partner Data Checker Celem produktu SNP SNP Business Partner Data Checker jest umożliwienie sprawdzania nazwy

Bardziej szczegółowo

Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl)

Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl) Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl) Interinstitutional File: 2015/0310 (COD) 7433/16 COVER NOTE From: Polish Senate date of receipt: 17 March 2016 To: Subject: General Secretariat

Bardziej szczegółowo

Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental Studies

Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental Studies 544524-TEMPUS-1-2013-1-PL-TEMPUS-SMHES Qualifications Frameworks for Environmental Studies at Ukrainian Universities Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers 1 z 7 2015-05-14 18:32 Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers Tworzenie ankiety Udostępnianie

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Inż. NATALIA LEMTIS OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Promotor: DR INŻ. MARCIN KICIŃSKI Poznań, 2016

Bardziej szczegółowo

OpenPoland.net API Documentation

OpenPoland.net API Documentation OpenPoland.net API Documentation Release 1.0 Michał Gryczka July 11, 2014 Contents 1 REST API tokens: 3 1.1 How to get a token............................................ 3 2 REST API : search for assets

Bardziej szczegółowo

Leba, Rowy, Ustka, Slowinski Park Narodowy, plany miast, mapa turystyczna =: Tourist map = Touristenkarte (Polish Edition)

Leba, Rowy, Ustka, Slowinski Park Narodowy, plany miast, mapa turystyczna =: Tourist map = Touristenkarte (Polish Edition) Leba, Rowy, Ustka, Slowinski Park Narodowy, plany miast, mapa turystyczna =: Tourist map = Touristenkarte (Polish Edition) FotKart s.c Click here if your download doesn"t start automatically Leba, Rowy,

Bardziej szczegółowo

sylwan nr 9: 3 15, 2006

sylwan nr 9: 3 15, 2006 sylwan nr 9: 3 15, 2006 Jerzy Szwagrzyk, Waldemar Sulowski, Tomasz Skrzydłowski Structure of a natural stand of a Carpathian beech forest in the Tatra mountains compared with natural beech stands from

Bardziej szczegółowo

Morskie Oko powstało w dawnym wyrobisku. Morskie Oko (The Eye of the Sea) was developed. Nad wodą. By the water

Morskie Oko powstało w dawnym wyrobisku. Morskie Oko (The Eye of the Sea) was developed. Nad wodą. By the water Nad wodą Morskie Oko powstało w dawnym wyrobisku kamieniołomu w okolicy dzisiejszej ul.fabrycznej. Zbiornik wodny ze względu na częściowo skaliste brzegi nazywano Morskim Okiem. W latach 30. XX wieku przy

Bardziej szczegółowo

THE MOBILITY NEWSPAPER 1ssue 3

THE MOBILITY NEWSPAPER 1ssue 3 THE MOBILITY NEWSPAPER 1ssue 3 SOUTHAMPTON Projekt Zagraniczna mobilność kadry edukacji szkolnej realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Oś IV Innowacje społeczne i współpraca

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA DOI: 10.2478/v10084-009-0002-6 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. XIX (1) SECTIO EEE 2009 Department of Entomology, University of Life Sciences in Lublin Leszczyńskiego str.

Bardziej szczegółowo