rok CXXII nr 11 / listopad 2014 Misyjne seminarium w Kitwe / Rybak Jezusa... Dla dzieci z Akol Jal / Narodziny Echa z Afryki

Transkrypt

1 rok CXXII nr 11 / listopad 2014 Misyjne seminarium w Kitwe / Rybak Jezusa... Dla dzieci z Akol Jal / Narodziny Echa z Afryki

2 Od Redakcji Kościół i świat potrzebują świętych kapłanów, zakonników i sióstr zakonnych. Czas formacji jest więc bardzo ważny dla osób powołanych przez Chrystusa do naśladowania Go na drodze życia kapłańskiego lub zakonnego. Jest to czas, kiedy w sposób szczególny mogą wpatrywać się w Chrystusa i pozwolić, aby On ich kształtował. Życie w seminarium czy nowicjacie, studia połączone z pracą nad sobą, sprzyjają pogłębieniu wiary i życia duchowego, formują osobowość i prowadzą do dojrzałości duchowej, intelektualnej i apostolskiej. Dobrze przeżyta formacja pozwoli powołanym poświęcić się gorliwej służbie, gdzie życie wewnętrzne stanie się duszą apostolstwa, a apostolstwo będzie się opierało na bazie rzetelnego studium. W tym procesie ważną rolę pełnią formatorzy. Winni oni spełniać swe posłannictwo z przeświadczeniem, że jest to pierwsze i podstawowe zadanie, niezbędne dla życia Kościoła i dzieła ewangelizacji. Prośmy Boga, aby seminarzyści, zakonnicy i zakonnice mieli zawsze mądrych i kompetentnych formatorów. s. Agata Wójcik SSPC Spis treści Z życia Kościoła Dzielić się dobrem 3 Wiadomości 4 Poczta z misji Siostry w niebieskich habitach 6 Wysoka cena chrześcijańskiego świadectwa 8 Temat miesiąca Misyjne Seminarium w Kitwe 12 Więcej niż studia 14 Młodzież i misje Rybak Jezusa Przyjaciel Boga 21 Adopcja serca Dla dzieci z Akol Jal 22 Rodzina klaweriańska Narodziny Echa z Afryki 24 Aktualności 27 Projekty misyjne Nowy kościół w Chavala 28 Motocykl dla misjonarek 29 okładka 1 Ojciec Tomasz Nogaj z dziećmi z Akol Jal, fot. T. Nogaj okładka 4 Caboverdyjskie palmy, fot. A. Wójcik Formacja w szkole Jezusa, fot. A. Wójcik Z życia Kościoła Dzielić się dobrem Siostra Maria Żywiec ze swoimi zambijskimi podopiecznymi, fot. M. Żywiec Dobro zmierza zawsze do dzielenia się. Każde autentyczne doświadczenie prawdy i piękna szuka swej ekspansji, a każda osoba przeżywająca głębokie wyzwolenie zyskuje większą wrażliwość wobec potrzeb innych ludzi. Dzielenie się dobrem sprawia, że ono się umacnia i rozwija. Życie umacnia się, gdy jest przekazywane, a słabnie w izolacji i pośród wygód. Istotnie, najbardziej korzystają z możliwości życia ci, którzy rezygnują z wygodnego poczucia bezpieczeństwa i podejmują z pasją misję głoszenia życia innym. Życie wzrasta i staje się dojrzałe w miarę jak ofiarujemy je za życie innych. Misja, w końcu, jest tym. Odzyskajmy i pogłębmy zapał, słodką i pełną pociechy radość z ewangelizowania, nawet wtedy, kiedy trzeba siać płacząc. Oby świat współczesny przyjmował Ewangelię od sług, których życie jaśnieje zapałem, od tych, co pierwsi zaczerpnęli swą radość od Chrystusa. Evangelii Gaudium, 9-10 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

3 Wiadomości Meksyk Macie pięć minut na opuszczenie tego miejsca! Takie polecenie otrzymał od meksykańskich służb granicznych bp Gerardo de Jesús Rojas López, gdy przygotowywał się do odprawienia Mszy Świętej za migrantów na pograniczu z Gwatemalą. Oficjalną przyczyną zakazu sprawowania liturgii były możliwe utrudnienia w ruchu. Zebrani zwrócili się o zgodę na odprawienie Eucharystii po drugiej stronie granicy. Zgodę taką otrzymali. Specjalny list z zachętą do dalszej obrony praw migrantów w tym rejonie wystosował kard. Antonio Maria Vegliò, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących. Odnosząc się do incydentu z pogranicza meksykańsko-gwatemalskiego hierarcha podkreśla, że inicjatywa biskupa miała wymiar całkowicie duszpasterski. Pragnę wyrazić duchową bliskość Papieskiej Rady, która jest głosem Stolicy Apostolskiej, mającym przekazać wszystkim regionom świata dotkniętym przepływem migrantów wezwanie papieża Franciszka, aby nie poddać się globalizacji obojętności. Radio Watykańskie Polska Papieskie Dzieła Misyjne w Polsce zapowiadają intensywne działania na rzecz większego zaangażowania świeckich w dzieło misyjne zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Krajowy dyrektor PDM w Polsce podkreśla, że mimo Z życia Kościoła tego, że wielu świeckich angażuje się w dzieło misyjne, wciąż wiele pozostało do zrobienia: Trzeba powiedzieć, że jest wiele wspólnot, parafii, wiele środowisk, gdzie właściwie ludzie świeccy w żaden sposób nie są włączeni we współpracę, tym bardziej we współpracę misyjną i dlatego na jesiennych obradach PDM i innych środowisk misyjnych tej kwestii chcieliśmy się przyjrzeć i ją przedyskutować zauważył ks. Tomasz Atłas. Radio Watykańskie Filipiny Byłe dzieci ulicy z Manili napisały prawie tysiąc listów w nadziei na uzyskanie audiencji u papieża podczas jego przyszłorocznej podróży na Filipiny. W tej wyjątkowej i niespotykanej inicjatywie wspomaga je kard. Luis Antonio Tagle. Arcybiskup stolicy obiecał przekazać ich listy Ojcu Świętemu w Watykanie. Młodzi ci pozostają obecnie pod opieką filipińskiej fundacji Tulay ng Kabataan, której misją jest ratowanie nieletnich z aglomeracji miejskiej Manili przed narkotykami, prostytucją czy żebractwem. Radio Watykańskie Tajwan W świecie chińskim powstał pierwszy kościół pod wezwaniem św. Jana Pawła II. Mieści się on na Tajwanie, w miejscowości Laiyi, w diecezji Kaohsiung. Konsekracja nowego kościoła odbyła się 6 września br. Połączona została z chrztem czworga dzieci, z których dwaj chłopcy otrzymali imię Jan Paweł. W Laiyi mieszka 2 tysiące katolików, a proboszczem wspólnoty jest Włoch, ks. Calogero Orifiamma. Ukończył on architekturę, po czym w czasie spotkania z Janem Pawłem II na Światowych Dniach Młodzieży w Paryżu odkrył powołanie do kapłaństwa. Radio Watykańskie Brazylia W brazylijskim mieście Fortaleza odbył się kongres młodzieży katolickiej zaangażowanej w ruch Shalom. W związku z jego 25-leciem spotkanie stało się wydarzeniem międzynarodowym, gdyż uczestnicy przybyli również z Izraela, Portugalii, Paragwaju, Chile i Peru. W kongresie uczestniczyło ponad 6 tysięcy młodzieży. Trzydniowemu spotkaniu w Fortalezie towarzyszyło tegoroczne hasło Światowego Dnia Młodzieży Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie (Mt 5,3). Jest to wydarzenie przeznaczone nie tylko dla młodzieży zrzeszonej we wspólnocie Shalom. Kongres jest dla całej wspólnoty Kościoła. Przeżywamy w Fortalezie mini Światowy Dzień Młodzieży zaznaczyła przedstawicielka organizatorów spotkania Jussara Marques. Największe zainteresowanie wzbudzili trzej młodzi przybyli z Hajfy w Izraelu. Dzielili się doświadczeniami, jak można żyć, budować pokój i tolerancję w warunkach konfliktu zbrojnego. Radio Watykańskie Kamerun Rok temu rozpoczął się proces beatyfikacyjny karmelity bosego brata Jean Thierry od Dzieciątka Jezus i Męki Pańskiej, który dał świadectwo heroicznej wierności Chrystusowi w cierpieniu. Jean Thierry Ebogo urodził się 14 lutego 1982 Z życia Kościoła Sługa Boży brat Jean Thierry na krótko przed śmiercią, fot. S. Praśkiewicz roku w Bamenda, w Kamerunie. Do zakonu karmelitów bosych wstąpił w wieku 21 lat. Po rozpoczęciu nowicjatu w 2004 roku zdiagnozowano u niego raka kości i w szpitalu w Yaundé amputowano mu prawą nogę. Młody nowicjusz przyjął to ze spokojem i pokorą, jako ofiarę w intencji nowych powołań zakonnych i kapłańskich. W sierpniu 2005 roku przełożeni wysłali go do Włoch, aby miał fachową pomoc medyczną. Niestety było już za późno i mógł korzystać jedynie z leczenia przeciwbólowego. Uroczyste śluby zakonne złożył miesiąc przed śmiercią, 8 grudnia 2005 roku. Br Jean Thierry zmarł 15 stycznia 2006 roku, w wieku 24 lat. Podczas choroby często prosił o zabranie go do kościoła, aby mógł pozostać cały dzień w towarzystwie Jezusa. Ostatnie jego słowa brzmiały: Jak piękny jest Jezus. opr. s. Krystyna Kita SSPC 4 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

4 Poczta z misji Siostry w niebieskich habitach BURUNDI. Trzeba było wielu lat ofiarnej i pokornej służby, aby rozbłysło małe światełko rodzimych powołań. Jest ono dzisiaj wielką radością sióstr duchaczek w Burundi Słowo gatara w języku kirundi, używanym przez lud Bantu zamieszkujący Burundi, oznacza światełko. Gatara, to również miejscowość, z którą od 33 lat związana jest misja Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego, założona jako wotum wdzięczności za 800 lat istnienia tego zakonu. Na misji w Gatara, po 28 latach ofiarnej i samarytańskiej posługi polskich duchaczek, rozbłysło maleńkie światełko rodzimych powołań. Mała gałązka wypuszczająca zielone listki z wiekowego pnia Zakonu Ducha Świętego. Dzielić się charyzmatem Każde nowe życie to Matka Generalna z siostrą Gabrielą i postulantkami, fot. I. Kraska W dniu pierwszej profesji zakonnej, fot. I. Kraska nowa historia, którą piszą swoim życiem osoby porwane i prowadzone przez Ducha Bożego, wsłuchane w Jego głos i melodię Jego natchnień. Pragnienie, by dzielić się charyzmatem założyciela bł. Gwidona z Montpellier przynaglało siostry do otwarcia nowicjatu w kraju tysięcy pagórków, ale i tysięcy problemów: wojny domowej, ubóstwa, bezrobocia. Gdy w 2005 roku, po 11 latach wojny domowej, upragniony przez wszystkich pokój zagościł w Burundi, dla sióstr misjonarek zrodziły się możliwości do rozpoczęcia przygotowań do otwarcia domu formacyjnego. Już od pierwszych lat pobytu naszych sióstr w Burundi wiele młodych dziewcząt pragnęło bliżej poznać życie sióstr pochodzących z dalekiego kraju, opiekujących się chorymi, dziećmi i najuboższymi. Rozpoczęte w 1993 roku pierwsze starania o otwarcie domu formacyjnego zostały jednak przerwane wybuchem wojny domo- Poczta z misji wej. Teraz, gdy nowa nadzieja zagościła w sercach ludzi, siostry podjęły na nowo to wezwanie. Małe światełko rodzimych powołań Mimo, że cały kraj był wyniszczony długotrwałą wojną, udało się uzbierać fundusze i wyremontować część budynków, które należały kiedyś do Sióstr Białych. Wybudowano salę i kaplicę nowicjatu. Siostry otoczyły duchową troską dziewczęta poszukujące swej drogi życiowej. Podczas sesji, rekolekcji, a także indywidualnych spotkań, młodzież z pobliskich szkół mogła pogłębiać swe życie duchowe, poznać charyzmat Zgromadzenia i przyjrzeć się siostrom w niebieskich habitach. 28 sierpnia 2010 roku pierwsze dwie kandydatki: Ange Dusabe i Odette Ndayizeye przekroczyły furtę zakonną, rozpoczynając formację. Do tego wydarzenia nasze misjonarki przygotowywały się przez lata posługi człowiekowi choremu, matkom oczekującym potomstwa, dzieciom, ubogim i samotnym. Dostrzegając oblicze Chrystusa w każdym człowieku roztaczały wokół swych placówek w Gatara, Buraniro i Bujumbura miłą woń Miłości Miłosiernej. Uczestnicząc w życiu tego młodego Kościoła, bo liczącego niespełna 120 lat, włączały się w posługę młodym ludziom, wspierając ich wysiłki w rozeznawaniu drogi życiowej. Przez katechezy, spotkania i rekolekcje, pozwalały się poznać tamtejszej młodzieży. Duch Święty z tej pięknej łąki młodego, burundzkiego Kościoła zerwał do swego Zakonu pierwsze kwiaty. s. Karina Markowicz CSS Gatara, Burundi 6 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

5 Poczta z misji Poczta z misji Wysoka cena chrześcijańskiego świadectwa PAKISTAN. Słowa Jezusa: Jeżeli świat was nienawidzi, wiedzcie, że Mnie pierwej znienawidził, dodają odwagi pakistańskim chrześcijanom, aby mogli świadczyć pomimo zagrożeń i wyzwań W Pakistanie chrześcijanie są mniejszością religijną, fot. SIR Pakistan jest państwem islamistycznym, gdzie 97 proc. ludności to muzułmanie. Mniejszości religijne stanowią zaledwie 3 proc., w tym chrześcijanie 1,6 proc. Pomimo tego, że nasza obecność w tym kraju jest antyczna wciąż jesteśmy uważani za imigrantów. W naszej ojczyźnie jesteśmy traktowani jako obywatele drugiej klasy i nie możemy cieszyć się w pełni należnymi nam prawami. Nie ukrywamy się jednak. Ciężkie wydarzenia ostatnich lat stawiają przed nami wiele pytań: Kim jesteśmy? Czy mamy jeszcze prawo nazywać się Pakistańczykami? Parafia w Lahore Należę do parafii w Lahore, liczącej około 15 tysięcy osób. W każdą niedzielę mamy trzy Msze Święte, jednak bardzo często kościół nie jest w stanie pomieścić wszystkich wiernych, więc modlimy się wtedy w pobliskim parku. Chociaż nasze środki finansowe są bardzo skromne, wszyscy parafianie dzielą się z kapłanem tym co posiadają i dbają o dzieła charytatywne prowadzone przez wspólnotę. Nie jest łatwo być chrześcijaninem w Pakistanie. Aby żyć w pełni naszą wiarą ryzykujemy wszystkim: miejscem pracy, domem, rodziną, a często także naszym życiem. Pomimo tego, wytrzymujemy i nasza wiara jest mocna, świadczą o tym liczne historie, nie tylko wielkich ludzi jak Shabaz Bhatti, minister katolicki mniejszości w rządzie federalnym, który stał się ofiarą fanatyzmu. Jedna z takich historii dotyczy mojej przyjaciółki Amiry. Pakistańskie chrześcijanki, fot. SIR Historia Amiry Amira ma 22 lata i była jedyną chrześcijanką w szkole pielęgniarskiej, do której uczęszczała. Mieszkała razem z innymi muzułmankami w internacie. Amira była bardzo religijna, w swoim pokoju miała Biblię, którą czytała codziennie i co wieczór odmawiała różaniec. Swoją wiarę przeżywała w sposób bardzo dyskretny, aby w żaden sposób nie przeszkadzać koleżankom. Jej praktyki religijne nie były jednak dobrze przyjęte przez inne dziewczęta. W krótkim czasie po rozpoczęciu nauki Amira pojechała do domu odwiedzić rodzinę, wracając przywiozła ze sobą kalendarz z obrazami świętych, który powiesiła na ścianie. Pewnego dnia wchodząc do pokoju znalazła Biblię i kalendarz na podłodze. Zasmuciła się bardzo, ale nic nie powiedziała. Brak jej reakcji nie spodobał się koleżankom, które przygotowały inny plan: podarły księgę Koranu i rozrzuciły przy jej łóżku, aby móc ją oskarżyć. Przed dyrektorką internatu oskarżyły Amirę o bluźnierstwo. Poinformowały również miejscowych mullah. Ponieważ oskarżenie o bluźnierstwo przewiduje wyrok śmierci bez konieczności żadnego procesu, Amira nie miała możliwości udowodnienia swojej niewinności. Jednak dyrektorka, przekonana o jej niewinności, nie wydała jej w ręce mullah, ale odesłała do domu. Została jednak zmuszona przez przywódców religijnych i dyrekcję do wydalenia jej ze szkoły i uniemożliwienie przyjęcia do jakiejkolwiek innej szkoły publicznej. Po takim doświadczeniu wiele osób mogłoby oddalić się od wiary. Ryzykując karierą, a nawet własnym życiem stawiałoby sobie pytanie: Czy warto być świadkiem Jezusa? Amira do nich nie należy. 8 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

6 Poczta z misji Poczta z misji Wiedziała, że Pan Bóg ma względem niej inne plany. Porzuciła więc swoje marzenia o zawodzie pielęgniarki i poszła lepszą drogą. Zapisała się do Instytutu Duszpasterskiego w Multan, aby zdobyć dyplom nauczycielki religii i móc w katolickich szkołach prywatnych dzielić się swoją wiarą z dziećmi. Wiedziała, że i one będą musiały w przyszłości stawić czoła podobnym trudnościom jakie przydarzyły się jej. Amira kończy teraz ostatni semestr, wkrótce będzie mogła katechizować w szkołach i siać ziarno wiary w przyszłych pokoleniach. Wiara wystawiona na próbę Również ja przeżyłam wiele różnych sytuacji, w których moja wiara była wystawiona na próbę. Wyrosłam w rodzinie bardzo religijnej i od najmłodszych lat uczono mnie, że my chrześcijanie mamy być solą ziemi i światłem świata. Uczyłam się w szkole katolickiej, regularnie Zrozumiałam wtedy, że moja wiara będzie codziennie wystawiana na próbę Nie łatwo jest być chrześcijaninem w Pakistanie, fot. SIR chodziłam z rodziną do kościoła i rodzice zachęcali mnie do czynnego udziału w życiu parafii. Razem z moim tatą który był wówczas dyrektorem Centrum katechetycznego w Karachi nie opuściliśmy żadnego kursu ani rekolekcji. Wszystko to pomagało mi wzrastać w wierze. Niestety, wchodząc w życie dorosłe, musiałam opuścić środowisko wspólnoty chrześcijańskiej. Zrozumiałam wtedy, że moja wiara będzie codziennie wystawiana na próbę. W szkole krawieckiej, do której uczęszczałam byłam jedyną chrześcijanką. Często stawiano mi podchwytliwe pytania. Moje koleżanki muzułmanki pytały mnie o post, naszą wiarę w trzy bóstwa tak interpretowały Trójcę Świętą, dlaczego kapłani się nie żenią. Szukanie codziennie właściwych słów, aby odpowiadać na tego typu pytania było dla mnie ciężkie. Starałam się unikać wszelkich pytań z obawy, że jakakolwiek odpowiedź może być podstawą, aby mnie oskarżyć o bluźnierstwo. Konsekwencje wyboru Pewnego dnia wchodząc do klasy zastałam nauczycielkę i koleżanki zajęte przygotowaniami do Milaad, czyli święta muzułmańskiego obchodzonego na cześć Mahometa. Zajęłam swoje miejsce i rozpoczęłam pracę. Nauczycielka wiedziała, że jestem chrześcijanką, pomimo tego podeszła do mnie i oświadczyła, że oczekuje również mojej obecności podczas tego święta. Dotknęło mnie to bardzo, ale w grzeczny sposób odpowiedziałam, że nie będę uczestniczyć. Zdenerwowana nauczycielka powiedziała mi, że jej sąsiadka, chrześcijanka, każdego roku z okazji Milaad uczestniczy w tym święcie bez żadnego problemu. I dodała, że jeżeli nie przyjdę, nie będę mogła kontynuować nauki. Przypomniałam sobie ewangeliczną scenę kuszenia Jezusa na pustyni i to dodało mi siły. Pomimo pogróżek nie uczestniczyłam w święcie. Oczywiście, gdy następnego dnia przyszłam do szkoły nauczycielka zabroniła mi wejść do klasy. Nie mogłam więc ukończyć rozpoczętego kursu i musiałam poszukać dla siebie innych możliwości. Dostałam dobrą propozycję pracy, ponieważ miałam ukończone studia ekonomiczne w Londynie. Rozpoczęłam pracę, ale po krótkim czasie zdecydowałam podjąć się katechizacji, nie dzieci jak Amira tylko osób dorosłych, które również potrzebują, aby ktoś im pomógł wzrastać w wierze. Zwycięstwo pod Krzyżem Przez 2 lata pracowałam w Centrum duszpasterskim Dar ul Kalam w Lahore, ale wciąż widziałam potrzebę pogłębienia swojej formacji. Dzięki wsparciu księdza biskupa, mogłam rozpocząć naukę na Papieskim Uniwersytecie Urbaniańskim w Rzymie, gdzie od roku studiuję katechetykę. Papież Jan Paweł II powiedział: Najcenniejszym darem jaki Kościół może ofiarować współczesnemu, zagubionemu i niespokojnemu światu jest formacja chrześcijan pewnych swojej wiary. Jest to zadanie, którego chciałabym się podjąć w moim kraju. Po ukończeniu studiów wrócę do Pakistanu i będę pierwszą kobietą wykładowcą w Instytucie, gdzie odbywają formację świeccy. Teraz na uniwersytecie mam wykłady z dialogu międzyreligijnego. W Pakistanie istnieją co prawda różne formy dialogu, ale pomiędzy przywódcami. Ja chciałabym się zaangażować w promocję dialogu pośród ludzi prostych. Tylko w ten sposób sytuacja będzie mogła się zmienić. Tymczasem my, uczniowie Jezusa w Pakistanie, żyjemy pod Krzyżem i tylko w tym znaku zwyciężymy moce ciemności, ucisku, nienawiści i zła. Zarish Imelda Neno W Pakistanie chrześcijanie żyją pod Krzyżem, fot. SIR 10 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

7 Temat miesiąca MISYJNE SEMINARIUM w Kitwe ŚRODA WIELKOPOLSKA. W latach ks. Jacek Stępczak był formatorem w Międzynarodowym Seminarium Misyjnym Redemptoris Mater w Kitwe, w Zambii. Dziś chętnie dzieli się swoimi wspomnieniami z tego okresu... Specyfiką seminariów duchownych Redemptoris Mater, prowadzonych przez wychowawców związanych z Drogą Neokatechumenalną, jest m.in. ich międzynarodowy charakter. W naszym seminarium było zazwyczaj około kleryków, pochodzących z krajów świata. Stwarzało to prawdziwe wyzwania. Przebaczenie Wśród kleryków był też chłopak, którego życie było naznaczone wielką tragedią. Jego rodzice zostali otruci z zawiści przez sąsiadów. Twierdził, że zna odpowiedzialnych za śmierć najbliższych. Był z nami trzy lata, lecz nie był w stanie przebaczyć mordercom. Sam zrezygnował z drogi ku kapłaństwu. Modlę się za niego, by spotkał się z miłosierdziem Bożym i sam obdarzył przebaczeniem innych. Przebaczenie po ludzku jest niekiedy niemożliwe, lecz z pomocą Bożą zawsze jest możliwe! Zakaz z miłości? Wydaje się rzeczą oczywistą, że gdy przełożony na coś pozwala lub czegoś zabrania, to jego decyzje są przyjmowane ze zrozumieniem przez podwładnych. W Zambii spotkałem się jednak z inną sytuacją Dość szybko zauważyłem, że gdy nasi klerycy nie otrzymywali zgody na swoje prośby stawali się obrażeni. Temat miesiąca Dopiero, gdy moim pomocnikiem stał się misjonarz pochodzący z Hondurasu i zaczął tłumaczyć klerykom, że zakaz (tak jak i nakaz czy zgoda) płynie z miłości i troski o młodego człowieka, wówczas seminarzyści zrozumieli sens i znaczenie zakazu. Na słowa zabraniam ci tego, bo mi zależy na tobie; mój zakaz płynie z miłości do ciebie; ja ciebie tak kocham, że ci tego nie pozwalam stwierdzali bardzo prosto: nikt mi tego nie mówił; zakaz odbierałem jako znak nienawiści względem mnie! Odtąd rozumieliśmy się już lepiej. Częściej też powtarzaliśmy podstawowe zasady wychowania, aby uzmysławiać chłopakom ich odpowiedzialność za życie swoje i innych. ks. Jacek Stępczak Wnuk wodza Jeden ze studentów pochodził z plemiennego rodu królewskiego. Jego ojciec noszący od chrztu imię Abraham opuścił rodowe gniazdo i przybył do miasta. Gdy wódz plemienia chorował i było oczywiste, że niedługo umrze, do Abrahama przyjechała delegacja z propozycją nie do odrzucenia: Jesteś jednym z synów wodza, chcemy, żebyś został jego następcą. Być wodzem wśród ludów Bemba, to najwyższy honor i zaszczyt. Jedynym warunkiem do spełnienia było powrócić do wioski i kultywować stare pogańskie zwyczaje, w tym m.in. wielożeństwo. Abraham jednak odmówił i z dumą stwierdził: Jestem katolikiem i nie chcę wracać do życia w grzechu, Ksiądz Jacek z wychowankami: księdzem Victorem (wnukiem wodza) i księdzem Isaakiem (w jasnej koszuli), fot. J. Stępczak odmawiam przyjęcia zaszczytów wodza. Dziś jego syn jest już wyświęconym prezbiterem gorliwie pracującym w Winnicy Pańskiej. Bogu niech będą dzięki za autentycznych chrześcijańskich rodziców! Ksiądz Jacek regularnie odwiedza seminarium w Zambii, by tam prowadzić zajęcia dla kolejnych pokoleń kleryków; na zdjęciu podczas wykładów w lutym br., fot. J. Stępczak 12 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

8 Temat miesiąca Temat miesiąca Więcej niż STUDIA Wspólna modlitwa łączy siostry z różnych stron świata, fot. M. Ficek Castel Gandolfo we Włoszech, W w bliskim sąsiedztwie letniej rezydencji papieża, znajduje się Papieskie Kolegium Mater Ecclesiae, którego początki sięgają 8 grudnia 1976 roku. Od 2011 roku troskę nad Kolegium sprawują Siostry Misjonarki św. Piotra Klawera. Potrzeba formacji zakonnej sióstr Kard. Agnelo Rossi widząc szybkie zmiany społeczno-kulturowe, zachodzące w krajach tzw. trzeciego świata zrozumiał ogromną rolę kobiet konsekrowanych w życiu młodych wspólnot chrześcijańskich. Dostrzegł on, że zgromadzenia zakonne potrzebują sióstr wykształconych i wykwalifikowanych, aby skutecznie mogły pracować dla Kościoła i dla rozwoju krajów, w których mają swoje placówki. By odpowiedzieć na te potrzeby po- wstało Papieskie Kolegium Mater Ecclesiae. Jego głównym celem było stworzenie możliwości zdobycia przez siostry zakonne z różnych stron świata wykształcenia teologicznego i duchowego. Formacja miała również otworzyć ich serca, na szerokie horyzonty misji Kościoła powszechnego. Pierwsza grupa, licząca zaledwie 15 sióstr, zamieszkała w skromnym i małym domu, podczas gdy pozostałe 44 siostry ze względu na brak miejsca, musiały mieszkać w różnych domach zakonnych. Wzajemne ubogacanie się W większości krajów afrykańskich siostry zakonne nie mają możliwości podjęcia studiów uniwersyteckich z zakresu teologii czy duchowości katolickiej. Moje Zgromadzenie wyjaśnia s. Seconde z Burundi, która w tym roku ukończyła W ubiegłym roku szkolnym w Kolegium Mater Ecclesiae studiowały 122 siostry zakonne: 54 z Afryki, 7 z Ameryki Łacińskiej, 61 z Azji oraz 5 świeckich katechetek kierunek katechezy misyjnej otrzymało od Kongregacji Ewangelizacji Narodów stypendium i zostałam wybrana spośród licznej grupy moich współsióstr, aby pojechać na studia do Rzymu. 4 lata nauki kontynuuje były dla mnie również czasem wzajemnego ubogacania się. Żyjąc we wspólnocie międzynarodowej, wśród sióstr pochodzących z innych kultur i krajów, miałam okazję doświadczyć, że można żyć w przyjaźni i jedności, różniąc się tak bardzo od siebie. W kolegium mieszkają siostry zakonne pochodzące nie tylko z Afryki, ale także Azji, Oceanii oraz Ameryki Łacińskiej. Żyjąc wśród sióstr pochodzących z innych krajów, doświadczyłam, że można żyć w przyjaźni i jedności, różniąc się od siebie Studium osobiste, fot. M. Ficek Wszechstronne wykształcenie W Castel Gandolfo można zdobyć nie tylko wiedzę teologiczną, ale również praktyczną. S. Ednella z Zimbabwe ukończyła kierunek duchowości misyjnej, ale podkreśla, że czas ten był także czasem formacji integralnej, czyli intelektualnej, duchowej i ludzkiej. Oprócz godzin przeznaczonych na modlitwę i naukę podkreśla mamy czas na wspólne spotkania i rekreację, podczas których możemy dowiedzieć się wielu interesujących rzeczy. W czasie świąt uczymy się nakrywać elegancko do stołu, kto chce może nauczyć się grać na wybranym instrumencie lub sztuki układania kwiatów. Przy stole i spotykając się w grupach możemy lepiej poznać różne kultury. Czas ten był bardzo ważny dla mojego rozwoju osobistego. Każdego roku grupa ok. 30 sióstr kończy studia i wraca do swoich ojczystych krajów, gdzie ze zdobytymi kwalifikacjami i doświadczeniem mogą gorliwie służyć kościołom lokalnym. s. Krystyna Kita SSPC 14 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

9 P W seminaryjnej kaplicy w Kitwe wychowankowie oddają cześć Matce Bożej Gromnicznej, fot. J. Stępczak otrzeba kompetentnych formatorów

10 Młodzież i misje Młodzież i misje Udany połów, fot. R. Janowski RYBAK JEZUSA Wychowywałem się nad Bugiem. Łowienie ryb było wielką pasją mojego ojca i moją, bo od najmłodszych lat zabierał mnie na łowiska i uczył różnych technik łowienia. Okazji do wspólnego wędkowania nigdy nie brakowało, bo w okolicy było mnóstwo rzek. Chodzenie na ryby było dla nas miłym sposobem spędzania wolnego czasu i sposobnością do rozmów o życiu. Zamiłowanie z dzieciństwa Nawet wstępując do seminarium nie umiałem się pozbyć zamiłowania do łowienia ryb. Ku mojemu zaskoczeniu, w nowicjacie mieszkaliśmy obok dużego stawu, gdzie było wiele karpi i szczupaków. Tam też zacząłem moje połowy jako werbista i przez dalsze lata seminaryjne żyłem tą pasją. W seminarium miałem kilku kolegów o podobnych zainteresowaniach. Niekiedy zadawałem sobie pytanie: Czy zostając misjonarzem będę musiał zrezygnować z łowienia ryb, a zająć się jedynie łowieniem ludzi? Rozmawiałem na ten temat z moimi kolegami. Wspólnie rozważaliśmy różne fragmenty Pisma Świętego. Piotr był rybakiem zanim spotkał Jezusa. Ale czy później przestał łowić ryby? Sam Jezus wysłał go nad jezioro, aby złowił rybę i w jej pyszczku znalazł monetę, którą zapłacił podatek za siebie i za Jezusa. Również po Zmartwychwstaniu Jezusa, Piotr z Apostołami poszedł na ryby. Łowili bez Jezusa i połów nie był udany, ale gdy zaczęli łowić z Jezusem połów już był fantastyczny. Te słowa Ewangelii utwierdziły mnie w przekonaniu, że również jako misjonarz mogę łowić ryby jak długo będę to czynił z Jezusem. Afrykańskie połowy Na misje wyjechałem do Zambii, w której jest sporo rzek. Są one pełne różnych ryb, ale też i krokodyli, hipopotamów, pytonów oraz innych stworzeń. W pierwszych latach posługi misyjnej nie miałem zbyt dużo czasu na łowienie ryb, jak też i nie znałem sposobów łowienia ryb w Afryce. Czasami złowiłem jakąś małą rybkę i to wszystko. Kiedy zacząłem pracować w Livingstonie, obok przepięknych wodospadów Victoria i potężnej rzeki Zambezi, powoli zacząłem odkrywać piękno safari i sztukę łowienia ryb po afrykańsku. Najpierw na połowy wybierałem się samotnie, ale z czasem zacząłem zabierać ze sobą ministrantów i młodzież z parafii. Za radą prowincjała poniedziałek stał się dla mnie dniem odpoczynku. Organizowałem wtedy wyprawę na ryby, którą łączyłem z pracą misyjną. Co to znaczy? Ojciec Roman z młodzieżą, fot. R. Janowski Po prostu łowiłem ryby z Jezusem. I to przynosiło owoce. Najczęściej chodziłem na ryby do parku narodowego, gdzie jest bardzo dużo dzikich zwierząt. Łowiłem ryby w otoczeniu hipopotamów, przemieszczałem się obok słoni, węży, żyraf, bawołów, zebr, czasami lwów i innych zwierząt. Czasem, kiedy ja łowiłem ryby, krokodyle próbowały złowić mnie. Kilka razy centymetry dzieliły mnie od pyska potężnego krokodyla. Udało mi się wyjść cało z tych opresji tylko dlatego, że łowiłem z Jezusem. Wspaniała przygoda Od wielu lat jestem odpowiedzialny za animację powołaniową. Odwiedzam szkoły i spotykam się z młodzieżą w parafiach. W Livingstonie założyłem grupę 18 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

11 Młodzież i misje Młodzież i misje powołaniową, do której należy 30 chłopców. Spotykamy się dwa razy w miesiącu na wykładach dotyczących nauczania Kościoła, pogłębiamy znajomość Pisma Świętego i dyskutujemy o bieżących problemach młodzieży. Raz w tygodniu organizujemy także mecz piłki nożnej. Natomiast w każdy poniedziałek chłopcy mają okazję, aby wybrać się ze mną na ryby. Chętnych nie brakuje, bo wiedzą, że będzie to wspaniała przygoda, pyszny posiłek z ryb i okazja do rozmowy z misjonarzem przez cały dzień. Usłyszeli powołanie Połów ryb jest wspaniałą okazją do połowu ludzi. Idąc z ministrantami na safari rozmawiamy na różne tematy. Tworzy się między nami wspaniała atmosfera. Czasem niebezpieczeństwo spotkania dzikich zwierząt otwiera ich serca na ufność Czuję się w pełni misjonarzem; rybakiem ludzi i ryb Wspólne zdjęcie grupy powołaniowej z ojcem Romanem, fot. R. Janowski Panu i na pójście za Nim. To nie ja, to Jezus ich powołuje, ja tylko jestem Jego rybakiem. Cieszę się, że dzięki wspólnym wyprawom na safari i ryby, w przeciągu tych 25 lat, wielu chłopaków poszło za głosem powołania i powierzyło swoje życie Jezusowi. Kilku zostało werbistami, inni wstąpili do innych Zgromadzeń lub zostali księżmi diecezjalnymi, a jeszcze inni są odpowiedzialnymi małżonkami. Kilku jest obecnie w seminarium. Pan działa i wykorzystuje moje łowienie ryb do połowu ludzi. Po wielu latach posługi mogę śmiało powiedzieć, że stając się misjonarzem nie musiałem porzucić mojego hobby, bo udało się wykorzystać je w mojej pracy misyjnej. Czuję się w pełni misjonarzem rybakiem ludzi i ryb. o. Roman Janowski SVD Livingstone, Zambia Przyjaciel BOGA Ksiądz Paweł z dziećmi, wśród których pracuje, fot. P. Stanios Pewnego dnia, siedząc w kościele i czekając, że ktoś przyjdzie do spowiedzi przed Mszą Świętą, podeszła do mnie pięcioletnia dziewczynka. Pytanie, jakie mi zadała, poruszyło moje serce. Dziewczynka zapytała mnie, czy jestem przyjacielem Boga? Powiem szczerze, że nie spodziewałem się takiego pytania. Odpowiedziałem, że tak, że jestem księdzem i przyjaźnię się z Panem Bogiem. Później, po Mszy Świętej, dużo myślałem nad tym pytaniem. Jakim ja jestem przyjacielem dla Boga? To prawda, że poprzez chrzest jesteśmy dziećmi Bożymi, ale jak naprawdę w swoim życiu przyjaźnimy się z Jezusem? W przyjaźni, przyjaciele zawsze sobie ufają, na ile ja ufam Jezusowi? W przyjaźni, przyjaciele zawsze sobie przebaczają, ile razy to ja nie chcę przebaczyć drugiemu człowiekowi? W przyjaźni, przyjaciele zawsze się wspierają, czy ja zawsze wspieram drugą osobę? Pan Bóg pierwszy nas ukochał, dał nam swojego Syna, Jezusa Chrystusa, który chce się z nami zaprzyjaźnić i prowadzić nas do Boga Ojca. Dziś, każdemu z Was chcę postawić pytanie, które postawiła mi pięcioletnia dziewczynka: Czy jesteś przyjacielem Boga? Niech każdy sam odpowie sobie na pytanie Jakim jest przyjacielem dla Jezusa? ks. Paweł Stanios Iquitos, Peru 20 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

12 Adopcja serca Adopcja serca Dla dzieci z Akol Jal SUDAN POŁUDNIOWY. Dzieci ze szkoły podstawowej w Akol Jal potrzebują naszej pomocy. Od października br. można je otoczyć Adopcją Serca. W ten sposób możemy odmienić na lepsze życie sporej grupy małych Sudańczyków Obecna sytuacja w Sudanie Południowym, najmłodszym państwie świata, które uzyskało niepodległość w 2011 roku, jest bardzo niepokojąca. Wojna domowa, trwająca od połowy grudnia 2013 roku zatrzymała rozwój kraju. Wojsko jest wszędzie. Każdy mężczyzna ma broń, z którą się nie rozstaje. Aż trudno uwierzyć, skąd tyle broni bierze się w tak biednym kraju Krów jest więcej niż ludzi, a mimo to brakuje nabiału. Żywność dostarczana jest z zagranicy, a ludzie nie mają co jeść. Na panującą sytuację nakładają się dodatkowo lokalne walki klanowe. Konflikty są wszędzie, a ludzie żyją w ciągłym strachu i napięciu. Dzieci czekające na adopcję, fot. T. Nogaj Misja jezuitów W styczniu br. ojcowie jezuici prowincji Afryki Wschodniej otworzyli nową placówkę w Sudanie Południowym, w miejscowości Akol Jal, kilkanaście kilometrów od Rumbek w centralnej części kraju. Pierwszym zadaniem naszej misji jest niesienie pokoju poprzez bezpośrednią pracę duszpasterską i codzienne przebywanie z ludźmi plemienia Dinka. Mamy nadzieję, że proponowane przez nas różnego rodzaju kursy podniosą kwalifikacje zawodowe miejscowej ludności. Projekt Multi-Educational and Agricultural Jesuit Institute obejmuje rolnictwo, leśnictwo i hodowlę zwierząt. Chcemy połączyć dotychczasowy tradycyjny sposób hodowli bydła z weterynarią, tradycyjny sposób uprawy ziemi z całorocznym sposobem uprawy połączonym z systemem nawadniania pól podczas pory suchej oraz z leśnictwem, gdyż dezertyfikacja terenu poprzez nadmierny wypas bydła i wypalanie traw podczas pory suchej, przynosi wielkie zniszczenie ziemi. Adopcja dzieci z Akol Jal Naszą nową inicjatywą jest włączenie dzieci ze szkoły w Akol Jal w program Adopcji Serca, którą rozpoczęliśmy we współpracy z siostrami klaweriankami. Afryka zazwyczaj kojarzy się nam z widokiem biednych ludzi, trapionych przez różne choroby AIDS lub malarię, ogromną liczbą niedożywionych dzieci i analfabetyzmem. W Sudanie Południowym wiele dzieci straciło swoich rodziców wskutek wojny lub zarażenia wirusem HIV. Mnóstwo dzieci żyje w bardzo trudnych warunkach materialnych. Dzieci te najczęściej nie mają dostępu do edukacji. Chcemy zaradzić tej sytuacji poprzez adopcję na odległość grupy 100 najuboższych dzieci ze szkoły podstawowej w Akol Jal. Każdy z nas może pomóc, na miarę swoich możliwości, włączając się w ten projekt, składając co miesiąc ofiarę 60 zł. Wspólnie będziemy mogli sprawić, W drodze do szkoły, fot. T. Nogaj aby dzieci, które nie chodzą do szkoły, zaczęły się uczyć i aby mogły kontynuować naukę wraz z rówieśnikami. Dzięki możliwości edukacji zajaśnieje dla nich promyk nadziei na lepsze jutro. Adopcja Serca to opieka duchowa polegająca na regularnej modlitwie w intencji adoptowanego dziecka oraz pomoc materialna, przeznaczona na opłacenie szkoły, zakupienie przyborów szkolnych oraz w zależności od sytuacji, skromne utrzymanie czy zakup lekarstw. Pomoc ta daje dziecku rzeczywistą szansę wyjścia z kręgu biedy przez zdobycie przynajmniej podstawowego wykształcenia, co w dużej mierze umożliwi mu później znalezienie pracy i godne życie. Wszystkie prace apostolskie naszej misyjnej placówki polecam modlitwie czytelników i zapraszam do wsparcia projektu Adopcji Serca. Więcej informacji można uzyskać kontaktując się z siostrami klaweriankami z Krosna tel. (13) ; klawer.adopcja@gmail.com o. Tomasz Nogaj SJ Akol Jal, Sudan Południowy 22 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

13 Rodzina klaweriańska Narodziny ECHA Z AFRYKI RZYM. W listopadzie br. mija 125 lat od publikacji w języku niemieckim pierwszego numeru Echa z Afryki, czasopisma misyjnego założonego przez bł. Marię Teresę Ledóchowską i wydawanego do dnia dzisiejszego przez nasze Zgromadzenie. Z tej okazji chcemy przybliżyć czytelnikom krótką historię jego powstania Pierwszy numer Echa z Afryki, fot. U. Lorek Kampania przeciw niewolnictwu, prowadzona w XIX wieku na terenie całej Europy przez wielkiego prymasa Afryki kardynała Lavigerie, obudziła świadomość wielu ludzi dobrej woli na trudną sytuację moralną i materialną kontynentu afrykańskiego. Apel kardynała Lavigerie Słowa kardynała odbijały się wielkim 24 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 echem we Francji, Belgii, Niemczech oraz innych krajach europejskich, gdzie powstawały stowarzyszenia i komitety angażujące się w walkę o zniesienie niewolnictwa. Niemal równolegle z tą działalnością powstało kilka czasopism, których zadaniem było docieranie do szerokiego grona czytelników i informowanie ich o sytuacji w Afryce oraz przedstawianie działalności stowarzyszeń przeciwnych niewolnictwu. Słowa kardynała Lavigerie dotarły również do młodej damy dworu Marii Teresy Ledóchowskiej i sprawiły, że niezwłocznie przyłączyła się do stowarzyszenia przeciw niewolnictwu, działającego od 23 lutego 1889 roku na dworze książęcym w Salzburgu. Swój talent pisarski wykorzystywała publikując w różnych tygodnikach liczne artykuły piętnujące niewolnictwo. Dotrzeć do wszystkich W styczniu 1889 roku w Niemczech i w Austrii zaczęło wychodzić w języku niemieckim pismo Bóg tego chce, poświęcone wyłącznie działalności przeciwko niewolnictwu. Jego czytelnikami były osoby różnych wyznań chrześcijańskich. Młoda Maria Teresa nie tylko była jego wierną czytelniczką, ale czynnie uczestniczyła w pracach redakcyjnych, opracowując artykuły na temat różnych działań komitetu działającego w Salzburgu. Była mocno przekonana o sile słowa pisanego i konieczności czytania, by zdobywać potrzebne informacje. Czasopismo Bóg tego chce wiernie odzwierciedlało zasady jakie wyznawała Maria Teresa, lecz miała obawy czy jest ono dostępne również dla ludzi ubogich? Do swojej wiernej współpracownicy, Sophie Hammerstein, w liście z dnia 28 października 1889 roku napisała: Wszyscy, których poprosiłam o wydanie opinii na temat czasopisma Bóg tego chce zgodnie odpowiedzieli, że także w Austrii jest dobre i odpowiednie dla członków klubów i stowarzyszeń, ale nie dla ludzi prostych. Ponadto, biedni ludzie nie mogą sobie na nie pozwolić, ze względu na wysoką cenę prenumeraty. Tutaj w Austrii, potrzebujemy specjalnego biuletynu, który nie byłby zbyt kosztowny w druku, prosty Rodzina klaweriańska Echo z Afryki nie przestaje być głosem misjonarzy, fot. M. Wojak i nie za duży, jednocześnie zawierający konkretne wiadomości z misji. Mało kto czyta całe czasopisma. Cena musi być bardzo niska, aby miesięcznik mógł docierać również do ludzi prostych i ubogich. Zależy mi na nich, gdyż jestem przekonana, że lepiej od innych zrozumieją i przyjmą zaproszenie do zaangażowania się w działalność przeciwniewolniczą. Pierwszy numer Maria Teresa wierząc, że pisma katolickie nie odmówią jej pomocy w realizacji tak szlachetnego celu zwróciła się do czasopisma St Angela-Blatt. Miesięcznik ten zaczął wychodzić w maju 1889 roku w Wiedniu i był skierowany szczególnie do kobiet oraz młodzieży katolickiej. Od redaktora naczelnego i wydawcy otrzymała zgodę na drukowanie samodzielnie redagowanego dodatku, który miał zawierać wiadomości o działalności komitetów przeciwniewolniczych oraz listy Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

14 Rodzina klaweriańska Aktualności misjonarzy pracujących w Afryce. Po kilku miesiącach, a dokładnie 30 listopada 1889 roku, już całkowicie odrębne, chociaż jeszcze dołączane do St Angela-Blatt narodziło się czasopismo misyjne Echo z Afryki w języku niemieckim. Głównym jego celem było dotarcie do każdego człowieka i obudzenie świadomości chrześcijan w sprawie niewolnictwa. Ku zaskoczeniu i ogromnej radości Marii Teresy zainteresowanie Echem bardzo szybko rosło. Zrozumiała wtedy, że chcąc zaspokoić potrzeby wielkiego przebudzenia i zainteresowania sprawami Afryki czasopismo musi wychodzić jako całkowicie oddzielny miesięcznik. W ten oto sposób w czerwcu 1890 roku wyszedł pierwszy oddzielny już numer niezależnego czasopisma misyjnego Echo z Afryki, które jako cel obrało sobie troskę o zniesienie niewolnictwa w Afryce. Echo z Afryki i innych kontynentów można prenumerować przez cały rok. Dobrowolną ofiarę na pokrycie kosztów druku i wysyłki należy przesłać na adres Sekretariatu Misyjnego w Krośnie. Zapraszamy do prenumeraty! Bardzo szybko docierały do Marii Teresy prośby o drukowanie Echa z Afryki również w innych językach europejskich. W krótkim czasie, bo już w 1893 roku w Krakowie rozpoczęła publikację w języku polskim. Liczba prenumeratorów wynosiła wtedy ponad cztery tysiące. Zaledwie dwa lata później, w 1895 roku, Echo z Afryki zaczęło wychodzić również w języku włoskim i Maria Teresa zaczęła przygotowywać wydanie w języku angielskim i francuskim. Obecnie Echo z Afryki i innych kontynentów wydawane jest w 9 językach i poszerzyło swoją troskę o misje na całym świecie. Mimo upływu czasu Echo nie przestało być mostem łączącym młode Kościoły rozsiane na wszystkich kontynentach z Kościołami o wiekowej tradycji chrześcijańskiej. s. Maria Paola Wojak SSPC fot. K. Bucholski FDA Serdecznie zapraszamy na spotkania misyjne, organizowane przez nasze wpólnoty w listopadzie 2014 r. Kraków, ul. Grabowa 9 Formacja Eksternistek Zgromadzenia Sióstr Klawerianek 15 listopada, godz Spotkanie Młodzieżowego Wolontariatu Misyjnego 4, 18 i 25 listopada, godz Wydział Duszpasterstwa Misyjnego ul. Franciszkańska 3 Świdnica, ul. Ogrodowa 3 Spotkanie Misyjne 15 listopada, godz Podkowa Leśna, ul. Warszawska 12 Spotkanie Misyjne Drzwi otwarte dla misji 8-10 listopada, rozpoczęcie godz Krosno, ul. Łukasiewicza 62 Spotkanie Misyjne Benin - nadzieja płynąca z Afryki 22 listopada, godz Skupienie misyjne dla młodzieży Dzielmy się wiarą listopada, rozpoczęcie godz Bliższe informacje o spotkaniach można uzyskać kontaktując się z naszymi domami adresy na 3 stronie okładki lub na 26 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

15 Projekty misyjne MALAWI Nowy kościół w Chavala Moje serce jest pełne wdzięczności, kiedy dzielę się z Wami radością wspólnoty katolickiej z Chavala za dar nowego kościoła, który został poświęcony 10 maja br. Jest piękny i przestronny, a ludzie patrząc onieśmieleni mówią, że wygląda jakby pochodził prosto z samego nieba. Kiedy dwa lata temu, młody proboszcz, ksiądz Paolo Nkolombidzo opowiadał mi o potrzebie godnego kościoła, nie wyobrażałam sobie, że będziemy w stanie wybu- Wnętrze nowego kościoła, fot. A. Tommasi dować go w tak krótkim czasie. Boża Opatrzność pomogła nam przez Was, hojnych ofiarodawców. Katolicy Chavala są za Waszą pomoc ogromnie wdzięczni i możecie liczyć na ich pamięć w modlitwie. Każdemu z Was powtarzam to, co mówią mi nasi ludzie, kiedy coś im ofiaruję: to czego sobie odmówiliście, niech Pan obficie odda. Zikomo, zikomo kwambiri! Dziękuję, bardzo dziękuję. Anna Tommasi FALMI Blantyre, Malawi Projekty misyjne WIETNAM Motocykl dla misjonarek Należę do Zgromadzenia Sióstr Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i pracuję wraz z moimi współsiostrami w parafii Hurong Phu, w Wietnamie. Pomimo tego, że parafia powstała zaledwie osiem lat temu, nasi parafianie bardzo ufają Panu Bogu, są mocni w wierze i w codziennym życiu pozostają wierni nauczaniu Kościoła. Nasza posługa w parafii polega przede wszystkim na odwiedzaniu ludzi starszych, samotnych i chorych mieszkających w odległych wioskach. Ogromną pomocą w naszej pracy misyjnej byłby motocykl. Zwracam się z prośbą o pomoc w jego zakupie, abyśmy mogły skuteczniej i owocniej służyć naszym ludziom. Już teraz dziękujemy za Waszą hojność i zapewniamy o naszej modlitewie. Niech Pan Bóg Wam błogosławi we wszystkim, co czynicie dla misji. s. Elizabeth Nguten Thi Vinh Hue, Wietnam Nowy kościół, fot. A. Tommasi Radość chorych i samotnych z przybycia i odwiedzin sióstr, fot. G. Kudlik 28 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad 2014 Echo z Afryki i innych kontynentów nr 11 / listopad

16 W imieniu s. Elizabeth Nguten Thi Vinh gorąco polecamy projekt misyjny zamieszczony w listopadowym numerze Echa z Afryki i innych kontynentów i serdecznie dziękujemy za pomoc w jego realizacji. PRENUMERATA ECHA KALENDARZ E XI/2014 MOTOCYKL DLA MISJONAREK Zgromadzenie Sióstr Misjonarek św. Piotra Klawera ul. Łukasiewicza Krosno UL. ŁUKASIEWICZA KROSNO ZGROMADZENIE SIÓSTR MISJONAREK ŚW. PIOTRA KLAWERA Nie narzekajmy, że już zbyt wiele dobra uczyniono na świecie i że nie wszędzie musimy śpieszyć z pomocą. Być prawdziwym katolikiem, to angażować się wszędzie i nie szczędzić ofiar! To jest powszechne, to jest katolickie. bł. Maria Teresa Ledóchowska Adresy sióstr klawerianek Dom Generalny Suore Missionarie di S. Pietro Claver Via dell Olmata 16, Roma, Włochy Krosno Sekretariat Misyjny i Redakcja ul. Łukasiewicza 62, Krosno tel. (13) Bank PEKAO SA I oddział w Krośnie: Sekretariat Misyjny krosno@klawerianki.pl Redakcja echozafryki@klawerianki.pl Podkowa Leśna Ekspedycja Echa z Afryki... ul. Warszawska 12, Podkowa Leśna tel. (22) podkowa@klawerianki.pl Kraków ul. Grabowa 9, Kraków tel. (12) krakow@klawerianki.pl Poznań ul. Dmowskiego 130, Poznań tel. (61) poznan@klawerianki.pl Świdnica ul. Ogrodowa 3, Świdnica tel. (74) swidnica@klawerianki.pl Sisters of St. Peter Claver 89 Shortlands Road Bromley, Kent BR2 0JL Anglia tel. (020) sspc.echo.uk@googl .com For donations online, UK only: Miesięcznik misyjny dla rodzin katolickich, założony w 1893 r. przez bł. Marię Teresę Ledóchowską. Wydawany jest w dziewięciu językach. Redakcja s. Agata Wójcik SSPC s. Krystyna Kita SSPC Współpraca s. Elżbieta Sołtysik SSPC Wioletta Zimmermann-Szubra Graffia, Krosno Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadesłanych tekstach. Za zgodą Kurii Metropolitalnej w Krakowie Asystent Kościelny ks. dr hab. Jan Machniak, PL ISSN X Druk Drukarnia Księży Pallotynów Apostolicum ul. Wilcza 8, Ząbki tel. (22) Warunki prenumeraty Echo z Afryki i innych kontynentów można prenumerować przez cały rok. Dobrowolną ofiarę na pokrycie kosztów druku i wysyłki należy przesłać na adres Sekretariatu Misyjnego w Krośnie. Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie... Krystyna Pytel Teresa Krzywdzińska Władysław Kuchta Maria Duzniak Zygmunt Niski Kazimiera Mikołajczyk Urszula Zarzycka Jan Wardach Maria Cialowicz Wiesława P.

17 N ie wyśmiewaj się z małego ziarenka pewnego dnia będzie drzewem palmowym przysłowie z Angoli