SPIS TREŚCI. Wstęp CZĘŚĆ I NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY... 45

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI Wstęp CZĘŚĆ I NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY ROZDZIAŁ I UMOWA O PRACĘ A INNE UMOWY Definicja stosunku pracy Inne umowy na podstawie których wykonywana jest praca Cechy charakterystyczne umów cywilnoprawnych Swoboda wyboru rodzaju umowy Umowa nosząca cechy umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej Umowa zlecenia dotycząca wykonywania tych samych czynności co umowa o pracę Rodzaje umów cywilnoprawnych Umowa o dzieło Umowa zlecenia Umowa agencyjna Kontrakt menedżerski Kontrakt menedżerski a umowa o pracę Umowy cywilnoprawne a umowa o pracę różnice Osobiste świadczenie pracy Zasady ustalania odpłatności Podporządkowanie i ryzyko Zlecenie wykonywania czynności dla zespołu montażowego Umowa o pracę a umowa o dzieło i umowa zlecenia różnice Wady i zalety umowy o pracę Wady i zalety umów zlecenia Umowa zlecenia dotycząca tych samych czynności co umowa o pracę Rodzaj umowy zawartej z prezesem zarządu spółki Umowa z osobą zarządzającą zakładem pracy Przekwalifikowanie innej umowy w umowę o pracę Stażyści Umowa o pracę a tzw. samozatrudnienie Praktyki absolwenckie Praktyki absolwenckie a podróż służbowa Konsekwencje nieprawidłowej kwalifikacji umowy Umowa o pracę zawarta w celu nabycia prawa do emerytury Umowa zawarta w celu wyłudzenia świadczeń z ZUS Zatrudnienie osoby bliskiej pracodawcy Umowa o współpracy a pojęcie pracownika ROZDZIAŁ II RODZAJE UMÓW O PRACĘ Podział umów o pracę ze względu na czas na jaki zostały zawarte Rodzaje umów Umowa na czas określony... 70

2 Umowa na czas zastępstwa nieobecnego pracownika Umowa na czas wykonania określonej pracy Pojęcie umowy na czas wykonania określonej pracy Umowa na czas wykonania określonej pracy po dwóch umowach na czas określony Umowa na okres próbny Umowa na okres próbny zawarta w celu obejścia przepisów prawa Umowa na czas nieokreślony Zmiana umowy na czas nieokreślony na umowę na czas określony Praca sezonowa Umowy nauczycieli akademickich Umowy na czas określony a ustawa antykryzysowa Umowa na czas określony w przepisach Kodeksu pracy i ustawy antykryzysowej Zakres stosowania ustawy antykryzysowej do umów na czas określony Umowy na czas określony zgodnie z art Kodeksu pracy Podmioty, które stosują w 2011 r. art Kodeksu pracy Zawarcie trzech kolejnych umów o pracę na czas określony Przerwa pomiędzy umowami na czas określony Zatrudnienie pracowników w ramach robót publicznych i prac interwencyjnych, a liczba umów na czas określony Niszczenie i przedłużenia umów terminowych Umowa o pracę na okres próbny a ilość umów na czas określony Zasada liczenia ilości umów na czas określony Grupy zawodowe, do których nie stosujemy art Kodeksu pracy Umowy na czas określony zgodnie z przepisami ustawy antykryzysowej Termin stosowania ustawy antykryzysowej Ograniczenia dotyczące umów na czas określony w świetle ustawy antykryzysowej Sposób liczenia maksymalnego 24-miesięcznego okresu dotyczącego umów na czas określony Umowy, których dotyczy ustawa antykryzysowa Umowy zawarte przed 22 sierpnia 2009 r. kończące się po 31 grudnia 2011 r Umowy zawarte po 22 sierpnia 2009 r. i kończące się po 31 grudnia 2011 r Umowy zawarte przed 22 sierpnia 2009 r. i kończące się przed 31 grudnia 2011 r Umowy zawarte po 22 sierpnia 2009 r. i kończące się przed 31 grudnia 2011 r Umowy o pracę z młodocianymi i z dziećmi Typy umów zawieranych z młodocianymi Zasady ogólne zawierania umów z młodocianymi Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego Umowa w celu przygotowania zawodowego osób, które nie ukończyły gimnazjum Umowa w celu przygotowania zawodowego osób, które nie mają 16 lat Nauka zawodu Umowa o przyuczenie do wykonywania określonej pracy Zatrudnienie młodocianego przy lekkiej pracy Umowy o pracę z dziećmi Dokumenty, które należy dołączyć do wniosku o zatrudnienie dziecka... 87

3 4. Szczególne rodzaje umów Spółdzielcza umowa o pracę Zasady ogólne nawiązania spółdzielczej umowy o pracę Umowy o pracę w spółdzielni pracy Świadczenie pracy na podstawie powołania Zasady ogólne nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania Wypowiedzenie warunków pracy i płacy powołanemu pracownikowi Świadczenie pracy na podstawie mianowania Świadczenie pracy na podstawie wyboru Zasady ogólne nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru Stanowiska samorządowe, na które nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru Umowa o pracę nakładczą Pozorność umowy o pracę nakładczą Umowa o pracę tymczasową Wypożyczanie pracowników Dwa etaty w jednej firmie Warunki zatrudnienia pracownika na dwóch etatach w jednej firmie Ilość jednocześnie zawartych umów o pracę z jednym pracodawcą Obowiązki pracodawcy zatrudniającego pracownika na drugi etat Dwa etaty u jednego pracodawcy a urlop Czas pracy pracownika na dwóch etatach Czas pracy na dwóch etatach w wyjaśnieniach Ministerstwa Zatrudnienie więźniów Podstawowe zasady zatrudnienia więźniów Zatrudnienie więźnia na podstawie skierowania Umowa z zakładem karnym Więźniowie wykonujący pracę Wynagrodzenie skazanych Urlop więźniów pracujących na podstawie skierowania Obowiązki związane z zatrudnieniem skazanych Zatrudnienie skazanego na ogólnych zasadach Przepisy regulujące zatrudnienie skazanych Oddelegowanie pracownika za granicę Podstawowe obowiązki związane z oddelegowaniem pracownika za granicę Swoboda delegowania w UE Wysłanie pracownika za granicę w ramach polecenia wyjazdu służbowego Wysłanie pracownika za granicę Telepraca Pojęcie telepracownika i telepracy Podstawa stosowania telepracy Termin uzgodnienia telepracy z pracownikiem Powierzenie telepracy ze względu na potrzeby pracodawcy Rezygnacja z wykonywania pracy w formie telepracy Brak zgody pracownika na telepracę Informacja o warunkach zatrudnienia w przypadku telepracy Obowiązki pracodawcy zatrudniającego telepracowników

4 Forma przekazywania informacji w przypadku telepracy Kontrola telepracownika Zakaz dyskryminacji telepracowników Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP w przypadku telepracowników Rodzaje umów o pracę na jakie może być zatrudniony telepracownik Czas pracy telepracownika Telepracownik a badania lekarskie ROZDZIAŁ III OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKA Pojęcie pracodawcy Spółka cywilna jako pracodawca Osoba prawna jako pracodawca Reprezentacja pracodawcy w stosunku pracy Pojęcie pracownika Postępowanie w przypadku zatrudniania pracowników Zawieranie umów o pracę Sporządzenie umowy o pracę Forma zawarcia umowy o pracę Niezachowanie formy pisemnej umowy o pracę Elementy niezbędne umowy o pracę Język umowy o pracę Zasada swobody umów a umowa o pracę Rodzaj pracy Miejsce pracy Miejsce pracy i siedziba zakładu pracy Miejsce wykonywania pracy kierowców Podróż służbowa a miejsce wykonywania pracy Wymiar czasu pracy Zmiana rozkładu czasu pracy Wynagrodzenie Minimalne wynagrodzenie za pracę Umowa zlecenia a minimalne wynagrodzenie Termin rozpoczęcia pracy Dodatkowe klauzule w treści umów Zakaz konkurencji wobec pracodawcy Dodatkowe elementy umów o pracę zawartych z pracownikami zatrudnionymi w niepełnym wymiarze Przedwstępna umowa o pracę Ustne rokowania a roszczenie o zawarcie umowy o pracę Informacje dla pracownika skierowanego poza obszar UE Dodatkowa pisemna informacja Obowiązek wręczenia pisemnej dodatkowej informacji Treść dodatkowej informacji Informacja o warunkach zatrudnienia w przypadku telepracy Zmiany dotyczące informacji o warunkach zatrudnienia Metody sporządzania dodatkowej informacji

5 8.6. Informacja dla pracownika a zmiana warunków zatrudnienia Zmiana wymiaru urlopu a aktualizacja informacji dla pracownika Nowa umowa o pracę a informacja o warunkach zatrudnienia Obowiązki związane z zatrudnieniem Dwa wzory kwestionariuszy osobowych Kwestionariusz osobowy w wyjaśnieniach Inspektoratu Pracy Wstępne badania lekarskie Badania wstępne a przerwa pomiędzy kolejnymi umowami Dodatkowe badania lekarskie a zaświadczenia o braku przeciwwskazań do podjęcia nauki Dodatkowe badania niektórych grup zawodowych Zakres danych, których można żądać od pracownika i od osoby ubiegającej się o pracę Dokumenty składane przez pracownika w związku z przyjęciem do pracy Zaświadczenie o niekaralności kandydata do pracy Obowiązki pracodawcy w związku z zatrudnieniem nowego pracownika Zapoznanie z aktami prawa wewnątrzzakładowego Zapoznanie z zakresem obowiązków Obowiązek zapoznania pracownika z zakresem obowiązków a regulamin pracy Forma informacji o zakresie obowiązków Ustalenie stażu pracy nowo zatrudnionego Szkolenie pracowników w zakresie BHP Instruktaż ogólny Instruktaż stanowiskowy Szkolenie podstawowe Informacja o ryzyku zawodowym Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym a rodzaj zajmowanego stanowiska Zapewnienie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej Odzież i obuwie robocze Odzież robocza dla pracowników zatrudnionych na okres próbny Zakazy dopuszczenia pracowników do pracy Obowiązek poinformowania różnych organów o zatrudnieniu pracowników Obowiązek poinformowania inspekcji pracy i inspekcji sanitarnej Pozostałe informacje przekazywane do Państwowej Inspekcji Pracy Obowiązek zawiadomienia organów egzekucyjnych Ponowne zatrudnienie pracownika po przyznaniu mu emerytury Obowiązek zawiadomienia Urzędu Pracy o wolnych miejscach pracy Brak obowiązku informowania o zatrudnieniu osoby bezrobotnej Obowiązki pracodawcy z zakresu BHP Zasady ogólne Zapewnienie odpowiednich pomieszczeń pracy Dodatkowe wymogi w przypadku pracy przy obsłudze komputera Służba BHP Służba BHP, a pracodawca zatrudniający do 100 pracowników Komisja BHP Inne obowiązki związane z zatrudnieniem pracowników Przetwarzanie danych osobowych pracownika

6 Upoważnienie do przetwarzania danych osobowych pracowników Regulamin pracy Regulamin wynagradzania Wpłaty na PFRON Obowiązki pracodawców związane z liczbą zatrudnionych pracowników Obowiązki pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników ROZDZIAŁ IV DOKUMENTACJA PRACOWNICZA Obowiązek prowadzenia dokumentacji pracowniczej Akta osobowe Obowiązek prowadzenia akt osobowych Zmiany w zakresie prowadzenia akt osobowych od 5 sierpnia 2009 r Część A akt osobowych Część B akt osobowych Część C akt osobowych Ogólne zasady prowadzenia akt osobowych Dokumenty specyficzne ze względu na rodzaj zatrudnienia Zajęcie komornicze a akta osobowe Pracownik pracujący na dwa etaty a akta osobowe Inna dokumentacja pracownicza Zakres dodatkowej dokumentacji Karta ewidencji czasu pracy Imienna karta wypłacanego wynagrodzenia za pracę Ewidencje dodatkowe Lista obecności Forma prowadzenia dokumentacji pracowniczej Brak ewidencji pracowniczej Prawo pracownika do wglądu do akt osobowych Przechowywanie dokumentacji pracowniczej Przechowywanie list płac w formie elektronicznej Ochrona danych osobowych pracowników Przetwarzanie danych biometrycznych Monitoring w zakładzie pracy Udostępnianie danych osobowych innym podmiotom Zakres danych udostępnianych związkom zawodowym Komplet dokumentów niezbędnych przy zatrudnianiu pracownika Nieprowadzenie dokumentacji pracowniczej ROZDZIAŁ V ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW W POLSCE Zmiany dotyczące zatrudniania cudzoziemców od 1 lutego 2009 r Możliwość wykonywania pracy na terytorium Polski przez cudzoziemców Wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca Zwolnienia z obowiązku uzyskiwania zezwoleń na pracę Przypadki, gdy wymagane jest zezwolenie na pracę Organ wydający zezwolenia na pracę cudzoziemców Typy zezwoleń na pracę dla cudzoziemców

7 8. Procedura uzyskiwania zezwolenia na pracę cudzoziemca Opłata za wydanie zezwolenia na pracę Wiza Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony Umowa o pracę z cudzoziemcem Umowa o pracę z cudzoziemcem zawarta bez wymaganego zezwolenia Język, w jakim zawiera się umowę o pracę z cudzoziemcem Język, w jakim zawiera się umowy cywilnoprawne z cudzoziemcami Umowa z cudzoziemcem w języku obcym a inne obowiązki Sytuacja na lokalnym rynku pracy a zezwolenie na pracę cudzoziemca Sytuacje, gdy brak jest obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę przez cudzoziemców Zatrudnienie cudzoziemców zza wschodniej granicy bez zezwolenia i w uproszczonym trybie od 1 stycznia 2011 r Karta Polaka Status pracownika obcokrajowca Cudzoziemcy z Kartą Polaka Akty prawne regulujące zatrudnianie cudzoziemców ROZDZIAŁ VI WZORY DOKUMENTÓW ZWIĄZANYCH Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKÓW Umowy o pracę Umowa o pracę wzór ogólny Umowa o pracę w celu nauki zawodu Umowa o pracę w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy Umowa o pracę z pracownikiem młodocianym zatrudnionym przy pracach lekkich Umowa o pracę nakładczą Umowa o pracę na zastępstwo Umowa o pracę na okres próbny Wzory umów cywilnoprawnych Umowa o dzieło Umowa zlecenia Umowa agencyjna Dokumenty przygotowywane w związku z zatrudnieniem pracownika Informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami obowiązującymi w zakładzie pracy Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami BHP i o przeszkoleniu Zakres czynności pracownika Informacja o ryzyku zawodowym Zgoda na przekazywanie wynagrodzenia na rachunek bankowy Dokumenty przy przyjmowaniu pracownika do pracy Oświadczenie o udostępnieniu danych osobowych Przedwstępna umowa o pracę Skierowanie na wstępne badania lekarskie Zawiadomienia wybranych organów Oświadczenie pracownika o niepozostawaniu w rejestrze bezrobotnych Zawiadomienie Powiatowego Urzędu Pracy o zatrudnieniu osoby bezrobotnej

8 Zawiadomienie komornika o zatrudnieniu pracownika objętego egzekucją komorniczą Upoważnienie do przetwarzania danych osobowych dla pracownika działu kadr ROZDZIAŁ VII ZATRUDNIENIE A PODATEK DOCHODOWY I SKŁADKI ZUS Zatrudnienie a obowiązki pracodawcy wobec ZUS Zgłoszenie pracowników do ubezpieczeń Obowiązek zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego Dowody potwierdzające prawo do świadczeń zdrowotnych Brak zgłoszenia pracowników Umowa o pracę a inny tytułu ubezpieczenia Umowa o dzieło czy umowa o pracę Ubezpieczenia społeczne cudzoziemców pracujących w Polsce Dane w ZUS ZUA w przypadku cudzoziemców zatrudnionych w Polsce Opłacanie składek ZUS za skazanych Pracownicy zasady ustalania miejsca opłacania składek od 1 maja 2010 r Zasady ogólne określania miejsca podlegania ubezpieczeniu pracowników Pojęcie osoby wykonującej pracę najemną w imieniu pracodawcy Praca najemna w kilku krajach Pojęcie znacznej części pracy Pojęcie osoby normalnie wykonującej pracę najemną w kilku państwach członkowskich Praca najemna dla podmiotu spoza UE wykonywana na terenie kilku państw UE Rozróżnianie pracy w kilku państwach od pracy oddelegowania pracownika Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych Podmioty, za które należy opłacać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych Wykaz prac o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach Wysokość i podstawa składki na Fundusz Emerytur Pomostowych Zatrudnienie pracowników a podatek dochodowy Samozatrudnienie a podatek dochodowy Samozatrudnienie w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów Obowiązki pracodawcy związane z zatrudnieniem pracowników Zakład pracy jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników Brak obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT Obowiązki pracodawcy a wyznaczenie osoby odpowiedzialnej Upadłość zakładu pracy a płatnik podatku dochodowego Wypłata wynagrodzenia przez komornika Pojęcie pracownika na gruncie podatku dochodowego Podstawa obliczania zaliczek Przeliczenie wynagrodzenia wypłaconego w walucie obcej Koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy Wysokość kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy Koszty uzyskania przychodów pracowników-twórców Wynagrodzenia płatne łącznie za kilka miesięcy Wynagrodzenia grudniowe płatne w styczniu koszty uzyskania pracowników Koszty dojazdu do pracy w wysokości faktycznie poniesionej

9 Dokumentowanie wydatków na dojazdy Rzeczywiste koszty uzyskania przychodu Faktyczne miejsce zamieszkania pracownika a koszty uzyskania Koszty pracowników dojeżdżających w wyjaśnieniach MF Zakład pracy wielooddziałowy decyduje miejsce wykonywanej pracy Dwie lub więcej umów z jednym zakładem pracy a koszty uzyskania przychodów Dwa etaty u jednego pracodawcy a koszty uzyskania przychodów Przychody pracownika zatrudnionego na wielu etatach roczny limit kosztów Zaprzestanie potrącania kosztów uzyskania przychodów Świadczenia za okres dłuższy niż miesiąc a wysokość zaliczki na podatek Wysokość miesięcznej zaliczki od wynagrodzeń Obniżanie wysokości miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy Wspólne rozliczanie się z małżonkiem Zmniejszenia zaliczek o kwotę wolną od podatku Oświadczenie PIT Dochody z najmu opodatkowane ryczałtem a potrącenie zaliczki o kwotę wolną od podatku Składka na ubezpieczenie zdrowotne pracowników a zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników Zwolnienie z obowiązku poboru zaliczek lub ograniczenie wysokości poboru zaliczek Zaliczki na podatek dochodowy w zakładach pracy chronionej Odpowiedzialność zakładu pracy za niepobranie podatku Wynagrodzenie zasądzone przez sąd Zasady zaokrąglania kwot podatku Wypłata świadczeń dla przyszłego pracownika Używanie samochodu pracownika, a koszty uzyskania przychodów pracodawcy Samochody używane przez pracowników, a koszty u pracodawcy Używanie samochodu przez pracownika w jazdach lokalnych Ryczałt na jazdy lokalne Ryczałt a samochód oddany w używanie pracodawcy Rozliczenie z pracownikiem jazd lokalnych na podstawie faktycznie przejechanych kilometrów Dojazdy do pracy pracowników własnymi samochodami Umowa dotycząca używania samochodu prywatnego do celów służbowych Porównanie obciążeń w przypadku umowy o pracę i umów cywilnoprawnych CZĘŚĆ II TRWANIE STOSUNKU PRACY ROZDZIAŁ I CZAS PRACY Systemy i rozkłady czasu pracy Pojęcie czasu pracy Zasady obliczania czasu pracy Dojazd do pracy a czas pracy Stawienie się nietrzeźwego pracownika do pracy a czas pracy Pojęcie doby pracowniczej i tygodnia pracy Naruszenie doby pracowniczej po dniu wolnym

10 Systemy czasu pracy Podstawowy system czasu pracy Zasady ogólne w przypadku podstawowego systemu czasu pracy Zasady układania grafiku w podstawowym czasie pracy Możliwość przedłużenia wymiaru czasu pracy ponad 8 godzin na dobę System przerywanego czasu pracy System zadaniowego czasu pracy Zasady stosowania zadaniowego czasu pracy Zadaniowy czas pracy kierowców Przedstawiciel handlowy a zadaniowy czas pracy Zadaniowy czas pracy a ilość powierzonej pracy Praca w ruchu ciągłym Zasady stosowania systemu pracy w ruchu ciągłym Praca w ruchu ciągłym a termin wypłaty wynagrodzenia Godziny nadliczbowe w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym Stacja paliw a praca w ruchu ciągłym Równoważny czas pracy Zasady stosowania równoważnego czasu pracy Równoważny system czasu pracy a godziny nadliczbowe Równoważny czas pracy przy dozorze urządzeń Równoważny czas pracy przy pilnowaniu mienia Rozwiązanie umowy o pracę w przypadku równoważnego czasu pracy Harmonogram w równoważnym czasie pracy Indywidualny rozkład czasu pracy Zasady ogólne stosowania indywidualnego rozkładu czasu pracy Ruchomy czas pracy System skróconego tygodnia pracy System pracy weekendowej Sposób określania systemów oraz rozkładów czasu pracy Rozliczanie czasu pracy (wymiar czasu pracy) Rozkład czasu pracy Wymiar czasu pracy Ustalanie wymiaru czasu pracy Wymiar czasu pracy w ruchu ciągłym Wymiar czasu pracy zatrudnionego na część etatu Obliczenie wymiaru czasu pracy za wybrany miesiąc Nowe zasady liczenia czasu pracy od 1 stycznia 2011 r Święto przypadające w innym dniu niż niedziela Dwa święta w jednym tygodniu Święto przypadające w niedzielę a wymiar czasu pracy Święto w dniu wolnym z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy Wymiar czasu pracy w 2011 r. dla jednomiesięcznych okresów rozliczeniowych Wymiar czasu pracy w 2011 r. dla dwumiesięcznych okresów rozliczeniowych Wymiar czasu pracy w 2011 r. dla trzymiesięcznych okresów rozliczeniowych Wymiar czasu pracy w 2011 r. dla czteromiesięcznych okresów rozliczeniowych Dni świąteczne w 2011 r Zmniejszenie norm czasu pracy

11 2.3. Okres rozliczeniowy Okres rozliczeniowy w budownictwie Łączny tygodniowy czas pracy Nieprzerwany wypoczynek dobowy i tygodniowy Dobowy i tygodniowy okres odpoczynku Prawo do 11-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku Termin równoważny okres wypoczynku Trzyzmianowy rozkład pracy Przedłużenie dobowego wymiaru pracy do 24 godzin a prawo do odpoczynku Tydzień pracy dłuższy niż 5-dniowy Rozwiązanie z pracownikiem umowy w trakcie okresu rozliczeniowego Rozliczenie czasu pracy w przypadku zakończenia umowy Praca w wolne soboty Niedopracowanie godzin w okresie rozliczeniowym Nierównomierny rozkład czasu pracy w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego Kompensata za pracę w wolną sobotę Czas pracy w podróży służbowej Podróż służbowa odbywana samochodem pracownika a czas pracy Praca w niedziele i święta Dopuszczalność pracy w niedzielę Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych w wyjaśnieniach Ministerstwa Rekompensata za pracę w niedzielę i święta Wynagrodzenie za pracę w niedzielę i święta w przypadku braku zrekompensowania ich dniami wolnymi Rozliczenie wynagrodzenia za pracę w święto przypadające w sobotę Czas podczas przejazdu zakładowym transportem do miejsca pracy Przerwy w pracy minutowa przerwa w pracy minutowa przerwa w pracy Przerwy w pracy wliczane do czasu pracy Okresy niewliczane do czasu pracy Praca w godzinach nadliczbowych Polecanie pracy w godzinach nadliczbowych Forma polecenia pracy w godzinach nadliczbowych Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych Dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe Czas wolny za pracę nadliczbową Zatrudnianie pracowników w dniu wolnym wynikającym z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy Praca w godzinach nadliczbowych z tytułu przekroczenia przeciętnej, tygodniowej normy czasu pracy Kierownik działu a praca w nadgodzinach

12 Godziny nadliczbowe a zatrudnienie na niepełny etat Praca na zasadach dobrowolności na rzecz współpracowników a godziny nadliczbowe Zasady ustalania przekroczenia normy średniotygodniowej Praca w niedzielę i przekroczenie normy tygodniowej czasu pracy Limit godzin nadliczbowych w 2011 r Nadgodziny a świadectwo pracy Praca w tej samej dobie pracowniczej a nadgodziny Zasady dokumentowania czasu pracy pracowników Planowanie czasu pracowników Ewidencja czasu pracy Forma ewidencji Zasady prowadzenia karty czasu pracy Pracownicy dla których ewidencję czasu pracy prowadzi się w uproszczonej formie Przechowywanie dokumentacji kadrowej i kadrowo-płacowej Podmiot zobowiązany do udowodnienia czasu pracy Obwieszczenie o czasie pracy Sposób zmiany rozkładu czasu pracy Ustawa antykryzysowa a czas pracy Zakres stosowania regulacji ustawy antykryzysowej dotyczących czasu pracy Wydłużenie okresu rozliczeniowego zgodnie z ustawą antykryzysową Świadczenie pracy w tej samej dobie pracowniczej Indywidualny czas pracy dla rodziców dziecka do 14 lat Obniżenie wymiaru czasu pracy Przypadki, gdy jest możliwe obniżenie wymiaru czasu pracy Tryb obniżenia wymiaru czasu pracy na podstawie ustawy antykryzysowej Inne zagadnienia związane z czasem pracy Czas pracy a dyżur pracownika Dyżur pracownika Wynagrodzenie za czas dyżuru Dyżur lekarza Efektywna praca w czasie dyżuru Dyżur w domu Pojęcie dyżuru domowego Rekompensata za dyżur pełniony poza domem pracownika Praca w porze nocnej Wykonywanie w nocy prac szczególnie niebezpiecznych Czas pracy w instytucjach kultury Czas pracy urzędników i pracowników służby cywilnej Czas pracy pracownika niepełnosprawnego Wynagrodzenie miesięczne a skrócona norma czasu pracy pracownika niepełnosprawnego Czas pracy pracowników służby zdrowia Główne zasady organizacji czasu pracy w placówkach służby zdrowia Dyżury medyczne od 1 stycznia 2008 r. w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy Klauzula opt-out Gotowość do udzielania świadczeń zdrowotnych

13 Odpoczynek po dyżurze medycznym w wyjaśnieniach inspekcji pracy Odpoczynek po dyżurze medycznym w wyjaśnieniach Ministerstwa Zdrowia Czas pracy pracowników młodocianych Wymiar czasu pracy pracowników młodocianych Wymiar czasu młodocianego zatrudnionego w czasie ferii szkolnych Młodociany zatrudniony przy lekkiej pracy podczas roku szkolnego Zatrudnianie młodocianych na drugiej zmianie Czas pracy kadry kierowniczej Zasady ustalania czasu pracy kierowców Przepisy regulujące czas pracy kierowców Zasady ustalania czasu pracy kierowców Przerwa w pracy kierowcy a czas pracy Czas pracy kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy Praca kierowcy w porze nocnej Forma prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców Podróż służbowa kierowcy Podróż służbowa kierowcy w wyjaśnieniach Ministerstwa Infrastruktury Podróż służbowa kierowcy w wyjaśnieniach Głównego Inspektoratu Pracy Systemy czasu pracy kierowców Obowiązek okazywania wykresówek z tachografów Zasady rozliczania czasu pracy kierowców małych samochodów Podstawowe zasady dotyczące czasu pracy szoferów po 20 czerwca 2007 r Czas pracy kierowców małych samochodów w wyjaśnieniach inspekcji pracy Godziny nadliczbowe kierowcy Czas pracy motorniczych tramwajów Czas pracy pracowników uprawnionych do urlopu wychowawczego Sankcje za naruszenie przepisów o czasie pracy Dane w regulaminie pracy dotyczące czasu pracy Wzory dokumentów związanych z czasem pracy Miesięczna karta ewidencji czasu pracy Wniosek o udzielenie czasu wolnego za pracę w niedzielę ROZDZIAŁ II WYNAGRODZENIE ZA PRACĘ Zasady ogólne Pojęcie wynagrodzenia za pracę Podstawowe składniki wynagrodzenia Ogólne zasady wypłaty wynagrodzeń Ustalanie wynagrodzenia za pracę Określenie w umowie o pracę innego wynagrodzenia niż wynikające z regulaminu wynagradzania Dodatkowa praca wykonywana w normalnym czasie pracy Formy określania wynagrodzenia Składniki wynagrodzenia za pracę Dodatkowe składniki wynagrodzenia Premia a nagroda Brak wypłaty premii

14 Zysk oddziału a brak prawa do premii Nagroda z zysku a przeznaczenie zysku na kapitał zapasowy Premia uznaniowa (nagroda) Premia uznaniowa przewidziana w regulaminie Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca Wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik podjął pracę Wynagrodzenie za jeden dzień pracy Obliczanie wynagrodzenia za jeden dzień pracy w przypadku nieobecności z powodu choroby Wynagrodzenie za jeden dzień pracy w 31-dniowym miesiącu w świetle wyjaśnień Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Obliczanie wynagrodzenia za jeden dzień pracy w przypadku nieobecności z powodu innego niż choroba Gotowość do pracy i przestój Gotowość do pracy Niedopracowanie godzin w okresie rozliczeniowym Wynagrodzenie za czas dyżuru Wynagrodzenie za czas dyżuru medycznego Zasady ogólne ustalania wynagrodzenia w przypadku przestoju Przestój spowodowany warunkami atmosferycznymi Gotowość do pracy a praca u innego pracodawcy Nieobecności w pracy, za które pracownikowi przysługuje wynagrodzenie Wadliwe wykonanie pracy a wynagrodzenie Ochrona wynagrodzenia za pracę Udostępnianie dokumentów płacowych dla pracowników Naruszenie przepisów w zakresie wynagrodzeń Zaniżenie lub zawyżenie wynagrodzenia Wynagrodzenie w walucie obcej od 24 stycznia 2009 r Praca w porze nocnej Dodatek za pracę w porze nocnej Minimalna kwota dodatku za pracę w porze nocnej w 2011 r Skutki nieokreślenia przez pracodawcę pory nocnej Wysokość dodatku za pracę w porze nocnej Dodatek za pracę w nocy na przełomie roku w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy Zmiana wysokości wynagrodzenia na korzyść pracownika Podwyżki wynagrodzeń a pracownicy na urlopie macierzyńskim Nagroda jubileuszowa Uprawnienia do nagrody jubileuszowej Nabycie prawa do nagrody jubileuszowej Nagroda jubileuszowa dla pracowników służby cywilnej Trzynastka dodatkową pensją Podmioty uprawnione do otrzymania trzynastej pensji Termin wypłaty trzynastki Wysokość trzynastki Nabycie prawa do trzynastki

15 1.33. Dodatki zmianowe i za pomoc doraźną Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy Dodatek wyrównawczy Dodatek za rozłąkę Regulamin wynagradzania Podmioty zobowiązane do wydania regulaminu pracy Treść regulaminu wynagradzania Zasady wprowadzania regulaminu wynagradzania Wynagrodzenie a nieważność aneksu do umowy o pracę Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2011 r Sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy Wynagrodzenie skazanych Zmiana wysokości wynagrodzenia od 1 stycznia 2011 r. a obowiązki pracodawcy Zmiana wysokości niektórych świadczeń ze stosunku pracy Wynagrodzenie młodocianych Wynagrodzenie młodocianych w okresie nauki zawodu Wynagrodzenie młodocianych w przypadku umowy o pracę w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy Wynagrodzenie młodocianych przy pracach lekkich Ujawnienie przez pracodawcę wynagrodzenia pracownika Wynagrodzenie za czas wezwania do stawienia się przed sądem Zmiana wielkości etatu w trakcie miesiąca a wysokość wynagrodzenia Wypłata wynagrodzenia Termin wypłaty wynagrodzenia Forma wypłaty wynagrodzenia za pracę Opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia za pracę Skutki nieterminowej wypłaty wynagrodzenia Opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia z przyczyn niezależnych Wypłata wynagrodzenia osobie trzeciej Potrącenia z wynagrodzenia za pracę Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę Kwota wolna od potrąceń Kwota wolna od potrąceń a ubezpieczenie zdrowotne Zasady dokonywania potrąceń ustawowych Potrącenia dobrowolne Zbieg potrąceń dobrowolnych i ustawowych Zgoda pracownika na potrącenie z wynagrodzenia przyszłych niedoborów Minimalne wynagrodzenie za pracę a potrącenie z wynagrodzenia Potrącenie komornicze z odprawy pieniężnej Potrącenie alimentów z wynagrodzenia za pracę Pojęcie świadczenia alimentacyjnego Odliczanie nadpłaconego pracownikowi wynagrodzenia Etapy egzekucji z wynagrodzenia za pracę Odprawy i nagrody jubileuszowe a kwota wolna od potrąceń Potrącanie nadpłaconych wynagrodzeń Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe Elementy wynagrodzenia za godziny nadliczbowe

16 Pojęcie normalne wynagrodzenie Podstawa obliczenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych Dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe Dodatki za pracę w niedzielę i za pracę w godzinach nadliczbowych Obliczanie wynagrodzenia za pracę nadliczbową Wynagrodzenie za pracę nadliczbową przy braku określenia wynagrodzenia w stawce godzinowej lub miesięcznej Zasady obliczania stawki za godzinę pracy ponadnormatywnej Ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych Ryczałt za godziny nadliczbowe a ewidencja czasu pracy Ryczałtowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe a nieobecność w pracy Kierownicy a wynagrodzenie za nadgodziny Stała praca kierownika w nadgodzinach Wysokość dodatku w przypadku nieudzielania dnia wolnego w zamian za pracę w dniu wolnym od pracy Wynagrodzenie za pracę w niedzielę i święta Praca w niedzielę i święta w nadgodzinach Przejście na czas zimowy a wynagrodzenie ze godziny nadliczbowe Wynagrodzenie za czas urlopu Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy Zmiany w zasadach ustalania wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu za urlop od 3 listopada 2009 r Podstawa wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i ekwiwalent urlopowy Składniki wyłączane przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop Wynagrodzenie za urlop nauczycieli Składniki wynagrodzenia uwzględniane przy obliczaniu podstawy wynagrodzenia urlopowego Składniki wynagrodzenia określone stawką miesięczną w stałej wysokości Umowa zlecenia a wynagrodzenie urlopowe Pozostałe składniki wynagrodzenia przysługujące za okres nie dłuższy niż jeden miesiąc Wynagrodzenie urlopowe a godzinowy wymiar urlopu Wynagrodzenie za urlop u pracownika zatrudnionego w równoważnym czasie pracy Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego Podwyżka wynagrodzenia a wynagrodzenie za czas urlopu Choroba pracownika a wynagrodzenie za urlop Oddelegowanie pracownika do innej firmy a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego Składniki wynagrodzenia wypłacane za okresy dłuższe niż miesiąc Pojęcie świadczenia periodycznego Premia uznaniowa a wynagrodzenie urlopowe Ryczałt za używanie samochodu a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy

17 6. Wynagrodzenie za czas choroby Wynagrodzenie za okres choroby Wynagrodzenie chorobowe dla pracowników po 50. roku życia Brak prawa do zasiłku a wynagrodzenie chorobowe Wysokość wynagrodzenia za czas choroby Ustalanie podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas choroby Pracownicy zatrudnieni krócej niż 12 miesięcy a podstawa wymiaru Podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby Zmiana pracodawcy a wynagrodzenie za czas choroby Niezdolność do pracy przed upływem pełnego miesiąca Nieobecności usprawiedliwione a podstawa wymiaru Zmiana umowy o pracę a podstawa wymiaru Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego wynagrodzenie wypłacone czy należne Termin wypłaty wynagrodzenia a podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego Składniki wynagrodzenia niemające wpływu na podstawę wymiaru Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby od 12 listopada 2009 r Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby do 11 listopada 2009 r Przeliczenie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych po wyroku Trybunału Konstytucyjnego Składniki wynagrodzenia wliczane do podstawy wymiaru Ponowna niezdolność do pracy a podstawa wymiaru Minimalna podstawa wymiaru Niezdolność do pracy do 6 dni od 1 stycznia 2004 r Choroba w czasie urlopu bezpłatnego Choroba na przełomie roku Termin wystawienia zwolnienia lekarskiego Odprawy Odprawa rentowa lub emerytalna Wcześniejsza emerytura a odprawa emerytalna Odprawa emerytalna dla byłego pracownika Odprawa pośmiertna Odprawa dla osoby powołanej do służby wojskowej Należności z tytułu podróży służbowej Należności przysługujące pracownikowi oddelegowanemu w krajową podróż służbową Diety Koszty przejazdu Koszty noclegu Koszty dojazdów Inne wydatki Delegacja zagraniczna Pojęcie zagranicznej podróży służbowej Diety i inne należności z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju Data przekroczenia granicy a początek i koniec zagranicznej podróży służbowej Liczenie czasu podróży służbowej Rozliczenie diety

18 Śniadanie w cenie noclegu a wysokość diety Zwrot kosztów przejazdu Zwrot kosztów dojazdów ryczałty Zwrot kosztów noclegów Zwrot kosztów leczenia Inne wydatki poniesione przez pracownika Rozliczanie kosztów podróży służbowych poza granicami kraju Zasady rozliczania kosztów zagranicznych podróży służbowych w jednostkach spoza sfery budżetowej Ryczałt za używanie prywatnych samochodów Rozliczanie podróży służbowej w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy Delegacje przedstawicieli handlowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy Podróż służbowa kierowcy Diety wypłacane kierowcom od 3 kwietnia 2010 r Diety wypłacane kierowcom do 2 kwietnia 2010 r Diety wypłacane kierowcom w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Podróż służbowa pracowników zatrudnionych na łączonych stanowiskach Dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Przepisy regulujące dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Podmioty, którym przysługuje dofinansowanie Zasady ustalania stanu zatrudnienia Osoby na które przysługuje dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Ogólne zasady dofinansowania wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Maksymalne kwoty dofinansowania wynagrodzenia osób niepełnosprawnych w 2011 r Pracodawcy nieosiągający 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych Podmioty, którym nie przysługuje dofinansowanie z PFRON Pracownik zatrudniony na część etatu Zasady ustalania okresu wliczania pracownika niepełnosprawnego do stanu zatrudnienia Zaległości wobec PFRON a dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Nieprawidłowości w wypłacie wynagrodzeń dla pracowników a dofinansowanie Dofinansowanie wynagrodzenia osób niepełnosprawnych zatrudnionych u więcej niż jednego pracodawcy Wniosek o dofinansowanie Postępowanie PFRON po otrzymaniu wniosku o dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Dodatkowe obowiązki pracodawcy związane z przekazaniem pierwszego wniosku o dofinansowanie Składanie w formie elektronicznej wniosku do dofinansowanie wynagrodzeń z PFRON Dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych a przechowywanie dokumentacji Przyrost zatrudnienia a dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych jako pomoc de minimis

19 10. Wzory dokumentów Pismo pracodawcy o przyznaniu rodzinie pracownika odprawy pośmiertnej Zgoda pracownika na dokonywanie potrąceń dobrowolnych Wzór regulaminu wynagradzania Wynagrodzenie a składki ZUS Rozliczanie składek ZUS należnych od wynagrodzeń pracowników Wysokość składki na ubezpieczenie rentowe w 2007 r. i 2008 r Zmiana wysokości składki na ubezpieczenie rentowe od 1 stycznia 2008 r Data wypłaty wynagrodzenia a data ujęcia w raportach rozliczeniowych Roczne ograniczenie podstawy wymiaru składek Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne Świadczenia w naturze a podstawa wymiaru składek ZUS Zasiłki z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne Wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne Podróże służbowe Koszty jazdy lokalnej dla pracownika Kilometrówka i ryczałt w jazdach lokalnych Diety wypłacone kierowcom a składki ZUS Zwrot pracownikowi kosztów dojazdu do pracy Odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty pracownikowi wynagrodzenia Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne Obowiązek przekazywania ZUS RMUA Możliwość przekazywania ZUS RMUA w formie elektronicznej Nagroda z okazji rocznicy firmy Pracownicy zatrudnieni u polskiego pracodawcy oddelegowani za granicę Cudzoziemcy wykonujący pracę na terenie kilku krajów Wyegzekwowanie wynagrodzenia przez komornika Brak obowiązku informowania NFZ o obniżeniu składki zdrowotnej Obowiązek poinformowania ZUS o zarobkach emerytów lub rencistów Brak obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i FGŚP od niektórych pracowników Wynagrodzenie a podatek dochodowy Przychód ze stosunku pracy Świadczenia otrzymane w naturze Świadczenia nieodpłatne i częściowo odpłatne Zakwalifikowanie świadczeń do przychodów ze stosunku pracy Koszty pracownicze i kwota wolna od podatku w 2011 r Zwolnienia świadczeń otrzymywanych przez pracowników w podatku dochodowym od osób fizycznych Dodatek za rozłąkę a podatek dochodowy i ZUS Zwolnienie z podatku dochodowego należności z tytułu używania samochodu przez pracowników w podróży służbowej Kwoty wypłacane pracownikowi z tytułu jazd lokalnych a zwolnienie z podatku dochodowego Dodatek z tytułu używania samochodów przysługujący na podstawie przepisów innych ustaw

20 Moment zaliczenia wynagrodzenia w koszty uzyskania przychodów Składki ZUS a koszty uzyskania przychodów od 1 stycznia 2009 r Samozatrudnienie a koszty uzyskania przychodów Potrącenia z wynagrodzeń a koszty uzyskania przychodów Wynagrodzenie związane z wytworzeniem środka trwałego Świadczenia socjalne Koszty badań lekarskich pracowników Diety a koszty uzyskania przychodów Kwota nadpłaconych i zwróconych przez ZUS składek na ubezpieczenia społeczne jako przychód pracownika Telefony prywatne i służbowe Umowa o pracę zawarta z naruszeniem przepisów Kodeksu spółek handlowych Wynagrodzenia członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddelegowanie pracownika za granicę przez polską firmę Odliczenie składek zapłaconych za granicą Warunki odliczenia składek uiszczonych za granicą ROZDZIAŁ III URLOPY WYPOCZYNKOWE Prawo do urlopu wypoczynkowego Wyliczanie urlopu Wymiar urlopu wypoczynkowego Urlop wypoczynkowy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy Niepełny wymiar czasu pracy a urlop dłuższy niż 26 dni Niepełny wymiar czasu pracy a metoda zaokrąglania wymiaru urlopu Wymiar urlopu dla pracowników niepełnoetatowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy Podjęcie pracy po raz pierwszy a wymiar urlopu Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego przez pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy Pierwsza praca na część etatu a wymiar urlopu Podjęcie pracy w końcu roku a urlop za następny rok kalendarzowy Podjęcie pierwszej pracy w grudniu a wymiar urlopu Zmiana pracodawcy przez pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy Zasady liczenia miesiąca okresu zatrudnienia dla nabycia prawa do urlopu Liczenie terminów w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy Podjęcie pracy 2 stycznia a wymiar urlopu Zwolnienie lekarskie a prawo do pierwszego urlopu Zmniejszenie i zwiększenie czasu pracy a wymiar urlopu Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego na godziny Ustanie stosunku pracy a wymiar urlopu Inne przypadki udzielania urlopu proporcjonalnego Urlop dla pracowników zatrudnionych w systemie równoważnych norm czasu pracy Pracownik zatrudniony u dwóch pracodawców Zaokrąglanie wymiaru urlopu Nabycie prawa do urlopu a urlop bezpłatny Urlop bezpłatny a wymiar urlopu Nabycie prawa do urlopu a długotrwała choroba