ROCZNIKI NAUKOWE. Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. Tom XVI Zeszyt 2
|
|
- Alicja Wieczorek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROCZNIKI NAUKOWE Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Tom XVI Zeszyt 2 Warszawa Poznań Lublin 2014
2 1 ROCZNIKI NAUKOWE Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
3 2 ANNALS of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists Vol. XVI No. 2 Warszawa Poznań Lublin 2014
4 3 ROCZNIKI NAUKOWE Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Tom XVI Zeszyt 2 Warszawa Poznań Lublin 2014
5 4 KOMITET REDAKCYJNY: prof. dr hab. Bogdan Klepacki Redaktor Naczelny prof. dr hab. Dionizy Niezgoda Przewodniczący dr Marek Angowski Sekretarz dr Elżbieta Kołodziej Z-ca Sekretarza dr hab. Barbara Gołębiewska Sekretarz Naukowy dr hab. Justyna Franc-Dąbrowska, dr inż. Mariusz Maciejczak, dr hab. Joanna Paliszkiewicz, dr hab. prof. SGGW Mirosław Wasilewski redaktorzy tematyczni prof. dr hab. Bolesław Borkowski redaktor statystyczny mgr Ewa Rodek redaktor językowy Tom Kubicki native speaker RADA NAUKOWA: prof. dr hab. Wiesław Musiał, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie Przewodniczący prof. dr hab. Peter Bielik, Slovak University of Agriculture in Nitra, Słowacja prof. dr hab. Georgij Cherevko, Lviv State Agrarian University, Ukraina dr hab. Barbara Gołębiewska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Polska prof. dr inż. Elena Horska, Slovak University of Agriculture in Nitra, Słowacja prof. dr Wojciech Florkowski, University of Georgia, USA dr hab. prof. UP Michał Jerzak, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Polska prof. dr hab. Bogdan Klepacki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Polska prof. dr hab. Siergiej Kvasha, Ukraińska Akademia Nauk Rolniczych, Ukraina dr hab. prof. UwB Adam Sadowski, Uniwersytet w Białymstoku, Polska dr hab. prof. UR Grzegorz Ślusarz, Uniwersytet Rzeszowski, Polska prof. dr hab. Takács-György Katalin, Károly Róbert College, Węgry Dwumiesięcznik, czasopismo indeksowane w bazach AGRO i INDEX COPERNICUS Publikacja częściowo dofinansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Copyright by Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu ISSN Wydawnictwo: WIEŚ JUTRA Sp. z o.o. ul. Bruzdowa 112F, Warszawa Projekt układu graficznego i skład: Joanna Kołakowska Nakład: egz., ark. wyd. 33,0, ark. druk. 20,0
6 5 Spis treści Hanna Adamska, Maria Golinowska... 9 Identyfikacja i ocena wymiaru środowiskowego obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego w aspekcie zrównoważonego rozwoju IDENTYFICATION AND ASSESSMENT OF ENVIRONMENTAL DIMENSION OF RURAL AREAS IN LOWER SILESIAN PROVINCE IN TERMS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT Tomasz Berbeka, Tomasz Szuk, Monika Kucharska Siła ekonomiczna gospodarstw rolniczych podejmujących inwestycje na Dolnym Śląsku ECONOMIC POWER OF FARMS WITH INVESTMENT UNDERTAKINGS IN LOWER SILESIA Anna Bisaga Potencjał koopetycyjny i jego rola w modernizacji gospodarstw rolnych województwa opolskiego COOPETIONAL POTENTIAL AND ITS ROLE IN THE MODERNISATION OF AGRICULTURAL HOUSEHOLDS IN OPOLE PROVINCE Piotr Bórawski Zróżnicowanie inwestycji w gospodarstwach mlecznych DIFFERENTIATION OF INVESTMENT IN DAIRY FARMS Georgij Czerewko Efektywność interwencjonizmu państwowego w gospodarkę żywnościową Ukrainy GOVERNMENTAL INTERVENCJONIZM EFFICIENCY IN AGRIBUSINESS IN UKRAINE Bazyli Czyżewski, Agnieszka Brelik SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF AGRICULTURE CASE OF POLAND Zrównoważony rozwój rolnictwa przypadek Polski Anna Dubownik, Roman Rudnicki Wpływ reformy rynku cukru Unii Europejskiej na produkcję buraków cukrowych w województwie kujawsko-pomorskim w latach IMPACT OF REFORMS SUGAR MARKET THE EUROPEAN UNION ON SUGAR BEET PRODUCTION IN THE KUJAVIA-POMERANIA PROVINCE IN THE YEARS Krzysztof Firlej Cele i zakres innowacji w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego w Polsce AIMS AND RANGE OF INNOVATIONS IN FOOD INDUSTRY COMPANIES IN POLAND Edyta Gajos, Sylwia Małażewska DAIRY CATTLE WELFARE ASPECTS IN MAZOWIECKIE AND PODLASKIE PROVINCE Aspekty dobrostanu bydła mlecznego w województwie mazowieckim i podlaskim Agnieszka Ginter, Halina Kałuża, Dorota Dziubak Wdrażanie projektów ekologicznych z wykorzystaniem wsparcia unijnego jako wyraz zrównoważonego rozwoju na przykładzie badanych gmin IMPLEMENTATION OF ENVIRONMENTAL PROJECTS USING EU SUPPORT AS AN EXPRESSION OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT ON THE EXAMPLE OF CHOSEN COMMUNES Aleksander Grzelak Koniunktura w rolnictwie w Polsce w świetle wybranych metod BUSINESS OUTLOOK OF POLISH AGRICULTURE IN THE LIGHT OF SELECTED METHODS Wiesława Grzesińska, Marzena Tomaszewska, Beata Bilska, Wiesław Przybylski Lokalne przetwórnie zwierząt łownych jako element konkurencyjności na rynku produktów żywnościowych LOCAL PROCESSING OF GAME ANIMALS AS PART OF A COMPETITIVE MARKET FOR FOOD PRODUCTS Marek Gugała, Krystyna Zarzecka, Anna Sikorska Porównanie opłacalności produkcji ziemniaka jadalnego w dwóch kolejnych latach uprawy COMPARISON OF PROFITABILITY OF POTATO PRODUCTION IN TWO CONSECUTIVE GROWING SEASONS
7 6 Mariusz Hamulczuk Polityka biopaliwowa a ceny surowców rolnych wybrane problemy BIOFUEL POLICY AND AGRICULTURAL COMMODITY PRICES SELECTED ISSUES Krzysztof Hryszko Ceny transakcyjne w handlu zagranicznym a sytuacja ekonomiczno-finansowa sektora przetwórstwa ryb w Polsce IMPACT OF TRANSACTION PRICES OBTAINED IN FOREIGN TRADE ON ECONOMIC AND FINANCIAL SITUATION OF FISH PROCESSING SECTOR IN POLAND Waldemar Izdebski, Jacek Skudlarski, Stanisław Zając Wykorzystanie surowców pochodzenia rolniczego do produkcji biopaliw transportowych w Polsce THE USE OF AGRICULTURAL COMMODITIES FOR PRODUCTION OF BIOFUELS FOR TRANSPORT IN POLAND Zuzanna Jarosz, Rafał Pudełko, Magdalena Borzęcka-Walker, Antoni Faber Regionalizacja potencjału biomasy ubocznej z produkcji roślin oleistych REGIONALISATION OF BIOMASS POTENTIAL FROM OILSEEDS PRODUCTION Anna Jęczmyk, Magdalena Maćkowiak, Jarosław Uglis Dziedzictwo kulinarne elementem przewagi rynkowej w ofercie gospodarstw agroturystycznych CULINARY HERITAGE AS AN ELEMENT OF MARKET ADVANTAGE IN AGRITOURISM BUSINESS Armand Kasztelan, Maria Kierepka Oddziaływanie przemysłu spożywczego na środowisko w Polsce IMPACT OF THE FOOD INDUSTRY ON THE ENVIRONMENT IN POLAND Katarzyna Klimek Ewolucja rynku piwa w Polsce EVOLUTION OF THE BEER MARKET IN POLAND Marek Kłodziński Sektor przedsiębiorczości pozarolniczej w procesie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich NON-AGRICULTURAL ENTERPRISE SECTOR IN THE PROCESS OF SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT Karol Kociszewski Bariery i czynniki sprzyjające funkcjonowaniu gospodarstw ekologicznych w świetle wyników ogólnopolskich badań ankietowych BARRIERS AND FACTORS FAVOURABLE FOR FUNCTIONING OF ORGANIC FARMS IN THE LIGHT OF NATIONWIDE QUESTIONNAIRE SURVEY Danuta Kołodziejczyk Lokalny rozwój gospodarczy w Polsce: konwergencja czy dywergencja? LOCAL ECONOMIC DEVELOPMENT IN POLAND: CONVERGENCE OR DIVERGENCE? Jerzy Kopiński Określenie stopnia polaryzacji głównych kierunków produkcji zwierzęcej w Polsce DETERMINATION OF THE GRADE POLARIZATION OF MAIN KINDS OF ANIMAL PRODUCTION IN POLAND Irena Kropsz-Wydra, Izabela Kurtyka-Marcak Konkurencja na rynku zaopatrzenia i zbytu przygranicznych obszarów wiejskich południowo-zachodniej Polski COMPETITION OF MARKET SUPPLY AND SALES THE BORDERLAND RURAL AREAS OF SOUTH-WESTERN POLAND Dariusz Kusz Znaczenie funduszy Unii Europejskiej w procesie modernizacji gospodarstw rolniczych w Polsce na przykładzie województwa podkarpackiego THE ROLE OF THE EUROPEAN UNION FOUNDS IN THE MODERNIZATION PROCESS OF FARMS IN POLAND ON THE EXAMPLE OF PODKARPACIE PROVINCE Barbara Kutkowska, Ryszard Czosnyka, Tomasz Pilawka Zmiany przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego w latach CHANGES AFFECTING ENTERPRENEURSHIP IN RURAL AREAS OF LOWER SILESIAN PROVINCE IN THE YEARS
8 7 Marek Kuźmicki Aktywność lubelskich władz samorządowych w zakresie wspierania rozwoju przedsiębiorstw gastronomicznych i noclegowych ocena stanu obecnego i pożądanego przez przedsiębiorców THE ACTIVITY OF LUBLIN LOCAL AUTHORITIES IN SUPPORTING THE DEVELOPMENT OF GASTRONOMIC AND ACCOMMODATION ENTERPRISES ASSESSMENT OF THE CURRENT STATE AND DESIRED BY ENTREPRENEURS Justyna Łapińska THE INFLOW AND FOREIGN DIRECT INVESTMENT RESOURCES LOCATED IN THE CZECH FOOD INDUSTRY Napływ i zasoby bezpośrednich inwestycji zagranicznych ulokowane w czeskim przemyśle spożywczym Aleksandra Łuczak THE APPLICATION OF THE AHP-LP METHOD TO ASSESS THE SIGNIFICANCE OF STRATEGIC OBJECTIVES AND TASKS INFLUENCING THE SOCIOECONOMIC DEVELOPMENT OF THE COMMUNE Zastosowanie metody AHP-LP do oceny ważności celów i zadań strategicznych wpływających na rozwój społeczno-gospodarczy gminy Mykoła Marenych, Olena Verevska, Antonina Kalinichenko, Mariusz Dacko Ocena oddziaływania czynników pogodowych na poziom plonowania pszenicy ozimej na Ukrainie w ujęciu regionalnym ASSESSMENT OF THE IMPACT OF WEATHER CONDITIONS ON THE YIELD OF WINTER WHEAT IN UKRAINE IN TERMS OF REGIONAL Iwona Müller-Frączek, Joanna Muszyńska Zmiana definicji gospodarstwa rolnego a wyniki badań wielkości ekonomicznej gospodarstw THE MODIFICATION OF THE DEFINITION OF A FARM VERSUS THE RESULTS OF THE RESEARCH THE FARM ECONOMIC SIZE Marek Niewęgłowski, Ryszard Jabłonka Kanały dystrybucji surowców i produktów żywnościowych gospodarstw ekologicznych w regionie siedleckim SALES CHANNELS OF RAW FOOD AND FOOD PRODUCTS FROM ORGANIC FARMS IN SIEDLCE REGION Anna Nowak, Małgorzata Haliniarz, Cezary Kwiatkowski Aspekty ekonomiczne wybranych technologii produkcji pszenicy jarej ECONOMICAL ASPECTS OF SELECTED PRODUCTION TECHNOLOGY OF SPRING WHEAT CULTIVATION Dariusz Paszko, Joanna Pawlak Rentowność ogrodniczych grup producentów elementem kształtowania przewagi konkurencyjnej PROFITABILITY OF HORTICULTURAL PRODUCER GROUPS AS AN ELEMENT IN DEVELOPING THEIR COMPETITIVE ADVANTAGE Łukasz Pietrych, Paulina Stolarczyk DISTRIBUTION DIFFERENTIATION OF AID FUNDS FOR AGRICULTURE IN POLAND AN ANALYSIS USING MULTIVARIATE STATISTICAL METHODS Zróżnicowanie dystrybucji funduszy pomocowych dla rolnictwa w Polsce analiza z wykorzystaniem wielowymiarowych metod statystycznych Arkadiusz Piwowar Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach SPATIAL VARIABILITY IN DEVELOPMENT OF ORGANIC FARMING IN POLAND IN Aleksandra Płonka, Wiesław Musiał Wahania cen głównych produktów rolnych na rynkach krajowych PRICE VOLATILITY OF MAJOR AGRICULTURAL PRODUCTS AT THE NATIONAL MARKETS Marian Podstawka, Piotr Gołasa Możliwości finansowania biogazowni w gospodarstwach rolnych POSSIBILITIES OF FINANCING BIOGAS PLANTS IN AGRICULTURAL HOLDINGS Iwona Pomianek Ocena poziomu rozwoju potencjału demograficznego w gminach górskich w Polsce EVALUATION OF THE LEVEL OF DEMOGRAPHIC POTENTIAL DEVELOPMENT IN POLISH MOUNTAINOUS COMMUNES
9 8 Konrad Prandecki Wyzwania dla polskiego rolnictwa wynikające z polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej na lata CHALLENGES FOR POLISH AGRICULTURE DUE TO CLIMATE AND ENERGY POLICY OF THE EUROPEAN UNION FOR THE PERIOD Magdalena Raftowicz-Filipkiewicz Wpływ programu Natura 2000 na gospodarkę stawową na przykładzie Doliny Baryczy THE IMPACT OF NATURA 2000 PROGRAMME ON THE POND FARMING, CASE STUDY OF BARYCZ VALLEY Marcin Ratajczak SELECTED ASPECTS OF CSR IN THE OPINION OF SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES IN RURAL AREAS OF WARMIA AND MASURIA Wybrane zagadnienia koncepcji CSR w opinii małych i średnich przedsiębiorców z obszarów wiejskich Warmii i Mazur Michał Roman SOCIAL CONDITIONS OF INNOVATION DEVELOPMENT IN RURAL TOURISM IN THE OPINION OF UNIVERSITY AND SECONDARY SCHOOL STUDENTS Społeczne uwarunkowania rozwoju innowacyjności w turystyce wiejskiej w opinii studentów i uczniów Krzysztof Rutkiewicz, Aleksandra Plecety Zarządzanie relacjami z klientami (CRM) z wykorzystaniem metody analizy przyczyn i skutków wad (FMEA) na przykładzie firmy Agrohandel S.J. CUSTOMER RELATIONSHIP MANAGEMENT (CRM) USING THE METHOD OF FAILURE MODE AND EFFECTS ANALYSIS (FMEA) BASED ON THE COMPANY AGROHANDEL S.J. Łukasz Satoła Zmiany w gospodarce komunalnej w zakresie gospodarowania odpadami CHANGES IN THE MUNICIPAL WASTE MANAGEMENT SYSTEM Wioleta Sobczak, Lilianna Jabłońska Ceny detaliczne warzyw a poziom zamożności społeczeństwa CHANGES IN CONSUMER VEGETABLES PRICES RELATIVE TO POLISH SOCIETY AFFLUENCE LEVEL Katalin Takács-György, Ahmad Mohammad Pour Toyserkani IMITATION VS. INNOVATION IN THE SME SECTOR Imitacja w porównaniu do innowacji w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw István Takács CHANGE OF LABOUR PRODUCTIVITY ON FARMS IN EUROPEAN UNION MEMBER COUNTRIES ( ) Zmiany wydajności pracy w gospodarstwach rolnych w krajach członkowskich Unii Europejskiej ( ) Agnieszka Tul-Krzyszczuk, Karol Krajewski Innowacje organizacyjne w handlu produktami żywnościowymi doświadczenia, specyfika ORGANIZATIONAL INNOVATIONS IN THE TRADE OF FOOD EXPERIENCE, SPECIFIC Tomasz Wojewodzic Rezygnacja z płatności obszarowych jako przejaw likwidacji gospodarstw rolnych RESIGNATION FROM AREA PAYMENTS AS A MANIFESTATION OF LIQUIDATION OF FARMS Krzysztof Zmarzłowski, Arkadiusz Orłowski Podatek akcyzowy z wyrobów alkoholowych jako źródło finansowania budżetu państwa w latach IEXCISE TAX FOR ALCOHOL PRODUCTS AS A SOURCE OF FINANCING THE STATE BUDGET IN THE YEARS Jan Zuba, Maria Zuba-Ciszewska Wpływ kapitału własnego na rentowność i bezpieczeństwo finansowe wybranych spółdzielni mleczarskich w Polsce INFLUENCE OF EQUITY CAPITAL ON THE PROFITABILITY AND THE FINANCIAL SAFETY OF CHOSEN MILK CO-OPERATIVES IN POLAND
10 Ocena oddziaływania STOWARZYSZENIE czynników pogodowych EKONOMISTÓW na poziom plonowania ROLNICTWA pszenicy I AGROBIZNESU ozimej na Ukrainie... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt Mykoła Marenych *, Olena Verevska **, Antonina Kalinichenko ***, Mariusz Dacko **** * Połtawska Państwowa Akademia Rolnicza, Ukraine, ** LLC Louis Dreyfus Commodities Ukraine LTD, *** Uniwersytet Opolski, Polska, **** Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Polska OCENA ODDZIAŁYWANIA CZYNNIKÓW POGODOWYCH NA POZIOM PLONOWANIA PSZENICY OZIMEJ NA UKRAINIE W UJĘCIU REGIONALNYM ASSESSMENT OF THE IMPACT OF WEATHER CONDITIONS ON THE YIELD OF WINTER WHEAT IN UKRAINE IN TERMS OF REGIONAL Słowa kluczowe: pszenica ozima, plon, czynniki agrometeorologiczne, model regresji Key words: winter wheat, yield, agricultural and weather factors, regression model Abstrakt. Celem pracy była ocena wpływu czynników agroklimatycznych (opadów i temperatury) na kształtowanie plonu pszenicy ozimej na Ukrainie. Kluczowym czynnikiem wpływającym na plonowanie tego zboża w warunkach Ukrainy okazała się liczba dni o temperaturze poniżej -17 C, ilość i częstotliwość opadów oraz liczba dni w okresie zimowania o temperaturze powyżej 0 C i 5 C. Korzystając z danych statystyki publicznej oszacowano równania regresji plonów pszenicy ozimej w latach Opracowane modele stosunkowo dobrze odzwierciedlały rzeczywistość i mogłyby być wykorzystane do przewidywania zbiorów oraz kształtowania polityki państwa w zakresie interwencji na rynku zbóż. Skuteczne prognozowanie wydajności i wielkości zbiorów zbóż wymaga sprawnego i ciągłego monitoringu kluczowych czynników agrometeorologicznych. Jak pokazuje praktyka, szczególny problem mogą sprawiać pogodowe zmienności. Z przeprowadzonych analiz wynika, że istnieją pewne możliwości łagodzenia nieurodzaju występującego w efekcie tych zmienności. Wstęp Wybitny duński fizyk Niels Bohr stwierdził kiedyś żartobliwie, że przewidywanie jest trudne, szczególnie, gdy dotyczy przyszłości. Badacz ten poniekąd miał rację, gdyż rzeczywiście w odróżnieniu od przyszłości, absolutnie pewna i znana w szczegółach może być tylko przeszłość. Ale przynajmniej w odniesieniu do przewidywania wydajności produkcji zbóż w rolnictwie, stwierdzenie to, jak się wydaje, traci swą adekwatność dzięki istnieniu coraz bardziej zaawansowanych metod obliczeniowych i coraz lepszego monitoringu agrometeorologicznych czynników istotnych dla plonowania roślin. Wydajność produkcji pszenicy ozimej na Ukrainie jest przy obecnym poziomie agrotechniki w tym kraju uwarunkowana przede wszystkim czynnikami agroklimatycznymi, te zaś monitorowane są w sposób ciągły i coraz precyzyjniej. Zdaniem Tarariko [2006] czynnikom meteorologicznym można przypisać średnio od 40 do 60% wpływu na plonowanie tego zboża. Przy czym, im niższy poziom rolnictwa, tym bardziej plon zależy od jakości gleby i warunków klimatycznych. W przypadku rolnictwa ekstensywnego plonowanie aż w 60% zależy od czynników środowiskowych. Przy intensywnej gospodarce rolnej wpływ warunków środowiskowych zmniejsza się niemal trzykrotnie [Lukin, Sushkov 2005]. Warunki pogodowe wywierają więc istotny wpływ na wzrost, rozwój i plonowanie roślin uprawnych. Chcąc skutecznie przewidywać plony i zbiory należy w szczególności uwzględnić czynniki meteorologiczne, choć liczba rozmaitych czynników wpływających na plonowanie roślin może być duża, a różnorodność ich interakcji jeszcze większa. Zdaniem Kuliga i in. na plonowanie roślin potencjalnie może oddziaływać nawet kilkaset czynników, z których w procesie modelowania trzeba wyodrębnić pewną ograniczoną liczbę istotnych parametrów i uwzględnić je w modelu matematycznym [Kulig i in. 2014]. Nikolaev i współautorzy [1999] oraz Shatylov i współautorzy [1980] dodają, że prognozowanie plonów utrudnia praktyka uśredniania danych meteorologicznych, które po takim
11 184 Mykoła Marenych, Olena Verevska, Antonina Kalinichenko, Mariusz Dacko uogólnieniu słabiej korelują z ekonomicznymi czynnikami wydajności w rolnictwie. Niemniej według Sarkara [2003], dokładność współczesnych obliczeń matematycznych sprowadza różnice między przewidywanymi i rzeczywistymi plonami do rzędu 5-11%. Zarówno teoria, jak i praktyka wskazują, że szczególny wpływ na przebieg wegetacji roślin mają panujące w tym czasie temperatury, ilość i rozkład opadów, wartości współczynnika hydrotermicznego oraz wielkości promieniowania fotosyntetycznie czynnego. Pierwszym dwóm z tych czynników przypisuje się nawet 70% wpływ na różnicowanie wydajności [Smaga i in. 2006, Sharrat 2003]. Badania prowadzone w warunkach polskich także potwierdzają znaczenie czynnika temperatury i opadów. Rymuza i współautorzy [2012] wykorzystując analizę korelacji i modele regresji krokowej stwierdzili, że plonowanie pszenżyta ozimego na polach doświadczalnych okolic Siedlec zależało (w ponad 30%) od temperatury w grudniu i marcu oraz opadów w styczniu (40%). Z kolei plonowanie żyta było determinowane głównie średnią temperaturą czerwca (prawie 40%) oraz opadami w styczniu (21%) i maju (18%). Badania prowadzone przez tych autorów potwierdzają, że również w warunkach klimatycznych Polski plony zbóż, poza czynnikiem glebowym i agrotechnicznym, w szczególnym stopniu zależą od warunków pogodowych, głównie zaś od temperatury powietrza i opadów. Dlatego też właśnie te czynniki wzięto pod uwagę podczas próby przewidywania plonów pszenicy ozimej na Ukrainie. Celem badań była ocena wpływu podstawowych czynników klimatycznych na kształtowanie się plonów pszenicy ozimej wraz z oceną możliwości zastosowania tych wzorców do przewidywania zbiorów w całym kraju. Możliwość przewidywania wielkości zbiorów zbóż wydaje się szczególnie istotna dla kształtowania polityki interwencyjnej państwa w tym zakresie. Materiał i metodyka badań W pracy do modelowania plonów zastosowano proste i wielowymiarowe modele regresji. Pozwoliły one wyjaśnić meteorologiczne czynniki wpływające na wysokość plonu, dzięki uwzględnieniu zmienności w kształtowaniu się tych czynników. Zastosowanie metod statystyki matematycznej pozwoliło na wyodrębnienie czynników szczególnie istotnych i oszacowanie ich wpływu na kształtowanie się plonu. Materiał badawczy stanowiły dane z pomiarów temperatury oraz ilości opadów w poszczególnych regionach Ukrainy. Przygotowując zestaw predyktorów wydajności pszenicy ozimej zwrócono uwagę na ekstremalne wartości temperatur, długość okresów mrozu z temperaturą poniżej -17 o C, długość okresów odwilży z temperaturą powyżej 0 o C i powyżej 5 o C. Jako zmienną zależną przyjęto plony pszenicy ozimej według Urzędu Statystycznego Ukrainy w latach Do predykcji plonu zastosowano metodę liniowej regresji prostej i wielorakiej. Wyniki badań Całkowite zbiory pszenicy ozimej (podobnie jak i innych zbóż) bezpośrednio zależą od wydajności plonów. Zależność korelacyjną pomiędzy tymi dwoma parametrami oszacowano na poziomie r = 0,56, co może oznaczać dodatkowy wpływ zróżnicowanego poziomu agrotechniki oraz ukształtowania skali produkcji. Korelacja zbiorów ze skalą produkcji kształtowała się na niższym poziomie (r = 0,30), jednak oba oszacowane współczynniki korelacji były istotne przy poziomie p < 0,01. Z analizy danych długoterminowych i oszacowanych na ich podstawie korelacji wynikało, że głównymi meteorologicznymi czynnikami, które wpływają na poziom wydajności pszenicy ozimej, są: liczba dni o temperaturze poniżej -17 o C (r = -0,40), liczba dni o temperaturze powyżej 0 o C (r = 0,22), opad (mm) w okresie od kwietnia do maja (r = 0,18). Szacując odrębnie wpływ każdego z tych czynników na plonowanie pszenicy ozimej wytypowano cztery równania o najlepszym dopasowaniu do danych faktycznych (plony oszacowane na podstawie tych czterech równań regresji prostej podlegają uśrednieniu):
12 Ocena oddziaływania czynników pogodowych na poziom plonowania pszenicy ozimej na Ukrainie Y = 3,095 0,052 T -17 Y = 2,53 + 0,012 T 0 Y = 2,64 + 0,0052 O kwi Y = 2,59 + 0,0042 O maj gdzie: Y średnia wydajność upraw pszenicy ozimej (t/ha), T -17 liczba dni o temperaturze niższej od -17 o C, T 0 liczba dni o temperaturze powyżej 0 o C, O kwi suma opadów w kwietniu (mm), O maj suma opadów w maju (mm). Równania te przedstawiają uogólnioną zależność plonowania pszenicy ozimej od czynników meteorologicznych dla warunków Ukrainy i wskazują na potencjalne możliwości prognozowania tego plonu. Jednakże, efekt łącznego oddziaływania tych czynników może być w poszczególnych latach bardzo zróżnicowany. Na bazie obserwacji czynników meteorologicznych i szacunków plonów w latach przeprowadzono obliczenia, typując dla każdego roku zestaw równań regresji prostej (tab. 1). Różna liczba równań i różne wartości współczynników wynikały z różnorodności czynników meteorologicznych w poszczególnych latach. Plon przewidywany dla danego roku jest wartością uśrednioną wyników obliczeń poszczególnych równań regresji prostej. W 2001 roku wydajność pszenicy ozimej zależała głównie od opadów we wrześniu, styczniu i maju. W 2002 roku o plonie przesądziła liczba dni szczególnie mroźnych oraz opady w styczniu (głównie w postaci roztopów towarzyszących okresom odwilży). W 2003 roku odnotowano Tabela 1. Predykcja plonów pszenicy ozimej w zależności od czynników meteorologicznych Table 1. Prediction of winter wheat yield depending on factors meteorological Lata/ Years Równania regresji prostej/equations of simple regression models faktyczny/ actual Plon/Yield [t/ha] przewidywany/ estimated 1,74 + 0,013 O wrz 3,65 + 0,018 O sty 2,88 2,97 1,32 + 0,03 O maj 3,24-0,13 T -17 3,77-0,03 T 0 3,05 3,39 3,52-0,017 O sty 1,38 0,65 T 5 0,56 + 0,014 O paz 0,75 + 0,046 O lis 2,33 0,021 O sty 2,61 0,046 O mar 1,06 + 0,014 O maj 1,46 1,89 3,44 0,17 T 5 2,65 + 0,08 O paz 3,26 3,84 3,76 0,017 O lis ,38 + 0,01 O wrz 2,89 2, ,8 + 0,011 O mar 2,52 2, ,73 0,024 T 0 2, ,0015 O lut 2,57 3,05 2,26 + 0,007 O maj ,95 0,045 T 0 3,66 3, ,52 + 0,001 O lis 2,68 + 0,015 O gru 3,22 3,08 3,1 0,0095 O 2010 gru 2,73 2,88 2,11 + 0,01 O sty Źródło: obliczenia własne Source: own study najniższe plony z całego okresu badawczego. Powodem tego było wystąpienie wielu niekorzystnych warunków zimowania upraw i wznowienia ich wegetacji w okresie wiosennym. Dlatego w wyjaśnieniu kształtowania się plonu wzięło udział aż sześć równań liniowej regresji prostej. W roku tym największe spadki plonów dotknęły obszary przodujące w produkcji pszenicy na Ukrainie, tj. dniepropietrowski, chersoński, kirowogradski, odesski, połtawski i zaporoski. Wystąpił jednak przy tym paradoks. W kilku regionach słabiej predysponowanych do produkcji pszenicy ozimej praktycznie nie odnotowano spadków plonów. Nieurodzaj ominął regiony: wołyński, zakarpacki, lwowski i iwano-frankowski. Regiony te okazały się być bardziej odporne na skrajnie niekorzystne warunki meteorologiczne. Mogłyby one zatem przejąć w okresach nieurodzaju ciężar produkcji pszenicy. W 2004 roku warunki pogodowe były już znacznie korzystniejsze. Wydajność
13 186 Mykoła Marenych, Olena Verevska, Antonina Kalinichenko, Mariusz Dacko zależała wówczas od liczby dni odwilży o temperaturach powyżej 5 o C oraz opadów w październiku i listopadzie. Dla plonów z 2005 roku kluczowe znaczenie miały opady, które wystąpiły we wrześniu 2004 roku. Zapewniły one niezbędne rezerwy wody w okresie jesiennej wegetacji upraw. Rok 2006 prawie się nie różnił od poprzedniego poziomem wydajności, ale kluczową rolę odegrały opady z marca. W 2007 roku czynnikami krytycznymi były liczba dni z temperaturą powyżej 0 o C oraz opady odnotowane w lutym i maju. W 2008 roku warunki wzrostu pszenicy ozimej były najkorzystniejsze w całym badanym 10-leciu. W tym roku średnie plony tego zboża na Ukrainie wyniosły 3,66 t/ha. Najwyższą wydajność osiągnięto w regionie czerkaskim (4,74 t/ha), charkowskim (4,63 t/ha), kijowskim (4,14 t/ha), połtawskim (4,36 t/ha) i winnickim (4,34 t/ha). Z analizy regresji wynikało, że kluczową rolę odegrała liczba dni o temperaturze powyżej 0 o C. Średnia wydajność badanego zboża w 2009 roku była również wysoka i wyniosła 3,22 t/ha. Zasadniczą rolę w jej kształtowaniu przypisać należało jednak opadom z września i grudnia roku poprzedzającego. Także w 2010 roku głównym czynnikiem plonotwórczym były opady tym razem jednak z listopada i stycznia. Podane w tabeli 1 równania wydajności pozwalają z dużym prawdopodobieństwem skojarzyć wydajność upraw pszenicy ozimej z występującymi w poszczególnych latach czynnikami meteorologicznymi. Podjęto także próbę oszacowania równań liniowej regresji wielorakiej wyjaśniających plonowanie w całym badanym 10-letnim okresie: Y 1 = 2,98 + 0,0061 O paz 0,118 T -17 (1) Y 2 = 1,8 + 0,015 O mar + 0,052 T 0 0,18 T 5 0,043 T -17 (2) Oba modele stosunkowo dobrze odzwierciedlały dane historyczne wskazując na główne krytyczne czynniki środowiskowe, za pomocą których można przewidywać wydajność pszenicy na Ukrainie, a co za tym idzie także i zbiorów ziarna. W przykładzie posłużono się uśrednioną wartością plonu (ostatni wiersz tabeli 2). Chcąc osiągnąć większą dokładność, równania takie należałoby jednak opracować dla każdego regionu odrębnie, ponieważ według danych w tabeli 2, różnorodność czynników klimatycznych prowadzi Tabela 3. Faktyczne i przewidywane plony pszenicy ozimej Table 3. The actual and predicted yields of winter wheat Lata/ Years Plon faktyczny/ Actual yield [dt/ha] Plon przewidywany/ Predicted yield [dt/ha] Y 1 Y ,88 3,02 3, ,05 2,51 3, ,46 1,81 1, ,26 3,25 2, ,89 2,68 3, ,52 1,67 2, ,57 3,02 3, ,66 2,97 3, ,22 2,89 3, ,73 2,34 2,46 Źródło: obliczenia własne Source: own study na Ukrainie do znacznych regionalnych zróżnicowań plonów. Współczynniki korelacji między przewidywaną (zgdonie z modelami 1 i 2) a rzeczywistą średnią wydajnością ukraińskich upraw pszenicy ozimej wyniosły odpowiednio 0,71 i 0,64 (tab. 3). Ponieważ plon pszenicy ozimej jest głównym czynnikiem przesądzającym o wielkości zbiorów, to prognoza wydajności pozwala ze znaczną dokładnością przewidzieć wielkość produkcji tego zboża. Jest to szczególnie ważne w kształtowaniu polityki państwa w zakresie produkcji zbożowej. Ustalone regularności są ważne dla przewidywania wydajności i zbiorów Ukrainy. Należy podkreślić, że w odniesieniu do konkretnego regionu lub obszaru upraw, równania powinny być odpowiednio uszczegółowione przy wykorzystaniu danych doświadczalnych lub statystyk prowadzonych dla regionów. Zmienność przestrzenna głównych czynników meteorologicznych może być bowiem znaczna nawet w skali lokalnej i regionalnej.
14 Ocena oddziaływania czynników pogodowych na poziom plonowania pszenicy ozimej na Ukrainie Tabela 2. Plonowanie pszenicy ozimej na Ukrainie w latach Table 2. Yields of winter wheat in Ukraine in Obszar/Region Plon/Yield [t/ha] AR Krym 2,29 2,00 1,51 2,26 2,25 2,50 2,28 2,74 2,32 2,21 Winnicki 2,73 3,16 1,39 3,34 3,00 3,12 2,80 4,34 4,08 3,45 Wołyński 2,33 3,00 2,60 3,46 2,89 2,33 2,61 3,13 2,81 2,72 Dniepropietrowski 4,32 3,67 0,63 3,63 3,54 2,91 1,97 3,82 3,00 2,98 Doniecki 3,83 3,21 1,07 3,22 3,14 2,37 2,46 3,64 2,87 3,05 Żytomierski 2,22 2,75 1,41 2,92 2,41 2,27 2,49 3,47 3,25 2,67 Zakarpacki 2,87 3,05 2,94 4,06 3,29 3,03 3,05 3,07 2,96 2,20 Zaporoski 3,50 2,81 0,96 3,14 3,03 2,88 2,19 3,54 2,85 2,67 Iwano-Frankowski 2,02 2,82 2,15 3,17 2,45 2,38 2,61 3,33 3,08 2,66 Kijowski 3,06 3,35 1,64 4,15 3,76 2,83 2,98 4,14 3,87 2,54 Kirowogradski 4,20 3,84 0,72 3,82 3,34 3,03 2,08 3,88 3,11 3,10 Ługański 3,23 2,58 1,55 2,53 3,18 1,83 2,12 3,82 2,43 2,47 Lwowski 2,18 2,76 2,35 3,01 2,46 2,54 2,71 3,28 3,20 2,66 Odesski 3,44 3,11 0,63 3,48 2,41 2,53 1,79 3,33 2,65 2,94 Połtawski 3,36 3,66 0,91 3,33 3,36 2,70 2,89 4,36 3,61 2,72 Rówieński 2,31 3,23 1,97 3,24 2,58 2,23 2,74 3,29 3,08 3,10 Sumski 2,75 3,15 1,27 3,11 2,52 1,97 2,88 3,92 3,49 2,28 Tarnopolski 1,86 2,90 1,85 3,14 2,42 2,32 2,74 3,74 3,78 2,70 Charkowski 3,63 3,73 1,25 3,24 3,70 2,20 2,80 4,63 3,12 2,16 Chersoński 3,01 2,41 0,61 2,98 2,45 2,56 1,85 3,28 2,45 2,50 Chmielnicki 2,08 2,96 1,81 3,11 2,28 1,97 2,64 3,60 3,59 3,09 Czerkaski 3,79 3,56 1,14 3,90 3,76 3,11 2,95 4,74 4,61 3,62 Czerniowiecki 1,92 2,90 1,22 2,76 2,50 2,57 3,00 3,32 3,52 2,85 Czernihowski 2,28 2,48 1,46 3,22 2,65 2,26 3,15 3,44 3,46 2,27 Średnia 2,88 3,05 1,46 3,26 2,89 2,52 2,57 3,66 3,22 2,73 Źródło: dane Urzędu Statystycznego Ukrainy Source: data of the Statistical Office of Ukraine Podsumowanie Z przeprowadzonych analiz wynika, że istnieją pewne możliwości łagodzenia nieurodzaju występującego w efekcie tych zmienności. Zagrożenia dla produkcji pszenicy mogą być równoważone przez utrzymywanie upraw na obszarach mniej wydajnych, lecz wykazujących się dużą odpornością na ekstremalną pogodę. Takie rozwiązania wydają się szczególnie istotne dla kształtowania polityki w zakresie produkcji zbożowej państwa. Przeprowadzone badania ujawniają istnienie dużego potencjału w zarządzaniu uprawami przez rozwój adaptacyjnych technologii produkcyjnych i selektywny dobór gatunków zbóż do obszarów o określonych uwarunkowaniach pogodowych. Spośród wielu czynników meteorologicznych, kluczowymi dla prognozowania plonu pszenicy na Ukrainie okazały się: liczba dni z temperaturą poniżej -17 o C, liczba dni o temperaturach powyżej 0 o C i 5 o C, a także suma opadów w wybranych miesiącach.
15 188 Mykoła Marenych, Olena Verevska, Antonina Kalinichenko, Mariusz Dacko Literatura Kulig B., Wołosz M., Tokarz M. 2014: Szacowanie plonów roślin rolniczych, Materiały dla kwalifikatorów, dostęp r. Lukin S.V., Sushkov V.P. 2005: Влияние удобрений и погодных условий на урожайность озимой пшеницы, Зерновое Xозяйство, no. 3. Nikolaev E.V., Izotov A.M., Tarasenko B.A. 1999: Система погодного адаптирования основных элементов технологий выращивания озимой пшеницы, Вісник Aграрної Hауки, no. 12. Rymuza K., Marciniuk-Kluska A., Bombik A. 2012: Plonowanie zbóż ozimych w zależności od warunków termiczno-opadowych na polach produkcyjnych rolniczej stacji doświadczalnej w Zawadach, Woda- -Środowisko-Obszary Wiejskie, (IV-VI), t. 12, z. 2(38). Smaga I.S., Nazarenko I.I., Cherlinka V.R. 2006: Оцінка ґрунтово-кліматичних умов Південного Прикарпаття стосовно вирощування озимої пшениці, Вісник Aграрної Hауки, no. 6. Shatylov I.S., Chudnovskyj A.F. 1980: Агрофизические, агрометеорологические и агротехнические основы программирования урожая, Л. Гидрометеоиздат. Sarkar J., Thapliyal V.J. 2003: Forecasting wheat yield over Uttar Pradeshusing agrometeorological model, Maharashtra Agron. Univer., no. 3. Sharrat B.S., Knight C.W., Wooding F. 2003: Climatic impact on small grain production in the subarctic region of the United States, Arctic., no. 3 Tarariko J.O. 2006: Агрометеорологічні ресурси України та технології їх раціонального використання, Вісник Aграрної Hауки, no Summary In the process of analysis of agricultural and weather factors influence on winter wheat yields it was revealed that the critical factors for the yield formation are (totally in Ukraine): the quantity of days with temperatures below 17 degrees of frost Celcius; the quantity and intensity of precipitation; quantity of days with temperatures exceeded 0 and 5 degrees of heat Celsius in winter time period. All above listed weather changes effect historical yields and make them differ very much year to year. Thus, using above listed factors winter wheat yield equalizations and coefficients that may be used for yield forecast were calculated. The consistency of the equalization s results for winter wheat production was discovered for total Ukraine winter wheat production number. But these equalization s coefficients need to be corrected with simple regression equalization every year. Correlation coefficients between the real yield and estimated yield under the calculated equalizations is 0.71 and 0.64, when p < As yield is the main factor of winter wheat production in Ukraine, so this method could be used for estimation of wheat production and used for official wheat crop prognosis to lead the agricultural policy in Ukraine. Adres do korespondencji dr Mykoła Marenych Połtawska Państwowa Akademia Rolnicza, Ukraine Wydział Agronomiczny marenych@ukr.net Olena Verevska LLC Louis Dreyfus Commodities Ukraine LTD Olena.Verevska@ldcom.com prof. dr hab. Antonina Kalinichenko Uniwersytet Opolski Katedra Inżynierii Procesowej akalinichenko@uni.opole.pl dr inż. Mariusz Dacko Uniwersytet Rolniczy w Krakowie al. Mickiewicza 28, Kraków Wydział Rolniczo-Ekonomiczny Zakład Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa m.dacko@ur.krakow.pl
OCENA ODDZIAŁYWANIA CZYNNIKÓW POGODOWYCH NA POZIOM PLONOWANIA PSZENICY OZIMEJ NA UKRAINIE W UJĘCIU REGIONALNYM
Ocena oddziaływania STOWARZYSZENIE czynników pogodowych EKONOMISTÓW na poziom plonowania ROLNICTWA pszenicy I AGROBIZNESU ozimej na Ukrainie... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 2 183 Mykoła Marenych *,
Bardziej szczegółowoIMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT. Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko
IMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko SPIS TREŚCI WSTĘP Edyta Sidorczuk Pietraszko... 9 Rozdział 1. Metody pomiaru zrównoważonego
Bardziej szczegółowoPolityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie
ISSN 1734-3488 INSTYTUT BADAŃ RYNKU, KONSUMPCJI I KONIUNKTUR Polityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie 2011-2012 Warszawa 2012 Spis treści SYNTEZA Juliusz Kotyński...7 Rozdział 1 ZEWNĘTRZNE
Bardziej szczegółowoKOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE ROLNICZYM
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Zenon Grześ, Ireneusz Kowalik Instytut Inżynierii Rolniczej Akademia Rolnicza w Poznaniu KOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE
Bardziej szczegółowoAdam Czudec. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa
Adam Czudec Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2009 Spis treści Contents 7 Wstęp 9 1. Przestanki rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa
Bardziej szczegółowoKwartalnik 1 (318) 2009
Kwartalnik 1 (318) 2009 Organ Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB, i Sekcji Ekonomiki Rolnictwa PTE ZAGADNIENIA EKONOMIKI ROLNEJ Styczeń Marzec
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Hanna Klikocka
Dr hab. Armand Kasztelan Ekonomia i marketing, Ekonomia zrównoważonego rozwoju, Ekonomia menedżerska, Seminarium dyplomowe, Zrównoważony rozwój; Green Growth; Środowiskowa konkurencyjność regionów i państw;
Bardziej szczegółowoInstytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEGO ROLNICTWA Stanisław Krasowicz Puławy, 2008 Polska to kraj: o stosunkowo dużym potencjale
Bardziej szczegółowoLISTA LAUREATÓW Nagroda IV stopnia zestaw do grillowania
LISTA LAUREATÓW Nagroda IV stopnia zestaw do grillowania 1 Bronisław K. zweryfikowany 2 Marta B. w trakcie weryfikacji 3 Kazimierz S. zweryfikowany 4 Damian L. w trakcie weryfikacji 5 Marek Ś. w trakcie
Bardziej szczegółowoMaciej Zastempowski. Uwarunkowania budowy potencja u innowacyjnego polskich ma ych i rednich przedsi biorstw
Maciej Zastempowski Uwarunkowania budowy potencja u innowacyjnego polskich ma ych i rednich przedsi biorstw Wstęp... 13 Rozdział 1. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw... 21 1.1. Kontrowersje wokół
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA EKONOMIKI ROLNEJ
ZAGADNIENIA EKONOMIKI ROLNEJ Październik Grudzień 2015 Nr 4 (345) SPIS TREŚCI ARTYKUŁY JULIAN KRZYŻANOWSKI Wyrównywanie poziomu płatności bezpośrednich w Polsce do poziomu innych krajów Unii Europejskiej...
Bardziej szczegółowo1. Orientacja rynkowa - aspekty i potrzeba rozwoju w środowisku internetowym - Milleniusz W. Nowak 15
Wprowadzenie 9 Część I. Zarządzanie marketingowe 1. Orientacja rynkowa - aspekty i potrzeba rozwoju w środowisku internetowym - Milleniusz W. Nowak 15 1.1. Różne koncepcje roli marketingu w zarządzaniu
Bardziej szczegółowoWPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 4(102)/2008 WPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE KONCEPCJE ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM
1 Politechnika Częstochowska Wydział Zarządzania WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM Monografia redakcja naukowa Oksana SEROKA-STOLKA Częstochowa 2014 2 Recenzenci: Prof. PCz dr hab. Agata
Bardziej szczegółowoROCZNIKI NAUKOWE. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
1 ROCZNIKI NAUKOWE Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 2 ANNALS of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists Vol. XVII No. 1 Warszawa Poznań Kołobrzeg 2015 3 ROCZNIKI
Bardziej szczegółowoGLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland
GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland INSTITUTE OF TECHNOLOGY AND LIVE SCIENCES POZNAŃ BRANCH Department of Environmental Management in Livestock Buildings and
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE ŚRODKÓW POMOCOWYCH UE DO MODERNIZACJI GOSPODARSTW ROLNYCH
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW POMOCOWYCH UE DO MODERNIZACJI GOSPODARSTW ROLNYCH Stanisław Kowalski Katedra Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Streszczenie.
Bardziej szczegółowoLISTA LAUREATÓW Anna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M.
LISTA LAUREATÓW Anna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M. Iwona Ł. Agnieszka T. Ilona K. Milena G. Zdzisław K. Sandra
Bardziej szczegółowoNumber of hours teaching hours practical classes. others 1
Faculty of Economics and Social Sciences Course: Agri-food Economics and Trade (Start date: academic year 2019/2020) Subject Number of credits Total lectures Number of hours teaching hours practical classes
Bardziej szczegółowoMONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
Bardziej szczegółowoJournal of Agribusiness and Rural Development
ISSN 1899-5772 Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl 2(12) 2009, 19-25 OPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI ZBÓŻ W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH NA DOLNYM ŚLĄSKU Tomasz Berbeka Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoLista zwycięzców 30 zł na start z BZWBK24 mobile
Lista zwycięzców 30 zł na start z BZWBK24 mobile KRYSTYNA S. KRYSTYNA C. EDWARD F. KAROLINA C. WOJCIECH T. JANINA F. FRANCISZKA G. HENRYK H. MIROSŁAW W. JULI BARBARA H. CELINA Ł. STANISŁAW K. HELENA S.
Bardziej szczegółowoKatedra Polityki Europejskiej, Finansów Publicznych i Marketingu KIEROWNIK KATEDRY: DR HAB. JOANNA SZWACKA-MOKRZYCKA PROF. SGGW
Katedra Polityki Europejskiej, Finansów Publicznych i Marketingu KIEROWNIK KATEDRY: DR HAB. JOANNA SZWACKA-MOKRZYCKA PROF. SGGW Struktura Katedry Polityki Europejskiej, Finansów Publicznych i Marketingu
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE REGRESJI LOGISTYCZNEJ DO WYZNACZENIA CECH O NAJWIĘKSZEJ SILE DYSKRYMINACJI WIELKOŚCI WSKAŹNIKÓW POSTĘPU NAUKOWO-TECHNICZNEGO
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 ZASTOSOWANIE REGRESJI LOGISTYCZNEJ DO WYZNACZENIA CECH O NAJWIĘKSZEJ SILE DYSKRYMINACJI WIELKOŚCI WSKAŹNIKÓW POSTĘPU NAUKOWO-TECHNICZNEGO Agnieszka Prusak, Stanisława Roczkowska-Chmaj
Bardziej szczegółowoLista zwycięzców za okres r.
Lista zwycięzców za okres 4.08.2014 10.08.2014 r. MIECZYSŁAW S. PIOTR W. ANASTAZJA B. STEFAN J. IRENA K. JERZY K. HELENA R. KAZIMIERZ C. JERZY G. ZOFIA M. EDWARD B. EWA S.P. MIECZYSŁAW D. GRZEGORZ K. JOLANTA
Bardziej szczegółowoOCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI
Inżynieria Rolnicza 6(115)/2009 OCENA POZIOMU PRODUKCYJNOŚCI I WYDAJNOŚCI W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW POLSKI Katarzyna Grotkiewicz, Rudolf Michałek Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki,
Bardziej szczegółowoIBA 2014 IV Międzynarodowa Konferencja
Opłacalność produkcji porzeczek czarnych w Polsce Profitability of blackcurrant production in Poland Dariusz Paszko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie University of Life Sciences in Lublin IBA 2014 IV
Bardziej szczegółowo1. Prostota struktury organizacyjnej a innowacyjność organizacji - Magdalena Hopej-Kamińska, Marian Hopej, Robert Kamiński 13
Wprowadzenie 9 1. Prostota struktury organizacyjnej a innowacyjność organizacji - Magdalena Hopej-Kamińska, Marian Hopej, Robert Kamiński 13 1.1. Model prostej struktury organizacyjnej 14 1.2. Organiczność
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ EKONOMICZNY DOLNOŚLĄSKICH GOSPODARSTW ROLNYCH UCZESTNICZĄCYCH W REALIZACJI PROGRAMU ROLNOŚRODOWISKOWEGO
Potencjał STOWARZYSZENIE ekonomiczny dolnośląskich EKONOMISTÓW gospodarstw ROLNICTWA rolnych uczestniczących I AGROBIZNESU w realizacji... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 6 281 Michał Kruszyński, Maria
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNO INNOWACYJNA I JEJ FINANSOWANIE W SEKTORZE MAŁYCH I REDNICH PRZEDSI BIORSTW W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM
DZIAŁALNO INNOWACYJNA I JEJ FINANSOWANIE W SEKTORZE MAŁYCH I REDNICH PRZEDSIBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM We współczesnych warunkach społeczno-gospodarczych rosnca konkurencja na rynku, cigle
Bardziej szczegółowoSZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY RO LINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM
SZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY ROLINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W pracy oszacowano potencjał energetyczny biomasy rolinnej pozyskiwanej z produkcji rolniczej,
Bardziej szczegółowoRELACJE MIĘDZY PODATKAMI GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH CZYNNIKAMI PRODUKCJI W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ W LATACH
Relacje STOWARZYSZENIE między podatkami gospodarstw EKONOMISTÓW rolnych ROLNICTWA a ich czynnikami I AGROBIZNESU produkcji w Polsce... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 1 183 Roma Ryś-Jurek Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoUw a r u n k o w a n i a r o z w o j u Do l n e g o Śl ą s k a. Redaktor naukowy Teresa Kupczyk
Uw a r u n k o w a n i a r o z w o j u Do l n e g o Śl ą s k a w perspektywie roku 2020 Redaktor naukowy Teresa Kupczyk Wrocław 2010 Spis treści Wprowadzenie...7 1. Szanse i zagrożenia dla rozwoju Polski
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland
Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,
Bardziej szczegółowoRolnictwo Dolnego Śląska przygotowane na przyszłość
Rolnictwo Dolnego Śląska przygotowane na przyszłość Tomasz Pilawka Wydział Obszarów Wiejskich Departament Obszarów Wiejskich i Rolnictwa Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego tomasz.pilawka@umwd.pl
Bardziej szczegółowoRecenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse. Redaktor prowadząca: Anna Raciborska. Redakcja: Dorota Kassjanowicz
Recenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Dorota Kassjanowicz Korekta: Dorota Kassjanowicz, Joanna Barska, Monika Tacikowska
Bardziej szczegółowoZwycięzcy loterii promocyjnej Kamis Smaki 25-lecia. II losowanie edycja jesienna r.
Zwycięzcy loterii promocyjnej Kamis Smaki 25-lecia II losowanie edycja jesienna 1.08-31.10.2016 r. Laureat nagrody I stopnia 25 000 zł Kamila G. Laureaci nagród II stopnia młynków do przypraw Maria D.
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ I. UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Nowoczesne podejście do zarządzania organizacjami. redakcja naukowa Anna Wasiluk Książka podejmuje aktualną problematykę zarządzania organizacjami w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Przedstawiono
Bardziej szczegółowoLp. Laureat Nagroda 1 Jarozlaw G. I stopnia 2 Jacek K. I stopnia 3 Przemysław B. I stopnia 4 Damian K. I stopnia 5 Tadeusz G. I stopnia 6 Bogumiła Ł.
Lp. Laureat Nagroda 1 Jarozlaw G. I stopnia 2 Jacek K. I stopnia 3 Przemysław B. I stopnia 4 Damian K. I stopnia 5 Tadeusz G. I stopnia 6 Bogumiła Ł. II stopnia 7 Marek C. II stopnia 8 Agnieszka K. II
Bardziej szczegółowoAnna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M. Iwona Ł. Agnieszka T.
Anna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M. Iwona Ł. Agnieszka T. Ilona K. Milena G. Zdzisław K. Sandra M. Daniel S. Elżbieta
Bardziej szczegółowoOferowane przedmioty do wyboru w semestrze zimowym 2018/19 (wersja z 13 IX) Wydział Ekonomiczny UG - 2 SS2 EK
Wydział Ekonomiczny UG - Pn, 11:30-13:00 Pn, 13:30-15:00 Pn, 17:00-18:30 Pn, 17:00-18:30 Transport miejski B506 Hebel (Prof. dr h Katarzyna), Kołodziejski (Dr Hubert), Wołek (Dr Marcin), Wyszomirski (Prof.
Bardziej szczegółowoEwa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT
Ewa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT ON REGIONAL LABOUR MARICETS IN POLAND jt^l Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoPIĘCIOLECIE CZŁONKOSTWA POLSKI W UNII EUROPEJSKIEJ
PIĘCIOLECIE CZŁONKOSTWA POLSKI W UNII EUROPEJSKIEJ Zagadnienia gospodarcze i społeczne ze szczególnym uwzględnieniem polskiego rynku pracy Praca zbiorowa pod red. Doroty Kotlorz Katowice 2010 SPIS TREŚCI
Bardziej szczegółowoCzynniki determinujące opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w perspektywie średnioterminowej
Czynniki determinujące opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w perspektywie średnioterminowej Konferencja nt. WPR a konkurencyjność polskiego i europejskiego sektora żywnościowego 26-28
Bardziej szczegółowoRejestracja ciągników rolniczych w Polsce w ujęciu regionalnym
PROBLEMY INŻYNIERII ROLNICZEJ 2017 (X XII): z. 4 (98) PROBLEMS OF AGRICULTURAL ENGINEERING s. 75 82 Wersja pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo/pir/ ISSN 1231-0093 Wpłynęło 22.12.2017 r. Zrecenzowano 29.12.2017
Bardziej szczegółowoEvaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme
Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific
Bardziej szczegółowoTHE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS
THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS Edited by Eufemia Teichmann *'*, WARSAW SCHOOL OF ECONOMICS OFICYNA WYDAWNICZA WARSAW 2009 STRATEGIA LIZBOŃSKA Z PERSPEKTYWY WYBRANYCH
Bardziej szczegółowoKATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE
KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX
Bardziej szczegółowoLaureaci z poszczególnych dni: Stella Sz. Janina B. Ewa G. Przemysław S. Martyna K. Jarosław P. Rafał P. Renata N Michał K.
Laureaci z poszczególnych dni: 16-02-2018 Stella Sz. Janina B. Ewa G. Przemysław S. Martyna K. Jarosław P. Rafał P. Renata N. 17-02-2018 Michał K. Elżbieta J. Grzegorz P. Agata Sz. Krzysztof K. Karina
Bardziej szczegółowoORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH
Systemy Logistyczne Wojsk nr 41/2014 ORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH ORGANIZATION OF DISTRIBUTION PROCESSES IN PRODUCTIVE, TRADE AND
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia I stopnia (licencjackie) niestacjonarne rok akademicki 2015/2016 Kierunek Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Studia I stopnia (licencjackie) niestacjonarne rok akademicki 2015/2016 Kierunek Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Promotorzy prac
Bardziej szczegółowoWYPOSAŻENIE TECHNICZNE WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH KORZYSTAJĄCYCH Z FUNDUSZY UNII EUROPEJSKIEJ
Inżynieria Rolnicza 1(126)/2011 WYPOSAŻENIE TECHNICZNE WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH KORZYSTAJĄCYCH Z FUNDUSZY UNII EUROPEJSKIEJ Zbigniew Wasąg Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Biłgoraju Streszczenie.
Bardziej szczegółowoPropozycja obszarów tematycznych seminarium doktoranckiego na Wydziale Ekonomii, Zarządzania i Turystyki. (dla cyklu kształcenia )
Propozycja obszarów tematycznych seminarium doktoranckiego na Wydziale Ekonomii, Zarządzania i Turystyki (dla cyklu kształcenia 05-09) Dr hab. Jacek Adamek, prof. nadzw. UE Katedra Finansów i Rachunkowości
Bardziej szczegółowoPOLITYKI EUROPEJSKIE, FINANSE i MARKETING
ZESZYTY NAUKOWE Szko y G ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie SCIENTIFIC JOURNALS Warsaw University of Life Sciences SGGW POLITYKI EUROPEJSKIE, FINANSE i MARKETING NR 1 (50) 2009 EUROPEAN POLICIES,
Bardziej szczegółowoPennsylvania State University, USA
Pennsylvania State University, USA Urząd Miejski w Szczuczynie, Polska Zespół Szkół w Niećkowie, Polska Wyższa Szkoła Agrobiznesu w Łomży, Polska Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Społeczna w Ostrołęce oraz Uniwersytet
Bardziej szczegółowoPODATEK ROLNY JAKO ŹRÓDŁO DOCHODÓW WŁASNYCH GMIN WIEJSKICH W POLSCE AGRICULTURAL TAX AS OWN REVENUES SSOURCE OF RURAL MUNICIPALITIES IN POLAND.
STOWARZYSZENIE Podatek rolny EKONOMISTÓW jako źródło dochodów ROLNICTWA własnych gmin I AGROBIZNESU wiejskich w Polsce Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 6 145 Kinga Gruziel Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Bardziej szczegółowoUniwersytet Rzeszowski
dr Małgorzata Stec telefon: (17) 872 1684 e-mail: malgorzata.a.stec@gmail.com adres: ul. Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów, p. 218 Stanowisko: starszy wykładowca Prowadzone zajęcia: Ekonometria i prognozowanie
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
Bardziej szczegółowoWyzwania dla rozwoju agrobiznesu i obszarów wiejskich
Komitet Organizacyjny XXV Kongresu Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wydział Nauk Ekonomicznych XXV KONGRES STOWARZYSZENIA EKONOMISTÓW
Bardziej szczegółowoKomunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Bardziej szczegółowoOCENA WYKORZYSTANIA CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 9(134)/2011 OCENA WYKORZYSTANIA CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Krzysztof Kapela, Szymon Czarnocki Katedra Ogólnej Uprawy Roli, Roślin i Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoUNIA EUROPEJSKA PERSPEKTYWY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE ROCZNIK NAUKOWY 2/2010
UNIA EUROPEJSKA PERSPEKTYWY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE ROCZNIK NAUKOWY 2/2010 PRZYGOTOWANY PRZY WSPÓŁPRACY PUNKTU INFORMACYJNEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ EUROPE DIRECT INOWROCŁAW ORAZ WYDZIAŁU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne I stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie i doktorzy habilitowani Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Dr hab. Karol KOCISZEWSKI, prof. UE Promotorzy prac dyplomowych
Bardziej szczegółowoREGIONALIZACJA POTENCJAŁU BIOMASY UBOCZNEJ Z PRODUKCJI ROŚLIN OLEISTYCH REGIONALISATION OF BIOMASS POTENTIAL FROM OILSEEDS PRODUCTION.
98 Zuzanna Jarosz, STOWARZYSZENIE Rafał Pudełko, Magdalena EKONOMISTÓW Borzęcka-Walker, ROLNICTWA Antoni I AGROBIZNESU Faber Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 2 Zuzanna Jarosz, Rafał Pudełko, Magdalena Borzęcka-Walker,
Bardziej szczegółowoDr hab. Jan Wołoszyn prof. SGGW
Dr hab. Jan Wołoszyn prof. SGGW KONTAKT SGGW w Warszawie Wydział Nauk Ekonomicznych Katedra Ekonomiki Edukacji Komunikowania i Doradztwa Zakład Organizacji i Ekonomiki i Edukacji ul. Nowoursynowska 166
Bardziej szczegółowoKOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie KOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH 1990 2009 Streszczenie W latach 1990
Bardziej szczegółowoWydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze
Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze Propozycja obszarów tematycznych seminarium doktoranckiego na Wydziale Ekonomii, Zarządzania i Turystyki (dla cyklu kształcenia 2016-2020) Opiekunowie
Bardziej szczegółowoRegionalne uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce. Stanisław Krasowicz Jan Kuś Warszawa, Puławy, 2015
Regionalne uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce Stanisław Krasowicz Jan Kuś Warszawa, Puławy, 2015 Hipoteza 1. Zasoby czynników produkcji (ziemi, pracy, kapitału) wyznaczają potencjał produkcyjny
Bardziej szczegółowoOcena potencjału biomasy stałej z rolnictwa
Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa dr Zuzanna Jarosz Inżynieria rolnicza w ochronie i kształtowaniu środowiska Lublin, 23-24 września 2015 Głównym postulatem Unii Europejskiej, a także Polski,
Bardziej szczegółowoWIELOKRYTERIALNY DOBÓR ROZTRZĄSACZY OBORNIKA
Inżynieria Rolnicza 7(95)/2007 WIELOKRYTERIALNY DOBÓR ROZTRZĄSACZY OBORNIKA Andrzej Turski, Andrzej Kwieciński Katedra Maszyn i Urządzeń Rolniczych, Akademia Rolnicza w Lublinie Streszczenie: W pracy przedstawiono
Bardziej szczegółowoInżynieria Rolnicza 7(105)/2008
Inżynieria Rolnicza 7(105)/2008 BADANIE ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY KOSZTAMI EKSPLOATACJI CIĄGNIKÓW, MASZYN I URZĄDZEŃ ROLNICZYCH A CZASEM ICH ROCZNEGO WYKORZYSTANIA NA PRZYKŁADZIE WOZÓW ASENIZACYJNYCH Zbigniew
Bardziej szczegółowoInstrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce
Katarzyna Zawalińska Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2009 SPIS TREŚCI
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE KOSZTÓW PRODUKCJI JĘCZMIENIA JAREGO I OZIMEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO
Inżynieria Rolnicza 10(108)/2008 PORÓWNANIE KOSZTÓW PRODUKCJI JĘCZMIENIA JAREGO I OZIMEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO Jan Jurga, Tomasz K. Dobek Zakład Budowy i Użytkowania Urządzeń
Bardziej szczegółoworoślin oleistych Wstęp
Stowarzyszenie Regionalizacja Ekonomistów potencjału biomasy Rolnictwa ubocznej z produkcji i Agrobiznesu roślin oleistych Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 3 1 Zuzanna Jarosz, Rafał Pudełko, Magdalena Borzęcka-Walker,
Bardziej szczegółowoWPŁYW NAKŁADÓW MATERIAŁOWO- -ENERGETYCZNYCH NA EFEKT EKOLOGICZNY GOSPODAROWANIA W ROLNICTWIE
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 WPŁYW NAKŁADÓW MATERIAŁOWO- -ENERGETYCZNYCH NA EFEKT EKOLOGICZNY GOSPODAROWANIA W ROLNICTWIE Józef Sawa, Stanisław Parafiniuk Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w
Bardziej szczegółowoPRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE ROZWOJU ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W POLSCE W LATACH
Przestrzenne STOWARZYSZENIE zróżnicowanie rozwoju EKONOMISTÓW rolnictwa ekologicznego ROLNICTWA w Polsce I AGROBIZNESU w latach 2004-2012 Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 2 217 Arkadiusz Piwowar Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWPŁYW REFORMY UNIJNEGO RYNKU CUKRU NA SYTUACJĘ CUKROWNICTWA I PLANTATORÓW BURAKA CUKROWEGO W POLSCE
Arkadiusz Artyszak 1 Katedra Agronomii SGGW WPŁYW REFORMY UNIJNEGO RYNKU CUKRU NA SYTUACJĘ CUKROWNICTWA I PLANTATORÓW BURAKA CUKROWEGO W POLSCE INFLUENCE OF THE REFORM OF THE EUROPEAN UNION SUGAR MARKET
Bardziej szczegółowoKONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARKI POLSKI
KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARKI POLSKI pod redakcją naukową ADAMA R BALCERZAKA I ELŻBIETY ROGALSKIEJ SPIS TREŚCI Stanisław Sudoł Przedmowa 9 Adam P. Balcerzak, Elżbieta Rogalska Wprowadzenie 11 Część I PODNOSZENIE
Bardziej szczegółowoAnaliza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim
Jacek Batóg Barbara Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Znaczenie poziomu i dynamiki wydajności pracy odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego
Bardziej szczegółowo5/54. Zeszyty Naukowe Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. nr 5 /54/ Polityki Europejskie, Finanse i Marketing
5/54 Zeszyty Naukowe Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Polityki Europejskie, Finanse i Marketing nr 5 /54/ 2011 Warszawa 2011 ZESZYTY NAUKOWE Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Andrzej GRACZYK (min. 5 osób) Prof. dr hab. Jerzy
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia
Bardziej szczegółowoNAKŁADY PRACY W GOSPODARSTWACH ROLNYCH O RÓŻNEJ WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ
Inżynieria Rolnicza 1(126)/2011 NAKŁADY PRACY W GOSPODARSTWACH ROLNYCH O RÓŻNEJ WIELKOŚCI EKONOMICZNEJ Jarosław Figurski, Edmund Lorencowicz Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,Uniwersytet
Bardziej szczegółowoInstytut Technologiczno-Przyrodniczy odział w Warszawie. Zakład Analiz Ekonomicznych i Energetycznych
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy odział w Warszawie Zakład Analiz Ekonomicznych i Energetycznych lukasz.kujda@wp.pl www.itp.edu.pl 1 O Instytucie Instytut prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoZeszyty Ekonomiczne Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu nr 1/2010
Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Bytomiu Zeszyty Ekonomiczne Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu nr 1/2010 Redakcja naukowa Mirosław Czapka Bytom 2010 3 Spis treści Wstęp.....................................................
Bardziej szczegółowoStudia II stopnia (magisterskie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac magisterskich na kierunku Ekonomia
Studia II stopnia (magisterskie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac magisterskich na kierunku Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie Prof. dr hab. Stanisław CZAJA
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUMY I ROZKŁADU OPADÓW NA PLONOWANIE PSZENŻYTA OZIMEGO UPRAWIANEGO NA RÓŻNYCH KOMPLEKSACH GLEBOWO-ROLNICZYCH W POŁUDNIOWEJ CZĘŚCI POLSKI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 5: t. 5 z. specj. (14) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 353 365 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 5 WPŁYW SUMY I ROZKŁADU OPADÓW NA PLONOWANIE
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE PO WEJŒCIU DO UE NA TLE POZOSTA YCH KRAJÓW CZ ONKOWSKICH
STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe l tom XII l zeszyt 4 9 Arkadiusz Artyszak Szko³a G³ówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PRODUKCJA BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE PO WEJŒCIU
Bardziej szczegółowoKOSZTY PRODUKCJI ROŚLINNEJ PRZY WYKONYWANIU PRAC CIĄGNIKIEM ZAKUPIONYM W RAMACH PROGRAMU SAPARD
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2006 Jacek Skudlarski Katedra Organizacji i Inżynierii Produkcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie KOSZTY PRODUKCJI ROŚLINNEJ PRZY WYKONYWANIU PRAC CIĄGNIKIEM
Bardziej szczegółowoW WARSZAWIE. Elżbieta Adamowicz Konrad Walczyk KONIUNKTURA W PRZEMYŚLE CZERWIEC 2018 PL ISSN Badanie okresowe nr 357
Instytut Rozwoju Gospodarczego SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE Elżbieta Adamowicz Konrad Walczyk KONIUNKTURA W PRZEMYŚLE CZERWIEC 18 PL ISSN 2392-3687 Badanie okresowe nr 37 BADANIA KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ
Bardziej szczegółowood 1 kwietnia do 31 maja 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoINSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka
INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca
Bardziej szczegółowoStudia I stopnia (licencjackie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Ekonomia
Studia I stopnia (licencjackie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Promotorzy
Bardziej szczegółowoANALIZA OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPODARSTWACH NA TLE WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY
FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 27, Oeconomica 254 (47), 99 14 Małgorzata KAROLEWSKA, Artur WILCZYŃSKI ANALIZA OPŁACALNOŚCI PRODUKCJI MLEKA W POLSKICH GOSPODARSTWACH
Bardziej szczegółowoGospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Marek Zieliński
Bardziej szczegółowoAgata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE
R O Z P R A W A H A B I L I T A C Y J N A Agata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE Toruń 2011 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Wstęp...................................................
Bardziej szczegółowoUwarunkowania i ekonomiczna ocena wdrażania systemów zarządzania jakością w produkcji i przetwórstwie mięsa wieprzowego mgr inż.
Uwarunkowania i ekonomiczna ocena wdrażania systemów zarządzania jakością w produkcji i przetwórstwie mięsa wieprzowego mgr inż. Sławomir Stec Zakład Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Państwowa Wyższa
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce
Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce Bogucki Wydawnictwo Naukowe Poznań 2010 Spis treści 1. Wprowadzenie 9 1.1. Cel i zakres analizy 9 1.2.
Bardziej szczegółowoPROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH Priorytet 1. Ułatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich 1a. Zwiększenie innowacyjności i bazy wiedzy na obszarach
Bardziej szczegółowo