Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej

Transkrypt

1 BEZPŁATNY INFORMATOR DLA MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Wydawca: Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG S.A. w Nowej Rudzie, ul. Kłodzka 27. LUTY 2008 Nr 44 ISSN DZIŚ W NUMERZE: - Victoria Project Manager jak napisać projekt dotacyjny? - Wniosek o dotację z RPO - ABC ubezpieczeń - Turystyczna Nowa Ruda - NPP zgodnie z planem - Aktualności dolnośląskie TWORZENIE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI JESZCZE NIGDY NIE BYŁO TAK PROSTE ROZMOWA Z MARIUSZEM LIPIŃSKIM DYREKTOREM WEKTOR CONSULTING Przeglądając strony internetowe poświęcone tematyce unijnej znalazłem informację, na temat programu Victoria Project Manager. Na swoim portalu twierdzą Państwo, że jest to jedyne na rynku narzędzie do kompleksowej obsługi projektów unijnych? Na rynku istnieje wiele programów do zarządzania projektami. Jednak praca z projektem rozpoczyna się od etapu jego opracowania. Victoria PM pomaga w pracy nad samym projektem, nad opracowaniem jego treści i formy w taki sposób, aby odpowiadały unijnym wymogom. Następnie ułatwia zarządzanie realizacją opracowanego projektu. To unikalne połączenie funkcji tworzenia i zarządzania projektem w jednym sprawia, że Victoria PM jest jedynym takim narzędziem dostępnym na rynku. Czyt. str. 3 Mariusz Lipiński PS. ARR AGROREG S.A. podpisała z właścicielem programu Victoria Project Manager porozumienie o współpracy, którego istotą jest udostępnienie VPM dla zainteresowanych oraz organizacja szkoleń. STUDIO FIGURA ANGELA Angelina Gołaś ul. Kłodzka 27 (budynek AGROREGU, II p.) Nowa Ruda, tel. kom salon stylizacji fryzur ANNA OFERTA SALONU Zdrowy kręgosłup jest kluczem do zdrowia i witalności ul. Kłodzka Nowa Ruda-Słupiec

2

3 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 3 ROZMOWA Z MARIUSZEM LIPIŃSKIM DYREKTOREM WEKTOR CONSULTING Skąd wziął się pomysł na stworzenie programu? Jesteśmy dość aktywnym projektodawcą. Realizujemy własne projekty, uczestniczymy w realizacji projektów złożonych przez inne instytucje. Szkolimy w zakresie tworzenia i zarządzania projektami. Aby realizować projekty w sposób maksymalnie profesjonalny musieliśmy stworzyć narzędzia i metody pracy. Oczywiście nie od razu był to cały kompleksowy program. Zaczynaliśmy od zbioru dobrych praktyk i pomysłów, który w końcu przybrał na tyle całościowy charakter, że warto było poprosić informatyków, aby włożyli je w ramki pełnej aplikacji komputerowej. Tak powstała Victoria PM, która w obecnym kształcie zarówno usprawnia naszą pracę w zakresie tworzenia i realizacji projektów, jak i jest narzędziem wspomagającym prowadzenie szkoleń. Czyli program powstał na bazie praktyki projektowej? Tak. I jest to jedna z jego największych zalet. Program powstał w odpowiedzi na realne potrzeby twórców i koordynatorów projektów unijnych. Warto podkreślić, że program to także uniwersalna metodyka tworzenia projektów oraz kompendium wiedzy na temat sposobów ich realizacji. Uniwersalna dlatego, że przydatna w tworzeniu projektów niezależnie od tego czy mają one charakter szkoleniowy, badawczy czy też inwestycyjny. Co było zatem najistotniejsze dla Państwa w procesie projektowania programu? Odpowiem krótko: przyszły użytkownik. Przeprowadzone przez nas badania ankietowe wśród twórców i koordynatorów projektów dowiodły, że wszyscy borykają się z podobnymi problemami. Te problemy to między innymi: kompletność i komplementarność treści wpisanych we wniosku o dofinansowanie, pilnowanie spójności zadań z harmonogramem i budżetem, konieczność rejestrowania zmian dokonywanych w projekcie, pracochłonny i żmudny proces obliczania budżetu, szeregowanie i przechowywanie dokumentacji projektowej itp. Rozumiem, że Victoria rozwiązuje te problemy? Victoria to narzędzie. Nie stworzy za nikogo spójnego, poprawnego projektu, ale pomoże w uniknięciu wielu istotnych błędów. Podobnie nie zmusi nikogo do przestrzegania terminów, ale przypomni o nich i będzie alarmowała jeśli zostaną przekroczone. Poza tym z pewnością pomoże zaoszczędzić czas pracy. Jakie są funkcje programu ułatwiające pracę z projektem? Wymienię trzy zasadnicze zadania programu: poprowadzić, pomóc i zautomatyzować. Pierwsze zadanie poprowadzić to szereg funkcji, które narzucają poprawną metodologicznie ścieżkę pracy z projektem. Jeśli zrobimy wszystko po kolei i dokładnie - a Victoria właśnie nam w tym pomoże szansa popełnienia błędów będzie bardzo mała. Zadanie pomóc spełnia merytoryczna zawartość programu. Victoria PM zapoznaje użytkownika z uniwersalną metodyką pracy nad projektem. Pomoc w programie nie tylko odpowiada na pytanie jak? ale przede wszystkim po co?, zajmuje się poszczególnymi etapami pracy nad projektem, oraz wprowadza użytkownika w większość związanych z nimi zagadnień. Dlatego również uzupełnieniem programu nie jest instrukcja jego obsługi, tylko właśnie podręcznik użytkownika zawierający szereg ciekawych i praktycznych informacji związanych z projektami unijnymi. Natomiast zadanie zautomatyzować spełnia szereg funkcji ułatwiających pracę oraz oszczędzających czas. Jakie funkcje program automatyzuje? Victoria automatyzuje sam proces tworzenia wniosku o dofinansowanie. Wszystkie dane z tworzonego projektu, w tym harmonogramu i budżetu, trafią automatycznie do właściwych pól we wniosku. Victoria rozwiązuje problem żmudnego przeliczania budżetu i wyliczania transz tak, aby wszystko było zawsze zgodne z harmonogramem. Usprawnia dokonywanie zestawień do wniosków o płatność. Wszystkie raz wprowadzone dane finansowe są dostępne w dowolnych zestawieniach po jednym kliknięciu. Na etapie zarządzania Victoria zmienia się w informatyczną sekretarkę, która przypomni o wszystkich przewidzianych zadaniach, ponagli jeśli się z czymś spóźniamy. Program ułatwia ponadto śledzenie zmian w projekcie, zarządzanie dokumentacją oraz wiele innych. Czy posługiwanie się takim programem nie jest aby zbyt skomplikowane? O tym również pomyśleliśmy. Zadbaliśmy o to, aby program był przyjazny dla użytkownika. Każdy ekran programu to kolejny krok obsługujący osobne zagadnienie w projekcie. Całość odpowiada również logicznej konstrukcji wniosku o dofinansowanie projektu. Użytkownik tworząc projekt, jednocześnie uczy się obsługi programu. I odwrotnie! Ponadto program udostępnia kolejno tylko te funkcje, które są niezbędne na danym etapie pracy z projektem, co z kolei zapewnia jego czytelność. Nawet pomoc w programie skupia się na poszczególnych zagadnieniach, których dany ekran dotyczy. Dzięki temu praca z programem jest intuicyjna, co potwierdzają zresztą nasze badania oraz obserwacje poczynione podczas szkoleń z wykorzystaniem Victorii PM. Komu poleci Pan program? Wszystkim, niezależnie od tego czy profesjonalnie zajmują się projektami, czy też stawiają w tym zakresie pierwsze kroki.

4 4 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 Lektura polecana PROGRAM MODERNIZACJI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO NA DOLNYM ŚLĄSKU 19 lutego marszałek Andrzej Łoś i członek zarządu województwa Piotr Borys podpisali list intencyjny ze starostami powiatów w sprawie przystąpienia do programu Modernizacji Kształcenia Zawodowego na Dolnym Śląsku. Program obejmuje siedem najistotniejszych dla regionu branż zawodowych: budowlanej, elektroenergetycznej i elektrycznej, informatycznej, mechanicznej, mechatronicznej i elektronicznej, samochodowej, turystycznej i gastronomicznej. Głównym jego celem jest poprawa jakości i efektywności kształcenia zawodowego, w szczególności poprzez unowocześnienie bazy dydaktycznej, lepsze przygotowanie nauczycieli oraz rozszerzenie oferty edukacyjnej uwzględniające potrzeby rynku pracy. Program składa się z projektów aplikowanych do Regionalnego Programu Operacyjnego (zakup wyposażenia) i do Programu Operacyjnego - Kapitał Ludzki (szkolenia oraz programy rozwojowe). Program opracowany został w porozumieniu i współpracy z Konwentem Starostów Województwa Dolnośląskiego Koncepcja finansowo-organizacyjna projektu zakłada, że około 1/3 środków inwestycyjnych przeznaczonych będzie na zakup wyposażenia dla 9 centrów kształcenia zawodowego, wokół których już kształtuje się sieć współpracy (klaster edukacyjny) w danej branży. Pozostałe 2/3 środków wydanych zostanie na doposażenie szkół kształcących w poszczególnych branżach. W zmodernizowanej formule centra będą działać w dziewięciu powiatach: wałbrzyskim, jeleniogórskim, legnickim, świdnickim, bolesławieckim, głogowskim, kłodzkim, wrocławskim i oleśnickim. Będą w nich organizowane kształcenia zawodowe, których nie można zrealizować w macierzystych placówkach oraz kształcenia ustawiczne dla różnych grup odbiorców. W ramach tych działań realizowane będą projekty z Programu Operacyjnego - Kapitał Ludzki oraz z innych programów, głównie Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Całkowita wielkość planowanych środków przeznaczonych na program Modernizacji kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku wynosi ponad 50 mln EUR, w tym 20 mln EUR na zakup wyposażenia. Obecnie trwają rozmowy dotyczące partycypowania powiatów i województwa w zapewnieniu udziału własnego. Przypuszczalnie zostanie on sfinansowany w równych częściach (15% powiaty i 15% województwo). RUBRYKA STAŁA AKTUALNOŚCI Z URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO DOTACJE KONKURSY - SZKOLENIA Równolegle do projektu inwestycyjnego uruchamiane będą projekty miękkie dotyczące w szczególności podwyższania kwalifikacji pracowników placówek kształcenia zawodowego, modernizacji oferty kształcenia zawodowego i dostosowania jej do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy, wprowadzenia dodatkowych zajęć ukierunkowanych na rozwój kompetencji kluczowych oraz współpracy szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami i instytucjami rynku pracy itp. Ważnym wsparciem dla programu Modernizacji kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku będzie kolejny program zatytułowany: Dolnośląska e-szkoła. Jego całkowita wartość przekracza 50 mln zł., z czego 20 mln na zakup odpowiedniego wyposażenia, oprogramowania i kontentu. Przedsięwzięcie to ujęte jest na liście projektów kluczowych finansowany w ramach Priorytetu 2 RPO. W ramach projektu uruchomiona będzie nowoczesna platforma e-learningowa, umożliwiająca organizowanie zdalnych form kształcenia, prowadzenie poradnictwa zawodowego, doskonalenia nauczycieli i innych. DOTACJE NA ZADANIA Z ZAKRESU EDUKACJI NAUKI Wydział Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego rozstrzygnął otwarty konkurs ofert na realizację zadań publicznych w dziedzinie edukacji i nauki w 2008 roku. Zadania podzielne zostały na trzy kategorie: 1. Organizacja konferencji promujących i rozwijających osiągnięcia naukowe regionu, 2. Działalność naukowo badawcza pracowników dolnośląskich uczelni, przyczyniająca się w szczególności do rozwoju promocji regionu, 3. Stypendia naukowe dla studentów realizujących studia na renomowanych uczelniach europejskich i zdecydowanych na podjęcie zatrudnienia w jednostkach wojewódzkiej administracji samorządowej. Na konkurs wpłynęło 65 ofert. Dofinansowanie otrzyma 26 projektów na łączną kwotę 988 tys. złotych. DOFINANSOWANIE DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z INFRASTRUKTURĄ DROGOWĄ Zarząd województwa zaprasza do składania projektów w ramach Priorytetu 3 Transport Działanie 3.1 Infrastruktura drogowa, współfinansowanych ze środków

5 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 5 Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata Wnioski składać mogą jednostki samorządu terytorialnego (lub w ich imieniu zarządcy dróg, którzy nie posiadają osobowości prawnej), ich związki i stowarzyszenia oraz zarządcy dróg publicznych posiadający osobowość prawną. Propozycje projektów powinny dotyczyć takich zadań, jak budowa i modernizacja dróg gminnych oraz powiatowych wraz z obiektami inżynierskimi, mająca na celu poprawę dostępności ośrodków rozwoju gospodarczego o znaczeniu regionalnym (np. specjalne strefy ekonomiczne, parki technologiczne i przemysłowe) oraz lokalnych centrów aktywności gospodarczej (np. inkubatory przedsiębiorczości, tereny inwestycyjne wskazane w dokumentach planistycznych jednostek samorządu terytorialnego). Zgłaszana przez wnioskodawcę propozycja projektu musi być realizowana na terenie powiatu, w którym wskaźnik bezrobocia jest równy lub wyższy od średniej dla Województwa Dolnośląskiego (na 31 grudnia ub.r. wynosi on 11,8 proc). Warunek ten spełniają powiaty: bolesławiecki (13,8 proc.), dzierżoniowski (24 proc.), jaworski (18,8 proc.), jeleniogórski ziemski (15,1 proc.), kamiennogórski (15,7 proc.), kłodzki (23 proc.), lubański (22,2 proc.), lwówecki (24,1 proc.), strzeliński (19 proc.), świdnicki (12,5 proc.), wałbrzyski (16,7 proc.), ząbkowicki (17,9 proc.), zgorzelecki (11,8 proc.), złotoryjski (25,2 proc.), głogowski (13,3 proc.), górowski (21,3 proc.), legnicki ziemski (17,2 proc.), wołowski (15,5 proc.), milicki (16,2 proc.) oraz trzebnicki (14,6 proc.). W ramach Priorytetu 3 Transport Działanie 3.1 Infrastruktura drogowa zarezerwowano 30 mln zł (kwota ta może jeszcze ulec zmianie). Wnioskodawca może otrzymać maksymalnie 50 proc. dofinansowania, natomiast minimalna wartość zgłaszanego projektu wynosi 4 mln zł. Propozycje projektów należy zgłaszać za pośrednictwem aplikacji internetowej pod nazwą - Baza Projektów Systemowych, która jest dostępna pod adresem Zgłoszenia należy dokonać zgodnie z Instrukcją Obsługi Bazy Projektów Systemowych, która jest dostępna pod adresem www. rpo.dolnyslask.pl w zakładce Nabory wniosków/bps. Informacje dotyczące procedury uzyskania uprawnień do zgłoszenia propozycji projektów znajdują się w Instrukcji Obsługi Bazy Projektów Systemowych. Odpowiedzi na pytania dotyczące nadawania uprawnień udzielane są pod numerem (071) (można je również wysyłać na adres bps@dolnyslask.pl). Ostateczny termin zgłaszania propozycji projektów upływa 21 marca o godz Po upływie tego terminu możliwość wprowadzania oraz edytowania danych w Bazie Projektów Systemowych zostanie zablokowana. Więcej informacji na stronie Urzędu Marszałkowskiego. KONKURS MAŁA ODNOWA WSI Zarząd województwa przeznaczył 3 mln złotych na realizację projektów związanych z rozwojem obszarów wiejskich. O dofinansowanie zadań w ramach konkursu Mała odnowa wsi mogą się starać wszystkie gminy wiejskie i miejsko-wiejskie z Dolnego Śląska. Celem konkursu jest poprawa jakości życia oraz aktywizacja mieszkańców miejscowości wiejskich, jak również podniesienie atrakcyjności tych obszarów. Dotacje z budżetu województwa beneficjenci będą mogli wykorzystać m.in. na remonty lub wyposażenie obiektów takich jak świetlice czy domy kultury, budowę ścieżek rowerowych lub placów zabaw, porządkowanie parków oraz inwestycje w infrastrukturę turystyczną. Wnioski można składać do 10 kwietnia br. w Departamencie Mienia Wojewódzkiego i Rolnictwa lub w Wydziale Rozwoju Obszarów Wiejskich UMWD. Szczegółowe informacje udzielane są w sekretariacie Wydziału Rozwoju Obszarów Wiejskich (wejście od ul. Mazowieckiej 15, pokój nr 313 (III piętro) w godz oraz pod numerami telefonów: (071) lub (071) Zasady ubiegania się o wsparcie oraz wzór wniosku i instrukcja wypeł niania wniosku dostępne są na stronie internetowej: Wydziału Rozwoju Obszarów Wiejskich PIENIĄDZE NA SPORT, TURYSTYKĘ ORAZ RATOWNICTWO GÓRSKIE I WODNE Zarząd Województwa Dolnośląskiego przyznał ponad 6,2 mln złotych dotacji na realizację zadań z zakresu kultury fizycznej, sportu, turystyki oraz ratownictwa górskiego i wodnego w 2008 roku. Kultura fizyczna i sport - organizacja szkoleń sportowych dla dzieci i młodzieży oraz w klubach sportowych; upowszechnianie sportu w szkołach, w środowisku akademickim, wiejskim, jak również wśród osób niepełnosprawnych; organizacja imprez rekreacyjnych 4 mln 370 tys. zł, - organizacja XIV Ogólnopolskiej Olimpiady w Sportach Halowych - Dolny Śląsk tys. zł, - wymiana sportowa młodzieży między Dolnym Śląskiem, a naszymi regionami partnerskimi: Alzacją, Saksonią i Krajem Libereckim 120 tys. zł, - organizacja na Dolnym Śląsku dużych i prestiżowych imprez sportowych 769,5 tys. zł.\ Turystyka - tworzenie jednolitego systemu informacji turystycznej na Dolnym Śląsku (m.in. ISIT Internetowy System Informacji Turystycznej) oraz oznakowanie szlaków turystycznych 4,3 tys. zł,

6 6 - promocja walorów turystycznych regionu na branżowych targach krajowych i zagranicznych oraz w wydawnictwach 69,8 tys. zł, - upowszechnianie aktywnych form turystyki, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży 134,6 tys. zł. Ratownictwo górskie i wodne - poprawa bezpieczeństwa osób przebywających w górach 195 tys. zł, - poprawa bezpieczeństwa osób przebywających nad wodą 35 tys. zł. Szczegółowe informacje na temat wyników konkursu znajdują się na stronie Wydziału Kultury Fizycznej, Sportu i Rekreacji UMWD: POROZUMIENIE DOTYCZĄCE ROZBUDO- WY INFRASTRUKTURY SZEROKOPASMOWEJ NA DOLNYM ŚLĄSKU 6 lutego Samorząd Województwa Dolnośląskiego i Telekomunikacja Polska podpisali porozumienie dotyczące rozbudowy infrastruktury szerokopasmowej w województwie dolnośląskim. Dla mieszkańców województwa, zamieszkałych na terenach słabo zurbanizowanych i zagrożonych wykluczeniem cyfrowym, jest to szansa na zapewnienie powszechnego, szybkiego i bezpiecznego dostępu do wiedzy, usług i informacji oferowanych przez Internet. Jest to pierwsze tego typu porozumienie. Samorząd planuje jednak podpisanie kolejnych z innymi operatorami usług telekomunikacyjnych m.in. z siecią Dialog. Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 Samorząd Województwa i Telekomunikacja Polska zadeklarowały współpracę w latach w zakresie rozbudowy infrastruktury szerokopasmowej na terenie województwa dolnośląskiego. Porozumienie pozwoli na wykorzystanie środków unijnych do rozwoju Internetu w gminach, które do tej pory nie mogły z niego korzystać. Samorząd województwa przeznaczy środki na sieć telekomunikacyjną z funduszy publicznych i unijnych. Z kolei TP zapewni przyłącza do klientów i zaplecze informatyczne, serwery, centrale telefoniczne, itp. Założeniem projektu jest wzrost dostępności sieci szerokopasmowej do gospodarstw domowych i instytucji publicznych oraz przedsiębiorców w okresie do 2013 roku. Konsekwencją realizacji programu będzie wzrost konkurencyjności regionu. Dofinansowanie zadań z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego 5 lutego zarząd województwa podjął decyzję o przekazaniu 1 mln 300 tys. złotych na dofinansowanie projektów złożonych w ramach konkursu na realizację zadań z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego. Do konkursu zgłoszono 366 ofert, z czego wybranych zostało 67 projektów w sześciu kategoriach: Festiwale sztuki; Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży; Tradycyjne dziedzictwo kulturowe; Publikacje i wydawnictwa; Inicjatywa artystyczna; Dialog kulturowy. Wykaz projektów, które otrzymają dofinansowanie znajduje się na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego. Źródło: KONKURSY NA REALIZACJĘ ZADAŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ Zarząd województwa przeznaczył prawie 270 tys. zł na dofinansowanie zadań z zakresu pomocy społecznej w ramach programów "Nestor" i "Nasze Dzieci". Celem wojewódzkiego programu "Nestor" jest aktywizacja osób starszych oraz zwiększenie ich roli w życiu społecznym. Ma się to odbywać m.in. poprzez organizację spotkań terapeutyczno-relaksacyjnych oraz edukacyjnych z zakresu np. zdrowia i kultury, inicjowanie działalności artystycznej czy też stworzenie możliwości nabywania nowych umiejętności, ułatwiających funkcjonowanie we współczesnym świecie. Na dofinansowanie zadań w ramach programu "Nestor" zarząd przeznaczył 200 tys. zł. Inny program wojewódzki pod hasłem "Nasze Dzieci" ma za zadanie przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu dzieci i młodzieży z tzw. "trudnych środowisk" poprzez zapewnienie im wsparcia i pomocy o charakterze pedagogicznym, psychologicznym, interwencyjnym i socjoterapeutycznym. Jego celem jest także wyrównanie szans życiowych młodych ludzi, zagrożonych patologią społeczną. Na realizację programu "Nasze Dzieci" zarząd przeznaczył dofinansowanie w wysokości prawie 70 tys. zł, W konkursach "Nestor" i "Nasze Dzieci" mogą startować m.in. organizacje pozarządowe, prowadzące działalność w zakresie pomocy społecznej, jak również osoby prawne i jednostki organizacyjne, których cele statutowe obejmują prowadzenie działalności w zakresie pomocy społecznej. Oferty należy składać do 24 marca w sekretariacie Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej (pl. Jana Pawła II 8 (budynek A), Wrocław). Dodatkowe informacje udzielane są pod numerem telefonu: (071) Szczegółowe zasady konkursów oraz druki wniosków dostępne są na stronie internetowej DOPS: wroc.pl oraz na tablicy ogłoszeniowej w siedzibie DOPS. Źródło:

7 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 7 UBEZPIECZENIA CO TO TAKIEGO? Rozpoczynamy cykl artykułów dot. szeroko pojętej problematyki ubezpieczeniowej, z których dowiecie się, Drodzy Czytelnicy, czym kierować się dokonując wyboru ubezpieczenia. Pierwszy odcinek o ubezpieczeniach komunikacyjnych zamieszczony jest na stronie 13. Kolejne odcinki poświęcone będą indywidualnym ubezpieczeniom domów i mieszkań oraz ryzyk budowlano montażowych, przydatnych szczególnie firmom wykonawczym, ale także inwestorom i bankom kredytującym. Następnie omówimy ubezpieczenia życiowe i emerytalne. Potem przyjdzie czas na kolejne rodzaje ubezpieczeń. Zachęcamy Państwa do zgłaszania tematów, o których chcielibyście mieć więcej informacji, a także zgłaszania konkretnych problemów ubezpieczeniowych, w których doradzi nasz ekspert. Kontakt internetowy: markiewicz@interia.pl lub redakcja. wiadomosci@wp.pl CEZARY MARKIEWICZ, specjalista ubezpieczeniowy, broker i doradca w zakresie fi nansów osobistych. Praktyk z wieloletnim doświadczeniem. Zajmuje się obsługą firm (różnych branż) i instytucji, oraz klientami indywidualnymi, pragnącymi korzystać z zabezpieczeń osobistych. Jest również szkoleniowcem dla pośredników ubezpieczeniowych. Absolwent Wydz. Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego, certyfikowany przez LIMRA International Inc., słuchacz Akademii Doradztwa Inwestycyjnego, legitymujący się państwowym egzaminem brokera ubezpieczeniowego. Uczestnik wielu konferencji i szkoleń. Świadczy usługi na terytorium całego kraju. markiewicz@interia.pl tel. kom W ciągu całej naszej aktywności zawodowej, biznesowej, w ogóle w trakcie całego swego życia narażeni jesteśmy na działanie przeróżnych niebezpieczeństw, które w większości, są od nas niezależne. Czyli ryzykujemy, niezależnie czy sobie ten fakt uświadamiamy, czy nie. Czym, w zasadzie, jest ubezpieczenie? Ubezpieczenie kojarzy się z ryzykiem, czyli możliwością wystąpienia straty (szkody), i to straty która może się powtarzać. Nie jest więc, ryzykiem ubezpieczalnym powódź na Saharze, bo nie istnieje możliwość szkód z tyt. wystąpienia tego żywiołu, bo na pustyni nie jest możliwa powódź. Jeżeli nie chcemy aby potencjalne ryzyko wywołało u nas stratę / uszczerbek majątkowy, to możemy te negatywne konsekwencje sprzedać (przed ich wystąpieniem) zakładowi ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń kupi je od nas, za odpowiednią cenę (składkę). W razie wystąpienia szkody nie my będziemy stratni, lecz towarzystwo ubezpieczeniowe, które za szkodę zapłaci. Towarzystwo bierze pieniądze na pokrycie straty ze składek innych sprzedających ryzyko (klientów), u których szkoda nie wystąpiła. Innymi słowy: wszyscy płacą drobną składkę ale tylko część z nich otrzyma odszkodowanie. Niewiadomą jest tylko to kogo dotknie nieszczęście. Towarzystwa posługując się statystyką i demografia, matematyką aktuarialną oraz rachunkiem prawdopodobieństwa, potrafią precyzyjnie określić częstość występowania ryzyk, w danych okolicznościach, i określić ich cenę (składkę). Mając tę wiedzę mogą oferować swoją usługę, która praktycznie jest korzystna dla wszystkich uczestników tego mechanizmu: (1) poszkodowanych, bo ich strata zostanie powetowana z pieniędzy zakładu ubezpieczeń, (2) innych ubezpieczonych, którzy za ułamek procenta potencjalnej straty mają zapewnioną 100%-ową ochronę (inaczej musieliby mieć odłożoną ( zamrożoną ) rezerwę na pokrycie ew. strat, oraz (3) zakładu ubezpieczeń, bo na tym biznesie zarabia pieniądze. Więc, tak naprawdę zyskują wszyscy! No może nie zupełnie, bo są tacy co tracą są nimi nieubezpieczeni. Niestety, część z nas żyje w błogiej nieświadomości czyhających ryzyk, a wielu beztrosko niebezpieczeństwa ignoruje. Wyznawcy carpe diem nie będą klientami zakładów ubezpieczeń, bo - powiedzmy sobie szczerze ubezpieczenia - są dla ludzi po pierwsze: odpowiedzialnych, po drugie: z wyobraźnią, i po trzecie; dla tych, którzy planują swoje działania, swoje życie. I oni właśnie wymyślili ubezpieczenia! Ubezpieczenia, właściwie towarzyszą człowiekowi, od czasów starożytnych. Już za czasów Hammurabiego, a więc ok. dwóch tysięcy lat p.n.e., znane były umowy uczestników karawan w krajach Bliskiego Wschodu, w których zobowiązywali się oni wspólnie pokrywać ew. szkody, poniesione przez każdego uczestnika takiej umowy. Przedmiotem umów były przede wszystkim szkody poniesione w zwierzętach jucznych. Jeżeli więc, jeden z uczestników umowy stracił zwierzę juczne, pozostali członkowie składali odpowiednia sumę, która miała wyrównać stratę. Taki sam charakter posiadały umowy zawierane pomiędzy żydowskimi posiadaczami osłów w Palestynie, które przewidywały, ze o ile osioł ucieknie, utrata sztuki będzie zrekompensowana w naturze. Prapoczątkiem ubezpieczeń życiowych można uznać stosunkowo szeroki zakres świadczeń udzielanych w ramach tzw. rzymskich kolegiów wojskowych (zrzeszających żołnierzy), gdzie poza pokryciem kosztów pogrzebu członków kolegium, przewidywano wypłaty zasiłków w przypadku choroby, zwolnienia ze służby wojskowej, itp. Najszybciej rozwijały się ubezpieczenia morskie. Już w Kodeksie Justyniana znajdujemy zapis następujący: gdy dla ulżenia statkowi, towar został wyrzucony za burtę, wówczas to co zostało poświęcone dla wszystkich, powinno być przez wszystkich poniesione. Czyli ponoszenie strat poczynionych rozmyślnie, w celu uniknięcia wspólnego dla całej wyprawy niebezpieczeństwa, rozłożono na wszystkich jej uczestników. Współczesne ubezpieczenia są daleko bardziej rozwinięte i wyrafinowane. Są one odpowiedzią na nowe zjawiska i niebezpieczeństwa, i muszą dotrzymywać kroku rozwojowi społecznemu i gospodarczemu narodów. Wśród zakładów ubezpieczeń istnieje daleko posunięta konkurencja. W samej Polsce działa ok. 35 towarzystw ubezpieczeń życiowych i ok. 35 towarzystw ubezpieczeń majątkowych. A w takich Stanach Zjednoczonych ich liczba sięga 2 tys. Zamierzeniem moim jest poświecenie każdemu rodzajowi ubezpieczeń osobistych, gospodarczych i innych jednego artykułu. Odniosę się do ubezpieczeń wielu branż działalności gospodarczej, ubezpieczeń życiowych i emerytalnych oraz inwestycji nadwyżek finansowych (finanse osobiste). Czekam na Państwa uwagi, sugestie zapytania na interesujące Was sprawy. Cezary Markiewicz

8 8 UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE W PRAKTYCE Najbardziej powszechnymi ubezpieczeniami w Polsce są ubezpieczenia komunikacyjne. Ludzie kochają i cenią swoje pojazdy, bardzie lub mniej. Pojazdy bardzie kochane lub droższe, z reguły ubezpieczane są lepiej. Pojazdy mniejszej wartości lub których, właścicielami są ryzykanci tylko w wymiarze obowiązkowym. Mówiąc o ubezpieczeniach komunikacyjnych mam na myśli: 1. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego; 2. dobrowolne ubezpieczenie autocasco + kradzież 3. dobrowolne ubezpieczenie assistance 4. dobrowolna gwarancja GAP 5. ubezpieczenia flotowe Zajmę się tylko dwoma pierwszymi, na pozostałe przyjdzie jeszcze czas. Ubezpieczenie obowiązkowe OC musi zawrzeć (z dowolnym towarzystwem prowadzącym tego typu ubezpieczenia) każdy właściciel pojazdu, jeżeli pojazd ten jest zarejestrowany (posiada dowód rejestracyjny i tablice rejestracyjne). Jeśli tego nie zrobi w dniu rejestracji zakupionego pojazdu naraża się na słoną karę Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Na to samo narażony jest właściciel, który nie posiada polisy odnowieniowej. Wyrejestrowanie pojazdu znosi obowiązek zawierania ubezpieczenia OC. Obowiązującą (jednakową) dla wszystkich ubezpieczonych treść umowy ubezpieczenia określił ustawodawca, w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ubezpieczenie zawiera się jedynie na jeden rok (poza pewnymi wyjątkami), i o ile nie zostanie wcześniej wypowiedziane przez ubezpieczającego (klienta), to jego obowiązywanie automatycznie przedłuża się na rok następny. Nawet wtedy gdy ubezpieczający nie opłacił składki i nie zaopatrzył się w nową polisę. Klient, który w porę nie wypowiedział obowiązującego ubezpieczenia, ale zawarł takie samo ubezpieczenie z innym zakładem ubezpieczeń, nie uniknie opłaty składki w dotychczasowym towarzystwie. Przedmiotem ubezpieczenia jest ochrona ubezpieczającego przed roszczeniami osób / podmiotów, którym w wyniku posiadania / użytkowania pojazdu, uczynił szkodę rzeczową lub osobową. 99% posiadaczy takich polis, mimo że najczęściej posiada je od wielu lat, nie wie nawet, na jaką sumę gwarancyjną są ubezpieczeni. Ustawodawca wprowadził minimalny limit odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń na: EURO co do szkód na osobie i EURO co do szkód w mieniu. Każda nadwyżka szkody powyżej tych sum będzie musiała być pokryta przez sprawcę szkody i dlatego często mieszkańcy zachodniej Europy, dobrowolnie podwyższają te progi, płacąc zwiększoną składkę, gdyż uważają (m. zd. słusznie) że są to limity zbyt niskie. Ubezpieczenie obowiązuje na terytorium państw Unii Europejskiej i jeszcze kilku, z którymi UE ma taka umowę. Jadąc do pozostałych krajów trzeba zaopatrzyć się w tzw. zieloną kartę. Czym kierować się przy wyborze oferty ubezpieczenia komunikacyjnego oc (pod warunkiem, ze zamierzamy kupić tylko ubezpieczenie obowiązkowe bez ubezpieczeń dobrowolnych)? Bynajmniej nie reklamą! Z uwagi na jednakowe warunki ubezpieczenia (zakres) przy podejmowaniu decyzji, decydujące winno być: 1. cena (składka roczna) i ew. dogodność stosowanych rat; Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr stosowana tabela bonus - malus; to tabela przebiegu ubezpieczenia wg której, dane towarzystwo biorąc pod uwagę ilość lat bezszkodowej historii ubezpieczenia, przyznaje z tego tytuły zniżki (a przy szkodach zwyżki); tabele te mogą się nieco różnić; np. ubezpieczyciel X za 2 lata bezszkodowej ochrony przyznaje 20% zniżki a inne towarzystwo tylko 10%; maksymalną zniżkę która, można uzyskać z tego tytułu, to 60%, jednak jeżeli będziemy nadmiernie szkodowi to nasza składka może się powiększyć (zwyżki) maksymalnie o 160%; zniżki są prawem majątkowym, czyli np. w przypadku małżeństwa, o ile istnieje wspólność majątkowa (nie ma intercyzy), oboje małżonkowie mogą korzystać ze zniżek drugiego; np. mąż ma 50% zniżki; jego żona jeszcze nie korzystała z ubezpieczeń, gdyż kupiła pierwsze auto; może ona, pomimo, że osobiście ma 0% zniżek, skorzystać ze zniżek męża (50%); pamiętać jednak należy, że w takim przypadku wspólnym korzystaniu z dobrodziejstwa zniżek, któreś z małżonków spowoduje szkodę / roszczenie, wtedy te zniżki ulegną redukcji również dla obu małżonków; 3. polityka zmian wysokości stosowanych skł adek (w dół i górę) danego zakładu ubezpieczeń; zbyt często jest tak, że dany ubezpieczyciel chce zgarnąć trochę więcej klientów z rynku i zaczyna stosować dziwnie niskie składki (najczęściej tzw. promocje); w ten sposób pozyskuje nowych klientów; tyle, że po jakimś czasie jest powrót do składek na poprzednim poziomie, o czym dowiadujemy się przy wznowieniu polisy; nowa składka jest wydatnie wyższa a nie ma już czasu (lub ochoty) na wypowiedzenie umowy i poszukania oferty tańszej; 4. zastosowanie ubezpieczeń dodatkowych (towarzyszących); coraz częściej, aby przyciągnąć klientów, zakłady oferują w cenie polisy, dodatkowe świadczenia (tzw. assistance); warto się z warunkami assistance zapoznać bo mogą okazać się bardzo przydatne; 5. w przypadku posiadania kilku pojazdów, sposób naliczania zniżek / zwyżek; obecnie równolegle stosowane są dwa systemy: pierwszy mówi, że zniżka / zwyżka jest na człowiek a droga, że zniżka / zwyżka jest na pojazd ; pierwsza oznacza, że jeżeli ktoś straci / zredukuje zniżki lub otrzyma zwyżki na podstawie szkody na jednym pojeździe, to ta strata będzie się odnosić do sposobu taryfikacji wszystkich jego pojazdów; drugi mówi, że zdarzenie szkodowe na jednym pojeździe nie rzutuje na poziom zniżek / zwyżek na innych pojazdach; przykład: ubezpieczony posiada 3 auta: jedno ma 5 lat, drugi 4 lata, trzecie: 3 lata; na wszystkich autach nie miał szkód; wypracowanych wcześniej ma 50% zniżki i składki wszystkich trzech aut wytaryfikowano w oparciu o tę 50%-owa zniżkę; niestety, ze swojej winy ubezpieczony, jadąc najmłodszym autem, spowodował wypadek i jest roszczenie poszkodowanego; w systemie pierwszym, przy odnawianiu ubezpieczeń, ubezpieczony stracił część zniżek w stosunku do wszystkich auta; w systemie drugim, stracił zniżkę tylko w stosunku do auta którym spowodował zdarzenie szkodowe, na pozostałe auta zniżek nie traci. Obok ubezpieczenia obowiązkowego oc, funkcjonuje tzw. autocasco, które w zależności od ubezpieczyciela zawiera lub może nie zawierać ryzyko kradzieży. Przedmiotem tego ubezpieczenia jest ochrona na wypadek utraty, zniszczenia lub uszkodzenia pojazdu mechanicznego, bez względu kto jest (i czy jest) sprawca szkody. Ubezpieczenie to nie chroni ubezpieczonego przed roszczeniami osób trzecich. Zawierane jest zwykle (choć może być inaczej) na rok. W dacie końca ochrony, polisa wygasa i nie odnawia się automatycznie (jak w przypadku ubezpieczenia obowiązkowego). Treść i warunki tego ubezpieczenia określa zakład ubezpieczeń w tzw. Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Jest to po prostu - używając skrótu myślowego - treść umowy ubezpieczenia.

9 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 9 Maksymalnym limitem odpowiedzialności towarzystwa jest suma ubezpieczenia, która winna odpowiadać wartości rynkowej pojazdu na dzień zawarcia umowy. Najczęściej wartość tę określa się na podstawie cenników systemu EUROTAX lub INFO EKSPERT, ale może być inaczej (np. wycena rzeczoznawcy, faktura, itp.). W trakcie obowiązywania polisy, wartość rynkowa pojazdu najczęściej się obniża, i w przypadku szkody, górną granicą wypłacanego odszkodowania będzie wartość pojazdu na dzień szkody, mimo że suma ubezpieczenia jaka widnieje na polisie jest wyższa. Przestrzegam przed zaniżaniem (z oszczędności na składce) sumy ubezpieczenia w stosunku do bieżącej wartości rynkowej pojazdu (niedoubezpieczenie). Jeśli tak zrobimy to w przypadku szkody częściowej nie otrzymamy całości odszkodowania. Przykład: wartość rynkowa auta: 50 tys. zł. a my ubezpieczamy go na sumę ubezpieczenia 40 tys. zł. Za 2 miesiące jest szkoda w wysokości 20 tys. zł. Mimo, że 20 tys. zł. mieści się w przyjętej sumie ubezpieczenia (40 tys. zł.) to odszkodowanie otrzymamy w wys. 16 tys. zł. czyli będzie to 80% szkody. Jest tak dlatego, że w momencie zawierania umowy nasz pojazd ubezpieczyliśmy też na 80% (40 tys. zł. to 80% z 50 tys. zł.) Ubezpieczenia autocasco, pod względem m.in. treści (czyli warunków) mogą znacznie się różnić, i różnią się między sobą. Czym kierować się przy wyborze oferty? Na pewno nie tylko wysokością składki! Decydując się na daną ofertę tylko w oparciu wysokość składki nie kupujemy ubezpieczenia, tylko składkę. A przecież najważniejsze jest co za dana składkę otrzymujemy! Polisy autocasco, pomimo podobnej nazwy, nie są takie same. Rzadko jest tak, że to co najtańsze jest najlepsze. Nie łudźmy się cudów nie ma. Każdy z nas ma zindywidualizowane oczekiwania co do sposobu ochrony pojazdu. Tak, więc przed zakupem polisy dowiedzmy się: 1. jaki zakres ochrony daje dane towarzystwo; tu mimo, że więcej jest podobieństw, mogą być istotne różnice; 2. czy towarzystwo stosuje i jakie, tzw. udziały własne klienta lub franszyzy; udział własny to jakaś część odszkodowania, która pozostawia sobie towarzystwo, tak więc ubezpieczony otrzymuje odszkodowanie nie w 100% -ach; są udziały własne, które za dodatkową składkę, można znieść, ale mogą być takie których znieść nie można; poza tym niektóre towarzystwa potrącają z odszkodowania określone kwoty jeśli np. zdarzenie szkodowe powstało w wyniku przekroczenia przepisów drogowych (np. przekroczenie szybkości, kolizja na czerwonym świetle, itp.); 3. w jaki sposób likwidowana jest szkoda: czy z użyciem oryginalnych części, czy tzw. zamienników, i czy jest stosowana amortyzacja części; wycena szkód w pojazdach starszych odbywa się z uwzględnieniem faktu, że uszkodzone części są częściowo zużyte; tak więc, odszkodowanie biorące za podstawę wyceny cenę rynkową nowej części zostanie pomniejszone; np. nowy błotnik, który trzeba wymienić, kosztuje zł.; wg wyceny, z uwagi, że nasz pojazd ma za sobą określony wiek, wynika, że zużycie techniczne wynosi 30%; tak, więc do odszkodowania włączona zostanie wartość 700 zł. a nie wartość nowej części, czyli zł.; w niektórych ubezpieczeniach autocasco, za dodatkową składkę, można amortyzowanie części, wyłączyć; 4. jaki obszar terytorialny obejmuje ubezpieczenia (Polska, Europa, itp.); 5. jaka jest opinia o towarzystwie jeśli chodzi o czas i rzetelność procesu likwidacji szkody; tu najlepsza jest rekomendacja, zadowolonego z likwidacji szkody, znajomego lub nadawane towarzystwom, przez niezależne i obiektywne instytucje, przeróżne wyróżnienia z tego tytułu (np. Teraz Polska ); nie pytajmy znajomych, którzy szkody nie mieli i nie mieli do czynienia osobiście z procesem likwidacji szkody; 6. o standingu finansowym danego zakładu ubezpieczeń; jeżeli trafimy na towarzystwo, które może zbankrutować, to wraz z jego bankructwem, zbankrutuje nasza polisa i będziemy mieli problem; 7. zapytajmy też o sprawy zamieszczone w punktach, gdy omawiałem obowiązkowe ubezpieczenie OC; To oczywiście nie wszystkie parametry, ale moim zdaniem najważniejsze. Dopiero po zapoznaniu się z nimi, i wyborze optymalnych, pod względem jakości ofert, szukamy wśród nich (i tylko wśród nich), oferty najtańszej. Klienci, niestety popełniają duży, przy zakupie ubezpieczenia. Nie czytają OWU, nie dość wypytują o szczegóły pośrednika ubezpieczeniowego i decydują się na ubezpieczenie pod wpływem wysokości składki (tak jakby można było kupić mercedesa w cenie fiata pandy). I często bywa tak, że potem gorzko tego żałują. A przecież ubezpieczają często samochód dużej wartości. Pośrednik, ma prawny obowiązek przekazania treści OWU klientowi przed zawarciem ubezpieczenia, tak aby ten z nimi się zapoznał i nie kupował kota w worku. Jeśli klient z tego nie skorzystał, to w przypadku swego późniejszego niezadowolenia z działania tego ubezpieczenia, może mieć pretensje jedynie do samego siebie. Przecież jak kupujemy auto to czytamy umowę dlaczego więc nie czytamy umowy ubezpieczeniowej? Reasumując: jeżeli kupujemy tylko ub. odpowiedzialności cywilnej posiadacza poj. mech., to najważniejsza jest cena; natomiast jeżeli kupujemy autocasco lub autocasco + oc, to najważniejsza jest jakość ubezpieczenia przy rozsądnej cenie (oferta optymalna). Cezary Markiewicz markiewicz@interia.pl tel. kom

10 10 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 PORADNIK PRAKTYCZNY - LEKTURA OBOWIĄZKOWA DOTACJE W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO NA LATA Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego na lata (RPO WD) jest podstawą realizacji strategicznych przedsięwzięć przygotowanych przez dolnośląskie jednostki samorządu terytorialnego oraz inne jednostki publiczne i prywatne, możliwych do realizacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Realizowane zadania będą zmierzać do zmniejszenia dysproporcji ekonomicznych, społecznych i terytorialnych w regionie. Cele Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata zmierzają do podniesienia poziomu życia mieszkańców Dolnego Śląska oraz poprawykonkurencyjności regionu przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Zostały one ustalane zgodnie ze Strategią Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 r. oraz wpisują się w cele i priorytety Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Jednocześnie zapisy RPO WD są zgodne z treścią rozporządzeń Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczących funduszy strukturalnych w latach oraz uwzględniają potrzebę zdynamizowania realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej. Alokacja środków dostępnych w latach w ramach RPO WD dla regionu Dolnego Śląska wynosi ponad mln. Działania przewidziane do realizacji w ramach poszczególnych osi priorytetowych Programu są komplementarne względem siebie oraz priorytetów realizowanych w ramach innych krajowych programów operacyjnych. Obszary interwencji Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, wskazane w Rozporządzeniu Rady i Parlamentu Europejskiego nr 1080/2006 oraz odpowiadające poszczególnym potrzebom regionu, zostały ujęte w RPO WD w ramach dziesięciu osi priorytetowych. Realizowane osie priorytetowe obejmują: stymulowanie i propagowanie regionalnej przedsiębiorczości i innowacyjności oraz zwiększanie zdolności w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego (Priorytet Przedsiębiorstwa i innowacyjność ), poprawę dostępu do usług informatycznych ( Priorytet Społeczeństwo informacyjne ) inwestycje i rozwój transportu, w tym usprawnianie połączeń drogowych, kolejowych, oraz promocję transportu ekologicznego (Priorytet Transport ); inwestycje związane z szeroko pojętą ochroną środowiska naturalnego oraz zapobieganiem zagrożeniom naturalnym i technologicznym (Priorytet Środowisko i bezpieczeństwo ekologiczne ) bezpieczeństwo dostaw energii oraz rozwój produkcji energii odnawialnych (Priorytet Energia ) promowanie walorów przyrodniczych jako potencjału dla rozwoju zrównoważonej turystyki oraz podnoszenie rangi kultury regionu poprzez jej promowanie, rozwój infrastruktury kulturalnej i zachowanie dziedzictwa kulturowego (Priorytet Turystyka i Kultura ); zwiększenie dostępności i atrakcyjności edukacji i wyrównywanie szans społecznych poprzez inwestycje (Priorytet Edukacja ) poprawę i rozwój infrastruktury ochrony zdrowia (Priorytet Zdrowie ) zrównoważony rozwój obszarów miejskich (Priorytet Miasta ) W ramach RPO WD będzie także realizowany priorytet Pomoc Techniczna, który ma na celu podniesienie zdolności absorpcyjnych środków funduszy strukturalnych w ramach Programu oraz zapewnienie jego sprawnej i efektywnej realizacji. Źródło: ZANIM ZŁOŻYSZ WNIOSEK Wkrótce ruszą pierwsze nabory wniosków w ramach funduszy strukturalnych. Już teraz warto się do tego przygotować i zadbać o wymagane dokumenty Zanim złożymy wniosek o dofinansowanie, musimy znaleźć odpowiednie źródło dotacji. Najwięcej środków na wspieranie mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) zostało przewidzianych w 16 regionalnych programach operacyjnych (RPO). Przedsiębiorcy zamierzający uzyskać dofinansowanie z tych źródeł powinni pamiętać, że zasięg oddziaływania każdego RPO jest ograniczony regionalnie i pokrywa się z obszarem województwa, dla którego został przygotowany.

11 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr KROK PIERWSZY CO WYBRAĆ? RPO dla województwa dolnośląskiego to w sumie dziesięć osi priorytetowych, w których zawiera się 30 działań. Z tego zakresu powinniśmy wybrać to działanie, w ramach którego przewidziano wspieranie inwestycji w przedsiębiorstwach. W naszym przypadku właściwe będą działania z priorytetu 1 Przedsiębiorstwa i innowacyjność. KROK DRUGI LICZY SIĘ INNOWACYJNOŚĆ W dokumentacji przewidziano, że szczególnie preferowane będą projekty innowacyjne. Dlatego już teraz warto pomyśleć, jakiego rodzaju argumentacją poprzemy i zarekomendujemy nasz projekt. Niestety, nasza samoocena może się okazać niewystarczająca. Jeżeli w ramach projektu będziemy chcieli zakupić środki trwałe (także technologię), to warto się postarać o stosowne zaświadczenie od producenta. Z punktu widzenia innowacyjności dobrze jest udowodnić, że środek trwały lub technologia nie są używane w kraju przez okres dłuższy niż rok. KROK TRZECI WYMAGANY WKŁAD WŁASNY Na kolejnym etapie przyjdzie nam się zmierzyć z zabezpieczeniem wkładu prywatnego do projektu. Niestety dwie z pięciu podstawowych zasad funkcjonowania funduszy strukturalnych, tj. zasada pomocniczości i zasada współfinansowania, mówią, że wspierane są te przedsięwzięcia, na które brakuje środków, przy czym dofinansowanie z UE ma jedynie charakter uzupełniający. Do wniosku o dofinansowanie projektodawca powinien załączyć informację o zabezpieczeniu środków niezbędnych do zrealizowania projektu. Mogą to być wyciągi z kont przedsiębiorstwa z informacją o lokatach bądź oszczędnościach. Może to być także promesa kredytu, czyli przyrzeczenie banku, że po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektodawca otrzyma kredyt w danej wysokości. KROK CZWARTY PRZYGOTUJ BIZNESPLAN Kolejnym wymaganym dokumentem będzie techniczne studium wykonalności projektu oraz biznesplan. Ich elementami niezbędnym są: analiza finansowa przedsięwzięcia, analiza rynku, na którym działa oraz zamierza rozpocząć działanie wnioskodawca, analiza SWOT oraz rentowność przedsięwzięcia. Biznesplan z pewnością przyda się także na etapie ubiegania się w banku o promesę kredytu. KROK PIĄTY ŚLEDŹ INFORMACJE Następnie należy oczekiwać na ogłoszenie naboru wniosków o dofinansowanie w naszym wybranym działaniu.. Ogłoszenie takie na pewno zostanie zamieszczone na witrynach internetowych samorządu województwa (urzędu marszałkowskiego) oraz w dziennikach o zasięgu lokalnym. W ogłoszeniu o naborze wniosków zostaną zamieszczone m.in. wzór wniosku o dofinansowanie, terminy naboru wniosków, wskazane zostanie miejsce, gdzie będzie należało je składać, oraz wymagane załączniki. Pamiętaj! Nawet jeżeli zamierzasz zlecić przygotowanie wniosku o dofinansowanie zewnętrznej firmie konsultingowej, to warto, abyś także zapoznał się z dokumentacją konkursową. Na tej podstawie będziesz mógł krytycznie oszacować, czy masz realną szansę na uzyskanie wsparcia. Prawdziwy projekt siedzi przecież w twojej głowie. KROK SZÓSTY DOSTARCZ WNIOSEK Wypełniony wniosek o dofinansowanie wraz z niezbędnymi dokumentami składamy osobiście lub za pośrednictwem firmy kurierskiej. Kolejna ważna sugestia: w przypadku każdego z 16 RPO będziemy mieli do czynienia z indywidualnym wnioskiem o dofinansowanie. To znaczy, że przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie w ramach RPO dla województwa dolnośląskiego nie będzie mógł skorzystać z wniosku o dofinansowanie przygotowanego np. dla RPO województwa opolskiego. JAKIE DOKUMENTY PRZYGOTOWAĆ? Na etapie oceny wniosku potrzebne będą: wskazanie, czy podmiot ubiegający się o pomoc to mikroprzedsiębiorca, mały czy średni przedsiębiorca w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia nr 70/2001 z 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. Urz. WE nr L 10 z 13 stycznia 2001 r.), zmienionego rozporządzeniem nr 364/2004 (Dz. Urz. UE nr L 63 z 28 lutego 2004 r.), informacje o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub Krajowego Rejestru Sądowego wraz z kopią aktualnego zaświadczenia lub odpisu, bilans za ostatni rok zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz rachunek zysków i strat przynajmniej za ostatni rok obrotowy (jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność krócej, to powinien załączyć jeden z dokumentów: sprawozdanie F-01 lub zestawienie kosztów i dochodów), oświadczenie, że wnioskodawca nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej, zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami do ZUS oraz US za ostatnie trzy miesiące, informacja o uzyskanej pomocy publicznej, raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (jeżeli dotyczy), kopia pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy (jeżeli zakres projektu przewiduje prace budowlane), studium wykonalności projektu/biznesplan, oświadczenie o zabezpieczeniu wkładu prywatnego do projektu, inne dokumenty, jeżeli będą wskazane w ogłoszeniu o naborze wniosków. Opr. na podstawie materiału Macieja Zasłony, Rzeczpospolita

12 12 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 NOWA RUDA CHCE BYĆ MIASTEM TURYSTYCZNYM! Nowa Ruda jest malowniczo położonym miastem w dolinie rzeki Włodzicy, pomiędzy Górami Kamiennymi a Górami Sowimi, na trasie Wałbrzych - Kłodzko. Z jednej strony - miasto zabytkowych budowli, umiejscowionych przy uliczkach biegnących na różnych wysokościach w dzielnicy Centrum, z drugiej - osiedlowej zabudowy nowoczesnej dzielnicy Słupiec. Centralne położenie Nowej Rudy w mikroregionie noworudzko-radkowskim sprawia, że miasto spełnia funkcje nie tylko handlowe, usługowe, kulturalne i rekreacyjne, lecz jest także doskonałą bazą wypadową do zwiedzania atrakcji turystycznych w Górach Stołowych, Sowich i Kamiennych oraz całej Ziemi Kłodzkiej. Bliskość Czech umożliwia zwiedzanie mikroregionu broumovskiego.. Liczne atrakcje turystyczne przyciągają turystów również z zagranicy. Bo warto zobaczyć, poznać i polubić: Rynek z Ratuszem z 1884 r. (jeden z najładniejszych w Polsce) Fontannę z figurą Jana Chrzciciela i Jezusa Chrystusa na rynku Dom muzeum Josepha Wittiga kronikarza Nowej Rudy Muzeum Górnictwa z podziemną trasą i kolejką górniczą Kościółek (sanktuarium Matki Bożej Bolesnej) i wieżę widokową na Górze Wszystkich Świętych (dzielnica Słupiec) Kościół pod wezwaniem św. Mikołaja (z okazałymi murami oporowymi i schodami od strony ul. Fredry) Kościół św. Barbary w Drogosławiu (dzielnica Nowej Rudy) Barokową Kaplicę Loretańską (ul. Cmentarna) Dawny zbór ewangelicki (obecnie kościół pw. Bożego Ciała, ul. Kolejowa) Most kamienny w ciągu ul. Piłsudskiego, nad ul. Podjazdową (jeden z najstarszych na Dolnym Śląsku) Domy Tkaczy nad Włodzicą (ul. Zaułek) Zamek Stillfriedów Wiadukt kolejowy Kościół św. Anny Pomnik św. Jana Chrzciciela Kościół św. Krzyża Kościół Wniebowzięcia NMP Pomnik św. Jana Nepomucena Kamienice mieszczańskie Miasto szuka swojej szansy w turystyce? Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Miejskiej Nowa Ruda (LPR GMNR) realizuje priorytety Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego oraz jej projektu na lata (NPR ) - podkreśla Pani Marzena Wolińska, Wiceburmistrz Miasta Nowej Rudy. Program służył będzie realizacji różnych celów: wpłynie na poprawę wykorzystania potencjału turystycznego, kulturowego, historycznego i przyrodniczego miasta Nowa Ruda oraz pośrednio sudeckiego obszaru regionu Dolny Śląsk poprzez rozwój i poprawę stanu infrastruktury turystycznej, wypoczynkowej, a także istniejących obiektów kulturowych, wpłynie zdecydowanie na tworzenie przyjaznego środowiska dla rozwoju mikroprzedsiębiorstw w śródmiejskiej strefie miasta Nowa Ruda, a także w obrębie wskazanych enklaw rewitalizacji, wpłynie zdecydowanie na poprawę jakości środowiska (poprawa stanu i wykorzystania walorów rzeki Włodzicy oraz miejskiego komfortu bytowego ludzi), umożliwi realizację strategicznych działań lokalnych ukierunkowanych na zapobieganie problemom społecznym oraz niwelowanie ich obecnego oddziaływania. W strategii rozwoju Nowej Rudy miasto zostało podzielone na dwie części. Dzielnica Słupiec utrzymywać będzie charakter przemysłowy, natomiast Centrum Nowej Rudy z uwagi na swoje atrakcyjne położenie i liczne zabytki będzie turystyczną wizytówką miasta, uzupełnianą przez turystyczną ofertą przygotowywaną na Górze Św. Anny i Górze Wszystkich Świętych zauważa Pani Marzena Wolińska. W listopadzie ubiegłego roku opracowano miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla w/w obszarów, które będą promować miasto. Część zadań miasto chce zrealizować samodzielnie, do innych będzie pozyskiwać inwestorów. W ramach przyjętego przez Radę Miejską Lokalnego Programu Rewitalizacji, w ubiegłym roku m.in. przywrócono nawierzchnię brukową na ul. Piastów, wymieniono kanalizację i doprowadzono przyłącza gazowe do posesji. W najbliższym czasie wymieniona zostanie, na kamienną, płyta rynku, który ostatecznie zostanie zamknięty dla ruchu kołowego oraz wyremontowane zostaną kamieniczki otaczające rynek. Tu pojawi się również scena sezonowa. Przewiduje się także wykorzystanie piwnic ratusza pod działalność gastronomiczną oraz budowę dużego parkingu dla samochodów osobowych na zapleczu Miejskiej Biblioteki Publicznej. Przygotowywana jest nowa lokalizacja targowiska miejskiego w pobliżu sklepu Biedronka. Do wzniesionej, na nawierzchni utwardzonej kostką brukową, przeszklonej hali targowej lub zespołu pawilonów miejscowi kupcy będą się mogli przeprowadzić wiosną przyszłego roku. Na ten cel zabezpieczono środki w budżecie miasta dodaje Pani Wiceburmistrz. Teren po targowisku zostanie wykorzystany pod zabudowę hotelową. Teren Góry Wszystkich Świętych zajmuje ha. W większości grunty te należą do Gminy Miejskiej Nowa Ruda. Nieruchomość ta położona jest na południowych i południowo wschodnich stokach w szczytowej partii Góry Wszystkich Świętych. Najwyższy punkt tego terenu, a jednocześnie szczyt góry wznosi się na wysokości 648 m n.p.m. Z kolei najniższy punkt w zasięgu nieruchomości leży na wysokości 544 m n.p.m. Maksymalna różnica wysokości wynosi zatem 104 m. Nieruchomość jest obsługiwana, po stronie wschodniej przez utwardzoną drogę Aleję Najświętszej

13 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr Marii Panny. Prowadzi ona z centrum dzielnicy Słupiec do odrestaurowanego Sanktuarium pw. Matki Boskiej Bolesnej. Na szczycie Góry Wszystkich Świętych znajduje się zabytkowa wieża widokowa. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego dla obszaru w rejonie Góry Wszystkich Świętych w Nowej Rudzie przewiduje - kontynuuje M. Wolińska - budowę wyciągu narciarskiego na północnym skłonie Góry w wysokości względnej ok. 150 m i długości ok. 600 m (25 % nachylenia) oraz wytyczenie tras zjazdowych. W granicach nieruchomości wyznaczono również tereny dla lokalizacji zespołów hotelowych usytuowanych w sąsiedztwie wieży widokowej i szczytu Góry Wszystkich Świętych. Plan zagospodarowania przewiduje również możliwość budowy letniego toru saneczkowego, a poniżej ośrodków hotelowych lokalizację czterech pensjonatów. W południowej części zespołu przewidziano usytuowanie ośrodka jeździeckiego, a także lokalizację pola biwakowego wraz z niezbędnym zapleczem. W planie przewidziano tereny rezerwowe o łącznej powierzchni 10 ha, których przeznaczenie zostanie określone w fazie budowy zespołu i będzie wynikiem rzeczywistego zapotrzebowania zgłaszanego przez zainteresowanych inwestorów. Szczyt Góry Św. Anny wznosi się na wysokości 647, 2 m n.p.m. i jest po szczycie Góry Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) najwyżej położonym miejscem w granicach miasta. Maksymalna różnica wysokości ok. 230 m. Spadki terenu wahają się od ok. 70 % do 10 % i średnio wynoszą 20 %. Grunty komunalne zajmują nieco ponad połowę powierzchni obszaru objętego Koncepcją Zagospodarowania Przestrzennego masywu Góry Św. Anny. Przedmiotowa koncepcja przedstawia kompleksowy program rozwoju infrastruktury turystycznej w rejonie Góry Św. Anny mówi M. Wolińska. W ramach omawianej koncepcji wydzielono trzy odrębne w charakterze zespoły, w których dominują funkcje rekreacyjno turystyczne: rozbudowa i uatrakcyjnienie istniejącego ośrodka usługowego, na który obecnie składa się schronisko, kaplica Św. Anny i ośrodek jeździecki z towarzyszącymi urządzeniami, o dodatkowe obiekty, w tym m.in. dodatkowe schronisko i parkingi. Planowane jest również ponowne udostępnienie turystom wstępu do wieży widokowej. Ponadto przewidziane jest wydzielenie ok. 50 dużych działek (średnio 0,5 0,6 ha) pod zabudowę pensjonatową lub mieszkaniowo rekreacyjną, budowa trzech wyciągów narciarskich, w tym jednego krzesełkowego oraz przygotowanie związanych z nim nartostrad i stoków do nauki jazdy, całorocznego toru saneczkowego. W dolnej partii stoku planowana jest budowa kilku kaskadowych zbiorników wodnych. Dla obsługi osób korzystających z kompleksu urządzeń narciarskich przewiduje się również budowę bazy gastronomicznej i noclegowej. Dla poprawy warunków przewidzianych w koncepcji zagospodarowania przewiduje się zmodyfikowanie układu komunikacyjnego w rejonie masywu Góry Św. Anny. Zostaną także odpowiednio przygotowane i oznaczone trasy rowerowe i piesze łączące Górę Św. Anny z jej otoczeniem (np. szlak Dwie Wieże ). Podniesienie konkurencyjności regionu Nowej Rudy i Broumova poprzez utworzenie strefy turystyki aktywnej to projekt, którego stronami są Miasto Nowa Ruda, Gmina Nowa Ruda oraz Miasto Broumov. To wspólny polsko czeski projekt podkreśla Pani Wiceburmistrz, w którym przewiduje się: remont wieży widokowej na Górze Wszystkich Świętych, przebudowę drogi na odcinku ul. Góry Św. Anny, przebudowę drogi na Górze Wszystkich Świętych, wytyczenie i oznakowanie transgranicznych ścieżek rowerowych i szlaków pieszych, budowę transgranicznych ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, konnych, tras dla samochodów terenowych, remont wieży widokowej na Górze Włodzickiej, budowę drogi asfaltowej z miejscowości Dworki do granicy RP. Ze strony partnerów czeskich projekt zawiera: modernizację drogi wraz z budową trasy rowerowej wzdłuż drogi na odcinku 6 km z miejscowości Sonov do Broumova, rekonstrukcję schodów do punktu widokowego w Hvezda. Pierwotnym zamiarem stron zadania było aplikowanie całości projektu, jednakże po konsultacjach we Wspólnym Sekretariacie w Ołomuńcu wskazano, że projekt powinien zostać podzielony na etapy, tzn. w pierwszym etapie należy stworzyć produkt turystyczny tj. wskazać atrakcje turystyczne, zabytki przyrodnicze i architektoniczne, a dopiero w następnej kolejności stworzyć infrastrukturę drogową i remonty dróg. W ramach ustaleń uzgodniono, że pierwszy etap będzie zawierał: rekonstrukcję schodów do punktu widokowego w Hvezda, remont wieży widokowej na Górze Wszystkich Świętych, wytyczenie i oznakowanie transgranicznych ścieżek rowerowych i szlaków pieszych, wytyczenie i oznakowanie tras dla samochodów terenowych, przeprowadzenie w dniach czerwca 2008 roku wyścigu kolarskiego MTB Cross Contry pn. Turniej Dwóch Wież, przeprowadzenie zawodów konnych typu Rodeo oraz opracowanie koncepcji rozwoju turystycznego na pograniczu Broumova i Nowej Rudy. Chcemy uaktywnić społeczność lokalną w obszarze działań proturystycznych i wspólnymi siłami tę drogę rozwoju miasta budować podsumowuje Wiceburmistrz Marzena Wolińska. rwgzk

14 14 NOWORUDZKI PARK PRZEMYSŁOWY DYNAMICZNE WEJŚCIE W 2008 ROK Noworudzki Park Przemysłowy * powierzchnie produkcyjne, usługowe i biurowe * ulgi i zwolnienia z podatku od nieruchomości Głównym celem Noworudzkiego Parku Przemysłowego jest udostępnienie nowoczesnej oferty powierzchni produkcyjnych, magazynowych i administracyjnych. Oczekujemy mówi Daniel Ekiel, Kierownik Projektu NPP, iż realizacja projektu przyczyni się do pobudzenia rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, stworzenia korzystnych warunków dla rozwoju firm, a przez to zmniejszenia stopy bezrobocia w naszym mieście. Po likwidacji kopalni węgla kamiennego w Nowej Rudzie pozostał majątek, który nadawał się do rewitalizacji. Założenia projektu zmierzały do zagospodarowania terenów pokopalnianych na potrzeby inwestorów. Nie sposób było nie skorzystać z takiej szansy... * grunty pod inwestycje * pomoc w uzyskaniu środków unijnych Głównym celem projektu Noworudzki Park Przemysłowy jest rewitalizacja majątku pokopalnianego. Projekt ten służy nie tylko stworzeniu korzystnych warunków do inwestowania na terenie Nowej Rudy poprzez udostępnienie terenów pod inwestycje. Kontakt: Noworudzki Park Przemysłowy - Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG S.A. w Nowej Rudzie - Słupcu, ul. Kłodzka 27, Nowa Ruda tel./ fax: (74) biuro NPP - Noworudzki Inkubator Przedsiębiorczości I piętro, tel. (74) arr@agroreg.com.pl Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr 44 Projekt realizowany ze środków pomocowych Unii Europejskiej, Budżetu Państwa i Gminy Miejskiej Nowa Ruda w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw - działanie 1.3 Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju fi rm. Noworudzki Park Przemysłowy zaoferuje przedsiębiorcom pod wynajem lub dzierżawę powierzchnie produkcyjne, handlowe, magazynowo-logistyczne i administracyjno-gospodarcze oraz dobre tereny pod inwestycje wraz z infrastrukturą techniczną i komunikacyjną. Ulgi i zwolnienia na okres do 10 lat z podatku od nieruchomości za grunty, budowle, budynki lub ich części nabyte przez przedsiębiorców na terenie NPP. Warunkiem zwolnienia jest utworzenie stałych miejsc pracy lub przeprowadzenie inwestycji rozwijającej działalność gospodarczą. Dostępna na terenie NPP infrastruktura umożliwi inwestorom rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej zarówno w sferze produkcji, jak również usług, z możliwością skorzystania z dotacji. Możliwość korzystania z profesjonalnego doradztwa i pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych. ARR AGROREG S.A., zarządzająca NPP, posiada certyfikaty potwierdzajace profesjonalizm w świadczeniu usług. Wynajem budynków i dzierżawa gruntów na zasadach określonych w ramach negocjacji. W tym roku podkreśla D. Ekiel kontynuujemy, w miejscu byłej łaźni górniczej i dyrekcji kopalni przy ul. Kłodzkiej, budowę dla potrzeb prowadzenia działalności produkcyjnej. Wybudowana zostanie nowoczesna, 4 segmentowa hala produkcyjna o powierzchni około m², z pełną infrastrukturą towarzyszącą. Każdy segment posiadać będzie wyodrębnioną cześć produkcyjną i biurową. W chwili obecnej trwają prace związane z wykonaniem fundamentów pod halę oraz sieci zewnętrznych wraz z przebudową południowo-wschodniej elewacji budynku AGROREGU. Planowany termin zakończenia projektu przypada na czerwiec 2008 r. Trwa również modernizacja budynku byłej księgowości. Skutkiem przeprowadzonych prac modernizacyjnych będzie przygotowanie i udostępnienie pod wynajem nowoczesnych powierzchni usługowych. Po zakończeniu inwestycji powstanie budynek o powierzchni 1260 m², który będzie stanowił zaplecze dla przedsiębiorców zlokalizowanych na terenie NPP. Te dwa obecnie realizowane zadania są ostatnimi inwestycjami realizowanymi w ramach I etapu NPP. Poza tymi działaniami Spółka przystąpiła już do opracowywania dokumentacji pozwalającej ubiegać się o środki UE na sfinansowanie II etapu realizacji projektu NPP. Przygotowanie dokumentacji zostanie sfinansowane w ramach projektu doradczego NPP pn. Wspomaganie procesu zarządzania i funkcjonowania Noworudzkiego Parku Przemysłowego. Pierwszym zadaniem jest opracowanie koncepcji zagospodarowania terenów i obiektów znanych mieszkańcom Nowej Rudy jako stara kopalnia - uzupełnia D. Ekiel. Fot. str. 15 rwgzk

15 Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Nr STYCZEŃ 2008 W tym miejscu wybudowana zostanie nowoczesna, 4 segmentowa hala produkcyjna o powierzchni powyżej m2, z pełną infrastrukturą towarzyszącą. LUTY 2008 Po zakończeniu inwestycji powstanie budynek o powierzchni 1260 m2, który będzie stanowił zaplecze dla przedsiębiorców zlokalizowanych na terenie NPP.

16 POSEŁ NA SEJM RP Monika Wielichowska BIURO POSELSKIE ul. Rynek Nowa Ruda tel./fax Dyrektor Biura Małgorzata Jędrzejewska-Skrzypczyk CZYNNE: poniedziałek wtorek piątek ww www Zawsze i tylko dobre Wiadomości SOBITEX-EKO CENTRUM POKRYĆ DACHOWYCH czynne w godz ul. Zajęcza 1, Kłodzko tel./fax biuro@sobitex-eko.pl znajdziecie, co miesiąc w instytucjach samorządowych, bankowych, w siedzibach GCI oraz na stacjach paliwowych powiatu kłodzkiego. LOKALE DO WYNAJĘCIA Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG S.A. posiada do wynajęcia w Nowej Rudzie, przy ul. Armii Krajowej 15 lokale do prowadzenia działalności gospodarczej: 1. Lokal o powierzchni 20 m2 usytuowany na 1 piętrze 2. Lokal o powierzchni 48 m2 usytuowany na 2 piętrze Dolnośląski Regionalny Fundusz Pożyczkowy Wyżej wymienione lokale wyposażone są w instalację elektryczną, CO, wodno-kanalizacyjną i są przystosowane do działalności produkcyjnej oraz biurowej. Warunki najmu do uzgodnienia. max zł KONTAKT: ARR AGROREG w Nowej Rudzie Słupcu ul. Kłodzka 27 lub pod nr telefonu: w godz MIESIĘCZNIK Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej Wydawca: Agencja Rozwoju Regionalnego Agroreg SA w Nowej Rudzie tel./fax (74) , arr@agroreg.com.pl redakcja.wiadomosci@wp.pl Redaguje zespół: Jan Zieliński kier. zesp. skład i druk: Usługi Poligraficzne Bogdan Kokot vel Kokociński, Nowa Ruda, ul. A. Krajowej 15 drukarnia@kokocinski.pl Wiadomości gospodarcze Ziemi Kłodzkiej również na stronach internetowych oferuje pożyczki dla małych przedsiębiorstw zatrudniających do 50 osób Ze środków tych mogą korzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, a także działalność zawodową (np. lekarze, adwokaci, architekci itp.) Ogólne zasady udzielania pożyczek inwestycyjnych i obrotowych: maksymalna kwota pożyczki wynosi 120 tys. zł., pożyczka udzielana jest na okres do 36 miesięcy, w tym okres karencji w spłacie rat kapitałowych może wynieść do 6 miesięcy, oprocentowanie pożyczki jest równe stopie referencyjnej określoną przez Komisję Europejską (obecnie wysokość stopy wynosi 6,42 % w stosunku rocznym), PUNKTY OBSŁUGI KLIENTA prowizja od udzielonej pożyczki 3%. Szczegółowe informacje można uzyskać: Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG S.A. ul. Kłodzka 27, Nowa Ruda tel./faks arr@agroreg.com.pl internet: Projekt współfinansowany przez UNIĘ EUROPEJSKĄ ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego