Organizacja wymiaru sprawiedliwości - Portugalia

Transkrypt

1 Organizacja wymiaru sprawiedliwości - Portugalia APELACJE, ODWOŁANIA, WNIOSKI O WYŁĄCZENIE I PROŚBY O WYJAŚNIENIE I ZMIANĘ DECYZJI SĄDOWYCH Decyzje sądowe mogą być przedmiotem prośby o poprawienie poważnych błędów, wniosku o unieważnienie, wskazywania na niejasności i dwuznaczności, próśb o zmianę grzywien i kar, wskazywania na wyraźne błędy w określeniu normy lub kwalifikacji prawnej faktów i wskazywania na istnienie elementów w procesie wskazujących na decyzje w sensie odwrotnym i nieuwzględnionych również wskutek błędu. Odwołania są sposobem stosowanym w procesie mającym na celu narzucenie konieczności ponownego zbadania kwestii ocenianych w decyzjach sądowych, mając na względzie zmianę ich sensu. Odwołania uregulowane w Kodeksie Cywilnym mogą być zwyczajne lub nadzwyczajne. Zwyczajne konkretyzują kwestionowanie decyzji sądowych, które jeszcze nie są ostateczne (prawomocne), (ponieważ można się od nich jeszcze odwoływać i nie minął czas na składanie odwołań). Nadzwyczajne mają na celu kwestionowanie decyzji sądowych, które już są ostateczne (prawomocne). Odwołaniami zwyczajnymi są apelacja, rewizja i wniosek o uzupełnienie lub sprostowanie wyroku w 1-szej i w 2-ej instancji. Odwołaniami nadzwyczajnymi są: rewizja i przystąpienie osoby trzeciej do sprawy. Odwołania powinny być składane do sądu, któremu jest hierarchicznie podległy sąd, od którego decyzji jest składane odwołanie. Odwołania zwyczajne Odwołaniami zwyczajnymi złożonymi od decyzji 1-szej instancji są apelacja i wniosek o uzupełnienie lub sprostowanie wyroku w 1-szej instancji. Apelacja może być składana od wyroku końcowego lub od aktu naprawczego decyzji wydanej po przedstawieniu wszystkich oświadczeń, która ocenia założenia procesowe i selekcjonuje kwestie rzeczywiście istotne dla decyzji, dzieląc je na fakty udowodnione i fakty będące przedmiotem dalszych postępowań który decyduje o meritum sprawy. Wniosek o uzupełnienie lub sprostowanie wyroku może być składany od decyzji, od których przysługują odwołania, a wobec których nie można złożyć apelacji. Odwołaniami zwykłymi złożonymi od decyzji 2-giej instancji są: rewizja i wniosek o uzupełnienie lub sprostowanie wyroku w 2-giej instancji. Rewizja przysługuje od decyzji sądu apelacyjnego, który sądzi meritum sprawy i można się od tej decyzji odwołać wskazując na naruszenie prawa pozytywnego. Wniosek o uzupełnienie lub sprostowanie wyroku w 2-giej instancji przysługuje od decyzji podlegających odwołaniu, przeciwko którym nie przysługuje rewizja. Zakres właściwości właściwości finansowej sądów Zakres właściwości pieniężnej sądów jest to wartość pieniężna, która oznacza granicę, do której dany sąd może rozpatrywać sprawy tak, aby jego decyzje nie mogły być przedmiotem odwołania.

2 W sprawach cywilnych ta granica dla sądów apelacyjnych wynosi ,94 euro, a dla sądów 1-szej instancji wynosi 3 740,98 euro. Odwołania nadzwyczajne Odwołaniami nadzwyczajnymi są rewizja i przystąpienie osoby trzeciej do sprawy. Decyzja prawomocna może być przedmiotem rewizji w następujących przypadkach: a) Kiedy okaże się, w drodze prawomocnego wyroku kryminalnego, że została wydana wskutek nadużyć przy wykonywaniu obowiązków, wymuszenia, przekupstwa lub łapówki w stosunku do sędziego lub sędziów, którzy mieli wpływ na decyzję; b) Kiedy się przedstawi prawomocny wyrok, który stwierdzi nieprawdziwość dokumentu lub aktu sądowego, zeznania lub oświadczeń ekspertów (biegłych), które mogły w którymkolwiek przypadku spowodować rewizję decyzji. Nieprawdziwość dokumentu lub aktu sądowego nie jest jednak podstawą rewizji, jeśli kwestia była dyskutowana w procesie, w którym była wydana decyzja podlegającą rewizji; c) Kiedy się przedstawi dokument, o którym strona nie wiedziała lub z którego nie mogła skorzystać, w procesie, w którym była wydana decyzja podlegającą rewizji i który jest sam w sobie wystarczający dla zmiany decyzji na korzyść strony przegranej; d) Kiedy zostanie określony jako nieważny wyrok prawomocny, przyznanie się (do winy), zrzeczenie się lub ugoda, na których opierała się decyzja; e) Kiedy przyznanie się (do winy), zrzeczenie się lub ugoda okażą się nieważne; f) Kiedy, po przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego in absentia (zaocznie), wskutek absolutnego braku wystąpienia oskarżonego, wykaże się, że nie wezwano go lub że dokonane wezwanie jest nieważne; g) Kiedy będzie przeciwstawna innej decyzji, która została wydana uprzednio w sprawie stanowiącej res iudicata dla stron. Przystąpienie osoby trzeciej do sprawy jest sposobem zakwestionowania decyzji sądowej, którego wykorzystanie przez osobę trzecią, która przez nią została poszkodowana, jest usprawiedliwione, kiedy proces opierał się akcie symulowanym przez strony, a sąd nie zorientował się w oszustwie. Decyzje, które dopuszczają odwołania Dopuszczalne jest odwołanie tylko od decyzji w sprawach, których wartość przekracza granice ustalone dla sądu, od którego decyzji następuje odwołanie, o ile wartość pieniężna kwestionowanych decyzji będzie niekorzystna dla osoby odwołującej się w wysokości również wyższej od połowy granicy ustalonej dla tego sądu (konieczność zapłacenia kosztów sądowych dla strony wygranej); jednak w przypadku uzasadnionej wątpliwości, co do wartości takich kosztów sądowych, ograniczy się ono tylko do wartości sprawy. Jeśli podstawą jest pogwałcenie reguł właściwości międzynarodowej, z powodu materii lub hierarchii lub naruszenia prawa w rozstrzyganej sprawie, odwołanie jest zawsze dopuszczalne bez względu na wartość sprawy. Dopuszczalne jest zawsze odwołanie od decyzji dotyczącej wartości sprawy, od aktów lub postępowań zapobiegawczych, z uzasadnieniem, że wartość sprawy przekracza granice przyznane dla sądu, od decyzji którego się odwołujemy.

3 Dopuszczalne jest również zawsze odwołanie od decyzji sądu wyższej instancji, która będzie sprzeczna z inną, tego lub innego sądu apelacyjnego, na temat tej samej fundamentalnej kwestii prawa i od której nie byłoby prawa do odwołania z powodu innego niż granice wartości spraw przyznane sądowi, z wyjątkiem sytuacji, kiedy orientacja takiej decyzji byłaby zgodna z jurysprudencją już wcześniej ustaloną przez Najwyższy Trybunał Sprawiedliwości. Niezależnie od wartości pieniężnej sprawy i od konieczności zapłacenia kosztów sądowych strony wygranej, dopuszczalne jest również zawsze odwołanie od decyzji sądu do sądu apelacyjnego w sprawach, w których ocenia się ważność lub istnienie umów wynajmu mieszkań. Dopuszczalne jest również zawsze odwołanie od decyzji, które stoją w sprzeczności z jurysprudencją ujednoliconą ustaloną przez Najwyższy Trybunał Sprawiedliwości. Orzeczenia, które nie dopuszczają odwołań Nie dopuszczają odwołań decyzje dotyczące zwykłych czynności i wydane na podstawie zgodnego z prawem wykorzystania uprawnień fakultatywnych. Kto może się odwoływać Odwołania, z wyjątkiem przystąpienia strony trzeciej, mogą być wnoszone tylko przez te osoby, które będąc główną stroną sprawy, przegrały ją. Jednak osoby bezpośrednio i rzeczywiście poszkodowane przez decyzję mogą się od niej odwołać, nawet, jeśli nie są stroną w sprawie lub są jedynie strona pomocniczą. Utrata prawa do odwołania i zrzeczenie się odwołania Strony mogą zrezygnować z odwołania, ale odwołanie uprzedzające tylko wtedy jest ważne, jeśli składają je razem obie strony. Nie może się odwoływać ten, kto zaakceptował decyzję po jej wydaniu. Decyzja może być zaakceptowana w sposób wyraźny lub milczący. Akceptacja w sposób milczący wynika z wykonania jakiegokolwiek aktu jednoznacznie niezgodnego z wolą odwołania się. Osoba odwołująca się może, w formie prostego wniosku, swobodnie zrezygnować ze złożonego odwołania. Odwołanie niezależne i odwołanie zależne Jeśli obie strony przegrywają, każda z nich musi złożyć odwołanie, jeśli chce otrzymać zmianę decyzji w części dla niej (strony) niekorzystnej; jednak odwołanie złożone przez którąkolwiek z nich może, w tym przypadku, być niezależne lub zależne. Odwołanie niezależne jest składane w normalnym terminie i w normalnych warunkach; odwołanie zależne może być złożone w ciągu 10 dni licząc od dnia powiadomienia o decyzji, która dopuszcza odwołanie przez stronę przeciwną. Jeśli pierwsza osoba odwołująca się zrezygnuje z odwołania lub, jeśli ono pozostaje bezskuteczne lub jeśli sąd nie weźmie go pod uwagę, to odwołanie zależne traci ważność, przy czym wszystkie koszty ponosi główna osoba wnosząca odwołanie. Z wyjątkiem wyraźnego oświadczenia w sensie przeciwnym, zrzeczenie się prawa do odwołania lub akceptacja, wyraźna lub milcząca, decyzji przez strony w sporze, nie

4 stwarza przeszkód dla wniesienia odwołania zależnego, o ile strona przeciwna odwoła się od decyzji. Jeśli odwołanie niezależne jest dopuszczalne, to dopuszczalne będzie również odwołanie zależne, nawet jeśli decyzja, od której ono następuje, byłaby niekorzystna dla odnośnej osoby składającej odwołanie i o wartości równej lub mniejszej od połowy limitu ustalonego dla sądu, od którego decyzji jest składane odwołanie. Rozciągnięcie odwołania na strony współuczestniczące, które się nie odwołują Odwołanie złożone przez jedną ze stron obejmuje strony współuczestniczące w przypadku koniecznego przyłączenia się do powództwa. Poza przypadkiem koniecznego przyłączenia się do powództwa (sytuacja, która charakteryzuje się prawnym narzuceniem uczestniczenia w sprawie wszystkim zainteresowanym w sytuacji powodującej pozew), złożone odwołanie wykorzystuje także inne osoby: a) Jeśli te, w części będącej w interesie ogólnym, przystąpią do odwołania; b) Jeśli mają interes, który zależy zasadniczo od interesu osoby składającej odwołanie; c) Jeśli były skazane jako dłużnicy solidarni, chyba, że odwołanie, w swoim uzasadnieniu, odnosić się będzie tylko do osoby je składającej. Osoby współuczestniczące w przypadku koniecznego przyłączenia się do powództwa, oraz strona przystępująca wspólnie do powództwa, jeśli znajdą się w sytuacji opisanej w punktach b) lub c), mogą w każdej chwili przyjąć pozycję głównej strony w pozwie. Ograniczenie subiektywne i obiektywne odwołania Jeśli istnieje kilka osób, które wygrały proces, to wszystkie one powinny być powiadomione o decyzji, która dopuszcza odwołanie; jednak osoba odwołująca się ma prawo, z wyjątkiem przypadku koniecznego przyłączenia się do powództwa, wyłączyć z odwołania, przy jego składaniu, jedną lub kilka takich osób. Jeśli część wyroku zawierająca decyzję zawiera różne postanowienia, to osoba odwołująca się ma również prawo ograniczyć odwołanie do któregokolwiek z nich, przy czym musi określić we wniosku, od którego postanowienia się odwołuje. W braku takiego określenia, odwołanie obejmuje wszystko, co w części decyzyjnej wyroku jest niekorzystne dla osoby odwołującej się. W zakończeniu odwołania, osoba je składająca może ograniczyć, wyraźnie lub milcząco, początkowy cel odwołania. Efekty wyroku, w części, od której nie było odwołania, nie mogą ponieść uszczerbku wskutek decyzji o odwołaniu ani wskutek anulowania procesu. Termin składania Termin składania odwołań wynosi 10 dni, liczonych od powiadomienia o decyzji; jeśli strona jest winna niestawiennictwa i nie musi być powiadomiona pod swoim adresem zamieszkania, to termin jest liczony od opublikowania decyzji. Jeśli chodzi o postanowienia i wyroki wydawane ustnie, zarejestrowane w aktach procesowych, termin biegnie od dnia ich wygłoszenia, jeśli strona była obecna lub jeśli została powiadomiona, aby uczestniczyć w czynności; w przeciwnym wypadku termin biegnie zgodnie z postanowieniami poprzedniego paragrafu.

5 Jeśli, poza wspomnianymi przypadkami, nie jest konieczne powiadamianie, termin biegnie od dnia, w którym osoba zainteresowana dowiedziała się o decyzji. Jeśli niestawiennictwo strony ustaje przed upływem dziesięciu dni następujących po publikacji, to o wyroku lub postanowieniu należy ją powiadomić i termin składania rozpoczyna biec od daty powiadomienia. UDZIAŁ TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Od decyzji sądów można się odwołać do Trybunału Konstytucyjnego: a) Kiedy odrzucą one zastosowanie jakiejkolwiek normy w oparciu o jej niekonstytucyjność; b) Kiedy zastosują one normę, której niekonstytucyjność została wskazana w czasie procesu; c) Kiedy odrzucą one zastosowanie normy stanowiącej cześć aktu legislacyjnego uzasadniając to jej nielegalnością poprzez pogwałcenie prawa; d) Kiedy odrzucą one zastosowanie normy stanowiącej cześć regionalnego aktu legislacyjnego uzasadniając to jej nielegalnością poprzez pogwałcenie statutu regionu autonomicznego lub ogólnego prawa Republiki; e) Kiedy odrzucą one zastosowanie normy stanowiącej cześć aktu wydanego przez organ niezależny, uzasadniając to jej nielegalnością poprzez pogwałcenie statutu regionu autonomicznego; f) Kiedy zastosują normę, której nielegalność została wskazana w czasie procesu w oparciu o podstawy wskazane w trzech poprzednich punktach. Kiedy norma, której zastosowanie zostało odrzucone, stanowi część konwencji międzynarodowej, aktu legislacyjnego lub dekretu regulującego, odwołania przewidziane w punktach a) i c) są obowiązkowe dla prokuratury. Odwołania przewidziane w punktach b) i f) mogą być złożone tylko przez stronę, która podniosła kwestię niekonstytucjonalności lub nielegalności. Prokuratura musi ponadto obowiązkowo wnieść do Trybunału Konstytucyjnego odwołanie od decyzji sądów, które zastosują normę wcześniej uznaną za niekonstytucyjną lub nielegalna przez sam Trybunał Konstytucyjny. Odwołania do Trybunału Konstytucyjnego są ograniczone do kwestii niekonstytucjonalnosci lub nielegalności, zależnie od przypadku.