Raport o rynku pracy w województwie śląskim

Transkrypt

1 Raport o rynku pracy w województwie śląskim Katowice Marzec 2013

2 I. Wnioski Realizacja programu inwestycji publicznych, który proponuje Sojusz Lewicy Demokratycznej w programie Nowa strategia dla Polski, spowoduje pojawienie się w ciągu najbliższych pięciu lat ponad 67 tys. nowych miejsc pracy w województwie. 1. Liczba bezrobotnych w województwie pod koniec stycznia 2013 r. wynosiła 222 tys. osób. 2. Stopa bezrobocia w województwie pod koniec stycznia 2013 r. była na poziomie 11,9%. 3. Dynamika zatrudnienia w województwie w drugiej połowie 2012 r. była niższa od dynamiki w skali ogólnopolskiej. 4. Stopa bezrobocia rejestrowego w województwie w 2011 i 2012 r. na tle poziomu całego kraju była wyraźnie niższa. 5. Zmiana liczby bezrobotnych w powiatach (styczeń 2012 r. do stycznia 2013 r.): Katowice (największy wzrost), Jastrzębie-Zdrój (największy spadek). 6. Zmiana liczby osób pozostających bez pracy dłużej niż 1 rok w powiatach: Katowice (największy wzrost), Żory (największy spadek). 7. Zmiana liczby bezrobotnych wśród kobiet i mężczyzn w powiatach (grudzień 2011 r. do grudnia 2012 r.): a) kobiety - Tychy (największy wzrost), Jastrzębie-Zdrój (największy spadek), b) mężczyźni - Katowice (największy wzrost), Siemianowice Śląskie (minimalny wzrost). 8. Zmiana liczby bezrobotnych wśród osób w wieku oraz 55 i więcej lat w powiatach (2011 rok do 2012 roku): a) osoby w wieku lata - powiat bieruńsko-lędziński (największy wzrost), Jastrzębie- Zdrój (największy spadek), b) osoby w wieku 55 i więcej lat - Świętochłowice (największy wzrost), Jastrzębie-Zdrój (najmniejszy wzrost). 9. Liczba bezrobotnych przypadających na jedną ofertę pracy w 2012 r. była największa w powiecie będzińskim, a najmniejsza w powiecie mikołowskim. 10. Największy wzrost osób zwolnionych z przyczyn zakładu pracy w 2012 r. miał miejsce w powiecie żywieckim i Katowicach.

3 II. Sytuacja na rynku pracy w województwach Wykres 1. Liczba bezrobotnych w województwach pod koniec stycznia 2013 r. (w tys.) , Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Wykres 2. Stopa bezrobocia w województwach pod koniec stycznia 2013 r. (dane w %) , Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

4 III. Charakterystyka rynku pracy w województwie Wykres 3. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw stan na koniec stycznia 2013 r. Źródło: GUS Wykres 4. Stopa bezrobocia rejestrowanego stan na koniec stycznia 2013 r. Źródło: GUS

5 Mapa 1. Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w styczniu 2013 r. (stan w końcu miesiąca) Źródło: GUS

6 IV. Analiza zmian wybranych parametrów wojewódzkiego rynku pracy Wykres 5. Zmiana liczby bezrobotnych w powiatach - styczeń 2012 r. do stycznia 2013 r. (dane w %) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

7 Wykres 6. Zmiana liczby osób pozostających bez pracy dłużej niż 1 rok w powiatach rok do 2012 roku (dane w %) 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0-30,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

8 Wykres 7. Zmiana liczby bezrobotnych wśród kobiet i mężczyzn w powiatach grudzień 2011 r. do grudnia 2012 r. (dane w %) 35,0 30,0 Kobiety Mężczyźni 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

9 Wykres 8. Zmiana liczby bezrobotnych wśród osób w wieku oraz 55 i więcej lat w powiatach 2011 rok do 2012 roku (dane w %) 50, lata 55 i więcej lat 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0-20,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

10 Wykres 9. Liczba bezrobotnych przypadających na jedną ofertę pracy w powiatach w 2012 roku Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

11 V. Zwolnienia grupowe w województwie Wykres 10. Bezrobotni zwolnieni z przyczyn zakładu pracy w województwach 31 grudnia 2011 r. do grudnia 2012 r. (dane w tys.) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych MPiPS Wykres 11. Zmiana liczby bezrobotnych zwolnionych z przyczyn zakładu pracy w województwach w 2012 r. ( = 100) 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych MPiPS

12 Wykres. Liczba bezrobotnych zwolnionych z przyczyn zakładu pracy w powiatach 31 grudnia 2011 r. do grudnia 2012 r Źródło: opracowanie własne na podstawie danych MPiPS

13 VI. Jak walczyć z bezrobociem? Propozycje Sojuszu Lewicy Demokratycznej - Nowa strategia dla Polski SOCJALDEMOKRATYCZNA ALTERNATYWA. Rozwój zamiast stagnacji, Warszawa 2012 Naszym celem jest zapewnienie jak najwyższego poziomu zatrudnienia, opartego na sprawiedliwych, godnych i czytelnych regułach. Stabilne zatrudnienie i aktywna polityka zwalczania bezrobocia pozwoli m.in na: - ułatwienie startu ludziom młodym (mieszkania, zdolność kredytowa, nauka, podnoszenie kwalifikacji zawodowych), - możliwość założenia rodziny bez obawy o to, czy uda się połączyć pracę z wychowaniem dzieci, skąd weźmie się środki na żłobek, przedszkole, podręczniki i przybory szkolne dla dzieci, - godne życie ludziom w podeszłym wieku: stabilny i pewny system emerytalny oraz przejście na emeryturę wg stażu pracy, a nie arbitralnie ustalonego wieku. Polityka zatrudnienia będzie realizowana przy pomocy socjaldemokratycznych programów związanych z polityką pracy, gospodarczą, emerytalną oraz demograficzną. Uważamy też, że pracownicy powinni być zatrudniani w oparciu o sprawiedliwe, czytelne reguły. Patologią dzisiejszego rynku pracy jest skala zastępowania umów o pracę na czas nieokreślony, umowami okresowymi oraz tzw. "umowami śmieciowymi". Pozwala to na wykluczenie pracowników z ochrony przewidzianej przez Kodeks Pracy, uniemożliwia korzystanie z kredytów, rujnuje system emerytalny i opieki społecznej. Podobnie jak patologią jest nagminne nieprzestrzeganie czasu pracy. Pracownik jest podmiotem, a nie przedmiotem systemu gospodarowania i za wykonaną pracę powinien uzyskiwać sprawiedliwą płacę. Państwo ma tworzyć jasne i czytelne reguły na rynku pracy, a nie tolerować kpiny z prawa pracy i praw pracowniczych.

14 Program inwestycji publicznych Niezbędna jest aktywna polityka inwestycyjna realizowana na szczeblu centralnym i samorządowym. Uznajemy, że inwestycje publiczne stanowią istotny czynnik stymulujący wzrost gospodarczy i zwiększający istotnie wzrost PKB. Inwestycje lokalne Proponujemy zwiększenie inwestycji państwa w budowę infrastruktury lokalnej, realizowanych przez samorządy w wysokości co najmniej 8 mld zł rocznie. Inwestycje te powinny być w przeważającej części realizowane w ramach Partnerstwa publicznoprywatnego. Ten sposób realizacji inwestycji lokalnych nie zwiększa długu publicznego, pozwala też na zwiększenie efektywności i wartości inwestycji. Inwestycje centralne Na szczeblu centralnym proponujemy utworzenie trzech specjalnych stref ekonomicznych: Centralnego Okręgu Przemysłowego lokalizacja w okolicach Łodzi (skrzyżowanie kluczowych autostrad A1 i A2), Północnego Okręgu Przemysłowego (zlokalizowanego na Pomorzu, w okolicach Trójmiasta połączonego infrastrukturalnie z portami) oraz Południowego Okręgu Przemysłowego (Kraków - Katowice). Okręgi będą miały charakter Specjalnych Stref Ekonomicznych, w których państwo realizować będzie planową politykę inwestycyjną. Uwzględniając specyfikę lokalną zakłada się szczególne preferencje dla następujących grup przemysłu: - maszynowy i elektromaszynowy, - precyzyjny, - samochodowy, - elektroniczny, - wysokich technologii (biotechnologiczny, farmaceutyczny),

15 - energetyki odnawialnej (komponentów), - specjalne preferencje dla małych przedsiębiorstw usługowych z branży IT. Mechanizm funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych jest już określony w ustawie. Nowością, którą zamierzamy wprowadzić, będzie aktywność państwa, które będzie mogło uczestniczy w budowie przemysłu jako udziałowiec (do 25% udziałów), zwiększając tym samym wartość inwestycji (nie będącej pomocą publiczną) w wybranych przedsięwzięciach. Mechanizmy stosowane przy takich inwestycjach są charakterystyczne m.in. dla przedsięwzięć typu start-up. Państwo zaoferuje również preferencyjne kredyty dla podmiotów inwestujących w strefach i przejmie na siebie większość ciężarów administracyjnych. Państwo realizować będzie planową politykę inwestycji oraz ulg i preferencji kredytowych dla inwestycji w wybranych branżach. Ich realizacja w ciągu 5 lat powinno dać ok. 500 tys. nowych miejsc pracy. Można oszacować, że inwestycje państwa powinny wynieść przynajmniej 1 mld zł na strefę (+ koszty uzbrojenia terenu, ściśle uzależnione od lokalizacji).

16 Wykres 10. Liczba nowych miejsc pracy po realizacji programu inwestycji publicznych z proponowanych w Nowej Strategii dla Polski Socjaldemokratyczna alternatywa (symulacja) Źródło: obliczenia i opracowanie własne na podstawie danych GUS