SUPLEMENT do ABC small business u. (Zmiany wchodzące w życie od 1 lipca 2011 r.)

Transkrypt

1 SUPLEMENT 2011 do ABC small business u (Zmiany wchodzące w życie od 1 lipca 2011 r.) Spis treści 1. ZERO OKIENKA. Uruchomienie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej 2. Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową 3. HIT 2011!!! Oświadczenia zamiast zaświadczeń 4. Leasing konsumencki 5. Odsetki za zwłokę aktualne stawki 6. Zmierzch rajów podatkowych 7. Języka do akt nie wepniesz ***************************************************************** 1. Z dniem 1 lipca wchodzi w życie nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Najważniejsze zmiany, to: - ZERO OKIENKA czyli uruchomienie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jest to równoznaczne z uruchomieniem systemu ewidencjonowania działalności gospodarczej drogą elektroniczną. Wniosek o wpis działalności gospodarczej w CEIDG musi być opatrzony podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą kwalifikowanego certyfikatu, podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap, podpisem osobistym lub potwierdzony w inny sposób akceptowany przez system CEIDG, umożliwiający jednoznaczną identyfikację osoby składającej wniosek i czas złożenia wniosku. Na szczęście nadal pozostaje forma papierowa wniosku bo te wszystkie elektroniczne udogodnienia przez pierwsze lata mogą się cieszyć znikomym zainteresowaniem. No bo który początkujący przedsiębiorca będzie dysponować weryfikowanym podpisem elektronicznym?

2 - funkcjonowanie CEIDG umożliwi precyzyjne określanie okresu zawieszenia działalności gospodarczej, także w dniach. Oznacza to że w miesiącu liczącym 31 dni można będzie zawiesić działalność na 30 dni, co ułatwi zachowanie ciągłości okresów składkowych w ZUS. - nowelizacja nie zmieniła niestety zasady, że w okresie zawieszenia działalności podatek od nieruchomości naliczany jest nadal wg najwyższych stawek. 2. Możliwość przekształcenia przedsiębiorcy prowadzącego osobiście działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który wykonuje działalność gospodarczą we własnym imieniu, od 1 lipca 2011 r. może dokonać przekształcenia w jednoosobową spółkę kapitałową. W związku z powyższym stosowne zmiany wprowadzone zostały do ustaw CIT, PIT i ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Spółka kapitałowa powstała w wyniku takiego przekształcenia odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z tą osobą fizyczną za zaległości finansowe przedsiębiorcy powstałe przed przekształceniem. 3. HIT 2011!!! OŚWIADCZENIA ZAMIAST ZAŚWIADCZEŃ w postępowaniu administracyjnym związanym z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatnik ma prawo do składania własnych oświadczeń, zamiast dotychczasowych zaświadczeń. Oczywiście pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. 4. Leasing konsumencki z leasingu mogą obecnie korzystać nie tylko spółki i przedsiębiorcy indywidualni, ale także osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej. 5. Stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych: - od do stawka podstaw. 12,5%, - obniżona 9,38% - od do stawka podstaw. 13,0%, - obniżona 9,75% - od do stawka podstaw. 13,5%, - obniżona 10,13% - od stawka podstaw. 14,0%, - obniżona 10,50%

3 6. Raje podatkowe. Od wielu miesięcy trwa akcja zmiany umów dotyczących podwójnego opodatkowania z krajami uznawanymi w Polsce za raje podatkowe. Z dotychczasowych umów znika klauzula tax sparing, która pozwalała na zaliczenie na poczet należnego podatku podatku zapłaconego w drugim państwie. Oznacza to koniec podstawowych korzyści dla przedsiębiorców z tytułu przeniesienia siedziby firmy do takiego kraju. Niekorzystne zmiany dotyczą także menagerów spółek, jeżeli nie są oni rezydentami w tych krajach. W pierwszej kolejności zmieniona została umowa z Cyprem. 7. Języka do akt nie wepniesz - W postępowaniu podatkowym podatnik, dla swojej obrony, może posługiwać się wyłącznie odpowiedziami lub interpretacjami otrzymanymi na piśmie. Wszelkie wyjaśnienia uzyskane ustnie od pracowników organów skarbowych nie dają podatnikowi żadnej gwarancji. Nie ma zresztą żadnej pewności czy podatnik podał prawidłowo stan faktyczny sprawy, czy zrozumiał udzielone mu wyjaśnienie. Ogromną popularnością cieszy się Krajowa Informacja Podatkowa. Jest nie tylko darmowa, ale i szybka, bo praktycznie natychmiastowa. Tylko w kwietniu 2011 roku jej pracownicy udzielili prawie 154 tyś. odpowiedzi. Celem uniknięcia nieporozumień oraz dla zapewnienia większej pewności podatników od 1 czerwca 2011 roku wszystkie rozmowy z KIP są nagrywane. W koniecznych przypadkach, w razie kwestionowania postępowania podatnika, możliwe będzie sprawdzenie, jaką odpowiedź uzyskał on od pracownika KIP. UWAGA Treść SUPLEMENTU nie jest zamknięta. W przypadku pojawiania się do końca roku 2011 nowych regulacji ustawowych, rozporządzeń wykonawczych, a także ważnych interpretacji MF i orzeczeń sądów administracyjnych pojawią się one także w tym SUPLEMENCIE.

4 SUPLEMENT 2011 do ABC VAT-u (Zmiany wchodzące w życie od 1 lipca 2011 r. ) Spis treści 1. Co nie jest eksportem 2. Wybór WNT dwa sposoby 3. Surowce wtórne i reserve charge 4. Nowe definicje siedziby i miejsca działalności 5. Usługi świadczone wyłącznie na potrzeby prywatne 6. Definicja podatnika poszerzenie 7. Usługi transportowe uszczegółowienie 8. Bilety wstępu w walucie obcej 9. Faktury podmiotu niezarejestrowanego dla VAT 10. VAT marża w turystyce uszczegółowienie 11. Usługi elektroniczne - uszczegółowienie określenia miejsca siedziby 12. Usługi elektroniczne ułatwienie składania zgłoszeń 13. Okazjonalne przewozy autokarowe 14. Oświadczenia zamiast zaświadczeń 15. Usługi cateringowe i pomniejszanie podatku należnego 16. Nieodpłatna pomoc prawna 17. Sprzedaż na aukcjach internetowych 18. Posilki dla uczniow ***************************************************** W połowie czerwca sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o podatku od towarów i usług, ustawę o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawę o transporcie drogowym. Przepisy ustawy zmieniającej będą obowiązywać od 1 lipca 2011 roku. W większości stanowią one dostosowanie naszej ustawy vatowskiej do nowego rozporządzenia wykonawczego Rady UE nr 282/2011, które wchodzi w życie właśnie 1 lipca 2011 r.

5 A oto przewidywane zmiany: 1. Art. 2 pkt 8 lit. b - Uszczegółowienie dotyczące eksportu. Nie jest eksportem wywóz przez samego nabywcę wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych. 2. Art. 10 ust 6 i 7 - Podatnicy zwolnieni z VAT, a także osoby prawne nie będące podatnikami VAT mogą skorzystać z procedury wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów składając do us stosowne oświadczenie o wyborze WNT. Od 1 lipca 2011 roku takie same skutki osiągną oni poprzez podanie dostawcy towaru swojego numeru VAT UE (o którym mowa w art. 97 ust 10). W obydwu przypadkach wybór WNT obowiązuje przez kolejne dwa lata, licząc od końca miesiąca, w którym dokonano takiego wyboru. 3. Art. 17 Złom - zmiana ust 1 pkt 7 Fakturowanie dostaw złomu pomiędzy podatnikami VAT odbywa się obecnie na zasadzie odwrotnego obciążenia. Podatnik VAT dostarczający złom innemu podatnikowi VAT wystawia fakturę reverse charge, bez podatku VAT. Wystawienie takiej faktury oznacza, że podatnikiem VAT będzie nabywca złomu. Nabywca, najczęściej firma złomiarska, wystawia fakturę wewnętrzną, w której wykazuje podatek należny, który jest dla niej jednocześnie podatkiem naliczonym. Firma złomiarska odsprzedaje złom hucie wystawiając kolejną fakturę reverse charge, a huta wystawia fakturę wewnętrzną z podatkiem należnym VAT. To ostateczny nabywca, czyli huta będzie faktycznym płatnikiem podatku należnego, którego oczywiście też nie zapłaci, bo będzie to dla niej podatek naliczony. System ten ma zapobiegać wystawianiu faktur przez firmy-słupy, które znikały z rynku bez zapłaty podatku. Teraz to nabywca złomu jest odpowiedzialny za zapłatę podatku VAT i w praktyce jednocześnie deklaruje oraz odlicza ten podatek. Od 1 lipca 2011 roku obowiązuje nowa treść art. 17 ust 1 pkt 7 - Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli dokonującym ich

6 dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2. Zmiana polega na rozszerzeniu katalogu towarów, których dostawa dokonywana przez podatnika niezwolnionego z VAT, podobnie jak dostawa złomu, podlega fakturowaniu wg zasady odwrotnego obciążenia ( reverse charge ). Pełny katalog tych towarów, których odzysk i ponowne przetwarzanie stwarza ryzyko wystąpienia nadużyć finansowych zamieszczony został w nowym zał. Nr 11 do ustawy vatowskiej. Złom metali szlachetnych mieści się w tej tabeli pod pozycją 8. Wszystkie zmiany dotyczą wyłącznie dostaw surowców wtórnych pomiędzy podatnikami VAT nie korzystającymi ze zwolnienia. Skup przez podatnika od ludności odpadów poużytkowych (w tym złomu żelaznego), stanowiących surowce wtórne spełniające warunki określone w ustawie o odpadach, może być ewidencjonowany na podstawie wystawianych dowodów wewnętrznych (interpretacja indywidualna Dyr. IS w Łodzi z 20 maja 2011 IPTPB1/415-7/11-4/KS). Zgodnie z zasadami prowadzenia kpir, każdy taki zakup powinien zostać wpisany do księgi niezwłocznie po jego otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub dalszej odsprzedaży. Jest jednak wyjście. Zakupy mogą być wpisywane do księgi (chronologicznie) raz w miesiącu, do 20 dnia następnego miesiąca (byle przed rozliczeniem miesiąca), jeżeli podatnik prowadzi w firmie ewidencję sprzedaży, posiada kasę fiskalną, dokonuje sprzedaży dokumentowanej wyłącznie fakturami lub jeżeli księgę prowadzi biuro rachunkowe ( 30 rozporządzenia o prowadzeniu kpir). Zał nr 11. Wykaz towarów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy Poz. Symbol PKWiU Nazwa towaru (grupy towarów) 1 ex Granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali wyłącznie wlewki lub gęsi zwykle ze stali wysokostopowej, otrzymywane przez przetopienie i odlanie drobniutkich odpadów lub złomu 2 ex Pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych Odpady szklane Pozostałe odpady gumowe Odpady z tworzyw sztucznych Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal Odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych;

7 zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne 8 ex Surowce wtórne z pozostałych metali wyłącznie odpady i złom 4. Art. 22 ust 1 pkt 5, art. 28c, k, l, m, art. 89 ust 1 pkt 3, art. 126 ust 2, art. 131 pkt 2 nowe definicje pojęć siedziby i miejsca działalności podatnika zgodnie z definicjami jakimi posługuje się rozporządzenie UE nr 282/1022. Dla polskiego podatnika sformułowania i opisowy charakter unijnych przepisów brzmią nieco egzotycznie, ale za to zrozumiale: - Określenie siedziba zostało zastąpione przez siedziba działalności gospodarczej. Oznacza ona miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa. Jest to adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa, miejsce posiedzeń zarządu, a w szczególności miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem. Sam adres pocztowy nie może zostać uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej. - Stałe miejsce prowadzenia działalności to określenie pozostało bez zmian. Oznacza dowolne miejsce inne od omówionej wyżej siedziby, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych dla własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Sam fakt posiadania NIP nie oznacza jeszcze, że podatnik posiada takie miejsce. - Określenie miejsce zwykłego pobytu zostało zastąpione przez zwykłe miejsce pobytu. Odnosi się ono do osoby fizycznej będącej lub nie będącej podatnikiem. Oznacza ono miejsce, w którym ta osoba mieszka ze względu na powiązania osobiste i zawodowe. Jeżeli powiązania osobiste i zawodowe istnieją, każde z nich w odrębnym państwie lub gdy brak jest powiązań zawodowych, decydujące są powiązania osobiste (miejsce zamieszkania).

8 - Określenie miejsce stałego zamieszkania zostało zastąpione przez stałe miejsce zamieszkania. Odnosi się ono do osoby fizycznej będącej lub nie będącej podatnikiem. Zgodnie z rozporządzeniem 282/2011 RUE oznacza ono adres figurujący w krajowej ewidencji ludności lub innym podobnym rejestrze, albo adres wskazany przez tę osobę odpowiednim (czyli właściwym dla podatku VAT) organom podatkowym, chyba, że istnieją dowody, że ten adres nie odzwierciedla rzeczywistości. Dla celów zwrotu VAT podróżnym spoza UE, zgodnie z nową treścią art. 126 ust 2 stałe miejsce zamieszkania ustala się na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość. 5. Art. 28b ust 4 Uściślenie, dla uniknięcia nadużyć, przez dodanie słowa wyłącznie. - Jeżeli nabywana usługa przeznaczona będzie zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i wykorzystywana będzie do celów prywatnych właściciela, pracowników itd., miejsce opodatkowania określone będzie wg art. 28b ustawy (czyli w miejscu siedziby podatnika usługobiorcy). Jeżeli usługa ta jest wykorzystywana wyłącznie na potrzeby prywatne podatnika, jego pracowników itd., miejsce świadczenia określa się wg art. 28c wg siedziby usługodawcy. 6. Art. 28 pkt 1 lit. b rozszerzenie definicji podatnika wprowadzonej wyłącznie dla celów określenia miejsca świadczenia usług podatnikiem jest także osoba prawna nie będąca podatnikiem określonym w art. 28 pkt 1 lit. a, która jest zidentyfikowana lub zobowiązana do identyfikacji do celów podatku VAT lub podatku od wartości dodanej. 7. Art. 28f, dodany nowy ust 2a. Celem zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, braku opodatkowania lub zakłócaniu konkurencji wprowadzony zostaje nowy ust 2a dotyczący usług świadczonych wyłącznie poza terytorium UE lub wyłącznie na terenie kraju. Zgodnie z tym przepisem: - jeżeli transport wykonywany w całości poza terytorium UE świadczony jest na rzecz podatnika posiadającego w kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności dla których świadczone są te usługi, a w przypadku braku tych miejsc

9 posiadającego stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w kraju miejscem świadczenia tych usług transportowych (a więc i ewentualnego opodatkowania) jest terytorium poza UE. - jeżeli transport wykonywany w całości na terenie kraju świadczony jest na rzecz podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności dla których świadczone są te usługi poza terytorium UE, a w przypadku braku tych miejsc posiadającego stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium UE miejscem świadczenia tych usług (a więc i ewentualnego opodatkowania) jest terytorium kraju. 8. Art. 31a Bilety wstępu - dodaje się ust. 4 w brzmieniu: W przypadku usług wstępu na imprezy masowe kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej mogą być przeliczane na złote zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby obliczania wartości celnej importowanych towarów. 9. Art. 88 ust 3a pkt 1 lit. a W związku z wyrokiem TS UE z 22 grudnia 2010 r. znak C-438/09 z przepisu tego wykreślone zostają słowa lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących. Oznacza to, że prawidłowo sporządzone faktury wystawione przez podmiot nieuprawniony, bo np. niezarejestrowany do celów VAT uprawniają nabywcę do odliczenia podatku naliczonego. Nadal nie stanowią podstawy do odliczenia faktury wystawione przez podmiot nieistniejący (np. jeszcze niezgłoszony do ewidencji działalności gospodarczej). 10. Art. 119 ust 3 VAT marża w turystyce. Uchylony został pkt 1, co oznacza, że z opodatkowania usług turystyki systemem VAT marża mogą korzystać także podatnicy nie posiadający w kraju siedziby ani miejsca zamieszkania. 11. Art. 131 pkt 2 w przypadku podmiotów świadczących usługi elektroniczne na rzecz osób niepodlegających opodatkowaniu dotychczas mowa była o podmiotach zagranicznych mających siedzibę, stałe miejsce itd poza terytorium UE. W obecnym brzmieniu mowa jest o podmiotach

10 zagranicznych nie mających siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia tej działalności itd. na terytorium UE. 12. Art. 132 ust 4 zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania ze specjalnych procedur rozliczania VAT od usług elektronicznych od 1 lipca 2011 r. dokonuje się drogą elektroniczną za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra finansów. Dotychczasowe wymagania dotyczące bezpiecznego podpisu elektronicznego były zbyt skomplikowane. 13. Nowy rozdział 7a ustawy, nowe art. 134a 134c. Protesty przewoźników zagranicznych wykonujących okazjonalne przewozy autokarowe na terenie kraju oraz wyrok TS UE z 6 maja 2010 roku (C- 311/09 KE przeciwko Polsce) poskutkowały uchwaleniem przepisów upraszczających w znacznym stopniu rejestrację i rozliczenie podatku VAT przez tych podatników. Dotyczy to podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności, a w przypadku ich braku, posiadają stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu na terytorium innego kraju członkowskiego niż Polska i świadczą oni wyłącznie usługi międzynarodowego transportu drogowego, polegające na okazjonalnym przewozie osób autobusami zarejestrowanymi na terenie innego kraju członkowskiego niż Polska. Mogą oni skorzystać z uproszczonej rejestracji do celów VAT i uproszczonego sposobu rozliczania podatku VAT od tych usług. Warunkiem skorzystania z tych uproszczeń jest niekorzystanie z odliczania podatku naliczonego, otrzymywania zwrotu podatku lub zwrotu różnicy podatku. Z uproszczonej procedury podatnik taki może skorzystać po złożeniu odpowiedniego zgłoszenia do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Zgłoszenia należy dokonać drogą elektroniczną za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra finansów. Naczelnik wydaje NIP, rejestrując go jako podatnika VAT przewozy okazjonalne. Podatnik składa drogą elektroniczną kwartalne deklaracje zawierające nadany NIP, nr rejestracyjny autobusu, liczbę przewożonych osób, wartość usług bez podatku świadczonych tym autobusem na terytorium

11 kraju, ogółem wartość wyświadczonych usług bez podatku, stawkę podatku oraz całkowitą kwotę podatku za miniony kwartał. Złożenia deklaracji i wpłaty podatku należy dokonać do 25 dnia miesiąca następnego po upływie kwartału. Kierowca autobusu zobowiązany jest do posiadania przy sobie potwierdzenia rejestracji VAT zgodnej z art. 96a lub rejestracji uproszczonej VAT wg art. 134a. 14. Oświadczenia zamiast zaświadczeń prawo do składania oświadczeń, zamiast czasochłonnych do uzyskania zaświadczeń, wprowadzona zostało w imporcie towarów w celu przyspieszenia i ułatwienia procedury rozliczania podatku należnego z tytułu tego importu. 15. Usługi cateringowe od 1 lipca 2011r. Wg art. 88 ust 1 pkt 4 UPTU obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Ustawa nie powołuje tu symboli statystycznych, a więc to nie klasyfikacja statystyczna decyduje o tym, czy w zakres usług gastronomicznych wchodzą też usługi cateringowe. W tej sytuacji konieczne jest bezpośrednie odwołanie się do przepisów unijnych. Zgodnie z art. 6 rozporządzenia RE UE nr 282/2011 usługi restauracyjne i cateringowe polegają na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub napojów, lub jednego i drugiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności lub napojów lub żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi cateringowe polegają na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy. Za usługi cateringowe i restauracyjne w rozumieniu rozporządzenia nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności lub napojów lub żywności i napojów, wraz z ich transportem lub bez niego, ale bez żadnych innych usług. Z przepisu tego wynika jasno, że obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony nie stosuje się do zakupu wszelkich usług

12 gastronomicznych, w tym cateringowych. Z obniżenia można skorzystać wyłącznie w przypadku dostawy żywności i /lub napojów, nawet z ich transportem, ale bez żadnych innych usług (rozłożenia, podania, sprzątania). Miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych, zgodnie z art. 28i UPTU, jest miejsce, w którym usługi te są faktycznie wykonywane. Jeżeli są to usługi wykonywane całkowicie na terytorium UE, ale częściowo na etapie przewozu osób, a częściowo poza tym etapem, miejsce to określa się wg zasady miejsca rozpoczęcia tych usług. 16. Opodatkowanie VAT nieodpłatnej pomocy prawnej wyjaśnienie Ministerstwa Finansów (tekst ze strony Nieodpłatne świadczenie usług, co do zasady, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) mamy jednak do czynienia z sytuacjami, gdy nieodpłatne świadczenie usług zrównane jest z odpłatnym świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu tym podatkiem. Ma to miejsce w przypadku spełnienia określonych warunków (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy). Z taką sytuacja mamy do czynienia gdy nieodpłatne usługi świadczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkim innym nieodpłatnym świadczeniem usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Z kolei przez nieodpłatne usługi służące do celów działalności podatnika należy rozumieć takie, które są wykonywane bez wynagrodzenia, ale w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Świadczenie ich ma dominujący charakter w stosunku do korzyści osiąganej w tym przypadku przez odbiorcę tych świadczeń. Oznacza to, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług, bądź jego brak, w przypadku usług prawnych świadczonych nieodpłatnie (pro bono) przez prawników (kancelarie prawnicze) na rzecz osób potrzebujących porady prawnej, jest każdorazowo uzależnione od oceny występujących w danej sprawie okoliczności faktycznych. Jeżeli celem prowadzonych nieodpłatnie działań jest budowanie pozytywnego wizerunku kancelarii, co w efekcie prowadzi do pozyskania nowych klientów, a działania te znajdują odzwierciedlenie np. w podejmowanych przez podatnika akcjach informacyjnych, należy uznać, iż czynności te

13 mieszczą się w celu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji włączenie się w działalność pro bono celem uzyskania z tego tytułu korzyści dla kancelarii odsuwa w świetle przepisów o podatku od towarów i usług na dalszy plan analizę korzyści, które w ramach tego działania odnosi podmiot uzyskujący nieodpłatną poradę prawną. W innym przypadku, jeśli celem nieodpłatnego świadczenia jest przede wszystkim udzielenie danemu podmiotowi korzyści w postaci bezpłatnego wsparcia prawnego, usługi takie podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Wówczas zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania tych usług jest koszt ich świadczenia poniesiony przez podatnika. Usługi te opodatkowane są według stawki podatku 23 % na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z art. 146a pkt 1 tej ustawy. Jednocześnie należy wskazać, że zakres obowiązujących do końca 2012 r. zwolnień od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących został wyznaczony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930). W przypadku świadczenia usług prawniczych na zasadach pro bono, do których znalazłby zastosowanie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tzn. świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, mogą mieć zastosowanie postanowienia 2 ust. 1 pkt 1 i poz. 44 załącznika do tego rozporządzenia, zgodnie z którymi zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania m.in. czynności wymienione w art. 8 ust. 2 pkt 2 cyt. ustawy, tj. wszelkie nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. 17. Sprzedaż na aukcjach internetowych. Jeśli podatnik dokonuje we własnym imieniu i na własny rachunek sprzedaży wysyłkowej za pośrednictwem aukcji internetowych nie opodatkowując tej sprzedaży, nie dokonuje zgłoszenia rejestracyjnego, nie prowadzi ewidencji, a na podstawie dokumentacji nie jest możliwe ustalenie wartości sprzedaży, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określa, w drodze oszacowania, wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego. Jeżeli nie można określić przedmiotu opodatkowania, kwotę podatku ustala się przy zastosowaniu stawki 23%. Tak wynika z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Nie dotyczy to sprzedaży art. używanych własnych.

14 18. Posiłki dla uczniów w szkolnych stołówkach. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską udzielił następującej odpowiedzi: - z regulacji zawartych w ustawie o systemie oświaty wynika, że umożliwienie wyżywienia w szkole (przedszkolu) jest realizacją zadań szkoły do jakich została ona powołana. Oznacza to, że w stołówkach prowadzonych bezpośrednio przez szkoły ( przez podmioty świadczące usługi podstawowe ) posiłki dla uczniów tej szkoły zwolnione są z podatku VAT. Zwolnienie nie obejmuje posiłków dla nauczycieli, pozostałego personelu, uczniów innych szkół i wszystkich innych postronnych osób. Posiłki dla nich będą opodatkowane stawką 8%. Oczywiście obowiązuje tu ogólna zasada limitu vatowskiego, czyli możliwość zwolnienia z VAT, jeżeli ubiegłoroczne obroty nie przekraczały wartości zł. Zwolnienie nie obejmuje także posiłków dostarczanych lub przygotowywanych przez firmę zewnętrzną. Zwolnione są wyłącznie usługi wyżywienia uczniów świadczone przez podmioty świadczące usługi podstawowe, a więc edukacyjne i wychowawcze. *********************************************************** UWAGA Treść SUPLEMENTU nie jest zamknięta. W przypadku pojawiania się do końca roku 2011 nowych regulacji ustawowych, rozporządzeń wykonawczych, a także ważnych interpretacji MF i orzeczeń sądów administracyjnych pojawią się one także w tym SUPLEMENCIE. *****************************************************************