Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo
|
|
- Klaudia Leszczyńska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Krajewska-Kułak Probl Hig Epidemiol E i wsp. 2010, Uzależnienie 91(1): 41-47od Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo 41 Uzależnienie od Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo Internet addiction among nursing students Elżbieta Krajewska-Kułak 1/, Wojciech Kułak 2/, Katarzyna Van Damme-Ostapowicz 1/, Jolanta Lewko 1/, Cecylia Łukaszuk 1/, Agnieszka Bielemuk 1/, Krystyna Kowalczuk 1/, Hanna Rolka 1/, Beata Kowalewska 1/, Barbara Jankowiak 1/, Emilia Rozwadowska 1/ 1/ Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 2/ Klinika Rehabilitacji Dziecięcej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Wstęp. Uzależnienie od Internetu (online addiction czy też Internet addiction), w opinii Poppe, austriackiego specjalisty specjalizującego się w terapiach odchodzenia od uzależnień narkotykowych, stale narasta, a liczba osób uzależnionych przekracza w niektórych państwach uprzemysłowionych liczbę uzależnionych od narkotyków. Cel pracy. Ocena stopnia uzależnienia od Internetu studentów kierunku pielęgniarstwo Wydziału Nauk o Zdrowiu UMB. Materiał i metody. Badaniem objęto 232 studentów kierunku pielęgniarstwo. Wykorzystano kwestionariusz ankietowy złożony z części metryczkowej oraz czterech części: A testu uzależnienia od Internetu, B testu uzależnienia od Internetu Kimberly Young, C testu oceny stopnia nasilenia zespołu abstynencyjnego oraz D testu nasilenia siecioholizmu. Wyniki. Osoby nie posiadające komputera w domu, bez względu na kierunek studiów, spędzały przy nim do 3 godzin dziennie, a posiadające komputer od 0,5 do 8 godz. Średnio wszyscy respondenci poświęcali internetowi 1,8 godz. dziennie ± 1,4. Testem uzależnienia od Internetu z części A ankiety oraz Test Kimberly Young wykazał uzależnienie u 24 (10,3%) osób. Zespół abstynencyjny został stwierdzony u 11 (4,7%) studentów, a cechy siecioholizmu posiadało (2,%) badanych. U 3 (1,3%) respondentów wykazano jednocześnie uzależnienie od internetu oraz wystąpienie zespołu abstynencji internetowej, a u 2 (0,9%) osob uzależnienie od internetu oraz cechy siecioholizmu. Wnioski. Czas spędzany przez studentów przy komputerze wydłużał się, dochodząc nawet do 8 godzin dziennie. Prawie co dziesiąta osoba wykazywała cechy uzależnienia od Internetu, co dwudziesta cechy zespołu abstynencyjnego, a co czterdziesta cechy charakterystyczne dla siecioholizmu. Introduction. In the opinion of Hurbert Poppe, an Austrian specialist in the therapies of drug abuse, on-line addiction or Internet addiction steadily grows and the number of people with on-line addiction exceeds the number of people with drug abuse in the developed countries. Aim. Assessment of the degree of on-line addiction among nursing students at the Faculty of Nursing and Health Prevention of Medical University of Bialystok. Material and methods. The study included 232 nursing students. In this study we used a questionnaire consisting of the personal data and four parts, part A on-line addiction test, part B Kimberly Young test, part C test of intensity of abstinence syndrome and part D test of intensity of on-line addiction. Results. Nursing students who had no computer at home used it 3 hours a day, the students who had a computer were using it for hours. On the average, all respondents were on-line 1.8 ± 1.4 hours daily. Internet addiction was confirmed among 24 (10.3%) of nursing students by part A survey and Kimberly Young test. Abstinence syndrome was confirmed among 11 (4.7%) of the respondents. Signs of on-line addiction were manifested by (2.%) of nursing students. Only 3 (1.3%) of respondents had both Internet addiction and Internet abstinence syndrome, and 2 (0.9%) of students had Internet addiction and signs of on-line addiction. Conclusions. The period of using the computer was prolonged up to 8 hours daily. One-tenth of students had Internet addiction, one-twentieth had abstinence syndrome, and one-fortieth on-line addiction. Key words: students, Internet, addiction Słowa kluczowe: studenci, Internet, uzależnienie Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): Nadesłano: Zakwalifikowano do druku: Adres do korespondencji / Address for correspondence Prof. dr hab. n. med. Elżbieta Krajewska-Kułak Zintegrowanej Opieki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku ul. M. Curie-Skłodowskiej 7a, Białystok tel. (085) , elzbieta.krajewska@wp.pl Wprowadzenie Początki historii Internetu sięgają końca lat sześćdziesiątych, kiedy to Departament Obrony rządu amerykańskiego zainicjował projekt badawczy realizowany przez agencję ARPA (Advanced Research Projects Agency), związany ze stworzeniem sieci komunikacyjnej dla celów wojskowych [1]. W roku 1973 uruchomiono połączenia międzynarodowe do Wielkiej Brytanii i Norwegii, a rok później Tomlinson stworzył program do przesyłania elektronicznych wiadomości po sieci ( ) [1]. W roku 1981, dla naukowców uniwersyteckich niemających połączenia z ARPAnet, utworzono sieć CSNET (Computer Science
2 42 Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): NETwork), a w 1983 roku otworzono pierwsze połączenia pomiędzy ARPAnet, a CSNET [1]. Fakt ten niektórzy uważają za początek istnienia Internetu [1]. W Polsce Internet nie ma tak długiej historii. Pierwsze połączenie Polski z Internetem nastąpiło 17 sierpnia 1991 roku. Do 1994 roku polski Internet był prawie wyłącznie siecią akademicką [1]. Po raz pierwszy problem uzależnienia od Internetu poruszyła, w 199 roku, Kimberly Young z Uniwersytetu w Pittsburgu, na 104. corocznej konwencji Amerykańskiego Stowarzyszenia Psychologicznego w Toronto [2]. Zwróciła uwagę na fakt, że niektórzy użytkownicy sieci stali się uzależnieni od Internetu w sposób podobny, jak inni od narkotyków, alkoholu, czy hazardu [2]. Janiszewski, pod pojęciem uzależnienie rozumie nabytą silną potrzebę wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji [3]. Zauważa jednocześnie, iż w minionym stuleciu było ono głównie kojarzone z oddziaływaniem substancji chemicznych powodujących u ludzi stany patologiczne, takie jak narkomania, alkoholizm, czy nikotynizm. Dopiero w ostatnich dziesięcioleciach zaczęto zwracać uwagę na nowe uzależnienia (new addictions), związane ze współczesną cywilizacją, rozwojem techniki i różnymi wynalazkami [3]. Zalicza się do nich wszelkie uzależnienia, w których substancje chemiczne nie odgrywają żadnej roli, a które pojawiły się m.in. dzięki postępowi technologicznemu i charakterowi nowej cywilizacji. Zdefiniowanych i opisanych jest kilkadziesiąt z nich. Ciągle jednak pojawiają się nowe takie, jak: uzależnienie od Internetu i komputera (siecioholizm), od telewizji (teloholizm, telemania, telepsychopatologia), od telefonu komórkowego (fonoholizm, nomofobia), od hazardu, od solarium (tanoreksja), od pracy (pracoholizm), od zakupów (zakupoholizm i zakupofobia), od jedzenia (ortoreksja), od nadmiernego dbania o swoje zdrowie (hipochondria), od seksu (seksoholizm), od potrzeby przeżycia ryzyka (np. szybka jazda samochodem, skoki na bungee, drifting niebezpieczne wyścigi samochodowe na górzystych drogach, dream jumping u skoki marzeń, na linie, z wieżowców, wchodzenie na wysokie budynki bez zabezpieczeń, ryzykowny alpinizm i himalaizm, celowe opóźnianie otwierania spadochronów i wielu innych aktywnościach powodujących) [3]. Termin uzależnienie od Internetu (Internet Addiction Disorder AID) został zaproponowany przez psychiatrę Goldberga w roku 1995 [4]. Początkowo traktowano to jako żart, ale im więcej pojawiało się informacji potwierdzających istnienie takiego wzorca zachowania, zaczęto poważniej zastanawiać się nad tym problemem [4]. W literaturze funkcjonują różne nazwy uzależnienia od Internetu. Jakubik [5] wymienia: siecioholizm (netaholics) lub sieciozależność (netaddiction), cyberzależność (cyberaddiction) lub cybernałóg, internetoholizm, internetozależność, uzależnienie od Internetu (Internet addiction), uzależnienie komputerowe (computer addiction), zaburzenia spowodowane zależnością od Internetu (Internet Addiction Disorder IAD), infoholizm, infozależność (information addiction), ale sugeruje używanie nazwy zespół uzależnienia od Internetu (ZUI) lub zespół uzależnienia internetowego (ZUI) [5]. Innego zdania jest Woronowicz [], który proponuje używać polskiej nazwy siecioholizm. Cel pracy Ocena stopnia uzależnienia od Internetu studentów kierunku pielęgniarstwo Wydziału Nauk o Zdrowiu UMB. Materiał i metodyka Badaniem objęto 232 studentów WNoZ UMB kierunku pielęgniarstwo. Badania przeprowadozno na przełomie roku 2008 i W pracy wykorzystano kwestionariusz ankietowy złożony z części metryczkowej oraz czterech części zasadniczych: części A testu uzależnienia od Internetu (7 pytań, potwierdzenie uzależnienia w przypadku 5-7 odpowiedzi tak, zagrożenie uzależnienia w przypadku 4 odpowiedzi tak ) [7], części B testu uzależnienia od Internetu Kimberly Young, oceniającego zdarzenia z okresu ostatniego roku (8 pytań, potwierdzających uzależnienie w przypadku 5 odpowiedzi tak, zagrożenie uzależnieniem w przypadku 4 odpowiedzi tak ) [8], części C testu oceny stopnia nasilenia zespołu abstynencyjnego ( pytań, potwierdzających istnienie zespołu w przypadku co najmniej 2 odpowiedzi tak ) [] oraz części D testu nasilenia siecioholizmu, oceniającego zdarzenia z okresu ostatniego roku ( pytań, potwierdzających uzależnienie w przypadku co najmniej 3 odpowiedziami tak, zagrożenie uzależnieniem w przypadku 2 odpowiedzi tak ) []. W analizie statystycznej zastosowano test chi-2. Wartości statystycznie istotne ustalono na poziome p<0,05. Obliczenia statystyczne przeprowadzono przy użyciu programu statystycznego Statistica 7.1 Pl. Wyniki Wiek respondentów wahał się od 18 do 30 lat (średnio 21,7 ± 2,3 lat). W badaniu w większości uczestniczyły kobiety, w tym 22 osób (97,4%). Respondenci mieszkali z reguły w mieście, w tym 17 osób (75,9%). Komputer posiadało 20 (88,8%) osób. Ta grupa respondentów korzystała z niego od 0,5 do 8 godz. dziennie, poświęcajac temu średnio 1,8 ± 1,4 godz. Wszystkie osoby nie posiadające komputera
3 Krajewska-Kułak E i wsp. Uzależnienie od Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo 43 w domu, w tym (2,%) spędzały przy nim do 3 godzin, wykorzystując do tego komputer w bibiotece, kafejce interntowej lub korzystały z komputera innej osoby. Część A kwestionariusza ankietowego pozwoliła na stwierdzenie, iż wielogodzinne nieprzerwane sesje w Internecie zdarzały się u 32,8% studentów pielęgniarstwa. W czasie gdy z niego nie korzystało, często myślało o Internecie, 7,3% badanych. Przekonanych o tym, iż potrafią kontrolować czas przeznaczony na korzystanie z Internetu, było 90,5% osób, a u 72,8% liczba godzin spędzanych w sieci zmieniała się. Czas korzystania z Internetu ulegał wydłużeniu w opinii 42,2% badanych, skracał się w grupie 21,% studentów, a pozostawał bez zmian u 24,% respondentów. W samoocenie, 18,9% studentów kierunku pielęgniarstwo stwierdziło, iż w związku z byciem w sieci, zdarza się im zaniedbywać inne sprawy lub obowiązki. Internet, jako ucieczka od codziennych problemów, od lęku lub przygnębienia, służył dla 12,5% studentów. Osoby z otoczenia (rodzice, znajomi, koledzy) zwracali uwagę, aż 79% respondentom, na fakt iż zbyt dużo czasu spędzają na korzystaniu z Internetu (tab. I i II). Tabela I. Występowanie uzależnienia i zagrożenia uzależnienia od Internetu u studentów pielęgniarstwa (N=232) Table I. Incidence of Internet addiction and addiction risk among nursing students (N=232) Test Test z części A ankiety /Test part A of survey Test z części B ankiety /Test part B of survey Test z części D ankiety /Test part D of survey * p=0,027 vs test z części D; ^ 0,0191 vs test z części D ^^ 0,001 vs test z części D Uzależnienie /Addiction 24 * 10,3% 24 * 10,3% 2,% Zagrożenie uzależnieniem /Addiction risk 24 ^ 10,3% 32 ^^ 13,83% 9 3,9% Część B kwestionariusza ankietowego, którą stanowił Test Kimberly Young, wykazała, iż 8,1% studentów pielęgniarstwa bardziej ożywiało się w czasie, gdy myśleli o ostatniej lub następnej sesji z Internetem. Potrzebę stałego zwiększania czasu spędzonego w sieci odczuwało 3,4% ankietowanych. Bez powodzenia, kilkukrotnych prób zmniejszenia lub w ogóle zaprzestania korzystania z Internetu, podejmowało się 9,5% studentów. Przy próbie zredukowania ilości Tabela II. Analiza elementów poświadczających uzależnienie od Internetu wśród studentów pielęgniarstwa Table II. Analysis of elements indicating Internet addiction among nursing students CZĘŚĆ TESTU A / PART OF TEST A Liczba odpowiedzi TAK / Number of answers YES Zmiana czasu przeznaczonego na Internet /change of the time period intended for Internet wielogodzinne nieprzerwane sesje w Internecie /hours-long non-stop Internet sessions Myśli o internecie, kiedy z niego się nie korzysta /very often thinking of Internet, when not using it umiejętność kontroli czasu przeznaczonego na Internet /ability of time control over Internet access RAZEM /TOTAL wydłuża się / increasing bez zmian / no change skraca się / decreasing zaniedbywanie innych spraw lub obowiązków z powodu internetu /neglecting other issues and duties due to Internet traktowanie internetu, jako ucieczki od problemów, lęku lub przygnębienia /Internet as an escape from problems, anxiety or depression posądzanie badanych przez innych, iż zbyt dużo czasu spędzają w Internecie /opinions of other persons that respondents spend too much time on the Internet 7 (32,%) 17 (7,3%) 210 (90,5%) 19 (72,8%) 98 (42,2%) (24,%) 44 (18,97%) 29 (712,5%) 17 (7,3%) ożywienie podczas myślenia o ostatniej lub następnej sesji z Internetem / animation while thinking of the last or next Internet session 19 (8,2%) potrzeba stałego zwiększania czasu spędzonego w sieci / need of increasing online time 8 (3,4%) CZĘŚĆ TESTU B / PART OF TEST B KIMBERLY YOUNG TEST Liczba odpowiedzi TAK / Number of answers YES kilkakrotne bez powodzenia zmniejszanie lub w ogóle zaprzestanie korzystania z Internetu / multiple unsuccessful attempts of decreasing or stopping the Internet use 22 (9,5%) niepokój, podirytowanie itp. przy próbach zredukowania ilości i długości trwania sesji /anxiety, irritation etc. during reduction of number and duration of sessions (2,%) pozostawanie w sieci dłużej, niż było pierwotnie planowane /online stay longer than originally planned 2 (2,7%) zaniedbywanie związków z bliskimi, pracy lub szkoły przez Internet /neglect of relations with friends, work or school due to Internet 22 (9,5%) posługiwanie się kłamstwem, aby ukryć, jak wiele czasu spędza się w Internecie /lying to cover up how much time is spent on-line 15 (,5%) traktowanie sieci, jako sposobu na ucieczkę przed problemami lub na uśmierzenie przykrego nastroju /on-line as an escape from problems or dealing with bad mood 2 (0,9%)
4 44 Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): i długości trwania sesji internetowej, odczucie niepokoju, podirytowania lub stanu bliskiego depresji, odczuwało 2,% respondentów. Pozostawanie w sieci, dłuższe, niż pierwotnie przewidywane, dotyczyło 2,7% studentów. W przypadku 9,5% badanych Internet wpływał negatywnie na relacje z bliskimi, na ich efekty w pracy lub szkole. Kłamstwa na temat długości czasu spędzonego przy komputerze dopuściło się,5% respondentów. Sieć, jako sposób na ucieczkę przed problemami lub na uśmierzenie przykrego nastroju (poczucia bezradności, winy, niepokoju, depresji), traktowało 0,9% studentów (tab. I i II). Część C kwestionariusza dotyczyła oceny nasilenia zespołu abstynencyjnego. Respondenci, w przypadku niemożności korzystania z komputera odczuwali: pobudzenie psychoruchowe 2,2% studentów, niepokój lub lęk 2,%; wyraźne obniżenie nastroju 5,%; obsesyjne myślenie o tym co się dzieje w Sieci 2,2%; fantazje i marzenia senne na temat Internetu 1,7% oraz celowo lub mimowolnie poruszali palcami w sposób charakterystyczny, jak na klawiaturze 2,2% (tab. III). Część D kwestionariusza dotyczyła oceny stopnia nasilenia siecioholizmu, objawiającego się w okresie ostatniego roku, obecnością kilku poniżej opisanych charakterystycznych cech. Silną potrzebę lub poczucie przymusu korzystania z Internetu odczuwało 2,% studentów pielęgniarstwa. Żaden student nie przejawiał natomiast subiektywnego przekonania o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem (tj. osłabienie kontroli nad powstrzymywaniem się od korzystania z sieci oraz nad długością spędzania czasu w sieci). Występowanie niepokoju, rozdrażnienia, czy gorszego samopoczucia, przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do sieci, zgłaszało 3,9% studentów. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu, zadeklarowało 3,49% ankietowanych. Potrzebę spędzania coraz większej liczby godzin w Internecie, celem uzyskania zadowolenia, dobrego samopoczucia, poprzednio osiąganego w znacznie krótszym czasie, podkreślało 5,1% badanych. Pomimo świadomości szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych, społecznych) mających związek ze spędzaniem czasu w Internecie, nie zrezygnowało z tego 5,% studentów (tab. III). Tabela III. Analiza nasilenia zespołu abstynencyjnego i siecioholizmu Table III. Analysis of intensity of abstinence syndrome and on-line addiction Pobudzenie psychoruchowe / Psychomotor excitation 5 Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu / Strong need or compulsion to use the Internet (2,%) CZĘŚĆ TESTU C - Nasilenie zespołu abstynencyjnego / PART OF TEST C- Intensity of abstinence syndrome Niepokój i lęk /Anxiety and fear (2,%) Liczba odpowiedzi TAK na sytuację niemożności korzystania z internetu / Number of answers YES on the situation of the impossibility of using the internet Wyraźne obniżenie nastroju / significantly lower mood 13 (5,%) Obsesyjne myślenie o tym co dzieje się w sieci /Obsessive thinking on on-line 5 Fantazje i marzenia senne na temat Internetu /Fantasies and Dreams on the Internet 4 (1,7%) CZĘŚĆ TESTU D - Nasilenie Siecioholizmu / PART D OF TEST intensity of on-line addicton Liczba odpowiedzi TAK potwierdzających w ciągu ostatniego roku obecności poniższych objawów / Number of answers YES confirming of incidence of the below symptoms during last year Subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem / Subjective belief in lower control of Internet-related behaviors Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia przy próbie przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do Sieci /anxiety, irritation or bad mood during the attempts to interrupt or limit the Internet sessions and lack of these symptoms after recovering the on-line access 0 9 (3,9%) Postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu /Progressive neglect of alternative sources of pleasure or current interests for the benefit of Internet use 8 (3,4%) Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia, dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie /Spending more time on-line to achieve self-satisfaction and wellbeing, which used to be achieved more quickly 12 (5,2%) Celowe lub mimowolne poruszanie palcami w sposób charakterystyczny jak na klawiatury / Vouluntary and involuntary finger keyboard movements 5 Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych, społecznych) mających związek ze spędzaniem czasu w Internecie / Internet use in spite of hazards (physical, psychological, social) related to spending time on-line 13 (5,%)
5 Krajewska-Kułak E i wsp. Uzależnienie od Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo 45 Dalsza analiza, przeprowadzona testem z części A ankiety, potwierdzila cechy uzależnienia od internetu u 24 (10,3%), a zagrożenie uzależnieniem u 24 (10,3%) studentów pielegniarstwa. Test Kimberly Young wykazał uzależnienie u 24 (10,3%) i zagrożenie uzależnieniem u 32 (13,8%) studentów pielęgniarstwa. Zespół abstynencyjny został stwierdzony u 11 (4,7%) respondentów. Cechy siecioholizmu wykazywało (2,%) badanych, zaś zagrożenie sieciocholizmem u 9 (3,9%) osób (tab. I, II i III). U 3 (1,3%) osób z kierunku pielęgniarstwo wykazano jednocześnie uzależnienie od Internetu oraz wystąpienie zespołu abstynencji internetowej, a u 2 (0,9%) osob uzależnienie od internetu oraz cechy siecioholizmu Stwierdzono istotne statystycznie różnice w większym nasileniu uzależnienia od Internetu, niż występowania cech siecioholizmu, pomiędzy testem uzależnienia z części A i B ankiety, a testem z części D p=0,027, a także zagrożenia uzależnieniem od Internetu, niż występowaniem cech siecioholizmu, pomiędzy testem uzależnienia z części A i D p=0,0191 oraz pomiędzy testem uzależnienia z części B a testem z części D p=0,001. Dyskusja Griffiths [9] siecioholizm zalicza do uzależnień behawioralnych, czyli tzw. zachowań kompulsywnych (przymusowych), włączając do tej samej kategorii hackerstw i uzależnienia od np. telewizji, gier wideo, gier komputerowych, automatów do gier, gry w pinball, telefonów komórkowych, seksu przez telefon. Uzależnienie od Internetu, podobnie jak inne nałogi, oznacza przede wszystkim utratę kontroli nad własnym zachowaniem. Osoba będąca siecioholikiem odczuwa ogromne pragnienie (wręcz przymus) korzystania z Internetu, do czego dołącza się znacznie upośledzona zdolność kontroli nad tym zachowaniem [10]. Woronowicz uważa, że spędzanie na przeglądaniu Internetu ponad 5 godzin dziennie może być niebezpieczne []. W naszym przypadku, do wielogodzinnych, nieprzerwanych sesji w Internecie przyznało się 32,8% badanych, a 79% z nich posądzanych było o to, iż zbyt wiele czasu spędzają przy komputerze. Respondenci korzystali z niego od 0,5 do 8 godz. dziennie, w tym 3,% badanych przez 5 godzin dziennie, a po 0,3% osób nawet lub 8 godzin. Grabosz [11] podkreśla, iż negatywnymi skutkami spędzania wielu godzin przy komputerze jest występowanie dolegliwości: mięśniowo-szkieletowych (bóle szyi, ramion, pleców oraz palców i dłoni), obciążenia psychicznego (bóle głowy i zaburzenia wzroku, uczucie napięcia psychicznego) oraz psychosomatycznych (alergie, bezsenność, pobudzenie, nerwowość). Natomiast najczęściej opisywanymi skutkami uzależnienia od Internetu są, według Jakubika: stany depresyjne, utrata pracy, zaniedbywanie obowiązków szkolnych, zmiana używanego słownictwa, zaniedbywanie życia rodzinnego i towarzyskiego, kłopoty ze zdrowiem (zarwane noce, nieregularne posiłki), utrata zainteresowania wszelkimi formami aktywności społecznej, zawężenie zainteresowań i możliwości intelektualnych (np. brak zainteresowania czytaniem książek), zaburzenia relacji interpersonalnych (np. rezygnacja z bezpośredniego kontaktu na rzecz kontaktów online), rezygnacja z innych rozrywek i przyjemności, zaburzenia w sferze uczuć i emocji (np. preferowanie kontaktów w świecie wirtualnym, zamiast kontaktów z bliskimi osobami w świecie rzeczywistym), zmniejszenie potrzeb seksualnych, zaburzenia w zakresie własnej tożsamości, utrwalenie postaw egocentrycznych oraz kłopoty finansowe (przy korzystaniu z kosztownego połączenia z Internetem) [5]. Według badań Center for On-line Addiction, przeprowadzonych na grupie ponad osób, % internautów zdradzało zachowania kwalifikujące się do leczenia, a blisko 30% korzystało z Internetu, aby uciec od złych myśli [5]. Podatność na uzależnienia zależy od czynników: biopsychicznych, społeczno-kulturowych i ideologicznych, czyli związanych z wyznawanymi wartościami [12, 13, 14 ]. Yoo i wsp. [15] badali występowanie zależności pomiędzy ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, zespołem nadpobudliwości psychoruchowej), a uzależnieniem od Internetu. Badaniem objęli 535 uczniów w wieku 11±1 lat. U 0,9% dzieci stwierdzili uzależnienie od Internetu, a u 14% zagrożenie uzależnieniem [15]. Young wyróżniła trzy fazy w zachowaniu internautów, które przeżywają użytkownicy na drodze do uzależnienia: Zaangażowanie użytkownik zaczyna od zapoznania się z Internetem i poznaje jego możliwości. Zastępowanie internauta potrzebuje kontynuowania kontaktów zawartych w sieci dla zachowania poczucia równowagi życiowej, które dają mu ulgę. Zaczyna wchodzić we wspólnotę internetową, rezygnuje z osób, rzeczy, które były dotąd częścią jego życia Jego umysł zajęty jest myślami o Internecie, tym, co będą robić, jak tylko się połączą z siecią. Często myśli te towarzyszyły im podczas spotkań z rzeczywistymi znajomymi. Ucieczka pogłębia się uzależnienie. Osoba chce i potrzebuje coraz większej liczby godzin poświeconych Internetowi. Następuje całkowita ucieczka od świata realnego. Uzależnieni traktują Internet jako
6 4 Probl Hig Epidemiol 2010, 91(1): formę ucieczki przed codziennymi problemami, o których na chwilę zapominają, gdy są online. Po wyjściu z sieci ze zdwojoną siłą wracają ich problemy. Pogłębia się depresja, intensyfikuje się samotność, pojawiają się wyrzuty sumienia z powodu zaniedbywania obowiązków, żony, dzieci. Internauta coraz częściej i dłużej korzysta z Internetu. Po przerwaniu długich sesji komputerowych odczuwa efekty odstawienia, irytację, panikę, niepokój, szuka środka uśmierzającego. Zaczyna kłamać na temat długości trwania sesji internetowej [1]. Obecne badania wykazały, iż Internet, jako ucieczkę od problemów, lęku lub przygnębienia, traktowało 12,5% studentów. Do zaniedbywania w związku z tym innych spraw, pracy, szkoły, związków z rodziną, znajomymi przyznało się w samoocenie od 12,5% (test części B) do 9,5% (test części B) badanych. W przypadku niemożności korzystania z Internetu ankietowani odczuwali wyraźne obniżenie nastroju (5,%), pobudzenie psychoruchowe oraz niepokój i lęk (2,%). Jedną z pierwszych, która zajęła się badaniem uzależnienia od Internetu, była Kimberly Young z University of Pittsburgh w Bradford. Uznała ona, że jest ono podobne do uzależnienia od hazardu. Opracowała krótki kwestionariusz zawierający 8 pytań, w którym odpowiedź twierdząca na co najmniej pięć pytań, klasyfikowała badanego do kategorii uzależniony [8]. W naszym przypadku wykazaliśmy cechy uzależnienia od Internetu u 10,3% osób uzależnienie i od 10,3% do 13,8% (w zależności od testu) zagrożenie uzależnieniem od Internetu. Woronowicz [] opierając się na kryteriach diagnostycznych uzależnień wg ICD-10 zaproponował, aby uzależnienie od Internetu rozpoznawać wówczas, kiedy w okresie ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech objawów, takich jak: silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu, subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem, tj. upośledzenie kontroli nad powstrzymywaniem się od korzystania z Internetu oraz nad długością spędzania czasu przy Internecie, występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia przy próbach przerywania lub ograniczania korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do komputera, spędzanie coraz większej ilości czasu przy Internecie w celu uzyskania zadowolenia lub dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie, postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu oraz korzystanie z Internetu pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek ze spędzaniem czasu przy Internecie. Nalva i Anand [1] badając w Indiach 18 osób uzależnionych od Internetu i 21 nieuzależnionych. Naukowcy wykazali iż osoby uzależnione miały trudności w zasypianiu, większe poczucie osamotnienia [1]. Ko i wsp. [17] przeprowadzili badania w grupie 21 uczniów na Tajwanie. Autorzy wykazali uzależnienie od Internetu u 40% badanych chłopców i 17% dziewcząt [17]. Siomos i wsp. [18] oceniali stopień uzależnienia od Internetu w grupie 2200 uczniów z 85 różnych szkół w Grecji. Cechy uzależnienia stwierdzili u 8,2% badanych [18]. Pallanti i wsp. [19] rozpoznali uzależnienie o Internetu u 5,4%, spośród 275 studentów z Florencji, co korelowało z uzależnieniem od alkoholu, kawy, seksu, nikotynizmu, anoreksji, tanorekcji, a także grania w gry komputerowe [19]. W Polsce pierwsi internetoholicy pojawili się już w 1993 roku [20]. Badania przeprowadzone w styczniu 2000 roku, na grupie 1012 polskich internautów, wykazały, że 43% z nich to ludzie w wieku lat, a 20% w wieku 2-35 lat [20]. Kobiety stanowiły wśród nich 37%. Co trzeci korzystający z sieci mieszkał w mieście liczącym powyżej 500 tys. mieszkańców[20]. Codziennie lub kilka razy w tygodniu łączyło się z Internetem 58% ankietowanych. Obecnie szacuje się, że odsetek korzystających z Internetu zbliża się w Polsce do 11% ogółu społeczeństwa [20]. Jedne z pierwszych badań nad uzależnieniem od komputera i Internetu w Polsce przeprowadził w 2001 roku Paklepa z Instytutu Socjologii UMSC w Lublinie [21]. Objął nimi 500 uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich w Lublinie i Białej Podlaskiej, a wyniki jego badań nie potwierdziły wtedy doniesień o grożącej dzieciom epidemii infoholizmu lub siecioholizmu [21]. Inne badania prowadził przez Augustynek [7], w grupie 2177 studentów I roku wszystkich wydziałów AGH (w tym 71 kobiet i 141 mężczyzn) oraz 1313 studentów III roku także z wszystkich wydziałów AGH (48 studentek i 845 studentów). W samoocenie za zagrożonych uzależnieniem uznało się 5,% badanych z I roku i 2,4% z III roku. Natomiast 4,5% na I roku i 1,31% na III roku za uzależnionych [7]. Ciekawym porównaniem w tym zakresie były wyniki uzyskane przez studentów III roku Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki AGH, jako osobami posiadającymi dużą wiedzę informatyczną i doświadczenie komputerowe (także w zakresie korzystania z Internetu) [7]. Za zagrożonych uzależnieniem uznało się 8,8% przebadanych studen-
7 Krajewska-Kułak E i wsp. Uzależnienie od Internetu wśród studentów kierunku pielęgniarstwo 47 tów III roku Wydziału Elektrotechniki (udzielili oni 4 diagnostyczne odpowiedzi na pytania testowe), a jako uzależnionych,5% (dali 5 lub więcej diagnostycznych odpowiedzi) [7]. W naszym przypadku objawy zespołu abstynencyjnego przejawiało 4,79% studentów, a 2,% wykazywało cechy charakterystyczne cechy siecioholizmu, zaś 3,9%, było nim zagrożonych. Niepokojący wydaje się fakt, iż wprawdzie u nielicznych osób, ale jednak stwierdzono jednocześnie uzależnienie od Internetu oraz wystąpienie zespołu abstynencji internetowej, lub uzależnienie od Internetu oraz cechy siecioholizmu. Rozwój cywilizacji i zwiany z tym postęp techniczny dostarczają nie tylko nowych narzędzi, urządzeń czy technologii, ale także przez to wpływają na zmianę światopoglądów. Jednym z takich przykładów jest komputer, który z jednej strony można nazwać genialnym wynalazkiem, usprawniającym pracę tysięcy ludzi, z drugiej, który nadużywany może stać się przyczyną kłopotów ze zdrowiem. W związku powyższym wskazane jest prowadzenie systematycznego monitorowania problemu uzależnienia od komputera, przez zespoły interdyscyplinarne, aby można było opracować możliwie wcześnie formy działań profilaktycznych, pozwalające ustrzec internautów od cyberuzależnień i innych niebezpieczeństw. Wnioski 1. Czas spędzany przez studentów przy komputerze wydłużał się, dochodząc nawet do 8 godzin dziennie. 2. Prawie co dziesiąta osoba wykazywała cechy uzależnienia od Internetu, co dwudziesta cechy zespołu abstynencyjnego, a co czterdziesta cechy charakterystyczne dla siecioholizmu. Piśmiennictwo / References 1. Ginowicz H. Zagrożenia płynące z sieci. Cz. I. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 2003, 1. psychologia.edu.pl/index.php?dz=strony&op=spis&id= 174 ( ). 2. Wołpiuk-Ochocimska A. Uzależnienie od Internetu przybliżenie zjawiska, Studia z psychologii w KUL, t.13, KUL, Lublin 200: Janiszewski W. Stare i nowe uzależnienia podobieństwa i różnice. Probl Narkom 2009, 1. pl/problemy.php ( ). 4. Wallace P. Psychologia Internetu. Rebis, Poznań 2001, Jakubik A. Zespół uzależnienia od Internetu (ZUI) Internet Addiction Syndrome (IAS). In Instytut Psychologii Zdrowia. ( ).. Woronowicz BT. Bez tajemnic o uzależnieniach i ich leczeniu. Warszawa, 2001: Augustynek A. Kryteria diagnostyczne rozpoznania zespołu uzależnienia od Internetu. pl/artykul.php?level=125 ( ). 8. Young KS. Treatment Outcomes with Internet Addicts Dr. Kimberly S. Young, Clinical Director Center for Internet Addiction Recovery. CyberPsychology Behavior 2007, 10: Griffiths M. Gry i hazard. Uzależnienia dzieci w okresie dorastania. GWP, Gdańsk 2004: Shapira NA, Lessig MC, Goldsmith TD, Szabo ST, Lazoritz M, Gold MS, Stein DJ. Problematic internet use: Proposed classification and diagnostic criteria. Depression Anxiety 2003, 17: Grabosz J, Sikorski M. Jak oceniać ryzyko pracy przy komputerze. ODDK, Gdańsk 1999: Cekiera CC. Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych: Metody, programy, modele, ośrodki, zakłady wspólnoty. KUL, Lublin 1999, Dziewięcki MK. Nowoczesna profilaktyka uzależnień. Jedność, Kielce 2000: Dodziuk A, Kapler L. Nałogowy człowiek. Biblioteka Świata Problemów, Warszawa 1999: You HJ, Cho SC, Ha J, et al. Attention deficit hyperactivity symtoms and internet addiction Psychiatri Clin Neurosci 2004, 58: Nalwa K, Anand AP. Internet addiction in students: a cuses of concern. Cyberpsychol Behav 2003, : Ko Ch, Hsiao S, Yen JY, et al. The characteristics of decision making, potential to take risks, and personality of college students with Internet addiction Psychiatry Res 2010, 175: Siomos KE, Dafoul ED, Braimiotis DA, et al. Internet addiction among Greek adolescent students. Cyberpsychol Behav 2008, 11: Pallanti S, Bernardi S, Quercioli L. The Shorter PROMIS Questionnaire and the Internet Addiction Scal in the Assesment of multiple Addictions in a High-School population: prevalence and related disability CNS Spectr, 200, 11: Sikorski D. Uzależnienie od Internetu. Caritas 2005, /04.html ( ). 21. Paklepa T. Komputer izoluje czy łączy? Badania nad uzależnieniem od komputera i Internetu. bg.agh.edu.pl/skrypty2/0095/ pdf ( ).
Problem zagrożenia uzależnieniem od Internetu wśród studentów kierunku fizjoterapia The problem of the Interent addcition among physiotherapy students
Elżbieta Krajewska-Kułak, Wojciech Kułak, Bogdan Wieczorek, Katarzyna Van Damme-Ostapowicz, Cecylia Łukaszuk, Jolanta Lewko Problem zagrożenia uzależnieniem od Internetu wśród studentów kierunku fizjoterapia
Bardziej szczegółowoDlaczego problem wciąż aktualny
Warszawa, 16 XII 2014r. Anna Burzyńska Dlaczego problem wciąż aktualny Presja na szczęście Także na rodziców, że musza mieć szczęśliwe dziecko Życie bez bólu i cierpienia Podatność na uzależnienia Poprawiacze
Bardziej szczegółowoPATOMECHANIZM UZALEŻNIENIA OD KOMPUTERA PSYCHOLOGICZNE STUDIUM PRZYPADKU
PATOMECHANIZM UZALEŻNIENIA OD KOMPUTERA PSYCHOLOGICZNE STUDIUM PRZYPADKU Małgorzata Stolarska Psycholog Powiatowa Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Olsztynie Kimberly Young z University of Pittsburgh
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier
Bardziej szczegółowoUZALEŻNIENIE CZY WYMOGI WSPÓŁCZESNEGO FUNKCJONOWANIA? STOSOWANIE NOWYCH MEDIÓW I TECHNOLOGII PRZEZ STUDENTÓW W ŚWIETLE BADAŃ ILOŚCIOWYCH
UZALEŻNIENIE CZY WYMOGI WSPÓŁCZESNEGO FUNKCJONOWANIA? STOSOWANIE NOWYCH MEDIÓW I TECHNOLOGII PRZEZ STUDENTÓW W ŚWIETLE BADAŃ ILOŚCIOWYCH dr Edyta Łyszkowska, Instytut Nauk Społecznych UW im. M. S-C międzynarodowa
Bardziej szczegółowoJak rozpoznać zły wpływ Internetu na dziecko? Miejski Zespół Profilaktyki i Terapii Uzależnień
Jak rozpoznać zły wpływ Internetu na dziecko? Miejski Zespół Profilaktyki i Terapii Uzależnień Dlaczego dzieci uzależniają się od Internetu? W grupie ryzyka znajdują się dzieci: nieśmiałe nadmiernie wrażliwe
Bardziej szczegółowoPORADNIA TERAPII UZALEŻNIENIA OD SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH
Stowarzyszenie Katolicki Ruch Antynarkotyczny KARAN powołało w 2011 roku NZOZ Ośrodek Terapii Uzależnień i Współuzależnień KARAN w Kaliszu, w ramach którego funkcjonuje: PORADNIA TERAPII UZALEŻNIENIA OD
Bardziej szczegółowoRaport z diagnozy ryzyka uzależnienia od komputera, Internetu i innych mediów cyfrowych Zespół Szkół Publicznych w Czerniejewie
Załącznik nr 1 Szkolnego Programu Profilaktycznego (Rok szkolny 2013/2014) Raport z diagnozy ryzyka uzależnienia od komputera, Internetu i innych mediów cyfrowych Zespół Szkół Publicznych w Czerniejewie
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ RODZIC - DZIECKO DZIECKO - RODZIC
PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ RODZIC - DZIECKO DZIECKO - RODZIC DROGI RODZICU! Buduj solidny fundament jakim jest dla dziecka Rodzina. Tylko bliski kontakt z dzieckiem może uchronić je od problemu uzależnienia.
Bardziej szczegółowoUzależnienie behawioralne. Co to takiego?
Uzależnienie behawioralne. Co to takiego? Uzależnienie behawioralne? Nałogowe zachowanie? Czy to jest zaraźliwe?! Na pewno słyszałe(a)ś o uzależnieniu od alkoholu, papierosów i narkotyków. Mówią o tym
Bardziej szczegółowoPROJEKT SOCJALNY UZALEŻNIENIOM. Realizatorzy: Anna Osiewicz Aleksandra Zaborska Joanna Krzemińska Alicja Kowalska Joanna Trytek
PROJEKT SOCJALNY UZALEŻNIENIOM Realizatorzy: Anna Osiewicz Aleksandra Zaborska Joanna Krzemińska Alicja Kowalska Joanna Trytek 1. Opis problemu Rodzina winna zaspokajać potrzeby fizjologiczne jak i psychologiczne
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2011/2012
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Karta przedmiotu Instytut Pedagogiczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 011/01 Kierunek studiów: Pedagogika Profil: Ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoKwestionariusz nie stanowi też diagnozy medycznej zaburzeń lub chorób psychicznych. Pytania dotyczą siedmiu sfer Twojego funkcjonowania:
Do jakiej grupy należysz Grupa Student Pracownik administracji Pracownik służb mundurowych Nauczyciel lub inny pracownik edukacji Pracownik opieki zdrowotnej Pracownik pomocy społecznej Inna grupa zawodowa
Bardziej szczegółowoPoradniczy charakter bibliotek wobec problemu uzależnienia od gier internetowych*
Poradniczy charakter bibliotek wobec problemu uzależnienia od gier internetowych* Dr hab. Tomasz Kruszewski tomkrus@umk.pl Dr Magdalena Cyrklaff-Gorczyca magdalena.cyrklaff@umk.pl Uniwersytet Mikołaja
Bardziej szczegółowoKorzystanie z Internetu przez młodzież w wieku szkolnym: raport z wynikami badań wraz z rekomendacjami
Korzystanie z Internetu przez młodzież w wieku szkolnym: raport z wynikami badań wraz z rekomendacjami W maju i czerwcu w ramach projektu Młodzieżowe Grupy Rozwojowe program profilaktyki nadużywania komputera
Bardziej szczegółowoUzależnienia behawioralne INTERNET
Uzależnienia behawioralne INTERNET Przewodnik dla rodziców Do niedawna uważano, że można się uzależnić tylko od substancji psychoaktywnych, a więc od alkoholu, tytoniu, leków i narkotyków. W dobie nowoczesnych
Bardziej szczegółowoRaport z badania ewaluacyjnego w r. szkol. 2015/2016 Bezpieczny Internet zależy od Ciebie
Raport z badania ewaluacyjnego w r. szkol. 2015/2016 Bezpieczny Internet zależy od Ciebie Badanie dotyczące bezpiecznego Internetu przeprowadzone zostało w styczniu 2016r. wśród 78 uczniów klas pierwszych
Bardziej szczegółowo,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM
,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM UZALEŻNIENIE UZALEŻNIENIE TO NABYTA SILNA POTRZEBA WYKONYWANIA JAKIEJŚ CZYNNOŚCI LUB ZAŻYWANIA JAKIEJŚ SUBSTANCJI. WSPÓŁCZESNA PSYCHOLOGIA TRAKTUJE POJĘCIE UZALEŻNIENIA
Bardziej szczegółowoAkademia Pozytywnej Profilaktyki. Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016
Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016 Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - zadania i zakres działań 1. Alkohol etylowy jako: substancja psychoaktywna substancja
Bardziej szczegółowoDebata. Od samokontroli do uzależnienia
Debata Od samokontroli do uzależnienia Kontrola swojego zachowania Zachowania ryzykowne Szkodliwe używanie Uzależnienie Samokontrola Standardy zachowania Monitorowanie własnego zachowania Umiejętność
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004 Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Zdrowia Publicznego AM we Wrocławiu MARTA ARENDARCZYK, EWA
Bardziej szczegółowoZachowania młodzieży w Sieci i ich wpływ na społeczne funkcjonowanie w klasie
Zachowania młodzieży w Sieci i ich wpływ na społeczne funkcjonowanie w klasie dr Ewa Krzyżak-Szymańska Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach Pytania postawione w badaniach: Jakie zachowania dzieci
Bardziej szczegółowoPRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM BEHAWIORALNYM W POLSCE
PRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM BEHAWIORALNYM W POLSCE realizacja Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych Wrocław, 25 listopada 2016 Regulacje Prawne - Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych Ustawa
Bardziej szczegółowoOCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH
Bardziej szczegółowoPaweł Stasiński. Rok: 2006 Czasopismo: Świat Problemów Numer: 10/165
Paweł Stasiński Rok: 2006 Czasopismo: Świat Problemów Numer: 10/165 Co jakiś czas media donoszą o znalezieniu materiałów erotycznych w komputerach wysokiej rangi urzędników, przedsiębiorców czy pracowników
Bardziej szczegółowoOferta szkoleń. Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi
9+ lat na rynku 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi 6000+ godzin przeprowadzonych szkoleń oraz warsztatów Oferta szkoleń Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 150+ Instytucji skorzystało
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet
Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i
Bardziej szczegółowoCharakterystyka Projektu Badania Wybrane wyniki badań i wnioski (Polska) Spostrzeżenia końcowe
Iwona Knitter Charakterystyka Projektu Badania Wybrane wyniki badań i wnioski (Polska) Spostrzeżenia końcowe Projekt MakE StudentS Addiction-frEe Uwolnić uczniów od nałogów Cele: o o Zebranie danych na
Bardziej szczegółowoHazard i uzależnienia behawioralne w opinii społecznej
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziała nia Narkomanii Hazard i uzależnienia behawioralne w opinii społecznej Projekt badawczy zrealizowany przez Fundację Centrum Badania Opinii Społecznej, współfinansowany ze
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) modułu/przedmiotu Pedagogika resocjalizacyjna z socjoterapią Studia I stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Pedagogika resocjalizacyjna z socjoterapią Studia I stopnia Przedmiot: Resocjalizacja osób uzależnionych Przedmiot w języku angielskim: Rehabilitation of addicts Grupy
Bardziej szczegółowoOCENA WYKORZYSTANIA TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH W PROCESIE KSZTAŁCENIA STUDENTÓW
Inżynieria Rolnicza 7(125)/2010 OCENA WYKORZYSTANIA TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH W PROCESIE KSZTAŁCENIA STUDENTÓW Edmund Lorencowicz, Sławomir Kocira Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii
Bardziej szczegółowowzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na
Hasło tegorocznych Światowych Dni Zdrowia obchodzonych 7 kwietnia brzmi: Depresja - porozmawiajmy o niej. Specjaliści pracujący w naszej szkole zachęcają wszystkich rodziców do pogłębienia wiedzy na temat
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoAnaliza wyników ankiety p.t. KOMPUTERY I ICH ZAGROŻENIA przeprowadzonej wśród uczniów klas młodszych (I III)
Analiza wyników ankiety p.t. KOMPUTERY I ICH ZAGROŻENIA przeprowadzonej wśród uczniów klas młodszych (I III) opracowały: mgr Agnieszka Kicman mgr Danuta Wiatr 2 Spis treści : 1.Wstęp... 3 2.Charakterystyka
Bardziej szczegółowoUzależnienie od słodyczy
Uzależnienie od słodyczy NA PRZYKŁADZIE WŁASNYM AUTORKI ARTYKUŁU Uzależnienia behawioralne - z czym to się je? Założę się, że każdy z nas zna ze swojego bliższego bądź dalszego otoczenia przykład osoby
Bardziej szczegółowoRyzyko uzależnienia od Internetu wśród młodzieży gimnazjalnej
226 Probl Hig Epidemiol 2013, 94(2): 226-232 Ryzyko uzależnienia od Internetu wśród młodzieży gimnazjalnej Risk of the Internet addiction among secondary school children Małgorzata Godala, Justyna Borek,
Bardziej szczegółowoJak Internet wpływa na nasze życie?
Jak Internet wpływa na nasze życie? 1. Część I Ewelina- zrobiłaś zadanie z historii? Ania- Nie, bo nie było Internetu. Ewelina- A książka...? Ania- Ale są tam zadania gotowe i w ogóle fejs, nk. To jest
Bardziej szczegółowoZespół Szkół nr 70 w Warszawie HISTORIA INTERNETU. Anna Kowalska Klasa 3GA. Warszawa, 2012r.
Zespół Szkół nr 70 w Warszawie HISTORIA INTERNETU Anna Kowalska Klasa 3GA Warszawa, 2012r. SPIS TREŚCI: 1. Wstęp 3 2. Czym jest Internet? 3 3. Jak to się zaczęło historia Internetu 3 4. Internet dziś 4
Bardziej szczegółowoRECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
Lublin, dnia 20 września 2016r. dr hab. n. med. Jolanta Masiak Kierownik Samodzielnej Pracowni Badań Neurofizjologicznych Katedry Psychiatrii Uniwersytet Medyczny w Lublinie Głuska 2 20-439 Lublin RECENZJA
Bardziej szczegółowoRAPORT Z ANALIZY ANKIET SKIEROWANYCH DO UCZNIÓW ORAZ RODZICÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ: WYKORZYSTANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII"
RAPORT Z ANALIZY ANKIET SKIEROWANYCH DO UCZNIÓW ORAZ RODZICÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ: WYKORZYSTANIE NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII" W miesiącach KWIECIEŃ MAJ 2016 roku zostały przeprowadzone ankiety skierowane do
Bardziej szczegółowoProfilaktyka uzależnień?
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Krzysztof Ostaszewski Profilaktyka uzależnień? Co to jest profilaktyka? Profilaktyka to zapobieganie problemom zanim one wystąpią Dlatego, profilaktyka ma
Bardziej szczegółowoŻYJ AKTYWNIE I ZDROWO
ŻYJ AKTYWNIE I ZDROWO SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W ŁABUNIACH Łabunie 2015 r. 1 WSTĘP W dzisiejszym świecie przemoc, alkohol, narkotyki, dopalacze niestety coraz częściej pojawiają się w środowisku
Bardziej szczegółowoMateriał dla uczniów nr 1.1. Konsekwencje somatyczne zażywania środków psychoaktywnych (tabelka do wypełnienia).
Materiał dla uczniów nr 1.1. Konsekwencje somatyczne zażywania środków psychoaktywnych (tabelka do wypełnienia). Konsekwencje SOMATYCZNE Materiał dla uczniów nr 1.2. Konsekwencje psychiczne zażywania środków
Bardziej szczegółowoSpis Treści 7. Leczenie uzależnień 8.Podsumowanie
STOP UZALEŻNIENIOM Spis Treści 1. Uzależnienie 2.Alkoholizm 3. Nikotynizm 4.Uzależnienie od Komputera i Internetu 5.Narkomania 6.Uzależnienie od Dopalaczy 7.Leczenie uzależnień 8.Podsumowanie Uzależnienie
Bardziej szczegółowoInternet bez przesady
1 Internet bez przesady Czyli, jak zapobiegać nadużywaniu internetu przez dzieci i młodzież Shestakoff - Fotolia.com 2 Uzależnienie dzieci od sieci - nowy problem społeczny 3 Coraz więcej w sieci 4 84%
Bardziej szczegółowoUzależnienia behawioralne
Mgr Monika Pleszewska Fundacja Zapobiegania i Resocjalizacji Uzależnień Nadzieja Katolicki Ośrodek Wychowania i Terapii Młodzieży Nadzieja Stowarzyszenie Dobrych Inicjatyw św. Józefa Uzależnienia behawioralne
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki. Zespołu Szkół Elektrycznych Nr 2 w Poznaniu
Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Elektrycznych Nr 2 w Poznaniu Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256 poz.2572 ze zm.) Konstytucja Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoUzależnienie behawioralne Przykłady uzależnień behawioralnych: patologiczny hazard uzależnienie od komputera/sieci internetowej pracoholizm
Uzależnienie behawioralne Zespół objawów związanych z utrwalonym, wielokrotnym powtarzaniem określonej czynności (lub grupy czynności) w celu uzyskania takich stanów emocjonalnych jak przyjemność, euforia,
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoOcena zagrożenia uzależnieniem od telefonu komórkowego wśród studentów kierunku pielęgniarstwo
Krajewska-Kułak Artykuły oryginalne E i wsp. Ocena / original zagrożenia uzależnieniem papers od telefonu komórkowego wśród studentów kierunku... 375 Ocena zagrożenia uzależnieniem od telefonu komórkowego
Bardziej szczegółowoOCENA WYKORZYSTANIA INTERNETU PRZEZ STUDENTÓW STUDIÓW INŻYNIERSKICH
Edmund Lorencowicz 1, Sławomir Kocira 1 OCENA WYKORZYSTANIA INTERNETU PRZEZ STUDENTÓW STUDIÓW INŻYNIERSKICH Streszczenie: Celem przeprowadzonych badań było określenie poziomu wykorzystania i przydatności
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowo196 Biogramy autorów
BIOGRAMY AUTORÓW Niewiadomska Iwona profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany nauk humanistycznych, magister prawa. Dyrektor Instytutu Psychologii KUL (od 2008), Kierownik Katedry Psychoprofilaktyki Społecznej
Bardziej szczegółowoDepresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW
DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW CO TO JEST DEPRESJA? Depresja jako choroba czyli klinicznie rozpoznany zespół depresyjny to długotrwały, szkodliwy i poważny
Bardziej szczegółowoOCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY
OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY EVALUATION OF LIFE SATISFACTION AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING OF PATIENTS BEFORE SURGERY AORTIC ANEURYSM Emilia
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Gimnazjum Nr 2 w Ciechanowie do realizacji w latach 2012/2015
Program profilaktyki Gimnazjum Nr 2 w Ciechanowie do realizacji w latach 2012/2015 Działania profilaktyczne to te, które stwarzają człowiekowi okazję do aktywnego uczestnictwa w gromadzeniu doświadczeń
Bardziej szczegółowoUzyskanie tych informacji potrzebne jest do wdrożenia i modyfikowania programu profilaktycznego Szkoła Bezpiecznego Internetu.
Bezpieczeństwo mojego dziecka w Internecie Opis i analiza wyników ankiety skierowanej do rodziców uczniów Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Płocku w ramach programu Szkoła Bezpiecznego Internetu. Przeprowadzona
Bardziej szczegółowoWyniki badania na temat czytania dzieciom
Wyniki badania na temat czytania dzieciom Maj 2007 O badaniu Badanie przeprowadzone zostało w drugiej połowie marca 2007 roku metodą ankiety internetowej Ankieta podzielona była na kilka części pytania
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 520 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 520 SECTIO D 2005 Zakład Wychowania Zdrowotnego Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytet Szczeciński Kierownik prof. zw.
Bardziej szczegółowoSzanowni Państwo. Oferujemy warsztaty:
Szanowni Państwo Katarzyna Kudyba Centrum Szkoleń Profilaktycznych EDUKATOR z Krakowa oferuje Państwu przeprowadzenie warsztatów profilaktycznych przeznaczonych dla Uczniów szkoły gimnazjalnej. Trenerzy
Bardziej szczegółowoWybierz zdrowie i wolność
O przedsięwzięciu Program profilaktyki uzależnień Wybierz zdrowie i wolność Niniejszy program stanowi wypadkową zdobytej na szkoleniach wiedzy i doświadczeń własnych autorki, które przyniosło kilkanaście
Bardziej szczegółowoStały i całodobowy dostęp do informacji Komunikowanie się z całym światem Edukacja i poszarzanie wiedzy Rozrywka Gry on-line Robienie zakupów
Stały i całodobowy dostęp do informacji Komunikowanie się z całym światem Edukacja i poszarzanie wiedzy Rozrywka Gry on-line Robienie zakupów Zawieranie nowych znajomości Groźne wirusy Uzależnienie Dzieci
Bardziej szczegółowoMay 21-23, 2012 Białystok, Poland
6 th International Forum May 21-23, 2012 Białystok, Poland Study of socio psychological and biological risk factors, causing the introduction to the consumption of psychoactive substances and to encourage
Bardziej szczegółowoAnaliza ankiety przeprowadzonej wśród w użytkowników Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Łodzi
1 Analiza ankiety przeprowadzonej wśród w użytkowników Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Łodzi Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego w Łodzi i jej filie: 2 KUTNO ŁĘCZYCA
Bardziej szczegółowoRADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH
RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH Rozmawiaj ze swoim dzieckiem o paleniu papierosów, piciu alkoholu i zażywaniu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI KLASY IV- VI
PROGRAM PROFILAKTYKI KLASY IV- VI OBSZAR CELE SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIE - DZIALNI UWAGI I. Integracja grupy i współdziałanie. 1.Zwiększenie spójności grupy 2.Budowanie relacji z kolegami. 3.Zwiększenie
Bardziej szczegółowoWarsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Bardziej szczegółowoWALIDACJA SKALI OCENY NADMIERNEGO KORZYSTANIA Z SIECI SPOŁECZNOŚCIOWYCH (SONKSS)
WALIDACJA SKALI OCENY NADMIERNEGO KORZYSTANIA Z SIECI SPOŁECZNOŚCIOWYCH (SONKSS) dr hab. Paweł Izdebski prof. nadzw. mgr Martyna Kotyśko Instytut Psychologii Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Grant: Osobowościowe
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2013/2014 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoINFORMACJE O PROJEKCIE DBAM O MÓJ Z@SIĘG
INFORMACJE O PROJEKCIE DBAM O MÓJ Z@SIĘG 1. Kontekst Nowoczesne technologie komunikacyjne (Internet, telefony komórkowe, tablety, media społecznościowe) nieodwracalnie zmieniły obraz współczesnej rzeczywistości.
Bardziej szczegółowoUkryty wróg depresja dziecięca
Ukryty wróg depresja dziecięca Depresja jest chorobą. Z powodu depresji leczy się blisko 8 tyś. dzieci w Polsce. Specjaliści twierdzą, że nie jest to pełna skala zjawiska. Chorobę tą diagnozuje się trudno,
Bardziej szczegółowoOcena stanu zdrowia i form spędzania wolnego czasu przez mężczyzn
Ocena stanu zdrowia i form spędzania wolnego czasu przez mężczyzn Assessment of health and leisure activities by men Magdalena Stec 1, Miroslaw A. Kielak 2, Helena Hubalek, Jozef Belan, Daniela Ukropcova
Bardziej szczegółowoOferta obejmuje zajęcia warsztatowe pn: Narkotykowe dylematy i przeznaczona jest dla III klas gimnazjum i młodzieży szkół ponadgimanzjalnych.
O F E R T A zajęć warsztatowych z zakresu profilaktyki narkomanii dla młodzieży Oferta obejmuje zajęcia warsztatowe pn: Narkotykowe dylematy i przeznaczona jest dla III klas gimnazjum i młodzieży szkół
Bardziej szczegółowoKRAJOWE BIURO DS. PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII
KRAJOWE BIURO DS. PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII Przeciwdziałanie uzależnieniom behawioralnym w Polsce w kontekście ustawy o grach hazardowych. Warszawa, 25-26 listopada 2014 r. Regulacje Prawne - Fundusz
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA W INTERNECIE
ZAGROŻENIA W INTERNECIE Zapobieganie reagowanie HAZARD ONLINE WŚRÓD MŁODZIEŻY Czy wiesz, że...? Coraz większa grupa młodzieży uprawia hazard od 39 do 79% badanych nastolatków w okresie ostatnich 12 miesięcy
Bardziej szczegółowoKomputer i my Nie można cofnąć czasu i poprawić naszych błędów! Nauczmy się im zapobiegać!!! Bartosz Dulski
Komputer sam w sobie nie jest zły. To ludzie czynią go niebezpiecznym! Komputer i my Nie można cofnąć czasu i poprawić naszych błędów! Nauczmy się im zapobiegać!!! Bartosz Dulski Nie wysyłaj swoich zdjęć
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Wieloczynnikowe problemy uzależnień
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowomgr Marzanna Mróz Zadania dla rodziców. Rola wychowania do świadomego korzystania z Internetu.
mgr Marzanna Mróz Zadania dla rodziców. Rola wychowania do świadomego korzystania z Internetu. 1. Odkrywaj świat Internetu razem z dzieckiem. Bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z Siecią. Spróbujcie
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ROZUMIEM SIEBIE POMAGAM INNYM
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ROZUMIEM SIEBIE POMAGAM INNYM Rok szkolny: 2015/2016 PROMOWANIE ZDROWIA 1. ZDROWE ODŻYWIANIE Wymienia zasady zdrowego odżywiania i stosuje je w życiu codziennym; Wyróżnia zdrowe
Bardziej szczegółowoKraków, sierpień 2014 roku
Raport z badań ankietowych zrealizowanych przez Miejskie Centrum Profilaktyki Uzależnień w Krakowie w roku szkolnym 2013/2014 pt. Styl życia, używanie substancji psychoaktywnych, zachowania ryzykowne oraz
Bardziej szczegółowoWpływ siedzącego trybu życia na zdrowie i kondycję dziecka. Monika Kowalska- Wojtysiak 20.11.2014
Wpływ siedzącego trybu życia na zdrowie i kondycję dziecka Monika Kowalska- Wojtysiak 20.11.2014 Internet Nie jest dobry ani zły Jest za to: sposobem komunikowania się źródłem wiedzy miejscem do zabawy
Bardziej szczegółowoAndrzej Święcki. Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania:
Andrzej Święcki Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania: Obecnie istnieją dwie najczęściej przyjmowane zasady definiowania i klasyfikowania zaburzeń związanych z używaniem alkoholu, sformułowane w Międzynarodowej
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu I nforma cje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Bardziej szczegółowoUzależnienia behawioralne. Kompendium wiedzy dla Rodziców
Uzależnienia behawioralne Kompendium wiedzy dla Rodziców Wielu rodziców zadaje sobie pytanie, czy ich nastoletnie dzieci mogą uzależnić się od komputera lub innych czynności. Czy takie niepokojące zjawiska
Bardziej szczegółowoInternet bez przesady
1 Internet bez przesady Czyli, jak zapobiegać nadużywaniu internetu przez dzieci i młodzież Shestakoff - Fotolia.com 2 Uzależnienie dzieci od sieci - nowy problem społeczny 3 Coraz więcej w sieci 4 84%
Bardziej szczegółowoEWALUACJA WEWNĘTRZNA W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Dźwirzynie w klasie IV i V
EWALUACJA WEWNĘTRZNA W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Dźwirzynie w klasie IV i V Problem badawczy: Czy uczniowie są uzależnieni od Internetu i telefonów komórkowych. Opracowali:
Bardziej szczegółowoOferta szkoleń. Rady Pedagogiczne. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi godzin przeprowadzonych szkoleń oraz warsztatów
9+ lat na rynku 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi 6000+ godzin przeprowadzonych szkoleń oraz warsztatów Oferta szkoleń Rady Pedagogiczne 150+ Instytucji skorzystało z naszych usług 2 Dla kogo
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
Depresja Inż. Agnieszka Świątkowska Założenia kampanii Światowy Dzień Zdrowia obchodzony co roku 7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia daje nam unikalną możliwość mobilizacji działań
Bardziej szczegółowoNADUŻYWANIE INTERNETU Szymon Wójcik
NADUŻYWANIE INTERNETU Szymon Wójcik Szymon.wojcik@fdds.pl Materiał filmowy: Reklama Windows Phone Really? https://www.youtube.com/watch?v=55kophd64r8 Panika moralna? Plan prezentacji Definicja zjawiska
Bardziej szczegółowoJeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze.
Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Plan: Co to jest ADHD? Objawy ADHD Jak odróżnić ADHD od innych problemów zachowania
Bardziej szczegółowoUzależnienie od telefonu komórkowego
Uzależnienie od telefonu komórkowego Telefon komórkowy stał się już nieodłącznym atrybutem współczesnego człowieka. Posiadanie go daje poczucie wolności, niezależności i bezpieczeństwa, a dysponowanie
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 WYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira, Edmund Lorencowicz Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny. Bądź sobą
Program profilaktyczny Bądź sobą przeznaczony dla klas IV VI Program opracowała: Monika Wandas-Wasieńko Cele programu: 1.Wzmocnienie więzi koleżeńskiej i grupowej. 2.Nawiązywanie nieagresywnych kontaktów.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. w III Liceum Ogólnokształcącym im. prof. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze na cykl kształcenia
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI w III Liceum Ogólnokształcącym im. prof. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze na cykl kształcenia 2015-2018 1 Szkolny program profilaktyki opracowano w oparciu o: I. Przepisy
Bardziej szczegółowoUczniowie a Internet -profilaktyka bezpiecznego korzystania z sieci. dr Ewa Krzyżak-Szymańska, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
Uczniowie a Internet -profilaktyka bezpiecznego korzystania z sieci dr Ewa Krzyżak-Szymańska, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach 1 Próba badawcza przebadano 1580 uczniów w analizie jakościowej
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Dziecko i media Wpływ mediów masowych na odbiorców Agnieszka Klejne Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 24 października 2016 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowo