Zakład Bakteriologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny 2
|
|
- Wiktoria Baran
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2012, 64: Występowanie genów qnr u niewrażliwych na fluorochinolony pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae izolowanych z materiału klinicznego Prevalence of qnr genes in clinical Enterobacteriaceae non-susceptible to fluoroquinolone in Poland Katarzyna Piekarska 1, Magdalena Rzeczkowska 1, Katarzyna Zacharczuk 1, Anna Chróst 1, Aleksandra Januszkiewicz 1, Elżbieta Bareja 2, Monika Olak 2, Rafał Gierczyński * 1 Zakład Bakteriologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny 2 Pracownia Bakteriologii Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej Wojskowego Instytutu Medycznego Określono częstość występowania wybranych plazmidowych determinant oporności na fluorochinolony (qnr) tj. qnra, qnrb, qnrs, wśród pałeczek Enterobacteriaceae wyosobnionych z materiału klinicznego od ludzi w jednym z warszawskich szpitali. Badania prowadzono w okresie od 1 marca do 31 sierpnia 2010 roku. W tym okresie od 2000 pacjentów wyosobniono 215 izolatów pałeczek Enterobacteriaceae niewrażliwych na fluorochinolony. Wśród nich osiemnaście izolatów (8,3%) posiadało przynajmniej jeden gen qnr. W przypadku jednego izolatu E. coli stwierdzono obecność dwóch genów qnra i qnrs. Najczęściej wykrywaną determinantą był gen qnrb wykryty u 12 (5,6%) izolatów. Większość (88,9%) izolatów, u których wykryto obecność genów qnr wytwarzało także β laktamazę typu ESBL należącą najczęściej do rodziny CTX-M i TEM. Uzyskane wyniki wskazują na znaczny udział szczepów posiadających mechanizm qnr wśród niewrażliwych na fluorochinolony pałeczek Enterobacteriaceae występujących u pacjentów szpitala. Słowa kluczowe: pałeczki Enterobacteriacea, oporność na fluorochinolony, mechanizmy plazmidowe, Qnr, ESBL ABSTRACT Introduction: Fluoroquinolone are broad-spectrum antimicrobial agents extensively used by physicians. This widespread use has been associated with increased level of quinolone resistance * Badania wykonane w ramach projektu badawczego NN
2 212 K. Piekarska i inni Nr 3 strains, particularly in Enterobacteriaceae. Plasmid-mediated quinolone resistance (PMQR) including Qnr determinants with the potential for horizontal transfer confer to quinolone resistance. Plasmid harboring qnr genes may also encode extended-spectrum β-lactamases (ESBLs) such as CTX-M, SHV and TEM type. The prevalence of plasmid-mediated quinolone resistance (PMQR) determinants like qnra, qnrb and qnrs was investigated in a collection of 215 Enterobacteriaceae strains with reduced susceptibility to fluoroquinolone. Methods: The isolates (n=215) were collected from 1 March to 31 September, 2010 in a regular hospital in Warsaw, Poland. The resistance to nalidixic acid, norfloxacin and ciprofloxacin was determinated by twofold agar dilution method, while MICs of moxifloxacin were examined by using E-test. The prevalence of qnra, qnrb, qnrs, bla CTX-M, bla SHV and blai TEM was evaluated by PCR. All PCR-products for qnr were sequenced. The epidemiological relationship between positive isolates was studied by PFGE method. Results: Eighteen isolates (8,3%) carried the qnr gene encoding the QnrA, QnrB or QnrS. The coexistence of both qnra and qnrs genes was noted in one isolate of E. coli. The qnrb gene was the most common qnr type found. All the Qnr-producing strains were simultaneously resistant to naldixic acid and different level non-susceptible fluoroquinolone (MIC CIP µg/ml). Most of qnr positive strains (88.9%) were extended-spectrum β - lactamase (ESBL) producers of CTX-M and TEM types predominantly. Conclusions: The present study highlights the wide spread of Qnr-like determinants in clinical Enterobacteriaceae non-susceptible to fluoroquinolone in Poland, with an association with the ESBL. Key words: Enterobacteriaceae strains, fluoroquinolone resistance, plasmid-mediated quinolone resistance, Qnr, ESBL WSTĘP Fluorochinolony są chemioterapeutykami powszechnie stosowanymi w praktyce klinicznej. Na całym świecie proporcjonalnie ze wzrostem stosowania fluorochinolonów wzrasta liczba drobnoustrojów, w tym pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae opornych na tę grupę leków. Według danych EARS-Net (6), w 2010 roku w Polsce oporność na fluorowane chinolony odnotowano u około 26% i 33% klinicznych szczepów E. coli i K. pneumoniae izolowanych z zakażeń inwazyjnych. Jednak pomimo znacznego udziału w zakażeniach pałeczek opornych na fluorochinolony, dane piśmiennictwa na temat mechanizmów warunkujących oporność na tę grupę związków w Polsce są znikome, zwłaszcza w zakresie dotyczącym charakterystyki tych mechanizmów na poziomie molekularnym. Podstawowy mechanizm oporności na fluorochinolony jest wynikiem spontanicznych mutacji znaczących w chromosomalnych genach gyrazy i topoizomerazy IV, występujących najczęściej w określonych rejonach tzw. QRDR podjednostki GyrA i ParC. Inny mechanizm warunkujący oporność na tę grupę chemioterapeutyków polega na obniżeniu stężenia chinolonów w cytoplazmie i opiera się na obecności tzw. pompy (efflux), która czynnie usuwa lek z komórki (13). Jednakże od kilku lat wiadomo, że oporność na fluorochinolony może być także wynikiem istnienia plazmidowych mechanizmów - PMQR (plasmid-mediated
3 Nr 3 Geny qnr u pałeczek Enterobacteriaceae 213 quinolone resistance). Istota tego mechanizmu wiąże się z możliwością horyzontalnego przekazywania determinant przenoszonych na ruchomych elementach. Pierwszym wykrytym i opisanym mechanizmem PMQR były białka Qnr (pentapeptide repeat proteins), które chronią bakteryjne DNA gyrazy i topoizomerazy IV przed wiązaniem z fluorochinolonem, przyczyniając się tym samym do niskiego poziomu oporności na kwas nalidyksowy (MIC <16 µg/ml) oraz do nieznacznej redukcji wrażliwości na fluorochinolony (MIC 0,25 1,0 µg/ml) (17). Pomimo, że obecność białka Qnr w komórce bakteryjnej skutkuje niskim poziomem oporności na fluorochinolony, to mechanizm ten odgrywa istotną rolę. Nabycie Qnr sprzyja bowiem selekcji szczepów wykazujących wysoki poziom oporności na fluorowane chinoliny (13). Pierwsza determinanta Qnr została opisana w 1998 roku. Kodujący ją gen, qnra, nazwany później qnra1, znajdował się w plazmidzie (pmg252) u wyhodowanego z moczu wielolekoopornego izolatu K. pneumoniae (15). Obecnie poznanych jest pięć typów/rodzin Qnr tj. QnrA, QnrB, QnrS oraz opisane w 2009 roku, rzadziej występujące wśród pałeczek Enterobacteriaceae, QnrC i QnrD (3, 19, 21). Poszczególne rodziny charakteryzują się ponad 40% zróżnicowaniem sekwencji nukleotydowych co w konsekwencji przekłada się również na znaczące zmiany aminokwasów. Ponadto, w obrębie każdej rodziny występuje duży polimorfizm genetyczny, co pozwala identyfikować stale wzrastającą liczbę alleli poszczególnych genów (20). Jak dotąd, w ogólnodostępnej bazie danych zamieszczonej na stronie Lahey Clinic ( umieszczono sekwencje: 7 alleli genu qnra (QnrA1 A7), 54 alleli genu qnrb (QnrB1-B54) oraz 6 alleli genu qnrs (QnrS1-6). Geny qnr są mocno rozpowszechnione na całym świecie. Ich obecność jest stwierdzana u różnych gatunków pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae izolowanych z materiału klinicznego pobranego od pacjentów zarówno szpitalnych, jak i ambulatoryjnych (19). W Polsce brak jest jednak danych piśmiennictwa na ten temat. Współwystępowanie oporności na fluorochinolony i na inne grupy antybiotyków, w tym antybiotyki β-laktamowe stanowi obecnie poważny problem terapeutyczny (19). Uważa się, że może to być związane z występowaniem na tym samym plazmidzie genów qnr wraz z genami bla (20). Dane piśmiennictwa wskazują, że determinanty QnrA i QnrB często występują wspólnie z β-laktamazami typu ESBL należącymi do rodziny SHV i CTX-M, natomiast determinanta QnrS z klasyczną β-laktamazą TEM-1 (17, 19, 20). Częstość występowania determinant Qnr wśród pałeczek Entarobacteriaceae wyizolowanych od pacjentów szpitalnych była przedmiotem ocen w wielu krajach na całym świecie (1, 5, 7, 18). W badaniach opisywanych w obecnej pracy określono częstość występowania genów qnra, qnrb i qnrs wśród niewrażliwych na fluorochinolony izolatów należących do rodziny Enterobacteriaceae wyosobnionych w okresie sześciu miesięcy z próbek materiału klinicznego od pacjentów jednego z warszawskich szpitali. W celu pełniejszej charakterystyki badanych izolatów poszukiwano także genów związanych z wytwarzaniem β-laktamaz należących do rodzin TEM, SHV i CTX-M. MATERIAŁ I METODY Szczepy bakteryjne. Prospektywnym badaniom przeglądowym poddano 2017 izolatów pałeczek Enterobacteriaceae, które zostały wyosobnione w okresie od 1 marca
4 214 K. Piekarska i inni Nr 3 do 31 sierpnia 2010 roku z materiału klinicznego pobranego od 2000 pacjentów jednego z warszawskich szpitali. Wśród badanych szczepów najliczniej reprezentowany był gatunek E. coli (n=859), a następnie K. pneumoniae (n=481), E. cloacae (n=291), P. mirabilis (n=142), M. morganii (n=52) oraz K. oxytoca (n=46). Przynależność gatunkową oraz lekowrażliwość badanych izolatów należących do rodziny Enterobacteriaceae określono przy użyciu komercyjnego systemu diagnostycznego Vitek 2 (biomerieux, Francja). Na podstawie uzyskanego profilu oporności, do dalszych badań wybrano 215 izolatów niewrażliwych na ciprofloksacynę (MIC 2 mg/l). Oznaczenie MIC. Oznaczanie wartości najmniejszego stężenia hamującego (MIC) kwasu nalidyksowego, norfloksacyny i ciprofloksacyny metodą podwójnych rozcieńczeń w podłożu agarowym dla 215 izolatów wykonano zgodnie z wytycznymi CLSI (4). Oznaczenie MIC moksifloksacyny wykonano stosując komercyjne paski z gradientem stężeń tego chemioterapeutyku (biomerieux) zgodnie z zaleceniami producenta. Interpretację uzyskanych wyników przeprowadzono zgodnie z zaleceniami EUCAST, przyjmując za oporne szczepy, których wartość MIC norfloksacyny, ciprofloksacyny i moksifloksacyny wynosiła (>1 µg/ml). Przy oznaczaniu wrażliwości na fluorochinolony jako kontrolę zastosowano szczep E. coli ATCC Wytwarzanie ESBL. Zdolność wytwarzania ESBL oznaczono dwiema metodami fenotypowymi tj. testem dwóch krążków (DDST) zgodnie z zaleceniami KORLD (9) oraz komercyjnym testem ESBL Cefepim paired ID discs (MAST), według procedury dołączonej przez producenta. Izolacja genomowego DNA i PCR. Preparaty matrycowego DNA badanych szczepów przygotowywano według wcześniej opisanej procedury (8). Do wykrywania wybranych genetycznych determinant Qnr zastosowano technikę łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR). Posłużono się starterami PCR zaczerpniętymi z piśmiennictwa (Tabela I). Zastosowano warunki termiczne reakcji PCR opisane przez Jakoby i wsp. (12). Poszukiwano także konserwatywnych, rdzeniowych fragmentów genów bla TEM, bla SHV i bla CTX-M związanych z wytwarzaniem β laktamaz z rodzin TEM, SHV i CTX-M według wcześniej opisanej metodyki (8). Tabela I. Oligonukleotydy starterowe użyte do identyfikacji wybranych genów qnr. Gen Starter Sekwencja nukleotydów (5-3 ) qnra qnrb QP1 QP2 FQ1 FQ2 GATAAAGTTTTTCAGCAAGAGG ATCCAGATCGGCAAAGGTTA ATGACGCCATTACTGTATAA GATCGCAATGTGTGAAGTTT Wielkość produktu PCR (pz) Referencje 543 (14) 562 (12) qnrs qnrs-f TGGAAACCTACAATCATACATATCG 656 (11) qnrs-r TTAGTCAGGATAAACAACAATACCC PFGE. Analizę polimorfizmu fragmentów restrykcyjnych chromosomalnego DNA przeprowadzono przy użyciu endonukleazy XbaI (Fermentas Life Science) i aparatu CHEF DR II (Biorad, USA) według metodyki przedstawionej uprzednio (16). Analizę uzyskanych profili PFGE przeprowadzono przy użyciu programu BioNumerics v (Applied Maths) stosując współczynnik podobieństwa Dice a.
5 Nr 3 Geny qnr u pałeczek Enterobacteriaceae 215 Sekwencjonowanie. Uzyskane produkty PCR oczyszczono za pomocą odczynnika ExoSAP-IT (Affymetrix), a następnie poddano reakcji sekwencjonowania (Genomed). Analizę sekwencji nukleotydowych prowadzono przy użyciu programu CLC Sequence Viewer v (CLC). WYNIKI I ICH OMÓWIENIE Komensalne pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae pozostają nadal jednym z najistotniejszych czynników, zakażeń szpitalnych, często zagrażających życiu. Wśród zakażeń wywołanych przez tę grupę drobnoustrojów wymienić należy przede wszystkim zakażenia układu moczowego, jak również zakażenia układu oddechowego, zakażenia ran chirurgicznych, skóry i tkanki podskórnej, bakteriemię oraz sepsę. W prezentowanej pracy po raz pierwszy poruszono tematykę dotyczącą występowania nabytych mechanizmów oporności na fluorochinolony, tj. determinant Qnr wśród pałeczek Enterobacteriaceae izolowanych z materiału klinicznego. Wśród 215 izolatów objętych badaniami, należących do różnych gatunków pałeczek Enterobacteriaceae, 18 (8,3%) posiadało przynajmniej jeden gen qnr. Obecność genów qnr stwierdzono w przypadku 4 (4,1%) z 97 izolatów E. coli, 8 (10%) z 80 K. pneumoniae i 6 (24%) z 25 izolatów E. cloacae (Tabela II). Analogiczny trend w rozkładzie determinant Qnr w zależności od gatunku uzyskał Bouchakour i wsp. (1) oraz Fang i wsp. (7). Na podstawie uzyskanych danych można przypuszczać, że geny qnr znacznie rzadziej występują wśród pałeczek należących do gatunku E. coli. Co więcej, w prezentowanej pracy, w przypadku jednego izolatu należącego do gatunku E. coli stwierdzono jednoczesne występowanie dwóch genów tj. qnra i qnrs. Tabela II. Częstość występowania genów qnr w badanej grupie 215 izolatów należących do różnych gatunków Enterobacteriaceae. Ogólna liczba izolatów (n=215) Liczba izolatów z wykrytymi genami qnr razem qnra qnrb qnrs E. cloacae (n = 25) E. coli (n = 97) K. pneumoniae (n = 80) P. mirabilis (n = 8) C. freundii (n = 3) M. morganii (n = 1) S. marcescens (n = 1) Najczęściej wykrywaną determinantą był gen qnrb (Tabela III), którego obecność stwierdzono w przypadku 12 (5,6%) spośród 215 badanych izolatów, co jest zgodne z wynikami uzyskanymi przez innych autorów (1, 5, 7, 12). Pozostałe dwa poszukiwane markery, qnra i qnrs, były wykrywane z tą samą częstotliwością tj. odpowiednio u 3 (1,4%) izolatów każdy. Dane piśmiennictwa wskazują na zmienną częstość występowania tych genów, od ich braku (2), dominacji qnra (5) czy dominacji qnrs (7). Na podstawie przeprowadzonej analizy zaobserwowano, że gen qnrb najczęściej występował u K. pneumoniae (n = 7) oraz E. cloacae (n = 5), natomiast gen qnrs dominował u E. coli.
6 216 K. Piekarska i inni Nr 3 Osiemnaście izolatów, u których wykryto geny qnr charakteryzowało się opornością na kwas nalidyksowy. Jednakże, izolaty te były w różnym stopniu oporne na fluorochinolony (Tabela III). Dwa spośród nich posiadały obniżoną wrażliwość na ciprofloksacynę (MIC 1,5-2 µg/ml), cztery charakteryzowały się niską opornością (MIC CIP 4 16 µg/ml), natomiast znakomitą większość izolatów (n=12) cechowała wysoka oporność na ten chemioterapeutyk (MIC >32 µg/ml). Ten wysoki poziom oporności na fluorochinolony wynika z kumulacji mechanizmów oporności tj. Qnr i najprawdopodobniej występowania mutacji znaczących w QRDR podjednostek gyrazy (GyrA) i topoizomerazy (ParC). Uzyskane dane pozostają w zgodzie z obserwacjami innych autorów (7). Tabela III. Charakterystyka 18 niewrażliwych na fluorochinolony izolatów z rodziny Enterobacteriaceae posiadających plazmidowy mechanizm Qnr. Nr MIC (µg/ml) Typ PCR 2 Gatunek Materiał ESBL izolatu Qnr NOR CIP MOX TEM SHV CTX-M 88 K. pneumoniae krew qnrb K. pneumoniae mocz >32 qnra K. pneumoniae mocz >32 qnrb K. pneumoniae mocz >32 qnrb K. pneumoniae mocz qnrb K. pneumoniae mocz qnrb K. pneumoniae rurka intubacyjna qnrb K. pneumoniae rurka tracheostomijna >32 qnrb E. cloacae mocz qnrb E. cloacae mocz qnrb E. cloacae mocz qnra E. cloacae mocz >32 qnrb E. cloacae mocz 2 1,5 1,5 qnrb E. cloacae mocz >32 qnrb E. coli krew >32 qnrs E. coli mocz >32 qnrs E. coli mocz >32 qnra, qnrs E. coli mocz >32 qnrb (+) wynik dodatni, (-) wynik ujemny, NA - kwas nalidyksowy, NOR - norfloksacyna, CIP - ciprofloksacyna, MOX - moksifloksacyna, 1 wynik testu fenotypowego na zdolność wytwarzania ESBL, 2 poszukiwanie fragmentów genów bla TEM, bla SHV i bla CTX-M W przeprowadzonej reakcji PCR nie stwierdzono obecności niespecyficznych prążków a w konsekwencji fałszywie dodatnich wyników. W przypadku stwierdzenia w reakcji PCR obecności prążka zgodnej z oczekiwaną wielkością charakterystyczną odpowiednio dla
7 Nr 3 Geny qnr u pałeczek Enterobacteriaceae 217 qnra qnrb lub qnrs, uzyskane produkty qnr zostały potwierdzone w reakcji sekwencjonowania dwóch nici DNA. W przypadku izolatu E. coli oznaczonego numerem 64, uzyskano prążek odpowiadający oczekiwanej wielkości 543 pz, charakterystycznej dla genu qnra. Jednak, w przeprowadzonej analizie porównawczej sekwencji nukleotydów nie znaleziono homologii z żadnym z dotychczas opisanych alleli tego genu. Korzystając z bazy danych BLAST ( stwierdzono natomiast występowanie ponad 40% homologii sekwencji nukleotydów badanego fragmentu genu qnra-like z homologicznym locus znajdującym się w genomie Shewanella amazonensis (dane niepublikowane). To właśnie powszechnie występujące w środowisku wodnym drobnoustroje Shewanella sp. są potencjalnym źródłem pochodzenia genu qnra. Cztery warianty tego genu tj. qnra2 qnra5 były znalezione w chromosomie trzech szczepów należących do gatunku S. algae (19). Obecnie, jak wynika z danych zebranych przez EARSS (6), znaczący problem w terapii zakażeń Gram-ujemnymi pałeczkami z rodziny Enterobacteriaceae stanowi narastająca w ostatnich latach oporność tych drobnoustrojów na antybiotyki beta-laktamowe i fluorochinolony. Zaistniała sytuacja w znaczny sposób ogranicza lub wręcz eliminuje możliwość zastosowania terapii skojarzonej w leczeniu ciężkich infekcji wywołanych przez pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae. Wyniki badań innych autorów (1, 5, 7) dowodzą, że w przypadku zdecydowanej większości szczepów, u których wykryto obecność genów qnr stwierdzano także zdolność wytwarzania beta-laktamaz typu ESBL. W prezentowanej pracy 16 (88,9%) izolatów posiadających determinanty qnr charakteryzowało się również obecnością genów związanych z wytwarzaniem β laktamz typu ESBL (Tabela III). Do najczęściej (n=11) wykrywanych genów należały bla CTX-M i bla TEM, w przypadku 9 izolatów stwierdzono obecność genu bla SHV. Dominowały genotypy CTX-M, TEM oraz CTX-M, TEM, SHV reprezentowane odpowiednio przez pięć izolatów każdy. Jak wspomniano we wstępie, autorzy innych prac (19, 17, 20) zaobserwowali pewne zależności pomiędzy występowaniem poszczególnych determinant Qnr z warunkującymi wytwarzanie beta-laktamaz typu ESBL genami bla. I tak, determinanty QnrA i QnrB często występują wspólnie z β-laktamazami typu ESBL należącymi do rodziny SHV i CTX-M, natomiast determinanta QnrS z klasyczną β-laktamazą TEM-1. W prezentowanych badaniach, w przypadku dwóch izolatów (K. pneumoniae, E. cloacae), u których w genomowym DNA wykryto obecność fragmentu genu qnra stwierdzono obecność genów związanych z wytwarzaniem ESBL z rodziny SHV. Gen qnrb występował wspólnie z genami bla CTX-M, bla SHV i bla TEM związanymi z wytwarzaniem ESBL typu CTX-M, SHV i TEM. Ponadto, dwa izolaty należące do gatunku E. coli, u których w genomowym DNA wykryto obecność fragmentu genu qnrs cechowały się ujemnym fenotypem ESBL pomimo stwierdzonej obecności fragmentu genu bla TEM, co może wskazywać na występowanie wariantu TEM-1 warunkującego wytwarzanie β laktamazy o szerokim spektrum substratowym (5, 18). Uzyskane w przedstawianych badaniach wyniki genotypowania XbaI-PFGE wskazują na znaczne zróżnicowanie genetyczne badanych izolatów, u których stwierdzono obecność genów qnr. Procent podobieństwa genetycznego w poszczególnych gatunkach wynosił odpowiednio, 74% K. pneumoniae, 76% E. cloacae oraz 68% E.coli. Te wyniki sugerują, że występowanie tych genów związane było z ich rozprzestrzenieniem wśród klonalnie niespokrewnionych izolatów. Ponadto, fakt występowania determinant Qnr, zwłaszcza QnrA i QnrB, u pałeczek należących do trzech różnych gatunków jednoznacznie wskazuje
8 218 K. Piekarska i inni Nr 3 na horyzontalne szerzenie się plazmidów, w których znajdują się geny determinujące mechanizm Qnr. Prezentowana praca jest pierwszą w Polsce, próbą oszacowania częstości występowania genów qnr wśród niewrażliwych na fluorochinolony pałeczek Enterobacteriaceae izolowanych z materiału klinicznego uzyskanego od pacjentów dużego, wieloprofilowego szpitala. Wyniki badań, choć przeprowadzone tylko w obrębie jednego szpitala w okresie 6 miesięcy dowodzą, że tak jak w innych krajach, także w Polsce występuje problem związany z występowaniem plazmidowego mechanizmu oporności na fluorochinolony tj. Qnr. Należy pamiętać, iż obecność tego mechanizmu eliminuje z terapii fluorochinolony, gdyż ich użycie sprzyja wyselekcjonowaniu oporności na wysokie stężenia tych związków. Obecność Qnr również przyczynia się do rozprzestrzeniania się szczepów wielolekoopornych, bowiem wraz z tym mechanizmem, w jednym integronie a często nawet w jednym plazmidzie przenoszone są determinanty warunkujące oporność na inne grupy antybiotyków. PODZIĘKOWANIA Autorzy dziękują Prof. Dickovi Mevius z Central Veterinary Institute z Lelystad w Holandii za udostępnienie szczepów referencyjnych: E. colij53 zawierającej plazmid pmg252 (qnra), Salmonella Convallis (qnrb) oraz S. Typhimurium (qnrs), z których wyizolowane DNA posłużyło jako kontrole dodatnie w reakcji PCR. PIŚMIENNICTWO 1. Bouchakour M, Zerouali K, Claude JDPG i inni. Plasmid-mediated quinolone resistance in expended spectrum beta - lactamase producing Enterobacteriaceae in Maroco. J Infect Dev Ctries 2010; 4: Cattoir V, Poirel L, Rotimi V i inni. Multiplex PCR for detection of plasmid-mediated quinolone resistance qnr genes in ESBL-producing enterobacterial isolates. J Antimicrob Chemother 2007; 60: Cavaco LM, Hasman H, Xia S, Aerestrup FM. qnrd, a novel gene conferring transferable quinolone resistance in Salmonella enteritica serovar Kentucky and Bovismorbifincans strains of human origin. Antimicrob Agents Chemother 2009; 53: CLSI. Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing, Eighteenth Informational Supplement, CLSI document M-100-S18. Clinical and Laboratory Standards Institute Wayne, PA, USA, Dahmen S, Poirel L, Monsour W i inni. Prevalence of plasmid-mediated quinolone resistance determinants in Enterobacteriaceae from Tunisia. Clin Microbiol Infect Dis 2010; 16: EARS Net Annual Reports. Antimicrobial resistance surveillance in Europe Annual report of the European Antimicrobial Resistance Surveillance Network ( 7. Fang H, Huang H, Shi Y i inni. Prevalence of qnr determinants among extended-spectrum β lactamase positive Enterobacteriaceae clinical isolates in southern Stockholm, Sweden. Int J Antimicrob Agents 2009; 34: Gierczyński R, Szych J, Rastawicki W, Jagielski M. The molecular characterisation of the extender spectrum betalactamase (ESBL) producing strain of Salmonella enterica serovar Mbandaka isolated in Poland. Acta Microbiol Polonica 2003; 52:
9 Nr 3 Geny qnr u pałeczek Enterobacteriaceae Gniadkowski M, Żabicka D, Hryniewicz W. Oznaczanie wrażliwości pałeczek Gram-ujemnych w: Rekomendacje doboru testów do oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów, Narodowy Instytut Leków (KORLD), Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej. 10. Hata M, Suzuki M, Matsumoto M i inni. Cloning of a novel gene for quinolone resistance from a transferable plasmid in Shigella flexneri 2b. Antimicrob Agents Chemother 2005; 49: Hopkins KL, Wootton L, Day MR, Threlfall EJ. Plasmid mediated quinolone resistance determinant qnrs1 found in Salmonella enterica strains isolated in the UK. J Antimicrob Chemother 2007; 59: Jacoby GA, Walsh KE, Mills DM i inni. qnrb, another plasmid mediated gene for quinolone resistance. Antimicrob Agent Chemother 2006; 50: Jacoby GA. Mechanisms of resistance to quinolones. Clin Infect Dis 2005; 41 (Suppl. 2): S Jakoby GA, Chow N, Waites KB. Prevalence of plasmid - mediated quinolone resistance. Antimicrob Agent Chemother 2003; 47: Martinez-Martinez L, Pascual A, Jacoby GA. Quinolone resistance from a transferable plasmid. Lancet 1998; 351: Piekarska K, Zacharczuk K, Szych J i inni. Występowanie w jednym z warszawskich szpitali pałeczek Klebsiella pneumoniae wytwarzających karbapenemazę typu KPC. Med Dośw Mikrobiol 2010, 62: Poirel L, Cattoir V, Nordmann P. Is plasmid-mediated quinolone resistance a clinical significant problem? Clin Microbiol Infect 2008; 14: Poirel L, Leviandier C, Nordmann P. Prevalence and genetic analysis of plasmid-mediated quinolone resistance determinants QnrA and QnrS in Enterobacteriaceae isolates from French University Hospital. Antimicrob Agents Chemother 2006; 50: Robicsek A, Jacoby GA, Hooper DC. The worldwide emergence of plasmid-mediated quinolone resistance. Lancet Infect Dis 2006; 6: Rodríguez-Martínez JM, Cano ME, Velasco C i inni. Plasmid-mediated quinolone resistance: an update. J Infect Chemother 2011; 17: Wang M, Guo Q, Xu X i inni. New plasmid-mediated quinolone resistance gene, qnrc, found in a clinical isolate of Proteus mirabilis. Antimicrob Agents Chemother 2009; 53: Otrzymano: 20 IX 2012 r. Adres Autora: Warszawa, ul. Chocimska 24, Zakład Bakteriologii NIZP-PZH kpiekarska@pzh.gov.pl
10
Zakład Bakteriologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny 2
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2013, 65: 39-46 Występowanie i charakterystyka genu aac(6 )-Ib-cr kodującego enzym modyfikujący fluorochinolony u opornych na ciprofloksacynę szczepów Enterobacteriaceae wyizolowanych
Bardziej szczegółowoPAŁECZKI Z RODZAJU KLEBSIELLA IZOLOWANE OD PACJENTÓW ŁÓDZKICH SZPITALI W 2006 ROKU
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: 41-46 Izabela Szczerba, Katarzyna Gortat, Karol Majewski PAŁECZKI Z RODZAJU KLEBSIELLA IZOLOWANE OD PACJENTÓW ŁÓDZKICH SZPITALI W 2006 ROKU Zakład Mikrobiologii Lekarskiej
Bardziej szczegółowoCo-existence of plasmid-mediated resistance: DHA-7, CTX-M-15, qnrb6 and aac(6 )-Ib-cr among acquired AmpC-producing Klebsiella pneumoniae
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2017, 69: 115-126 Współwystępowanie plazmidowo kodowanych mechanizmów oporności: DHA-7, CTX-M-15, qnrb6 i aac(6 )-Ib-cr u pałeczek Klebsiella pneumoniae wytwarzających nabyte AmpC
Bardziej szczegółowoESBL-DODATNIE I ESBL-UJEMNE SZCZEPY KLEBSIELLA PNEUMONIAE I KLEBSIELLA OXYTOCA WYSTĘPOWANIE W MATERIALE KLINICZNYM I WRAŻLIWOŚĆ NA WYBRANE ANTYBIOTYKI
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2008, 60: 39-44 Alicja Sękowska, Joanna Wróblewska, Eugenia Gospodarek ESBL-DODATNIE I ESBL-UJEMNE SZCZEPY KLEBSIELLA PNEUMONIAE I KLEBSIELLA OXYTOCA WYSTĘPOWANIE W MATERIALE KLINICZNYM
Bardziej szczegółowoSZCZEPY SALMONELLA SP. OPORNE NA LEKI PRZECIWBAKTERYJNE
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 37-42 Agata Białucha, Sylwia Kożuszko, Eugenia Gospodarek SZCZEPY SALMONELLA SP. OPORNE NA LEKI PRZECIWBAKTERYJNE Katedra i Zakład Mikrobiologii Collegium Medicum im. L.
Bardziej szczegółowoNarodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r.
Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r. Wytyczne postępowania w przypadku wykrycia szczepów pałeczek
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej
Podsumowanie danych z 2014 roku o oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane z monitorowania sieci EARS-Net Listopad 2015 Poważne zagrożenie: oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Oporność
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY OPORNOŚCI NA FLUOROCHINOLONY KODOWANE PLAZMIDOWO PMQR
POST. MIKROBIOL., 2018, 57, 1, 47 57 http://www.pm.microbiology.pl MECHANIZMY OPORNOŚCI NA FLUOROCHINOLONY KODOWANE PLAZMIDOWO PMQR Katarzyna Piekarska* Zakład Bakteriologii, Narodowy Instytut Zdrowia
Bardziej szczegółowoENTEROBACTER CLOACAE - WRAŻLIWOŚĆ NA ANTYBIOTYKI SZCZEPÓW IZOLOWANYCH OD CHORYCH HOSPITALIZOWANYCH W LATACH
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: 221-226 Andrzej Młynarczyk 1, Katarzyna Winek 2, Magdalena Wolska 2, Anna Caban 2, Monika Jabłońska 2, Monika Romul 2, Anna Wanyura 2, Anna Sawicka-Grzelak 1, Grażyna Młynarczyk
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowoDr n. med. Dorota Żabicka, NPOA, KORLD, Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej NIL
Raport opracowany ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 06-00 Narodowy Instytut
Bardziej szczegółowoPałeczki jelitowe Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy (CPE) w Polsce sytuacja w 2016
Pałeczki jelitowe Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy (CPE) w Polsce sytuacja w 206 Autorzy Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej NIL: Dorota Żabicka Katarzyna Bojarska Małgorzata Herda
Bardziej szczegółowoWystępowanie w jednym z warszawskich szpitali pałeczek Enterobacteriaceae wytwarzających 16s rrna metylazę ArmA **
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 201-209 Katarzyna Piekarska 1, Katarzyna Zacharczuk 1, Elżbieta Bareja 2, Monika Olak 2, Jolanta Szych 1, Marek Jagielski 1, Sebastian Wardak 3, Rafał Gierczyński 1* Występowanie
Bardziej szczegółowoETIOLOGIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH REJESTROWANYCH W SZPITALU UNIWERSYTECKIM NR 2 W BYDGOSZCZY W LATACH
PRACA ORYGINALNA ETIOLOGIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH REJESTROWANYCH W SZPITALU UNIWERSYTECKIM NR 2 W BYDGOSZCZY W LATACH 2015 2017 ETIOLOGY OF HOSPITAL INFECTIONS REGISTERED IN UNIVERSITY HOSPITAL NO. 2 IN BYDGOSZCZ
Bardziej szczegółowoOdpowiedzi ekspertów EUCAST na pytania najczęściej zadawane przez lekarzy klinicystów i mikrobiologów
Odpowiedzi ekspertów EUCAST na pytania najczęściej zadawane przez lekarzy klinicystów i mikrobiologów Interpretacja klinicznych wartości granicznych oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów zgodnie z
Bardziej szczegółowoDetekcja i identyfikacja drobnoustrojów. oznaczanie lekowrażliwości bakterii
STRESZCZENIE W medycznych laboratoriach mikrobiologicznych do oznaczania lekowrażliwości bakterii stosowane są systemy automatyczne oraz metody manualne, takie jak metoda dyfuzyjno-krążkowa i oznaczanie
Bardziej szczegółowoNumer 3/2018. Oporność na antybiotyki w Polsce w 2017 roku dane sieci EARS-Net
AktualnoŚci Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków Numer 3/2018 Oporność na antybiotyki w Polsce w 2017 roku dane sieci EARS-Net Opracowanie: dr n. med. Dorota Żabicka, Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii
Bardziej szczegółowoMonitorowanie oporności w Polsce dane sieci EARS-Net
Monitorowanie oporności w Polsce dane sieci EARS-Net Dorota Żabicka Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. LekowrażliwościDrobnoustrojów, Narodowy Instytut Leków,
Bardziej szczegółowoStrategia zapobiegania lekooporności
Strategia zapobiegania lekooporności Dorota Żabicka Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów, Narodowy Instytut Leków, Warszawa Oporność na antybiotyki wyzwanie naszych czasów Deklaracja
Bardziej szczegółowoMETODY OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI DROBNOUSTROJÓW I WYKRYWANIA MECHANIZMÓW OPORNOŚCI NA LEKI MOŻLIWOŚCI TERAPII ZAKAŻEŃ PRZEWODU POKARMOWEGO
WNOZ- DIETETYKA SEMINARIUM 4 METODY OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI DROBNOUSTROJÓW I WYKRYWANIA MECHANIZMÓW OPORNOŚCI NA LEKI MOŻLIWOŚCI TERAPII ZAKAŻEŃ PRZEWODU POKARMOWEGO Mechanizmy działania chemioterapeutyków
Bardziej szczegółowoOCENA STOPNIA WRAŻLIWOŚCI NA AMINOGLIKOZYDY SZCZEPÓW BAKTERYJNYCH IZOLOWANYCH OD CHORYCH Z ZAKAŻENIAMI UKŁADOWYMI I UOGÓLNIONYMI.
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 8, 6: 5-4 Beata Kowalska - Krochmal, Izabela Dolna, Agata Dobosz, Ewa Wrzyszcz, Grażyna Gościniak OCENA STOPNIA WRAŻLIWOŚCI NA AMINOGLIKOZYDY SZCZEPÓW BAKTERYJNYCH IZOLOWANYCH OD
Bardziej szczegółowoPodsumowanie najnowszych danych dotyczących oporności na antybiotyki w krajach Unii Europejskiej Dane z monitorowania sieci EARS-Net
EUROPEJSKI DZIEŃ WIEDZY O ANTYBIOTYKACH A European Health Initiative EUROPEJSKIE CENTRUM DS. ZAPOBIEGANIA Podsumowanie najnowszych danych dotyczących oporności na antybiotyki w krajach Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoObszar niepewności technicznej oznaczania lekowrażliwościatu w rekomendacjach EUCAST 2019
Obszar niepewności technicznej oznaczania lekowrażliwościatu w rekomendacjach EUCAST 19 Dorota Żabicka Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. LekowrażliwościDrobnoustrojów (KORLD) Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii
Bardziej szczegółowoDane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn.
Dane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 2016-2020 EARS-Net (do 2010
Bardziej szczegółowoZakład Mikrobiologii Klinicznej [1]
Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Dane kontaktowe: Tel. 41 36 74 710, 41 36 74 712 Kierownik: dr n. med. Bonita Durnaś, specjalista mikrobiologii Personel/Kadra: Diagności laboratoryjni: mgr Dorota Żółcińska
Bardziej szczegółowoZalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase
Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae
Bardziej szczegółowoOchrony Antybiotyków. AktualnoŚci Narodowego Programu. Podsumowanie aktualnych danych nt. oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej.
AktualnoŚci Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków Numer 3/2016 Podsumowanie aktualnych danych nt. oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej. Dane z monitorowania sieci EARS-Net (listopad 2016) Opracowanie:
Bardziej szczegółowoWystępowanie patogenów alarmowych w środowisku szpitalnym. Część I. Pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzające β-laktamazy ESBL
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2012, 64: 35-43 Występowanie patogenów alarmowych w środowisku szpitalnym. Część I. Pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzające β-laktamazy ESBL Occurrence of alert pathogens
Bardziej szczegółowoOcena lekowrażliwości szczepów Enterobacter sp. izolowanych z moczu
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2011, 63: 225-233 Anna Michalska, Paulina Dziurkowska, Eugenia Gospodarek Ocena lekowrażliwości szczepów Enterobacter sp. izolowanych z moczu Katedra i Zakład Mikrobiologii Collegium
Bardziej szczegółowoR A P O R T K O R L D
Dane Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów (KORLD), dotyczące pałeczek Enterobacterales wytwarzających karbapenemazy NDM, KPC, VIM i OXA-48 na terenie Polski w latach 2006
Bardziej szczegółowoAntybiotykooporno szczepów bakteryjnych izolowanych od ryb ososiowatych z gospodarstw na terenie Polski
Antybiotykooporno szczepów bakteryjnych izolowanych od ryb ososiowatych z gospodarstw na terenie Polski AGNIESZKA P KALA Zak ad Chorób Ryb Pa stwowy Instytut Weterynaryjny - Pa stwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoPałeczki jelitowe Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy(cpe)
Pałeczki jelitowe Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy(cpe) w Polsce sytuacja w 206 Autorzy Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej NIL: Dorota Żabicka Katarzyna Bojarska Małgorzata Herda
Bardziej szczegółowoWykrywanie karbapenemaz zalecenia 2013
Zalecenia sfinansowane ze środków będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach programu zdrowotnego pn.: Narodowy Program Ochrony Antybiotyków Moduł I Monitorowanie zakażeń szpitalnych oraz inwazyjnych
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I BADANIE WRAŻLIWOŚCI BAKTERII NA ANTYBIOTYKI I CHEMIOTERAPEUTYKI
ĆWICZENIE I BADANIE WRAŻLIWOŚCI BAKTERII NA ANTYBIOTYKI I CHEMIOTERAPEUTYKI Autor i główny prowadzący dr Dorota Korsak Wstęp Jednym z najważniejszych etapów rutynowej diagnostyki mikrobiologicznej zakażeń
Bardziej szczegółowoPresence of β-lactamase encoding genes in clinical isolates of Y. enterocolitica bioserotype 1B/O8mm isolated in Poland in Katarzyna Zacharczuk
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2018, 70: 149-157 DOI 10.32394/mdm.70.2.4 Charakterystyka obecności genetycznych determinantów warunkujących oporność pałeczek Y. enterocolitica bioserotypu 1B/O8 izolowanych w Polsce
Bardziej szczegółowoPOZYCJA NITROKSOLINY W LECZENIU NIEPOWIKŁANYCH ZAKAŻEŃ UKŁADU MOCZOWEGO U DOROSŁYCH
PRACA ORYGINALNA POZYCJA NITROKSOLINY W LECZENIU NIEPOWIKŁANYCH ZAKAŻEŃ UKŁADU MOCZOWEGO U DOROSŁYCH THE POSITION OF NITROXOLIN IN THE TREATMENT OF UNCOMPLICATED URINARY TRACT INFECTIONS IN ADULT PRZEMYSŁAW
Bardziej szczegółowoWRAŻLIWOŚĆ NA WYBRANE TETRACYKLINY PAŁECZEK Z RODZINY ENTEROBACTERIACEAE
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 29, 61: 321-326 Alicja Sękowska, Anita Ibsz-Fijałkowska, Karolina Gołdyn, Eugenia Gospodarek WRAŻLIWOŚĆ NA WYBRANE TETRACYKLINY PAŁECZEK Z RODZINY ENTEROBACTERIACEAE Katedra i Zakład
Bardziej szczegółowoWykrywanie karbapenemaz zalecenia 2015
Wykrywanie karbapenemaz zalecenia 2015 Dorota Żabicka 1, Anna Baraniak 2, Elżbieta Literacka 1, Marek Gniadkowski 2, Waleria Hryniewicz 1 1. Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej, Narodowy Instytut
Bardziej szczegółowoDane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn.
Dane opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 2016-2020 W sieci EARS-Net
Bardziej szczegółowoOCCURRENCE AND ANTIMICROBIAL SUSCEPTIBILITY OF MORGANELLA MORGANII STRAINS ISOLATED FROM CLINICAL SAMPLES
PRZEGL EPIDEMIOL ; 66: - 8 Prolbemy zakażeń Patrycja Zalas-Więcek, Eugenia Gospodarek, Joanna Wróblewska WYSTĘPOWANIE ORAZ LEKOWRAŻLIWOŚĆ SZCZEPÓW MORGANELLA MORGANII IZOLOWANYCH Z MATERIAŁU KLINICZNEGO
Bardziej szczegółowoLekowrażliwość szczepów Proteus mirabilis izolowanych od bociana białego (Ciconia ciconia)
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2011, 63: 139-144 Joanna Kwiecińska-Piróg 1, Tomasz Bogiel 1, Eugenia Gospodarek 1, Mariusz Kasprzak 3, Leszek Jerzak 3, Piotr Kamiński 2 Lekowrażliwość szczepów Proteus mirabilis
Bardziej szczegółowoPodsumowanie europejskiego badania nt. rozpowszechnienia bakterii opornych na karbapenemy. Podsumowanie. Projekt EuSCAPE
Podsumowanie europejskiego badania nt. rozpowszechnienia bakterii opornych na karbapenemy Październik 2013 Podsumowanie Celem Europejskiego Badania nt. Rozpowszechnienia Pałeczek Enteriobacteriaceae Wytwarzających
Bardziej szczegółowoWrażliwość pałeczek Klebsiella oxytoca na wybrane antybiotyki
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2011, 63: 59-64 Alicja Sękowska, Kamila Buzała, Justyna Pluta, Eugenia Gospodarek Wrażliwość pałeczek Klebsiella oxytoca na wybrane antybiotyki Katedra i Zakład Mikrobiologii Collegium
Bardziej szczegółowoZałącznik b) do wniosku o przeprowadzenie postępowania habilitacyjnego AUTOREFERAT
AUTOREFERAT dr n. wet. Dariusz Wasyl Zakład Mikrobiologii Państwowy Instytut Weterynaryjny Państwowy Instytut Badawczy Puławy, 2014 Autoreferat str. 1 Autoreferat I. Imię i Nazwisko... 2 II. Posiadane
Bardziej szczegółowoWpływ racjonalnej antybiotykoterapii na lekowrażliwość drobnoustrojów
WOJSKOWY SZPITAL KLINICZNY Wpływ racjonalnej BYDGOSZCZ antybiotykoterapii na lekowrażliwość drobnoustrojów 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ w Bydgoszczy dr n. med. Joanna Sierzputowska
Bardziej szczegółowoKontrola jakości Quality Control
diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2012 Volume 48 Number 1 7-17 Kontrola jakości Quality Control Ogólnopolski Sprawdzian Wiarygodności Badań Mikrobiologicznych - POLMICRO 2011
Bardziej szczegółowoNowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna
Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna 1 2 Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne połączenie metod manualnych i automatyzacji Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne To nie tylko sprzęt diagnostyczny,
Bardziej szczegółowoJolanta Szych, Aleksandra Jakubczak, Sebastian Wardak, Grzegorz Madajczak
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 29, 61: 311-319 Jolanta Szych, Aleksandra Jakubczak, Sebastian Wardak, Grzegorz Madajczak OCENA WRAŻLIWOŚCI NA WYBRANE ANTYBIOTYKI PAŁECZEK YERSINIA ENTEROCOLITICA I YERSINIA PSEUDOTUBERCULOSIS
Bardziej szczegółowoOgólnopolski Sprawdzian Wiarygodności Badań Mikrobiologicznych - POLMICRO 2010 identyfikacja i lekowrażliwość pałeczek Enterobacteriaceae
diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2011 Volume 47 Number 1 31-38 Kontrola jakości Quality Control Ogólnopolski Sprawdzian Wiarygodności Badań Mikrobiologicznych - POLMICRO 2010
Bardziej szczegółowoDominujące typy plazmidów penicylinazowych u szczepów Neisseria gonorrhoeae izolowanych w latach w Warszawie
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2016, 68: 34-38 Dominujące typy plazmidów penicylinazowych u szczepów Neisseria gonorrhoeae izolowanych w latach 2010-2012 w Warszawie Dominating types of penicillinase-plasmids
Bardziej szczegółowoRAPORT 1.1/SRM/2017 Z BADAŃ PRZEWIDZIANYCH W UMOWIE Z DNIA R.
RAPORT 1.1/SRM/2017 Z BADAŃ PRZEWIDZIANYCH W UMOWIE Z DNIA 25.04.2017 R. OCENA SKUTECZNOŚCI MIKROBIOBÓJCZEJ URZĄDZENIA INDUCT 750 FIRMY ACTIVTEK WOBEC PAŁECZEK KLEBSIELLA PNEUMONIAE W POWIETRZU Wykonawcy:
Bardziej szczegółowoArtykuł oryginalny/original paper. Jacek Noworyta, Jolanta Gago, Jakub Ząbek
Artykuł oryginalny/original paper Reumatologia 2010; 48, 1: 25 30 Występowanie pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzających β-laktamazy (ESβL i AmpC) izolowanych z zakażeń na terenie Instytutu
Bardziej szczegółowoCo to jest CPE/NDM? Czy obecność szczepu CPE/NDM naraża pacjenta na zakażenie?
Aktualne problemy związane z diagnostyką, leczeniem i rozprzestrzenianiem zakażeń szczepami wielolekoopornymi, a także przygotowania do Światowych Dni Młodzieży to główne tematy narady kierowników oddziałów
Bardziej szczegółowoNowe definicje klinicznych kategorii wrażliwości wprowadzone przez EUCAST w 2019 roku
Nowe definicje klinicznych kategorii wrażliwości wprowadzone przez EUCAST w 2019 roku Dorota Żabicka Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. LekowrażliwościDrobnoustrojów (KORLD) Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii
Bardziej szczegółowoWkwietniu 2011 r. Europejski Urząd
Oporność na antybiotyki wybranych bakterii zoonotycznych i wskaźnikowych izolowanych w krajach Unii Europejskiej w 2009 r. Kinga Wieczorek, Jacek Osek z Zakładu Higieny Żywności Pochodzenia Zwierzęcego
Bardziej szczegółowoOcena flory bakteryjnej izolowanej od chorych hospitalizowanych w Szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie w latach
Wydawnictwo UR 28 ISSN 173-3524 Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego Rzeszów 29, 1, 7 77 Krzysztof Golec, Łukasz Golec, Jolanta Gruszecka Ocena flory bakteryjnej izolowanej od chorych hospitalizowanych
Bardziej szczegółowoMED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: Sebastian Wardak, Marek Jagielski 1
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: 47-61 Sebastian Wardak, Marek Jagielski 1 OCENA PRZYDATNOŚCI WYBRANYCH METOD GENOTYPOWYCH I FENOTYPOWYCH DO WEWNĄTRZGATUNKOWEGO RÓŻNICOWANIA PAŁECZEK CAMPYLOBACTER JEJUNI
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Oznaczanie wrażliwości szczepów na metycylinę
XI. Antybiotyki i chemioterpeutyki ćwiczenia praktyczne W przedstawionych ćwiczeniach narysuj i zinterpretuj otrzymane wyniki badań mechanizmów oporności. Opisz rodzaje krążków użytych do badań oraz sposób
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ 1 TEST KASETKOWY DO WYKRYWANIA KALPROTEKTYNY I LAKTOFERYNY W KALE. 53/PNP/SW/2018 Załącznik nr 1 do SIWZ formularz asortymentowo cenowy
CZĘŚĆ TEST KASETKOWY DO WYKRYWANIA KALPROTEKTYNY I LAKTOFERYNY W KALE sztuk na 6 Nr katal Producent pojedynczego oznaczenia Immunochromatograficzny, nieinwazyjny szybki test do jakościowego wykrycia kalprotektyny
Bardziej szczegółowoWrażliwość pałeczek Morganella morganii na antybiotyki
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 20, 63: 55-62 Patrycja Zalas-Więcek, Anna Michalska, Barbara Sielska, Eugenia Gospodarek Wrażliwość pałeczek Morganella morganii na antybiotyki Katedra i Zakład Mikrobiologii Collegium
Bardziej szczegółowoBadanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała
Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Dorota Olszańska Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej i Immunologii Infekcyjnej USK w Białymstoku Kierownik Prof. Dr hab. n. med. Elżbieta Tryniszewska Cel badań
Bardziej szczegółowoOPORNOŚĆ NA CIPROFLOKSACYNĘ I TETRACYKLINĘ SZCZEPÓW CAMPYLOBACTER SPP. IZOLOWANYCH Z PRODUKTÓW DROBIARSKICH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 588 592 Elżbieta Maćkiw 1, Katarzyna Rzewuska 1, Katarzyna Tomczuk 1, Dorota Korsak 1,2 OPORNOŚĆ NA CIPROFLOKSACYNĘ I TETRACYKLINĘ SZCZEPÓW CAMPYLOBACTER SPP.
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
Załącznik nr 2 1 PAKIET NR II SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Automatyczny analizator mikrobiologiczny do identyfikacji i oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki z określeniem wartości
Bardziej szczegółowoMED. DOŚW. MIKROBIOL., 2014, 66: Kornelia Dobrzaniecka 1, Andrzej Młynarczyk 2, Ksenia Szymanek-Majchrzak 1, Grażyna Młynarczyk 1
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2014, 66: 177-184 Porównanie metod fenotypowych wykrywania beta-laktamaz MBL u szczepów z rodziny Enterobacteriaceae oraz pałeczek niefermentujących izolowanych z próbek materiałów
Bardziej szczegółowoCharakterystyka wzorów lekowrażliwości szpitalnych szczepów Clostridium difficile w Polsce oraz badanie mechanizmów oporności na wybrane leki
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Charakterystyka wzorów lekowrażliwości szpitalnych szczepów Clostridium difficile w Polsce oraz badanie mechanizmów oporności na wybrane leki Clostridium difficile to Gram-dodatnia,
Bardziej szczegółowoZMIANY DO TEKSTU. Rekomendacje doboru testów do oznaczania wraŝliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki 2006 WPROWADZONE W ROKU 2007
Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. LekowraŜliwości Drobnoustrojów Narodowego Instytutu Leków ZMIANY DO TEKSTU Rekomendacje doboru testów do oznaczania wraŝliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki
Bardziej szczegółowoProjekt Alexander w Polsce w latach
Projekt Alexander w Polsce w latach 1996-2008 NaduŜywanie antybiotyków i chemioterapeutyków oraz ich niewłaściwe stosowanie doprowadziło do globalnego zagroŝenia, jakim jest powstawanie i szerzenie się
Bardziej szczegółowoWYSTĘPOWANIE W JEDNYM Z WARSZAWSKICH SZPITALI PAŁECZEK KLEBSIELLA PNEUMONIAE WYTWARZAJĄCYCH KARBAPENEMAZĘ TYPU KPC **
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 9-20 Katarzyna Piekarska 1, Katarzyna Zacharczuk 1, Jolanta Szych 1, Elwira Zawidzka 2, Elżbieta Wilk 2, Sebastian Wardak 2, Marek Jagielski 1, Rafał Gierczyński 1* WYSTĘPOWANIE
Bardziej szczegółowoSHL.org.pl SHL.org.pl
Kontrakty na usługi dla szpitali SIWZ dla badań mikrobiologicznych Danuta Pawlik SP ZOZ ZZ Maków Mazowiecki Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa Warunki prawne dotyczące konkursu ofert Ustawa z dnia 15 kwietnia
Bardziej szczegółowoAssessment of susceptibility of strictly anaerobic bacteria originated from different sources to fluoroquinolones and other antimicrobial drugs
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2012, 64: 115-122 Ocena wrażliwości szczepów bezwzględnych beztlenowców pochodzących z różnych źródeł na fluorochinolony oraz inne leki stosowane w lecznictwie szpitalnym Assessment
Bardziej szczegółowoMETODY OZNACZANIA AKTYWNOŚCI ANTYBIOTYKÓW. Podstawowe pojęcia:
METODY OZNACZANIA AKTYWNOŚCI ANTYBIOTYKÓW Zakład Biotechnologii i Inżynierii Genetycznej SUM Podstawowe pojęcia: Antybiotyk substancja o aktywności przeciwdrobnoustrojowej, wytwarzana przez mikroorganizmy,
Bardziej szczegółowoZakład Bakteriologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. M.
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2011, 63: 305-314 Tomasz Wołkowicz 1, Jolanta Szych 1, Sebastian Wardak 2 Analiza podłoża genetycznego i mechanizmów rozprzestrzeniania się oporności na tetracyklinę populacji szczepów
Bardziej szczegółowoAKTUALNOÂCI BINET. Nr 10/ Drogie Koleżanki i Koledzy. Inwazyjna choroba meningokokowa w 2015 roku
www.koroun.edu.pl Drogie Koleżanki i Koledzy Witamy serdecznie, oddajemy w Państwa ręce kolejny numer Aktualności BINet. Jest on poświęcony epidemiologii inwazyjnych zakażeń wywoływanych przez Neisseria
Bardziej szczegółowoWYSTĘPOWANIE I ZRÓŻNICOWANIE GENÓW ODPOWIEDZIALNYCH ZA OPORNOŚĆ NA TETRACYKLINĘ SZCZEPÓW ENTEROCOCCUS FAECALIS IZOLOWANYCH W REGIONIE GDAŃSKIM.
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2008, 60: 13-17 Tomasz Jarzembowski 1), Aleksandra Dybikowska 2) Maria Dąbrowska-Szponar 1) WYSTĘPOWANIE I ZRÓŻNICOWANIE GENÓW ODPOWIEDZIALNYCH ZA OPORNOŚĆ NA TETRACYKLINĘ SZCZEPÓW
Bardziej szczegółowoOporność na ciprofloksacynę szczepów Neisseria gonorrhoeae izolowanych w Polsce w latach
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2014, 66: 99-104 Oporność na ciprofloksacynę szczepów Neisseria gonorrhoeae izolowanych w Polsce w latach 2012-2013 Resistance to ciprofloxacin of Neisseria gonorrhoeae strains isolated
Bardziej szczegółowoMaria Pawelec, Joanna Skrzeczyńska, Hanna Połowniak-Pracka, Agnieszka Magdziak, Edyta Waker, Agnieszka Woźniak, Katarzyna Hass
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 6, 68: 67-7 Kolonizacja przewodu pokarmowego szczepami wieloopornymi u pacjentów hospitalizowanych w Centrum Onkologii - Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie The colonization
Bardziej szczegółowoPRZEGLĄD: DATA WYDANIA: PRODUCENT: ROSCO Diagnostica A/S, Taastrupgaardsvej 30, DK-2630 Taastrup, Denmark.
Instrukcja użytkowania testu KPC/Metallo-B-Lactamase Confirm Kit (98006) Instrukcja użytkowania testu KPC/MBL and OXA-48 Confirm Kit (98015) Instrukcja użytkowania testu Triple disk (68912) PRZEGLĄD: DNZ
Bardziej szczegółowoENTEROCOCCUS SP. OPORNE NA WANKOMYCYNĘ
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: 351-357 Sylwia Kożuszko, Tomasz Bogiel, Eugenia Gospodarek ENTEROCOCCUS SP. OPORNE NA WANKOMYCYNĘ Katedra i Zakład Mikrobiologii Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoWrażliwość na antybiotyki bakterii izolowanych z moczu chorych leczonych w oddziale dziecięcym
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 231-236 Elżbieta Justyńska 1,Anna Powarzyńska 1,Jolanta Długaszewska 2 Wrażliwość na antybiotyki bakterii izolowanych z moczu chorych leczonych w oddziale dziecięcym 1
Bardziej szczegółowoPAWEŁ SACHA, PIOTR JAKONIUK, PIOTR WIECZOREK, MARCIN ŻÓRAWSKI
Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 314-321 PAWEŁ SACHA, PIOTR JAKONIUK, PIOTR WIECZOREK, MARCIN ŻÓRAWSKI MECHANIZMY OPORNOŚCI NA ANTYBIOTYKI β-laktamowe IZOLATÓW ESCHERICHIA COLI, KLEBSIELLA PNEUMONIAE, PROTEUS
Bardziej szczegółowoNumer 1 i 2/2011. Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki β-laktamowe
Aktualnosci Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków Numer 1 i 2/2011 Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki β-laktamowe Opracowanie: dr Anna Baraniak, Zakład Mikrobiologii Molekularnej, Narodowy
Bardziej szczegółowoNAJCZĘSTSZE CZYNNIKI ETIOLOGICZNE ZAKAŻEŃ DIAGNOZOWANYCH W SZPITALACH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO R.
NAJCZĘSTSZE CZYNNIKI ETIOLOGICZNE ZAKAŻEŃ DIAGNOZOWANYCH W SZPITALACH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO 15.12.2017R. LEK. MED. DOROTA KONASZCZUK LUBUSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY W GORZOWIE WLKP. Zakażenia
Bardziej szczegółowoI. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych.
Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego dotycząca raportowania występowania zakażeń zakładowych i drobnoustrojów alarmowych z dnia 02 stycznia 2012 r. W celu zapewnienia jednolitego sposobu sporządzania
Bardziej szczegółowoWpływ mutacji w genach regulatorowych nfxb klinicznych szczepów Pseudomonas aeruginosa na oporność na fluorochinolony
diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2009 Volume 45 Number 4 285-292 Praca oryginalna Original Article Wpływ mutacji w genach regulatorowych nfxb klinicznych szczepów Pseudomonas
Bardziej szczegółowoGRUPA I Lp Nazwa Jm Ilość Cena jedn netto 1. Columbia agar z 5 %krwią baranią
GRUPA I Lp Nazwa Jm Ilość Cena jedn netto 1. Columbia agar z 5 %krwią baranią 2. Agar Colubmia CNA 3. Podłoże chromogenne do posiewu moczu ze wstępną identyfikacją i oceną bakteriurii 4. Podłoże MaConkey
Bardziej szczegółowoWYMAZY Z RANY OPARZENIOWEJ ANALIZA MIKROBIOLOGICZNA
:7 13 PRACA ORYGINALNA ANNA PUDELEWICZ 1 MONIKA LISIECKA 2, 3 WYMAZY Z RANY OPARZENIOWEJ ANALIZA MIKROBIOLOGICZNA WOUND CULTURE IN BURN PATIENTS A MICROBIOLOGICAL ANALYSIS STRESZCZENIE: Wstęp W przypadku
Bardziej szczegółowoSZCZEPY ACINETOBACTER BAUMANNII OPORNE NA KARBAPENEMY
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2, 62: 9-26 Tomasz Bogiel, Joanna Kwiecińska-Piróg, Katarzyna Jachna-Sawicka, Eugenia Gospodarek SZCZEPY ACINETOBACTER BAUMANNII OPORNE NA KARBAPENEMY Katedra i Zakład Mikrobiologii
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE CEL PRACY
STRESZCZENIE W ostatnich dekadach nastąpił ogromny wzrost występowania zakażeń szpitalnych wywołanych przez Acinetobacter baumannii. Zdecydowany postęp medycyny wraz ze stosowanymi inwazyjnymi zabiegami
Bardziej szczegółowoAktualna sytuacja rozprzestrzeniania się w Europie szczepów pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy
Listopad 2015 Aktualna sytuacja rozprzestrzeniania się w Europie szczepów pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy Projekt EuSCAPE Przedstawiony poniżej raport Europejskiego Centrum
Bardziej szczegółowoCENTRALNY OŚRODEK BADAŃ JAKOŚCI
W CENTRALNY OŚRODEK BADAŃ JAKOŚCI W DIAGNOSTYCE MIKROBIOLOGICZNEJ 01-793 Warszawa, ul. Rydygiera 8 bud. 20A, tel./fax (22) 841 58 34; Księgowość-Kadry tel. (22) 841 00 90 fax. (22) 851 52 06 NIP 5212314007
Bardziej szczegółowoPODŁOŻA MIKROBIOLOGICZNE DO OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI
PODŁOŻA MIKROBIOLOGICZNE DO OZNACZANIA LEKOWRAŻLIWOŚCI Wystandaryzowane i zwalidowane podłoża mikrobiologiczne do oznaczania lekowrażliwości (AST) Aby spełnić zalecenia EUCAST* i CLSI **, biomérieux rozwinęło
Bardziej szczegółowodr n. med. Andrzej Trybusz, mgr Karolina Magdziarz, mgr Katarzyna Jekiełek Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu
dr n. med. Andrzej Trybusz, mgr Karolina Magdziarz, mgr Katarzyna Jekiełek Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu OPORNOŚĆ NA ANTYBIOTYKI β-laktamowe. AKTUALNA SYTUACJA DOTYCZĄCA Klebsiella
Bardziej szczegółowoRozwiązania biomérieux do Identyfikacji i Badania Lekowrażliwości Drobnoustrojów
Rozwiązania biomérieux do Identyfikacji i Badania Lekowrażliwości Drobnoustrojów 04-12 / 9303432/010/PL/A / Niniejszy dokument nie ma mocy prawnej. biomérieux S.A. zastrzega sobie prawo wprowadzenia zmian
Bardziej szczegółowo- podłoża transportowo wzrostowe..
Ćw. nr 2 Klasyfikacja drobnoustrojów. Zasady pobierania materiałów do badania mikrobiologicznego. 1. Obejrzyj zestawy do pobierania materiałów i wpisz jakie materiały pobieramy na: - wymazówki suche. -
Bardziej szczegółowoAntybiotykoterapia empiryczna. Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz
Antybiotykoterapia empiryczna Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz W szpitalu o ogólnym profilu zakażenia stwierdza się u 15-20% pacjentów Zakażenia pozaszpitalne 10-15% Zakażenia szpitalne 5% Prawie wszyscy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3. Amplifikacja genu ccr5 Homo sapiens wykrywanie delecji Δ32pz warunkującej oporność na wirusa HIV
Ćwiczenie 3. Amplifikacja genu ccr5 Homo sapiens wykrywanie delecji Δ32pz warunkującej oporność na wirusa HIV Cel ćwiczenia Określenie podatności na zakażenie wirusem HIV poprzez detekcję homo lub heterozygotyczności
Bardziej szczegółowo1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz:
Ćwiczenie 2 2018/19 1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz: obecność nabłonków, leukocytów, pałeczek Gram(+),
Bardziej szczegółowoStanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących
Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST wersja 2.0 1 stycznia 2018 Zalecenia
Bardziej szczegółowoOznaczanie wrażliwości patogenów
Metoda krążkowo-dyfuzyjna w weterynaryjnej diagnostyce bakteriologicznej praktyczne dane Dominika Borowska, Artur Jabłoński, Zygmunt Pejsak z Zakładu Chorób Świń Państwowego Instytutu Weterynaryjnego Państwowego
Bardziej szczegółowoSłowa kluczowe: żółć, złogi żółciowe, kamica żółciowa, zakażenie żółci, bakterie.
\ =fi /ą4-* f f l.ui.m9 hi#oad Streszczenie Słowa kluczowe: żółć, złogi żółciowe, kamica żółciowa, zakażenie żółci, bakterie. Wstęp Kamica żółciowa jest szeroko rozpowszechnioną chorobą. Szacuje się, że
Bardziej szczegółowo