OZNACZANIE ANIONÓW W PRÓBKACH WODY
|
|
- Stefan Baran
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 OZNACZANIE ANIONÓW W PRÓBKACH WODY Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego 1. WSTĘP 1.1. AZOTANY Związki azotu zawarte w wodach naturalnych mogą być pochodzenia organicznego (jak produkty biochemicznego rozkładu białek roślinnych i zwierzęcych) lub pochodzenia mineralnego, tj. mogą one pochodzić z gleby nawożonej nawozami sztucznymi, ze ścieków przemysłowych a niekiedy także z atmosfery zawierającej tlenki azotu (po wyładowaniach atmosferycznych). Związki azotu w wodach naturalnych mogą przechodzić z jednej postaci w drugą dzięki reakcjom nitryfikacji i denitryfikacji W związku z tym przy ocenie stopnia zanieczyszczenia wód naturalnych związki azotu rozpatruje się pod kątem ich jakościowego i ilościowego występowania w tych wodach. Obecność w wodzie powierzchniowej amoniaku wobec braku azotynów wskazuje na świeże zanieczyszczenia wody ściekami gospodarczymi lub innymi związkami organicznymi, zawierającymi w swej cząsteczce azot. Równoczesne występowanie amoniaku i azotanów (III) świadczy o tym, że od chwili zanieczyszczenia wody upłynął już pewien czas. Brak amoniaku i azotanów (III) i obecności azotanów (V) wskazuje, że zanieczyszczenie nastąpiło już dawno i w tym czasie zaszło samooczyszczenie wody. Woda do picia, według przepisów higienicznych, nie powinna zawierać amoniaku i azotanów (III) pochodzących z rozkładu odpadków zwierzęcych lub innych produktów mogących bezsprzecznie świadczyć o jej zanieczyszczeniu. Natomiast amoniak i azotany (III) pochodzenia mineralnego nie są normowane dla wód użytkowych, gdyż związki te występują w wodach podziemnych w niewielkich ilościach i same nie mają szkodliwego wpływu na zdrowie. Dopuszczalne stężenie azotanów (V) w wodzie do picia i na potrzeby gospodarcze nie powinno przekraczać 10 mg/dm 3 N-NO - 3, amoniaku zaś 0,5 mg/dm 3 N-NH FLUORKI Związki fluoru w przyrodzie występują dość powszechnie. Obecne są w wodzie naturalnej, w glebie, w głębokich pokładach geologicznych, w żywych organizmach oraz w roślinach. Największe stężenie związków fluoru występuje w wodzie, która styka się z fosforytami lub apatytami. W okolicach bogatych w związki fluoru woda może zawierać znaczne ilości tego pierwiastka. Stężenie fluoru może dochodzić nawet do 10 mg/dm 3 F. W 1
2 wodach powierzchniowych i podziemnych obecność fluorków może być rezultatem naturalnych procesów, jak również wynikać z zanieczyszczenia środowiska gazami, ściekami i odpadami przemysłowymi. Fluor w wodach naturalnych może występować w postaci różnych związków. Najczęściej występuje w postaci fluorku wapnia (rozpuszczalność CaF 2 ok. 16 mg/dm 3 ). Fluor wywiera niewątpliwy wpływ na układ kostny człowieka, a szczególnie na uzębienie. Szkodliwy wpływ fluoru objawia się tak zwaną fluorozą, gdy organizm przyjmuje więcej niż 2,5 mg F na dobę. Objawy chorobowe widoczne są przede wszystkim w postaci cętkowanego szkliwa na zębach. Za optymalną dawkę uważa się ok. 1 mg fluoru na dobę, co zapobiega powstawaniu fluorozy i próchnicy. Wody występujące na obszarach Polski i ujmowane do celów wodociągowych są na ogół ubogie we fluorki i wykazują ich niedobór, wyrażający się stężeniem poniżej 0,5 mg/dm 3 F. Jedynie w nielicznych przypadkach wody w Polsce, zwłaszcza w rejonach nadmorskich, wykazują zawartość ponad 1,0 mg/dm 3 F, a więc zwiększone ilości fluorków. W rejonach ubogich we fluorki część wodociągów komunalnych stosuje fluorowanie wody, czyli jej wzbogacanie we fluorki. Natomiast, gdy stężenie fluorków znacznie przekracza ilość optymalną, należy stosować usuwanie jego nadmiaru z wody. Ze względu na duże znaczenie biogeoendemiczne fluorków w wodzie, oznaczenie tego składnika powinno być wykonywane zawsze przy wyborze źródła ujęcia wody do celów wodociągowych. Ponadto stosowanie fluorowania wody wodociągowej zwróciło uwagę na konieczność stałej kontroli fluoru ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców FOSFORANY Związki fosforu, podobnie jak związki azotu, występują w wodach naturalnych i mogą być pochodzenia zarówno nieorganicznego (z wyługowania gleby nawożonej nawozami fosforanowymi lub ze źródeł naturalnych) jak i organicznego (z rozkładu związków organicznych, zawierających w swoim składzie fosfor). Związki organiczne zawierające fosfor mogą pochodzić ze ścieków gospodarczych i niektórych ścieków przemysłowych, jak np. ścieków z fabryk nawozów sztucznych, fabryk zapałek, fabryk syntetycznych środków piorących i innych. Stąd w wodach naturalnych związki fosforu mogą występować w postaci 2-3- jonowej jako HPO 4 lub PO 4 (jest to tzw. fosfor mineralny), oraz w postaci związków organicznych (fosfor organiczny). Fosforany, nawet w niewielkiej ilości nie są pożądane, gdyż w wodach wodociągowych sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów. Pomimo, że fosforany nie są szkodliwe dla zdrowia, 2
3 w ocenie wody do picia obecność tych związków wzbudza podejrzenie pod względem higieniczno-sanitarnym, tym bardziej, jeżeli związki fosforu występują równolegle ze związkami azotowymi. Wówczas fosforany i azotany mogą pochodzić z rozkładu związków organicznych i są wskaźnikiem zanieczyszczenia wody ANIONOWE SUBSTANCJE POWIERZCHNIOWO-CZYNNE (Detergenty anionowe) Detergenty syntetyczne różnią się pomiędzy sobą budową, jednak wszystkie one, a także zwykłe mydła mają jedną wspólną cechę: ich cząsteczki mają długi, niepolarny, węglowodorowy fragment rozpuszczalny w tłuszczu oraz polarny fragment rozpuszczalny w wodzie. Przykładem może być siarczan dodecylo-sodowy: n-c 11 H 23 CH 2 OSO - 3 Na +. Fragmentem niepolarnym jest tutaj długi łańcuch węglowodorowy, a fragmentem polarnym - grupa -OSO - 3 Na +. Powszechnie używanymi detergentami są sole kwasów alkilobenzenosulfonowych (ABS): SO - 3 Na + R Detergenty te działają zasadniczo w taki sam sposób jak mydło. Używa się ich, ponieważ mają pewną przewagę nad mydłem; np. siarczany i sulfoniany zachowują efektywność działania w twardej wodzie, ponieważ ich sole wapniowe i magnezowe są w niej rozpuszczalne. Ponieważ są one solami mocnych kwasów i mocnych zasad, tworzą obojętne roztwory w przeciwieństwie do mydeł, które jako sole słabych kwasów i mocnych zasad, dają roztwory słabo zasadowe. Detergenty tego typu ulegają jednak tylko w 50-60% biodegradacji, rozkładają się powoli, pienią się silnie w obecności białek, powodując tym samym skażenie ścieków i rzek. Podobne do nich są,,miękkie detergenty, stanowiące liniowe alkilobenzenosulfoniany (LAS), zawierające rozgałęziony łańcuch alifatyczny. Ulegają one biodegradacji w 90% (następuje biodegradacja prostego łańcucha alkilowego, a nie pierścienia aromatycznego) co powoduje jedynie niewielkie skażenie. Stosowanie pewnych rodzajów detergentów może jednak stwarzać różne problemy. Bakterie powodujące biodegradację mogą zużyć całą ilość rozpuszczonego w wodzie tlenu, uniemożliwiając np. życie ryb, roślin; 3
4 w warunkach krańcowo beztlenowych może nastąpić redukcja jonów SO 4 - powoduje nieprzyjemny zapach. do H 2 S, co 2. METODA OZNACZENIA 2.1. AZOTANY (V) W środowisku stężonego kwasu jony azotanowe nitrują pierścień 2,6-dimetylofenolu tworząc 4-nitro-2,6-dimetylofenol. Związek ten może być oznaczany fotometrycznie przy analitycznej długości fali wynoszącej 380 nm. Metoda jest zalecana do badań wody pitnej, gruntowej, powierzchniowej. Bez rozcieńczania lub zatężania próbki wody, za pomocą tej metody można oznaczać azotany w stężeniach od 0,3 do 22 mg/dm 3 N-NO 3. W oznaczaniu azotanów (V) przeszkadzają chlorki i węglany w stężeniu powyżej 1000 mg/dm 3 oraz jony azotanowe (III) w stężeniu wyższym niż 1 mg/dm 3 (ta sama reakcja). Jony azotanowe (III) trzeba usunąć dodając kwas amidosulfonowy (czas reakcji 10 min) FLUORKI Metoda oznaczania opiera się o reakcję, w której jony fluorkowe odbarwiają kompleks alizarynowo-lantanowy. W badanej próbce wykonywany jest fotometryczny pomiar zaniku barwy. Stosując tą metodę można oznaczać fluorki w stężeniach od 0,1 do 2,0 mg/dm 3 F. W oznaczeniu przeszkadzają jony glinu i wapnia, natomiast nie przeszkadzają jony azotanowe (V) i (III) oraz siarczanowe (VI) o-fosforany Jony fosforanowe tworzą z molibdenianem amonowym kompleks fosforomolibdenowy, który jest redukowany do błękitu molibdenowego. Reakcja chemiczna przebiega zgodnie z równanie przedstawionym poniżej. PO MoO H+ [P(Mo 3 O 10 ) 4 ] H 2 O Metoda ta pozawala na oznaczenie o-fosforanów w zakresie 0, mg/dm 3 PO 3-4. W oznaczeniu nie przeszkadzają Fe, Pb, Zn, SiO 2 w stężeniu poniżej 10 mg/dm 3 oraz jony wapnia, cytryniany i winiany w stężeniu poniżej 200 mg/dm DETERGENTY Zasada oznaczania detergentów anionowych polega na tworzeniu niebieskiego kompleksu w wyniku reakcji błękitu metylowego z detergentami anionowymi. Przed 4
5 pomiarem absorbancji powstały kompleks jest ekstrahowany z próbki za pomocą chloroformu. W oznaczeniu przeszkadzają jony siarczkowe, które muszą być usunięte z próbki przez dodanie nadtlenku wodoru. Jeżeli w próbce znajdują się detergenty kationowe to wynik oznaczenia jest pomniejszony o równoważnik detergentów kationowych. 3. APARATURA, SZKŁO I ODCZYNNIKI - fotometr EPOLL - 20 ECO - kuwety szklane o grubości mm - pipety automatyczne - tryskawka - NANOCOLOR AZOTANY 50 (nr kat ) - NANOCOLOR O-FOSFORANY (nr kat ) - NANOCOLOR FLUORKI 2 (nr kat ) - NANOCOLOR DETERGENTY ANIONOWE (nr kat ) - Kolby miarowe o pojemności 25 ml Wymagane środki ostrożności W trakcie wykonywania ćwiczenia student powinien nosić odzież ochronną. Roztworów nie należy wdychać i pipetować ustami. Identyfikacja zagrożeń (Klasyfikacja zgodnie z dyrektywami UE 67/548/EWG lub 1999/45/WE): Testy NANOKOLOR - F Produkt wysoce łatwopalny R11; Xn Produkt szkodliwy R20/21/22, R68/20/21/22; T Produkt toksyczny R23/24/25, R39/23/24/25; C Produkt żrący R35 Pierwsza pomoc: - w razie kontaktu ze skórą: spłukać dużą ilością wody z mydłem. - w razie kontaktu z oczami: przepłukać dużą ilością wody, przy szeroko otwartej powiece. - w przypadku wystąpienia podrażnień skontaktować się z lekarzem. - w przypadku połknięcia NIE prowokować wymiotów. Nieprzytomnej osobie nigdy nie podawać nic doustnie. Wypłukać usta wodą. Zasięgnąć porady medycznej. Dokładne instrukcje postępowania są zawarte w dołączonych kartach charakterystyk substancji. 5
6 4. WYKONANIE OZNACZEŃ 4.1. AZOTANY (V) Przygotowanie próby badanej Otworzyć znajdujące się w zestawie i zawierające odczynniki probówki, dalej dodać 0,5 ml badanej próby wodnej oraz 0,5 ml odczynnika R2. Następnie zakręcić probówki i zamieszać przez wielokrotne kołysanie. Probówki pozostawić na 10 min w temperaturze pokojowej. UWAGA! Przed pomiarem wytrzeć zewnętrzną powierzchnię probówki. Pomiar absorbancji Oznaczyć zawartość azotanów (V) wg metody nr Wywołać program nr 6 długość fali (380 nm). 2. Wcisnąć przycisk START. 3. Wstawić do gniazda pomiarowego żądane zero próbka dołączona do zestawu (NULL). 4. Wstawić do gniazda pomiarowego próbę badaną. 5. Odczytać wskazania przyrządu FLUORKI Przygotowanie próby badanej Otworzyć znajdujące się w zestawie i zawierające odczynniki probówki, następnie dodać 2 ml badanej próby wodnej, zakręcić probówki, wymieszać i odstawić na 15 min. UWAGA! Przed pomiarem wytrzeć zewnętrzną powierzchnię probówki. Pomiar absorbancji Oznaczyć zawartość fluorków wg metody nr Wywołać program nr 32 długość fali (620 nm lub 652 nm). 2. Wcisnąć przycisk START. 3. Wstawić do gniazda pomiarowego żądane zero próbka dołączona do zestawu. 4. Wstawić do gniazda pomiarowego próbę badaną. 5. Odczytać wskazania przyrządu o-fosforany Przygotowanie próby badanej 6
7 Do kolbek miarowych o pojemności 25 ml wprowadzić 20 ml próby badanej. Następnie dodać do kolby 1 ml odczynnika R1, zamieszać i dodać 1 ml odczynnika R2, wymieszać. Roztwór uzupełnić wodą destylowaną do kreski, wymieszać i odstawić na 10 minut. Przygotowanie ślepej próby - zero Do kolbki miarowej o pojemności 25 ml wprowadzić 20 ml wody destylowanej, dodać 1 ml odczynnika R1, zamieszać i dodać 1 ml odczynnika R2, wymieszać. Próbę uzupełnić do objętości 25 ml, wymieszać i odstawić na 10 minut. Pomiar absorbancji Oznaczyć zawartość fosforanów wg metody nr Wywołać program nr 51 długość fali (690 nm lub 720 nm). 2. Wcisnąć przycisk START. 3. Wstawić do gniazda pomiarowego żądane zero - próbę ślepą. 4. Wstawić do gniazda pomiarowego próbę badaną. 5. Odczytać wskazania przyrządu. 4.4 DETERGENTY ANIONOWE I. Pierwszy etap ekstrakcji Próba ślepa: Do rozdzielacza wlać 25 ml wody destylowanej, dodać 1 ml odczynnika R1, zamieszać, następnie 0,5 ml odczynnika R2 i ponownie zamieszać. Następnie dodać 10 ml rozpuszczalnika organicznego. Wytrząsać 1 minutę, poczekać na rozwarstwienie, po czym zlać dolną warstwę i zachować do następnej ekstrakcji. Próba badana: Do rozdzielacza wlać 25 ml próby badanej, dodać 1 ml odczynnika R1, zamieszać, następnie 0,5 ml odczynnika R2 i ponownie zamieszać. Następnie dodać 10 ml rozpuszczalnika organicznego. Wytrząsać 1 minutę, poczekać na rozwarstwienie, po czym zlać dolną warstwę i zachować do następnej ekstrakcji. UWAGA!!! Wytrząsanie powinno być równomierne. Zbyt silne wytrząsanie prowadzi do powstania emulsji i w efekcie do błędów. II. Drugi etap ekstrakcji Próba ślepa: 7
8 Do rozdzielacza dodać 25 ml wody destylowanej i 0,5 ml odczynnika R3, zamieszać. Następnie wlać warstwę dolną z I ekstrakcji. Wytrząsać 1 minutę i poczekać na rozwarstwienie. Próba badana: Do rozdzielacza wlać 25 ml wody badanej i dodać 0,5 ml odczynnika R3, zamieszać. Następnie wlać warstwę dolną z I ekstrakcji. Wytrząsać 1 minutę i poczekać na rozwarstwienie. Po rozwarstwieniu odrzucić pierwsze krople dolnej warstwy. Następnie przefiltrować przez lejek z watą szklaną dolną warstwę roztworu do kuwety pomiarowej.. Pomiar absorbancji Oznaczyć zawartość detergentów anionowych wg metody nr Włączyć EPOLL - 20 ECO i wywołać program Wcisnąć przycisk START. 3. Wstawić do gniazda pomiarowego żądane zero - ślepą próbę. 4. Wstawić do gniazda pomiarowego próbkę badaną. 5. Odczytać wskazania przyrządu. 6. OPRACOWANIE WYNIKÓW 1. Wstęp teoretyczny. 2. Podać zawartości analitów w poszczególnych próbkach. 3. Przeprowadzić dyskusję wyników. 4. Porównać zawartości oznaczonych związków z dopuszczalnymi normami. Literatura: Szczepaniak W.,,Metody instrumentalne w analizie chemicznej, Wyd. I, Warszawa, PWN 1996 (rozdz. 7.1.) Szmal Z. S., Lipiec T.,,Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, Wyd. VI, Warszawa, PZWL 1988 (rozdz , , , , ) 8
KOLORYMETRYCZNE OZNACZANIE AZOTANÓW FLUORKÓW I FOSFORANÓW Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.
KOLORYMETRYCZNE OZNACZANIE AZOTANÓW FLUORKÓW I FOSFORANÓW Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. WSTĘP 1.1. AZOTANY Związki azotu zawarte w wodach naturalnych
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoUSUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU Z WÓD NATURALNYCH
USUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU Z WÓD NATURALNYCH METODĄ WYTRĄCANIA WPROWADZENIE W Polsce występuje narastający deficyt wody, a ta którą dysponujemy nie zawsze spełnia określone wymogi sanitarno-epidemiologiczne.
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoLaboratorium 3 Toksykologia żywności
Laboratorium 3 Toksykologia żywności Literatura zalecana: Orzeł D., Biernat J. (red.) 2012. Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław. Str.:
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ.
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ. Wprowadzenie: Azot jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla organizmów ponieważ jest podstawowym składnikiem białek.
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE PRÓB KORYGUJĄCYCH
NANOCOLOR UV / VIS Instrukcja Obsługi 1 1. PRZYGOTOWANIE PRÓB KORYGUJĄCYCH Przedstawione poniŝej informacje dotyczą wyłącznie wykonywania oznaczeń za pomocą odczynników NANOCOLOR zgodnie z dołączonymi
Bardziej szczegółowoDEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU
DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WPROWADZENIE Ostatnim etapem uzdatniania wody w procesie technologicznym dla potrzeb ludności i przemysłu jest dezynfekcja. Proces ten jest niezbędny
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu
ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoANALIZA INSTRUMENTALNA
ANALIZA INSTRUMENTALNA TECHNOLOGIA CHEMICZNA STUDIA NIESTACJONARNE Sala 522 ul. Piotrowo 3 Studenci podzieleni są na cztery zespoły laboratoryjne. Zjazd 5 przeznaczony jest na ewentualne poprawy! Możliwe
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 ZASTOSOWANIE SPEKTROFOTOMETRII W NADFIOLECIE I ŚWIETLE WIDZIALNYM
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH
OZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH WPROWADZENIE Utlenialność wody jest to umowny wskaźnik określający zdolność wody do pobierania tlenu z nadmanganianu potasowego (KMnO4) w roztworze kwaśnym lub
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.
Bardziej szczegółowoK1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE
K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE Postępowanie analityczne, znane pod nazwą miareczkowania konduktometrycznego, polega na wyznaczeniu punktu końcowego miareczkowania
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (1 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując wzory sumaryczne tlenków w odpowiednie kolumny. CrO CO 2 Fe 2 O 3 BaO SO 3 NO Cu 2 O
Test maturalny Chemia ogólna i nieorganiczna Zadanie 1. (1 pkt) Uzupełnij zdania. Pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16 znajduje się w.... grupie i. okresie układu okresowego pierwiastków chemicznych,
Bardziej szczegółowoSpektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej
Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi
Bardziej szczegółowoOznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym
Bardziej szczegółowoInstrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód
Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma za zadanie zapoznanie się z wybranymi metodami określania wskaźników
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 WSPÓŁOZNACZANIE WODOROTLENKU I WĘGLANÓW METODĄ WARDERA. DZIAŁ: Alkacymetria
ĆWICZENIE 2 WSPÓŁOZNACZANIE WODOROTLENKU I WĘGLANÓW METODĄ WARDERA DZIAŁ: Alkacymetria ZAGADNIENIA Prawo zachowania masy i prawo działania mas. Stała równowagi reakcji. Stała dysocjacji, stopień dysocjacji
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW FOSFORU (OZNACZANIE FOSFORU OGÓLNEGO).
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW FOSFORU (OZNACZANIE FOSFORU OGÓLNEGO). Wprowadzenie: Fosfor w skorupie ziemskiej nie występuje w postaci pierwiastkowej. Najczęściej spotyka się związki fosforu w postaci apatytów
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. Twardość wody
Spis treści 1 Wstęp 1.1 Twardość wody 1.2 Oznaczanie twardości wody 1.3 Oznaczanie utlenialności 1.4 Oznaczanie jonów metali 2 Część doświadczalna 2.1 Cel ćwiczenia 2.2 Zagadnienia do przygotowania 2.3
Bardziej szczegółowoUtylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska
Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Instrukcja do Ćwiczenia 14 Zastosowanie metod membranowych w oczyszczaniu ścieków Opracowała dr Elżbieta Megiel Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH. Ćwiczenie nr 6. Adam Pawełczyk
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 6 Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych USUWANIE SUBSTANCJI POŻYWKOWYCH ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoDeproteinizacja jako niezbędny etap przygotowania próbek biologicznych
Deproteinizacja jako niezbędny etap przygotowania próbek biologicznych Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wstęp Określenie próbka biologiczna jest
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE RÓŻNYCH FORM AZOTU W PRÓBKACH WODY POWIERZCHNIOWEJ METODAMI SPEKTROFOTOMETRYCZNYMI
Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 OZNACZANIE RÓŻNYCH FORM AZOTU W PRÓBKACH WODY POWIERZCHNIOWEJ METODAMI SPEKTROFOTOMETRYCZNYMI Nauka o
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoKOLORYMETRYCZNE OZNACZANIE Cd, Mn i Ni
KOLORYMETRYCZNE OZNACZANE Cd, Mn i Ni nstrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. l. WSTĘP 1.1. Spektrofotometria w zakresie nadfioletu (UV) i promieniowania widzialnego
Bardziej szczegółowoKlasa czystości I II III IV V
Oznaczanie azotanów(iii) i azotanów(v) w wodzie 17 XI 014.Łaptaś, M.Kot naliza instrumentalna w ochronie środowiska, III rok OŚ Wprowadzenie W wodach naturalnych może znajdować się azot zawarty w różnych
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD
OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH WPROWADZENIE Właściwości chemiczne wód występujących w przyrodzie odznaczają się dużym zróżnicowaniem. Zależą one między innymi od budowy geologicznej
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI SYNTETYCZNYCH ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH (OZNACZANIE ANIONOWYCH SYNTETYCZNYCH ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH).
BADANIE ZAWARTOŚCI SYNTETYCZNYCH ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH (OZNACZANIE ANIONOWYCH SYNTETYCZNYCH ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH). Wprowadzenie: Związki powierzchniowo czynne (ZPC), zwane również
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety
II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 6. Przygotowanie próbki do analizy: Ekstrakcja jednokrotna i wielokrotna. Wysalanie.
Ćwiczenie nr 6 Przygotowanie próbki do analizy: Ekstrakcja jednokrotna i wielokrotna. Wysalanie. Zanieczyszczenie środowiska węglowodorami Rozwój cywilizacji ludzkiej w ciągu ostatnich dziesiątków lat
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych
ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW.
ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW. Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY).
BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). Wprowadzenie: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to grupa związków zawierających
Bardziej szczegółowoTESTY KOLORYMETRYCZNE PROBÓWKOWE I KUWETOWE
PROBÓWKOWE I KUWETOWE 263 Testy probówkowe NANOCOLOR MN rodzaj oznaczenia zakres oznaczeń [mg/litr] liczba oznaczeń nr kat. Aluminium 07 zakres 0.020.70 mg/l Al 3+ 19 AQUA985098 Amoniak 3 zakres 0.053.0
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja wybranych kationów i anionów
Identyfikacja wybranych kationów i anionów ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ NIE ZATYKAĆ PROBÓWKI PALCEM Zadanie 1 Celem zadania jest wykrycie jonów Ca 2+ a. Próba z jonami C 2 O 4 ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ
Bardziej szczegółowoPotencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej
Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody
Bardziej szczegółowo1 ekwiwalent 6 ekwiwalentów 0,62 ekwiwalentu
PREPARAT NR 31 Stechiometria reakcji Metanol Kwas siarkowy(vi) stężony OH MeOH, H OCH 3 2 SO 4 t. wrz., 3 godz. 1 ekwiwalent 6 ekwiwalentów 0,62 ekwiwalentu 2-METOKSYNAFTALEN Dane do obliczeń Związek molowa
Bardziej szczegółowoWykaz badań prowadzonych przez laboratorium - woda
1 Temperatura 0 50 0 C (pomiar bezpośredni) 2 Chlor wolny 0,03 2,00 mg/l 0,02 2,00 mg/l 3 Mętność 0,10-1000 NTU (metoda nefelometryczna) 4 Barwa 5-70 mg/l Pt (metoda wizualna) 5 Zapach (metoda organoleptyczna)
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 30.10.2018 r. 1. Test konkursowy zawiera 22 zadania. Są to zadania
Bardziej szczegółowoEwa Imbierowicz. Prezentacja i omówienie wyników pomiarów monitoringowych, uzyskanych w trybie off-line
Projekt MONSUL Analiza czynników wpływających na stan ekologiczny wód Zbiornika Sulejowskiego w oparciu o ciągły monitoring i zintegrowany model 3D zbiornika Ewa Imbierowicz Prezentacja i omówienie wyników
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH
8 RÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH CEL ĆWICZENIA Wyznaczenie gramorównoważników chemicznych w procesach redoks na przykładzie KMnO 4 w środowisku kwaśnym, obojętnym i zasadowym z zastosowaniem
Bardziej szczegółowoKonkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa.
Konkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa. ele konkursu: - kształtowanie postaw proekologicznych i prozdrowotnych. - rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i chemicznych uczniów. - kształcenie
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoWoda to substancja niezbędna do życia. Oznacza to, że używasz jej, wykonując podstawowe czynności życia codziennego.
Czy wiesz, że woda? Czy wiesz, że woda? Wstęp Woda to substancja niezbędna do życia. Oznacza to, że używasz jej, wykonując podstawowe czynności życia codziennego. Czy słowo woda to nazwa chemiczna? Woda
Bardziej szczegółowo1 Identyfikacja preparatu oraz producenta i importera
Data sporządzenia: 2. 1. 2006 strona 1 / 7 1 Identyfikacja preparatu oraz producenta i importera Producent: BUZIL-Werk Wagner GmbH & Co. KG Fraunhofer Str. 17 D-87700 Memmingen - Niemcy Tel. + 49 (0) 8331
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 12 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoOBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I
OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I 1. Ile gramów zasady sodowej zawiera próbka roztworu, jeżeli na jej zmiareczkowanie zużywa się średnio 53,24ml roztworu HCl o stężeniu 0,1015mol/l? M (NaOH) - 40,00 2. Ile gramów
Bardziej szczegółowoOCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO
OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIAÓW PZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOOTLENKU SODU METODĄ MIAECZKOWANIA KONDUKTOMETYCZNEGO Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoWanda Wołyńska Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa. IBPRS Oddział Cukrownictwa Łódź, czerwiec 2013r.
Wanda Wołyńska Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa Łódź, 25-26 czerwiec 2013r. 1 Badania fizyko-chemiczne wód i ścieków wykonywane są w różnych celach i w zależności
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIA. (4) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, Artykuł 1
8.10.2016 L 273/5 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/1784 z dnia 30 września 2016 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2568/91 w sprawie właściwości oliwy z oliwek i oliwy z wytłoczyn
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI
Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoZadania laboratoryjne
O L I M P I A D A 1954 45 1998 C H EM I C Z N A Zadania laboratoryjne Analiza jakościowa kompleksu ZADANIE 1 W wyniku reakcji pomiędzy wodnymi roztworami: siarczanu (VI) nieznanego metalu i soli sodowej
Bardziej szczegółowoZakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1
PREPARAT NR 1 O H 2 SO 4 COOH + HO t. wrz., 1 godz. O OCTAN IZOAMYLU Stechiometria reakcji Kwas octowy lodowaty Alkohol izoamylowy Kwas siarkowy 1.5 ekwiwalenta 1 ekwiwalentów 0,01 ekwiwalenta Dane do
Bardziej szczegółowo1 ekwiwalent 4 ekwiwalenty 5 ekwiwalentów
PREPARAT NR 9 NH 2 NH 2 HCOOH 100 o C, 1 godz. N N H BENZIMIDAZOL Stechiometria reakcji Kwas mrówkowy Amoniak (25% m/m w wodzie) 1 ekwiwalent 4 ekwiwalenty 5 ekwiwalentów Dane do obliczeń Związek molowa
Bardziej szczegółowo1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12
Spis treści III. Wstęp... 9 III. Zasady porządkowe w pracowni technologicznej... 10 1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12 III. Wskaźniki
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 11. ANALIZA INSTRUMENTALNA KOLORYMETRIA - OZNACZANIE Cr(VI) METODĄ DIFENYLOKARBAZYDOWĄ. DZIAŁ: Kolorymetria
ĆWICZENIE 11 ANALIZA INSTRUMENTALNA KOLORYMETRIA - OZNACZANIE Cr(VI) METODĄ DIFENYLOKARBAZYDOWĄ DZIAŁ: Kolorymetria ZAGADNIENIA Elektronowe widmo absorpcyjne; rodzaje przejść elektronowych w kompleksach
Bardziej szczegółowoZadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej
Bardziej szczegółowoANALIZA OBJĘTOŚCIOWA
Metoda Mohra Kolba miarowa Na Substancja podstawowa: (Na), M = 58,5 g mol 1 Pipeta Naczyńko wagowe c Na M m Na Na kolby ETAPY OZNACZENIA ARGENTOMETRYCZNEGO 1. Przygotowanie roztworu substancji podstawowej
Bardziej szczegółowoKATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA
9 KATALIZA I KINETYKA CHEMICZNA CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z procesami katalitycznymi oraz wpływem stężenia, temperatury i obecności katalizatora na szybkość reakcji chemicznej. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoZakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1
PREPARAT NR 31 Stechiometria reakcji Metanol Kwas siarkowy(vi) stężony OH MeOH, H OCH 3 2 SO 4 t. wrz., 3 godz. 1 ekwiwalent 6 ekwiwalentów 0,62 ekwiwalentu 2-METOKSYNAFTALEN Dane do obliczeń Związek molowa
Bardziej szczegółowoOznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej
Oznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej Wprowadzenie: Większość lądowych organizmów kręgowych część jonów amonowych NH + 4, produktu rozpadu białek, wykorzystuje w biosyntezie
Bardziej szczegółowoFarmacja rok I Zajęcia fakultatywne: Identyfikacja i określanie zwartości zanieczyszczeń nieorganicznych w preparatach farmaceutycznych
Farmacja rok I Zajęcia fakultatywne: Identyfikacja i określanie zwartości zanieczyszczeń nieorganicznych w preparatach farmaceutycznych Literatura ANALIZA ZANIECZYSZCZEŃ NIEORGANICZNYCH W PREPARATACH FARMACEUTYCZNYCH
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO
SOLFA Strona 1 z 8 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO Sporządzona zgodnie z Załącznikiem II do Rozporządzenia (WE) Nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU
KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU Badania wód podziemnych w sieci krajowej prowadzi od 1991 roku Państwowy Instytut Geologiczny. Badania obejmują wody podziemne różnych użytkowych poziomów
Bardziej szczegółowoOznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego
Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są
Bardziej szczegółowo1. Oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej i jej zależności od stężenia enzymu oraz żółci jako modulatora reakcji enzymatycznej.
ĆWICZENIE OZNACZANIE AKTYWNOŚCI LIPAZY TRZUSTKOWEJ I JEJ ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA ENZYMU ORAZ ŻÓŁCI JAKO MODULATORA REAKCJI ENZYMATYCZNEJ. INHIBICJA KOMPETYCYJNA DEHYDROGENAZY BURSZTYNIANOWEJ. 1. Oznaczanie
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje szkolne I stopień
POUFNE Pieczątka szkoły 9 listopada 2015 r. Imię Czas pracy 60 minut Nazwisko KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje szkolne I stopień Informacje: 1. Przeczytaj uważnie
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoTEST NA EGZAMIN POPRAWKOWY Z CHEMII DLA UCZNIA KLASY II GIMNAZJUM
TEST NA EGZAMIN PPRAWKWY Z CHEMII DLA UCZNIA KLASY II GIMNAZJUM I. Część pisemna: 1. Które z poniższych stwierdzeń jest fałszywe? a.) Kwasy są to związki chemiczne zbudowane z wodoru i reszty kwasowej.
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 6. Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 6 Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2 Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu KMnO 4 2. Manganometryczne
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Wyznaczanie parametrów kolektywnych układu
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Wyznaczanie parametrów kolektywnych układu Oznaczanie twardości wody metodą kompleksometryczną Wstęp
Bardziej szczegółowoZastosowanie spektrofotometrii (UV-VIS) do oznaczania Fe(III) i Fe(II) w wodzie
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 4 Zastosowanie spektrofotometrii (UV-VIS) do oznaczania Fe(III) i Fe(II) w wodzie 1. Wprowadzenie Żelazo
Bardziej szczegółowoCHLOROWANIE WODY DO PUNKTU PRZEŁAMANIA
CHLOROWANIE WODY DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WYKREŚLANIE KRZYWYCH PRZEBIEGU CHLOROWANIA DLA WODY ZAWIERAJĄCEJ AZOT AMONOWY. 1. WPROWADZENIE Chlor i niektóre jego związki po wprowadzeniu do wody działają silnie
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ
Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,
Bardziej szczegółowoDLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Bardziej szczegółowoKWASY I WODOROTLENKI. 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to:
KWASY I WODOROTLENKI 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to: 1. kwas siarkowy (IV), kwas siarkowy (VI), kwas azotowy, 2. kwas siarkowy (VI), kwas siarkowy (IV), kwas azotowy (V), 3. kwas siarkowodorowy,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX ( )).
Ćwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX (2008-2013)). Badanie tożsamości wg Farmakopei Polskiej należy wykonywać w probówkach. Odczynniki bezwzględnie należy dodawać w podawanej kolejności.
Bardziej szczegółowoUKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW, WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE PIERWIASTKÓW 3 OKRESU
5 UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW, WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE PIERWIASTKÓW 3 OKRESU CEL ĆWICZENIA Poznanie zależności między chemicznymi właściwościami pierwiastków, a ich położeniem w układzie okresowym oraz korelacji
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoOdpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )
PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)
Bardziej szczegółowo1 ekwiwalent 1 ekwiwalent
PREPARAT NR 1 1,1 -BINAFTYLO-2,2 -DIOL FeCl 3 *6H 2 O H 2 O, t. wrz. Stechiometria reakcji Chlorek żelaza(iii) sześciowodny 1 ekwiwalent 1 ekwiwalent Dane do obliczeń Związek molowa (g/mol) Gęstość (g/ml)
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Oznaczanie azotanów (III) i azotanów (V) w próbkach wody MONITORING
Bardziej szczegółowo