PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ WE WRĘCZY PRZEWIDZIANY DO REALIZACJI W LATACH 2014/2019

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ WE WRĘCZY PRZEWIDZIANY DO REALIZACJI W LATACH 2014/2019 1

2 Spis treści: I. WSTĘP II. CELE OGÓLNE III. METODY I TECHNIKI PRACY Z UCZNIEM IV. FORMY PRACY Z UCZNIEM V. PRZEWIDYWANE EFEKTY VI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH VII. REALIZACJA ZADAŃ VIII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW IX. EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI 2

3 I. WSTĘP Profilaktyka jest ciągłym procesem chronienia człowieka przed pojawiającymi się zagrożeniami. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych jako zachowania ryzykowne. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym, nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji, opinii. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości człowieka. Zaproponowany program profilaktyczny stanowi rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole. Stanowi spójną całość z programem wychowawczym i szkolnym zestawem programów nauczania, których treści są powiązane i wynikają z siebie. Program profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i środowiska wychowawczego, opisuje w sposób całościowy treści oraz działania całej społeczności szkolnej. Program ten odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole i jej środowisku. Ma też przemyślany cel. Zawiera konkretne działania profilaktyczne zgodnie z potrzebami uczniów i wspiera ich oraz środowisko rodzinne w rozwoju społecznym, emocjonalnym, zawodowym i estetyczno - moralnym. W oparciu o prezentowane działania program profilaktyki zawiera cele, które uczą uczniów : - zgodnego współżycia w grupie rówieśniczej i akceptacji samego siebie, - współdziałania, - poszanowania norm i wartości społecznych, - kształtowania właściwych postaw wobec tematyki zdrowia, uzależnień, przejawów agresji, - dobierania właściwych wzorców zachowań. 3

4 Realizacja zadań zawartych w programie profilaktycznym powinna wpłynąć na uczniów tak, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązywaniem problemów, by umieli współżyć z ludźmi i potrafili wybrać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Ma wpłynąć na zmianę niezadowalających zachowań uczniów. Program przewiduje także działania na rzecz dzieci, mające przeciwdziałać marginalizacji i wykluczeniu społecznemu uczniów. Ma być rozwinięciem potencjału wyniesionego przez dziecko z domu rodzinnego. Warunkiem osiągnięcia założonych celów jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. II. CELE OGÓLNE: Rozpoznawanie potrzeb środowiskowych (wychowawczych i socjalnych uczniów). Wspieranie rodzin dzieci niepełnosprawnych. Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych. Wspieranie rodziny dysfunkcjonalnej będącej źródłem zagrożenia patologii. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach ( rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych, umiejętności mediacji i negocjacji ). Przybliżenie znaczenia pozytywnego myślenia. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. Nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych. Wskazywanie pozytywnych wzorców zachowań. Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za zdrowie psychiczne i fizyczne. Zapobieganie chorobom i wypadkom. Promowanie zasad higieny osobistej oraz zdrowego odżywiania się. Ukazywanie wartościowego sposobu spędzania wolnego czasu. Nauka postawy tolerancji. Uwrażliwianie uczniów na problemy i potrzeby innych ludzi. Wychowanie w poszanowaniu dla innego człowieka. Docenianie znaczenia wzajemnej pomocy. 4

5 Kształtowanie bezpiecznych zachowań dzieci i młodzieży w ruchu drogowym oraz podczas różnych zabaw, gier i innych form aktywności fizycznej. Prowadzenie profilaktyki uzależnień. Uwrażliwianie uczniów na cierpienie i niepełnosprawność. Prowadzenie profilaktyki logopedycznej. Poprawienie komunikacji w relacjach uczeń rodzic nauczyciel. III. METODY I TECHNIKI PRACY Z UCZNIEM : 1. Pogadanki. 2. Inscenizacje. 3. Rozmowy indywidualne z uczniem. 4. Pokazy. 5. Gry dydaktyczne. 6. Konkursy. 7. Działalność kół zainteresowań. 8. Wycieczki. 5

6 9. Zawody sportowe. 10. Szkolenia dla rodziców i nauczycieli. 11. Stała współpraca z samorządem lokalnym, instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz edukacji, opieki i wychowania. IV. FORMY PRACY Z UCZNIEM Indywidualna, Grupowa, Zbiorowa. V. PRZEWIDYWANE EFEKTY 1. Pogłębianie wiedzy uczniów na temat zdrowego stylu życia. 2. Zmotywowanie uczniów do dbania o własne zdrowie i życie. 3. Kształtowanie u uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, eliminacja napięć. 4. Kształtowanie w uczniach umiejętności wyrażania uczuć, myśli. 5. Umocnienie w uczniach poczucia własnej wartości i znajomości swoich słabych i mocnych stron. 6. Ukształtowanie w uczniach zachowań asertywnych. 6

7 7. Umacnianie w uczniach nawyku poszanowania rodziców, nauczycieli, osób niepełnosprawnych i osób starszych. 8. Poprawa komunikacji między uczniami w klasie. 9. Wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania w zespole klasowym zwiększenie poziomu integracji zespołów klasowych. 10. Wyrobienie umiejętności asertywnego wyrażania swojego zdania. 11. Zwiększenie aktywności rodziców przy współdziałaniu ze szkołą. VI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH : DYREKTOR : Monitoruje pracę wychowawców klas w zakresie profilaktyki. Dokonuje diagnozy oczekiwań uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki. Współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki. Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w programie profilaktyki. WYCHOWAWCA KLASY : 7

8 Integruje zespół klasowy. Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie. Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów. Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom o różnym stopniu niepełnosprawności i uczniom z wybitnymi uzdolnieniami pomocy psychologiczno pedagogicznej. Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, nauczycieli i rodziców. Podejmuje działania profilaktyczno wychowawcze wynikające z Programu Profilaktyki i Programu Wychowawczego. Wspiera działania opiekuńczo wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu Profilaktyki. NAUCZYCIELE : Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych. Wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach i opiniach wydanych przez PPP. 8

9 Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. VII. REALIZACJA ZADAŃ : SZCZEGÓŁOWE ZADANIA PODEJMOWANE W RAMACH PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO Lp. ZADANIA SPOSÓB REALIZACI TERMIN REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI 1. Przeciwdziałanie przemocy (słownej, fizycznej i psychicznej) oraz agresji w szkole. - pogadanki - koła zainteresowań - spotkania z policjantem, psychologiem i pedagogiem - wychowawcy 2. Praca nad ograniczeniem czynników wpływających destrukcyjnie na kulturę osobistą. - reagowanie na niewłaściwe zachowania uczniów w szkole i poza nią - dyżury nauczycieli - Dyrektor Szkoły - rodzice 9

10 -omawianie na zajęciach przypadków niewłaściwego zachowania - pracownicy szkoły - uświadamianie skutków złego zachowania w świetle prawa szkolnego i karnego 3. Praca nad wzmacnianiem podstawowych umiejętności społecznych. - pogadanki - zajęcia na temat kultury osobistej - konsultacje z rodzicami i dziećmi - wszyscy nauczyciele - rodzice - uwrażliwianie uczniów na zachowania swoje i kolegów - dostrzeganie potrzeb osób niepełnosprawnych, starszych i samotnych - udział w akcjach charytatywnych 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów uświadamianie im ich mocnych stron. zachęcanie do udziału w : - konkursach organizowanych na terenie szkoły i gminy - wszyscy nauczyciele 10

11 - zawodach sportowych - zajęciach kół zainteresowań - zachęcanie do niesienia pomocy pomoc koleżeńska 5. Rozwijanie pozytywnego drugiego życia szkoły. - uroczystości szkolne akademie i przedstawienia - zabawy szkolne - wycieczki szkolne ( turystyczne, do kina i teatru ) - Dyrektor Szkoły - rodzice - uczniowie - festyn 6. Praca z uczniem słabym. - dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości ucznia - udział w zajęciach dydaktyczno wyrównawczych - udział w zajęciach korekcyjno kompensacyjnych - udział w zajęciach - wychowawcy - specjaliści 11

12 logopedycznych 7. Praca z uczniem zdolnym. - zachęcanie do rozwijania uzdolnień i zainteresowań poprzez uczestnictwo w zajęciach kół zainteresowań - zachęcanie uczniów do udziału w konkursach szkolnych - przygotowywanie uczniów do reprezentowania szkoły na szczeblu gminnym - zachęcanie do rozwijania uzdolnień poprzez wskazywanie dodatkowych źródeł informacji - rodzice 8. Praca z uczniem o różnym stopniu niepełnosprawności. - zorganizowanie pokoju wyciszeń - wyciszenie dzwonka - zajęcia z pedagogiem wrzesień wrzesień - Dyrektor szkoły - wychowawcy - specjaliści pracujący w Szkole - zajęcia w pracowni integracji sensorycznej - zajęcia logopedyczne 12

13 - zajęcia z psychologiem 9. Zajęcia z uczniami z rodzin dysfunkcjonalnych wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa. - zajęcia z pedagogiem - konsultacje - udział w zajęciach świetlicowych i pozalekcyjnych - udział w klasowych zajęciach organizowanych w szkole i poza nią - wychowawcy - opiekunowie kół świetlicy - opiekunowie kół zainteresowań 10. Stała współpraca z policją, pracownikami PPP, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Mszczonowie i Gminnymi Ośrodkami Pomocy. - udział w zajęciach terapeutycznych organizowanych przez PPP - konsultacje z pracownikami instytucji pozaszkolnych - pracownicy PPP - pracownicy MOPS-u - Pracownicy policji - rodzice - wychowawcy 11. Kierowanie uczniów do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej i innych poradni specjalistycznych. - informowanie rodziców o konieczności przebadania dziecka w PPP według potrzeb - wychowawcy - rodzice - pisanie przez wychowawców opinii dziecka - uzyskanie od rodziców 13

14 informacji, dotyczących wyników badań - stosowanie się do zaleceń zawartych w opinii wydanej przez PPP 12. Edukacja uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i higieny pracy. - zapoznanie z sygnałami alarmowymi i zasadami ewakuacji szkoły udział w próbnym alarmie przeciwpożarowym - rodzice - dyrektor szkoły - zapoznanie z numerami alarmowymi - zapoznanie z zasadami zabaw bezpiecznych, przyjemnych i kulturalnych na przerwach śródlekcyjnych i w czasie wolnym od zajęć - zapoznanie z zasadami bezpiecznego poruszania się po drogach - zapoznanie z podstawowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy i postępowania w razie 14

15 wypadku - udział w przedstawieniach o tematyce profilaktycznej - udział w konkursach plastycznych organizowanych np. przez KRUS 13. Propagowanie sposobów bezpiecznego i zdrowego spędzania czasu wolnego. - udział w zajęciach pozalekcyjnych i pozaszkolnych - udział w zajęciach świetlicy - rodzice - świadome i umiejętne korzystanie z komputera, internetu i TV - korzystanie ze zbiorów biblioteki szkolnej 14. Zapoznanie rodziców i uczniów z dokumentacją regulującą życie szkoły oraz systematyczne przypominanie w/w zagadnień. - analiza Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania, Statutu Szkoły, Programu Wychowawczego i Regulaminu Uczniowskiego na spotkaniach z rodzicami Zgodnie z harmonogram em zebrań rodzicielskich - Dyrektor Szkoły - wychowawcy - prezentacja PSO 15. Poradnictwo rodzinne na terenie szkoły. - przekazywanie rodzicom informacji na temat instytucji - Dyrektor Szkoły 15

16 wspierających rodzinę Pedagogizacja rodziców popularyzacja wiedzy o psychicznych potrzebach dzieci - konsultacje z rodzicami 16. Podnoszenie umiejętności nauczycieli w zakresie profilaktyki. - udział nauczycieli w różnych formach doskonalenia zawodowego - korzystanie z publikacji na temat agresji i przemocy korzystanie ze zbiorów biblioteki według potrzeb - Dyrektor Szkoły -konsultacje z pracownikami instytucji zajmujących się profilaktyką. 17. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości i konsekwencjach palenia papierosów, picia alkoholu oraz zażywania narkotyków i innych środków psychoaktywnych. - pogadanki i warsztaty o tematyce profilaktycznej - lekcje wychowawcze o tematyce profilaktycznej - psycholog - wychowawcy 18. Uczenie podejmowania decyzji, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania. - warsztaty i treningi konstruktywnego odmawiania; - psycholog 16

17 Kształtowanie postawy asertywnej. - budowanie właściwego wizerunku własnej osoby 19. Współpraca z instytucjami samorządowymi w celu przeciwdziałania zjawiskom uzależnienia wśród uczniów. - spotkania z funkcjonariuszem Policji według potrzeb - wychowawcy klas - psycholog 20. Bezpieczne korzystanie z Internetu i zagrożenia z tym związane. - pogadanki z psychologiem, rozmowy dotyczące zagrożeń prowadzone na zajęciach komputerowych - psycholog - wychowawcy klas 21. Dostarczanie wiedzy rodzicom na temat profilaktyki uzależnień. - warsztaty dotyczące Spektrum Poalkoholowych Wrodzonych Zaburzeń Rozwojowych (FASD) styczeń pedagog - prelekcje na zebraniach z rodzicami, udostępnianie materiałów poszerzających wiedzę na temat profilaktyki uzależnień - wychowawcy klas 22. Przeciwdziałanie nadwadze i otyłości. - pogadanki na temat zdrowego odżywiania się; - wychowawcy klas - spotkanie z przedstawicielami firmy DSM dotyczące zdrowego odżywianie się (omówienie kwiecień

18 piramidy żywieniowej) 23. Propagowanie idei wolontariatu - zapoznanie uczniów z ideą wolontariatu; 24. Ewaluacja Programu Profilaktyki - ankiety - kształtowanie postaw prospołecznych, rozwijanie empatii i tolerancji; - angażowanie się w działania na rzecz społeczności szkolnej i lokalnej - analiza dokumentów - obserwacje - rozmowy czerwiec - opiekun szkolnego wolontariatu - wychowawcy klas - Dyrektor Szkoły - wychowawcy VIII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW : Uczeń : Radzi sobie w sytuacji przemocy, stresu, zagrożenia. 18

19 Prowadzi zdrowy styl życia. Bezpiecznie i higienicznie spędza czas w szkole i poza nią. Poznaje wpływ stosowania używek na własne zdrowie. Stosuje zachowania asertywne. Zdaje sobie sprawę z wpływu Internetu i telewizji na stan swojego zdrowia. IX. EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI Ocena planowanych przedsięwzięć profilaktycznych będzie dokonywana na posiedzeniach Rady Pedagogicznej. Program Profilaktyki poddany będzie monitorowaniu i ewaluacji wraz z Programem Wychowawczym Szkoły w zależności od zaistniałych potrzeb. Wyniki będą wskazówkami do pracy w następnych latach. Program profilaktyki jest dokumentem otwartym, który może być zmieniany i uzupełniany w zależności od potrzeb uczniów i środowiska. 19