Wyniki badań klimatyzacji samochodowej z dnia 9 czerwca 2017

Transkrypt

1 Wrocław, 28 czerwca 2017 Zakład Fitopatologii i Mykologii Katedra Ochrony Roślin Wyniki badań klimatyzacji samochodowej z dnia 9 czerwca 2017 Badania zostały przeprowadzone w słonecznym dniu. Było ciepło, stosunkowo wilgotno i wietrznie. W każdą rozpoczynającą się godzinę badań (tj. o 15:00, 16:00 i 17:00) zostały wykonane pomiary tzw. tła środowiska, w celu sprawdzenia, jakie zarodniki grzybów i w jakiej liczebności w 1 m 3 powietrza występują w miejscu, gdzie były prowadzone badania. Dzięki temu można odnieść wyniki pozyskane z badanego pojazdu do powietrza na zewnątrz. W powietrzu zwanym tłem środowiska odnotowano występowanie grzybów m.in. takich jak Cladosporium cladosporioides, Cladosporium herbarum, Penicillium sp., grzyby drożdżoidalne oraz kolonie grzybów w chwili oznaczania niezarodnikujące (przez co nie mogły zostać oznaczone). Przybliżona liczba zarodników w 1 m 3 powietrza z tła środowiska wynosiła odpowiednio o 15:00 750, o 16: oraz o 17: W zależności od tego, jakie wartości zostały pozyskane z badanych pojazdów, można wyciągnąć różnorakie wnioski. Ogólnie powinno się zakładać, że liczebność zarodników grzybów w 1 m 3 powietrza wydmuchiwanego z AC powinna być niższa lub równa tej w tle środowiska. Jednakże, warto mieć na uwadze kilka faktów. Mianowicie podczas prowadzenia badań zauważono, że niektórzy uczestnicy w swoich pojazdach przewozili zwierzęta, dzieci i różnego rodzaju rzeczy (np. ubrania robocze, zakupy w tym owoce i warzywa). Zwierzęta, które chodzą po gruncie, na swojej sierści mogą przenosić zarodniki grzybów. Dzieci, które np. bawiły się w piaskownicy, biegały po dworze na ubraniach również mogą przenosić różne mikroorganizmy. Tak samo towary ze sklepów, czy inne przedmioty robocze i użytkowe znajdujące się podczas badań w pojeździe. Dlatego nie powinno się być zbytnio zaalarmowanym, jeśli liczba zarodników otrzymanych z pojazdu była nieznacznie wyższa niż w tle środowiska wyniki mogły zostać nieco zachwiane przez zarodniki znajdujące się w samochodzie. Jeżeli wyniki otrzymane z badań AC odniesione zostaną do literatury, nie mamy się czym zbytnio martwić. Żadna z wartości otrzymanych podczas analiz nie przekracza wartości uważanych przez naukowców za niebezpieczne. Należy pamiętać, że wartości podawane w badaniach naukowych dotyczą pomieszczeń w budynkach (mieszkalnych i użytkowych), zatem wyniki z klimatyzacji pojazdów należy traktować jako odrębny przypadek, z pewną dozą luzu. Według publikacji [1] [3] w pomieszczeniach roboczych dopuszczalna liczebność zarodników w 1 m 3 powietrza to < 5000, a w o wiele bardziej wymagających pomieszczeniach mieszkalnych to < 500. Zatem patrząc na wyniki otrzymane z pojazdów, możemy być spokojni, że nasze samochody nie rozpylają chmury zarodników podczas jazdy. SKN Medyków Roślin Armillaria wraz z pomocą dr inż. Włodzimierza Kity *Prosimy wszystkich uczestników, aby pamiętali, że przeprowadzone badania miały charakter poglądowy. [1] R. L. Górny, Normatywy higieniczne dla szkodliwych czynników mikrobiologicznych w ochronie powietrza wewnętrznego, Instal, vol. nr 4, pp , [2] E. Mędrala-Kuder, Analiza porównawcza zanieczyszczenia mikologicznego powietrza atmosferycznego i powietrza mieszkań prawidłowo eksploatowanych, in Krajowa Konferencja Zdrowy dom, Warszawa, [3] A. Wiejak, Ocena stopnia skażenia powietrza zarodnikami grzybów pleśniowych, jako istotny czynnik ekspertyzy mikologicznej, Pr. Inst. Tech. Bud., vol. R. 40, nr, pp. 3 12, 2011.

2 Instrukcja czytania tabeli i opisy izolowanych rodzajów grzybów Informacje w tabeli: Liczba kolonii liczba kolonii, które wyrosły z 20 dm 3 powietrza pobranego z działającej klimatyzacji na szalce Petriego z podłożem wzrostowym Przybliżona liczba zarodników na m 3 powietrza z AC obliczona liczba zarodników w 1 m 3 powietrza wydmuchiwanego z układu AC, należy ją traktować ze stosownym marginesem błędu (ze względu na pojedyncze powtórzenie wykonywanej próby) Ostatnie czyszczenie AC określenie, ile czasu minęło od ostatniego czyszczenia AC w dniu wykonywania badań; znak - oznacza brak informacji o terminie ostatniego czyszczenia Wyizolowane grzyby podane gatunki lub rodzaje grzybów, jakie zostały zidentyfikowane na szalkach; znak - oznacza brak wzrostu grzybów na szalce Wiersze oznaczone kolorem zielonym w przypadku tych pojazdów nie zaobserwowano wzrostu żadnych grzybów. Opisy izolowanych rodzajów grzybów: Acremonium spp. Bogaty w gatunki rodzaj, występujący w różnych strefach klimatycznych jako saprotrof oraz pasożyt roślin. Bardzo rzadko spotykany wewnątrz budynków. Nie ma znaczenia w oddziaływaniu na zdrowie człowieka. Alternaria spp. Jeden z najczęściej notowanych rodzajów grzybów w badaniach aeromykologicznych w Polsce. Naturalnie występuje jako saprotrof na rozkładających się fragmentach roślin oraz jako patogen roślin (powoduje choroby m.in. ziemniaka, bluszczu oraz wielu innych roślin występujących w naszym otoczeniu). Duże nagromadzenie się zarodników we wdychanym powietrzu może wywoływać u wrażliwych reakcje alergiczne, przez co wykorzystywany jest do tworzenia map zagrożenia alergenami. Szczyt zarodnikowania grzybów z rodzaju Alternaria związany jest z sezonem letnim (lipiec-sierpień). Botrytis cinerea Nekrotrof wywołujący rozpad tkanek roślinnych poprzez produkcję odpowiednich enzymów celulolitycznych. Powoduje m.in. szarą pleśń truskawki, doprowadzając do mięknięcia owoców oraz zmniejszenia ich jakości hurtowej. Bardzo powszechny na roślinach, powodujący duże straty w produkcji owoców miękkich. Cladosporium spp. Rodzaj grzybów najczęściej notowany w badaniach aeromykologicznych na całym świecie, występujący w pomieszczeniach oraz poza nimi. Naturalnie występuje jako saprotrof na rozkładających się fragmentach roślin oraz jako patogen roślin. Duże nagromadzenie się zarodników (o niewielkich rozmiarach, najczęściej 10 μm) we wdychanym powietrzu może wywoływać u wrażliwych reakcje alergiczne (m.in. zapalenie górnych i dolnych dróg oddechowych) oraz podrażnienia. W reakcjach alergicznych w górnych drogach oddechowych dominującym objawem jest nieżyt nosa i łzawienie. Epicoccum spp. Takson obejmujący jedynie 4 gatunki występujące na całym świecie. Grzyb zewnątrzdomowy, pospolity saprotrof, mogący w szczególnych wypadkach powodować alergie.

3 Fusarium spp. Powszechne patogeny roślin, bardzo ważne w rolnictwie i produkcji żywności. Szczególnie niebezpieczne na pożywieniu, ponieważ mogą produkować groźne dla zdrowia związki chemiczne. Ich obecność może wzrastać w klimatyzowanych pomieszczeniach. Kolonie drożdżoidalne Spośród grzybów drożdżoidalnych do najbardziej alergizujących należą: Candida albicans, Saccharomyces cerevisiae i Pityrosporum spp. Alergia na te gatunki objawia się atopowym zapaleniem skóry nawet u 70% pacjentów. Uczulenie na C. albicans stwierdza się u 10% chorych na astmę łagodną i 33% z astmą ciężką. Candida spp. wywołuje też pokrzywki i katar alergiczny. Penicillium spp. Powszechnie występujący rodzaj na całym świecie, zwyczajowo nazywany pędzlakiem. Jako saprotrof bierze udział w rozkładzie martwej materii organicznej, co sprawia, że jest często notowany w badaniach aeromykologicznych. Zarodniki Penicillium spp. są częstym składnikiem bioaerozolu pomieszczeń zamkniętych. Ich obecność może wzrastać w klimatyzowanych pomieszczeniach. W środowisku zewnętrznym najwyższe stężenia tych zarodników, w przeciwieństwie do innych pospolitych gatunków, notowane są wiosną i zimą, zarówno na terenach miejskich, jak i na obszarach wiejskich. Istnieje bardzo dużo gatunków z tego rodzaju, różniących się m.in. metabolitami wtórnymi produkowanymi do środowiska. Większość z nich wykorzystywana jest przez grzyba jako substancje niezbędne do konkurowania z innymi mikroorganizmami. Zjawisko to przyczyniło się do powstania pierwszego na świecie antybiotyku penicyliny. Niektóre substancje produkowane przez Penicillium spp. mogą być szczególnie niebezpieczne dla człowieka w przypadku wystąpienia ich na pożywieniu. Phoma spp. W obrębie tego rodzaju wyróżnia się: wyspecjalizowane patogeny roślin (porażające jeden gatunek rośliny), polifagi oraz saprotrofy. Grzyby tego rodzaju nie mają dużego znaczenia w oddziaływaniu na zdrowie człowieka. Sclerotinia sclerotiorum W Polsce gatunek występujący powszechnie jako grzyb spożywczy, wywołujący zgniliznę twardzikową na owocach i warzywach w trakcie produkcji oraz w przechowalniach. Nie odnotowano negatywnego wpływu tego grzyba na organizm człowieka poprzez inhalację. Trichoderma spp. Bardzo powszechne grzyby w środowisku naturalnym, m.in. w glebie, oraz biorące udział w rozkładzie materii, np. martwego drewna. Wykorzystywane również jako biopreparat przeciwko grzybom patogenicznym ponieważ jako jedne z niewielu taksonów mają właściwości mykopasożytnicze, tzn. mogą pasożytować na innych grzybach, doprowadzając do rozpadu ich komórek. Powszechnie używane w przemyśle do produkcji aromatu kokosowego oraz antybiotyków. U niektórych ludzi mogą powodować reakcje alergiczne, takie jak chrypka, ból gardła, czy łzawienie oczu.

4 Numer biletu Liczba kolonii Przybliżona liczba zarodników na m 3 powietrza z AC Marka pojazdu Rocznik Ostatnie czyszczenie AC Wyizolowane grzyby Suzuki 2009 rok temu Cladosporium cladosporioides Nissan 2005 tydzień temu Penicillium sp.; kolonia niezidentyfikowana Volkswagen 2002 rok temu Cladosporium herbarum Dacia Cladosporium herbarum Hyundai Epicoccum sp Fiat 2011 rok temu kolonia drożdżoidalna jasna Kia lata temu Cladosporium herbarum; Penicillium sp.; kolonia niezidentyfikowana Opel ,5 roku temu Honda 2005 tydzień temu Toyota lat temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna Opel ,5 roku temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna; kolonia drożdżoidalna ciemna; Penicillium sp Skoda 2003 rok temu kolonia biała niezarodnikująca Peugeot lata temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna; Penicillium sp Suzuki 2009 rok temu kolonia drożdżoidalna jasna Volkswagen Cladosporium herbarum Ford lata temu Cladosporium herbarum; Penicillium sp Volkswagen Cladosporium herbarum Nissan msc temu Cladosporium cladosporioides; Cladosporium herbarum; Penicillium velutinum Opel 2010 tydzień temu Nissan tyg temu Cladosporium cladosporioides; Cladosporium herbarum; Penicillium sp.; kolonia niezidentyfikowana Nissan 2004 rok temu Cladosporium herbarum Peugeot 2004 w dniu badania Suzuki 2009 rok temu Skoda 2009 tydzień temu Cladosporium cladosporioides Mitsubishi lata temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna; Sclerotinia sclerotiorum Audi ,5 roku temu Cladosporium cladosporioides; Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna; Penicillium urticae Peugeot 2011 rok temu Cladosporium herbarum Ford Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna Daihatsu 2009 rok temu Cladosporium cladosporioides; Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna

5 Citroen 2007 rok temu kolonia drożdżoidalna jasna Ford lata temu Opel msc temu Cladosporium herbarum; Penicillium sp Skoda 2010 rok temu Cladosporium herbarum Suzuki 2010 nigdy Botrytis cinerea; Penicillium sp Toyota dzień temu kolonia drożdżoidalna ciemna Peugeot lata temu Cladosporium herbarum; kolonia niezidentyfikowana Honda 2006 rok temu BMW 2002 rok temu Cladosporium herbarum; Penicillium sp.; Phoma sp Toyota 2009 rok temu Land Rover Skoda 2008 rok temu kolonia drożdżoidalna jasna Skoda lata temu Penicillium sp Volkswagen lata temu Volkswagen 2006 rok temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna Daewoo Cladosporium herbarum; Sclerotinia sclerotiorum Opel Penicillium sp.; kolonia niezidentyfikowana Ford tyg temu Trichoderma sp Honda 2005 rok temu Sclerotinia sclerotiorum Honda lata temu Cladosporium herbarum; Penicillium sp Renault 2010 rok temu Volvo Skoda kolonia drożdżoidalna jasna Dacia 2011 rok temu Subaru msc temu Cladosporium herbarum Peugeot 2010 rok temu Penicillium sp.; kolonia drożdżoidalna jasna; Trichoderma sp Suzuki msc temu Cladosporium cladosporioides Dodge 2008 rok temu Cladosporium herbaum Audi lata temu Acremonium strictum Ford Cladosporium herbarum; Penicillium sp Skoda 2010 rok temu Cladosporium herbarum

6 Hyundai msc temu Alternaria alternata; Cladosporium herbarum; Penicillium notatum Skoda msc temu Cladosporium herbarum Ford 2001 rok temu Citroen 2007 rok temu Botrytis cinerea; kolonia drożdżoidalna jasna Volkswagen lata temu Cladosporium herbarum Nissan Cladosporium herbarum Kia msc temu Peugeot tyg temu kolonia drożdżoidalna jasna Hyundai 2009 rok temu Cladosporium herbarum, Fusarium poe Skoda 2004 rok temu Peugeot 2010 rok temu Cladosporium herbarum; kolonia biała niezarodnikująca Mercedes BMW 2008 rok temu Cladosporium herbarum Mazda Cladosporium herbarum Fiat BMW msc temu Cladosporium herbarum Toyota 2010 tydzień temu Cladosporium herbaum Mercedes lata temu Cladosporium herbarum Ford lata temu Cladosporium herbarum; kolonia niezidentyfikowana Toyota 2015 tydzień temu Cladosporium cladosporioides; Cladosporium herbarum Renault lata temu Cladosporium herbarum; kolonia drożdżoidalna jasna; Penicillium sp Mazda Volkswagen 2003 rok temu Cladosporium herbarum Cladosporium herbarum;kolonia biała niezarodnikująca; kolonia czarna niezarodnikująca ; kolonia drożdżoidalna jasna