EMISJA DO ATMOSFERY TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "EMISJA DO ATMOSFERY TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH"

Transkrypt

1 8/3 Archives of Foundry, Year 2002, Volume 2, 3 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2002, Rocznik 2, Nr 3 PAN Katowice PL ISSN EMISJA DO ATMOSFERY TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH I. KARGULEWICZ 1, K. OLENDRZYŃSKI 2 Instytut Ochrony Środowiska, Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji ul. Kolektorska 4, Warszawa STRESZCZENIE W pracy zamieszczono wyniki inwentaryzacji emisji do powietrza trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO): dioksyn (PCDD/F), polichlorowanych bifenyli (PCB), heksachlorobenzenu (HCB) oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Głównym źródłem emisji PCDD/F i WWA są w Polsce procesy spalania w sektorze komunalnym i mieszkaniowym, HCB procesy spiekania, PCB - emisja z urządzeń elektroenergetycznych (głównie kondensatorów). Key words: POPs, dioxins, PCBs, HCB, PAHs 1. WSTĘP Wypełnianie przez Polskę zobowiązań międzynarodowych wymaga m.in. przygotowania corocznej inwentaryzacji emisji trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO). Wynika to głównie z podpisania Protokołu o ograniczaniu emisji trwałych zanieczyszczeń organicznych do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości (LRTAP) i z Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych oraz z konieczności raportowania danych dotyczących rocznej emisji zanieczyszczeń, w tym TZO, do EMEP (Program Monitoringu i Oceny Przenoszenia Zanieczyszczeń na Dalekie Odległości). Ponadto informacje na temat głównych źródeł i wielkości emisji są podstawą do opracowania krajowej strategii ograniczenia emisji zanieczyszczeń i oceny efektów działań prowadzonych w tym kierunku, czyli do realizacji głównego celu, jakim jest zmniejszenie ilości substancji szkodliwych wprowadzanych do środowiska. 1 dr, iwona.kargulewicz@ios.edu.pl 2 mgr inż., k.olendrzynski@ios.edu.pl

2 58 2. OGÓLNA CHARAKTERYS TYKA TZO Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) to związki organiczne, głównie pochodzenia antropogenicznego, które trudno ulegają degradacji chemicznej, fotolitycznej i biologicznej. TZO należą do substancji trudno rozpuszczalnych w wodzie, ale dobrze rozpuszczają się w tłuszczach, co wpływa na możliwość ich kumulowania się w tkankach organizmów żywych. Ich oddziaływanie na organizm może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania narządów wewnętrznych (wątroby, trzustki, nerek, układu pokarmowego), uszkodzenia układu immunologicznego, dysfunkcji układu hormonalnego, rozrodczego, nerwowego oraz zmian wynikających z właściwości kancerogennych, mutagennych i teratogennych tych związków. Do grupy TZO należą m.in.: polichlorowane dibenzodioksyny i dibenzofurany (PCDD/F), polichlorowane bifenyle (PCB), heksachlorobenzen (HCB) oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) Polichlorodibezodioksyny i polichlorodibenzofurany (PCDD/PCDF) Polichlorowane dibenzodioksyny i dibenzofurany to grupa aromatycznych związków chloroorganicznych, która obejmuje 75 dioksyn i 135 furanów. Spośród tej grupy za najbardziej szkodliwe uznano siedem PCDD i dziesięć PCDF. Najbardziej toksyczna jest 2,3,7,8-tetrachlorodibenzodioksyna (2,3,7,8-TCDD). Według badań przeprowadzonych w krajach Unii Europejskiej, 62% emisji dioksyn i furanów to emisja do powietrza. Główne źródła emisji PCDD/F w UE to: kontrolowane spalanie odpadów komunalnych 25,5%, wzbogacanie rud metali metodami termicznymi 17,6%, spalanie drewna (całkowite) 16,4%, spalanie odpadów szpitalnych - 14,2%, konserwacja drewna - 6,6%, pożary 6,6%, nielegalne spalanie odpadów gospodarczych 3%, przetwórstwo surowców wtórnych 2%, transport drogowy 1,9%, hutnictwo stali 1,5%, wytapianie i przetwórstwo miedzi 1,3%, wytapianie i przetwórstwo aluminium 0,7%. Pozostałe źródła emisji to m.in. spalanie odpadów przemysłowych, spalanie węgla w paleniskach domowych, spalanie przemysłowe węgla, produkcja cementu, wytapianie i przetwórstwo cynku (0,3%), krematoria, hutnictwo metali nieżelaznych (0,1%) oraz odzyskiwanie metali z kabli (0,1%) Polichlorobifenyle (PCB) Polichlorowane bifenyle stanowią grupę 209 aromatycznych związków organicznych, pochodzenia antropogenicznego. Stosowane są w przemyśle jako pły ny dielektryczne w transformatorach i kondensatorach, jako plastyfikatory do farb, tworzyw sztucznych, farb drukarskich, papieru, kleju, jako składniki płynu hydrau - licznego turbin gazowych i pomp próżniowych. Substancje te mogą również powstawać (w sposób niekontrolowany) w procesie spalania odpadów, chlorowania wody pitnej i ścieków, w procesie bielenia celulozy. Główne źródła emisji PCB to: proces uwalniania się tych związków z transformatorów, kondensatorów, systemów

3 59 hydraulicznych i urządzeń zawierających PCB, parowanie: klejów, farb, smarów i innych produktów, w których te związki są zawarte. Inne źródła PCB to: składowiska i spalarnie, gdzie unieszkodliwia się PCB, procesy przemysłowe np. niektóre procesy produkcji stali i metali nieżelaznych oraz spalanie paliw (w silnikach, piecach) Heksachlorobenzen (sześciochlorobenzen) (HCB) Heksachlorobenzen stosowany jest jako plastyfikator PCW, dodatek do syntetycznych wyrobów gumowych oraz środek do konserwacji drewna. Wcześniej wykorzystywany był też jako pestycyd i fungicyd w rolnictwie. Sześciochlorobenzen może także powstawać jako produkt uboczny działalności przemysłowej, jak również stanowić zanieczyszczenie obecnie stosowanych środków ochrony roślin. Źródła emisji HCB to: stosowanie chlorowanych pestycydów (zanieczyszczonych HCB), produkcja chloru i chlorowanych węglowodorów/rozpuszczalników (np. trichloroetenu, tetrachlo - roetenu, czterochlorku węgla, chlorku winylu), spalanie odpadów i węgla Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) Spośród grupy związków zaliczanych do WWA, zgodnie z załącznikiem III do protokołu na temat TZO z Aarhus w ramach Konwencji LRTAP, dla potrzeb inwentaryzacji emisji bierze się pod uwagę następujące związki wskaźnikowe: benzo(a)piren, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten, indeno(1,2,3-c,d)piren. Głównym źródłem emisji WWA są procesy niecałkowitego spalania paliw. Najwyższa emisja wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych pochodzi ze spalania poza przemysłem (ok. 55%) i z procesów produkcyjnych, np. produkcji aluminium, stali, koksu (ok. 38%). 3. EMISJA TZO DO ATMOSFERY W POLSCE Oszacowanie emisji TZO przeprowadza się dla poszczególnych kategorii działalności, a konkretnie wg kategorii SNAP *, w oparciu o krajowe dane statystyczne dotyczące zużycia paliw i surowców, rocznej produkcji wyrobów przemysłowych oraz innych wielkości (tzw. aktywności) charakteryzujących rozmiar działalności danego sektora, a także w oparciu o krajowe lub literaturowe wskaźniki emisji. Wskaźniki te * SNAP (Selected Nomenclature for Air Pollution) - Wybrana Systematyka Działalności do celów Inwentaryzacji Emisji Zanieczyszczeń. - Procesy spalania w sektorze produkcji i transformacji energii, - Procesy spalania w sektorze komunalnym i mieszkaniowym, SNAP 03 - Procesy spalania w przemyśle, SNAP 04 - Procesy produkcyjne, SNAP 05 - Wydobycie i dystrybucja paliw kopalnych, SNAP 06 - Stosowanie rozpuszczalników i innych substancji, SNAP 07 - Transport drogowy, SNAP 08 - Inne pojazdy i urządzenia, SNAP 09 Zagospodarowanie odpadów, SNAP 10 - Rolnictwo, SNAP 11- Inne źródła emisji i pochłaniania zanieczyszczeń.

4 60 powinny być stale aktualizowane w związku z wprowadzaniem nowych technologii, zmian w wyposażeniu zakładów w urządzenia ochrony powietrza oraz z pojawianiem się nowych wyników analiz dotyczących emisji z poszczególnych źródeł [1]. Wyniki oszacowania wielkości emisji: PCDD/PCDF, PCB, HCB i WWA w Polsce, przeprowadzonego zgodnie z przedstawioną metodyką, prezentują rys. 1-4 (dane dotyczą roku 2000) [2]. Całkowita krajowa emisja w 2000 r. wynosiła odpowiednio: dla PCDD/F 333 g TEQ (TEQ Toxic Equivalency - to jednostka toksyczności stosowana w odniesieniu do dioksyn), dla PCB 2265 kg, dla HCB 46 kg oraz dla WWA 167 Mg. Głównym źródłem emisji PCDD/F w Polsce są procesy spalania w sektorze komunalnym i mieszkaniowym. Pochodzi z niego blisko 69% rocznej emisji dioksyn. Zasadnicza część emisji HCB pochodzi ze spiekalni (około 82%). W przypadku PCB ponad 72% to emisja z urządzeń elektroenergetycznych (głównie kondensatorów), ze względu na wysoki wskaźnik emisji w tej kategorii. 15% 10% 4% 2% 69% SNAP 04 SNAP 07 SNAP 08 SNAP 09 Rys. 1. Udział procentowy poszczególnych sektorów w całkowitej emisji PCDD/F. Fig. 1. Share of individual sectors in PCDD/F emission. 4% 17% 3% 4% SNAP 04 SNAP 06 Rys. 2. Udział procentowy poszczególnych sektorów w całkowitej emisji PCB. Fig. 2. Share of individual sectors in PCBs emission.

5 61 3% 1% 2% SNAP 09 94% Rys. 3. Udział procentowy poszczególnych sektorów w całkowitej emisji HCB. Fig. 3. Share of individual sectors in HCB emission. 0,5% 11,3% 0,2% 0,1% 87,1% SNAP 04 SNAP 06 SNAP 07 SNAP 08 Rys. 4. Udział procentowy poszczególnych sektorów w całkowitej emisji WWA. Fig. 4. Share of individual sectors in PAHs emission. Procesy metalurgiczne i odlewnicze są również źródłem emisji trwałych zanieczyszczeń organicznych. Dioksyny mogą powstawać m.in. w procesie spiekania rud (w materiale wsadowym mogą znajdować się związki chlorowcowane np. z miału koksowego, z zawracanego na taśmę spiekalniczą pyłu, z soli zawartych w rudzie) oraz w procesie topienia metali (szczególnie w przypadku, gdy topiony jest nieoczyszczony złom, który może być zaolejony lub może zawierać elementy z PCW). Szacuje się, że w roku 2000 emisja PCDD/F związana z procesami metalurgicznymi wyniosła odpowiednio: 40,4 g TEQ ze spiekalni, 3,4 g TEQ z przeróbki złomu miedzi, 13 g TEQ z produkcji surówki, 20,2 g TEQ ze stalowni (w tym 13,6 g ze stalowni z piecami konwertorowo-tlenowymi). Emisja PCDD/F z produkcji aluminium jest niewielka, ponieważ nie stosuje się już w procesie technologicznym heksachloroetanu Udział przemysłu metalurgicznego w całkowitej emisji dioksyn w roku 2000 ocenia się na ok. 23%. Emisja PCB w 2000 r. z metalurgii pochodziła ze spiekalni (ok. 19 kg), z produkcji wtórnej metali (miedzi i aluminium), produkcji surówki (ok. 23 kg),

6 62 produkcji stali (ok. 27 kg) i procesów walcowania na gorąco (ok. 30 kg). Dawało to łączny udział w krajowej emisji na poziomie 4,5%. Źródłem emisji HCB w metalurgii, poza spiekalniami (szacowana emisja w roku 2000 ok. 38 kg), jest jeszcze przeróbka złomu miedzi (emisja w 2000 r. ok. 2,6 kg). Wielkości emisji HCB oszacowane zostały na podstawie wskaźników literaturowych, w związku z tym planuje się przeprowadzenie badań krajowych, które mogłyby zweryfikować dane na temat emisji tego zanieczyszczenia, szczególnie ze spiekania rud. Procesy związane z produkcją metali są również źródłem emisji WWA. Z produkcji aluminium metodą elektrolityczną pochodziło w 2000 r. ok. 2,7 % krajowej emisji WWA. Źródłem emisji WWA jest również produkcja koksu, który jest wytwarzany m.in. na potrzeby metalurgii. 4. WNIOSKI Jak najlepsza ocena wielkości emisji jest niezbędnym elementem tworzenia i realizacji strategii jej ograniczenia. Istnieje konieczność ciągłej aktualizacji i uzupełniania danych na temat źródeł emisji. Powinien to być proces prowadzony przy udziale specjalistów z poszczególnych branż przemysłu, powiązany z analizą wprowadzanych zmian technologicznych. Niezmiernie ważna jest również cykliczna weryfikacja wskaźników emisji metodą pomiarową. LITERATURA [1] Weryfikacja wskaźników emisji WWA, PCB, HCB i PCDD/F oraz skorygowanie bilansów emisji za lata Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa (2001) [2] Inwentaryzacja emisji do powietrza SO 2, NO 2, NH 3, CO, pyłu zawieszonego, metali ciężkich, niemetanowych lotnych związków organicznych i trwałych zanieczyszczeń organicznych w Polsce za rok Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa (2002) ATMOSPHERIC EMISSION OF PERSISTENT ORGANIC POLLUTANTS SUMMARY The paper presents atmospheric emission estimates of persistent organic pollutants such as: dioxins and furans (PCCD/F), polychlorinated biphenyls (PCBs), hexachlorobenzene (HCB) and polyaromatic hydrocarbons (PAHs). The main source of PCDD/F and PAHs emission in Poland are non-industrial combustion processes. Large part of HCB and PCBs emission comes from sinter plants and leakages in capacitors respectively. Recenzent: prof. dr hab. Mariusz Holtzer.

Krajowy bilans emisji SO2, NO X, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata w układzie klasyfikacji SNAP

Krajowy bilans emisji SO2, NO X, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata w układzie klasyfikacji SNAP I N S T Y T U T O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A P A Ń S T W O W Y I N S T Y T U T B A D A W C Z Y INSTI TU TE OF ENVIRONMENTAL P RO TECTION NATIONAL RESEARC H INSTITUTE K R A J O W Y O Ś R O D E K B

Bardziej szczegółowo

Krajowy bilans emisji SO 2, NO X, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata w układzie klasyfikacji SNAP Raport syntetyczny

Krajowy bilans emisji SO 2, NO X, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata w układzie klasyfikacji SNAP Raport syntetyczny Krajowy bilans emisji SO 2, NO X, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 2015-2016 w układzie klasyfikacji SNAP Raport syntetyczny Warszawa, styczeń 2018 Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania

Bardziej szczegółowo

Bilans emisji krajowej zanieczyszczeń powietrza na potrzeby Konwencji LRTAP

Bilans emisji krajowej zanieczyszczeń powietrza na potrzeby Konwencji LRTAP Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami Bilans emisji krajowej zanieczyszczeń powietrza na potrzeby Konwencji LRTAP Bogusław Dębski Seminarium Konwencja LRTAP i kierunki dalszego jej rozwoju

Bardziej szczegółowo

SO 2, NO x, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO

SO 2, NO x, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO I N S T Y T U T O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A P A Ń S T W O W Y I N S T Y T U T B A D A W C Z Y INSTITUTE OF ENVIRONMEN TAL PROTECTION NATIONAL RESEARCH INSTITUTE _ K R A J O W Y O Ś R O D E K B I

Bardziej szczegółowo

Krajowy bilans emisji SO 2, NOx, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata

Krajowy bilans emisji SO 2, NOx, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata I N S T Y T U T O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A P A Ń S T W O W Y I N S T Y T U T B A D A W C Z Y INSTI TU TE OF ENVIRONMENTAL P RO TECTION NATIONAL RESEARC H INSTITUTE K R A J O W Y O Ś R O D E K B

Bardziej szczegółowo

SO 2, NO x, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO

SO 2, NO x, CO, NH 3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO I N S T Y T U T O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A P A Ń S T W O W Y I N S T Y T U T B A D A W C Z Y INSTITUTE OF ENVIRONMEN TAL PROTECTION NATIONAL RESEARCH INSTITUTE _ K R A J O W Y O Ś R O D E K B I

Bardziej szczegółowo

KRAJOWA INWENTARYZACJA EMISJI TZO DO POWIETRZA I ANALIZA UWOLNIEŃ DO POZOSTAŁYCH KOMPONENTÓW ŚRODOWISKA

KRAJOWA INWENTARYZACJA EMISJI TZO DO POWIETRZA I ANALIZA UWOLNIEŃ DO POZOSTAŁYCH KOMPONENTÓW ŚRODOWISKA Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.2 KRAJOWA INWENTARYZACJA EMISJI TZO DO POWIETRZA I ANALIZA UWOLNIEŃ

Bardziej szczegółowo

Faza IV projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ W POLSCE (do ograniczonego korzystania)

Faza IV projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ W POLSCE (do ograniczonego korzystania) Faza IV projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/NIP/R.6 UMOŻLIWIENIE DZIAŁAŃ ZMIERZAJĄCYCH DO

Bardziej szczegółowo

oznacza wprowadzenie przez człowieka, bezpośrednio lub pośrednio, substancji lub energii do powietrza, powodujących następujące szkodliwe skutki:

oznacza wprowadzenie przez człowieka, bezpośrednio lub pośrednio, substancji lub energii do powietrza, powodujących następujące szkodliwe skutki: Aleksandra Łukasz 1 oznacza wprowadzenie przez człowieka, bezpośrednio lub pośrednio, substancji lub energii do powietrza, powodujących następujące szkodliwe skutki: zagrożenie zdrowiu ludzkiemu wyrządzenie

Bardziej szczegółowo

Kontrolowane spalanie odpadów komunalnych

Kontrolowane spalanie odpadów komunalnych Kontrolowane spalanie odpadów komunalnych Jerzy Oszczudłowski Instytut Chemii UJK Kielce e-mail: josz@ujk.edu.pl Alternatywne metody unieszkodliwiania odpadów komunalnych Chrzanów, 07-10-2010 r. 1 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

trwałych zanieczyszczeń organicznych do powietrza

trwałych zanieczyszczeń organicznych do powietrza Anna Bojanowicz-Bablok, Aleksandra Hajduk *, Barbara Gworek, Damian Zasina Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa Uncontrolled emissions of persistent organic pollutants in Poland

Bardziej szczegółowo

Seminarium KRAJOWY PROGRAM WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ WSTĘPNY PROJEKT. (Warszawa, 15 stycznia 2004 r.)

Seminarium KRAJOWY PROGRAM WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ WSTĘPNY PROJEKT. (Warszawa, 15 stycznia 2004 r.) Seminarium KRAJOWY PROGRAM WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ WSTĘPNY PROJEKT (Warszawa, 15 stycznia 2004 r.) GF/POL/SEM.4/R.11 UWARUNKOWANIA I HARMONOGRAM REALIZACJI KRAJOWEGO PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI

Bardziej szczegółowo

2. Stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski Południowej

2. Stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski Południowej KOMPLEKSOWY PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI W REGIONIE POLSKI POŁUDNIOWEJ 16 2. Stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski Południowej 2.1. Analiza ilościowo-jakościowa zinwentaryzowanych

Bardziej szczegółowo

TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE W ŚRODOWISKU ROZPORZĄDZENIE WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ NR 850/2004

TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE W ŚRODOWISKU ROZPORZĄDZENIE WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ NR 850/2004 TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE W ŚRODOWISKU ROZPORZĄDZENIE WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ NR 850/2004 Materiały informacyjne Warszawa 2008 Krzysztof Czarnomski Emilia Izak TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE

Bardziej szczegółowo

Iwona Kargulewicz, Krzysztof Olendrzyński, Bogusław Dębski, Jacek Skoskiewicz

Iwona Kargulewicz, Krzysztof Olendrzyński, Bogusław Dębski, Jacek Skoskiewicz Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji ul. Kolektorska 4, 01-692 Warszawa; tel. (22) 832 33 01; fax. (22) 833 69 28; e-mail: kcie@ios.edu.pl; www: emissions.ios.edu.pl/kcie Inwentaryzacja emisje misji dioksyn

Bardziej szczegółowo

WSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH

WSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.19 WSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE

Bardziej szczegółowo

3. Blok - presje stan oceny i prognozy presje - presje presje

3. Blok - presje stan oceny i prognozy presje - presje presje 3. Blok - presje Informacje o presjach wywieranych na poszczególne elementy środowiska są podstawą do efektywnej realizacji zadań Państwowego Monitoringu Środowiska, zarówno na poziomie krajowym jak i

Bardziej szczegółowo

MOŻLIWOŚCI OGRANICZANIA EMISJI DIOKSYN W SEKTORZE METALURGICZNYM W POLSCE

MOŻLIWOŚCI OGRANICZANIA EMISJI DIOKSYN W SEKTORZE METALURGICZNYM W POLSCE Duńska Agencja Ochrony Środowiska Ministerstwo Środowiska Instytut Ochrony Środowiska MOŻLIWOŚCI OGRANICZANIA EMISJI DIOKSYN W SEKTORZE METALURGICZNYM W POLSCE Warszawa, 2005 r. Niniejszy raport na temat

Bardziej szczegółowo

Świadomi dla czystego powietrza

Świadomi dla czystego powietrza Świadomi dla czystego powietrza Szkolenia z zakresu przeciwdziałania niskiej emisji Zanieczyszczenia powietrza w Polsce Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji

Bardziej szczegółowo

Projekt roboczy nie do cytowania i powielania

Projekt roboczy nie do cytowania i powielania Seminarium na temat Możliwości ograniczania emisji dioksyn w sektorze metalurgicznym w Polsce (Warszawa, 21 marca 2005 r.) R.1 Projekt 18.03.2005 Duńska Agencja Ochrony Środowiska COWI Consulting Engineers

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNE PROBLEMY ŚRODOWISKOWE W ŚWIETLE KONKLUZJI BAT DLA PRZEMYSŁU HUTNICZEGO

GŁÓWNE PROBLEMY ŚRODOWISKOWE W ŚWIETLE KONKLUZJI BAT DLA PRZEMYSŁU HUTNICZEGO GŁÓWNE PROBLEMY ŚRODOWISKOWE W ŚWIETLE KONKLUZJI BAT DLA PRZEMYSŁU HUTNICZEGO Spotkanie Grupy Roboczej ds. Pozwoleń Zintegrowanych 27-29 kwietnia 2015 r., Katowice INSTYTUT METALURGII ŻELAZA im. Stanisława

Bardziej szczegółowo

Aspekty środowiskowe w przedsiębiorstwie chemicznym

Aspekty środowiskowe w przedsiębiorstwie chemicznym Aspekty środowiskowe w przedsiębiorstwie chemicznym prof. dr hab. Ewa Siedlecka dr Aleksandra Bielicka-Giełdoń Uniwersytet Gdański, Wydział Chemii, Katedra Technologii Środowiska Studia I stopnia BIZNES

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Środowiska Warszawa, listopad 2002

Ministerstwo Środowiska Warszawa, listopad 2002 MINISTERSTWO ŚRODOWISKA KRAJOWA STRATEGIA OCHRONY ŚRODOWISKA PRZED TRWAŁYMI ZANIECZYSZCZENIAMI ORGANICZNYMI Ministerstwo Środowiska Warszawa, listopad 2002 Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) 18.12.2014 L 363/67 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 1342/2014 z dnia 17 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012

Doświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012 Spotkanie Członków Zespołu Roboczego ds. ograniczania niskiej emisji Katowice, 24 października 2016 r. Doświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012

Bardziej szczegółowo

Zadania związane z przeciwdziałaniem spalaniu odpadów na powierzchni ziemi, w paleniskach domowych, wypalaniu traw

Zadania związane z przeciwdziałaniem spalaniu odpadów na powierzchni ziemi, w paleniskach domowych, wypalaniu traw Zadania związane z przeciwdziałaniem spalaniu odpadów na powierzchni ziemi, w paleniskach domowych, wypalaniu traw Janina Kawałczewska RCEE w Płocku Seminarium w ramach projektu pn. Spalanie odpadów i

Bardziej szczegółowo

(5) Należy przewidzieć odpowiedni okres czasu, aby umożliwić przedsiębiorstwom i właściwym organom dostosowanie się do nowych wymogów.

(5) Należy przewidzieć odpowiedni okres czasu, aby umożliwić przedsiębiorstwom i właściwym organom dostosowanie się do nowych wymogów. L 109/6 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2019/636 z dnia 23 kwietnia 2019 r. zmieniające załączniki IV i V do rozporządzenia (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego trwałych zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

Spalarnia. odpadów? jak to działa? Jak działa a spalarnia

Spalarnia. odpadów? jak to działa? Jak działa a spalarnia Grzegorz WIELGOSIŃSKI Politechnika Łódzka Spalarnia odpadów jak to działa? a? Jak działa a spalarnia odpadów? Jak działa a spalarnia odpadów? Spalarnia odpadów komunalnych Przyjęcie odpadów, Magazynowanie

Bardziej szczegółowo

Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich

Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich Barbara Toczko Departament Monitoringu i Informacji o Środowisku Główny Inspektorat Ochrony Środowiska 15 listopada 2012 r. Wyniki

Bardziej szczegółowo

Problem niekontrolowanego spalania odpadów i pozostałości roślinnych w obszarze wiejskim na wybranym przykładzie

Problem niekontrolowanego spalania odpadów i pozostałości roślinnych w obszarze wiejskim na wybranym przykładzie From the SelectedWorks of Robert Oleniacz November 29, 2010 Problem niekontrolowanego spalania odpadów i pozostałości roślinnych w obszarze wiejskim na wybranym przykładzie Robert Oleniacz Barbara Bacik

Bardziej szczegółowo

Odzysk i recykling założenia prawne. Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert

Odzysk i recykling założenia prawne. Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert Odzysk i recykling założenia prawne Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert Odzysk Odzysk ( ) jakikolwiek proces, którego wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie

Bardziej szczegółowo

European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP) cele, zadania, zobowiązania krajów członkowskich

European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP) cele, zadania, zobowiązania krajów członkowskich European Monitoring and Evaluation Programme (EMEP) cele, zadania, zobowiązania krajów członkowskich dr inż. Grażyna Mitosek Instytut Ochrony Środowiska PIB IOŚ-PIB, Warszawa 21 marca 2011 1 Cele programu

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY

Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 9.1.2015 r. COM(2014) 750 final 2014/0359 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przyjęcia zmian do Protokołu z 1998 r. do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego

Bardziej szczegółowo

Zakresy analiz WWA w elementach środowiska

Zakresy analiz WWA w elementach środowiska Zakresy analiz WWA w elementach środowiska Maria Włodarczyk-Makuła* W 2004 r. w Parlamencie Europejskim przyjęto postanowienia Konwencji Sztokholmskiej z 2001 r. w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych

Bardziej szczegółowo

Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka

Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka IOŚ PIB Raport U Thanta potoczna nazwa dokumentu Rady Ekonomiczno-Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych pt. The problems of human environment

Bardziej szczegółowo

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność

Bardziej szczegółowo

"Jakość powietrza w typowej małopolskiej miejscowości: analiza na przykładzie Suchej Beskidzkiej" W imieniu Polskiego Alarmu Smogowego: Jakub Jędrak

Jakość powietrza w typowej małopolskiej miejscowości: analiza na przykładzie Suchej Beskidzkiej W imieniu Polskiego Alarmu Smogowego: Jakub Jędrak "Jakość powietrza w typowej małopolskiej miejscowości: analiza na przykładzie Suchej Beskidzkiej" W imieniu Polskiego Alarmu Smogowego: Jakub Jędrak Kim jesteśmy? Polski Alarm Smogowy Kim jesteśmy: Polski

Bardziej szczegółowo

Gospodarka odpadami. Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch

Gospodarka odpadami. Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch Gospodarka odpadami Agnieszka Kelman Aleksandra Karczmarczyk Gospodarka odpadami. Gospodarka odpadami II stopień Wykład Semestr 1 Dr hab. inż. Janusz Sokołowski Dr inż. Zenobia Rżanek-Boroch Godzin 15

Bardziej szczegółowo

Wdrożenie dyrektywy IED realne koszty i korzyści dla środowiska? Marzena Jasińska - Łodyga Grupa Ożarów S.A.

Wdrożenie dyrektywy IED realne koszty i korzyści dla środowiska? Marzena Jasińska - Łodyga Grupa Ożarów S.A. Wdrożenie dyrektywy IED realne koszty i korzyści dla środowiska? Marzena Jasińska - Łodyga Grupa Ożarów S.A. Historia Zakładu Czerwiec 1974 decyzja o powołaniu Cementowni Ożarów Listopad 1977 - uruchomienie

Bardziej szczegółowo

3. Blok - presje stan oceny i prognozy

3. Blok - presje stan oceny i prognozy 3. Blok - presje Informacja o presjach jest niezbędna do prawidłowej realizacji zadań w bloku - stan oraz bloku - oceny i prognozy. Stanowi ona podstawę do wykonywania analiz i ocen zjawisk zachodzących

Bardziej szczegółowo

Seminarium na temat Ograniczania emisji dioksyn z sektora metalurgicznego w Polsce (Warszawa, 21 marca 2005 r.) R.2

Seminarium na temat Ograniczania emisji dioksyn z sektora metalurgicznego w Polsce (Warszawa, 21 marca 2005 r.) R.2 Seminarium na temat Ograniczania emisji dioksyn z sektora metalurgicznego w Polsce (Warszawa, 2 marca 2005 r.) R.2 Dioksynyi furany Spis treści metody redukcjiw przemyśle stalowym Dr. Jens Apfel Dioksyny

Bardziej szczegółowo

CHEMIA. symbol nazwa grupowania wyjątki. Produkcja masy włóknistej. Produkcja papieru i tektury

CHEMIA. symbol nazwa grupowania wyjątki. Produkcja masy włóknistej. Produkcja papieru i tektury CHEMIA symbol nazwa grupowania wyjątki 17.11.Z 17.12.Z Produkcja masy włóknistej Produkcja papieru i tektury 17.21.Z 19.10.Z Produkcja papieru falistego i tektury falistej oraz opakowań z papieru i tektury

Bardziej szczegółowo

TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE GOSPODARKA ODPADAMI

TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE GOSPODARKA ODPADAMI TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE GOSPODARKA ODPADAMI Materiały informacyjne Warszawa 2008 Krzysztof Czarnomski TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE GOSPODARKA ODPADAMI Materiały informacyjne Warszawa

Bardziej szczegółowo

w gruntach w zasięgu oddziaływania elektrociepłowni owni Czechnica w Siechnicach.

w gruntach w zasięgu oddziaływania elektrociepłowni owni Czechnica w Siechnicach. Rtęć w gruntach w zasięgu oddziaływania elektrociepłowni owni Czechnica w Siechnicach. Ludmiła Polechońska Małgorzata Polechońska CEL BADAŃ rozpoznanie zawartości rtęci w przypowierzchniowej warstwie gleby

Bardziej szczegółowo

PRACE. Instytutu Ceramiki i Materia³ów Budowlanych. Nr 7. Scientific Works of Institute of Ceramics and Construction Materials ISSN 1899-3230

PRACE. Instytutu Ceramiki i Materia³ów Budowlanych. Nr 7. Scientific Works of Institute of Ceramics and Construction Materials ISSN 1899-3230 PRACE Instytutu Ceramiki i Materia³ów Budowlanych Scientific Works of Institute of Ceramics and Construction Materials Nr 7 ISSN 1899-3230 Rok IV Warszawa Opole 2011 * W wyniku spalania odpadów do atmosfery

Bardziej szczegółowo

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE. Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2003

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE. Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2003 KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2003 WARSZAWA, czerwiec 2005 Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w

Bardziej szczegółowo

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU GREEN ENERGY POLAND Sp. z o.o. Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski e-mail: andrzej.wojciechowski@imp.edu.pl www.imp.edu.pl Ochrony Środowiska

Bardziej szczegółowo

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE INWENTARYZACJA EMISJI DO POWIETRZA ZA ROK 2003 Krzysztof Olendrzyński, Bogusław Dębski, Jacek Skośkiewicz, Iwona Kargulewicz, Monika Kluz,

Bardziej szczegółowo

Najlepsze dostępne praktyki i technologie w metalurgii. dr hab. inż. M. Czaplicka, Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice

Najlepsze dostępne praktyki i technologie w metalurgii. dr hab. inż. M. Czaplicka, Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice Najlepsze dostępne praktyki i technologie w metalurgii dr hab. inż. M. Czaplicka, Instytut Metali Nieżelaznych, Gliwice Źródła emisji Hg metalurgia metali nieżelaznych Emisje Hg do atmosfery pochodzą głównie

Bardziej szczegółowo

PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011

PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011 Załącznik do Uchwały Nr... Rady Miasta Katowice z dnia... PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011 Katowice, Marzec 2009r. PROGRAM OGRANICZENIA

Bardziej szczegółowo

Unieszkodliwianie komunalnych osadów ściekowych

Unieszkodliwianie komunalnych osadów ściekowych Unieszkodliwianie komunalnych osadów ściekowych Procesy i urządzenia Krzysztof Tyrała R.O.T. RECYCLING ODPADY TECHNOLOGIE Ekspert Polskiej Izby Ekologii Gliwice KONTROLA SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNYCH W REGIONIE

Bardziej szczegółowo

Drewno. Zalety: Wady:

Drewno. Zalety: Wady: Drewno Drewno to naturalny surowiec w pełni odnawialny. Dzięki racjonalnej gospodarce leśnej w Polsce zwiększają się nie tylko zasoby drewna, lecz także powierzchnia lasów. łatwość w obróbce, lekkość i

Bardziej szczegółowo

Zasady gospodarki odpadami w Polsce

Zasady gospodarki odpadami w Polsce Zasady gospodarki odpadami w Polsce Poznań, dnia 23 września 2010 r. Beata Kłopotek Beata Kłopotek Dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami Ministerstwo Środowiska Filary gospodarki odpadami Technika,

Bardziej szczegółowo

Krajowy Program Gospodarki Odpadami

Krajowy Program Gospodarki Odpadami Krajowy Program Gospodarki Odpadami KPGO został sporządzony jako realizacja przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365 i Nr 113, poz.

Bardziej szczegółowo

Adam Grochowalski Instytut Chemii i Technologii Nieorganicznej Politechnika Krakowska BADANIA DIOKSYN W POWIETRZU KRAKOWA. Raport za lata 1995-1997

Adam Grochowalski Instytut Chemii i Technologii Nieorganicznej Politechnika Krakowska BADANIA DIOKSYN W POWIETRZU KRAKOWA. Raport za lata 1995-1997 Adam Grochowalski Instytut Chemii i Technologii Nieorganicznej Politechnika Krakowska BADANIA DIOKSYN W POWIETRZU KRAKOWA Raport za lata 1995-1997 Powietrze atmosferyczne narażone jest na zanieczyszczenia

Bardziej szczegółowo

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. 21.3.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 79/19 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 255/2013 z dnia 20 marca 2013 r. zmieniające, w celu dostosowania do postępu naukowo-technicznego, załączniki IC, VII

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH POWSTAJĄCYCH W PRZEMYŚLE METALOWYM

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH POWSTAJĄCYCH W PRZEMYŚLE METALOWYM 213 Michał KUBECKI Instytut Metalurgii Żelaza im. St. Staszica OZNACZANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH POWSTAJĄCYCH W PRZEMYŚLE METALOWYM Do oceny wpływu nowoczesnych technologii przemysłowych na środowisko

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Dębica, grudzień 2016 r.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Dębica, grudzień 2016 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Dębica, grudzień 2016 r. Monitoring powietrza w województwie podkarpackim Monitoring powietrza w powiecie dębickim Dębica ul. Grottgera Monitorowane

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Petycji 2009 24.04.2009 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 0219/2008, którą złożył Javier San Martin Larrinoa (Hiszpania) protestując przeciw budowie krematorium w

Bardziej szczegółowo

Scenariusze redukcji emisji metali cięŝkich w Polsce i Europie do 2020r. Analiza kosztów i korzyści.

Scenariusze redukcji emisji metali cięŝkich w Polsce i Europie do 2020r. Analiza kosztów i korzyści. Dr inŝ. Damian Panasiuk Norwegian Institute for Air Research POLSKA Norweski Instytut Badań Powietrza Oddział Polska www.nilupolska.eu Scenariusze redukcji emisji metali cięŝkich w Polsce i Europie do

Bardziej szczegółowo

PRZEPISY PRAWNE ODNOSZĄCE SIĘ DO TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH W POWIETRZU

PRZEPISY PRAWNE ODNOSZĄCE SIĘ DO TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH W POWIETRZU Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.20 PRZEPISY PRAWNE ODNOSZĄCE SIĘ DO TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ

Bardziej szczegółowo

ANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA

ANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA Zakład ad Chemii Analitycznej Laboratorium Analiz Śladowych Politechniki Krakowskiej Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej ANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA Laboratorium Analiz Śladowych IIIp..

Bardziej szczegółowo

Wymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR

Wymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR Wymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR Eugeniusz Głowacki G Warszawa 16 maj 2011 r. Definicja rejestru PRTR PRTR jest rejestrem zanieczyszczeń wyemitowanych do powietrza, wód

Bardziej szczegółowo

MOŻLIWOŚCI ZASTĄPIENIA PVC EKOLOGICZNYMI MATERIAŁAMI POLIESTROWA ALTERNATYWA

MOŻLIWOŚCI ZASTĄPIENIA PVC EKOLOGICZNYMI MATERIAŁAMI POLIESTROWA ALTERNATYWA MOŻLIWOŚCI ZASTĄPIENIA PVC EKOLOGICZNYMI MATERIAŁAMI POLIESTROWA ALTERNATYWA PRODUKCJA PVC Na etapie produkcji organiczne związki chloru powstają w znacznej ilości podczas procesu syntezy 2-chlorku etylenu

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne

Bardziej szczegółowo

Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Departament Zrównoważonego Rozwoju Zanieczyszczenia powietrza Zanieczyszczenia powietrza to wszelkie substancje (gazy, ciecze, ciała stałe), które znajdują się w powietrzu atmosferycznym, ale nie są jego

Bardziej szczegółowo

Blok: presje na środowisko

Blok: presje na środowisko Blok: presje na środowisko Podsystemy presje na powietrze presje na zanieczyszczenie wód ewidencja odpadów ewidencja źródeł promieniowana elektromagnetycznego 99 Zadania Państwowego Monitoringu Środowiska

Bardziej szczegółowo

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE. Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2003

KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE. Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2003 KRAJOWE CENTRUM INWENTARYZACJI EMISJI NATIONAL EMISSION CENTRE Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji 2 (WE) w roku 2003 WARSZAWA, czerwiec 2005 UWAGA! Poniższe wskaźniki emisji odpowiadają wyłącznie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE)

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 31.3.2016 L 80/17 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2016/460 z dnia 30 marca 2016 r. zmieniające załączniki IV i V do rozporządzenia (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego trwałych zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami

Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami Prowadzący: dr Elżbieta Megiel Plan wykładów Data Zagadnienia 7.03 Chemia stosowana 14.03 Zielona chemia 21.03

Bardziej szczegółowo

PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta

PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji

Bardziej szczegółowo

Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA

Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA Obniżenie emisji dwutlenku węgla w Gminie Raba Wyżna poprzez wymianę kotłów opalanych biomasą, paliwem gazowym oraz węglem Prowadzący: Tomasz Lis Małopolska

Bardziej szczegółowo

CERTYFIKOWANE MATERIAŁY ODNIESIENIA - WWA I PCB W GLEBIE I TKANCE KORMORANA

CERTYFIKOWANE MATERIAŁY ODNIESIENIA - WWA I PCB W GLEBIE I TKANCE KORMORANA CERTYFIKOWANE MATERIAŁY ODNIESIENIA - WWA I PCB W GLEBIE I TKANCE KORMORANA Bogusław Buszewski Renata Gadzała-Kopciuch Anna Kiełbasa Tomasz Kowalkowski Iwona Krzemień-Konieczka WWA w glebie Przyspieszona

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI

WYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI WYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI KOD ODPADU RODZAJ ODPADU 02 02 Odpady z przygotowania i przetwórstwa produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego 02 02 01 Odpady z mycia i przygotowania

Bardziej szczegółowo

Wykład 5. Metody utylizacji odpadów (część 2) Opracowała E. Megiel, Wydział Chemii UW

Wykład 5. Metody utylizacji odpadów (część 2) Opracowała E. Megiel, Wydział Chemii UW Wykład 5 Metody utylizacji odpadów (część 2) Opracowała E. Megiel, Wydział Chemii UW Metody utylizacji odpadów Składowanie Termiczne metody utylizacji Biodegradacja (ograniczona do biodegradowalnych) Recykling

Bardziej szczegółowo

Regulacje prawne Unii Europejskiej:

Regulacje prawne Unii Europejskiej: Regulacje prawne Unii Europejskiej: 1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/107/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i wielopierścieniowych

Bardziej szczegółowo

LEKKIE KRUSZYWO SZTUCZNE KOMPLEKSOWE ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH I PRZEMYSŁOWYCH. Jarosław Stankiewicz

LEKKIE KRUSZYWO SZTUCZNE KOMPLEKSOWE ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH I PRZEMYSŁOWYCH. Jarosław Stankiewicz LEKKIE KRUSZYWO SZTUCZNE KOMPLEKSOWE ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH I PRZEMYSŁOWYCH Jarosław Stankiewicz ZAKOPANE 20.10.2016 KRUSZYWO LEKKIE WG TECHNOLOGII IMBIGS EKOLOGICZNY PRODUKT POWSTAJĄCY W

Bardziej szczegółowo

Analiza możliwości ograniczania niskiej emisji ze szczególnym uwzględnieniem sektora bytowokomunalnego

Analiza możliwości ograniczania niskiej emisji ze szczególnym uwzględnieniem sektora bytowokomunalnego Analiza możliwości ograniczania niskiej emisji ze szczególnym uwzględnieniem sektora bytowokomunalnego Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zamówienie Ministerstwa

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA: JAK DBAĆ O CZYSTE

KONFERENCJA: JAK DBAĆ O CZYSTE KONFERENCJA: JAK DBAĆ O CZYSTE POWIETRZE W POLSKICH AGLOMERACJACH? WYBRANEASPEKTYJAKOŚCI POWIETRZA WMIASTACH Artur Jerzy BADYDA 2 Problemy jakości powietrza PROBLEMYJAKOŚCIPOWIETRZA ozanieczyszczenie powietrza

Bardziej szczegółowo

Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych

Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych Scientific Works of Institute of Ceramics and Building Materials Nr 8 ISSN 1899-3230 Rok IV Warszawa Opole 2011 EWA GŁODEK * FRANCISZEK SŁADECZEK ** Prowadzący

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM. Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne

SEMINARIUM. Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne SEMINARIUM Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne Prelegent Arkadiusz Primus Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 24.11.2017 Katowice Uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

, (miejscowość, data) Wnioskodawca. lub nazwa: Adres ulica: budynek: lokal: kod pocztowy: miejscowość: NIP REGON. Czy jest pełnomocnik Tak Nie

, (miejscowość, data) Wnioskodawca. lub nazwa: Adres ulica: budynek: lokal: kod pocztowy: miejscowość: NIP REGON. Czy jest pełnomocnik Tak Nie , (miejscowość, data) Wnioskodawca imię: lub nazwa:, nazwisko: Adres ulica: budynek: lokal: kod pocztowy: miejscowość: NIP REGON Czy jest pełnomocnik Tak Nie Pełnomocnik Imię:, nazwisko: Adres Ulica: Budynek:

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Systemy ochrony powietrza. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza. 1. Techniczne. 2.

Wprowadzenie. Systemy ochrony powietrza. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza. 1. Techniczne. 2. Wstęp do systemów redukcji emisji zanieczyszczeń powietrza Wykład Kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, st. inżynierskie Kazimierz Warmiński, UWM w Olsztynie 1 Wprowadzenie Obecny stopień zanieczyszczenia powietrza

Bardziej szczegółowo

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W POLSCE W 2009 ROKU NA TLE WIELOLECIA

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W POLSCE W 2009 ROKU NA TLE WIELOLECIA INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W POLSCE W 2009 ROKU NA TLE WIELOLECIA Biblioteka Monitoringu Środowiska Warszawa 2011 INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W

Bardziej szczegółowo

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO Należy pamiętać, że: Mikrobiologiczną florę środowiska szpitalnego stanowią: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, niezwykle

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Zagrożenia zdrowotne

Zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Zagrożenia zdrowotne Zanieczyszczenia powietrza w Polsce Zagrożenia zdrowotne Health and Environment Alliance, 2015 Główne źródła zanieczyszczeń powietrza Do głównych źródeł zanieczyszczeń powietrza w Polsce zaliczamy: Emisje

Bardziej szczegółowo

Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł

Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł Urszula Zając p.o. Dyrektora Departamentu Przedsięwzięć Przemyslowych Forum Energia Efekt Środowisko Zabrze, 6 maja 2013 r. Agenda

Bardziej szczegółowo

mgr inż. Paulina Bździuch dr inż. Marek Bogacki Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska

mgr inż. Paulina Bździuch dr inż. Marek Bogacki Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Przykład zastosowania oprogramowania COPERT 4 do oceny zmian emisji zanieczyszczeń do powietrza na przykładzie komunikacji miejskiej w Aglomeracji Krakowskiej Warszawa, 17.01.2017 r. mgr inż. Paulina Bździuch

Bardziej szczegółowo

Spalanie śmieci w domowych piecach truje i rujnuje. Prezentacja multimedialna

Spalanie śmieci w domowych piecach truje i rujnuje. Prezentacja multimedialna Spalanie śmieci w domowych piecach truje i rujnuje Prezentacja multimedialna Informacje ogólne Zgodnie z raportem Komisji Europejskiej, co roku na choroby związane ze złym stanem powietrza umiera w Polsce

Bardziej szczegółowo

ANNEX ZAŁĄCZNIK. decyzji delegowanej Komisji

ANNEX ZAŁĄCZNIK. decyzji delegowanej Komisji KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.2.2019 r. C(2019) 930 final ANNEX ZAŁĄCZNIK do decyzji delegowanej Komisji uzupełniającej dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie wskazania

Bardziej szczegółowo

Prezentacja przygotowana w ramach realizowanego przez Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła projektu Oczyść atmosferę dofinansowanego przez Wojewódzki

Prezentacja przygotowana w ramach realizowanego przez Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła projektu Oczyść atmosferę dofinansowanego przez Wojewódzki Prezentacja przygotowana w ramach realizowanego przez Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła projektu Oczyść atmosferę dofinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie

Bardziej szczegółowo

Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok

Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2009 Prezentowane tabele zawierają dane na temat wartości

Bardziej szczegółowo

Mapa obszarów zdegradowanych i podwyższonego zagrożenia naturalnego

Mapa obszarów zdegradowanych i podwyższonego zagrożenia naturalnego V Ogólnopolska konferencja samorządowa SAMORZĄD I GEOLOGIA WARSZAWA 26 LUTY 2008 Mapa obszarów zdegradowanych i podwyższonego zagrożenia naturalnego w skali 1:10 000 Państwowy Instytut Geologiczny Mapa

Bardziej szczegółowo

I. Aktualny stan formalno-prawny w zakresie korzystania ze środowiska

I. Aktualny stan formalno-prawny w zakresie korzystania ze środowiska Strona 1 z 7 I. Aktualny stan formalno-prawny w zakresie korzystania ze środowiska I.1. Decyzje administracyjne Wykaz decyzji administracyjnych obowiązujących w roku 2017 przedstawiono w poniższej tabeli.

Bardziej szczegółowo

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak Charakterystyka zawodu Technik ochrony środowiska koordynuje pracę w zakresie ochrony powietrza, wód, powierzchni ziemi, ochrony przed

Bardziej szczegółowo

Katowicki Węgiel Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O.

Katowicki Węgiel Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O. CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O. W 2000r. Katowicki Holding Węglowy i Katowicki Węgiel Sp. z o.o. rozpoczęli akcję informacyjną na temat nowoczesnych

Bardziej szczegółowo

Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2

Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2 UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń Ćwiczenie 2 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody analizy

Bardziej szczegółowo

Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2005 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok

Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2005 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2005 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2008 W niniejszym opracowaniu zamieszczono tabele, zawierające

Bardziej szczegółowo

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 1. 02 01 01 Osady z mycia i czyszczenia 2. 02 01 03 Odpadowa masa roślinna 3. 02 01 04 Odpady tworzyw sztucznych (z wyłączeniem opakowań) 4. 02 01 08* Odpady agrochemikaliów zawierające substancje, w tym

Bardziej szczegółowo

CIĄGŁE ODLEWANIE ALUMINIUM A ASPEKTY OCHRONY ŚRODOWISKA

CIĄGŁE ODLEWANIE ALUMINIUM A ASPEKTY OCHRONY ŚRODOWISKA 18/20 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 20 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 20 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 CIĄGŁE ODLEWANIE ALUMINIUM A ASPEKTY OCHRONY ŚRODOWISKA J. ŚLIWAKOWSKI

Bardziej szczegółowo